GEMEENTELIJK RUIMTELIJK STRUCTUURPLAN. Stad Nieuwpoort

GEMEENTELIJK RUIMTELIJK STRUCTUURPLAN Stad Nieuwpoort

GEMEENTELIJK RUIMTELIJK STRUCTUURPLAN Stad Nieuwpoort

INFORMATIEF GEDEELTE MEI 2010

Colofon

Opdrachtgever Gemeente Nieuwpoort

Opdrachthouder wvi West-Vlaamse Intercommunale – dienstverlenende vereniging Projectteam Filip Vanhaverbeke, Katrien Vervaet en Sophie Watelle Beeldmontage en cartografie Saskia David en Sophie Watelle

Informatief gedeelte

Inhoud informatief gedeelte

1.

RUIMTELIJKE CONTEXT 1. 1

REGIONAAL NIVEAU (MACRO SCHAAL)

1. 1 .1

1. 2

GEMEENTELIJK NIVEAU (MESO SCHAAL)

9 9

13

1. 2 .1

Historische groei van Nieuwpoort

13

1. 2 .2

Het fysisch milieu

17

1. 2 .3

Componenten van de ruimtelijke structuur

1. 3

Bestaande natuurlijke en landschappelijke structuur

21

1. 2 .3 .2

Bestaande nederzettingsstructuur

25

1. 2 .3 .3

Bestaande ruimtelijke verkeers- en vervoersstructuur

29

1. 2 .3 .4

Bestaande ruimtelijke economische structuur

31

1. 2 .3 .5

Bestaande toeristisch-recreatieve en socio-culturele structuur

33

1. 2 .3 .6

Beeldbepalende elementen

39

1. 2 .3 .7

Synthese van de structuurbepalende elementen

INTRAGEMEENTELIJK NIVEAU (MICRO SCHAAL) Entiteiten binnen de bestaande ruimtelijke structuur

41

43 43

1. 3 .1 .1

Nieuwpoort bad

47

1. 3 .1 .2

Het verkavelde tussengebied

51

1. 3 .1 .3

Nieuwpoort Stad

53

1. 3 .1 .4

Spaarbekken St-Joris

57

1. 3 .1 .5

De IJzermonding

61

1. 3 .1 .6

De Polderruimte

65

PROGRAMMATISCHE CONTEXT 2. 1

21

1. 2 .3 .1

1. 3 .1

2.

Ruimtel jke situering

7

AGRARISCHE STRUCTUUR

67 69

2. 1 .1

Situatieschets

69

2. 1 .2

Evolutie cultuurgrond

70

2. 1 .3

Teelten

70

2. 1 .4

Veestapel

70

2. 1 .5

Landbouwtyperingskaart

70

2. 1 .6

Ruilverkavelingen

2. 2

NATUURLIJKE STRUCTUUR

2. 2 .1

Situatieschets

2. 2 .2

Biologisch waardevolle gebieden

2. 3

71

73 73 73

2. 2 .2 .1

De IJzervallei en de IJzermonding

73

2. 2 .2 .2

Andere polderwaterlopen

73

2. 2 .2 .3

Het agrarisch poldergebied

75

2. 2 .2 .4

De oude spoorwegzate D ksmuide – Nieuwpoort

75

2. 2 .2 .5

Koolhofput (Pelikaanvijver) en Koolvaartweide

75

2. 2 .2 .6

Braakliggend terrein nabij nieuw pompgemaal

75

2. 2 .2 .7

Strand en duinengebied

75

WOON- EN LEEFSTRUCTUUR

77

2. 3 .1

Analyse van het woningaanbod

77

2. 3 .1 .1

Analyse van het woningbestand

77

2. 3 .1 .2

Besch kbaar aanbod voor woningbouw

85

2. 3 .2

Analyse van de woningbehoefte

2. 3 .2 .1

Inleiding

89 89

2. 3 .2 .2

Raming van de behoefte

89

2. 3 .2 .3

Confrontatie Aanbod – Vraag

94

2. 3 .3

2. 4

103

2. 4 .1

Vervoerswijze

103

2. 4 .2

Verkeersintensiteiten

103

2. 4 .3

Parkeren

104

2. 4 .4

Openbaar Vervoer

104

2. 4 .5

Verkeersveiligheid

2. 5

104

107

ECONOMISCHE STRUCTUUR

2. 5 .1

Tewerkstelling

107

2. 5 .2

Industriële en ambachtel jke bedrijvigheid

109

2. 5 .2 .1

Analyse van de bedrijvigheid en het beschikbare aanbod

109

2. 5 .2 .2

Raming van de behoefte aan nieuwe lokale bedrijventerreinen

115

2. 5 .2 .3

Confrontatie tussen aanbod en behoefte aan lokale bedrijventerreinen

117

2. 5 .2 .4

Zoekzones voor lokale ambachtel jke bedrijvigheid

118

2. 5 .2 .5

Zoekzone voor jachthavenondersteunende bedrijvigheid

2. 5 .3

2. 6

3.

99

Overige ruimtebehoeften

VERKEER- EN VERVOERSSTRUCTUUR

119 120

Handel en horeca

TOERISTISCH-RECREATIEVE EN SOCIO-CULTURELE STRUCTUUR

121

2. 6 .1

Overzicht sportactiviteiten

121

2. 6 .2

Verblijfsaccommodatie

123

133

PLANNINGSCONTEXT 3. 1

HET GEVOERDE GEMEENTELIJK RUIMTELIJK BELEID VANAF 1980

135

3. 1 .1

Naar het wonen:

135

3. 1 .2

Naar bedrijvigheid:

135

3. 1 .3

Naar toeristisch-recreatieve infrastructuur:

137

3. 1 .4

Naar natuurwaarden:

137

3. 1 .5

Naar mobiliteit, parkeerbeleid en openbaar domein:

3. 2

137

139

RUIMTELIJKE BELEIDSPLANNEN

3. 2 .1

Ruimtel jk structuurplan Vlaanderen

139

3. 2 .2

Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan

143

3. 2 .3

Strategisch Projectgebied Nieuwpoort

155

3. 2 .4

Beeldkwaliteitsplan Nieuwpoort

161

3. 2 .5

Beleidsplannen omliggende gemeenten

162

3. 3

165

JURIDISCHE PLANNEN

3. 3 .1

Gewestplan

165

3. 3 .2

Gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen

167

3. 3 .2 .1 3. 3 .3

Afbakening van de gebieden van de natuurl jke en agrarische structuur

167 175

Provinciale uitvoeringsplannen

3. 3 .3 .1

PRUP terreinen voor openluchtrecreatieve verblijven riviera V.R. 05/07/2002

175

3. 3 .3 .2

PRUP Strand en dijkconstructies

175

3. 3 .3 .3

PRUP Linkeroever

3. 3 .3 .4

PRUP Veurne – Ambachtvaart

M.B. 19/09/2005

MB. 29/08/2005 MB. 22/12/2006

175 175

3. 3 .4

Bijzondere plannen van Aanleg

177

3. 3 .5

Nieuwpoort Bad – het lastenboek van de Simliwijk

181

3. 3 .6

Duinendecreet

183

3. 3 .7

Habitat- en Vogelrichtlijngebied

183

3. 3 .8

Monumenten, dorpsgezichten, landschappen

3. 4

SECTORALE PLANNEN

185

187

3. 4 .1

Gave landschapsrelicten

187

3. 4 .2

Landinrichtingsproject “Westhoek”

189

3. 4 .3

Ecosysteemvisie voor de Vlaamse Kust (Provoost et al. 1996)

191

3. 4 .4

Plan Orchis (Bonte, 1994)

193

3. 4 .5

Actieplan voor het beheer en de duurzame ontwikkeling van het duingebied

195

3. 4 .6

Gemeentel jk natuurontwikkelingsplan

197

3. 4 .7

Structuurplan Bos- en natuurgebied Lenspolder - Zelte, 1997

199

3. 4 .8

Gebiedsvisie IJzermonding, 1996

199

3. 4 .9

Mobiliteitsplan

201

3. 4 .10

4.

KNELPUNTEN, KWALITEITEN EN KANSEN 4. 1

RUIMTELIJKE KNELPUNTEN, KWALITEITEN EN KANSEN OP GEMEENTELIJK NIVEAU

201

203 205

4. 1 .1

Knelpunten

205

4. 1 .2

kwaliteiten

209

4. 1 .3

Kansen

4. 2

KNELPUNTEN, KWALITEITEN EN POTENTIES PER DEELSTRUCTUUR

4. 2 .1

Natuurlijke en landschappelijke structuur

215

Knelpunten

215

4. 2 .1 .2

Kwaliteiten

216

4. 2 .1 .3

Potenties

216

Nederzettingsstructuur

216

4. 2 .2 .1

Knelpunten

216

4. 2 .2 .2

Kwaliteiten

217

4. 2 .2 .3

Potenties

217

4. 2 .3

Verkeers- en vervoersstructuur

217

4. 2 .3 .1

Knelpunten

217

4. 2 .3 .2

Kwaliteiten

217

4. 2 .3 .3

Potenties

217

4. 2 .4

Ruimtel jk economische en toeristisch-recreatieve infrastructuur

219

4. 2 .4 .1

Knelpunten

219

4. 2 .4 .2

Kwaliteiten

219

4. 2 .4 .3

Potenties

219

BIJLAGE 5. 1 5. 2 5. 3

213

215

4. 2 .1 .1

4. 2 .2

5.

Mercuriusproject

INFOBROCHURE TOETSINGSAVOND 30/01/2002 VERSLAG PLENAIRE VERGADERING 24/02/2009 INFOBROCHURE OPENBAAR ONDERZOEK

221 221 221 221

Inleiding Structuurplanning en het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan of GRS In artikel 3 van het decreet inzake R.O. d.d. 18.5.1999 (DRO) wordt gesteld dat de ruimtelijke ordening op de verschillende bestuurlijke niveaus wordt vastgelegd in twee soorten van plannen: de ruimtelijke structuurplannen en de ruimtelijke uitvoeringsplannen. Artikel 4 van het DRO stelt verder dat de ruimtelijke ordening gericht is op een duurzame ruimtelijke ontwikkeling waarbij de ruimte beheerd wordt ten behoeve van de huidige generatie zonder de behoeften van de toekomstige generaties in het gedrang te brengen. Daarbij worden de ruimtelijke behoeften van de verschillende maatschappelijke activiteiten gelijktijdig tegen elkaar afgewogen. Er wordt daartoe rekening gehouden met de ruimtelijke draagkracht, de gevolgen voor het leefmilieu en de culturele, economische, esthetische en sociale gevolgen. Op deze manier wordt gestreefd naar ruimtelijke kwaliteit. In artikel 18 van het DRO wordt verder ingegaan op de essentie van een ruimtelijk structuurplan : “Onder ruimtelijk structuurplan wordt verstaan een beleidsdocument dat het kader aangeeft voor de gewenste ruimtelijke structuur. Het geeft een langetermijnvisie op de ruimtelijke ontwikkeling van het gebied in kwestie. Het is erop gericht samenhang te brengen in de voorbereiding, de vaststelling en de uitvoering van beslissingen die de ruimtelijke ordening aanbelangen”. In het zelfde artikel wordt aangegeven dat er 3 niveaus zijn, waarop ruimtelijke structuurplannen worden gemaakt, nl. het Vlaamse Gewest, de provincie en de gemeente, waarbij het structuurplan op elk niveau de structuurbepalende elementen op dat niveau bevat, alsook de taakstellingen m.b.t. de uitvoering ervan op het betreffende niveau en de lagere niveaus. In artikel 37 van het DRO wordt aangegeven dat ook ruimtelijke uitvoeringsplannen (R.U.P.) op de 3 bestuurlijke niveaus opgemaakt worden. M.b.t. de inhoud van een R.U.P. wordt in artikel 38 aangegeven dat in het R.U.P. de relatie met het ruimtelijk structuurplan of de ruimtelijke structuurplannen, ‘waarvan het een uitvoering is’ moet worden aangegeven. In afwachting van de goedkeuring van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan (G.R.S.), d.w.z. tijdens het planproces en de goedkeuringsprocedure, kunnen gemeentelijke aanlegplannen zoals voorzien in het decreet betreffende de ruimtelijke ordening gecoördineerd op 22 oktober 1996 (vroeger de wet op de stedenbouw van 29 maart 1962), met name de BPA’s, als ‘uitvoeringsplannen’ van het (voor)ontwerp G.R.S. fungeren. In artikel 31 van het DRO worden de gemeenten opgedragen een gemeentelijk ruimtelijk structuurplan (G.R.S.) op te maken, dat zich dient te richten naar het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (R.S.V.) en het provinciaal ruimtelijk structuurplan. Van het richtinggevend gedeelte kan slechts onder strikte voorwaarden worden afgeweken. Van het bindend gedeelte kan niet worden afgeweken. Het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen is goedgekeurd en werd op 23 september 1997 door het Vlaams Parlement bekrachtigd. Het ontwerp van provinciaal ruimtelijk structuurplan West-Vlaanderen werd op 29.6.2000 door de Provincieraad voorlopig aanvaard door de provincieraad en werd, na openbaar onderzoek, op 16 juni 2001 definitief aanvaard door de provincieraad. Het PRS werd in maart 2002 definitief goedgekeurd door de Vlaamse Regering (M.B. 06/03/2002). Planning is meer dan ooit een noodzakelijke voorwaarde voor een goed beleid. Planning situeert zich in de sfeer van de beleidsvoorbereiding en creëert de mogelijkheid om beleidsdoelstellingen voor te bereiden, te onderzoeken en te toetsen aan de beschikbare middelen. Met betrekking tot de ruimtelijke planning wordt geopteerd voor de structuurplanning als planningsmethodiek. In het document “Structuurplanning: een handleiding voor gemeenten” (AROHM, Afdeling Ruimtelijke Planning, 1994) staat structuurplanning omschreven als een dynamisch en continu proces van visie - en beleidsvorming met betrekking tot de kwaliteit van de ruimte en de realisatie ervan. In het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan wordt vertrokken vanuit de ruimte als basisgegeven. De nadruk wordt daarbij gelegd op de ruimtelijke benadering van het proces. In de omzendbrief RO 97/02 van 14 maart 1997 over het Gemeentelijk Structuurplanningsproces (BS 28.3.1997) wordt gesteld dat de totstandkoming van een gemeentelijk ruimtelijk structuurplan even belangrijk is als het plan

WVI april ‘10

GRS NIEUWPOORT, INFORMATIEF GEDEELTE

1

zelf. Met andere woorden, het structuurplan is geen doel op zich: “het ruimtelijk beleid moet evenzeer gericht zijn op het procesmatige (het plannings - en besluitvormingsproces en de betrokkenheid van alle partners” ). In die optiek is ook het vooroverleg over voorontwerpen van ruimtelijke structuurplannen, zoals in uitvoering van artikel 19 § 8 van het DRO geïnstitutionaliseerd in het B.Vl.R. d.d. 5.5.2000 (BS 20.5.2000), een belangrijk element tijdens het planproces. Aangezien - soms tezelfdertijd - op verschillende niveaus (gewest, provincie en gemeente) aan structuurplanning wordt gedaan, is het voor de gemeente van belang op een onderbouwde manier de hogere overheden te kunnen adviseren betreffende de visie op haar grondgebied, zodat bij het uitwerken van de hiërarchisch hogere plannen rekening kan gehouden worden met de specifieke ruimtelijke elementen en beleidselementen van de gemeente. In artikel 22§4 van het decreet is trouwens de mogelijkheid voorzien voor de provincieraad en de gemeenteraad om een gemotiveerd verzoek aan de Vlaamse regering te richten om het R.S.V. te herzien. Het G.R.S. kan hierbij als medium fungeren voor visievorming, niet enkel m.b.t. ruimtelijk beleid op het gemeentelijk niveau, doch ook m.b.t. planningsprocessen op bovengemeentelijk niveau (R.S.V., P.R.S., afbakeningsprocessen,e.a.) en m.b.t. planningsprocessen op het grondgebied van aanpalende gemeenten. Elementen, die tijdens het planproces van het G.R.S. aan bod komen, kunnen aanleiding geven tot overlegmomenten buiten het eigenlijke G.R.S.- planproces om, op basis van bvb. ‘onderhandelingsnota’s’. Zoals aangegeven in artikel 18, eerste lid van het DRO mag naar de toekomst toe ook verwacht worden dat de goedkeuring van belangrijke uitvoeringsplannen door de hogere overheid afhankelijk zal worden gesteld van een globale ruimtelijke visie op de ontwikkeling van de gemeente, neergelegd in een gemeentelijk ruimtelijk structuurplan. Ook zonder die ‘druk’ van bovenaf dient het G.R.S. - cf. art. 18 - te worden gezien als beleidskader voor alle beleidsingrepen met een ruimtelijke dimensie. Het planningsproces, dat uiteindelijk zal leiden tot een goedkeuring van het G.R.S., zal dan ook als vanzelfsprekend moeten worden verdergezet onder de vorm van monitoring van alle beleidsingrepen, vermits deze zich zullen moeten inpassen in het G.R.S.

WVI april ‘10


2

Motivatie voor de opmaak van een GRS Het gemeentebestuur wordt ook voortdurend geconfronteerd met prangende problemen die een oplossing op korte termijn vragen. Vaak hebben deze oplossingen een directe of indirecte invloed op het gebruik van de ruimte en het landschap. Door de korte beslissingstermijn moet pragmatisch worden gehandeld en kunnen niet alle mogelijke gevolgen van een keuze worden onderzocht. Soms gebeurt het dan ook dat een goede oplossing voor een concreet probleem, negatieve gevolgen heeft op andere problemen. Daarnaast dient het gemeentebestuur ook ver vooruit te denken en een beleid uit te stippelen rond tewerkstelling, huisvesting, land- en tuinbouw, natuur en milieu, cultuur, jeugd, mobiliteit, enz. Voor elke nieuwe of bijkomende voorziening moet een geschikte locatie en de nodige ruimte worden gevonden. Maar de ruimte is schaars en steeds vaker treden er conflicten op tussen de verschillende actoren die elk op zich ruimte claimen. Om goede beslissingen te nemen heeft de gemeente dan ook nood aan een omvattend kader, waarbij een duidelijke ruimtelijke toekomstvisie bepaalt wat waar kan, zonder dat bepaalde sectoren worden benadeeld. Het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan is bedoeld om dit kader te creëren. Bij het opstarten van een planningsproces voor een GRS zijn er afspraken te maken over de gewenste overlegstructuur: de samenstelling, de taken en de praktische werking van de verschillende inspraak- en begeleidingsgroepen.

WVI april ‘10


3

Structuurplanning een proces op drie sporen In de aangehaalde ‘Handleiding voor gemeenten’ wordt een aanpak voorgesteld waarbij gelijktijdig op drie sporen wordt gewerkt: 1.

werken aan een lange termijn visie op de gewenste ontwikkeling van de gemeente

Werken aan een lange termijn visie is structureel bezig zijn vanuit een algemene visie op kwaliteit en duurzaamheid. Deze werkwijze, ook wel lineair planningsproces genoemd, wordt gekenmerkt door een analytische en geïntegreerde aanpak hetzij vanuit concrete problemen hetzij vanuit een veeleer abstracte benadering op basis van waarden en normen van de gewenste ruimtelijke ontwikkeling. 2.

met korte termijn acties inpikken op dringende problemen en kansen

Inpikken op dringende problemen en kansen is strategisch werken aan knelpunten en mogelijkheden die zich voordoen en niet kunnen wachten tot de lange termijn visie is uitgewerkt. Voorbeelden hiervan zijn: • De promenade langs de havengeul • De herinrichting van de Kaai • Reconversie van het Polderfront van Nieuwpoort-stad • … Het spreekt vanzelf dat deze bottom-up benadering moet gebaseerd zijn op de detectie van de aanwezige ruimtelijke kwaliteiten en de intenties met betrekking tot een duurzame ontwikkeling niet mag hypothekeren. Op deze wijze zal het concreet werken aan knelpunten en mogelijkheden ook de visie op lange termijn mee helpen tot stand brengen. Beide werkwijzen of sporen zijn complementair. 3.

creëren van een maatschappelijk draagvlak

Het werken met de bevolking heeft als doel : • de plannen en voorstellen inhoudelijk te verbeteren, ze een hogere realiteitswaarde te geven en een draagvlak te creëren • een bijdrage te leveren tot een meer democratische en open samenleving • de bevolking te sensibiliseren voor ruimtelijke kwaliteit en een verantwoord ruimtelijk beleid • een ‘contract’ tussen bevolking en overheid tot stand te brengen

Het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan is opgebouwd uit 3 delen :

Informatief deel: bestaande structuur en prognoses Screenen van de bestaande ruimtelijke structuur Inventariseren van de ruimtelijke behoeften, trends, problemen en potenties Richtinggevend deel: visie, ruimtelijke principes en gewenste ruimtelijke structuur Beschrijving van de gewenste ruimtelijke ontwikkeling, structuur van de gemeente Bindend deel: beleidsmaatregelen Spil tussen visie en effectieve realisatie van deze visie op het terrein Geen enkele verbindende of verordenende kracht voor de burger Bindend voor de gemeentelijke overheid

WVI april ‘10


4

Procesverloop Voor de dagelijkse coördinatie van het structuurplanningsproces zorgt de kerngroep. Deze bestaat uit afgevaardigden van het gemeentebestuur, de gemeentelijke administratie en de WVI. Op cruciale momenten werd de kerngroep uitgebreid. Zo werden op geplande tijden de gemeentelijke diensten van sport, cultuur, jeugdwerking en natuur geraadpleegd of uitgenodigd. Overleg binnen de gemeente − − − − − − −

− − − − −

Het CBS heeft op 21.10.1996 de ontwerper voor het opmaken van het GRS aangesteld. Op 27.04.1999 vergadering met de begeleidingscommissie van het GRS. Goedkeuring door CBS op 19.06.2000 van de procesnota inzake het herstarten van het GRS. Goedkeuring door CBS op 01.10.2001 van het voorontwerp GRS. Op 20.11.2001 werd er een informatie- en overlegvergadering gegeven voor het CBS Op 19.12.2001 werd er een informatie- en overlegvergadering gegeven voor de gemeenteraad en de GECORO Op 30.01.2001 had er een overleg plaats met de niet-georganiseerde bevolking in de Stadshallen van Nieuwpoort. Dit was een open informatie- en overleginitiatief waarbij de ruime bevolking werd uitgenodigd om 'mee te denken' over de ruimtelijke ontwikkelingen en knelpunten binnen de gemeente. Op 17.02.2009 had er een informtievergadering plaats voor de gemeenteraad en de Gecoro. Op 02.06.2009 had er een vergadering plaats met betrekking tot het ontwerp (voor voorlopige vaststelling GR) met de Gecoro. Op 31.07.2009 is het ontwerp GRS voorlopig vastgesteld in de Gemeenteraad. Vanaf 01.09.2009 tot en met 01.12.2009 had het openbaar onderzoek plaats. Op 27.05.2010 is het GRS definitief vastgesteld in de Gemeenteraad.

Bestuurlijk overleg − −

Op 14.06.1999 werd de startnota voorgelegd aan ARP. Op 06.08.1999 had het structureel overleg plaats met ARP en Afdeling ROHM West-Vlaanderen.

−

Het voorontwerp werd in november 2001 opgestuurd naar ARP Brussel, AROHM Brugge en de PPD (Provincie West-Vlaanderen). Op 01.03.2002 had het structureel overleg plaats met ARP. Op 03.07.2002 werd het schriftelijke advies van de PPD ontvangen. Op 27.08.2003 had een tweede structureel overleg plaats met PPD en ARP. Op 24.02.2009 had het plenaire overleg plaats. Op 19.11.2009 werd het ontwerp toegelicht in de ProCoRo en op 10.12.2009 in de ProCoRo geadviseerd.

− − − − −

Extern overleg −

Op 14.03.2002 een vergadering met Westtoer (Tim Provoost).

WVI april ‘10


5

Schematische voorstelling (toekomstig) procesverloop GRS Nieuwpoort VOORONTWERP − College van burgemeester en schepenen − Opsturen voorontwerp naar AROHM en provincie West-Vlaanderen, aanpalende gemeenten en administraties, leden GECORO en gemeenteraad, voorzitters gemeentelijke adviesraden − Plenaire vergadering met AROHM en provincie West-Vlaanderen (24.02.’09) − Vergadering GECORO (17.02.’09) − Aanpassing van voorontwerp tot ontwerp OFFICIELE PROCEDURE STRUCTUURPLAN − Advies GECORO over ontwerp structuurplan − Voorlopige vaststelling door gemeenteraad van ontwerp structuurplan − Openbaar onderzoek − Eindadvies van de GECORO − Definitieve vaststelling in gemeenteraad − Goedkeuring door provinciebestuur West-Vlaanderen − Publicatie in Belgisch staatsblad

WVI april ‘10


6

1. Ruimtelijke context De ruimtelijke kenmerken van de gemeente worden onderzocht op drie niveaus: macro-, meso- en microniveau. Deze komen respectievelijk overeen met de regio, gemeente, de wijken en buurten.

WVI april ‘10


7

GRS NIEUWPOORT INFORMATIEF GEDEELTE

Opdrachtgever

Ruimtelijke context: Regionaal niveau

Opdrachthouder :

:Stad Nieuwpoort

Baron Ruzettelaan 35 8310 Brugge Tel. 050/36 71 71 Fax 050/ 35 68 49

Kaart: Ruimtelijke situering hierarchie der kernen

Bron De Ceunynck, 1992

1. 1 Regionaal niveau (macro schaal) 1. 1 .1 Ruimtelijke situering Ligging De Belgische kust heeft een lengte van ongeveer 66 km (de kustlengte van Nieuwpoort bedraagt ongeveer 4 km), behorende tot het patrimonium van 10 gemeenten. In tegenstelling tot andere provincies in Vlaanderen wordt het stedenpatroon in West-Vlaanderen niet gedomineerd door één grootstedelijk centrum. Binnen West-Vlaanderen functioneren meerdere regionaal stedelijke centra (Brugge, Kortrijk, Oostende en Roeselare) naast elkaar. Brugge wordt beschouwd als de hoofdontwikkelingspool voor het noorden van de provincie. De 10 kustgemeentes vormen samen het stedelijk netwerk ‘de Kust’ waarbij het beleid moet gericht zijn op de toeristisch-recreatieve ontwikkelingen en de (maritieme) transportfunctie. Nieuwpoort behoort tot de Westkust en is gelegen in het arrondissement Veurne, tussen de kustgemeentes Koksijde en Middelkerke. Kenmerkend voor de Westkust is een zeer brede duinengordel. De oorspronkelijke vissersdorpen zijn gesitueerd op de grens van de polders en duinen. Ter hoogte van het strand zijn een aantal badplaatsen tot ontwikkeling gekomen met een relatief hoge bebouwingsdensiteit die nog min of meer gescheiden zijn van elkaar door een duinengebied. De toeristisch-recreatieve functie met campings, vakantiedorpen, tweede verblijven, huurvakantiewoningen en –appartementen, hotel is sterk aanwezig. Twee stedelijke kernen vervolledigen het beeld van de Westkust, nl. Veurne en Nieuwpoort (Nieuwpoort is wel in het RSV niet weerhouden als stedelijk gebied). Sinds de Middeleeuwen vervullen deze twee kernen de stedelijke functies voor het ommeland. Nieuwpoort is samengesteld uit de deelgemeenten Nieuwpoort, St-Joris en Ramskapelle die elk hun eigen karakter hebben. Administratief wordt Nieuwpoort begrensd door: in het oosten: Middelkerke (de deelgemeente Lombardsijde) in het zuiden: Veurne en Diksmuide in het westen: Koksijde (de deelgemeente Oostduinkerke) in het noorden: de Noordzee Ontsluiting De kust wordt bediend door een wegennet met een kamstructuur : de A18 (Jabbeke-Veurne-Duinkerke) is de hoofdstructuur met rechtstreeks aftakkende toegangswegen naar de afzonderlijke badplaatsen. De A18 is onderdeel van het Trans-Europees Netwerk “Le Havre – Rotterdam – Hamburg” waardoor Nieuwpoort verbonden is met het hoofdwegenautonet. Er is een toegangscomplex ter hoogte van Ramskapelle die via de N356 Sint Joris ontsluit en via de N355 (Diksmuideweg) Nieuwpoort-stad en Nieuwpoort-bad. De verbinding met het achterliggende polderlandschap en Diksmuide gebeurt via de N355 voor het autoverkeer en via de oude spoorwegbedding voor het niet gemotoriseerd verkeer. De N34 Koninklijke Baan is op regionaal niveau belangrijk voor de bereikbaarheid van Nieuwpoort. Het vormt een belangrijke verbindingsweg tussen Westende, Nieuwpoort – Stad, Nieuwpoort – Bad en Koksijde. De kuststrook telt de vier havens (Zeebrugge, Oostende, Nieuwpoort en Blankenberge), daarvan heeft Zeebrugge de grootste economische betekenis, Nieuwpoort en Blankenberge zijn voornamelijk jachthavens.

WVI april ‘10


9


Opdrachtgever

Ruimtelijke context: Regionaal niveau

Opdrachthouder :

:Stad Nieuwpoort


Kaart: Bestaande ruimtelijke structuur/macroschaal

bebouwing (deels toerisme) strand duinen duinbossen industrie/kmo jachthavengebonden bedrijvigheid milieubelastend A 18 open afrittencomplex toeristisch recrea ief knooppunt jachthaven waterwegen ecologisch waardevolle gebieden aan de Ijzer spoorlijn sta ion gemeentegrens

Nieuwpoort is aangesloten op een uitgebreid waterwegennet. Aan het sluizencomplex de ‘Ganzenpoot’ komen diverse waterwegen samen die dan uitmonden in de havengeul, met name de IJzer, het kanaal Plassendale – Nieuwpoort – Veurne - Duinkerke, het Nieuw Bedelf, de kreek van Nieuwendamme, de Noordvaart en VeurneAmbacht. Het Kanaal is bevaarbaar voor schepen tot 300T (secundair waterwegennet). De IJzer en het kanaal worden heden slechts occasioneel gebruikt voor transport van goederen en hebben aldus nog slechts een beperkte economische functie. Wel spelen ze in toenemende mate een recreatieve rol. Het kanaal vormt een verbinding in oostelijke richting met Oostende en Brugge en in westelijke richting met Veurne en de Noordfranse havensteden. De IJzer maakt de verbinding met het achterland, in het bijzonder met Diksmuide. Langs de Koninklijke Baan, parallel aan de kust, bedient de kusttram de opeenvolgende badplaatsen van De Panne tot Knokke. De trambedding loopt binnen Nieuwpoort voor het grootste deel parallel met de Koninklijke Baan. Tenslotte kent de kuststrook tevens een ontsluiting door vier spoorlijnen De dichtstbijzijnde stations voor Nieuwpoort zijn Oostende en Veurne. Op het grondgebied van Oostende ligt een burgerlijke luchthaven. Ten overstaan van de steden Naar uitrusting (op het vlak van medisch-sociale uitrusting, recreatie, verkeersfunctie,…) behoort Nieuwpoort 1 binnen de hiërarchie van de gemeenten tot de categorie van de goed uitgeruste niet-stedelijke gemeente en is voornamelijk gericht op het regionaal stedelijk gebied Oostende. De nederzettingsstructuur maakt deel uit van de verstedelijkte kustzone en onderscheidt zich duidelijk van de achterliggende polderdorpen Ramskapelle en Sint-Joris. De stedelijke ontwikkeling is hier vnl. geënt op de toeristische en recreatieve ontwikkelingen, badplaatsen vormen de verdichtingspunten. Binnen deze kuststreek heeft Nieuwpoort, naast Oostende, Knokke-Heist en Blankenberge een uitrustingsniveau hoger dan de overige badplaatsen. De economie binnen Nieuwpoort bestaat voornamelijk uit secundaire en tertiaire activiteiten en is voor een belangrijk deel geënt op het toerisme : niet alleen de toeristische functies met campings, hotels, jeugdverblijven, tweede verblijven,... zijn dominant aanwezig, de IJzermonding met bijhorende watergebonden activiteiten kenmerkt een sterk genererend vermogen. Nieuwpoort beschikt over de derde visserhaven, naast Zeebrugge en Oostende, van de Belgische kust. De jachthaven vormt de derde grootste jachthaven van Noord Europa met drie jachtclubs die zowat 2000 ligplaatsen beheren. Wanneer de vergelijking met andere kustgemeentes wordt gemaakt dan beschikt Nieuwpoort, naast Oostende over de hoogste werkgelegenheidscoëfficiënt van de kustgemeentes. Ten overstaan van het buitengebied Zowel het poldergebied als het kustmilieu behoren tot de structurerende elementen op Vlaams niveau, het poldergebied op het vlak van de agrarische structuur, het kustmilieu op het vlak van natuurlijke structuur. Het zuidelijk gelegen poldergebied maakt deel uit van de kenmerkende West-Vlaamse polders. Het grootste gedeelte komt overeen met de uitgestrekte Middelandpolders, in de buurt van het verstedelijkt gebied komt vnl. de Nieuwlandpolders (gekenmerkt door kleinschaliger percelering) voor. De IJzermonding van Nieuwpoort vormt, naast het zwingebied, één van de twee estuariene zones gekenmerkt door winterinundaties en met zoutwaterslikken, wat bijzondere milieuomstandigheden creëert voor flora en bodemfauna. Het duinenlandschap strekt zich zowel ten westen als ten oosten uit van Nieuwpoort en vormt een grensoverschrijdend geheel met Oostduinkerke en Middelkerke.

1

Actualisering van de stedelijke hiërarchie in België, E. Van Hecke, het tijdschrift van het Gemeentekrediet, 3 (nr. 205), p. 45-

47, 1998

WVI april ‘10


11

1. 2 Gemeentelijk niveau (meso schaal) 1. 2 .1 Historische groei van Nieuwpoort NIEUWPOORT – STAD Algemene ontstaansgeschiedenis de Tot voor de 11 eeuw was er geen spoor van Nieuwpoort te bekennen. De zee had er dwars door de duinen een inham gevormd en een uitgebreid krekenstelsel ontwikkeld. de Pas na de 11 eeuw werden er op hogere delen of op uitlopers van de duinen schapen gehouden. Nieuwpoort is op die manier gegroeid uit het woongehucht Sandeshoved, een zandplaat in het IJzermondingsgebied. e Een graaf wierp in de 12 eeuw zeewerende dijken op, bouwde voor de bevolking een nieuwe stad uit en schonk haar in 1163 dezelfde rechten en vrijheden als hij indertijd aan de inwoners van Diksmuide had toegestaan. Sandeshoves heette voortaan Nieuwpoort of nieuwe stad. Hij legde straten aan die elkaar loodrecht kruisten en die het gebied in gelijke percelen verdeelden. Dit geometrische dambordpatroon kenmerkt nog steeds het huidige stadsplan. Hij bouwde de stad uit tot een belangrijke handelshaven. Zo werd de IJzerhaven uitgebreid en van een omwalling voorzien en werden er kanalen gegraven die Nieuwpoort met de steden uit het achterland moesten verbinden. In 1240 werd Nieuwpoort een zelfstandige parochie, waarvan het patronaat tot aan de Franse revolutie aan de Sint-Niklaasabdij van Veurne bleef toebehoren. Aan het einde van de dertiende eeuw verscheen zelfs een tweede kerk die tegen de stadswal gebouwd werd. (de Sint-Laurentiuskerk). De afnemende handel en de gespannen sfeer met Engeland bracht met zich dat de stad in de veertiende eeuw ontvolkte en dat de kerk verwoest werd. de Vanaf de 15 eeuw groeide Nieuwpoort wel tot een belangrijke vissershaven, met op de eerste plaats de aanvoer van haring. Eeuwenlang zou de stad deze status behouden. De uitzonderlijke strategische ligging , op de verbindingsweg tussen Ieper en Brugge enerzijds en Engeland anderzijds, maakte Nieuwpoort tot een felbegeerde vesting die tal van belegeringen en vernielingen moest ondergaan. ste de De 1 en 2 wereldoorlog en naoorlogse ontwikkelingen Met de eerste wereldoorlog ging het rijke bouwkundig erfgoed helemaal verloren. In het begin van de eerste wereldoorlog speelde de IJzer immers een beslissende rol als scheidsrechter tussen twee strijdende kampen. Door het gebruik van het sluizencomplex werd bij hoogwater de alluviale vlakte van de IJzer blank gezet, waardoor de snelle opmars van de Duitse troepen een halt werd toegeroepen en ze niet konden doorstoten naar Calais en Duinkerke. Na 1918 bleef er van de polderdorpjes in de frontlijn enkel nog een puinhoop over. De wederopbouw (tussen 1920 en 1925) kwam grotendeels overeen op een heruitgave van de vooroorlogse situatie wat betreft het stratenpatroon, de perceelsindeling, schaal en architecturaal inzicht. Men streefde er wel naar om de belangrijke openbare gebouwen rond het marktplein te plaatsen. Aan de rand van de verwoeste stadskern gaf men blijk van een meer sociaal - functionele aanpak van het huisvestingsprobleem. De wederopbouw was er modernistisch getint, met onder meer de theo-goedhuyswijk, waar de tuinwijkgedachte gedeeltelijk werd uitgeprobeerd.

NIEUWPOORT - BAD De stichting van “La société Anonume de Nieuport Bains” in 1864 was de officiële start van de ontwikkeling van Nieuwpoort als badplaats. Het eerste paviljoen, nl. het pavillon des Bains werd in datzelfde jaar in de duinen op de linkeroever van de Havengeul opgetrokken. de de In de 2 helft van de 19 eeuw legde men de drie kilometer lange verbindingsweg tussen stad en de zee aan en in 1869 werd de spoorlijn Diksmuide-Nieuwpoort tot in de badplaats verlengd. Nieuwpoort kende voor de oorlog verschillende urbanisatiefases : In het begin was de urbanistische expansie nagenoeg volledig in handen van de grondeigenaar en baron Crombez. Hij beoogde vnl. de creatie van een aristocratische badplaats met luxueuze hotels en villa’s. In 1893 kwam hierin een kentering toen het beheer van de badplaats aan een nieuwe bouwmaatschappij werd toevertrouwd. In 1902 werd stad en bad, via een stoomtram aangelegd naast de bestaande spoorbedding, met elkaar verbonden.

WVI april ‘10


13

WVI april ‘10


14

De verdere expansie en de vernieuwde bouwactiviteit werden onderbroken door beide oorlogen waardoor de badplaats in een puinhoop herschapen werd. Op enkele uitzondering na dateert het huidig architecturaal uitzicht van Nieuwpoort – aan – zee dan ook ste hoofdzakelijk van de tweede helft van de 20 eeuw. Voor de tweede wereldoorlog was het toerisme een elitaire bedoening, maar na 1945 brak onder impuls van de nieuwe sociale wetgeving het massatoerisme resoluut door. Deze maatschappelijke evolutie komt zowel tot uiting in de urbanistische structuur van de badplaats als in de architecturale concepten. In plaats van de bebouwing te beperking tot het dambordpatroon nabij de Zeedijk, werden de duinen stelselmatig verkaveld en ingepalmd door villa’s of inplantingen van projecten ten behoeve van het verblijfstoerisme. DE HAVEN de In de 13 eeuw was Nieuwpoort, na de verzanding van de haven van Lombardsijde, de grootste haven aan onze kust waarbij de visserij de voornaamste bron van inkomsten vormde aan onze kust. de Vanaf de 16 eeuw kwam hieraan een einde, deels doordat Oostende een sterke concurrerende positie vormde, deels doordat de stad in pand werd gegeven aan Holland. Ondanks herhaalde pogingen heeft Nieuwpoort nooit meer de grote bloei uit de vroege middeleeuwen kunnen evenaren. Het kanaal Duinkerke-Nieuwpoort-Plassendale werd gegraven tussen 1631 en 1641 met de bedoeling de havens van Duinkerke en Oostende via het achterland met elkaar te verbinden en dit hinterland tegelijk beter te de ontsluiten. De realisatie van deze 17 -eeuwse waterweg kadert bovendien in een bredere historische context waarin de Schelde sinds 1584 voor scheepvaart gesloten was en Antwerpen zijn havenfunctie verloor. Het IJzerkanaal werd in 1979 door de aanleg van een spaarbekken gevoelig verbreed. Deze waterplas kwam er als sanering van een zandwinninggroeve die ten behoeve van de aanleg van de E40 gegraven werd. RAMSKAPELLE de Ramskapelle is een polderdorp die tijdens de Duinkerke III - transgressie (begin van de 11 eeuw) nagenoeg volledig door het zeewater overstroomd was. De definitieve herovering van het land op de zee gebeurde door de inpoldering vanuit het ietwat hoger gelegen Wulpen, thans een deelgemeente van Koksijde. Bij deze drooglegging speelden de monniken van de Duinenabdij te Koksijde een vooraanstaande rol. Omstreeks 1120 bekwam Ramskapelle van Wulpen de autonomie. De frontlijnpositie tijdens de Eerste Wereldoorlog was een catastrofe voor het bouwkundig patrimonium. De heropbouw van dit dorp situeert zich in de jaren twintig. In 1971 werd Ramskapelle administratief toegevoegd aan Nieuwpoort. ST.-JORIS Sint-Joris werd enkele decennia na Ramskapelle van het Duinkerke III - overstromingswater bevrijd. De inpoldering van Sint-Joris gebeurde vanuit Ramskapelle en moet grosso modo tussen 1190 en 1240 gesitueerd worden. Het dorp lag toen nabij de monding van de “oude IJzer”, ook de “Kreek van Nieuwendamme” genoemd. Ook hier trok de Eerste Wereldoorlog een diep spoor van vernieling doorheen de gemeente. Bij de heropbouw werd het nieuw centrum 700m meer zuidwaarts gelokaliseerd. De heropbouw was omstreeks 1925 voltooid. Sinds 1971 behoort Sint -Joris administratief bij Nieuwpoort. POLDERS

Een aanzienlijk deel van Nieuwpoort ligt in de polders. Na de middeleeuwse droogleggingen is deze geografische streek een vruchtbaar landbouwgebied geworden. De ruime hofsteden staan verspreid in het vlakke landschap, hun eigenaars of huurders bewerkten uitgestrekte landerijen. In overeenstemming met de landschappelijke verdeling tussen kreekruggen en komgronden is het aandeel van de akkerbouw en weilanden nagenoeg gelijk.

WVI april ‘10


15


Opdrachtgever

:Stad Nieuwpoort

Mesoschaal

Opdrachthouder

: Baron Ruzettelaan 35 8310 Brugge Tel. 050/36 71 71 Fax 050/ 35 68 49

Kaart: Evolutie van het duingebied

Bron De Ceunynck, 1992

1. 2 .2 Het fysisch milieu Nieuwpoort behoort geomorfologisch tot de kustvlakte. De kustvlakte kan opgesplitst worden in drie delen: Zee en strand Duinengordel Polders (oorspronkelijk slikken en schorren) Geologie De kustvlakte is een uitgesproken dynamisch landschap. Het huidige uitzicht is vooral bepaald door de zgn. de de Duinkerketransgressie tussen de 2 eeuw voor Christus en de 11 eeuw na Christus. Men is het er over eens dat het gaat om een waddenkust die in een afwisselend proces van verlanding (regressie) en afbraak (transgressie) geleidelijk gegroeid is: De Flandriaanse transgressie wordt beschouwd als de eerste reeks van vier transgressies die bepalend zijn geweest in de vorming van de huidige kustvlakte. De opeenvolgende overstromingen (transgressies) met ermee gepaarde afzettingen en de drogere perioden (regressies) tijdens dewelke het gebied geheel of gedeeltelijk droog lag, zijn verantwoordelijk voor de recente geologie in het kustgebied. A. Tijdens het Midden - Holoceen heeft zich een eerste duinengordel gevormd, die door de Duinkerke - I transgressie doorbroken en praktisch geheel opgeruimd werd. Van de eerste fase dateren zandige en kleiige sedimenten die men ondermeer in Nieuwpoort kan aantreffen. ste B. De tweede Duinkerkiaanse transgressie (4-8 eeuw na Christus) was belangrijker in omvang en er werd opnieuw een sterk vertakkend krekensysteem gevormd. Met uitzondering van enkele eilanden werd het kustgebied tweemaal daags overstroomd. Nabij Nieuwpoort bleef een kleine opwelving over: een restant ste van de middeloude duinen. Vanaf de 8 eeuw greep er hier duinvorming plaats (de huidige kopjesduinen, littoduinen) , ten zuiden van deze duintong lag toen een schorre – of wadgebied , ten noorden ervan geulen en de zee. de C. Tijdens de 12 eeuw lag ten noorden van de duintong een drieledig geulensysteem, o.a. ter hoogte van de huidige IJzermonding, de Kreek van Lombardsijde en een verdwenen arm, een deel van de latere e Lenspolder. Door opwerping van de Groenendijk in de 13 eeuw kon de Lenspolder gewonnen worden. Ten noorden van deze dijk ontstond er een strand dat later bedekt zou worden met stuifzand afkomstig van de nog later ontstane jongere duinen van Nieuwpoort aan Zee (Simli duinen). De jongste geschiedenis van de kustvlakte wordt gekenmerkt door de opbouw van deze jongere duinengordel, die voorkomt over de gehele lengte van de kust. Reliëf en bodem POLDERS Niettegenstaande de polders een uiterst vlak gebied zijn, is er een microreliëf aanwezig tussen de kreekruggen (langgerekte ruggen op een absolute hoogte van 3-4m) en de komgronden (moerassige depressies op een absolute hoogte van 1-2m), bodemkundig te verklaren als een afwisseling van zandige en kleiige sedimenten, naast veenafzetting. Deze veenafzettingen werden geëxploiteerd vanaf de Middeleeuwen, vooral rond de Zelte. De bodemtypen van het poldergebied zijn mariene afzettingen van historische tijd: − In de omgeving van Ramskapelle komen veel kunstmatige gronden voor. Deze gronden werden kunstmatige verlaagd tengevolge van veenwinning. − Rond de zone van de uitgebrikte gronden liggen hoofdzakelijk Middelland gronden met klei overdekte kreekruggronden en onverdekte poelgronden. − De Lenspolder bestaat uit een complex van jonge mariene sedimenten. Nabij de duinen komt in de bovengrond overstoven zand voor. Centraal liggen schorgronden, kleiige gronden met een kleilaag. Een gelijkaardig complex ligt in het zuidwestelijk deel van het militair kamp van Lombardzijde.

WVI april ‘10


17

WVI april ‘10


18

DUINEN Het duinengebied bezit een sterk golvend reliëf. Op korte afstand wisselen hoge (tot 18m) en lage delen elkaar af (duinen en pannen). Het reliëf is het resultaat van de primaire duinvormingsactiviteiten (wind) en daaropvolgende activiteiten die het gevolg zijn van een complex geheel van menselijke ingrijpen en windwerking. e De bodem in de duingebieden bestaat in hoofdzaak uit jong duinzand, afgezet na de 10 eeuw. De overgangsgebieden bestaan hoofdzakelijk uit slibhoudend zand. Hydrografie en waterhuishouding Het reliëf in West-Vlaanderen heeft de hydrografische bekkens bepaald: de afvoeraders zijn de Schelde, de Leie, de IJzer en het geheel van polderaders die het hydrografisch bekken van de Noordzee vormen. Veruit het grootste deel van Nieuwpoort (behalve de duinen) watert via de IJzer af naar zee : − In de lenspolder en noordelijk van de Littoduinen loopt één duinbeek, de Waterloop zonder Naam, die uitmondt in de havengeul van Nieuwpoort. − De twee bekkens nl. de Grote Beverdijkvaart en Koolhofvaart vloeien samen ten zuiden van Nieuwpoort en monden uit in de havengeul ter hoogte van het sluizencomplex. Het regenwater dringt zeer snel in het duinenzand zodat een zoetwaterstroom naar de polders ontstaat. In natuurlijke omstandigheden vormt er zich aan de voet van de duinen zoet kwelwater. Deze zoetwaterzak is een ondergrondse zeewering, hij belet nl. dat er zeewater doordringt tot in de polders. Door waterwinning in de duinen is deze toestand op vele plaatsen echter veranderd. In de polders wordt de waterhuishouding kunstmatig geregeld. De problemen met de afwatering in de kustvlakte, ingevolge het vlakke reliëf, lagen aan de basis van het ontstaan van de zogenaamde Polderbesturen. Het waren grondeigenaars die zich verenigden om dijken op te richten, kanalen te graven en de goede afwatering te waarborgen. Aanvankelijk gebeurde de afwatering via bestaande waterlopen, later ontstond een net van grachten, sloten en vaarten.

WVI april ‘10


19

1. 2 .3 Componenten van de ruimtelijke structuur De bestaande ruimtelijke structuur is opgebouwd uit een aantal specifiek ruimtelijke structuren. Volgende ruimtelijke structuren worden onderscheiden : de natuurlijke en landschappelijke structuur, de nederzettingsstructuur, de ruimtelijk economische structuur, de toeristisch-recreatieve en socio -culturele structuur en de verkeers- en vervoersstructuur. 1. 2 .3 .1 Bestaande natuurlijke en landschappelijke structuur DE OPEN RUIMTE Volgens het kadaster bedroeg de geürbaniseerde oppervlakte op 1 januari 1995 in West-Vlaanderen 19.4 %. Voor Nieuwpoort bedroeg het aandeel bebouwde oppervlakte t.o.v. de totale oppervlakte 13%. Dit aandeel is het laatst decennia ongeveer hetzelfde gebleven, in tegenstelling tot het provinciaal gemiddelde en bepaalde omliggende buurgemeenten. Meer dan 87% van het grondgebied bestaat nog uit onbebouwde ruimte. Verhouding en evolutie onbebouwde oppervlakte per gemeente, arrondissement en provincie TOTAAL ONBEBOUWD 1985 WEST-VLAANDEREN ARRONDISSEMENT VEURNE NIEUWPOORT KOKSIJDE DE PANNE

83.9 93.5 90.2 86 90.3

2

3

1995

2005

80.6 91.3 87 82.3 88

78.38 84.4 87.16 73.57 86.25

De bebouwde ruimte van het poldergebied is in beperkte mate aanwezig en ondergeschikt aan de open ruimte. Lintbebouwing is nagenoeg niet aanwezig, de bebouwing buiten de kernen komt enkel voor onder de vorm van historische boerderijen en in beperkte mate verspreide bebouwing. De open ruimte (of niet bebouwde ruimte) is complementair aan de bebouwde ruimte. De open ruimte bevat elementen van de natuurlijke structuur, van de nederzettingsstructuur (verspreide bebouwing) en van de verkeers- en vervoersstructuur. De hoofdcomponenten en fysische dragers van de open ruimte zijn de agrarische structuur en de natuurlijke structuur. Landbouw en natuur vormen de hoofdgebruikers van de open ruimte. Het duin - en strandgebied kennen vnl. een natuur - recreatieve functie, terwijl de polders een belangrijke landbouwrol vervullen. Op basis van een synthese van abiotische, biotische en antropogene landschapsbepalende factoren in combinatie met visuele waarneming kunnen een aantal entiteiten onderscheiden worden die kenmerkend zijn voor de open ruimtestructuur van Nieuwpoort: 1. − −

Strand De strandzone ten oosten van de IJzermonding Het strand van Nieuwpoort-bad

2

Strativaria 1985-1995, NIS 2005

3

T.o.v. de totale oppervlakte

WVI april ‘10


21

WVI april ‘10


22

2. Duinenlandschap De duinencomplexen bevinden zich tussen aaneengegroeide bewoningsconcentraties waardoor de relaties tussen de verschillende duinengebieden verbroken is. We onderscheiden in Nieuwpoort 3 duinencomplexen: − de Simli III duinen in het westen. Deze duinen maken deel uit van de duinengordel die zich grensoverschrijdend uitstrekt op het grondgebied van Oostduinkerke. (de Kartuizersduinen – Ter Yde – Hannecart-bos - Zeebermduinen). − Het oud duinengebied de Littoduinen en het Littobos ten noorden van de Canadalaan met gefixeerde kopjesduin met duin-polderovergangen − Duinengordel ten noorden van het natuurreservaat de IJzermonding en de Sint-Laureinsduinen ten oosten van het militair domein. Een deel van die duinen wordt ingenomen door het militaire domein en de militaire camping. 3. Polders Het achterland van Nieuwpoort wordt gevormd door een uitgesproken homogeen vlak agrarisch polderlandschap die aansluiten bij het buitengebied. Het gebied wordt gekenmerkt door akkers- en weilanden. Het kan verder worden gedifferentieerd in : − De Nieuwlandpolders komen versnipperd voor in de nabijheid van het stedelijk gebied, voornamelijk ten noorden van de A18. De polders zijn gekenmerkt door kleinschalige percelering. We onderscheiden hierbinnen drie afzonderlijke entiteiten namelijk: de Lenspolder, de Groot Nieuwlandpolder en het tuinbouwlandschap. Ten noorden van de Lenspolder ligt de site Groenendijk, de landbouw betekenis van dit gebied is echter sterk achterhaald. − De Middellandpolders liggen ten zuiden van de A18 en sluiten aan bij een grensoverschrijdend polderlandschap. Deze polders worden gekenmerkt door grotere percelering. Het polderdorp Ramskapelle is binnen dit poldergebied te onderscheiden. Dominant binnen het polderlandschap is het bekenstelsel (onderdeel van het afwateringsbekken van de IJzer) en het mozaïek van akker en weilanden in de polders. De waterstand in de polders wordt geregeld door het sluizencomplex de ‘Ganzenpoot’. Het bekenstelsel mondt uit in de haven van Nieuwpoort.

4. Slikken – en schorrenlandschap Dit gebied is gelegen ten oosten van de havengeul. Het natuurreservaat de IJzermonding is een uniek buitendijks slikken - en schorrengebied en behoort samen met het Zwin tot de laatste overgebleven schorrelanden aan de Belgische kust.

WVI april ‘10


23

1. 2 .3 .2 Bestaande nederzettingsstructuur Het aandeel van de bebouwde ruimte t.a.v. de totale oppervlakte van de gemeente bedroeg in 2005 ongeveer 13%. Dit cijfer ligt wat lager in vergelijking met het arrondissementeel gemiddelde van 15.60 % maar behoorlijk lager dan het gemiddelde van de naburige kustgemeentes (vb. 26% Koksijde). De bewoonde, particuliere woningen bestaan in hoofdzaak uit appartementen en studio’s (31%) en gesloten bebouwing (38%). Het aandeel van open (22%), halfopen (9%) bebouwing is dus duidelijker kleiner. De bestemming van de gebouwen bestaat voor 92% uit wonen en voor 1,6% uit boerderijen. 4 Voor Nieuwpoort geeft dit enigszins een vertekend beeld aangezien als kustgemeente rekening gehouden dient te worden met het belangrijk aandeel aan tweede verblijven en gehuurde appartementsgebouwen tijdens de vakantieperiode. In Nieuwpoort zijn iets meer dan 60% van de woningen in gebruik als individuele tweede verblijf. (Zie programmatische context, Toerisme en recreatie). Nieuwpoort wordt gekenmerkt door een verstedelijking haaks op de kustlijn en volgens de IJzermonding. Door de groei van Nieuwpoort is het beeld van de oorspronkelijke compacte stad minder scherp geworden. De rand van Nieuwpoort is rafelig geworden. In het noordwesten is de woonband naar Nieuwpoort Bad ontstaan, in het oosten situeert zich een band van recreatie langs de IJzer. In het zuidoosten groeit een KMO-zone in de richting van de A18. Binnen de bestaande geledingstructuur van Nieuwpoort kunnen er verschillende deelentiteiten met elk een eigen woontypologie onderscheiden worden. Er is een grote variëteit gaande van appartementen (van 5 tot 10 bouwlagen), urban villa’s, vrijstaande woningen van allerlei omvang, gesloten en halfopen bebouwing, lintbebouwing, boerderijen,... . De bebouwde omgeving van Nieuwpoort en Ramskapelle kan als geconcentreerd gekarakteriseerd worden. Uitzonderingen hierop vormen: − De toeristisch-recreatieve voorzieningen ten westen en ten oosten van het centrum (campings en vakantiecentra) − De industriezone in het zuidoosten en vormen van lintbebouwing ten zuiden en ten westen van het centrum − De verspreide bebouwing binnen het poldergebied. De volgende structuren kunnen onderscheiden worden : De Dijkzone De dijkzone is over de hele lijn volgebouwd met appartementsblokken van gemiddeld 8 à 10 bouwlagen op een strak rechthoekig patroon. Op het gelijkvloers zijn deze appartementsblokken op vele plaatsen voorzien van uitbouwen (winkelpuien en terrassen) met toeristische handel - en horecazaken. Morfologisch sluit Groenendijkbad (grondgebied Koksijde) aan bij Nieuwpoort-bad. Dit lint van hoge appartementsblokken is een herkenbare structuur die terugkeert in de verschillende badplaatsen aan de Belgische kust. Gemengde bouwzone achter de dijkappartementen Deze zone (tot aan de Koninklijke Baan ) herbergt op een orthogonaal patroon verschillende gebouwentypes. Kenmerkend voor deze omgeving is de menging van (recente) hoge bebouwing (voornamelijk in het westen) en oude lagere bebouwing. De bouwhoogtes variëren van 3 tot 10 verdiepingen.

4 De vo kstellingen van het NIS houden geen rekening met het aanbod aan tweede verblijven, enkel de effectieve woongelegenheden worden in rekening gebracht.

WVI april ‘10


25

WVI april ‘10


26

Hoogbouw langsheen de Albert I-laan tussen bad en stad De hoogbouw met tweede verblijven breidt zich steeds verder uit langs de Koninklijke Baan richting Nieuwpoortstad. Het is een menging van hoge appartementsblokken, clusters van vakantie-units en urban villa’s. Verstedelijkte bebouwing Nieuwpoort-Stad heeft een duidelijke kern met een regelmatig rechthoekig historisch stratenpatroon. De bebouwing heeft een gesloten karakter en de grens met de omliggende polders wordt gevormd door het kanaal, wel zien we in het zuiden ook aan de overzijde van het kanaal bebouwing, voornamelijk uitwaaierend op het grondgebied van Koksijde. Open woningbouw − Villawijk in de duinen : Simli De villawijk, oorspronkelijk gebouwd op het duinencomplex, wijkt af van het rechtlijnige stratenpatroon en kent een eerder organische, min of meer concentrische structuur. De wijk wordt getypeerd door open bebouwing met een zeer lage dichtheid en een groen karakter. − Jachthavenwijk Tussen beide dicht bebouwde kernen van bad en stad is er een strook met meer open bebouwing. Deze band is volgebouwd met open bebouwing tot op de kleinst mogelijke kavels. Het stratenpatroon vertoont vele doodlopende straten. Tussen de Cardijnlaan en de Koninklijke Baan hebben verschillende KMO’s een plaats gevonden. Grootschalige (niet residentiële) bebouwing Grootschalige bebouwing is voornamelijk geconcentreerd in het Jachthavengebied (vnl. jachthavengebonden bedrijven), in de KMO-zone Noord de Noordvaart, in de KMO zone langs de vissershaven en op het militair domein. Dorpen De deelgemeenten Sint-Joris en Ramskapelle zijn kleinschalig en geconcentreerd van bebouwing. Nieuwpoort stad en Sint-Joris zijn aan elkaar gegroeid door een activiteitenas bestaande uit grootschalige bedrijfsgebouwen, woningen en recreatieve verblijfsinfrastructuren. Campings en vakantieparken Voornamelijk ten zuiden van Nieuwpoort-bad en in de omgeving van het spaarbekken bevinden zich enkele weekendverblijfparken en campings. We treffen zowel in het westen als in het oosten grensoverschrijdende toeristisch-recreatieve verblijfsstructuren aan. Verspreide bebouwing Wordt gevormd door de bebouwing gelegen in het open gebied. Het betreft in hoofdzaak woon- en bedrijfsgebouwen van agrarische bedrijven. De bebouwing in de polder is zeer regelmatig verspreid. De woningen bevinden zich bijna allen op gelijke afstand van elkaar. Lintbebouwing De lintbebouwing komt zeer beperkt voor: − Langs een deel van de Canadalaan.

WVI april ‘10


27


Opdrachtgever

Ruimtelijke context: Gemeentelijk niveau Componenten van de ruimtelijke structuur

Opdrachthouder :

:Stad Nieuwpoort

Baron Ruzettelaan 35 8310 Brugge Tel. 050/36 71 71 Fax 050/35 68 49

Kaart: Bestaande lijninfrastructuur

31 N

N 34

8

Het Geleed

N

ale

34

nd

se

as Pl

rt-

Z

N

oo

34

al

p uw

8

e

Ni

a an

N

K

35

Kreek van Nieuwendamme

Waterloop zonder naam

N 7

36

Oude Veurnevaart

N 39

Veurne-Ambacht

55

96

N3

Noordvaa t

N 356

N3

e

rk

ke

uin

D rt-

8

A1

de

o po

al

na

Ka

N

Ijz

er

w

eu Ni

Koolhofvaart

39 Hemmeleed

Grote beverdijkvaart Ramskapelle leed Kleine beverdijkvaart

Legende verbinding op inernationaal niveau

oude spoorwegbedding

verbinding op Vlaams niveau

tram

verbinding op bovenlokaal niveau

bevaardbare waterwegen (tot 300 ton)

andere wegen

niet-bevaardbare waterwegen

1. 2 .3 .3 Bestaande ruimtelijke verkeers- en vervoersstructuur De kust wordt bediend door een wegennet met een kamstructuur: een drager (de A18) met rechtstreekse toegangswegen naar de badplaatsen. De stad Nieuwpoort vindt hierdoor een aansluiting ter hoogte van Ramskapelle via enerzijds de N 356 naar Sint -Joris toe en anderzijds via de N 355 (Diksmuideweg). De N34 Koninklijke Baan is op regionaal niveau belangrijk voor de bereikbaarheid van Nieuwpoort. Het vormt een belangrijke verbindingsweg tussen Westende, Nieuwpoort – Stad, Nieuwpoort – Bad en Koksijde. De volgende gewestwegen verzorgen de verbinding tussen Nieuwpoort en de buurgemeenten : −

N 318 : Nieuwpoort-Stad – Lombardsijde

−

N 358 : Nieuwpoort-Stad – Slijpe

−

N 367 : Nieuwpoort-Stad – Sint – Joris

−

N 356 : Sint-Joris – Ramskapelle

−

N 355 : Nieuwpoort – Diksmuide

−

N 39 : Nieuwpoort – Veurne

−

N 396 : Nieuwpoort-Stad – Oostduinkerke-Dorp - Koksijde-Dorp

Water Aan de sluizen komen diverse waterwegen samen in de havengeul, met name het kanaal NieuwpoortPlassendale, het kanaal Nieuwpoort-Duinkerke, de IJzer, de kreek van Nieuwendamme, Veurne-Ambacht en de Noordvaart. De IJzer en de twee kanalen spelen in toenemende mate een recreatieve rol, maar worden heden slechts occasioneel gebruikt voor transport van goederen en hebben aldus nog slechts een beperkte economische functie. Tram Langs de Koninklijke Baan, parallel aan de kust, bedient de Kusttram de opeenvolgende badplaatsen. De trambedding loopt binnen Nieuwpoort voor het grootste deel parallel met de Koninklijke Baan.

WVI april ‘10


29


Opdrachtgever

Bestaande economische structuur

Opdrachthouder :

:Stad Nieuwpoort


Schaal:1/50000

II

*

Legende

Verspreide bedrijvigheid onder de vorm van: landbouwbedrijf horeca detailhandel industrie ambacht (KMO) jachting (water) overige

*

gebieden voor ambachtelijke bedrijven gebieden voor milieubelastende industrieën concentratie van handel, horeca en dienstverlenende functies jachting klustervorming grootschalige bedrijvigheid in verweving met het wonen centrum visserij

1. 2 .3 .4 Bestaande ruimtelijke economische structuur De oppervlakte aan ambacht, industrie en opslag bedraagt 1,1% van de totale oppervlakte en is tussen 1980 en 1999 met 15 ha (75%) toegenomen. In 2002 werd de bedrijfsoppervlakte met meer dan 6 ha uitgebreid. Het aandeel aan handel, horeca en kantoren bedraagt slechts 0.5 % van de totale oppervlakte. De meeste bedrijven situeren zich in het kerngebied van Nieuwpoort Bad of Nieuwpoort Stad of in een bedrijventerrein. Slechts een tweetal bedrijven bevinden zich in Ramskapelle en een 20 tal bedrijven in het open ruimtegebied waarvan het grootste deel landbouwactiviteiten uitoefent. Industriële en ambachtelijke bedrijvigheid − Grootschalige bedrijvigheid treffen we vnl. aan in de geëigende zones volgens het gewestplan, nl. de zone voor milieubelastende industrie en in de KMO-zones. Het milieubelastende industrieterrein is gelegen ten noorden van Nieuwpoort Stad, langsheen de IJzermonding. Langsheen de Albert I - laan situeren zich drie KMO terreinen, nl. het kleinhandelslint met aanleunend een kleiner terrein en het terrein met de vismijn ingesloten tussen de Albert I - laan en de IJzermonding. Een klein bedrijventerrein bevindt zich langs de Canadalaan. Ten oosten van Nieuwpoort stad bevinden zich twee KMO-zones, nl. een terrein ingesloten tussen het kanaal Nieuwpoort-Duinkerke en Veurne Ambacht en het bedrijventerrein Noord de Noordvaart met bijhorende uitbreiding. − Kenmerkend voor Nieuwpoort-Stad is de grote aanwezigheid van ambachtelijke bedrijven binnen het kerngebied. Hiervan situeert zich een cluster van grootschalige bedrijvigheid langsheen de Pieter Deswartelaan, op korte termijn willen een aantal van die bedrijven zich herlokaliseren naar de KMO-zone. Land-en tuinbouwbedrijven De landbouwbedrijven komen grotendeels verspreid in de open ruimte voor. De oorsprong van een aantal hoeves dateert van enkele eeuwen geleden. Tuinbouwbedrijven zijn gegroepeerd tussen de Koninklijke Baan en de IJzermonding. Visserij De zeevisserij is een zeer typische bedrijvigheid aan onze kust. Naast de havens Oostende en Zeebrugge-Heist heeft Nieuwpoort een activiteit in de zeevisserij. De activiteit zelf situeert zich rond de vismijn aan de kaai. Handel en Horeca De kustgemeente profileert zich als een attractief recreatiegebied. Het is vnl. de combinatie van mogelijkheden die een sterke troef van de kustgemeente vormt. Handel en horeca vormen daarin slechts, zij het belangrijke, onderdelen van het geheel aan recreatiemogelijkheden. In Nieuwpoort-bad ligt de nadruk op strandshoppen, vn. langs de Zeedijk en langs de Albert I-laan. Nieuwpoortstad beschikt over een relatief goed uitgebouwd handelsapparaat inzake convenience-goederen. Geconcentreerde winkelcentra vinden we terug langs de Koninklijke Baan (goede zichtlocatie en goede bereikbaarheid) Net zoals in de andere kustgemeenten is het assortiment van restaurants, snackbars, tea-rooms en cafés goed uitgerust in Nieuwpoort . De alomtegenwoordigheid van de horecazaken is in sterke mate beeldbepalend in de toeristische strook tussen het strand en de Albert I-laan en langs de Kaai. De ruimtelijke spreiding binnen Nieuwpoort-Bad kan men vnl. situeren aan De Zeedijk dat een concentratielint vormt van zuiver horecafaciliteiten, terwijl de Albert I-laan, parallel met de Zeedijk, een verzorgingsas met zowel horeca als handelsvoorzieningen vormt. In het verlengde van de Jachthaven vormt De Kaai een concentratiepool met vnl. viswinkels en handel- en horecafaciliteiten. In Nieuwpoort-stad zijn de Oostendestraat, de Marktstraat en de Langestraat als concentratie gebieden kenmerkend.

WVI april ‘10


31

1. 2 .3 .5 Bestaande toeristisch-recreatieve en socio-culturele structuur 5 De stad Nieuwpoort beschikt, statistisch gezien, over 19.3 ha in gebruik voor recreatie en sport . Niet alleen de natuurlijke structuur van Nieuwpoort onder de vorm van strandtoerisme en wandel - fiets en duintoerisme ontleent zich ideaal voor recreatie, maar tevens de IJzermonding met de daarbij horende jachthaven is sterk determinerend voor het recreatiegebeuren binnen Nieuwpoort. De aanleg van het spaarbekken gaf tevens een enorme impuls aan de watersport. Het is geschikt voor kleinzeilerij, initiatiezeilen en vooral plankzeilen. Momenteel is het spaarbekken de thuishaven van BLOSO en de V.V.V. – Westhoek, die zich specifiek op het rivier - en kanaaltoerisme toelegt.

Toeristisch-recreatief netwerk Sportactiviteiten (in hoofdzaak beheerd door de sportdienst van Nieuwpoort) − De jachthavens Portus Novus en Krommenhoek, nautische site ter hoogte van de Brugse Vaart. − Spaarbekken achterhaven / watersportvoorzieningen − Gemeentelijk sportpark Dudenhoflaan − Gemeentelijk zwembad en Leopold II-park − Gemeentelijk sportzaal − Voetbalveld O.L.Vrouwstraat − BLOSO (4 vestigingen) − Private voorzieningen (zie programmatische luik) − De Koolhofput (stille recreatie onder de vorm van hengelaars en wandelaars) − Astridpark (tennisclub) − Paardensport waaronder : o Manege Don Bosco Vzw Ramskapellestraat 36 o Stal Koolhof Koolhofstraat 7 o De Grote Beverdijk Hemmestraat 40 - Ramskapelle Daarnaast zijn er in Nieuwpoort tal van andere sportmogelijkheden voor handen. Belangrijk hierbij is dat Nieuwpoort, enerzijds door zijn maritieme ligging en anderzijds door de ligging aan de IJzermonding met de jachthaven, sterk gericht is naar de watersport. Belangrijke recreatieve aantrekkingspunten worden o.a. gevormd door het gebied tussen St-Joris en de stad met de camping en de op watersport georiënteerde zone (BLOSO). Cultuurhistorisch en natuurkundig educatief − Het zandstrand − De Simliduinen (aansluitend bij de Oostduinkerkse Karthuizerduinen) − Het natuurreservaat De IJzermonding − De IJzervallei met het spaarbekken en het krekengebied Bezienswaardigheden − Albert I monument − Sint-Laurensiustoren − Eurojachthaven − Kerk – Ramskapelle − Kerk – Sint-Joris − Onze Lieve Vrouwe Kerk − Sint Bernarduskerk − Stadshalle − Vismijn

5

Bron : NIS bodembezetting 2000

WVI april ‘10


33

− − − − − −

Vuurtoren aan Vierboeteweg Fort van Nieuwendamme Krommenhoek Vierboete Spaarbekken met de Sint-Jorissluis Het Sluizencomplex met de achterhaven en het pompgemaal Westeroeverhavengeul met het Prins Mauritspark en ideeëntuin

Jeugdlokalen − Jeugdlokalen Dudenhoflaan − Gemeentelijke kinderboerderij − Girolokalen en zeescouts Verblijfsaccommodatie Commerciële logiesvormen: Hotelinfrastructuur : De kern Nieuwpoort telt 14 verblijfsaccommodatie onder de vorm van hotels, pensions en motels. Samen staan ze borg voor 350 kamers. Een cluster aan verblijfsaccommodatie vindt men vnl. geconcentreerd rond de Albert I – laan. Twee grotere hotels bevinden zich langsheen de Zeedijk. Vakantiewoningen : −

Weekendverblijfpark Polderpark

−

Vakantiedorp Ysermonde

−

Vakantiewoningen van Nieuwendamme

Kampeerterreinen : Op het grondgebied zijn 4 terreinen gelegen : −

IC-camping

−

Camping Riviera

−

Camping CDSCA

−

Camping St.-Jorishof

Mobilhomeparking : Tot voor kort konden de kampeerwagens terecht op de niet uitgeruste parking langs de N34 ter hoogte van de oude jachthaven. Deze site is op heden niet meer toegankelijk voor kampeerwagens. Er is nood aan een geschikte locatie waar een volwaardige structuur voor kampeerwagens kan worden uitgebouwd. Een locatie wordt voorzien t.h.v. het spaarbekken. Individuele huurvakantiewoningen en tweede verblijfaccommodatie: Als kustgemeente dient er rekening gehouden te worden met het belangrijk aandeel aan tweede verblijven en gehuurde appartementsgebouwen tijdens de vakantieperiode. In Nieuwpoort zijn er ongeveer 5400 tweede verblijven, wat overeenkomt met 60% van het volledige woningbestand. De kernzone wordt gevormd door het gebied tussen de Zeedijk en de Elisalaan, met een aandeel van maar liefst 86%, de zone tussen de Elisalaan en de Louisweg (66%) en de zone rond de AlbertI-laan (75%). Socio-culturele structuur Culturele voorzieningen − Stadshallen (polyvalente zaal) − Vismijn (polyvalente zaal) − Paviljoen (polyvalente zaal) − Cultuurhuis Hoogstraat (zaal) − Muziekacademie Hoogstraat

WVI april ‘10


34

− − −

Bibliotheek Buurtcentrum Ramskapelle ( polyvalente zaal) Cultureel centrum Isara

Verzorgingsinstellingen: −

Rusthuis Ten anker

−

Rusthuis De Zathe

−

Revalidatie centrum Ter Duinen

WVI april ‘10


35


Opdrachtgever

:Stad Nieuwpoort

Ruimtel jke context: Gemeentelijk niveau Componenten van de ruimtelijke structuur

Opdrachthouder


Kaart: Bestaande ruimtelijke structuur -fietsen wandelroutes

Legende fietsroute

Lange Lis Schoorbakke Hooipieteroute de frontzate Lf1 Noordzeeroute Flanders cycling valey

wandelroute

Koolhof Sandeshovewande ing Iserawandeling Nieuwe Ydewandeling Grote Polderwandeling Nieuwendammewandeling Lenspolderwandeling

Dienstverlening: −

Politie / rijkswacht (door de samenvloeiing van politiediensten zal het gebouw van de rijkswacht vrij komen)

−

Brandweer

−

Gemeentehuis

−

Containerpark (is voor een gedeelte verhuisd naar de KMO zone Noord de Noordvaart uitbreiding)

Toeristische routes Fietsroutes : Belangrijke routes worden gevormd langsheen het polderlandschap tussen Nieuwpoort en Veurne, en langsheen de IJzer naar Diksmuide toe Wandelroutes : Belangrijke aantrekkingsgebieden vormen de havengeul, Nieuwpoort–aan-zee, de IJzermonding en het polderlandschap van Ramskapelle en Sint-Joris. Autoroutes : De bachten de Kupe route met als actieradius het kust- en polderlandschap tussen de IJzer en de Noordzee en de frontroute met als actieradius de Duits-Belgische frontlijn van 1914-1918 tussen Nieuwpoort, Diksmuide en Ieper. Paardenroutes : Er zijn geen officiële paardenroutes uitgestippeld op en door het grondgebied van Nieuwpoort.

WVI april ‘10


37


Opdrachtgever

Beeldbepalende elementen

Opdrachthouder :

:Stad Nieuwpoort


Kaart

puntvormige elementen parken lijnvormige elementen tram waterlopen vlakvormige elementen vert kale vlakken

natuurreservaat jacht- / binnenhaven bedr jven

horizontale vlakken duinen

militair domein camping/vakantiepark strandvlakte zeevlakte poldervlakte

1. 2 .3 .6 Beeldbepalende elementen De beeldbepalende elementen van de gemeente zijn de structuurbepalende elementen uit voorgaande (besproken) layers die tevens een 'visuele impact' hebben, ze definiëren het beeld van Nieuwpoort. Binnen deze beeldbepalende elementen zijn drie categorieën te onderscheiden: puntvormige, lineaire en vlakvormige elementen. De puntvormige elementen zijn de gebouwen die uit het oog springen omwille van hun omvang of waardevolle karakter. De lineaire elementen zijn zowel landschapselementen als verkeersinfrastructuren. De vlakvormige elementen zijn gebieden met een specifiek of uitgesproken ruimtelijk karakter. Puntvormige elementen: Albert I-monument, het sluizencomplex de Ganzenpoot, St.-Jorissluis, de kerktorens van Nieuwpoort-stad, Ramskapelle, St.-Joris en Nieuwpoort-bad, de St.-Laurentiustoren, de toren van de stadshallen, de vismijn, de oude vuurtoren, het loodswezengebouw, de windmolen (Lombardsijde), enkele gebouwen van Portus Novus, Lineaire elementen: Ten eerste hebben we een reeks parallelle lijninfrastructuren evenwijdig met de kustlijn: het strand, de zeedijk, het appartementenlint, de Albert I-laan, de tramlijn, de Elisalaan, de Kaai, het kanaal Duinkerke-Plassendale en de A18. Vervolgens hebben we ook een aantal dwarse lijninfrastructuren: de IJzer en de havengeul met staketsel, de promenade, de Albert I-laan, de tramlijn en de Kinderlaan – N355. Verder is het hele complex van sloten, grachten en vaarten structurerend en beeldbepalend: De IJzer is hier toonaangevend gevolgd door het kanaal Duinkerke-Plassendale, de Koolhofvaart, de Grote Beverdijkvaart, de Oude Veurnevaart en de Kreek van Nieuwendamme. Ook enkele wegen worden nog aangeduid als belangrijke lineaire componenten: de Ramskapellestraat, de Astridlaan, de Elisabethlaan - Willem Deroolaan met bijhorende bomenrij, de Canadalaan, de Brugse vaart, de Brugse steenweg en de oude spoorwegbedding. Vlakvormige elementen: Verticale vlakken: de hoogbouw langs de dijk, de hoogbouw langs de Albert I-laan, de Kaaiwand, de brug aan de St.-Jorissluis, brug over A18. Horizontale vlakken: het geheel van zee, strand en duinen, het jachthaven complex, het spaarbekken gebied, de Simli-duinen, het park langs de havengeul, het natuurreservaat IJzermonding, het militaire domein, het noorderhavengebied en het zandwinningsgebied, het bedrijventerrein Noord de Noordvaart, het Sportpark, het Leopold-II en Astridpark, IC-camping, vakantiewoningen Nieuwendamme, de open ruimte van de Lenspolder, het open polderlandschap.

WVI april ‘10


39

1. 2 .3 .7 Synthese van de structuurbepalende elementen Het synthesebeeld van de onderscheiden ruimtelijke structuren brengt de hoofdcomponenten van de bestaande ruimtelijke structuur in beeld: de bebouwde ruimte, de open ruimte en de lijninfrastructuren. Bebouwde ruimte Bebouwingsconcentraties − Nieuwpoort – Bad − Nieuwpoort – Stad − Suburbane tussenruimte tussen Nieuwpoort bad en stad. − Sint-Joris − Ramskapelle Activiteitenzones − Het industrieterrein gelegen ten noorden van Nieuwpoort Stad, langsheen de IJzermonding. − Het terrein met de vismijn ingesloten tussen de Albert I-laan en de IJzermonding − Het bedrijventerrein langsheen de Canadalaan − Het bedrijventerrein ten oosten van Nieuwpoort Stad, nl. Noord de Noordvaart met bijhorende uitbreiding − De cluster van grootschalige bedrijvigheid langsheen de Pieter Deswartelaan binnen Nieuwpoort – Stad. − Havencomplexen: jachthaven, visserij, handelshaven en de achterhaven (spaarbekken) − Concentraties van handel, horeca en diensten in Nieuwpoort-bad( zeedijk/Albert I-laan), Nieuwpoort-stad (Kaai/Marktstraat, Langestraat, Marktplein), het kleinhandelslint (Albert I-laan) Open ruimte − Strandlandschap − Duinenlandschap − Slikken – en schorrenlandschap − Het agrarisch poldergebied Lijninfrastructuren Infrastructuuras − de hoofdontsluitingsas A18 Intergemeentelijke verbindingen −

N34 : vormt de verbinding tussen Westende, Nieuwpoort en Koksijde

−

N 318 : Nieuwpoort-Stad – Lombardsijde

−

N 358 : Nieuwpoort-Stad – Slijpe

−

N 367 : Nieuwpoort-Stad – Sint – Joris

−

N 356 : Sint-Joris – Ramskapelle

−

N 355 : Nieuwpoort – Diksmuide

−

N 39 : Nieuwpoort – Veurne

−

N 396 : Nieuwpoort-Stad – Oostduinkerke-Dorp - Koksijde-Dorp

Waterlopen − het kanaal Nieuwpoort-Plassendale − het kanaal Nieuwpoort-Duinkerke − de IJzer − de kreek van Nieuwendamme, − Veurne-Ambacht − de Noordvaart

WVI april ‘10


41

GRS NIEUWPOORT :Stad Nieuwpoort

INFORMATIEF GEDEELTE

Opdrachtgever

Ruimtelijke entiteiten

Opdrachthouder : Baron Ruzettelaan 35 8310 Brugge Tel. 050/36 71 71 Fax 050/ 35 68 49

Kaart

Schaal:1/50000

de ijzermonding

Nieuwpoort-bad

Verkaveld tussengebied

spaarbekken/St.-joris Nieuwpoort-stad

Polderruimte

Legende entiteit

1. 3 Intragemeentelijk niveau (micro schaal) 1. 3 .1 Entiteiten binnen de bestaande ruimtelijke structuur De bestaande ruimtelijke structuur is door de samenhang en het voorkomen van de onderscheiden ruimtelijke structuren te differentiëren in gebieden met specifieke gemeenschappelijke ruimtelijke kenmerken. Deze differentiatie vormt de aanleiding om afzonderlijke ruimtelijke entiteiten te benoemen. Dit laat ons tevens toe om in het richtinggevend gedeelte voor elk deelgebied een specifiek beleid uit te tekenen. De ruimtelijk eigenheid van elke entiteit creëert specifieke kansen en beperkingen voor de toekomstige ruimtelijke ontwikkeling. Ze vragen dan ook om een specifiek beleid. Binnen de gewenste ruimtelijke structuur wordt per entiteit een gebiedsgerichte visie uitgewerkt, op basis van de gebiedseigen kenmerken en inspelend op de kansen en beperkingen mede gedefinieerd vanuit de bestaande ruimtelijke structuur. In Nieuwpoort worden 6 entiteiten (Nieuwpoort-bad, Verkavelde tussengebied, Nieuwpoort-stad, Spaarbekken/St.-Joris, IJzermonding en de Polderruimte) onderscheiden. Deze zes verschillende entiteiten hebben uiteenlopende karakters (vb overwegend bebouwde ruimte of open ruimte). Dat het niet eenvoudig is om deze entiteiten scherp te omlijnen is duidelijk en onvermijdelijk krijgt men te maken met overlappingen. Verder is het duidelijk dat deze entiteiten, zoals ze in elkaar overvloeien, ook niet stoppen aan de gemeentegrenzen en op een hoger schaalniveau gaan deel uitmaken van grotere gebieden. Indien relevant voor de beleidsacties worden de entiteiten nog verder gedifferentieerd in een aantal ruimtelijke fragmenten. In specifieke gevallen kunnen deze fragmenten de ruimtelijke entiteiten overschrijden. In onderstaande tekst wordt per ruimtelijke entiteit de specifieke ruimtelijke structuur weergegeven aan de hand van een korte beschrijving van de relevante componenten: de bebouwde ruimte, de open ruimte en de lijninfrastructuren. In volgorde van bespreken gaat het om de volgende entiteiten: Nieuwpoort-bad, begrensd door enerzijds de havengeul en de gemeentegrens en anderzijds de zee en de Lenspolder bestaat uit een aaneenschakeling van grote appartementsblokken, een tuinwijk, clusters van vakantieverblijven en een duinenrelict. De kansen van dit gebied liggen in hoofdzaak in het versterken van het toeristisch recreatief apparaat, het linken met het IJzerfront, het verbeteren van de verkeersleefbaarheid en het kwalitatief versterken van compacte stedelijkheid waarbinnen de eigenheid van de verschillende typologieën behouden wordt. Het verkavelde tussengebied bestaat voornamelijk uit de suburbane woonuitbreiding die Nieuwpoort-bad en Nieuwpoort-stad morfologisch bindt. De potenties voor dit gebied liggen in het kwalitatief verbinden van de twee kernen en in het versterken van de linken met de jachthavens en de Lenspolder . Nieuwpoort-stad wordt gekenmerkt door zijn compactheid ( gesloten bebouwing volgens een historisch dambordpatroon) en de sterke begrenzing (waterinfrastructuur). De uitdaging bestaat erin deze elementen verder kwalitatief uit te werken met extra aandacht voor de overgang naar de polderruimte, de relatie met het waterfront en kwalitatieve inbreidingsprojecten in de zuidelijke rand van Nieuwpoort-stad. De entiteit Spaarbekken/St.-Joris is onafgewerkt, onsamenhangend en heeft een verscheiden en minder identificeerbare morfologie. Dit gebied houdt potenties in zich inzake het verder invullen van toeristischrecreatieve activiteiten/ bedrijvigheid/groene linken waardoor de relatie met het achterliggende polderlandschap en Nieuwpoort-stad versterkt wordt met aandacht voor kwalitatieve randafwerking.

WVI april ‘10


43

WVI april ‘10


44

De IJzermonding is sterk begrensd en bepaald door de Albert I-laan, de IJzer en de zee. Voor de ontwikkeling van dit gebied zijn er twee belangrijke peilers, de toeristisch-recreatieve activiteiten rond de jachthavens en uitbouwen van de IJzermonding met nadruk op natuurontwikkeling. De Polderruimte wordt voornamelijk gestructureerd door de landbouw en de talrijke polderwaterlopen. Binnen deze entiteit onderscheiden we Ramskapelle als dorpskern. Het beleid in de toekomst dient zich vooral te richten naar het behoud van het open karakter waarbij grondgebonden landbouw de hoofddrager blijft en waarbinnen Ramskapelle het karakter van landelijke dorpskern dient te behouden.

WVI april ‘10


45


Opdrachtgever

Ruimtelijke context: Intragemeentelijk niveau

Opdrachthouder :

:Gemeente Nieuwpoort


Kaart: Nieuwpoort bad

Verschaald

Legende

1. 3 .1 .1 Nieuwpoort bad FYSIEK RUIMTELIJKE KENMERKEN EN RUIMTELIJK STRUCTUURBEPALENDE ELEMENTEN De deelruimte Nieuwpoort-bad wordt begrensd door de Noordzee, de IJzermonding, de Lenspolder en de gemeentegrens. De hoogbouw, duinen en weekendverblijfparken lopen grensoverschrijdend verder (Koksijde). Binnen deze entiteit domineert de bebouwde ruimte. Hierin is een ruime variatie van bebouwing, bouwhoogtes, dichtheden, typologieën, architecturaal voorkomen (materiaal, stijlen, vormen, ...) terug te vinden waardoor het gebied bestaat uit vrij afwisselende deelfragmenten. Naast de typische hoogbouw langsheen de kustlijn komen in Nieuwpoort Bad ook appartementsvilla’s en villawijken met lage dichtheid voor. De recente appartementsgebouwen zijn hoger en grootschaliger, ze beslaan een volledig bouwblok en staan centraal gepositioneerd tegenover de oudere en kleinere appartementsgebouwen. Aan de zuidzijde van de Elisalaan bevindt zich de tuinwijk Simli. Deze wijk is volgens een min of meer radiaal patroon gebouwd op de voormalige duinen. De bebouwing is open en kleinschalig. Ten zuiden van de Simliwijk en –duinen liggen het weekendverblijfpark Polderpark, het revalidatiecentrum Ter duinen en de vakantiewoningen Ysermonde. De bebouwing langs de Albert I-laan is heterogeen van vorm, met zowel grote appartementsblokken als clusters van kleinschalige vakantieverblijven. De ontwikkeling van grootschalige appartementsblokken langs de Albert I-laan zet zich verder voort. De belangrijkste elementen binnen de open ruimte structuur van Nieuwpoort Bad zijn zee, strand, duinen, polder en de IJzermonding. Dit oorspronkelijke landschap is sterk aangetast en vervaagd als gevolg van de verstedelijking van de kust. De ecologische waarde van het strand en de duinen is sterk gereduceerd door het toeristisch-recreatief gebruik, de duinengordel is tot een dunne streep herleid langs de zeedijk. Meer landinwaarts liggen de Simliduinen die landschapsecologisch gezien deel uit maken van de Kartuizerduinen op Oostduinkerks grondgebied. Het zijn stabiele, gefixeerde duinen met een sterk golvend reliëf en aaneengesloten duingraslanden en duindoornstruwelen. Dit duingebied is relatief beperkt en nagenoeg volledig omgeven door bebouwing, zelfs een groot deel van Simliduinen is geürbaniseerd door de Simliwijk. De duinen zijn bijna volledig publiek toegankelijk. De strook langsheen de havengeul is een mozaïk gevormd door het Prins Mauritspark, de sportinfrastructuur ter hoogte van de Floreal club, Westdiep, een parking, een stuk akkerland, kleine tuintjes… Ook in wegenistypologieën is een sterke variatie terug te vinden, o.a. de hoofdassen waarop de verzorgingssector is geënt en sterk gericht is op het toeristische, economische aspect van Nieuwpoort Bad, en daarnaast het typische kleinschalige en kronkelige patroon van de villawijk in het verlengde van het duinengebied. De voornaamste lijninfrastructuren vormen de kustverdediging en de kustverbindingsweg, nl. de Albert I-laan, die zich langs de kustlijn ontdubbelt in de Elisalaan samen met de tramlijn, de havengeul en de Kinderlaan. De Victorlaan begrenst de entiteit in zuidelijke richting. In de Simliwijk vormen de lokale wegen een radiaal patroon vertrekkende vanuit het Guido Gezelleplein, tussen de radialen lopen er kronkelende verbindingsstraatjes.

WVI april ‘10


47

WVI april ‘10


48

FUNCTIONEEL RUIMTELIJKE KENMERKEN Toerisme en recreatie vormen samen met het wonen de voornaamste functie. Naarmate men zich verder van het strand en de zeedijk verwijdert, richten de functies zich steeds minder op het toerisme en meer op het wonen van de lokale bevolking. De voornaamste verzorgingsas (combinatie van horecavoorzieningen en detailhandel) binnen Nieuwpoort bad is voornamelijk geënt op de toeristisch-recreatieve structuur en loopt parallel met de zeedijk en de Albert I-laan. De band van hoogbouw langs de zeedijk zijn voornamelijk appartementen met op de benedenverdieping horeca voorzieningen en detailhandel. De toeristisch-recreatieve infrastructuren zijn voornamelijk geconcentreerd langs het zeefront en langs de havengeul. In het zuiden van de entiteit liggen drie clusters van verblijfsrecreatie: het weekendverblijfpark Polderpark met kleine weekendverblijven, het vakantiedorp Yzermonde en het revalidatiecentrum Ter Duinen. RUIMTELIJKE FRAGMENTEN

− − − − −

De kuststrook De aaneengesloten band van hoogbouw parallel met de Zeedijk De Kartuizer-en Simli-duinen en de villawijk Het gebied tussen de Victorlaan en de Louisweg dat voornamelijk gericht is naar toeristische activiteiten van Nieuwpoort bad en dat landschappelijk aansluit bij de polderruimte De Albert I-laan en het park langs de havengeul

KNELPUNTEN − − − − − − − − − −

Leefbaarheids -en parkeerproblematiek in de Simliwijk in toeristisch seizoen Algemeen tekort aan parkeervoorzieningen in toeristisch seizoen De verkeersleefbaarheid en de kwaliteit van het openbare domein in de Albert I laan komt in het gedrang door het doorgaand verkeer Het sluipverkeer in de Franslaan Elisalaan onveilig voor de fietsers Kusttram brengt enkele onveilige situaties met zich mee De kwaliteit van het openbaar domein ter hoogte van de Zeedijk en het Loodswezenplein De belevingskwaliteit ter hoogte van de ‘toegangspoort’: Kinderlaan – Elisalaan Kwaliteitsverlies door maximalisering, verhoging van het aantal bouwlagen, weinig esthetisch geheel van de ‘atlantic wall’ Hoge druk op de kuststrook in seizoen en hoge bouwen grondprijzen

KWALITEITEN EN KANSEN − − − − − − −

De aanleg van de Promenade als kwalitatieve doorstroom naar Nieuwpoort-stad De aanleg van het Mauritspark De (gedeeltelijke) herinrichting van de Albert I-laan als shopping as De ruimtelijk kwaliteit van de Simliwijk De aanwezigheid van het strand, de zee en de IJzer De restanten van de Simli III duinen (natuurgebied) De aanwezigheid van het staketsel

WVI april ‘10


49


Opdrachtgever


Opdrachthouder :



Kaart: functioneel ruimteljike elementen

verschaald

Legende

1. 3 .1 .2 Het verkavelde tussengebied FYSIEK RUIMTELIJKE KENMERKEN EN RUIMTELIJK STRUCTUURBEPALENDE ELEMENTEN Nieuwpoort Stad en Nieuwpoort Bad zijn recentelijk aaneengeroeid door de suburbane woonuitbreidingen ten westen van de Albert I-laan. De bebouwde ruimte bestaat hoofdzakelijk uit residentiële en sociale verkavelingen en vertoont een homogeen karakter. Het betreft hoofdzakelijk woonuitbreidingen volgens een traditioneel patroon van pijpenkoppen. De Jachthavenwijk, gesitueerd tussen de Jozef Cardijnlaan en de Dudenhofenlaan, bestaat uit open bebouwing terwijl de Stuiverwijk, tussen de Stationslaan en de Canadalaan, is opgebouwd uit clusters aaneengeschakelde sociale woningen. De belangrijkste lijninfrastructuur binnen de entiteit is de Albert I-laan samen met de tramlijn. Daarnaast ontsluiten en/of begrenzen de Jozef Cardijnlaan, de Dudenhofenlaan, de Victorlaan en de Canadalaan deze entiteit. De overige wegen zijn doodlopende ontsluitingsstraten, waartussen zich een fietsen voetgangersnet bevindt. De oude spoorwegbedding en de Oude Veurnevaart met wandelpad vormen een markant lineair element en grens naar Nieuwpoort Stad. De belangrijkste groenelementen binnen de entiteit worden gevormd door het parkcomplex bestaande uit: het Sportpark, het avonturen speelplein, de Kinderboerderij, de oude spoorwegbedding met beplanting, de Oude Veurnevaart, de Waterloop zonder naam en aansluitend het Koningin Astridpark en het Leopold II park met zijn sportinfrastructuur. FUNCTIONEEL RUIMTELIJKE KENMERKEN Wonen vormt de belangrijkste functie binnen het gebied, met uitzondering van de bebouwing langsheen de Albert I-laan waar zich enkele grootschalige winkels, bedrijfjes en appartementsgebouwen bevinden. Recreatieve accommodaties worden gevormd in de overgangszone naar Nieuwpoort – Stad, door het sportpark en de kinderboerderij. RUIMTELIJKE FRAGMENTEN

− − − −

De Jachthavenwijk De Albert I-laan met grootschalige bebouwing De Stuiverwijk Het parken sportcomplex

KNELPUNTEN − − − −

De Albert I-laan als barrière tussen de Jachthavenwijk en het IJzerfront De Albert I-laan als drukke en gevaarlijke verkeersader Nood aan uitbreiding van de sportinfrastructuur Gebrekkige samenhang met zowel Nieuwpoort-stad als Nieuwpoort-bad

KWALITEITEN EN KANSEN − − −

De oude spoorwegbedding, de Oude Veurnevaart en de Waterloop zonder naam Het sportpark en de kinderboerderij Aanwezigheid van vrijliggende kavels

WVI april ‘10


51


Opdrachtgever


Opdrachthouder :



Verschaald

Legende

1. 3 .1 .3 Nieuwpoort Stad FYSIEK RUIMTELIJKE KENMERKEN EN RUIMTELIJK STRUCTUURBEPALENDE ELEMENTEN Nieuwpoort Stad wordt gekenmerkt door gesloten bouwblokken langs een regelmatig rechthoekig stratenpatroon, haaks op de Albert I - laan. De bebouwde ruimte binnen de entiteit vertoont in de historische kern een sterk geconcentreerd homogeen karakter dat is opgebouwd volgens een rasterpatroon dat gesloten bouwblokken vormt. De bebouwing is, buiten enkele kenmerkende torens, overwegend laag, gemiddeld twee à drie bouwlagen. Door de volledige heropbouw na de Eerste Wereldoorlog is de bebouwing zeer homogeen. De zuidelijk rand wordt meer gekenmerkt door een verspreid heterogeen karakter en bestaat uit ongeordende en uiteenlopende elementen, een oude arbeiderssite gegroepeerd rond een pleintje, nieuwe sociale woonblokken, een gemeentelijke opslagplaats, de rijkswacht, een voetbalveld en industriële en ambachtelijke activiteiten langs het kanaal Nieuwpoort-Duinkerke. De overgang tussen deze twee zones wordt gevormd door de Willem De Roolaan en enkele grootschalige elementen zoals de kerk, de beiaardtoren, de stadshallen, het Stadhuis, de schoolcomplexen, … . Een zone van open en half open bebouwing treffen we aan ten westen van de Astridlaan en in de onmiddellijke omgeving van de parken. Gesloten en half open lintbebouwing is historisch gegroeid langs de Oude Veurnevaart en de Spoorwegstraat. Tussen de Albert I-laan en de IJzermonding bevinden zich nog enkele grootschalige gebouwen die betrekking hebben op het vis en jacht gebeuren, met als belangrijkste de vismijn. De open, publieke ruimte bestaat enerzijds uit parken zoals het Leopold II park, het Koningin Astridpark met aansluitend het sportpark en de kinderboerderij en anderzijds uit de waterfronten van de omringende waterwegen: de IJzer, het kanaal Nieuwpoort-Duinkerke, Veurne-Ambacht, de Oude Veurnevaart en het samenkomen van zes waterwegen. Beeldbepalende groene elementen worden daarnaast gevormd door de dubbele bomenrij aan weerzijden van de Willem De Roolaan, de groenaanleg rond de kerk en de beplanting rond de oude spoorwegbedding en rond de sluizen. Enkele lijninfrastructuren zijn dominerend voor de ontwikkeling van de nederzettingsstructuur, ze vorm(d)en samen een dubbele cirkelvormige begrenzing: de IJzer en de Albert I laan, het kanaal Nieuwpoort-Duinkerke en Veurne-Ambacht, de Oude Veurnevaart en de oude spoorwegbedding. De kern van Nieuwpoort Stad is ontsloten door een beperkt aantal poorten. De belangrijkste is het sluizencomplex de Ganzenpoot, een belangrijk knooppunt van verschillende wegen en waterlopen, het fungeert als belangrijkste toegangscomplex tot Nieuwpoort Stad. De overige toegangen worden verleend door de Astridlaan, de Canadalaan en de Stationslaan. De wegen in de historische kern vormen een duidelijk rasterpatroon loodrecht op de Albert I-laan. FUNCTIONEEL RUIMTELIJKE KENMERKEN De historische kern wordt gekenmerkt door een combinatie van wonen en kernvoorzieningen, waaronder kleinhandel, horeca en gemeenschapsvoorzieningen. De zuidelijke rand van Nieuwpoort-stad wordt gekenmerkt door heterogene functies en herbergt o.a. openbare diensten waaronder een gemeentelijk opslagplaats en de rijkswacht, een voetbalveld en industriële en ambachtelijke activiteiten langs het kanaal Nieuwpoort – Duinkerke. In het verlengde van de Jachthaven vormt De Kaai een concentratiepool met vnl. viswinkels en handel- en horecafaciliteiten.

WVI april ‘10


53

WVI april ‘10


54

RUIMTELIJKE FRAGMENTEN

− − − − − − −

Het historisch stadscentrum in het rasterpatroon Een cluster met grootschalige bebouwing, o.a. de kerk, de Stadshallen, het Stadhuis, beiaardtoren, een scholencomplex, … De ongeordende zuidelijke gordel Het parkencomplex De zuidelijke bebouwing ‘extra muros’ De vissers – en handelshaven, kaai en Albert I laan De Ganzenpoot

KNELPUNTEN − − − − − − − − −

De verkeersleefbaarheid en de verblijfskwaliteit, vnl. gevaar in de schoolomgeving en langs de doortochtstraten de Willem Deroolaan, Langestraat Veel doorgaand verkeer op de Albert I-laan / Astridlaan Overgang tussen bebouwde ruimte en open ruimte, relatie met de polders Er zijn nog ontbrekende schakels in het fietsnetwerk, fietsveiligheid Gebrekkige relatie tussen de stad en de jachthaven en de achterhaven aan het Spaarbekken De verlaten en vervuilde gronden (wordt momenteel gesaneerd) in de zuidelijke gordel Storende bedrijvigheid langs de Pieter Deswartelaan en op het schiereiland aan de vaart Veurne-ambacht, het ongeordend en heterogeen karakter De aanwezigheid van het containerpark in de binnenstad, is reeds gedeeltelijk geherlocaliseerd naar het bedrijventerrein Noord de Noordvaart. Verkeerssituatie van het sluizencomplex

KWALITEITEN EN KANSEN − − − − − − −

De aanwezigheid van de kanalen rond Nieuwpoort-stad De historisch, compacte dambordstructuur Aanwezigheid van waardevolle gebouwen en historische sites Het Leopold-II park en Astridpark De heraanleg van de Kaai met het vissers- en jachtgebeuren De heraanleg van de Markt en de Marktstraat Het sluizencomplex de Ganzenpoot

WVI april ‘10


55


Opdrachtgever


Opdrachthouder :



Verschaald

Legende

1. 3 .1 .4 Spaarbekken St-Joris FYSIEK RUIMTELIJKE KENMERKEN EN RUIMTELIJK STRUCTUURBEPALENDE ELEMENTEN De Ganzenpoot aan de IJzermonding vormt een scharnierpunt van waaruit verschillende stromen vertrekken nl. de IJzer met het spaarbekken, het kanaal Nieuwpoort-Plassendale, het Nieuw Bedelf, de Kreek van Nieuwendamme, de Noordvaart, Veurne-Ambacht en het kanaal Nieuwpoort-Duinkerke. Het gebied rond dit zesmazig net kent een meervoudig gebruik: wonen, bedrijvigheid, natuur en recreatie. De bebouwde ruimte binnen de entiteit vertoont een verspreid en sterk heterogeen karakter. De ruimte langs de invalswegen, met name de Brugsevaart en de Brugsesteenweg en langs de IJzer, worden gekarakteriseerd door oudere woningen en kleine bedrijfjes, door St.-Joris en Oud St.-Joris. Tussen de Nieuwendammekreek en de Brugsevaart ontwikkelde zich een weekendverblijfpark. De grootschalige bebouwing is voornamelijk geconcentreerd in de KMO-zone Noord de Noordvaart. De sportinfrastructuur van Bloso en VVW de Westhoek en enkele permanente bouwwerken op de camping zijn genererend voor de omgeving. De voornaamste lijninfrastructuren binnen de entiteit zijn de toegangswegen (N367, N358), de Ramskapellestraat die de KMO-zone rechtstreeks met de A18 verbindt, het sluizencomplex en verdeelpunt de Ganzenpoot. Dominante lineaire elementen binnen deze entiteit zijn de talrijke waterlopen. De belangrijkste elementen binnen de natuurlijke structuur van deze entiteit zijn de talrijke waterlopen, de daarbij aansluitende putten en de omringende polderruimte. De buitengrenzen van de entiteit worden gevormd door een aaneengesloten polderlandschap, gekenmerkt door een vlak en laag reliëf, agrarisch bodemgebruik, kleine percelering (Nieuwlandpolder), talrijke afwateringssloten en kanalen, karakteristieke hoeves en landelijke dorpen zoals St.-Joris. Het Spaarbekken en de zandwinningputten van St.-Joris en Gravensluis zijn biologisch waardevolle gebieden die dateren van de jaren ’70. De oevers van het Spaarbekken worden gekenmerkt door restanten van het oorspronkelijke polderlandschap, een brede rietkraag, stroken hooiland en zandontginningsputten die dienst doen als visvijvers met gevarieerde oever- en moerasvegetatie. De kreek van Nieuwendamme is één van de weinige overblijfselen van de oude IJzermeanders. De bochtige kreek is van ecologisch en historisch belang en bezit talrijke visueel landschappelijke kwaliteiten. Structuurbepalende groenelementen worden tevens gevormd door de Polderdijk, de verhoogde wegbermen, de beplanting langs de waterlopen, het St.-Jorisplein en het militaire kerkhof. FUNCTIONEEL RUIMTELIJKE KENMERKEN Buiten Sint-Joris wordt de entiteit hoofdzakelijk gedomineerd door recreatieve en economische functies. Enerzijds het recreatief gebeuren rond het spaarbekken met zowel watersportfuncties als verblijfsrecreatieve functies en anderzijds de bedrijvigheid langsheen het bedrijventerrein Noord De Noordvaart. RUIMTELIJKE FRAGMENTEN:

− − − −

Het waterspaarbekken met het krekengebied en recreatie zone Sint-Joris met sportactiviteiten en verblijfsrecreatie De ambachtelijke zone Noord de Noordvaart Het sluizencomplex de Ganzenpoot

WVI april ‘10


57

WVI april ‘10


58

KNELPUNTEN − −

De verbinding met Nieuwpoort-stad De ongedefinieerdheid en de onsamenhangendheid van het gebied tussen de Brugse vaart en het Spaarbekken.

KWALITEITEN EN KANSEN − − − − − −

De uitstraling van het St.-Jorisplein De waterinfrastructuur (IJzer, Spaarbekken, verschillende vaarten, Nieuwendamme kreek) De binnenhaven met bijhorende sportinfrastructuur Waardevolle kreek, dijken en bermen Goed ontsloten bedrijventerrein met uitbreidingsmogelijkheden Beschikbaar terrein voor watergebonden toeristisch-recreatieve activiteiten

WVI april ‘10


59


Opdrachtgever


Opdrachthouder :



Verschaald

Legende

1. 3 .1 .5 De IJzermonding FYSIEK RUIMTELIJKE KENMERKEN EN RUIMTELIJK STRUCTUURBEPALENDE ELEMENTEN Het dominante structuurbepalende element binnen de entiteit, nl. de IJzermonding, vormt de drager van zowel de economische, toeristisch-recreatieve als ecologische ontwikkeling. De bebouwde ruimte aan de oostzijde van de IJzermonding is beperkt en wordt gecreëerd door de geïsoleerde bebouwing van het militaire domein (combinatie van strak geordende gelijkvormige blokken en willekeurige langwerpige vakantiehuisjes in het nabijgelegen natuurgebied) en de gebouwen die aansluiten bij de jacht-, handels- en vissershaven. Het havengebied kent voornamelijk grootschalige bouwwerken, bestaande uit loodsen, bedrijfsgebouwen, clubhuizen voor de talrijke watersportverenigingen en de vismijn. Aan de westzijde van de havengeul, aansluitend bij Nieuwpoort Bad, treffen we meer bebouwing aan. De kustweg doet dienst als magneet voor bebouwing met een vrij heterogeen karakter. In het agrarisch gebied komen verspreide bebouwing en serres voor. De voornaamste lijninfrastructuren binnen de entiteit worden gevormd door de Albert I-laan in combinatie met de tramlijn en de havengeul van de IJzer als waterweg. Ze vormen tevens de begrenzing van de entiteit. De ontsluitingswegen van het militair domein, de havensites en het agrarisch gebied takken af op de kustweg. Het natuurreservaat de IJzermonding is ontoegankelijk. De natuurlijke structuur en de open ruimte zijn het belangrijkste elementen binnen de entiteit IJzermonding. Het natuurreservaat de IJzermonding is een 44 ha groot uniek buitendijks slikken- en schorrengebied en behoort samen met het Zwin tot de laatst overgebleven schorrelanden aan de Belgische kust. Het Natuurontwikkelingsproject De IJzermonding (initiatief Vlaamse Gemeenschap) is afgewerkt. Daarnaast zijn nog een paar projecten op til: ‘Educatieve onthaalinfrastructuur IJzermonding’ en het Interreg IIIB-project ’FRaME’ rond de natuurontwikkeling in de Hemmepolder. De Hemmepolder is gelegen ten noorden van de jachthaven Novus Portus en wordt doorkruist door Het Geleed. Wat verder ten oosten van het militaire domein bevindt zich een tweede natuurgebied, de St.-Laureinsduinen. Dit is een zeereepduin gelegen in habitatrichtlijngebied. Het landschap ten oosten van de IJzer gaat geleidelijk over van zee, strand, voorduin, hogere duinen, duinpannen, duinstruweel naar poldergebied. Het polderlandschap wordt gekenmerkt door kleinschalige percelering met kleine boerderijtjes en aanleunend een tuinbouwzone. De westelijke IJzeroever valt uiteen in twee delen aan weerszijden van de Louisweg. Het noordelijke deel bestaat grotendeels uit het Prins Maurits park en de ideeëntuin. Er zijn delen uit het park gehaald ten behoeve van lokalen voor Bloso en enkele oude loodsen die als winkel worden gebruikt. Het zuidelijke deel bestaat grotendeels uit bolle akkers met aan de Louisweg enkele geïsoleerde appartementsgebouwen. De overige open ruimte wordt in beslag genomen door de jachthavens met droogdokken en het zandwinningsgebied. FUNCTIONEEL RUIMTELIJKE KENMERKEN Het gebied kent nagenoeg geen residentiële functie, centraal zijn enerzijds het recreatief – economisch gebeuren met de jacht, handels en vissershaven en anderzijds de natuur – educatieve functie van het natuurreservaat de IJzermonding van belang. De meeste gebouwen binnen het havengebied zijn verbonden met de visvangst of de scheepvaart. De gebouwen parallel met de Albert I-laan kenmerken zowel grootschalige appartementsblokken als kleinschalige clusters van vakantieverblijven en aaneengeschakelde woningen. De militaire functies in het noorden van de IJzermonding, met de strak georiënteerde bouwblokken vormen een sterk generend en structurerend element.

WVI april ‘10


61

WVI april ‘10


62

RUIMTELIJKE FRAGMENTEN

− − − − −

Het militair domein Het natuurreservaat de IJzermonding, De westelijke havengeul zone Het agrarisch polderlandschap ten oosten van het natuurreservaat ‘De IJzermonding’, bestaande uit de ecologisch potentievolle Hemmepolder en de aanpalende tuinbouwzone. De jacht-, handels- en vissershavens met grootschalige loodsen en bedrijfsgebouwen enerzijds en anderzijds het zandwinningsgebied.

KNELPUNTEN − − − − − − − − −

De isolatie van het havengebeuren ten opzichte van de rest van Nieuwpoort, sterke barrière door de IJzer en de Albert I-laan Verspreide invulling en ligging van hoogdynamische of watergebonden activiteiten Storende milieubelastende industriezone (zandwinningsbedrijf) Ongeordende bedrijvigheid op rechterhavenoever Moeilijke bereikbaarheid van de havenzone, zowel voor autoverkeer als langzaam verkeer Moeilijke toegang tot het Natuurreservaat en gebrek aan onthaal en info Aanwezigheid van de militaire camping (en militair domein) in een waardevol natuurgebied De chaotische uitstraling van de bedrijven aan het Kattesas Willekeurige ontwikkeling van nog braakliggende terreinen langs de Albert-I laan

KWALITEITEN EN KANSEN − − − − − −

De natuurwaarde van de IJzermonding De goed uitgebouwde jachthaveninfrastructuur en watersportvoorzieningen Verschillende ontwikkelingsmogelijkheden voor de jachthaven De aanleg van de promenade Troeven van de Kaai en omgeving De aanwezigheid van de Oude jachthaven Kromme hoek

WVI april ‘10


63


Opdrachtgever


Opdrachthouder :



Verschaald

Legende

1. 3 .1 .6 De Polderruimte FYSIEK RUIMTELIJKE KENMERKEN EN RUIMTELIJK STRUCTUURBEPALENDE ELEMENTEN De polders worden gekenmerkt door een vlak en laag reliëf, door agrarisch bodemgebruik, de aanwezigheid van lijnbeplanting (hoofdzakelijk rond wegen en waterlopen), talrijke afwateringssloten en kanalen, grote karakteristieke hoeven (soms nog met grachten en poelen) en polderdorpen zoals Ramskapelle. Kleinschalige percelering komt voor in de nabijheid van het geürbaniseerde gebied. Het overige open ruimtegebied wordt gekenmerkt door grotere percelering. De bebouwde ruimte van het poldergebied is in beperkte mate aanwezig en ondergeschikt aan de open ruimte. Lintbebouwing is nagenoeg niet aanwezig, de bebouwing komt enkel voor onder de vorm van historische boerderijen en in beperkte mate verspreide bebouwing en losstaande residentiële bewoning. Het polderdorp Ramskapelle heeft zich ontwikkeld langs de invalswegen (de Ramskapellestraat, de Hemmestraat en de Molenstraat), vanuit het kruispunt lineair uitwaaierend naar de open ruimte toe. Het centrum wordt ten zuiden uitgebreid in de vorm van verkavelingen. De bebouwing langs de Canadalaan is een suburbane ontwikkeling van Nieuwpoort Stad en bestaat voornamelijk uit half open en open lintbebouwing en een grootschalig bedrijfsgebouw. Een kleine verkaveling takt van de Canadalaan af op Oostduinkerks grondgebied. De voornaamste lijninfrastructuren binnen deze deelruimte zijn de A18, de N355 (de Diksmuidse weg) en de IJzer. De weginfrastructuur is minimaal en hoofdzakelijk beperkt tot ontsluitingswegen voor de verschillende hoeves met uitzondering van de Ramskapellestraat, de Hemmestraat, de Canadalaan en de Brugse steenweg. De entiteit wordt tevens gekenmerkt door talrijke waterlopen waaronder de Brugsevaart, het kanaal Plassendale-Duinkerke Koolhofvaart, de Grote en Kleine Beverdijkvaart, de Noordvaart, de Venepevaart en de Kreek van Nieuwendamme. De polderruimte is in hoofdzaak een agrarisch gebied en wordt gekenmerkt door het open karakter en een netwerk van sloten, grachten en vaarten. Op de kreekruggen vindt men vaak akkers en hoven, in de kommen komen weilandcomplexen voor. De twee belangrijkste afwateringsbekkens zijn die van de Grote Beverdijkvaart en de Koolhofvaart, ze monden beiden uit in de havengeul via Veurne-Ambacht. Binnen de agrarische structuur van de polderruimte worden twee delen onderscheiden, nl. de Nieuwlandpolder en de Middellandpolder. De Nieuwlandpolder komt voor in het noordelijke deel, in de omgeving van de bebouwde kom (Nieuwpoort Stad) en wordt gekenmerkt door kleinschalige percelering. De Middellandpolders zijn ten zuiden van Nieuwpoort-stad gesitueerd en worden gekenmerkt door grootschalige percelering. Binnen het poldergebied kunnen enkele belangrijke deelelementen onderscheiden worden: De Lenspolder met de waterloop zonder naam ligt grotendeels ingesloten tussen het geürbaniseerd gebied en vormt een verbindingselement tussen de duinen en de polders. Ten noorden van de Canadalaan treffen we de Littoduinen en Littobos aan, bestaande uit gefixeerde kopjesduin met duinpolderovergangen. Het Littobos wordt gevormd door aangeplante Populieren. De Koolhofput en de Koolvaartweide oefenen een aantrekking uit op water- en steltvogels. Belangrijk voor de fauna zijn ook de restant van een kreek, het grasland en weidegebied in de omgeving. De zone tussen de IJzer en de Hemmeleed is, wat openruimte betreft, een vrij ongeschonden, relatief geïsoleerd polderlandschap, mooi geaccentueerd door een bochtige IJzer, enkele typische hoeven met erfbeplanting en nog enkele verspreide, fraaie kleine landschapselementen in de buurt van de woonsites.

WVI april ‘10


65

FUNCTIONEEL RUIMTELIJKE KENMERKEN De entiteit kenmerkt in hoofdzakelijk een agrarische functie, aan de rand van de kern Ramskapelle situeren zich enkele grootschalige gebouwen die voornamelijk landbouw bedrijven en aanverwante activiteiten huisvesten. Het voorzieningsniveau van Ramskapelle is quasi nihil. RUIMTELIJKE FRAGMENTEN

− − −

De Nieuwlandpolder gekenmerkt door kleinschalige percelering met De Lenspolder, De Littoduinen en de Groot Nieuwlandoplder ten noorden van de IJzer. De Middellandpolders ten zuiden van Nieuwpoort-stad, gekenmerkt door grootschalige percelering met het polderdorp Ramskapelle. Randstedelijk landbouwgebied gekenmerkt door een verscheidenheid aan functies, mede door de onmiddellijke nabijheid van stedelijke infrastructuren : o Het tuinbouwgebied ten oosten van de IJzermonding o De Hemmepolder ten oosten van de IJzermonding en zuidelijk van het tuinbouwgebied, aansluitend (noordelijk) aan de jachthaven o De driehoek ten noorden van de Ganzepoot, tussen de Westendelaan en de Brugse Vaart o De strook ten noorden van Nieuwendammekreek o Het landbouwgebied ter hoogte van Groenendijk, ingesloten tussen de Victorlaan en de Louisweg o De zone tussen Nieuwpoort Stad en het bedrijventerrein

KNELPUNTEN − − − − −

Overgangen van bebouwde ruimte naar open ruimte Het aantal landbouwbedrijven neemt af. Geen duidelijke nabestemmingsmogelijkheden voor de verlaten landbouwgebouwen. Linken en overgangen tussen de verschillende open ruimte gebieden en waardevolle natuurgebieden Gebrek aan sport- en recreatie ruimte in Ramskapelle Nood aan vrijliggende kavels of bijkomende woongelegenheden in Ramskapelle

KWALITEITEN EN KANSEN − − − −

− − − −

Ramskapelle als landelijk geheel binnen de polderruimte IJzer als groene recreatieve intergemeentelijke drager en de talrijke waterlopen en kanalen Waardevolle dijken, bermen, kleine landschapselementen, oude spoorwegbedding, veedrinkputten ,walgrachten … Bijzondere (natuur)ontwikkelingsmogelijkheden voor de kreek en het fort van Nieuwendamme, de zandwinningsputten, de Lenspolder, de Littoduinen en Littobos, Koolhofput, zone tussen de IJzer en Hemmeleed, … De grootschaligheid van het open gebied biedt kansen om grondgebonden landbouw verder volwaardig te ontwikkelen. Ontwikkelingsmogelijkheden voor recreatief medegebruik Mogelijkheid tot het uitwerken van een kwaliteitsvol netwerk van hoeve – en plattelandstoerisme Duidelijke categorisering van wegenis i.f.v. de gewenste (hoofd)functie van de weg ten aanzien van de bereikbaarheid enerzijds en de leefbaarheid anderzijds, de Zesde Liniestraat als ontsluiting naar de A18.

WVI april ‘10


66

2. Programmatische context De maatschappelijke ontwikkelingen worden per sector in beeld gebracht aan de hand van een situatieschets en eventuele prognoses en behoeften. Dit alles ondersteund vanuit reeds gekende onderzoeksgegevens als de woningbehoeftenstudie, het gemeentelijk natuurontwikkelingsplan en de mobiliteitsstudie. De verschillende sectoren die onderzocht worden zijn: wonen, bedrijvigheid, verkeer en vervoer, natuur, land- en tuinbouw, toerisme en recreatie.

WVI april ‘10


67

WVI april ‘10


68

2. 1 Agrarische structuur 2. 1 .1 Situatieschets West-Vlaanderen is de provincie bij uitstek met de meeste cultuurgrond per gemeentelijke kadastrale oppervlakte (70,5%). West-Vlaanderen is de meest landelijke Vlaamse provincie. Land- en tuinbouw zorgen in grote delen van de provincie voor een open landschap. Vooral in de polderstreek is dit opvallend. Het landbouwgebied van Nieuwpoort bevindt zich volledig in het poldergebied. De bodemgeschiktheid in deze landbouwstreek is ‘zeer geschikt’ of ‘geschikt’ voor akkers en grasland, maar biedt voor het overige, zoals groente – of fruitteelt, geen echte mogelijkheden. De polders onderscheiden zich van andere streken door het hoogste aandeel graangewassen in de totale cultuuroppervlakte. De polders vallen ook op door de grootte van de landbouwbedrijven. In mei 2007 telde Nieuwpoort 60 land- en tuinbouwbedrijven. De hoeveelheid akkerland en tuinbouw bedroeg in Nieuwpoort dat jaar 1803 ha (58%) wat meer dan het provinciaal gemiddelde (48%). De hoeveelheid grasland bedroeg 376 ha (12%) t.o.v. 18% in West-Vlaanderen. De hoeveelheid cultuurgrond bedroeg dus in Nieuwpoort 2180 ha (70%) in vergelijking met het provinciaal gemiddelde (66%). Wanneer de verschillende cultuurgronden in verhouding worden gebracht met de totale beschikbare oppervlakte aan cultuurgrond dan bekomt men tot een verhouding van 17% grasland versus 82 % akkerland en tuinbouw. Door de gunstige bodemstructuur en de vruchtbaarheid van de polderklei neemt de akkerbouw dus de grootste oppervlakte in. 6 Volgens de landbouwtellingen van 2007 blijkt dat de gemiddelde bedrijfsgrootte op Vlaams niveau is geëvolueerd van 9 ha (in 1983) naar 20,47 ha. De trend van schaalvergroting zet zich tevens op gemeentelijk niveau voort. De gemiddelde bedrijfsgrootte bedraagt voor Nieuwpoort 36 ha. De totale bewerkte oppervlakte en het aantal bedrijven zijn afgenomen. Vooral de kleine bedrijven zijn verdwenen. Wat de bedrijfsopvolging betreft, stellen zich ook hier net als in andere gemeenten problemen. Steeds meer landbouwers hebben geen opvolger die hun bedrijf wil overnemen. Volgens de gegevens van het NIS van 2007 zijn er slechts 9 landbouwbedrijven die de opvolging verzekerd zien, 8 landbouwers weten het nog niet en 10 landbouwbedrijven hebben geen onmiddellijke opvolging.

6

Min. van Economische zaken, Nationaal Instituut voor de Statistiek (NIS), Statistiek van de bodembezetting

WVI april ‘10


69

2. 1 .2 Evolutie cultuurgrond De oppervlakte aan cultuurgrond is de som van de oppervlakte aan akkerbouw en wei- en grasland. 1980

1986

1996

1999

2007

Akkerbouw

1346

1450

1478

1475

1802 ha

Weide - en grasland

798

610

490

485

376 ha

Totaal

2144

2060

1968

1960

2179

Cultuurgrond

(N.I.S. Landbouwtelling 15 mei 1980-1999-2007)

De totale oppervlakte cultuurgrond is een klein beetje gestegen naar 2179 ha in 2007. 2. 1 .3 Teelten VOORNAAMSTE TEELTEN

1996

2007

Graangewassen

793 ha 19 a

933 ha 55a

N jverheidsgewassen

262 ha 93 a

346 ha 64 a

Extensieve groenteteelt

120 ha 58 a

21 ha 85 a

Aardappelen

82 ha 13 a

63 ha 93 a

Voedergewassen

349 ha 54 a

308 ha 79 a

Droog geoogste peulvruchten

2 ha 50 a

2 ha 87 a

(N.I.S. Landbouwtelling 15 mei 1996 - 2007)

Bij de akkerbouw bestaat 52% uit graangewassen en 19% uit niijverheidsgewassen. De nabijheid van de suikerfabriek van Veurne is uiteraard een belangrijke stimulans voor de productie van suikerbieten. Uit het relatieve overwicht en de samenstelling van de akkerbouw blijkt eens te meer de intrinsieke vruchtbaarheid van de polderbodems die, mits een efficiënte ontwatering, geschikt zijn voor veeleisende teelten zoals tarwe en suikerbieten. 2. 1 .4 Veestapel Nieuwpoort kent in totaal 60 bedrijven, waarvan de helft veeteeltbedrijven (runderen). Ruim één derde van de totale agrarische oppervlakte, meer bepaalt de weiden en de groenvoedergewassen, is rechtstreeks bedoeld voor de koeien. In de polders is de runderteelt hoofdzakelijk op melkproductie afgestemd. De varkensteelt is hoofdzakelijk toegespitst op de kweek en de opfok van jonge varkens.

2. 1 .5 Landbouwtyperingskaart Aminal, afdeling land heeft voor alle West-Vlaamse gemeentes een landbouwtyperingskaart opgemaakt. Hierin werd voor alle gebieden met een agrarisch bodemgebruik (zowel deze met een agrarische bestemming volgens het gewestplan als deze met een andere bestemming zoals woonuitbreidingsgebied) de mate van geschiktheid voor de landbouw getypeerd, gaande van zeer lage waardering naar een zeer hoge waardering. Concreet komt het voor Nieuwpoort op neer : − Het volledige poldergebied ten zuiden van de A18 krijgt voor het overgrote deel een zeer hoge waardering. Een uitzondering wordt gevormd voor het landbouwgebied ingesloten tussen de Ramskapellestraat en diksmuideweg ter hoogte en ten zuiden van Ramskapelle (matige en hoge waardering). − Het landbouwgebied ten oosten van het Spaarbekken kent een hoge waardering.

WVI april ‘10


70

− − − − −

Het landbouwgebied ingesloten tussen tussen Veurne – ambacht en de Brugse Steenweg kent een lage waardering. Het landbouwgebied ingesloten tussen de Brugse Steenweg en de IJzer kent een matige waardering. Het landbouwgebied ter hoogte van de driehoek Westendelaan – Sluizen en de Brugse Vaart kent een matige waardering. Het landbouwgebied ten oosten van de IJzermonding kent voor het grootste deel een lage tot matige waardering (een klein gedeelte kent een zeer hoge waardering). Het landbouwgebied ter hoogte van de Lenspolder, ingesloten tussen de Canadalaan en de Victorlaan, kent een zeer hoge waardering.

2. 1 .6 Ruilverkavelingen Te Nieuwpoort werd op het grondgebied van Ramskapelle een ruilverkaveling ingevoerd. Ruilverkaveling in onderzoek De ruilverkaveling op het grondgebied van Adinkerke en Oostduinkerke, De Panne, Veurne, Koksijde, Nieuwpoort met een geraamde oppervlakte van 3700 ha. (M.B. van 30.05.1996 - 09.09.1996) Eind 2000 viel de definitieve beslissing over de grote lijnen van het project. Tegen 2005 zou de ruilverkaveling volledig moeten gerealiseerd zijn. Een voorlopig concept werd reeds opgemaakt. Krachtlijnen voor het grondgebied van Nieuwpoort zijn: − Natuurbouwproject langsheen de Canadalaan, ter hoogte van het Littobos − Wandelpad langsheen het Littobos en gedeeltelijk langsheen de Waterloop zonder naam − Behoud (herstel) weidelandschap ter hoogte van de Lenspolder − Beplanting langsheen de Victorlaan − Tussen de Canadalaan en de Kinderlaan : gedeeltelijk Duinpolder overgang, in de buurt van Nieuwpoort – Stad gedeeltelijk bos − Routes langsheen het kanaal Nieuwpoort – Duinkerke

WVI april ‘10


71


Opdrachtgever

Ruimtelijke context: Gemeentelijk niveau

Opdrachthouder :



Kaart: Gnop Biologisch waardevolle gebieden

1

1 3

2 4 9

7 5

6

10

8

11 12

13

18

14

15 17 19 16 20

Legende

1/2 Strand van Nieuwpoort /Simli III duinen 3 IJzermonding natuurreservaat 4/5 Omgeving RWZI/ Lenspolder Littoduinen en Littobos 6 Veurnevaart 7 Zandwinningsput Gravensluis 8 Spaarbekken 9 Kreek van Nieuwendamme 10 Polderdijk

11/12/13 Vijvergebied zuidoost van Spaarbekken Slijkvaart met aanpalende vochtige graslanden en ruigte Koolhofput met aanpalend grasland en ruigte 14 Koolhofvaart 15 Spoorwegzate (Nieuwpoort-Diksmuide) en graslanden van Ramskapelle 16/17 Ramskapelleleed/ Grote Beverdijkvaart 18 IJzer 19 Gebied tussen IJzer en Hemmeleed 20/21 Kleine Beverdijkvaart / Venepevaart

2. 2 Natuurlijke structuur 2. 2 .1 Situatieschets Als kust- en poldergemeente biedt Nieuwpoort een enorme variatie aan milieutypes. De fysisch-geomorfologische toestand en de aan de kust -en duinbiotoop eigen dynamiek is bepalend voor de grote verscheidenheid en variatie aan vegetatietypen. Milieuverschillen als zout - zoet, kalkrijk - kalkarm, nat – vochtig - droog, noord zuidhelling en duin -polderovergangen met o.a. kwelzones zijn van groot ecologisch belang. De situatieschets bestaat uit een beeld van de verschillende biologisch waardevolle gebieden overgenomen uit de biologische waarderingskaart en geactualiseerd met de inventaris van het GNOP. 2. 2 .2 Biologisch waardevolle gebieden 2. 2 .2 .1 De IJzervallei en de IJzermonding Op het grondgebied van Nieuwpoort kunnen drie deelzones van de IJzer onderscheiden worden : Het IJzerestuarium Van het oorspronkelijk estuarien landschap zijn enkel restanten van slik, schor, kreek en duin aanwezig ter hoogte van de IJzermonding. De getijde werking in de kreken zorgt voor de bevloeiing van het gebied, door de aanvoer van zout- en zoetwater bestaat er een gevarieerde plantenwereld, de schorren zijn hoger en dicht begroeid in tegenstelling tot de lager gelegen slikken. De slikken zijn belangrijk als foerageeren hoogwatervluchtplaats. De duinen zijn eveneens belangrijk als rust- , foerageer - en broedplaats voor allerlei vogelsoorten. Floristisch zijn de duinen belangrijk. Spaarbekken Langs de rechteroever van het Spaarbekken zijn de landbouwgronden en de loop van de oude IJzer restanten van het oorspronkelijk polderlandschap. Langs de afgesloten IJzerarmen is plaatselijk een vrij brede rietkraag aanwezig. De brede oeverzone in het zuidwestelijk deel wordt als hooiland beheerd. Het biedt levenskansen aan tal van ongewervelde, waartussen vegetatie zoals Jacobskruiskruid, Dubbelkelk,… groeien. Langs de linkeroever liggen er enkele zand- en ontginningsputten die dienst doen als visvijver. Hier zijn rietkragen en een gevarieerde oevervegetatie ontwikkeld met waardevolle waterplantenvegetatie. IJzer Langs de rechteroever, aan de onverharde delen, zijn er rietkragen aanwezig. Nabij Schoorbakke liggen langs de linkeroever, tussen de IJzer en het Hemmeleed, drassige polderweiden. Het is een van de laatste restanten van een rijk weidevogelgebied ten zuiden van Nieuwpoort. Het is de enigste broedplaats van Grutto in de IJzerpolders. Het is, wat openruimte betreft, een vrij ongeschonden, relatief geïsoleerd polderlandschap, mooi geaccentueerd door een bochtige IJzer, enkele typische hoeven met erfbeplanting en nog enkele verspreide, fraaie kleine landschapselementen in de buurt van de woonsites.

2. 2 .2 .2 Andere polderwaterlopen Het geheel van polderwaterlopen vormt een belangrijk onderdeel van het landschap en van het landschapsecologisch systeem. In de smallere waterlopen en grachten komt naargelang de plaatselijke milieuomstandigheden meestal Riet voor. De bermen van het voetpad langs de Veurnevaart zijn plaatselijk vrij bloemenrijk.

WVI april ‘10


73

WVI april ‘10


74

2. 2 .2 .3 Het agrarisch poldergebied Het poldergebied is in hoofdzaak een agrarisch gebied met complexen van akkers en weilanden, waarbij de polderwaterlopen karakteristieke landschapselementen vormen met eigen biotische kenmerken. Ten zuiden van Ramskapelle Het gebied, dat door intensief landbouwgebruik, een vrij soortenarme vegetatie heeft, is belangrijk als foerageeren rustgebied. Elders Rond Nieuwpoort gaat het op bouwland ondermeer om Veldleeuwerik, Kneu, Gele en Witte kwikstaart, in de weilanden fourageert soms Kievit. 2. 2 .2 .4 De oude spoorwegzate Diksmuide – Nieuwpoort De bermen van de spoorwegzate zijn floristisch belangrijk, vooral bloemenrijk. Op de overgang naar het polderland is meestal een rietkraag ontwikkeld. De zone nabij de Pelikaanbrug groeien vegetaties zoals Hondsroos, Sleedoorn en Dauwbraam. 2. 2 .2 .5 Koolhofput (Pelikaanvijver) en Koolvaartweide De waterplas oefent een zekere aantrekking uit op water- en steltvogels. Op ondiepe plaatsen ontwikkelt zich plaatselijk een oeverbegroeiing, de smalle strook weiland tussen waterplas en spoorweg worden door paarden begraasd. Het gebied kent een meervoudig gebruik onder de vorm van zachte recreatie (vissers). Het restant van de kreek in de Koolvaartweide is dichtgegroeid met riet en wordt als broedplaats gebruikt. Het omliggende weidegebied wordt gebruikt als overnachtingplaats voor bepaalde vogelsoorten. 2. 2 .2 .6 Braakliggend terrein nabij nieuw pompgemaal Langs de noordzijde van het nieuwe pompgemaal ligt een bewust braakliggend terrein, dat is zeer geaccidenteerd geraakt door storten van zowel klei als zandspecie. Het vormt een gebied in volle natuurontwikkeling, door de bloemenrijkdom worden tal van insectensoorten aangetrokken. 2. 2 .2 .7 Strand en duinengebied − SIMLI III Deze duinen maken deel uit van de Karthuizerduinen op Oostduinkerks grondgebied. Het bestaat uit een mozaïek van mosduin, stuifduinen en doornstruweel. De duinpanne is gedegradeerd tot duindoornstruweel. Een nadeel wordt gevormd door de versnipperde eigendomsstructuur, de Simli III – duinen zijn voor het overgrote deel privé-eigendom, slechts ± 3000 m² is momenteel overheidseigendom (dit komt ongeveer neer op 1%). − OUD DUINENGEBIED TEN ZUIDEN VAN DE LENSPOLDER EN LITTOBOS (LITTODUINEN) Strekt zich uit ten noorden van de Canadalaan. Het is een uitloper van het biologisch zeer waardevol duingebied Groenendijk – Monobloc. Het bestaat vnl. uit gefixeerd kopjesduin met duinpolderovergangen. Het is floristisch sterk gedegradeerd, vooral op plaatsen waar populier werd aangepland. − DUIN BIJ DE IJZERMONDING Het is een bijzonder gevarieerd duinmilieu met flora-elementen van het in Vlaanderen zeer zeldzame alkalisch laagveenmoeras en is tevens faunistisch zeer belangrijk. Het gehele complex van duin, schorre, slikken en zeestrand is biologisch en landschappelijk uitermate waardevol.

WVI april ‘10


75

WVI april ‘10


76

2. 3 Woon- en leefstructuur 2. 3 .1 Analyse van het woningaanbod In 1991 telde Nieuwpoort ongeveer 3644 bewoonde wooneenheden. In 2008 is dit aantal geëvolueerd naar 5316 eenheden. M.a.w. Nieuwpoort kende een uitbreiding van om en bij de 46 %. 2. 3 .1 .1 Analyse van het woningbestand EVOLUTIE VAN DE WOONGELEGENHEDEN / BOUWVERGUNNINGEN : Aard

90

91

92

93

94

95

96

97

98

99

00

01

02

03

04

05

06

90-06

20

18

31

16

11

13

13

6

13

20

20

45

62

34

36

45

55

458

VERBOUWINGEN Eengezinswoningen Appartementen

3

3

1

3

2

5

-

3

5

1

2

10

7

10

14

16

15

100

Handelswoningen/gebouwen

22

10

16

15

17

13

14

12

14

9

20

19

19

46

31

25

16

318

Eengezinswoningen

17

24

49

45

23

14

9

16

10

6

14

6

9

6

18

14

14

281

Appartementsgebouwen

15

7

9

9

9

9

6

4

8

6

9

6

17

15

13

14

15

171

Sociale woningbouw

-

-

-

2

2

-

-

3

3

-

-

1

3

-

1

-

-

15

Handelswoningen/gebouwen

-

1

4

1

1

3

2

2

1

-

-

-

-

1

2

1

-

19

N jverheidsgebouwen

6

6

8

3

1

4

-

-

1

1

2

-

1

-

2

1

5

41

Openbare gebouwen

-

2

6

1

5

4

7

4

10

-

-

18

24

21

19

8

16

145

Agrarische gebouwen Andere

12

5

9

4

8

5

7

2

5

1

3

2

8

5

3

12

4

87

54

58

31

51

50

53

35

29

36

48

49

24

36

33

40

23

38

688

NIEUWBOUW

DIFFERENTIATIE COMFORT WONINGEN – OUDERDOM 7 Ouderdom Ongeveer 34% van het totale woningbestand te Nieuwpoort dateert van na ’81 (onbekend niet meegerekend). Dit onderscheidt zich vnl. in de Jachthavenwijk (± 67 %), Kattesas – Albert I laan (± 48%) en Nieuwpoort-Bad (± 41 %). Nieuwpoort stad, Ramskapelle en Sint – Joris kennen de meest oude woningen. < 19

19- 45

46-60

61-70

71-80

+20 jaar

81-90

91-95

>95

-20 jaar

Onb.

totaal

Nieuwpoort stad

38

503

328

101

45

384

63

60

74

40

94

1730

Nieuwpoort Bad

10

66

114

178

230

231

200

167

178

50

70

1494

Polder

4

12

2

4

1

6

1

31

3

14

4

2

4

5

1

1

1

1

1

1

Lombardsijde Sluizen Zuid Plassendale

7

1

1

2

1

38

2

1

0

14

vaart Yachthavenwijk

6

33

17

14

122

43

281

137

47

17

19

736

Kattesas – Albert

2

17

15

11

4

27

8

31

29

4

6

154

I laan Sint – Joris

1

21

6

15

8

9

7

8

2

1

0

78

Ramskapelle

9

79

14

11

7

35

8

9

33

0

7

212

Totaal

73

752

500

337

422

741

569

414

366

115

198

4487

7

NIS, 2001

WVI april ‘10


77


Opdrachtgever

Programmatische context:de woonvernieuwings- en woningbouwgebieden

Opdrachthouder :



schaal: 1/50000 0

Legende woningbouwgebieden woonvernieuwingsgebied

1000m

< 19

19- 45

46-60

61-70

71-80

+20 jaar

81-90

91-95

> 95

-20 jaar

Onb.

totaal

Nieuwpoort stad

2

29

19

6

3

22

4

3

4

2

5

100

Nieuwpoort Bad

1

4

8

12

15

15

13

11

12

3

5

100

Lombardsijde

13

39

6

13

3

19

0

3

0

0

3

Sluizen

8

37

11

5

11

13

3

3

3

5

3

vaart

0

50

0

7

7

7

7

0

14

7

0

Yachthavenwijk

1

4

2

2

17

6

38

19

6

2

3

1

11

10

7

3

18

5

20

19

3

4

Polder

100 100

Zuid Plassendale

100 100

Kattesas – Albert I laan

100

Sint – Joris

1

27

8

19

10

12

9

10

3

1

0

100

Ramskapelle

4

37

7

5

3

17

4

4

16

0

3

100

Totaal

2

17

11

8

9

17

13

9

8

3

4

100

Comfort, NIS 2001 8 Het aantal woningen zonder klein comfort is voor Nieuwpoort beperkt en bedraagt ongeveer 5% . • Voor Nieuwpoort stad beschikken 42% van de woningen over klein comfort en 8 % zonder klein comfort. Deze woningen bevinden zich in hoofdzaak ter hoogte van de sectoren Middenstad, Veurnestraat – Oude Veurnevaart en Coppietersstraat . Voor Nieuwpoort stad is de verhouding van de woningen met een groot comfort het kleinst, nl. 35%. • Nieuwpoort Bad beschikt over een iets meer aantal woningen met groot tot middelmatig comfort, in vergelijking met Nieuwpoort stad. Vooral de sector Nieuwpoort bad beschikt over een groot aantal woningen e met klein confort. Dit geeft een vertekend beeld daar de 2 verblijven hier niet zijn meegerekend. Het grootste deel van de woningen in de simliwijk beschikken over een groot comfort. • Het grootste gedeelte van de woningen t.h.v. de Yachthavenwijk beschikken over groot comfort, dit in tegenstelling tot de regio Kattesas – Albert I laan waar ongeveer 47% van de woningen over klein comfort beschikt. • In de kern van Sint-Joris en Ramskapelle beschikken de meeste woningen over groot tot middelmatig comfort.

groot

middelmatig

klein

zonder

Totaal

Onbekend 55

klein Nieuwpoort stad

593

239

705

138

1675

%

35

14

42

8

100

Nieuwpoort Bad

535

307

549

37

1428

%

37

21

38

3

100

Polder

12

6

9

3

31

%

39

19

29

10

100

Sluizen

23

3

23

3

52

44

1

Lombardsijde

-

Zuid Plassendale vaart

8

Klein comfort : stromend water, WC met waterspoel, badkamer/stortbad

groot comfort : klein comfort + centrale verwarming + keuken, telefoon of GSM, auto

WVI april ‘10


79

%

44

6

44

6

100

Yachthavenwijk

500

108

234

22

864

%

58

13

27

3

100

Sint – Joris

44

5

22

3

74

%

59

7

30

4

100

Ramskapelle

111

10

78

10

209

%

53

5

37

5

100

Totaal

1818

678

1620

216

4332

42

16

38

5

100

26


4

3

133

De Vlaamse wooncode voorziet in het afbakenen van woonvernieuwingsgebieden en woningbouwgebieden. Woningbouwgebieden zijn gebieden waarin het Vlaamse Gewest de bouw van nieuwe woningen stimuleert via de uitkering van subsidies en tegemoetkomingen. Woonvernieuwingsgebieden zijn gebieden waarbinnen grote inspanningen noodzakelijk zijn om de woonkwaliteit te verbeteren. Bij de vaststelling van de subsidies en tegemoetkomingen die krachtens de Vlaamse wooncode worden toegekend zal rekening gehouden worden met de lokalisatie van de woning, hetzij binnen, hetzij buiten een dergelijk gebied. Uit de wooncode zelf blijkt dat zowel besturen als particulieren aanspraak zullen kunnen maken op de voorziene tussenkomst. Binnen Nieuwpoort wordt bijna de volledige kern van Nieuwpoort – stad als woonvernieuwingsgebied geselecteerd, Nieuwpoort Bad en de suburbane tussenruimte tussen stad en bad als woningbouwgebied. LEEGSTAANDE WONINGEN : Nieuwpoort kent 5 leegstaande gebouwen, waarvan 4 gebouwen ongeschikt of onbewoonbaar zijn verklaard.

9

DIFFERENTIATIE WONINGTYPE De ‘Woonmaatschappij IJzer en Zee (huur) bezit 317 huurwoningen en 111 huurappartementen (toestand 2007). Door deze maatschappij werden er in het verleden ook 123 koopwoningen gerealiseerd. De woonmaatschappij IJzer en Zee is een fusie (juni 2007) van de Nieuwpoortse Volkswoning, de Veurnse Bouwmaatschappij en de Gewestelijke Huisvestingsmaatschappij Veurne – Diksmuide. Het OCMW beschikt over 44 sociale woningen/appartementen, de stad Nieuwpoort heeft 22 woningen in eigendom. Nieuwpoort kent dus 617 sociale woningen, 12 % van het totale woningbestand (toestand 2007). Hiervan wordt een groot deel ingenomen door de Woonmaatschappij IJzer en Zee, nl. 89 %, 7 % door het OCMW en 3 % door Nieuwpoort zelf.

Sociale kavels werden gerealiseerd door de WIH en Europark - privé met een totaal van 364 bebouwde kavels, wat neerkomt op zo’n 7% van het totale woningbestand. Sociale woningbouw en sociale kavels bevinden zich hoofdzakelijk in de Jachthavenwijk, in de buurt van het OCMW - rustoord en de Nijverheidsstraat.

9 Stad Nieuwpoort, 2007

WVI april ‘10


80

Het aantal sociale woningen wordt op heden en in de nabije toekomst verder uitgebreid. De maatschappij IJzer en Zee plant 1 huurwoning, 38 koopwoningen, 6 koopappartementen en 65 huurappartementen in Nieuwpoort-Stad.

Woonmaatschappij

Aantal

Aantal

Geplande woningen +

Geplande

woningen

appartementen

naam project

naam project

317

111

1 : Gasstraat 12

17

IJzer en Zee (huur)

:

appartementen

canadalaan

2

+

(De

Totaal 494

Rampart) 20 : ‘Oude Slachthuissite’ 28 : ‘Oude gassite’

Woonmaatschappij

101

/

13 : Dudenhoflaan

IJzer en Zee (koop)

16

:

6 : oude gassite

167

‘Oude

Slachthuissite’ Ramskapelle,

22

9 : ‘Oude gassite’

Leiestraat OCMW (huur)

20

24 serviceflats

/

/

44

Stad

22

/

/

/

22

482

135

39

71

727

Nieuwpoort

(huur)

Totaal

HUIDIG WONINGAANBOD Privé

4104

81%

sociaal

Totaal

WVI april ‘10

Woningbouw/appartementbouw 617

12%

kavels

7%

364 5085


81

Kaart : overzicht statistische sectoren

WVI april ‘10


82

VERDICHTINGSGRAAD

10

NIEUWPOORT

e

A

Nieuwpoort + deel Westende

Aant. Won. 4197

2 won. 7962

Totaal 12159

Aant. Won/ha 4,07

Tot/ hect.

A001

Nieuwpoort - middenstad

604

61

665

23,0

26,3

25,30

A01-

325

10

335

7,5

7,7

43,40

A02-

Veurnestraat – oude Veurnestraat Coppietersstraat

315

18

333

25

26,4

12,60

A03-

Westwijk

311

30

341

15

16,5

20,70

A052

Nieuwpoort centrum - oost

147

8

155

1702

127

1829

11,78

Opp. 1032,0 0

A08-

14

14,8

10,50

15,12

16,25

112,5

14

30

44

0,1

0,3

164,10

A091

Nieuwe Yachthaven – Oude Zeed jk Lenspolder

14

1

15

0,13

0,1

106,40

A10-

Nieuwpoort - Bad

1028

6212

7240

21,9

154,4

46,90

A11-

Duinengebied

370

819

1189

3,4

11,1

107,20

A12-

Groenendijk

71

314

385

1,0

5,5

69,80

1469

7345

8814

5,6

33,8

260,5

25

129

154

0,5

2,8

54,20

A18-

Havengeul

A20

Militaire domein

A292

Lombardsijdepolder

0 31

7

0,0

83,00

38

0,6

0,7

54,20

A31-

Sluizen

38

4

42

0,8

0,9

47,20

A39-

Zuid plassendalevaart

14

45

59

0,2

0,8

78,50

A412

Yachthavenwijk

736

15

751

9,6

9,8

76,30

A42-

Kattesas – A bert I laan

154

259

413

4,9

13,1

31,60

B

Sint - Joris

78

78

0,1

0,1

547,10

B00-

Sint – Joris - Kern

41

8

49

2,9

3,6

13,80

B08-

Sint Jorispolder

18

1

19

0,1

0,1

241,50

B09-

19

6

25

0,1

0,1

291,80

C

Sint Joris Verspreide bewoning Ramskapelle

212

212

0,1

0,1

1521,7

C00-

Ramskapellekern

150

6

156

7,1

7,4

21,20

C09-

Ramskapelle Verspreide bewoning

62

9

71

0,0

0,0

1500,4

4487

7992

12479

0

Totaal

0 3100

Nieuwpoort stad wordt voornamelijk gekarakteriseerd door permanente bewoning, terwijl Nieuwpoort Bad (ten noorden van de N34) een hoge verdichtinggraad aan tweede verblijven kent. De gemiddelde dichtheid van Nieuwpoort stad (A001 – A01 – A02 – A03 – A052) bedraagt ± 15 woningen / ha, tegenover Nieuwpoort Bad (A10 e – A11 – A12) 5,6 woningen/ha. Indien de 2 verblijven worden meegerekend, dan wordt de dichtheid voor Nieuwpoort Bad opgetrokken naar ± 34 woningen/ha. Hiertegenover staat de lagere dichtheid van de Simliwijk (A11 : 11,1 woningen/ha), de Jachthavenwijk (A 412 ± 10 won/ha) en de polderdorpen Ramskapelle en Sint-Joris. De Jachthavenwijk, Nieuwpoort Stad en de polderdorpen zijn hoofdzakelijk geënt op permanente bewoning. Nieuwpoort Bad en ook de regio Kattesas Albert – laan (in volle ontwikkeling) zijn in hoofdzaak geënt op tweede verblijven.

10

Gegevens NIS, 2001 + WES 2007 (op basis van belastingskohieren 2007)

WVI april ‘10


83

WVI april ‘10


84

2. 3 .1 .2 Beschikbaar aanbod voor woningbouw In 1997 werd door WVI een inventarisatie van de vrijliggende percelen binnen Nieuwpoort opgemaakt. Gezien we nu reeds meer dan 10 jaar verder zijn, is, op basis van het register onbebouwde percelen grondgebied Nieuwpoort, deze inventaris opnieuw gedaan. Gelet op het eigen karakter van Nieuwpoort - aan - Zee werden de nog luttele bouwvrije percelen binnen de zeedijkbebouwing niet meegerekend. Het provinciaal structuurplan stelt bovendien dat in stedelijke gebieden aan de Kust en in kusthoofddorpen geen rekening dient gehouden te worden met de vrijliggende kavels in statistische sectoren waarvan het 11 woningbestand voor minstens 60% uit tweede woningen bestaat. De sectoren A10 - A11 – A12 dienen zodoende niet meegerekend te worden.

Noot : de inventaris werd geupdated in 2006. Gezien de prognose diende te worden herleid naar de planperiode 2007 – 2012, werd het bestaand aanbod (toestand 2006), aan de hand van de vooropgestelde realisatiegraden, verrekend naar 2007. Overzicht inventaris, toestand 2006 AANBOD (TOESTAND

Totale aantal /

2006)

geëxtrapoleerd naar 2007

REALISATIE

’06 – ’12 / ’07 – ‘12

Nieuwpoort

Ramskapelle

Sint-Joris

Stad

Nieuwpoort Bad

Langs uitgeruste wegen −

Bruikbare percelen 133 / 129

101 / 98

2/2

1/1

29 / 28

30% op 10

24 / 19

jaar −

In goedgekeurde

47 / 43

30 / 28

-

11 / 10

6

verkaveling Subtotaal

80% op 10

23 / 17

jaar 180 / 172

131/126

2/2

12/11

35/34

47 / 36

Langs niet-uitgeruste wegen (zie kaart : overzicht (grootschalige) vrijliggende percelen binnen woongebied / woonuitbreidingsgebied – toekomstige projectzones) 486 / 471 − Potentiële

253 / 245

-

percelen

-

233 (193 + 40) / 226

87 / 71

Binnen woonuitbreidingsgebieden −

Niet uitgerust

4

4

i.f.v. sociale huisvesting

TOTAAL

138 / 111

1. Aanbod percelen langs uitgeruste wegen o Van de onbebouwde percelen in goedgekeurde verkavelingen en langs uitgeruste wegen, wordt gesteld dat er respectievelijk 80% en 30% in een periode van 10 jaar zal worden gerealiseerd zonder specifieke 12 stimulerende maatregelen van de gemeente . Wanneer we dit verrekenen naar 5 jaar (tot de planperiode van 2012) blijven er 36 percelen over. o De toeristisch – recreatieve zone van Nieuwpoort Bad (zeedijkbebouwing en Simli-wijk) werd niet meegerekend, wegens ligging in toeristisch kerngebied (het woningbestand bestaat uit meer dan 60% uit tweede verblijven).

11 12

Met tweede woningen worden de individuele tweede verblijven en individuele huurvakantiewoningen bedoeld. Omzendbrief RO 97/03, p. 7/10

WVI april ‘10


85

2.

Aanbod percelen langs niet-uitgeruste wegen (zie kaart : overzicht (grootschalige) vrijliggende percelen binnen woongebied / woonuitbreidingsgebied – toekomstische projectzones) o Voor Nieuwpoort – stad liggen de percelen langs niet-uitgeruste wegen grotendeels in de zuidoostelijke rand en de noordwestelijke rand : o Voor de zuidoostelijke rand werd in de tweede helft van 2003 een strategisch beeldbepalend actieplan uitgewerkt om de ontwikkelingen in dit polderfront in goede banen te leiden. Recentelijk werd het BPA Oude Veurnevaart (1) goedgekeurd, rond de vervuilde site van Produits Chemiques is het bodemsaneringsproject opgestart (2) en is eveneens een BPA in opmaak. Ruw geschat zijn deze gronden goed voor ± 200-tal woonentiteiten. o Ter hoogte van de Oude Veurnevaart, ten noordwesten van Nieuwpoort stad bevindt zich nog enkele grootschalige onbebouwde percelen (3). In totaal bedragen de potentële percelen langs niet-uitgeruste wegen (verrekend naar 2007) voor Nieuwpoort stad en omgeving ± 245 bijkomende woonentiteiten. De projeczones i.f.v. sociale woningbouw zijn hier niet in meegerekend (zie verder, bijkomend aanbod door herlocalisatie en reconversie). o

Voor Nieuwpoort – Bad zijn er nog heel wat potenties ter hoogte van het jachthavengebeuren en t.h.v. de jachthavenwijk. o Het prup ter hoogte van de linkeroever voorziet een relatief grote zone (iets minder dan 1 ha) voor wonen (nl. ‘woonzone georiënteerd naar de jachthaven’ – goed voor een 387 tal woonentiteiten, meerbepaald : − − − − −

Storms project (kant water, in oprichting) : 94 appartementen Boardwalk (aan geplande doorsteek, vergunning geweigerd) : 50 appartementen Storms Harber Waterfront (Albert I-laan, vergund) : 77 appartementen AP Projects (Albert I-Laan, ontwerp in de maak) : 150 appartementen Zonnehaven 5 (Albert I-Laan, in ontwerp), 16 appartementen

Kaart : bestemmingsplan prup Linkeroever, Nieuwpoort e In principe dienen sectoren waarvan het aantal 2 verblijven meer dan 60% bedraagt, niet te worden meegerekend. De sector A42 zou aan de hand van de tabel met verdichtingen dan ook niet dienen te worden meegerekend (iets meer dan 60%). Gezien hier echter cijfers vergeleken worden van

WVI april ‘10


86

het aantal permanente woningen uit 2001 met cijfers i.f.v. 2e verblijven uit 2007 (inhaalbeweging op vlak van aantal permanente woningen) en gezien in de toekomst nog heel wat projecten op stapel staan, wordt binnen deze inventaris bij het aanbod dan ook 50% opgenomen, nl. 193 bijkomende woningen. (4) o

Een vrij grootschalig gebied bevindt zich tevens in de jachthavenwijk en beslaat ongeveer 2,6 ha (5). A rato van 15 woningen / ha betekent dit een bijkomend aanbod van 40 woningen.

− Bijkomend aanbod door herlocalisatie en reconversie i.f.v. sociale huisvesting Door de herlocalisatie van bedrijven (bvb bouwfirma’s lang de Pieter Deswartelaan), door de bundeling sportterreinen in de binnenstad (vb geïsoleerd voetbalveld) en/of door de reconversie van verlaten (bedrijfs)gebouwen kan ruimte vrijkomen voor wonen en/of voorzieningen. De termijn waarop die gronden kunnen vrijkomen is afhankelijk van de mogelijkheden tot herlocalisatie. In de eerste fase gaat om een 36 tal woongelegenheden op de gronden van het verlaten slachthuis (sociale woningbouw) (a), een 43-tal woongelegenheden ter hoogte van de gronden van gaselwest (oude gassite) (b) en eventueel 10 extra woongelegenheden aan de rand van het te verlaten voetbalveld (c). Op die site wordt ook een seniorie gepland. Dit aanbod wordt bij het sociale woningaanbod gerekend. 3. Aanbod op langere termijn, na de planperiode 2012. De jachthaven gaat op termijn uitbreiden met ongeveer een 600-tal bijkomende ligplaatsen. In het kader hiervan is een provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan in opmaak. De bedoeling is om een attractief hoogdynamisch gebied rond de jachthaven te creëren, dit gaat bijkomend gepaard gaan met een 500-tal woongelegenheden (zowel voor permanente bewoningen als voor tweede verblijven). 4. Aanbod vrijliggende percelen binnen woonuitbreidingsgebied In de kern van Ramskapelle bevinden zich nog twee (delen van) onbebouwde gronden binnen woonuitbreidingsgebied. Gelet op de selectie van Ramskapelle binnen het PRS, kunnen deze woonuitbreidingsgebieden niet aangesneden worden (met uitzondering in het kader van groepswoningbouw). Deze gronden staat borg voor ± 8000 m² of 0,8 ha. • t.h.v. de Molenstraat : ± 4400 m² nog vrijliggend. • t.h.v. de Hemmestraat : ± nog 3640 m² vrijliggend. In het kader van het grond – en pandendecreet kunnen gronden in eigendom van een Vlaams bestuur of semipublieke rechtspersonen in woonuitbreidingsgebieden worden ontwikkeld. In die zin dienen deze gronden mee als aanbod te worden gerekend. Rekening houdende met een dichtheid van 35 woningen / ha en met een realisatiegraad van 30 % over een periode van 5 jaar, kunnen er 4 wooneenheden in rekening worden gebracht.

WVI april ‘10


87

Kaart : overzicht (grootschalige) vrijliggende percelen binnen woongebied / woonuitbreidingsgebied – toekomstige projectzones

WVI april ‘10


88

2. 3 .2 Analyse van de woningbehoefte 2. 3 .2 .1 Inleiding Door het West-Vlaamse Economisch Studiebureau (WES) werd bij de aanvang van de opmaak van het structuurplan voor de periode tot 2007 een gezinsprognose opgemaakt. Gezien we nu reeds verder dan 2007 zijn, werd deze oefening opnieuw gemaakt voor de periode 2006 – 2011 tot en met 2021. Noot : Gelet op de planperiodes van het RSV en PRS werd de bekomen gezinsprognose herleid naar de gehanteerde planperiodes, nl. 2007 – 2012. Bij de behoefteberekening wordt uitgegaan van de behoefte aan bijkomende woongelegenheden ten gevolge van de aangroei van het aantal gezinnen. Er worden twee prognoses uitgewerkt: een gesloten en een open prognose. De gesloten prognose gaat uit van een strikt gesloten demografisch model; er wordt met andere woorden geen rekening gehouden met in - en uitwijking. In de open prognose wordt wel rekening gehouden met de invloed van migraties. Bij de confrontatie van behoefte en aanbod op gemeentelijk niveau wordt enkel de gesloten prognose weerhouden omdat de gemeente bij het bepalen van de behoefte dient uit te gaan van de ontwikkeling van de eigen bevolking. 2. 3 .2 .2 Raming van de behoefte BEVOLKINGSEVOLUTIE Nieuwpoort telde 10.169 inwoners per 1 januari 1997. Dit is 1.740 inwoners of 20,6% meer dan bij de volkstelling van eind 1970. Opmerkelijk is dat de bevolking in Nieuwpoort wel nog afnam tussen de volkstellingen van 1970 en 1981. In 2007 is dit bevolkingsgetal opgelopen tot 10940 inwoners. Uit de opsplitsing naar deelgemeenten kan afgeleid worden dat de gemeente Nieuwpoort bestaat uit één grote en twee zeer kleine kernen. De toename van de bevolking deed zich in het recente verleden integraal voor in de grootste kern : Nieuwpoort. In de kernen Sint-Joris en Ramskapelle nam de bevolking continu af. Tabel : Bevolkingsevolutie per deelgemeente in absolute cijfers 1970

1981

1991

1997

2001

−

Nieuwpoort

7.398

7.250

8.722

9.301

9.562

−

Sint-Joris

383

304

270

267

255

−

Ramskapelle

648

531

496

478

593

−

Niet te lokaliseren

110

84

123

-

8.195

9.572

10.169

10.410

Totaal

8.429

2007

10940

Bron : N.I.S.; verwerking WES

WVI april ‘10


89

BEVOLKINGSPROGNOSE Bij de berekening van de gesloten bevolkingsprognose wordt gebruik gemaakt van de berekeningsmethode ontwikkeld door het N.I.S. De gebruikte parameters zijn recent gepubliceerde vruchtbaarheidscoëfficiënten en 13 sterftetafels van het Vlaams Gewest . Uit de resultaten van de gesloten bevolkingsprognose blijkt dat het bevolkingsaantal de komende tien jaar afneemt met 183 personen . Opgesplitst in periodes van vijf jaar verloopt de bevolkingsafname in stijgende lijn. Van 2006 tot 2011 zal de bevolking toenemen met 67 personen of gemiddeld 13 per jaar. In de periode 2011-16 is er een afname van 250 personen of gemiddeld 55 personen per jaar. Tabel : Gesloten bevolkingsprognose van de totale bevolking over 10 jaar totale populatie jaar

bevolkingsindex

mannen

vrouwen

totaal

mannen

vrouwen

totaal

−

2006

5330

5.225

10.555

100

100

100

−

2011

5203

5.419

10.622

97,6

103,71

100,63

−

2016

5071

5.301

10.372

95,1

101,45

98,26

−

2021

4928

5161

10.089

92,4

98,77

95,58

toename:

-402

-64

-466

index:

92,4

98,7

98,2

GEZINSEVOLUTIE De behoefte aan bijkomende woningen is, zoals reeds gesteld, het gevolg van een aantal demografische ontwikkelingen. Vooral de gezinsverdunning is hiervoor een bepalende factor. In Vlaanderen is er als gevolg van dit fenomeen een behoefte aan 400.000 bijkomende wooneenheden tussen 1992 en 2007. De gezinsverdunning kan verklaard worden vanuit volgende elementen: − de vermindering van het aantal kinderen per gezin; − de toenemende versnippering van gezinnen ten gevolge van echtscheiding; − het meer zelfstandig gaan wonen van nooit - gehuwden; − de hogere levensverwachting en de hoge zelfstandigheid tot op hogere leeftijd waardoor het aantal alleenstaande bejaarden toeneemt. Op 1 januari 2006 telde de gemeente Nieuwpoort 5.085 private gezinnen. Het gemiddeld aantal leden per gezin bedroeg 2,07 personen. Tussen de volkstellingen van 1970 en 1981 nam het aantal private gezinnen toe met 267 eenheden (de bevolking nam in deze periode af). Tussen 1981 en 1991 bedroeg de toename 895 eenheden; in de periode 1991-97 steeg het aantal gezinnen met 429 eenheden. In 2006 is het aantal gezinnen gestegen met 805 eenheden naar 5085 gezinnen. Deze stijging is te verklaren door de toenemende gezinsverdunning. Het aantal gezinnen nam in de periode 1970-2006 sterker toe dan de bevolking. Deze trend zal zich in de toekomst nog gedeeltelijk voortzetten.

13

De sterftetafels z jn gebaseerd op de ‘Bevo kingsvooruitzichten 1992-2050’ van het N.I.S.-Planbureau. Ze werden berekend

op basis van het referentiescenario 2222. De vruchtbaarheidscoëfficiënten zijn gebaseerd op het middenscenario of scenario 1,9 van de ‘Bevolkingsvooruitzichten 19952050’ van het N.I.S.-Planbureau.

WVI april ‘10


90

Evolutie van het aantal gezinnen en de gezinsgrootte in de periode 1970-06

aantal

gemiddelde gezinsgrootte

1970

2.689

3,06

1981

2.956

2,71

1991

3.851

2,44

1997

4.280

2,33

2006

5.085

2,13

Bron: N.I.S.; verwerking : WES

Evolutie van het aantal gezinnen naar referentieperiode, volgens leeftijdscategorie in de periode 1991 – 2006 Aantal gezinnen 1991

Aantal gezinnen 2006

Evolutie

15-19

16

0,42

19

0,37

-0,04

20-24

149

3,87

127

2,50

-1,37

25-29

323

8,39

211

4,15

-4,24

30-34

398

10,33

257

5,05

-5,28

35-39

343

8,91

378

7,43

-1,47

40-44

345

8,96

434

8,53

-0,42

45-49

309

8,02

459

9,03

1,00

50-54

269

6,99

458

9,01

2,02

55-59

330

8,57

548

10,78

2,21

60-64

344

8,93

501

9,85

0,92

65-69

371

9,63

452

8,89

-0,74

70-74

232

6,02

441

8,67

2,65

75-79

194

5,04

373

7,34

2,30

80-84

138

3,58

300

5,90

2,32

85-89

73

1,90

91

1,79

-0,11

90-94

15

0,39

28

0,55

0,16

95+

2

0,05

8

0,16

0,11

3.851

5.085

In de periode 1991 – 2006 is het aandeel aan jonge gezinnen beduidend afgenomen in vergelijking met het aandeel aan oudere gezinnen. De aangroei van het aantal gezinnen wordt berekend volgens prognose 3 van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen. Prognose 3, of de zogenaamde referentieprognose, gaat uit van de hypothese dat de ontwikkelingen, die zich tussen 1981 en 1991 hebben voorgedaan, in de volgende periodes identiek zullen blijven. Concreet wil dit zeggen dat het aandeel jonge mannelijke gezinshoofden in de toekomst identiek blijft op het niveau van 1991 en niet later het ouderlijk gezin verlaten, dat de trend tot versnippering van gezinnen op actieve leeftijd omwille van het groeiend aantal echtscheidingen zich verder zet en dat ouderen door een betere 14 gezondheid ook op hoge leeftijd langer zelfstandig kunnen leven.

14

Ruimtel jk Structuurplan Vlaanderen, Integrale Versie, Deel 1B – Prognoses, p. 234

WVI april ‘10


91

Evolutie van het aantal gezinnen en de gemiddelde gezinsgrootte (gesloten prognose) 2006

2011

2016

2021

aantal leden

10855

10.622

10.372

10.089

aantal gezinnen

5.085

5.128

5.140

5.100

2,13

2,07

2,02

1,98

gemiddelde gezinsgrootte

Toename van het aantal gezinnen in de prognoseperiode 2006-2011 gesloten prognose

2011-2016

43

2016-2021

12

-40

Het aantal gezinnen neemt volgens de gesloten prognose voor de planperiode tot 2011 toe met 43 eenheden toe of een stijging met 0,8%. Evolutie van het aantal gezinnen volgens leeftijdsklasse 2006 – 2021 (gesloten prognose) 2006 0-19

2011 19

2016 17

2021 12

Ev. 2006 -2011 13

Ev. 2011 - 2016

-2

Ev. 2016 - 2021

-5

0

20-39

973

941

1.035

1.071

-32

94

36

40-59

1.899

1.777

1.626

1.482

-122

-151

-144

60-79

1.767

1.869

1.830

1.821

102

-39

-9

427

523

636

713

96

113

77

5.085

5.128

5.140

5.100

43

12

-40

80+ Totaal

Het aantal gezinnen ouder dan 80+ nemen heel sterk toe, het aantal gezinnen tussen de leeftijdsklasse van 40 – 59 nemen sterk af. RAMING VAN DE WONINGBEHOEFTE 15 op de woningmarkt, kan de Rekening houdend met de woningmutatiereserve of de frictieleegstand woningbehoefte berekend worden als : 2006

2011

2016

2021

aantal gezinnen

5.085

5.128

5.140

5.100

Frictieleegstand 3%

152,5

153,84

154,2

153

Behoefte (gezinnen + frictie)

5.237

5.282

5.294

5.253

Uit bovenstaande tabel blijkt dat er tegen 2011 5282 woongelegenheden moeten voorradig zijn om aan de woningbehoefte te voldoen. Dit betekent een bijkomende nood t.o.v. 2006 van 45 woningen. De stijging naar 2016 is veel minder sterk, om uiteindelijk af te nemen in 2021.

15

De frictieleegstand of woningmutatiereserve is de leegstand die noodzakelijk is om de woningmarkt naar behoren te

doen functioneren. De frictieleegstand kan gedifferentieerd worden in functie van de migratiedruk. Hierbij wordt vertrokken van een basispercentage van 3%. Wanneer de migratiedruk in de gemeente hoger is dan zowel het Vlaamse als het provinciale gemiddelde, dan wordt een frictieleegstand van 3,5% verrekend. Scoort een gemeente onder zowel het provinciale als het Vlaamse gemiddelde, dan wordt de frictieleegstand verlaagd tot 2,5%.

WVI april ‘10


92

RAMING VAN DE WOONBEHOEFTE, VERREKEND NAAR DE INTERVALPERIODE 2007 -2012, CONFORM RSV EN PRS

aantal gezinnen Frictieleegstand 3% Behoefte (gezinnen + frictie)

WVI april ‘10

2007

2012

2017

2022

5.094

5.130

5.132

5.092

153

154

154

153

5.247

5.284

5.286

5.245


93

BESLUIT Migraties hebben in het recente verleden een zeer grote rol gespeeld in de leeftijdsopbouw van de bevolking van Nieuwpoort. Meer bepaald wordt Nieuwpoort, net zoals de andere kustgemeenten geconfronteerd met het fenomeen van de pensioenmigratie. Dit houdt sterke inwijkingoverschotten in van 50- en 60-plussers die vanuit het binnenland naar de kust trekken om er van hun pensioen te genieten. Niet alleen de huidige maar ook de toekomstige samenstelling van de bevolking wordt heel sterk door dit fenomeen bepaald. Zelfs als er zich geen migratie van gepensioneerden naar de kust meer zou voordoen, dan nog speelt het effect van de veroudering van de gepensioneerden die de afgelopen 10 of 15 jaar naar Nieuwpoort gekomen zijn. Immers, nu zijn deze personen tussen 60 en 80 jaar, maar in de komende 10 jaar tussen 70 en 90 jaar, enz. In de gesloten prognose voor Nieuwpoort, neemt de bevolking in de periode 2007-2022 af, als gevolg van het negatieve natuurlijk accres. Ook dit is het gevolg van de oude leeftijdsstructuur. Het aantal gezinnen neemt in de prognose wel nog toe. Dit als gevolg van de sterke gezinsverdunning (o.a. bejaarden die alleen komen te staan). De stijging krijgt rond 2017 wel zijn hoogtepunt, om dan gestaag af te nemen. 2. 3 .2 .3 Confrontatie Aanbod – Vraag De gesloten prognose heeft een bijkomende gezinstoename gedurende de planperiode 2007-2012 van 37 eenheden.

aantal gezinnen Frictieleegstand 3% Behoefte (gezinnen + frictie)

WVI april ‘10

2007

2012

2017

2022

5.094

5.130

5.132

5.092

153

154

154

153

5.247

5.284

5.286

5.245


94

HUISVESTINGSBELEID NIEUWPOORT Conform de visie van het RSV en het PRS is het wenselijk de groei in hoofdzaak te lokaliseren in de deelgemeente Nieuwpoort, opgesplitst volgens de verhouding van het aantal gezinnen, m.a.w. 92 % in Nieuwpoort, 5% in Ramskapelle en 2-3% in Sint-Joris. Verdeeld over de verschillende woonkernen :

BEHOEFTE

AANBOD

Nieuwpoort (92.5%)

Ramskapelle (5%)

Sint-Joris(2.5%)

34

2

1

Sociale sector

Totaal

110

0

0

Vrije sector

Totaal

103

0

5

Andere : i.f.v. sociale

4

huisvesting

Sociale sector Gepland aanbod op korte termijn : − Appartementen: 71 − Woningen: 39 − Totaal: 110 4 Andere (in functie van sociale huisvesting te Ramskapelle)

Vrije sector: Huidig aanbod: − in goedgekeurde verkavelingen: − langs uitgeruste wegen − langs niet – uitgeruste wegen − Leegstand − Totaal:

19 17 71 1 108

PROVINCIAAL BELEID In het Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan werden 580 woongelegenheden toebedeeld aan Nieuwpoort voor de periode 1991-2007. Tussen 1991 (3851 gezinnen) en 2007 (5202 gezinnen) zien we een toename van 1351 gezinnen, dus de vastgestelde behoefte van 580 eenheden werd voor deze planperiode ver overschreden. Wanneer de oefening opnieuw wordt gemaakt voor de behoefte van 2007 tot 2012 is er een behoefte van 37-tal woningen tot in 2012. Het aanbod overschrijdt echter de behoefte. De behoefte aan bijkomende woongelegenheden tot 2012 kan via een gesloten bevolkingsprognose opgevangen worden binnen het bestaande juridische aanbod. Deze behoefte kan binnen Nieuwpoort ingevuld worden via verdichting van de kernen. We kunnen echter niet negeren dat een kustgemeente als Nieuwpoort geconfronteerd worden met sterke inwijkingoverschotten door pensioenmigratie en dat er zware druk is op de immobiliënmarkt (niet enkel in Nieuwpoort-bad) door de toeristische sector (tweede verblijven) . Daarbij treed ook het algemeen verschijnsel van gezinsverdunning en vergrijzing op. Rekeninghoudend met deze gegevens kunnen we stellen dat de bovenstaande woonbehoefestudie op basis van een gesloten prognose zwaar onderschat wordt.

WVI april ‘10


95

ZOEKZONES VOOR WONEN 1.

TER HOOGTE VAN RAMSKAPELLE DORP

Nieuwpoort stad gaat in de eerste plaats de behoefte invullen door kerninbreiding. Uit de behoefteberekening is het duidelijk dat Ramskapelle nagenoeg niet beschikt over enig bouwpotentieel. Niettegenstaande de dorpskern niet geselecteerd is binnen het PRS als een kern waar kernuitbreiding mogelijk is, wordt binnen het GRS voor deze kern toch een zoeklocatie aangeduid. Volgende locaties komen hiervoor in aanmerking :

Kaart : zoekzone voor dorpskern Ramskapelle LOCATIE

TOETSING NAAR RUIMTELIJKE CRITERIA

1

−

Ingesloten gebied tussen bebouwing – Molenstraat – D ksmuideweg.

−

Grenst aan het dorpskerngegeven van Ramskapelle.

−

Het gebied is goed ontsluitbaar, onmiddellijk te enten op de Molenstraat.

−

Het gebied krijgt volgens de landbouwtyperingskaart een matige waardering.

−

Het gebied tast geen waardevolle open ruimtestructuren aan, wordt binnen de biologische

−

Het gebied bevindt zich niet in een risicozone voor overstroming (ROG – zone).

−

Ingesloten gebied tussen de bebouwing geënt op de Ramskapellestraat – Hemmestraat.

−

Inbreidingsgericht en kernversterkend.

−

Niets rechtstreeks onsluitbaar op bestaande infrastructuren.

−

Ruimtelijk kwetsbaar gebied, gekarteerd binnen de biologische waarderingskaart als ‘complex van

−

Het gebied krijgt volgens de landbouwtyperingskaart een hoge waardering.

waarderingskaart niet opgenomen als biologisch waardevol gebied. 2

biologisch waardevol en zeer waardevolle elementen(versie 2 07/2007)

3

−


−

Het gebied grenst aan het dorpskerngegeven van Ramskapelle, nagenoeg volledig ingesloten tussen : o Noordel jk : bebouwing geënt op de Molenstraat o Oostelijk : bebouwing geënt op de Ramskapellestraat o Westelijk : het bestaand loonwerkersbedrijf

−

Het gebied tast geen belangrijke open ruimtestructuren.

−


−


−

Het gebied is reeds bestemd in een, volgens het gewestplan, zone voor woonuitbreidingsgebied.

Er wordt geopteerd om zone 3, nl. het woonuitbreidingsgebied ten zuiden van de Molenstraat als prioritaire zoekzone aan te duiden.

WVI april ‘10


96

Deze zone is aansluitend bij de kern, goed ontsluitbaar en tast geen waardevolle open – ruimtestructuren aan. Het gebied ligt op ± 150 m van het dorpsplein. Deze zone kan, op basis van het gronden pandendecreet aangesneden worden i.f.v. sociale woningbouw. 2. ZOEKZONE TER HOOGTE VAN NIEUWPOORT STAD Niettegenstaande de gemeente geen bijkomend juridisch aanbod kan aansnijden, wordt binnen het structuurplan voor Nieuwpoort stad de oefening gemaakt naar mogelijke zoekzones voor wonen op langere termijn, wanneer de behoefte kan worden aangetoond. Volgende potentiële locaties komen in aanmerking :

LOCATIE


1

−

Ingesloten spie tussen Brugse Steenweg en Veurne Ambacht

−

Is reeds geaccidenteerd door bestaande bebouwing. Het gebied ligt ingesloten tussen : o Westelijk : het eilandje, krijgt op termijn een groene bestemming o Noordel jk : bebouwing rond Brugse Steenweg – Iepersluis o Oostelijk : het toeristisch recreatief gegeven van Bloso en het spaarbekken o Zuidel jk : Uitbreidingszone ambachtelijk bedrijventerrein – begraafplaats en toekomstige locatie voor openbaar groen en parking.

−

Grenst ruimtel jk aan het kerngebied van Nieuwpoort – stad

−

Het gebied is goed ontsluitbaar. Een verbinding voor de zwakke weggebru ker naar Nieuwpoort – stad

−

Het gebied krijgt volgens de landbouwtyperingskaart een lage waardering.

−


−

Ruimtelijk kwetsbaar gebied, gekarteerd binnen de biologische waarderingskaart als biologisch

−

Aan de rand van Nieuwpoort – stad, doch ruimtelijk afgesneden door het kanaal Nieuwpoort – Duinkerke

−


−


−

Het gebied sluit aan b j de kernbebouwing van Nieuwpoort stad en paalt aan het grondgebied van

−

Het gebied tast geen belangrijke open ruimtestructuren aan en ligt niet in biologisch waardevol gebied.

−


−


wordt op termijn voorzien.

2

waardevol (versie 2 07/2007)

3

Koksijde.

Vanuit ruimtelijk en landschappelijk oogpunt komt locatie 1 als eerste locatie naar voor om op termijn aangesneden te worden. Deze locatie wordt in het richtinggevend gedeelte dan ook naar voren geschoven als prioritaire zoekzone, te ontwikkelen en verder te verdichten op langere termijn.

WVI april ‘10


97

WVI april ‘10


98

2. 3 .3 Overige ruimtebehoeften Zoekzones uitbreiding gemeentelijke begraafplaats. De gemeente Nieuwpoort kent een 4- tal begraafplaatsen (zie kaart : situering begraafplaatsen). 1.

DE GEMEENTELIJKE BEGRAAFPLAATS TER HOOGTE VAN NOORD DE NOORDVAART. Deze begraafplaats kent geen verdere uitbreidingskansen. Het kerkhof ligt namelijk ingesloten tussen : o Zuidelijk : bedrijventerrein Noord de Noordvaart o Westelijk : uitbreidingszone bedrijventerrein Noord de Noordvaart o Noordelijk : geplande bestemming ‘openbare groenzone en parking’ binnen het prup Veurne – Ambacht / geplande bestemming ‘zone voor groepsverblijven’ ten noorden van de Brugse Steenweg o Oostelijk : woonkorrel met bedrijf geënt op de Brugse Steenweg, achterliggende zone camping / weekendverblijfpark.

Huidige capaciteit (toestand 1.01.08): − Kelders : 213 − Volle grond : 116 − Urneveld : 111 − Columbarium : 360 − Kinderkerkhof : 21 Op het kerkhof van Nieuwpoort centrum worden de inwoners van Nieuwpoort stad en bad begraven. Nieuwpoort Stad en Bad telde op 7 maart ’08 in totaal 10065 inwoners waarvan 2432 inwoners in de leeftijdscategorie 66 – 104 jaar, zijnde 24%. Evolutie – overzicht aantal begrafenissen kerkhof Nieuwpoort – centrum Jaar 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Totale periode

Volle grond

Kelder (nieuwe – bijzetting)

12

42 (16 – 26)

Urneveld

Columbarium

Strooiweide

25

21

15

34 (11 – 23)

31

15

15

32 (6 -26)

22

19

17

28 (7 – 21)

29

28

14

39 (7 -32)

25

20

13

18 (8 -10)

6

29

17

27 (8 -19)

11

16

29

11

27 (1 -26)

15

14

29

114

247 (64 -183)

32

191

161

Conclusie Op basis van de vergelijking met de huidige capaciteit versus de evolutie van de vorige jaren kunnen we de volgende conclusies maken : − Resterende capaciteit voor een urneveld : ± 28 jaar − Resterende capaciteit voor een columbarium : ± 15 jaar. − Resterende capaciteit voor plaatsen in volle grond : ± 8 jaar. − Resterende capaciteit voor kelders : ± 26 jaar. 2. DE BEGRAAFPLAATS TER HOOGTE VAN SINT-JORIS Dit kerkhof ligt ter hoogte van het gehucht Oud Sint-Joris, ten zuiden van de Brugse Steenweg en een 200-tal meter noordelijk van de E40. Het kerkhof is goed bereikbaar maar ligt vrij geïsoleerd t.o.v. de kernen Nieuwpoort – stad / Bad, Ramskapelle en Sint-Joris. Het kerkhof kan in oostelijke richting, richting autostrade toe, nog uitbreiden.

WVI april ‘10


99

Huidige capaciteit (toestand 1.01.08): − − − −

Kelders en volle grond : 214 Urneveld : 54 Columbarium : 137 Kinderkerkhof : -

3.

DE BEGRAAFPLAATS TER HOOGTE VAN RAMSKAPELLE-DORP

Dit kerkhof ligt ter hoogte van kerk van Ramskapelle, centraal in het dorp. Er zijn ruimteljik geen uitbreidingsmogelijkheden. Het kerkhof ligt immers ruimtelijk ingesloten door kernbebouwing, de omliggende bebouwing laat geen uitbreiding toe. Ramskapelle telt op 31/12/’07 615 inwoners; de leeftijdscategorie 65 jaar – 93 jaar telt 70 inwoners, zijnde 11%. Huidige capaciteit (toestand 1.01.08): − − − − −

Kelders : 16 Volle grond : 6 Urneveld : 25 Columbarium : 18 Kinderkerkhof : 20

Evolutie – overzicht aantal begrafenissen kerkhof Ramskapelle - dorp Jaar

Volle grond

2000 2001

Urneveld

1 1

3 (2 – 1) 1

6 (3 – 3)

1

2 (1 – 1)

2005

3 (2 – 1)

2

2 (0 – 2)

2

2

2007 Totale periode

Strooiweide 1

2 (1 – 1)

2004 2006

Columbarium

1 (1 – 0)

2002 2003

Kelder (nieuwe – bijzetting)

1

1

1 (1 – 0) 4

20 (11 – 9)

4

3

2

Conclusie Op basis van de vergelijking met de huidige capaciteit versus de evolutie van de vorige jaren kunnen we de volgende conclusies maken : − Resterende capaciteit voor urneveld – columbarium : ± 48 jaar. − Resterende capaciteit voor plaatsen in volle grond : ± 12 jaar. − Resterende capaciteit voor kelders : ± 11 jaar. 4. DE MILITAIRE BEGRAAFPLAATS TER HOOGTE VAN RAMSKAPELLE. De Belgisch militaire begraafplaats ligt ten noorden van de kern Ramskapelle, tegen de frontzate, de voormalige spoorwegbedding Nieuwpoort – Diksmuide. Het kerkhof is beschermd en is ontstaan in de nabijheid van de plaats waar hard gevochten werd, nl. het gaat om een verzamelbegraafplaats van soldaten die omkwamen tijdens de Slag aan de IJzer in 1914. Graven uit het onderwater gezette gebied en uit de sectoren Nieuwpoort en Ramskapelle werden hier geconcentreerd. Omwille van de erfgoedwaarde en landschappelijke ligging, is deze locatie niet geschikt voor verdere uitbreidingen.

WVI april ‘10


100

5.

EINDCONCLUSIE

De wetgeving voorziet dat ieder begraafplaats naast de percelen bestemd voor de begraving van stoffelijke overschotten, ook over een urnenveld, een strooiweide en een columbarium dient te beschikken. Een niet-geconcedeerd graf wordt minstens 10 jaar bewaard. Uit voorgaande cijfermatige gegevens blijkt dat er zeker binnen een tijdsspanne van 10 jaar, een behoefte zal zijn voor uitbreiding van de begraafplaatsen i.f.v. graven in volle grond. Enkel de begraafplaats ter hoogte van SintJoris kan ruimtelijk gezien nog uitbreiden. De begraafplaatsen t.h.v. Nieuwpoort – stad en Ramskapelle zijn immers ruimtelijk ingesloten.

Kaart : situering begraafplaatsen

WVI april ‘10


101

Zoekzones stadsmagazijn Het stadsmagazijn kent geen uitbreidings – noch verdere ontwikkelingsmogelijkheden, gelet op de bestaande ruimtelijke context. Het gemeentelijk stadsmagazijn t.h.v. de Justus van Clichthovenlaan ligt immers middenin een residentiële woonwijk. Herlocalisatie dringt zich op naar een minder dense zone, zodat de hinder binnen het residentiële weefsel verminderd wordt (o.a. lawaaihinder, mobiliteitsproblematiek). Een goede locatie zou een zone zijn binnen het KMO - terrein Noord de Noordvaart, bv. naast het containerpark.

WVI april ‘10


102

2. 4 Verkeer- en vervoersstructuur 2. 4 .1 Vervoerswijze In het kader van het mobiliteitsplan werden de pendelbewegingen in het woon-schoolverkeer en woonwerkverkeer geanalyseerd aan de hand van de volkstelling. WOON - WERKVERKEER Ingaande pendel De werknemers binnen Nieuwpoort zijn afkomstig van Nieuwpoort zelf, Koksijde, Middelkerke, Diksmuide, Oostende, Veurne en De Panne. Van de ingaande pendel (dus met uitzondering van de werknemers die wonen te Nieuwpoort) neemt 79% de auto, 12 % komt met de fiets en 7% maakt gebruik van het openbaar vervoer. De werknemers die tevens wonen in Nieuwpoort verplaatsen zich hoofdzakelijk met de fiets (42 %) of met de auto (37%). Zo’n 18% gaat te voet en 2% maakt gebruik van het openbaar vervoer. Uitgaande pendel De belangrijkste tewerkstellingspolen vormen Koksijde, Oostende, Veurne, Middelkerke en Brugge. Deze werknemers verplaatsen zich hoofdzakelijk met de auto (72%)en in mindere mate met de fiets (12%) of het openbaar vervoer (12%). De auto en het openbaar vervoer worden minder gebruikt, in tegenstelling tot het gebruik van fiets of bromfiets of de verplaatsing te voet. WOON - SCHOOLVERKEER De schoolgaande jeugd die niet in Nieuwpoort wonen, zijn vnl. afkomstig uit Middelkerke, Koksijde, Diksmuide en Veurne. Van deze scholieren gaat de meerderheid met de fiets (37%), schoolvervoer (28%) of als autopassagier (23%). Een kleiner aantal komt met het openbaar vervoer (11%). De scholieren die in Nieuwpoort zelf wonen en studeren, verplaatsen zich hoofdzakelijk met de fiets (37%) of te voet (26%). Een kleiner aantal komt met de auto (19%) of maakt gebruik van het schoolvervoer. Slechts een klein aantal gebruikt het openbaar vervoer (3%). De scholieren lopen buiten de gemeentegrens school op Veurne, Oostende, De Panne, Brugge, Koksijde, Diksmuide of Middelkerke. De NIS-pendelgegevens, gecombineerd met de NIS-gegevens over de vervoerswijze tonen aan dat, in vergelijking met andere Vlaamse gemeentes : −

Het gebruik van fiets, bromfiets, auto en motor lager ligt

−

Het gebruik van vervoer ingericht door de school ligt dubbel zo hoog.

2. 4 .2 Verkeersintensiteiten De belangrijkste invalswegen naar Nieuwpoort vormen de A18 en de N34. 16 Op de A18 als de N34 zijn de dagintensiteiten op een absolute topdag ruim driemaal zo hoog dan op een normale weekdag in de winterperiode. Bij een normale weekdag in het winterseizoen valt vooral de avondpiek op (woon-werkverkeer) die zich op de A18 voordoet, terwijl er in het hoogseizoen een piek valt waar te nemen van aankomende (‘s morgens) of

16

Administratie Wegeninfrastructuur en Verkeer van de Vlaamse Gemeenschap

WVI april ‘10


103

vertrekkende (‘s avonds) voertuigen. Op de N34 zijn er op topdagen geen pieken waar te nemen maar heerst er over de complete dag een constante verkeersdruk. De kustweg vormt de belangrijkste toegangsweg tot Nieuwpoort – bad (in plaats van de Kinderlaan), zowel in het winterseizoen als in het zomerseizoen. Dit komt vnl. door het doorgaand kustverkeer langs de N34, slechts één vijfde van het verkeer op de Albert I laan komt uit op de Astridlaan. Het aandeel vrachtverkeer in Nieuwpoort overschrijdt zelden de 10%, met uitzondering van de Astridlaan. 2. 4 .3 Parkeren NIEUWPOORT STAD Zowel in de zomer als in de winter treft men een overbezetting aan in de omgeving van de Kaai (wordt echter nu heraangelegd). Behalve op het marktmoment stelt men in de binnenstad nagenoeg geen problemen vast. Conclusie : Door de geringe invloed van het toerisme lijkt het niet aangewezen om in Nieuwpoort stad een grote randparking te voorzien. Wel kan het gebruik van het huidig parkeerareaal geoptimaliseerd worden. NIEUWPOORT BAD Tijdens het piekmoment telde men een overbezetting van een 600-tal wagens. Van de toeristische voertuigen behoort 40 % tot de verblijfsrecreanten en 60% tot de dagtoeristen. Belangrijk te vermelden is dat twee derden van alle ééndagstoeristen een parkeerplaats vindt binnen een straal van 1 km van de Zeedijk. Met name de parkeerdruk in de Simli-wijk wordt door de bewoners als een overlast beschouwd. De laatste jaren zijn er heel wat ondergrondse garages bijgebouwd of gepland. 2. 4 .4 Openbaar Vervoer TREINVERVOER Aangezien Nieuwpoort geen eigen treinstation heeft, is de openbaar vervoersgebruiker aangewezen op de omliggende stations en een aanvullend transport met de bus of met de kusttram om Nieuwpoort te bereiken. De meest nabij gelegen treinstations zijn die van Oostende, De Panne, Koksijde, Veurne en Diksmuide. De meest nabij gelegen treinstations, bereikbaar via de kusttram zijn Oostende en De Panne. Veurne, Koksijde en Diksmuide zijn bereikbaar met de bus. BUS EN TRAMLIJNEN Nieuwpoort wordt bediend door de kusttram De Panne – Oostende – Knokke, met zes tramhaltes op het grondgebied. Er zijn twee verschillende buslijnen : de buslijn 74a Diksmuide - Nieuwpoort en de lijn 769 Oostende – Nieuwpoort – Veurne. De lijn 74a bedient zowel Nieuwpoort Bad als Stad, de lijn 769 bedient enkel Nieuwpoort Stad. De huidige jachthaven wordt momenteel niet bediend door een kusttram en er is geen halte voorzien voor de toekomstige jachthavenuitbreiding en de watergebonden bedrijvigheid die zich op deze locatie zal vestigen. Verder is de frequentie van de buslijn 74a ontoereikend. 2. 4 .5 Verkeersveiligheid De intensiteiten van het autoverkeer nemen alsmaar toe te Nieuwpoort. De gevolgen hiervan laten zich voelen zowel op het vlak van verkeersveiligheid, leefbaarheid en bereikbaarheid. Uit de ongevallenanalyse blijkt dat de

WVI april ‘10


104

helft van de ongevallen met een lichamelijk letsel, ongevallen zijn waarin de zwakke weggebruiker betrokken is (fietsers, bromfietsers of voetgangers). De gevaarlijkste wegvakken zijn de Havengeul (tussen Bad en Stad) en Willem De Roolaan. Andere wegen met relatief veel ongevallen zijn de Victorlaan, de Franslaan, de Brugsesteenweg en de Canadalaan. Gevaarlijke kruispunten worden vnl. gevormd op de Kinderlaan, de Albert I-laan en het kruispunt met de Elisalaan – Lefèbvrestraat en de Zeelaan.

WVI april ‘10


105

WVI april ‘10


106

2. 5 Economische structuur 2. 5 .1 Tewerkstelling Op basis van gegevens van de NIS - volkstellingen van 1981 en 1991 en statistische gegevens kunnen voor wat de tewerkstelling betreft volgende conclusies getrokken worden voor Nieuwpoort : 1970

1981

1991

2859

1999

3077

2006

Totaal

2622

I sector

336

13

208

15

144

15

36

3174 1.1

18

3525 0.51

II sector

793

21

639

14

487

11

495

15.5

498

14

III sector

1478

56

2005

70

2290

74

2643

83.2

3012

85

−

De evolutie die zich op gemeentelijk niveau stellen, stellen zich ook Provinciaal en Vlaams niveau : Gedurende de periode ‘81-’91 werd op Vlaams niveau een sterke tertiarisering vastgesteld. De verschuivende trend zet zich verder af tot nu. De toename van de tertiaire sector speelt zich ook binnen Nieuwpoort af.

−

Het aandeel tewerkgestelde in de tertiaire sector ligt zeer hoog in vergelijking met de omliggende nietkustgemeenten en het gemiddelde voor West-Vlaanderen. Logischerwijs daalt het aandeel tewerkgestelde in de primaire en secundaire sector ten voordele van de tertiaire sector. Aandeel van de tertiaire sector t.o.v. de totale werkgelegenheid 1970

1981

1991

2006

Nieuwpoort

56

70

74

85

Alle kustgemeenten

72

79

79

87

West-Vlaanderen

43

53

56

69

West-Vlaanderen excl. kustgemeenten

38

48

52

66

Wat betreft het aantal zelfstandigen werkzaam in de handel wordt in de volgende tabel de evolutie weergegeven over de periode 1990-1999. Tevens wordt hun aandeel in het totaal aantal zelfstandigen berekend. AANTAL 1999

AANTAL 2006

AANDEEL 1999

EVOLUTIE 90-99

NIEUWPOORT

513

584

71

+3%

VEURNE

377

402

55

+4%

Zowel in 1990 als in 1999 is het aandeel zelfstandigen werkzaam in de handel en dienstverlening duidelijk groter dan in de niet-kustgemeente Veurne. −

De arbeidsbalans of werkgelegenheidscoëfficiënt 17 van Nieuwpoort bedraagt 83 in vergelijking met het arrondissement Veurne (80) of het West-Vlaams gemiddelde (83).

17

In 2006 bedroeg de beroepsbevolking van Nieuwpoort 6260 personen en waren er 5241 tewerkgestelden.

De arbeidsbalans bedraagt er aldus 5241/6260 x 100 = 83.

WVI april ‘10


107


Opdrachtgever


Opdrachthouder

:Stad Nieuwpoort


Kaart: Analyse bedrijvigheid/ focus Nieuwpoort-stad

Schaal:1/25000

3

II II

1 4

7

*

5

2

*

Legende

* *

9 6 8

Zones volgens het gewestplan: landbouwbedrijf gebieden voor ambachtelijke bedrijven

horeca

gebieden voor milieubelastende industrieën

detailhandel

concentratie van handel, horeca en dienstverlenende functies

industrie

jachting

ambacht (KMO) jachting (water) overige

*

leegstaande en/of verwaarloosde gebouwen en terreinen

2. 5 .2 Industriële en ambachtelijke bedrijvigheid 2. 5 .2 .1 Analyse van de bedrijvigheid en het beschikbare aanbod De economische bedrijvigheid werd medio 1998 geïnventariseerd en geënquêteerd. De volgende bedrijven werden opgenomen : landbouwbedrijven, horeca, detailhandel, industriële bedrijven, ambachtelijke bedrijven en jachting. In totaal hadden 176 bedrijven de enquête ingevuld. − 12% bevindt zich in de primaire sector, 41% in de secundaire sector en 47% in de tertiaire sector. − Er zijn 2 bedrijven met meer dan 100 werknemers, 1 bedrijf tussen de 50 en 100 werknemers, 17 bedrijven hebben meer dan 10 werknemers. Hiervan bevinden zich praktisch de helft in de tertiaire sector waarbij de verzorgingsector een belangrijke rol speelt. Evolutie van de ruimte voor bedrijvigheid Tabel: totale oppervlakte 1980

1986

1996

1999

2002

2005

15

0.5%

16.65

0.54

18.15

0.59

18.4

0.6

17.8

0.58

OPSLAGRUIMTE

5

0.16%

4.9

0.16

16.8

0.54

16.6

0.53

16.9

0.54

TOTAAL

20

0.66

21.55

0.7

34.95

1.13

35

1.13

35

1.13

AMBACHTS- EN

43

INDUSTRIEGEBOUWEN

43

1.38

De oppervlakte aan ambacht, industrie en opslag is tussen 1980 en 2005 door de aanleg van het bedrijventerrein Noord de Noordvaart sterk toegenomen. In september 2002 is gestart met de infrastructuurwerken voor het bedrijventerrein Noord de Noordvaart uitbreiding, dit is goed voor een bruto uitbreiding van 7,7 ha, de eerste fase bedroeg 15 ha. In totaal dus ongeveer 23 ha. Analyse bestaande bedrijventerreinen 18 − Nieuwpoort kent één zone voor milieubelastende industrie (1) . Oorspronkelijk was deze zone veel groter, een gewestplanwijziging herleidde de noordelijke zone, samen met de zone voor gemeenschapsvoorziening, voor meer dan de helft naar zone voor jachthavenontwikkeling. In dit gebied zijn verscheidene bedrijven gesitueerd die te maken hebben met de jachthaven (zeilmakers, bootverkopers, verkopers van toebehoren voor de pleziervaart). Het zandontginningsbedrijf bevindt zich zowel in de zone voor jachthavenontwikkeling als de zone voor milieubelastende industrie. Dit bedrijf heeft geen belangrijke gebouwen. De bedrijfsoppervlakte wordt grotendeels ingenomen door zeezand dat uit schepen wordt gelost. − Het KMO-terrein aan de Canadalaan (2): Dit bedrijventerrein wordt volledig ingenomen door een enkel bedrijf, nl. Litto, gespecialiseerd in de fabricatie van sloten. − Kleinhandelszone parallel met de Albert I-laan (3) Dit kleinhandelslint is volledig volzet en wordt o.a. ingenomen door traiteurzaken, garages en bandencentrales. Ten oosten hiervan, liggende in het woongebied, bevinden zich 2 grootschalige kleinhandelsgebouwen (UNIC en Aldi). − De KMO-zone gelegen tussen de Albert I-laan en de IJzermonding, ten zuiden van het Kattesas (4): Het gebied sluit aan bij de vismijn en wordt naast een aantal kleine bedrijven ingenomen door het vishandelbedrijf Armato. Door de geprangde structuur is het deel ten oosten van de vismijn niet geschikt voor bedrijven, daar bevinden zich nu een aantal parkeerplaatsen maar er zijn plannen (reeds uitgevoerd) om heel de Kaai opnieuw in te richten.

18

De nummers tussen haakjes corresponderen met de nummers op de bijhorende kaart

WVI april ‘10


109


Opdrachtgever

:Stad Nieuwpoort



Kaart: Analyse bedrijvigheid/ focus Nieuwpoort-bad

Schaal:1/25000

II II

Legende

Zones volgens het gewestplan: landbouwbedrijf horeca detailhandel industrie ambacht (KMO) jachting (water) overige

gebieden voor ambachtelijke bedrijven gebieden voor milieubelastende industrieën concentratie van handel, horeca en dienstverlenende functies jachting

−

Het KMO terrein tussen het kanaal Nieuwpoort – Duinkerke en de Veurne Ambacht (5) : Dit bedrijventerrein is volzet en wordt grotendeels ingenomen door Waterwegen, Braet, Blomme, Rossey, waar de respectievelijke bedrijfszetels zich binnen het tegenoverliggend woongebied bevinden. Het Prup Veurne-ambacht voorziet een nabestemming als groenzone, het is de bedoeling dat deze bedrijven zich herlocaliseren ter hoogte van het ambachtelijk bedrijventerrein Noord de Noordvaart.

−

KMO - zone Noord de Noordvaart (6) : De KMO – zone van 15 ha is volledig ingenomen door ambachtelijke bedrijven en nagenoeg volzet. Het BPA Noord de Noordvaart - uitbreiding voorzag een bruto-uitbreiding (8) van het bestaande bedrijventerrein met 7.7 ha, waarvan een netto-oppervlakte van 5.6 ha werd voorzien. Het betreft een lokaal bedrijventerrein met 2 een maximum bruto-oppervlakte van ongeveer 5000 m per bedrijf. De infrastructuurwerken zijn gestart in

september 2002, de toewijzing van de gronden gebeurde vanaf begin 2003. Het bedrijventerrein is volledig uitverkocht en nagenoeg volledig ontwikkeld. −

Kleine KMO – zone langsheen de IJzer, nabij het spaarbekken (7), volledig ingenomen door een tweetal bedrijven.

Lopende projecten bedrijvigheid −

KMO - zone Noord de Noordvaart uitbreiding(8): De uitbreiding ligt aan de oostzijde van het huidige bedrijventerrein Noord de Noordvaart. Gebied aan de Kasteelstraat (9): De provincie heeft een PRUP opgemaakt voor de realisatie van een regionaal bedrijventerrein, aansluitend op het bestaande lokale bedrijventerrein Noord de Noordvaart.

Verspreide en/of zonevreemde bedrijvigheid (zie kaart) Met de zonevreemde bedrijven worden de bedrijven bedoeld die gelegen zijn in agrarische gebieden. Bedrijven gelegen in woongebied met landelijk karakter worden beschouwd als potentieel zonevreemd, daar ze meestal bij een uitbreiding in agrarisch gebied komen te liggen. In Nieuwpoort komen in het agrarisch gebied zonevreemde bedrijven voor. De meeste bedrijven zijn landbouwbedrijven. Binnen de zuidelijke rand van Nieuwpoort-stad, langs de Pieter Deswartelaan, zijn verspreid enkele bouwbedrijven aanwezig. Deze bedrijven uitten de nood aan uitbreiding wat echter niet mogelijk is op deze plek. Overzicht zonevreemde activiteiten (zie kaart) : 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.

Restaurant – pizzeria t.h.v. de Brugse Steenweg nr. 54 – agrarisch gebied Hotel – restaurant t.h.v. de Brugse Steenweg nr. 7 – agrarisch gebied Restaurant t.h.v. de Brugse Steenweg nr. 100 – agrarisch gebied Hondenkennel t.h.v. de Brugse Vaart nr. 36 - agrarisch gebied (landbouwzone binnen BPA Nieuwendamme) Tennisterrein t.h.v. de Elisalaan (z/n) – natuurgebied Restaurant t.h.v. de Ramskapellestraat nr. 1 – agrarisch gebied Beenhouwerij t.h.v. de Ramskapellestraat nr. 124 – agrarisch gebied Verkoop van tuinartikelen t.h.v. de Schorrestraat nr. 2 – agrarisch gebied Mazoutpomp verkoop gasflessen t.h.v. de Valkestraat nr. 19 – woongebied Bootherstelplaats t.h.v. de Louisweg nr. 2 - parkgebied – 12 - 13 – 14 – 15 Schrijnwerkerij – opslag bouwmateriaal – zoutopslag – opslag bouwmateriaal bouwstoffenbedrijf t.h.v. het eilandje – parkzone (PRUP Veurne Ambachtvaart) 16.Vrachtwagentransport ‘de Trekvogel’ t.h.v. de Schoorbakkestraat nr. 6 – agrarisch gebied 17.Aannemersbedrijf t.h.v. de W. De Roolaan – P. Deswartelaan - woongebied

WVI april ‘10


111

Kaart : overzicht zonevreemde activiteiten

WVI april ‘10


112

Te herlocaliseren bedrijven (op korte of lange termijn)(zie kaart) Activiteit

Ligging

Huidige ruimte

Bestemming gronden

1. Opslag gasflessen

Houtboeistraat

225 m²

Parkgebied (ontwerp rup Nieuwpoort stad)

2. Metaalconstructiewerkplaats

Handelskaai

779 m²


3. Yachtwerf

Handelskaai

462 m²


4. Herstel pleziervaartuigen

Handelskaai

406 m²


5. Visverwerkend bedrijf

Houtboeistraat

510 m²


6. Visverwerkend bedrijf

Houtboeistraat

513 m²


7. Metaalbewerkplaats

Houtboeistraat

1028 m²


8. Metaalbewerkplaats

Houtboeistraat

1039 m²


9. Verwerking van autobanden

Koolboeistraat

575 m²


10. Zoutopslag

P. Deswartelaan

6359 m²

Parkgebied (prup Veurne Ambacht)

11. Opslag bouwmaterialen

P. Deswartelaan

12. Aannemersbedrijf

P. Deswartelaan /

Parkgebied (prup Veurne Ambacht) 2509 m²

Woonzone (gewestplan)

W. De Roolaan 13. Opslag bouwmaterialen

P. Deswartelaan

6525 m²

Parkgebied (prup Veurne – Ambacht)

14. Schr jnwerker j

P. Deswartelaan

1130 m²


15. Bouwstoffenbedrijf

P. Deswartelaan

3838 m²


16. Opslag van bouwmaterialen

P. Deswartelaan

4933 m²


17. Bootherstelplaats

Louisweg

1616 m²

Parkgebied (gewestplan)

18. Carrosserie werkplaats

Albert I laan

1098 m²

Omvormen ambachtelijke bedr jvenzone in woonzone

19. Industriële bakkerij

Albert I laan

1178 m²

Omvormen ambachtelijke bedr jvenzone in woonzone

20. Vrachtwagentransport ‘De

Schoorbakkestraat

1192 m²

Agrarisch gebied (gewestplan)

Trekvogel’ Totaal

•

•

•

•

•

35915 m²

De bedrijven 1 tot en met 9 bevinden zich ter hoogte van de Kaai, het potentieel scharnierpunt tussen Nieuwpoort stad en de haven. Bedoeling hiervan is om dit gegeven te laten evolueren naar een parkgebied. De bedrijven 10 tot en met 16 bevinden zich ter hoogte van ‘het eilandje’, de zone ingesloten tussen de Veurne Ambacht en de Oude Veurnevaart, ten oosten van Nieuwpoort stad. Deze zone zal op termijn evolueren naar een openbare groene parkzone. Voor het bedrijf ter hoogte van de Louisweg was een BPA in opmaak (BPA Westdiep), doch dit bedrijf werd uitgesloten bij goedkeuring. Het is de bedoeling om dit bedrijf terug op te nemen in het ruimtelijk uitvoeringsplan, na de goedkeuring van het GRS. De bedrijven 18 en 19 bevinden zich in de ambachtelijke zone t.h.v. de Albert I – laan. Het is de bedoeling om hinderlijke bedrijven, die niet te vereenzelvigen zijn met een residentiële woonomgeving, op termijn te herlokaliseren. De optie werd bijgevolg genomen om deze ambachtelijke zone te herbestemming naar een bestemming die beter aanleunt met de woonbestemming. Het transportbedrijf nr. 20 is vrij geïsoleerd gelegen in het agrarisch gebied, naar de grens toe met Middelkerke. Gelet op het sterk mobiliteitsgenererende activiteit is herlocalisatie op termijn wenselijk.

Voor de bedrijven 1 t.e.m. 9, de bedrijven 10 t.e.m. 11, de bedrijven 13 t.e.m. 16 en de bedrijven 18 t.e.m. 19, is er een concrete bestemmingswijziging gepland en/of reeds gerealiseerd. Deze bedrijven staan borg voor 3 ha 05 a 98 ca. Samen met de overige bedrijven, met uitzondering van de bootherstelplaats waar het de bedoeling is om dit bedrijf in de mate van het mogelijke te behouden, wordt een totale oppervlakte van ± 3 ha 42 a 99 ca bekomen. Indien hiervan de bedrijvigheid t.h.v. het eilandje niet wordt meegerekend (daar deze gedeeltelijk gecompenseerd worden binnen het prup Veurne Ambacht), dan bekomt men een totaal van ± 0 ha 90 a 05 ca.

WVI april ‘10


113

Kaart : Op termijn (korte of lange) te herlocaliseren bedrijvigheid

WVI april ‘10


114

Land-en tuinbouwbedrijven De landbouwbedrijven komen grotendeels verspreid in de open ruimte voor. De oorsprong van een aantal hoeves dateert van enkele eeuwen geleden. Tuinbouwbedrijven zijn eerder zeldzaam binnen de gemeente, ze zijn gelegen ten zuiden van het militaire domein. Visserij De zeevisserij is een zeer typische bedrijvigheid aan onze kust. Naast de havens Oostende en Zeebrugge-Heist heeft Nieuwpoort een activiteit in de zeevisserij. De activiteit zelf situeert zich rond de vismijn aan de kaai. De activiteit rond de visserij is de laatste jaren sterk afgenomen. Ter hoogte van de Albert I-laan was vroeger een visserschool. Leegstaande en/of verwaarloosde gebouwen en terreinen Het oude slachthuis, gelegen in Nieuwpoort – Stad, is op heden leegstaand. Het pand is gekocht door een van de sociale huisvestingsmaatschappijen en komt niet meer in aanmerking voor nieuwe bedrijvigheid. In het zuiden van Nieuwpoort - stad treffen we enkele verlaten en door de industrie vervuilde gronden aan als ook het gemeentelijk containerpark. Deze gronden komen niet in aanmerking voor nieuwe bedrijvigheid daar ze gelegen zijn in een woonzone in Nieuwpoort - stad. De vervuilde gronden worden momenteel gesaneerd, een BPA is voor dit gebied in ontwikkeling om een mix van verschillende woontypologiën te kunnen realiseren. Beschikbaar aanbod bedrijfsruimte volgens het Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan Het Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan geeft een indicatie weer naar bijkomende aanbod voor bedrijvigheid. Nieuwpoort werd geselecteerd als specifiek economisch knooppunt buiten de stedelijke gebieden en als structuurondersteunend hoofddorp. Als structuurondersteunend hoofddorp komt Nieuwpoort-stad in aanmerking voor een lokaal bedrijventerrein van 5 ha aansluitend bij de kern, mits een behoefte kan aangetoond worden. In een specifiek economisch knooppunt kunnen nieuwe regionale of lokale bedrijventerreinen ontwikkelen afhankelijk van de draagkracht van de omgeving en mits ze aansluiten op de bestaande economische structuur. Voor de planperiode (1994-2007) werd voor Nieuwpoort een effectief pakket van 7,5 ha 19 toegewezen. In de periode tot 1999 is er reeds 6 ha voor nieuwe bedrijventerreinen bestemd, nl. Noord de Noordvaart uitbreiding. Rest er nog tot 2007 een takenpakket van 1,5 ha netto te bestemmen bedrijfsgrond. Wanneer de gemeente nog nood heeft aan bijkomende bedrijventerreinen, kan ze eventueel putten uit het provinciaal reservepakket. Voor het putten uit dit reservepakket zijn er gebiedsgerichte en economische beperkingen opgelegd. 2. 5 .2 .2 Raming van de behoefte aan nieuwe lokale bedrijventerreinen Bijkomende behoefte naar lokale bedrijventerreinen wordt enerzijds berekend op basis van extrapolatie van de toename aan bedrijfsgrond over de laatste 20 jaar en anderzijds op basis van de acute vraag naar bedrijfsgrond van bedrijven, gecombineerd met bedrijven die zich op termijn dienen te herlocaliseren : Op basis van extrapolatie van de toename aan bedrijfsgrond : −

De oppervlakte aan ambacht, industrie en opslag is tussen 1980 en 2005 met 23 ha toegenomen. Dit betekent een toename van 0,9 ha per jaar. Als we dat extrapoleren naar een planperiode van 5 jaar betekent dit een bijkomende behoefte van ± 4,5 ha.

Op basis van de acute vraag naar bedrijfsgrond (wachtlijsten wvi) : −

Een beter beeld van de behoefte aan nieuwe bedrijventerreinen wordt gevormd op basis van de vraag naar bedrijfsgrond, aan de hand van de gegevens van de terreinbeheerder Noord de Noordvaart uitbreiding.

19

netto oppervlakte voor bedrijventerreinen

WVI april ‘10


115

De infrastructurele uitrusting van het terrein Noord de Noordvaart uitbreiding werd voltooid in 2003. Het terrein biedt 6,23ha nuttige oppervlakte, daarvan is nu alles toegekend, behoudens 1.7 ha die in optie werd genomen door de firma Braet en die nu werd vrijgegeven. •

Volgens de gegevens hebben zich voor de invulling van het bedrijventerrein Noord de Noordvaart in totaal 131 kandidaat-kopers zich aangeboden bij de wvi, afdeling economische expansie.

•

Hiervan hebben 78 bedrijven effectief de vragenlijst ingevuld om te worden opgenomen binnen het bedrijventerrein. Slechts voor 16 bedrijven was er plaats, waardoor 62 bedrijven geen invulling gekregen hebben.

•

Indien van deze 62 overgebleven bedrijven een selectie wordt gemaakt op basis van grootte (< 5000 m²) en op basis van afkomst (enkel afkomstig uit Nieuwpoort), komt dit neer op ongeveer 20 bedrijven, goed voor ± 5,2 ha.

•

Voor de herlokalisatie van het regionale bouwbedrijf Braet NV was er nog extra oppervlakte nodig van 1,7 ha. De provincie heeft hiervoor een PRUP opgemaakt voor de realisatie van een regionaal bedrijventerrein aan de Kasteelstraat. Afwachtend op zekerheid hieromtrent had de Firma Braet een optie genomen om zich te vestigen op het lokale bedrijventerrein, deze optie is recentelijk komen te vervallen, waardoor er momenteel nog 1,7 ha vrijligt. Dit perceel zal verdeeld worden over verschillende bedrijven.

•

Op basis van de vragenlijst komt men bijgevolg op een bijkomende netto-behoefte uit van 3,5 ha. (5,2 ha – 1,7 ha).

•

Worden de bedrijven buiten Nieuwpoort, maar in de onmiddellijke omgeving hiervan, meegerekend (Oostduinkerke, Middelkerke, Lombardsyde, Koksijde, Diksmuide) dan komt men aan een bijkomende behoefte van 27 bedrijven, goed voor ± 5,9 ha.

Een uitbreiding van het bestaande lokale bedrijventerrein valt in die optiek dan ook te verantwoorden. Verder moeten nieuw startende lokale bedrijven de kans krijgen om zich in Nieuwpoort te kunnen vestigen. Bedrijven die zich op termijn dienen te herlocaliseren : −

Het is ook ruimtelijk wenselijk om bepaalde activiteiten te herlocaliseren, o.a. de bedrijven gelegen in de zuidelijke gordel van Nieuwpoort-stad en ter hoogte van de ambachtelijke zone aan de Kaai. Op basis van deze gegevens komt men aan een 0,9 ha (zie paragraaf te herlocaliseren bedrijven )(de bedrijvigheid op het eilandje wordt hierbij niet meegerekend, daar deze gedeeltelijk gecompenseerd worden in het prup Veurne Ambacht). Voor het gewenste beleid t.h.v. de Kaai, t.h.v. de zuidelijke gordel van Nieuwpoort stad en t.h.v. de ambachtelijke zone aan de Albert I laan wordt tevens verwezen naar het richtinggevend gedeelte.

Andere : −

Indien de uitbreiding van de jachthaven op de rechteroever een feit wordt zal er ook een oplossing dienen gezocht te worden voor de bedrijven gelegen in deze jachthaven zone. Deze zone is immers bestemd voor de uitbouw van het jachthavendok en de hiermee in relatie staande activiteiten. Dit zijn zowel botenparking, jachthavengebonden bedrijven en onthaal-, recreatie-, verblijfs- en woonaccommodatie met ontmoetingsruimten.

−

Het KMO terrein tussen het kanaal Nieuwpoort – Duinkerke en de Veurne Ambacht wordt omgevormd tot groene zone. Deze bedrijfsgronden (ongeveer 1,6 ha) worden gedeeltelijk gecompenseerd door het Prup Veurne – ambachtvaart.

WVI april ‘10


116

Globale conclusie Op basis van : −

de wachtlijsten van de wvi met betrekking tot het bedrijventerrein Noord de Noordvaart – uitbreiding, kan men een bijkomende behoefte aantonen van 3,5 ha, gebaseerd op bedrijven van Nieuwpoort zelf en beperkt in omvang (< 5000 m²).

−

de bedrijvigheid die zich op termijn dient te herlokaliseren, nl. de ambachtelijke zone t.h.v. de Kaai en de zuidelijke gordel van Nieuwpoort stad (zie kaart te herlocaliseren bedrijvigheid) : 0,9 ha.

bekomt men een netto-behoefte van ± 4,5 ha. 2. 5 .2 .3 Confrontatie tussen aanbod en behoefte aan lokale bedrijventerreinen Uit de cijfers blijkt dat de behoefte het aanbod aan bedrijventerreinen overstijgt. Alle beschouwingen indachtig is een uitbreiding van het lokaal bedrijventerrein met ongeveer 4,5 ha netto ruimschoots te verantwoorden. Om het lokaal bedrijventerrein op een gebundelde wijze te kunnen uitbreiden zullen zoekzones aangeduid worden aansluitend op het bestaande bedrijventerrein. De ontsluiting van een mogelijke uitbreiding kan het best gebeuren via de N356 en de Zesde Liniestraat zonder de kern van Nieuwpoort-stad of Ramskapelle te belasten. Er zal wel een brede bufferzone moeten voorzien worden op de grenzen, zowel naar het agrarisch gebied als naar het stedelijk gebied. Voor het behoud van de tewerkstelling in de toekomst en voor het functioneren van de toeristische infrastructuur is de aanwezigheid van ambacht en industrie ook in Nieuwpoort belangrijk. Hoewel het zeker niet de bedoeling kan zijn om Nieuwpoort te profileren als een industriële gemeente, Nieuwpoort blijft in eerste plaats een kustgemeente maar toch dient er een zekere continuïteit gewaarborgd te worden voor de bedrijvigheid.

WVI april ‘10


117

2. 5 .2 .4 Zoekzones voor lokale ambachtelijke bedrijvigheid

2 zoekzones ter hoogte van het bestaande bedrijventerrein kunnen geconcipieerd worden : nl. een uitbreiding in oostelijke richting (zoeklocatie 1) en uitbreiding in zuidelijke richting (zoeklocatie 2), over de Veurne – Ambachtvaart heen. Beide locaties komen in aanmerking voor uitbreiding, omwille van de volgende ruimtelijke criteria : − sluiten aan bij bestaande infrastructuren, meerbepaald het bestaande bedrijventerrein − Goede ontsluiting : vlot bereikbaar naar de A18 toe via bestaande infrastructuur. − Snijden geen biologische gebieden en/of waardevolle open ruimtegebieden aan. Zoeklocatie 1 voldoet het meeste aan de voorwaarde van compact ruimtegebruik, het leunt immers naar de kleine landelijke kern van Sint – Joris toe en naar het toeristisch – recreatieve gebeuren ten noorden van de N367. Voor zoeklocatie 2 wordt de fysische ruimtelijke grens van Noord de Noordvaart overschreden. Ruimtelijk vormt de Noordvaart een grensstellend element ten opzichte van het achterliggende polderlandschap.

WVI april ‘10


118

2. 5 .2 .5 Zoekzone voor jachthavenondersteunende bedrijvigheid Door de uitbreiding van de jachthaven dient de bestaande bedrijvigheid volledig geheroriënteerd te worden ter hoogte van de zone tussen de Albert I-laan en de IJzermonding. Door de uitbreiding van deze jachthaven zal er op termijn eventueel nood zijn aan bijkomende jachthavengebonden en watergebonden bedrijvigheid, ter ondersteuning naar de jachthaven toe. Niettemin dit bovenlokale materie betreft, stelt de gemeente binnen haar structuurplan een potentiële zoekzone voor, nl. ter hoogte van het industrieterrein Bruselle. Deze zone is goed ontsluitbaar, reeds uitgerust, tast geen belangrijke open ruimtestructuren aan en ligt in de onmiddellijke nabijheid van het jachthavengebied.

WVI april ‘10


119

2. 5 .3 Handel en horeca Handel Nieuwpoort beschikt over 265 handelspanden, waarvan de helft een effectieve winkelbestemming heeft, 40% een dienstenfunctie en 10% leegstaat. Het aandeel shopping-zaken ligt in Nieuwpoort-stad gevoelig onder het gemiddelde voor het kernwinkelapparaat van een stedelijk centrum. Als gevolg hiervan ligt het aandeel van de speciality winkels maar vooral van de convenience - winkels een stuk boven het gemiddelde. Aangezien de commerciële uitstraling van een centrum in de eerste plaats gemeten wordt aan de hand van de shopping-functie, wijzen deze op een structureel onderaanbod inzake shopping - winkels, dus op een ondermaatse commerciële uitstraling. Als belangrijkste commerciële assen (met specialisatie inzake de shopping-assortimenten) kan feitelijk enkel de as Marktstraat / Oostendestraat worden aangehaald, hoewel ook deze gezien de gemiddelde leegstand van om en bij één vijfde, met serieuze problemen te kampen heeft. De laatste jaren heeft de stad Nieuwpoort heel wat investeringen gedaan om het negatief shoppingbeeld om te vormen. In Nieuwpoort-bad ligt de nadruk op funshoppen. De sterkste concentratie vinden we langs de Zeedijk en de Albert I-laan. De handelsactiviteiten in het agrarisch gebied zijn zeer beperkt tot nihil. Horeca Net zoals in de andere kustgemeenten is het assortiment van restaurants, snackbars, tearooms en cafés goed uitgerust in Nieuwpoort. De alomtegenwoordigheid van de horecazaken is in sterke mate beeldbepalend in de toeristische strook tussen het strand en de Albert I-laan en langs de Kaai.

WVI april ‘10


120

2. 6 Toeristisch-recreatieve en socio-culturele structuur In het eerste deel, nl. bij de ruimtelijke context, wordt ingegaan op het toeristisch recreatief aanbod van de kustgemeente met de nadruk op het ruimtelijke aspect. In het programmatische luik wordt vooral de klemtoon gelegd op het kwantitatieve luik aan de hand van cijfermatige gegevens. Nieuwpoort profileert zich als een belangrijk toeristisch centrum aan de Belgische kust. Mede door het toerisme heeft Nieuwpoort het huidige uitrustingsniveau kunnen uitbouwen. Niet alleen de toeristische functies met campings, hotels, jeugdverblijven, tweede verblijven,... zijn dominant aanwezig, de IJzermonding met bijhorende watergebonden activiteiten kenmerkt een sterk genererend vermogen. Nieuwpoort beschikt over de derde visserhaven van de Belgische kust. De jachthaven vormt de derde grootste jachthaven van Noord Europa met drie jachtclubs die zowat 2000 ligplaatsen beheren. Toch zijn niet alle voorzieningen even sterk aanwezig waardoor de gemeente een relatief grote afhankelijkheid van Oostende vertoont. In bepaalde gevallen speelt ook de seizoengebondenheid van een aantal voorzieningen een rol. 2. 6 .1 Overzicht sportactiviteiten VERENIGINGEN EN SPORTVOORZIENINGEN

LOCATIE

STEDELIJKE

Stedelijk sport- en recreatiepark

Dudenhofenlaan

VOORZIENINGEN

voetbalvelden, 1 atletiekpiste met aanhorigheden

WATERSPORT

Sportzaal

Leopold II-park

Zeilschool - BLOSO Spaarbekken

Nieuwendammeweg

Wittebrug

Brugsesteenweg

Havengeul

Havengeul

Kon. Yachtclub Nieuwpoort (KYCN)

Kromme Hoek,

Watersportkring Luchtmacht (WSKLuM) Vlaamse Vereniging voor Watersport Nieuwpoort vzw (VVw)

Watersportlaan

Zeezeilschool VVW Vlaamse Vereniging voor Watersport VVW Westhoek (kanaalvaart) De Ark Wavekarting en jetski Sailors Only Zeilschool en verhuur van zeiljachten vanuit VVW Nieuwpoort BOOTTOCHTEN

Seastar, IJserstar en Weststar

MINI-GOLF

Floréal Club

PETANQUE

A bert-I-laan

IC-Camping

Brugse steenweg

Nieuwlande (ligt al een 10-tal jaar in onbruik)

Nieuwlandplein

Floréal Club

A bert I-laan

Stedelijk sportpark

Dudenhofenlaan

Ysermonde (ligt al enkele jaren in onbru k)

Victorlaan

Guido Gezellenplein (ligt al enkele jaren in onbruik) TENNIS

T.C. Issera Hoek Eeckhoudlaan – E. Verhaerenlaan Ysermonde (al enkele jaren in onbruik) Nieuwlande (al een 20-tal jaar in onbru k)

Nieuwlandplein

Floréal Club VISSEN

Pier en havengeul Prins Mauritspark In zee aan boord van een vissersvaartuig De Sportvisser en de Albatros

Kaai

MS Aquarius ZWEMMEN

WVI april ‘10

De Liberty

Handelskaai

Stedelijk zwembad

Leopold II-park

Floreal Club - overdekt verwarmd zwembad met watergl jbaan

A bert I-laan

IC Camping. - Openluchtzwembad

Brugse steenweg

Ysermonde - Overdekt & verwarmd zwembad

Victorlaan


121

WVI april ‘10


122

2. 6 .2 Verblijfsaccommodatie Als kustgemeente dient er rekening gehouden te worden met het belangrijk aandeel aan tweede verblijven en gehuurde appartementsgebouwen tijdens de vakantieperiode. In Nieuwpoort waren er in 1997 bijna 5400 tweede verblijven. Dit was ongeveer 60% van het totaal aantal woningen. In 2002 bedraagt het aantal tweede verblijven e reeds 7100, dit is in vijf jaar een toename van 1700 tweede verblijven. In 2008 bedroeg het aantal 2 verblijven 20 8315 verblijven. INVENTARIS EN TRENDS AAN DE KUST Overzicht van het aantal logieseenheden per type logiesvorm naar kustgemeente en regio, Steunpunt buitenlands beleid, toerisme en recreatie en WES, 2007. hotels

Kampeer – terreinen

Vakantieparken

Doel-

en verblijfparken

Sub Tot.

e

2 ver-

Totaal

groepen

bij part.

Aantal

Toer.

Res.stand-

Toer.

Res.stand-

Aantal

Aantal

Aantal

Aantal

kamers

stand-

plaatsen

stand-

plaatsen

zalen of

kamers

wo -

eenh.

plaatsen Knokke -

Kamers

plaatsen

kamers

blijven

ningen

1020

72

998

0

0

4

16

2110

17772

19882

110

0

0

0

0

0

0

110

677

787

1319

233

1236

0

0

585

9

3382

6747

10129

Heist Zeebrugge Blankenberge De Haan

500

374

5486

504

308

263

76

7511

6732

14243

Bredene

131

740

5558

41

609

115

2

7196

1205

8401

Oostende

2170

0

0

0

0

629

20

2819

6717

9536

Middel-

363

810

4332

0

0

184

7

5696

14272

19968

483

198

902

0

0

565

23

2170

8315

10485

Koks jde

362

174

940

288

382

824

58

3028

13906

16934

De Panne

537

1100

606

0

0

237

32

2512

6357

8869

Totaal

6995

3700

20058

833

1299

3406

243

36534

82700

119234

5,8

3,1

16,8

0,7

1,1

2,9

0,2

69,4

100

kerke Nieuwpoort

Kust Kust (%)

Evolutie van het aantal tweede verblijven op basis van alle belastingkohierartikels aan de Kust, WES 1989 Knokke-Heist

2007

12559

15300 333

677

4275

5451

6747

Zeebrugge Blankenberge

1997

17772

Verschil

Index

Index

2007/1989

1997/1989

2007/1997

Index 2007/1989

5213

122

116

142

2472

128

124

158

203

De Haan

4395

5553

7015

2620

126

126

160

Bredene

304

465

1627

1323

153

350

535

Oostende

5661

6650

6717

1056

117

101

119

Midde kerke

11522

13238

14272

2750

115

108

124

20

Tweede verbl jven aan de kust, KAP III-project 2006 – 2012, WES

WVI april ‘10


123

Nieuwpoort

4752

6133

8315

3563

129

136

175

Koks jde

11000

13400

13906

2906

122

104

126

De Panne

3794

5162

6357

2563

136

123

168

Totaal

58262

71685

83405

25143

123

116

143

Evolutie van het aantal hotels en gelijkgestelde logiesvertrekkende bedrijven 1997 – 2000 aan de Kust GEMEENTE

1997

2000

Hotels

Gelijkgesteld

Aantal

Aantal

inrichtingen

kamers

(x)

(y)

Knokke-Heist

59

Zeebrugge

6

Blankenberge

Totaal

Hotels

Gelijkgesteld

logiesverstrekkend

logiesverstrek-

bedrijf

kend bedrijf x

Totaal

x

y

x

y

y

x

y

x

y

1337

0

0

59

1337

132

0

0

6

132

54

1243

0

0

54

1243

5

113

1

19

6

82

1696

20

251

102

1947

132

67

1436

19

217

86

1653

De Haan

39

602

4

96

43

Bredene

13

225

3

48

16

698

36

551

6

134

42

685

273

11

169

2

40

13

Oostende

67

2315

3

45

209

70

2360

61

2261

7

127

68

2388

Middelkerke

19

272

6

Nieuwpoort

12

349

2

66

25

338

21

282

8

100

29

382

33

14

382

12

385

4

53

16

438

Koksijde

35

579

9

134

44

713

33

536

3

24

36

560

De Panne

31

715

8

77

39

792

28

660

9

93

37

753

TOTAAL

363

8222

55

750

418

8972

328

7636

59

807

387

8443

Bron : Wes, inventarisatiefiches logiesaanbod West-Vlaanderen 1997 en hotelbestand Toerisme Vlaanderen 2000

Evolutie in het aantal logiesverstrekkende bedrijven aan de Kust (in aantal inrichtingen en in aantal 21 kamers), 2003 – 2008 Jaar

Aantal inrichtingen

Aantal kamers

2003

354

7935

2004

340

7680

2005

320

7388

2006

307

7129

2007

312

7179

2008

304

6995

Trend 2003 – 2008

-50

-940

2007 – 2008

-8

-184

Gemiddelde grootte 2008 (kamers)

23,0

21

Bron : Westtoer

WVI april ‘10


124

INVENTARIS EN TRENDS SPECIFIEK IN NIEUWPOORT Tabel : Evolutie in beddencapaciteit naar logiesvorm in Nieuwpoort, 2003 – 2008 Jaar

LOGIES MET ENKEL COMMERCIEEL GEBRUIK hotels

LOGIES MET GEMENGD GEBRUIK

Gasten-

Sociaal

Jeugd-

Toer.

kamers

toerisme

logies

standpl.

Tot.

Won. op

Indiv.

Vaste

parken

Won.

standpl.

campings

Totaal Totaal

campings

2003

1028

50

1434

604

710

3826

4175

35525

3572

43272

47098

2004

1106

29

1434

566

710

3845

3940

34605

3576

42121

45966

2005

1084

44

1408

454

684

3674

3870

34480

3608

41958

45632

2006

1084

44

1408

454

684

3674

3720

36380

3608

43708

47382

2007

1168

56

1436

482

800

3942

3890

38305

3728

45923

49865

2008

1073

49

1180

738

800

3840

3745

39300

3728

46773

50613

’03–‘08

+ 45

-1

-254

+134

+90

+14

-430

+3775

+156

+3501

+3515

’07-‘08

-95

-7

-256

+256

0

-102

-145

+995

0

+850

+748

% ‘08

2,1

0,1

2,3

1,5

1,6

7,6

7,4

77,6

7,4

92,4

100,0

Tabel : evolutie in beddencapaciteit naar logiesvorm in Nieuwpoort, 1989 - 2008 AANBOD Logiesvorm

Aantal bedden 1989

%

Aantal bedden 1997

%

Aantal bedden 2008

%

Hotels

1503

5,6

884

2,4

1073

-41,2

Kampeerterreinen

5966

22,3

6687

18,1

+721

+12,1

Logies voor groepen

1595

6

1861

5,0

+266

+16,7

Individuele huur-

18032

67,5

24826

67,1

+6794

+37,7

2999

11,2

2700

7.2

-299

-9

26698

100

36958

100

+ 6863

+38,4

vakantiewoningen en 2de verblijven Andere (vakantiecentra /dorpen,…) TOTAAL

Tabel : Evolutie in het aantal logiesverstrekkende bedrijven in Nieuwpoort (in aantal inrichtingen en in 22 aantal kamers), 2003 – 2008 Jaar

Aantal inrichtingen

Aantal kamers

2003

14

406

2004

15

435

2005

14

427

2006

14

403

2007

16

442

2008

13

399

Trend 2003 – 2008

-1

-7

2007 – 2008

-3

-43

Gemiddelde grootte 2008 (kamers)

30,7

22

Bron : Westtoer

WVI april ‘10


125

Tabel : Evolutie in de capaciteit van het aantal vakantiewoningen in Nieuwpoort, 2003 - 2008 23 Jaar

Individuele vakantiewoningen

Vakantiewoningen op

Totaal aantal vakantiewoningen

tweedeverblijfparken Eenheden

Bedden

Eenheden

Bedden

Eenheden

Bedden

2003

7105

35525

835

4175

7940

39700

2004

6921

34605

788

3940

7709

38545

2005

6896

34480

774

3870

7670

38350

2006

7276

36380

744

3720

8020

40100

2007

7661

38305

778

3890

8439

42195

2008

7860

39300

749

3745

8609

43045

Trend 2003-2008

+ 755

+ 3775

-86

-430

+669

+3345

2007-2008

+ 199

+ 955

-29

-145

+170

+850

Structuur 2008

91,3

-

8,7

-

100,0

-

CONCLUSIE : De evolutie die zich aan de Kust voortzet, wordt eveneens vertaald binnen Nieuwpoort, nl. de totale logiescapaciteit is voornamelijk toegenomen door de groei aan individuele huurvakantiewoningen en tweede verblijven. De capaciteit in de hotels is daarentegen afgenomen. Nieuwpoort heeft zich echter vanaf de jaren 2000 het hotelaanbod relatief in stand kunnen houden. In een tijdsspanne van 20 jaar is de hotelcapaciteit met ongeveer 40% afgenomen, dit in vergelijking met de e aangroei van individuele huurvakantiewoningen en 2 verblijven (+ 38%). M.a.w. de commerciële logiesvormen zijn aan belang afgenomen ten voordele van de niet-commerciële logiesvormen.

23

Bron : Gemeentelijke hoofdkohieren tweede verbl jven en westtoer

WVI april ‘10


126

RUIMTELIJKE SPREIDING NIEUWPOORT

e

e

2 won.

%

Totaal

Kernzone badplaats

Aant. Won. 1028

6212

78

7240

85,8

Aansluitend kernzone

441

1133

14

1574

72,0

A42-


154

259

3

413

62,7

A18-

Havengeul

25

129

2

154

83,8

A10-

A412

Aandeel 2 verblijven.

Yachthavenw jk

736

15

0

751

2,0

Nieuwpoort stad

1702

127

2

1829

6,9

14

30

0

44

68,2

A292

Nieuwe Yachthaven – Oude Zeedijk Lombardsijdepolder

31

7

0

38

18,4

A31-

Sluizen

38

4

0

42

9,5

A39-

Zuid plassendalevaart

14

45

1

59

76,3

Polders

113

17

0

130

13,1

B00-

Sint – Joris - Kern

41

8

0

49

16,3

C00-

Ramskapellekern

150

6

0

156

3,8

4487

7992

100

12479

64,0

A08-

Totaal

Ongeveer 78% van de tweede verblijven staat in de kernzone van de badplaats; het gaat met andere woorden om 86% van het totale woningbestand. De zone die aansluit op de kernzone en ook de zone die via de Albert Ilaan naar Nieuwpoort-stad loopt, hebben eveneens belang. Ook hier bedraagt het aandeel aan tweede verblijven 62 à 84 % in de totale woningvoorraad. Er zijn geen noemenswaardige problemen in verband met permanent wonen in recreatiegebied. EENDAGSTOERISME Naast het aantal overnachtingen en het logiesaanbod vormen het groeiend aantal dagtoeristen, mede door de toegenomen mobiliteit, eveneens een belangrijke factor. Het WES schat het aantal dagtoeristen aan de kust op 20 miljoen per jaar. Volgens het WES bedraagt het aandeel van Nieuwpoort in het totale aantal ééndagstoeristen niet meer dan 4%; m.a.w. 800000 op jaarbasis. Hiervan ligt 50% geconcentreerd in de maanden juli en augustus wat een piekmoment veroorzaakt van maar liefst 400000 eendagstoeristen in die periode. M.a.w. op een zonnige weekdag wordt het aantal ééndagstoeristen geschat op 10000 per dag, ongeveer evenveel als het effectief aantal inwoners.

WVI april ‘10


127

PROGNOSES EN TERREINBEHOEFTEN De toeristisch-recreatieve structuur van Nieuwpoort als kustgemeente is sterk afhankelijk van de weersomstandigheden, bij slecht weer is er duidelijk een tekort aan weersonafhankelijke alternatieven, zowel voor de toerist als de bewoner van Nieuwpoort. Een brede waaier van all-weather infrastructuren zal de huidige toeristisch-recreatieve structuur verder versterken. Dit kan in eerste instantie door het optimaliseren of uitbreiden van bestaande infrastructuren of door het creëren van nieuwe activiteiten. SPORT EN RECREATIE : − Nood aan optimaliseren van het bestaande sportpark: o De bestaande sportinfrastructuur van het sportpark kan momenteel enkel recreatief aangewend worden, voor competitie niveau voldoet het niet aan de nodige eisen. Op het vlak van voetbal is er nood aan minstens 2 aaneensluitende velden, deze zijn momenteel reeds in aanleg. De bestaande terreinen zijn momenteel overbelast. o De huidige gemeentelijke sportzaal is te klein. Daarnaast is er tegelijk nood aan een kleinere zaal waar o.a. groepssporten zoals taibo en ander gevechtssporten kunnen plaatsvinden. De herschikking van bestaande infrastructuren kan hiervoor een oplossing zijn. − Nood aan een volwaardige voetbalinfrastructuur te Ramskapelle. Op het vlak van sport- en recreatie is het voorzieningsniveau van Ramskapelle minimaal, de sportinfrastructuur is nihil. Om de leefbaarheid van de kern te vergroten voor de lokale bevolking is een sport- en/of recreatie infrastructuur noodzakelijk. Een zoeklocatie dient gezocht te worden onmiddellijk aanpalend aan het kerngegeven van Ramskapelle, goed ontsloten en met voldoende parkeervoorzieningen waardoor geen hinder veroorzaakt wordt voor de kern.

Deze zoeklocaties komen in grote mate overeen met de vooropgestelde zoeklocaties voor wonen. LOCATIE


1

−

Ingesloten gebied tussen bebouwing – Molenstraat – D ksmuideweg.

−

Grenst aan het dorpskerngegeven van Ramskapelle.

−

Het gebied is goed ontsluitbaar, onmiddellijk te enten op de Molenstraat.

−


−

Het gebied tast geen waardevolle open ruimtestructuren aan, wordt binnen de biologische

−


−

Ingesloten gebied tussen de bebouwing geënt op de Ramskapellestraat – Hemmestraat.

waarderingskaart niet opgenomen als biologisch waardevol gebied. 2

WVI april ‘10


128

−

Inbreidingsgericht en kernversterkend.

−

Niets rechtstreeks onsluitbaar op bestaande infrastructuren.

−

Ruimtelijk kwetsbaar gebied, gekarteerd binnen de biologische waarderingskaart als ‘complex van

−

Het gebied krijgt volgens de landbouwtyperingskaart een zeer hoge waardering.

biologisch waardevol en zeer waardevolle elementen(versie 2 07/2007)

3

−


−

Het gebied grenst aan het dorpskerngegeven van Ramskapelle, nagenoeg volledig ingesloten tussen : o noordelijk : bebouwing geënt op de Molenstraat – voorkeurslocatie voor wonen – het bestaand loonwerkersbedrijf o oostelijk : bebouwing geënt op de Ramskapellestraat o westelijk : de Diksmuidse weg

−

Het gebied tast geen belangrijke open ruimtestructuren.

−


−


−

Het gebied is bestemd in een, volgens het gewestplan, zone voor agrarisch gebied.

−

Voor de ontplooiing van de binnenvaart is er nood aan een aanlegplaats voor de binnenvaartschepen en de recreatieboten die via de Brugse Vaart in Nieuwpoort willen aanmeren. De zone achter de sluizen, ter hoogte van de St-Jorissluis, wordt naar voor geschoven als een mogelijke locatie voor de inplanting van een nautische site. Deze is momenteel aangelegd, een uitbreidingszone wordt in het structuurplan in het verlengde hiervan voorgesteld.

−

Golfinfrastrucuur. Teneinde de sportrecreatiemogelijkheden te verruimen moet worden gedacht aan een golfterrein. Een raming door het WES van de behoefte aan golfterreinen in de Kustzone heeft aangetoond dat er een duidelijke nood is, mede door de trend naar actieve vakanties en de veroudering van de bevolking. Dit gegeven vormt een versterking van het toeristisch imago, brengt een stuk vernieuwing en dynamiek teweeg en vermindert het seizoensgebonden karakter van het toeristisch gebeuren.

CULTURELE VOORZIENINGEN : − In Nieuwpoort stad is er nood aan een gebouw voor podiumkunsten. Een bezoekerscentrum wordt ingepland ter hoogte van het Albert I - monument. − Een deel van de vismijn wordt momenteel gebruikt als polyvalente ruimte, in de toekomst dient verder nagedacht te worden over de mogelijkheden van de vismijn. SPEELPLEINWERKING – JONGERENVOORZIENINGEN : − De scouts hebben onderdak gekregen in een lokaal gelegen aan de Havengeul, de Chiro vindt onderdak in het Sportpark. Verder onderzoek is noodzakelijk naar het meervoudig gebruik van openbare gebouwen, teneinde de jeugd- en verenigingsvoorzieningen te optimaliseren. − De speelpleinwerking is, globaal gezien, in orde. Er zouden extra speeltoestellen geplaatst worden te Nieuwpoort – Bad op de duinenreep tussen het strand en de zeedijk. GEMEENTELIJKE VOORZIENINGEN : − Op korte termijn moet het OCMW, om te beantwoorden aan de nieuwe normen, beschikken over 60 nieuwe bedden voor bejaarden. − Door de hervormingen binnen de politiediensten staat de rijkswachterkazerne leeg. Een mogelijke invulling kan gaan naar de inrichting van serviceflats, gezien ter hoogte van het voormalige voetbalterrein door het OCMW een rusthuis wordt gebouwd, waardoor er één geheel ontstaat. HOTELACCOMMODATIE : Tussen ’89 en ’08 is het aantal bedden gedaald met meer dan 40%, niettegenstaande het aantal hotels vanaf e 2000 voor Nieuwpoort vrij constant is gebleven. De aangroei van individuele huurvakantiewoningen en 2

WVI april ‘10


129

verblijven is daartegenover sterk gestegen. De daling van het aantal hotels en van de capaciteit heeft te maken met • De omschakeling van hotels naar vastgoedprojecten gericht op tweede verblijven. • De beperkte beschikbare ruimte aan redelijke prijzen voor het uitbreiden van bestaande hotels en voor het aantrekken van nieuwe hotels. Deze lange termijntrend zal leiden tot een steeds verdere afname van de hotelcapaciteit. Deze logiesvorm is echter cruciaal voor het opvangen van de steeds toenemende vraag naar korte vakanties. Om een voldoende aanbod aan commerciële logiesvormen te garanderen worden binnen het GRS enkele zoekzones aangeduid, die op korte of lange termijn in aanmerking kunnen komen voor het voorzien van bijkomende hotelaccommodatie. Deze zones zijn goed bereikbaar en onmiddellijk te enten op een toeristisch – recreatief netwerk. De zoeklocaties worden gezocht ter hoogte van het spaarbekken en het jachthavengebied, complementair en aanvullend t.a.v. Nieuwpoort Bad. −

−

−

H1 : Ter hoogte van het bedrijf Bruselle, in een; volgens het gewestplan, zone voor milieubelastende industrie. Deze zone is georiënteerd op de jachthaven en toekomstige uitbreiding en zou bijgevolg in functie kunnen staan van hotel met congresfaciliteiten ten behoeve van bv. de jachthaven, jachthaven en visserijgebonden ambachtelijke bedrijvigheid, K. Albert I monument met het geplande bezoekerscentrum,…. Het bedrijf Bruselle, gespecialiseerd in het maken van lieren gaat zich op termijn herlocaliseren naar Oostende. H2 : Ter hoogte van de Brugse Vaart, in het BPA Nieuwendamme gezoneerd binnen de zone 5a, een zone in functie van de landbouw. Het betreft een ingesloten restruimte ten noorden van de Kreek van Nieuwendamme. Deze zone bevindt zich in tussen het toeristisch recreatieve gegeven van het spaarbekken en de jachthaven met toekomstige uitbreiding. Deze landbouwzone kent geen betekenis voor de landbouw en ligt ingesloten tussen de kreek van Nieuwendamme (zuidelijk) – Gravensluis en Brugse Steenweg (noordelijk) – weekendverblijfpark en voormalig landbouwbedrijf (oostelijk) en lintbebouwing (westelijk). H3 : In de, volgens het gewestplan, zone voor verblijfsrecreatie, met in het bijzonder ter hoogte van de verblijfsrecreatiezone aan de Brusge Steenweg. Deze zone ligt ingesloten tussen bestaande clusters van toeristisch recreatieve verblijfsvormen (mobilhomeparking, weekendverblijfpark) en is vlot bereikbaar naar Nieuwpoort stad, in het bijzonder met de geplande fiets-voetgangersverbinding ter hoogte van de Kasteelstraat.

WVI april ‘10


130

Kaart : situering zoeklocaties bijkomende hotelinfrastructuur

WVI april ‘10


131

Kaart : situering zoeklocaties bijkomende hotelinfrastructuur

WVI april ‘10


132

3. Planningscontext Er wordt onderzocht in welke mate des planning- en juridische context een bevestiging of tegenspraak is van bovenvermelde voorgestelde en geconstateerde ontwikkelingen.

WVI april ‘10


133

WVI april ‘10


134

3. 1 Het gevoerde gemeentelijk ruimtelijk beleid vanaf 1980 De opeenvolgende legislaturen van Nieuwpoort hebben werk gemaakt van het in procedure brengen van tal van BPA’s voor een belangrijk deel van het grondgebied (hoofdzakelijk geconcentreerd in het stedelijk gebied). 3. 1 .1 Naar het wonen: −

−

− −

−

− − −

Voorzien van sociale kavels en/of betaalbare woningen voor jonge actieven in de Jachthavenwijk en de Stuiverwijk. Door middel van die sociale- en vrije verkavelingen (ca. 550 kavels voor ééngezinswoningen en 187 sociale woningen) worden Nieuwpoort-stad met Nieuwpoort-bad verbonden. Het BPA Pelikaanstraat voorziet de bouw van ééngezinswoningen in een woonuitbreidingsgebied van het gewestplan. Het BPA werd opgemaakt teneinde het gebied goed te kunnen ordenen, waarbij de structuur van het gebied vnl. gericht werd op de kern van de stad. Aansluitend met de stad werd geopteerd voor een meer gesloten bebouwing, terwijl aansluitend op de open ruimte werd overgegaan naar halfopen en open bebouwing. Mogelijk maken van inbreidingsprojecten en saneringsprojecten, bvb sociale meergezinswoningen in Nieuwpoort-stad. De concentratie en bundeling van tweede verblijven en pensioenmigratie (toeristische druk) in meest toeristische zone nl. Nieuwpoort-bad door continue inbreiding, door de bouw van nieuwe appartementsgebouwen en het verhogen van aantal bouwlagen. Het ontwerp BPA Nieuwpoort-bad wordt als leidraad gebruikt bij nieuwe ontwikkelingen. De nadruk ligt hierbij op de kwaliteit van het openbaar domein en de samenhang van de bebouwing. Daarnaast voorziet het BPA Westdiep de aanleg van een parking en de omvorming van een parkzone naar een woonzone voor de bestaande appartementsgebouwen langs de Havengeul ter hoogte van de Louisweg. Voor Ramskapelle werd een BPA opgemaakt waarbij zonering tussen wonen, werken en landbouw werd vastgelegd teneinde de bestaande bedrijvigheid te ordenen. Een deel van het woonuitbreidingsgebied werd omgevormd naar woongebied, deze zone is momenteel nagenoeg volledig volgebouwd. Recent werd het BPA gewijzigd. Reglementeringen inzake reclame, terrassen op openbaar domein, ...; Taxatie op leegstand en verkrotting van gebouwen en/of woningen Belasting op onbebouwde percelen gelegen in een niet-vervallen verkaveling en gelegen in gebieden voor wonen en industrie en palend aan een openbare weg die voldoende uitgerust is.

3. 1 .2 Naar bedrijvigheid: − −

Bundelen van KMO activiteiten in de ambachtelijke zone Noord de Noordvaart; het BPA Noord de Noordvaart uitbreiding voorziet de uitbreiding van de bestaande en intussen overvolle ambachtelijke zone. Uitbouwen van winkelassen, nl. tussen de kaai en de markt en langs de Albert I laan ter hoogte van Nieuwpoort-bad door het heraanleggen van het openbaar domein.

WVI april ‘10


135

WVI april ‘10


136

3. 1 .3 Naar toeristisch-recreatieve infrastructuur: − − −

− −

Verder uitbouwen van recreatieve infrastructuur. BPA Nieuwendamme vormt de ontginningsgebieden van het gewestplan gelegen tussen de IJzer en de Brugse Vaart om tot recreatiegebieden. Het bestaande openluchtzwembad werd omgebouwd naar een overdekt zwembad en het park werd heraangelegd. Op de linker havenoever werd de parkzone van het gewestplan als park ingericht, het Mauritspark. Daarnaast is de promenade aangelegd langs de havengeul. Het is de bedoeling om een kwalitatieve doorstroom van bezoekers en bewoners te krijgen tussen Nieuwpoort-bad en Nieuwpoort-stad. Het sociale kampeertoerisme is versterkt door de komst van de IC camping en St.-Jorishof. Er is een vergaande studie geweest naar de uitbreidingsmogelijkheden van de jachthaven Novus Portus, voorontwerp Flanders New-port 2000. Diverse mogelijkheden worden nu verder onderzocht.

3. 1 .4 Naar natuurwaarden: −

− −

In het kader van het GNOP zijn de volgende acties ondernomen: • Het plaatsen van borden voor de bescherming van amfibieën aan de zandwinningsputten van Sint-Joris. • De spoorwegzate Nieuwpoort - Diksmuide en nabije omgeving : Ondersteunen van aanplant streekeigen groen, de uitbouw van vrijwillige weidevogelbescherming, uitbreiding van de spoorwegzate met een smalle strook ruigte. • Strand en duinen : het plaatsen van een omheining en borden met melding van “beschermd landschap” voor Simli III duinen. • Ecologisch verantwoord bermenbeheer ( Polderdijk, Nieuwendammeweg en Brugse vaart) • De bermen en kanaaloevers worden gemaaid conform het bermbesluit. Natuurrecreatief aantrekkelijk en toegankelijk maken van de Koolhofput Aankleding havengeul met wintereik

3. 1 .5 Naar mobiliteit, parkeerbeleid en openbaar domein: − − − − − − − − − − − −

Mobiliteitsplan : goedgekeurd op 13/11/2000. Het zwaar verkeer wordt naar de A18 geleid via de N356, om Ramskapelle te ontlasten is de Zesde Liniestraat aangelegd. Aandacht voor openbaar domein: het marktplein, de promenade, Albert I-laan, Marktstraat. Invoeren éénrichtingsverkeer in de Marktstraat. Invoeren zone 30 oude jachthaven westeroeverhavengeul. Aanleg parking in de Schipstraat, capaciteit 60 parkeerplaatsen. Nieuwe randparking t.g.v. Louisweg-Dienstweg Havengeul i.s.m. Afdeling waterwegen. Ondergrondse parkeervoorzieningen in de Albert I-laan ter hoogte van Nieuwpoort-bad. Vervolledigen van een functioneel fietsroutenetwerk, in uitvoering. Studie rond de herinrichting van de Kaai. Belasting op het ontbreken van parkeerplaatsen. Toelagen voor het herstellen van landwegen.

WVI april ‘10


137


Opdrachtgever :

Planningscontext: Juridische plannen

Opdrachthouder :

Gemeente De Haan


Kaart: Ruimtelijk structuurplan Vlaanderen

Verschaald

Legende

3. 2 Ruimtelijke beleidsplannen 3. 2 .1 Ruimtelijk structuurplan Vlaanderen Inleiding In het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV), vastgesteld door de Vlaamse regering op 23 september 1997, wordt een beleidsvisie ontwikkeld op een gewenste ruimtelijke ontwikkeling voor heel het grondgebied van het Vlaamse Gewest met als planhorizon 2007. Hierin wordt gestreefd naar een bundeling van de aanwezige dynamiek, rekening houdend met de bestaande ruimtelijke structuur die gekenmerkt wordt door een gedeconcentreerd spreidingspatroon. Hiertoe wordt een onderscheid gemaakt tussen vier structuurbepalende elementen en componenten op Vlaamse niveau: de stedelijke gebieden en de stedelijke netwerken, het buitengebied dat het grootste deel niet-bebouwde of open ruimte bevat, economische knooppunten en lijninfrastructuren. De visie op de gewenste ruimtelijke ontwikkeling wordt op kernachtige wijze uitgedrukt in de metafoor: Vlaanderen open en stedelijk. Door de groei zoveel mogelijk op te vangen in de stedelijke gebieden wordt een dubbel doel nagestreefd: het versterken van de leefbaarheid en economische slagkracht van de stedelijke gebieden en economische knooppunten en de bescherming van de open ruimte voor verdere aantasting en versnippering. Inzake ontwikkelingsperspectieven (RSV p 341) wordt aangereikt dat het ruimtelijk beleid erop gericht is de stedelijke kern en het stedelijk functioneren te consolideren en te versterken door het creëren van ruimte voor een bijkomend aanbod aan woningbouw, aan stedelijke voorzieningen, toeristisch-recreatieve voorzieningen en aan economische activiteiten. Dit aanbod kan – omwille van de aanwezigheid van een relatief sterke stedelijke kern – ook worden ingeplant op plaatsen binnen het stedelijk gebied die vandaag nog weinig stedelijkheid bezitten. Voor West-Vlaanderen werden volgende stedelijke gebieden geselecteerd: − Regionaalstedelijke gebieden: Brugge, Kortrijk, Oostende en Roeselare; − Structuurondersteunende kleinstedelijke gebieden: Ieper, Knokke-Heist, Tielt en Waregem; − Kleinstedelijke gebieden op provinciaal niveau: Blankenberge, Diksmuide, Menen, Poperinge, Torhout en Veurne. Eén van de belangrijkste principes in het structuurplanningsproces is het subsidiariteitsbeginsel. Dit houdt in dat meer bevoegdheid wordt gedelegeerd naar de verschillende bestuursniveaus. Zo kunnen de beslissingen genomen worden op het niveau waarop ze best thuishoren.

WVI april ‘10


139

Elementen van ruimtelijk beleid op Vlaams niveau bepalend voor de gemeente Nieuwpoort NATUURLIJKE STRUCTUUR

Er wordt onderscheid gemaakt naar de ‘grote eenheden natuur’ (GEN), de ‘grote eenheden natuur in ontwikkeling’ (GENO), de ‘natuurverbindingsgebieden’ en de ‘natuurverwevingsgebieden’, met inbegrip van de bosstructuur. Het is de bedoeling dergelijke gebieden af te bakenen in Gewestelijke Ruimtelijke Uitvoeringsplannen waardoor een Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN) ontstaat waarbinnen de natuur een hoofdof nevenfunctie vervult. Deze afbakening is tot op heden nog niet gebeurd. Voor de kustmilieus (inclusief de duinengordel) worden gebiedsspecifieke ontwikkelingsperspectieven geformuleerd. Meer bepaald worden de ecologische waarden er versterkt door de bestaande natuurgebieden uit te breiden, door bijzondere aandacht te geven aan de relatie strand en duinen en achterliggende polders, door stranden in de omgeving van natuurgebieden af te sluiten voor recreatie en door alternatieven te zoeken voor 24 waterwinning. AGRARISCHE STRUCTUUR De agrarische structuur is het samenhangend geheel van gebieden dat het duurzaam functioneren van de landbouw verzekeren. Deze gebieden worden door het Vlaams Gewest afgebakend. Die afbakening is een ruimtelijk functionele begrenzing met als doel vanuit de ruimtelijke planning de landbouwfunctie beleidszekerheid en –continuïteit te bieden. Het is de bedoeling zowel de natuurlijke als de agrarische structuur gelijktijdig af te bakenen. In de afgebakende gebieden wordt gestreefd naar een betere landbouwstructuur, hierbij moet vermeden worden dat andere functies de landbouw op termijn gaan bemoeilijken. NEDERZETTINGSSTRUCTUUR

Nieuwpoort behoort tot het stedelijke netwerk van Vlaams niveau: de Kust. Dit stedelijke netwerk is niet zozeer één aaneengesloten stedelijk gebied dan wel een gebied waar enkele stedelijke gebieden op korte afstand van elkaar liggen en die omwille van toeristische - recreatieve voorzieningen en potenties van nationale betekenis zijn. Hierin dient er rekening te worden gehouden met de specifieke behoefte aan tweede verblijven en vakantiewoningen. Binnen de stedelijke netwerken kunnen er nieuwe en grootschalige toeristisch-recreatieve infrastructuur met bijkomend ruimtegebruik worden gelokaliseerd. Binnen dit stedelijke netwerk ‘de Kust’ ligt ook een natuurlijke structuur van internationale betekenis. Territoriaal zal het stedelijk gebied binnen het stedelijk netwerk enkel de badplaats Nieuwpoort omvatten. De potenties van het stedelijk netwerk de Kust moeten op een zodanige wijze worden benut dat de bestaande natuurlijke en agrarische structuur in hun ontwikkeling worden versterkt. In het kader van het Europees regionaal beleid wordt Nieuwpoort als economisch knooppunt geselecteerd. De selectie van Nieuwpoort binnen de doelstelling-5b-gebieden past binnen de reconversie van de zeevisserij en kan ondersteuning geven aan Veurne en Diksmuide als kleinstedelijke gebieden op provinciaal niveau. Indien blijkt dat de taakstelling met betrekking tot de invulling van de bedrijventerreinen in een specifiek economisch knooppunt niet afdoende kan gerealiseerd worden, dan kan deze taakstelling verder ingevuld worden op nabijgelegen zones in een aangrenzende gemeente. Het regionaal bedrijventerrein dient te worden afgebakend in provinciale ruimtelijke uitvoeringsplannen.

24

RSV, gewenste ruimtelijke structuur, pp. 389-390.

WVI april ‘10


140

TOERISME EN RECREATIE De bestaande toeristisch-recreatieve structuur in het buitengebied en in de stedelijke gebieden moet in grotere mate en meer optimaal worden benut. Er moet ook worden gezocht naar vormen van medegebruik door toerisme en recreatie van infrastructuur die voor andere activiteiten is uitgebouwd. In het buitengebied is het niet wenselijk om grootschalige voorzieningen uit te breiden of nieuw in te planten. Enkel in de stedelijke gebieden, de stedelijke gebieden (cf. kust) en die gebieden die in provinciale ruimtelijke structuurplannen als toeristischrecreatief knooppunt of netwerk van primair belang worden aangeduid, zijn nieuwe voorzieningen met bijkomend ruimtegebruik mogelijk. De omvang van de voorzieningen moet in ieder geval worden afgestemd op de draagkracht en het belang van het stedelijk gebied, het knooppunt of het netwerk en moet rekening houden met het locatiebeleid. ECONOMISCHE STRUCTUUR

De economische activiteiten zijn binnen het RSV in de economische knooppunten geconcentreerd op goed uitgeruste regionale bedrijventerreinen en lokale bedrijventerreinen of komen verweven voor met andere functies. In het RSV is Nieuwpoort op basis van totale tewerkstelling, industriële tewerkstelling en arbeidsbalans geselecteerd als specifiek economisch knooppunt. De provincie bakent in de knooppunten de regionale bedrijventerreinen af, terwijl de gemeente dit doet voor de lokale. Binnen de economische knooppunten wordt geopteerd om nieuwe economische activiteiten van regionaal belang te concentreren. Lokale bedrijventerreinen vangen de nieuwe en de te herlokaliseren lokaal verzorgende bedrijven op (stedelijke gebieden en kernen van het buitengebied). LIJNINFRASTRUCTUREN EN MOBILITEIT - WEGEN Binnen het RSV wordt er geopteerd voor een optimalisering van het bestaande wegennet via een categorisering. Andere doelstellingen zijn het versterken van alternatieven voor autoverkeer en het mobiliteitsbeleid richten op het beheersen van het verkeer. Binnen het RSV wordt de selectie van hoofd- en primaire wegen doorgevoerd. Een hoofdweg heeft als functie het verbinden op internationaal niveau en als nevenfunctie het verbinden op Vlaams niveau. Primaire wegen hebben als functie het verbinden en verzamelen op Vlaams niveau. Aan de kust wordt de toeristische verkeersstroom opgevangen door een tweeledige structuur. Het autoverkeer wordt door een kamstructuur met de A18/E40 als basis via primaire invalswegen naar de badplaatsen geleid. In dit systeem wordt de E40 als hoofdweg geselecteerd en de N355 als kamtand wordt primaire weg II.

WVI april ‘10


141


Opdrachtgever :

Planningscontext: Ontwerpplannen

Opdrachthouder :

Gemeente De Haan


Kaart: Provinciaal Ruimtelijk structuurplan Vlaanderen

Verschaald

3. 2 .2 Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan Algemeen Het Ontwerp Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan West-Vlaanderen werd op 29 juni 2000 voorlopig aanvaard door provincieraad en werd, na openbaar onderzoek, op 16 juni 2001 definitief aanvaard door de provincieraad. Het PRSWV werd in maart 2002 definitief goedgekeurd door de Vlaamse Regering. De visie en gewenste ruimtelijke ontwikkeling van het PRS sluit aan bij het Ruimtelijke Structuurplan Vlaanderen en geeft een nadere uitwerking en invulling aan de elementen die vragen om een samenhangend beleid over de gemeentelijke grenzen heen. De bindende bepalingen vormen het kader voor de maatregelen waarmee de provincie de gewenste structuur wil realiseren. De gewenste ruimtelijke ontwikkeling wordt uitgewerkt volgens deelstructuren: de gewenste ruimtelijke nederzettingsstructuur, de gewenste ruimtelijke natuurlijke structuur, de gewenste ruimtelijke agrarische structuur, de gewenste ruimtelijke structuur bedrijvigheid, de gewenste ruimtelijke structuur kleinhandel, de gewenste ruimtelijke structuur toerisme en recreatie, de gewenste ruimtelijke structuur van verkeer en vervoer en de gewenste ruimtelijke structuur van het landschap. De visie van de provincie over de verschillende deelstructuren wordt gebiedsgericht vertaald naar verschillende deelruimten. In West-Vlaanderen worden 11 deelruimten onderscheiden: Kustruimte, Westkustruimte, Oostendse ruimte, Brugse ruimte, Oostelijke polderruimte, Westelijke polderruimte, Heuvel-IJzerruimte, Veldruimte, Middenruimte, Leieruimte en Interfluviumruimte. Elementen van ruimtelijk beleid op provinciaal niveau die bepalend zijn voor Nieuwpoort DE DEELSTRUCTUREN Nieuwpoort behoort naar de gewenste nederzettingsstructuur tot het stedelijk netwerk Kust. De rol van dit gebied ligt vooral in de kustgebonden toeristische -recreatieve ontwikkeling. Door bundeling van de verschillende functies binnen de bestaande centra kan de natuurlijke structuur haar internationale betekenis behouden en het waardevolle achterliggende poldergebied gevrijwaard worden. Nieuwpoort-Bad wordt bindend geselecteerd als kusthoofddorp. De rol ervan is structuurondersteunend voor wonen en kustgebonden toerisme. Er kan ook een aanbodbeleid gevoerd worden van bovenlokale en aan het toerisme gelinkte voorzieningen. Concreet betekent dit dat bijkomende woningen kunnen ter opvang van de eigen groei van huishoudens. Ook een beperkte opvang van de pensioenmigratie en tweede verblijven is mogelijk mits afweging van de ruimtelijke draagkracht van de kern. Nieuwpoort-stad is geselecteerd als structuurondersteunend hoofddorp. Dit betekent dat men een bovenlokale verzorgende rol toekent en ondersteunend is voor wonen en werken in het buitengebied. Concreet kan hierbij een opvang van de eigen groei van de huishoudens plus een aangroei van huishoudens die niet kerngebonden zijn. Er is ook een mogelijkheid voor wat betreft de groei van huishoudens van andere geselecteerde kernen in het buitengebied. St.-Joris en Ramskapelle zijn niet geselecteerd. De provincie maakt ook een toebedeling van het pakket bijkomende woongelegenheden over de structuurondersteunende kleinstedelijke gebieden, kleinstedelijke gebieden op provinciaal niveau en de gemeenten van het buitengebied volgens de in het RSV opgelegde verdeelsleutel. Voor West-Vlaanderen is dit 67% - 33%. In het Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan werden 580 woongelegenheden toebedeeld aan Nieuwpoort voor de 25 periode 1991-2007.

25

Het PRS stelt bovendien (RD - blz.139) dat ‘in stedelijke gebieden aan de Kust en in kusthoofddorpen moeten de vrijliggende

kavels niet verrekend worden als ze voorkomen in statistische sectoren waarvan het woningbestand voor minstens 60% uit tweede woningen bestaat’.

WVI april ‘10


143

Als algemene maatregelen en acties met betrekking tot de kust wordt het volgende voorgelegd : − Een provinciaal flankerend beleid uitwerken omtrent kwaliteitsinrichting van openbare ruimten en architecturale kwaliteitsbewaking bij hoogbouw in de kustruimte. − De noodzaak van bijkomende woonwagenterreinen, specifiek doortrekkersterreinen onderzoeken in de kustruimte.

Wat de gewenste natuurlijke ruimtelijke structuur betreft heeft de provincie de taak de door het Vlaamse Gewest afgebakende grote eenheden natuur (GEN) en grote eenheden natuur in ontwikkeling (GENO) te verbinden met natuurverbindingsgebieden en ecologische infrastructuur van bovenlokaal belang. In het PRS werden deze gebieden hypothetisch gebundeld in natuuraandachtzones.

− −

In de regio van Nieuwpoort wordt de zone de Westkust (gaande van De Panne tot in Westende) als natuuraandachtszone aangeduid. Als natuurverbindingsgebied wordt het volgende, van belang voor Nieuwpoort, geselecteerd: *rivieren beekvallei : IJzervallei tussen Diksmuide en Nieuwpoort *kleine landschapselementen en kleine natuurgebieden : gebied rond De Rattevalle, Slijpe en Snaaskerke (sloten en vaarten)

WVI april ‘10


144

−

Ecologische infrastructuur van bovenlokaal belang : *Droge ecologische infrastructuur : oude spoorwegbedding Nieuwpoort - Diksmuide *Natte ecologische infrastructuur : Koolhofvaart De Grote Beverdijkvaart Het kanaal Nieuwpoort - Plassendaele Het kanaal Nieuwpoort – Veurne Als algemene maatregeling wordt geopteerd om een pilootproject op te zetten rond de afbakening en inrichtingsvoorstellen van natuurverbindingsgebieden bij waterlopen met provinciale beheersbevoegdheid, voor Nieuwpoort is dit de Waterloop zonder naam (Koksijde – Nieuwpoort).

Binnen de gewenste ruimtelijke agrarische structuur wordt Nieuwpoort geselecteerd in ‘grondgebonden agrarische structuur als ruimtelijke drager’. Concreet komt het er hier op neer dat grotere aaneengesloten gebieden met grondgebonden landbouw moeten behouden en versterkt worden omwille van de samenhang van de agrarische structuur zelf; waarbij taken op het vlak van toerisme en recreatie en landschaps- en natuurbeheer actief kunnen opgenomen worden. Het gebied rond de IJzer wordt opgenomen binnen ‘sterk structurerende valleigebieden’. Het ruimtelijk beleid is hier vnl. gericht op het behoud en het herstel van deze ruimtelijke structuren omwille van de landschappelijke, natuurlijke of ecologische kwaliteiten van de gebieden. In het PRS W-Vl worden geen (bindende) selecties doorgevoerd van de agrarische structuur. Het PRS bepaalt het ruimtelijk beleid voor kleinschalige toeristisch – recreatieve plattelandsactiviteiten binnen het 26 toeristisch-recreatief netwerk Kust .

De gewenste ruimtelijke structuur bedrijvigheid Het RSV maakte de selecties van de economische knooppunten waar zowel regionale als lokale bedrijventerreinen gesitueerd kunnen worden. In het PRS worden er geen nieuwe selecties voorgesteld. Nieuwpoort wordt geselecteerd als specifiek economisch knooppunt buiten de stedelijke gebieden. De ontwikkeling van de economische knooppunten aan de kust dient beperkt te blijven tot de behoeften van de bestaande bedrijvigheid en dus vnl. geënt te worden op toerisme en recreatie. Dit betekent ruimte voor lokale bedrijven en voor kleinschalige havengebonden bedrijvigheid om aldus het toerisme niet te hypothekeren. Het Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan geeft een indicatie weer naar bijkomende ruimte voor bedrijvigheid. Voor de planperiode (1994 - 2007) werd een bijkomende behoefte voor Nieuwpoort genoteerd van 7,5 ha, hiervan zijn er gedurende de periode tot 1999 reeds 6 ha gerealiseerd. Rest er nog tot 2007 een behoefte van 1,5 ha.

26

PRS, Richtinggevend gedeelte, pag. 155

WVI april ‘10


145

Wanneer de gemeente nog nood heeft aan bijkomende bedrijventerreinen, zal ze moeten putten uit het provinciaal reservepakket. Voor het putten uit dit reservepakket zijn er gebiedsgerichte en economische beperkingen opgelegd : Gebiedsgericht : −

Nieuwpoort – Bad wordt geselecteerd als kusthoofddorp, m.a.w. de mogelijkheid voor lokale bedrijvigheid is enkel mogelijk in verwevenheid met het wonen.

−

Nieuwpoort wordt geselecteerd als structuurondersteunend hoofddorp, d.w.z. een lokaal bedrijventerrein van 5 ha in verwevenheid van wonen met mogelijkheid tot uitbreiding tijdens de planperiode mits een motivatie in een gemeentelijke behoeftestudie.

Economisch : In het verdelingsmechanisme voor nieuwe bedrijventerreinen

27

werd een reservepakket afgezonderd dat kan

inspelen op bijkomende economische dynamiek. Dit reservepakket kan zowel voor lokale als voor regionale bedrijventerreinen ingezet worden en kan in aanmerking komen wanneer een gemeentelijk aanbod aan bedrijventerreinen ontoereikend is wegens de volgende redenen : − −

De economische dynamiek is sterker dan verwacht Er is een extra ruimtevraag naar bedrijventerreinen: voor oprichting van een specifiek bedrijventerrein, voor opvang van herlokalisatie van zonevreemde bedrijven

−

De voorraad beschikbare bedrijventerreinen (bouwrijp en nog uit te rusten) raakt op en is kleiner dan de ijzeren voorraad 28.

Uitgangspunten voor de gewenste ruimtelijke structuur van het landschap zijn vanuit het RSV : − −

het landschap als afweging bij ruimtelijke ingrepen; het behoud van de ontwikkeling van de diversiteit en de herkenbaarheid van landschappen.

De provincie krijgt vanuit het RSV volgende taken toegeschoven : − de indicatieve selectie van structurerende landschapselementen, -eenheden en -componenten; − en het bepalen van gedifferentieerde ontwikkelingsperspectieven hiervoor. 27

PRS, Verdeling van bijkomende ruimte voor bedrijventerreinen, informatief gedeelte, p. 146

28

De ijzeren voorraad is de opp. aan bedrijventerreinen die nodig is voor een goed functioneren van vraag en aanbod van

bedrijventerreinen en wordt als volgt bepaald : −

Voor regionale bedrijventerreinen: 3 keer de gemiddelde jaarlijkse grondverkoop (berekent over een relevante 10jarenperiode)

−

Voor lokale bedrijventerreinen: 2 keer de gemiddelde jaarlijkse grondverkoop (berekent over een relevante 10-jarenperiode)

WVI april ‘10


146

Er wordt een onderscheid gemaakt tussen landschapseenheden en structurerende landschapselementen en componenten. De provincie onderscheid 4 soorten landschapseenheden die gebiedsdekkend zijn : gave, nieuwe, verschraalde en stadslandschappen. − gave landschappen: strand-duin en duin-polder, de IJzermonding, de IJzervallei, het poldergebied rond Ramskapelle, de Nieuwlandpolder en de Lenspolder. Het beleid in deze gebieden is gericht op het behouden en versterken van de traditionele kenmerken en karakteristieken. Dit impliceert echter niet dat nieuwe ingrepen worden uitgesloten. Wel dient hierbij rekening worden gehouden met de landschappelijke draagkracht van het gebied. Ook het behoud van de structuurkenmerken van het gebied staan voorop. − Ankerplaatsen: de IJzermonding Het beleid in deze gebieden richt zich op het tegengaan van alle vormen van versnippering of toevoegingen van storende elementen die de samenhang storen. − Stadslandschappen: verstedelijkte gebieden van het stedelijk netwerk ‘de kust’ In deze landschapseenheden worden volgende structurerende landschapselementen of componenten onderscheiden: − structurerende reliëfcomponenten: IJzervallei − een markante terreinovergang : strand-duin en duin-polder − de structurerende lineaire elementen : de spoorwegbedding Nieuwpoort – Diksmuide, het kanaal Nieuwpoort – Plassendaele, de Koolhofvaart, de Grote Beverdijkvaart, het kanaal Nieuwpoort – Veurne, − de open - ruimteverbindingen : tussen Oostduinkerke en Nieuwpoort – Bad Het beleid in deze 3 categorieën is gericht op het behouden en versterken van de visuele kwaliteit en herkenbaarheid van het element of component, inclusief de zichtzones. Versnippering moet worden tegengegaan zodat de open-ruimtefunctie gevrijwaard blijft. Aan deze landschapseenheden, -elementen en componenten worden specifieke landschappelijke beleidsaspecten gekoppeld. Naar de gewenste ruimtelijke structuur voor toerisme en recreatie behoort Nieuwpoort binnen het Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan enerzijds tot het toeristisch recreatief netwerk van de kust en anderzijds tot het landelijk toeristisch recreatieve netwerk van de IJzerstreek :

−

In het netwerk van de kust dient het achterliggende poldergebied als buffer tegen de verstedelijking. Toeristische knooppunten vormen de bundels van voorzieningen. Nieuwe voorzieningen worden gebundeld in stedelijke gebieden en aan jachthavens.

WVI april ‘10


147

−

In de IJzerstreek zijn Diksmuide en Veurne de belangrijkste toeristische recreatieve knooppunten. In dit netwerk kan het plattelandstoerisme ontwikkeld worden met het oog op recreatief medegebruik van de open ruimte onder de vorm van kleinschalige toeristische recreatieve plattelandsactiviteiten.

Toerisme en recreatie zijn voor de provincie maatschappelijke activiteiten met een aanzienlijke ruimtelijke impact in West-Vlaanderen. Voor de deelstructuur worden gebiedsgericht ontwikkelingsperspectieven geformuleerd. De concepten hebben betrekking op verschillende beleidscategorieën: netwerken, lijnelementen, strategische projectgebieden, knooppunten, verblijfsknooppunten,... De provincie geeft ook specifieke beleidskaders omschreven met betrekking tot recreatie en toerisme, met name voor strandconstructies en voor kleinschalige toeristisch-recreatieve plattelandsactiviteiten. −

Voor de strandconstructies verbindt de provincie zich ertoe om een provinciaal uitvoeringsplan of verordening op te maken.

−

Inrichtingsplannen over recreatief medegebruik in duingebieden zullen opgemaakt worden door de provincie in samenspraak met hogere overheden.

Toeristisch recreatieve knooppunten : − −

Nieuwpoort - Bad wordt als kusthoofddorp geselecteerd. Toeristisch – recreatieve lijnelementen : Het kanaal Nieuwpoort – Duinkerke De IJzer Het kanaal Nieuwpoort – Plassendaele de spoorwegbedding Nieuwpoort – Diksmuide De Koninklijke Baan aan de kust

Gewenste ruimtelijke structuur kleinhandel Het beleid is gericht op het verhinderen van een verdere uitzwerming van detailhandel over de stadsrand en in het buitengebied en de ongestructureerde ontwikkeling van kleinhandelslinten en – concentraties. Een verweving van kleinhandel met de omgeving, meer bepaald in de stedelijke gebieden en de kernen van het buitengebied staan voorop. In Nieuwpoort werden geen te herstructureren kleinhandelslinten geselecteerd. De gewenste ruimtelijke structuur van verkeer en vervoer De provincie selecteert de secundaire wegen om door middel van deze categorisering tot een optimalisering te komen van het wegennet in West-Vlaanderen. Zijn geselecteerd voor Nieuwpoort : Secundaire weg Type II: •

N34 : van het pretpark Plopsaland tot het kruispunt Spreeuwenberg (Nieuwpoort), van het kruispunt Spreeuwenberg tot de Albert-I laan (Nieuwpoort), van kruispunt Elisalaan tot de N39 (Nieuwpoort), van de N39 tot het kruispunt koninginnenlaan (Oostende)

•

N396 : van de N35 (De Panne) tot de N355

•

N355 : van de N34 tot de N396 en van de A18 tot de N35 (Pervijze-Diksmuide)

•

N356 : van de N367 (Brugsesteenweg) tot de N355 (via omleiding Zesde Liniestraat)

•

N367 : vanaf de N380 (Sluizenring) tot de N32 (Brugge)

•

N380 : van de N34 tot de N34

•

N318 : van de N380 tot aan het kruispunt Petit Paris (Oostende)

WVI april ‘10


148

De provincie ontwikkelt een visie op het regionaal openbaar en collectief vervoer. De Kusttram vervult een belangrijke rol in het regionale openbare vervoer. De tramlijn verbindt alle badplaatsen aan de kust en wordt gevoed vanuit het binnenland door verschillende takken van de spoorweg. Het kanaal Nieuwpoort-Veurne-Duinkerke, het kanaal Nieuwpoort – Plassendale, en de IJzer worden geselecteerd als secundaire waterweg. De secundaire waterwegen dienen een ontsluitingsfunctie te vervullen naar het hoofdwaterwegennet toe. Momenteel vervullen de secundaire lopen te Nieuwpoort slechts occasioneel een functie als drager van goederenvervoer. De functie in het kader van de waterhuishouding blijft belangrijk, terwijl de functies recreatie en natuurontwikkeling snel in belang toenemen.

WVI april ‘10


149


Opdrachtgever



Kaart: Provinciaal Ruimtelijk structuurplan: Gewenste ruimtelijke structuur van de deelruimten

Verschaald

Legende

DE DEELRUIMTEN De visie van de provincie over de verschillende deelstructuren wordt gebiedsgericht vertaald naar verschillende deelruimten. In West-Vlaanderen worden 11 deelruimten onderscheiden : Kustruimte, Westkustruimte, Oostendse ruimte, Brugse ruimte, Oostelijke polderruimte, Westelijke polderruimte, Heuvel-IJzerruimte, Veldruimte, Middenruimte, Leieruimte en Interfluviumruimte. Nieuwpoort is gelegen deels in de Kustruimte, met name de Westkustruimte en deels in de westelijke polderruimte. KUSTRUIMTE

De kustruimte betreft de gordel van badplaatsen langs de Koninklijke Baan, gesitueerd tussen zee en polder. Bepalend voor de ruimtelijke structuur van Nieuwpoort zijn : − Zee - strand - duinen als drager van toerisme en recreatie en natuur. De toeristisch-recreatieve activiteiten dienen met de natuurlijke structuur te worden verweven waarbij de natuurlijke structuur van internationale betekenis is. − ‘Kralensnoer’ van badplaatsen als complementaire en multifunctionele knooppunten De economische ontwikkeling buiten de poorten (Oostende en Zeebrugge) wordt geënt op toerisme en recreatie en de verzorgingsfunctie. Deze dient zo veel mogelijk verweven te zijn in de kernen. Om voldoende ruimte voor de eigen woningbehoefte te garanderen zal een flankerend woonbeleid noodzakelijk zijn. − Open-ruimteverbindingen als landschappelijke garantie voor ‘kralensnoer’ en natuurlijke structuur De open ruimte achter de verstedelijkte kustband moet gevrijwaard blijven om verstedelijking binnen de polders te vermijden. De open-ruimteverbindingen tussen de badplaatsen zijn structuurbepalend. − Economische ontwikkelingen buiten de poorten enten op toerisme en recreatie. In Nieuwpoort is er niet alleen ruimte voor kerngebonden activiteiten maar ook voor lokale bedrijven en voor kleinschalige havengebonden activiteiten (toerisme en recreatie). De dualiteit tussen industriële en toeristische ontwikkeling moet uitdrukkelijk in rekening gebracht worden : ook hier mag de bedrijvigheid het toerisme niet 29 hypothekeren; een extra stimulans van het aanbodbeleid voor andere activiteiten is er niet gewenst. − Koninklijke baan - kusttram als snoer tussen de kralen − Dubbele kamstructuur voor goede bereikbaarheid De dubbele kamstructuur vertaald zich naar een autobereikbaarheid via de A18 en de nieuw aan te leggen Ax en een omgekeerde kam voor het openbaar vervoer. Deze bestaat uit de kusttram met als tanden de spoorverbindingen landinwaarts. − Koninklijke Baan - kusttram als snoer tussen de kralen WESTKUSTRUIMTE De Westkustruimte vervult een belangrijke natuurfunctie door de brede duinencomplexen landinwaarts en de unieke zoetwatermonding van de IJzer in zee. Volgende beleidscategorieën worden voor de deelruimte Westkust gedefinieerd : − Dynamische activiteiten in het kleinstedelijk gebied Veurne concentreren. − Brede duinengordel vrijwaren − Selecteren van een open-ruimteverbinding tussen Veurne en de kust

29 PRS, Richtinggevend gedeelte, p. 82 WVI april ‘10


151

WVI april ‘10


152

WESTELIJKE POLDERRUIMTE Het noordelijk deel tot de A18 is een aaneengesloten ruimte en functioneert als buffer tegen de verstedelijking van de kustband landinwaarts. Volgende structuurbepalende elementen en beleidscategorieën worden gedifferentieerd : − Grote aangesloten open ruimten met grootschalige grondgebonden landbouw Grote delen van deze ruimte zullen worden afgebakend als serrevrije of bouwvrije zone om landschappelijke en/of landbouwkundige redenen. Toeristische recreatieve ontwikkelingen dienen te worden beperkt in het onmiddellijke achterland van de kust. − IJzervallei en kanalen als natuurlijke dragers met een toeristisch-recreatief medegebruik Stedelijke gebieden Veurne en Diksmuide voor bundeling van dynamische activiteiten Als specifiek project wordt geopteerd om strategische projectgebieden voor o.a. Nieuwpoort af te bakenen en de ruimtelijke ontwikkelingsperspectieven aan te geven. Het afbakeningsproces zal leiden tot maatregelen en acties op de betrokken beleidsniveaus. Het formuleren van een geïntegreerde visie met afbakening en het uitwerken van inrichtingsvoorstellen voor het lijnelement de oude spoorwegbedding Nieuwpoort – Diksmuide en het opstellen van een actieplan “Koninklijke Baan en omgeving” binnen de gewenste structuur worden tevens als specifiek project naar voren gebracht.

WVI april ‘10


153


Opdrachtgever

Planningscontext: Gemeentelijk niveau

Opdrachthouder :

:Stad Nieuwpoort


Kaart: Strategisch projectgebied Nieuwpoort

3. 2 .3 Strategisch Projectgebied Nieuwpoort Algemeen In de bindende bepalingen van het PRS-WV wordt gesteld dat de provincie voor Nieuwpoort een strategisch projectgebied zal afbakenen en er ruimtelijke ontwikkelingsperspectieven voor zal aangeven. Bij dit afbakeningsproces worden maatregelen en acties bepaald voor de betrokken beleidsniveaus. Strategische projectgebieden zijn afgebakende zones waar een geïntegreerd beleid gevoerd wordt. De ruimtelijke ontwikkelingsperspectieven van strategische projectgebieden in de kustruimte betreffen bovenlokale toeristisch-recreatieve infrastructuur, woningen, dienstenzones. De keuze van een strategisch projectgebied in Nieuwpoort wordt gemotiveerd omwille van de jachthavenactiviteiten in de gemeente. Nieuwpoort is de enige plaats aan de kust waar de natuurlijke binding tussen zee en hinterland wordt gevormd door water. Deze waterlopen zijn structuurbepalend en hebben ook historische gezien steeds een belangrijke rol gespeeld. De rol van het projectgebied is het ontwikkelen van hoogdynamische en laagdynamische toeristische en recreatieve activiteiten geënt op en langs het water op basis van natuurlijke dragers. Hierbij loet toerisme en recreatie verstaan worden in de breedste zin van het woord, incl. dienstverlenende en ondersteunende activiteiten. Gezien het belang van deze waterelementen moeten potentieplekken voor hoogdynamische projecten ruimtelijk geëvalueerd worden m.b.t. de mogelijkheid en de aard van ontwikkeling. Krachtlijnen Rol van het strategisch projectgebied Nieuwpoort De rol van het strategisch projectgebied Nieuwpoort is het ontwikkelen van toeristisch –recreatieve activiteiten geënt op en langs het water op basis van natuurlijke dragers Deze activiteiten kunnen zowel hoogdynamisch als laagdynamisch zijn. Nieuwpoort is de enige plaats aan de kust waar de binding tussen zee en hinterland op een natuurlijke wijze wordt gevormd door een stroom (de IJzer). Nieuwpoort onderscheidt zich hiermee ten aanzien van andere kustgemeenten. Afbakening van het strategisch projectgebied De ruimtelijke principes vanuit een bovenlokale ruimtelijke context vormen de uitgangspunten voor de afbakening van het strategisch projectgebied Nieuwpoort. De afbakeningslijn wordt vastgelegd (omschreven in wijzerzin) − in het noorden : op de grens tussen het op het gewestplan aangeduid zuidelijke grens van het natuurgebied, de top van de Kromme hoek en op de grens tussen het Hemmepolder en de noordelijk grens van het havendok Novus Portus − in het oosten : op de Kustweg naar zuiden, omheen het Albert-monument , de noordelijk grens van het Passendale kanaal tot ter hoogte van de brug op de weg Brugsevaart– de Nieuwdammeweg - dwars door het spaarbekken – de zuidelijke oever van het spaarbekken en de oostelijke rand van de infocamping − in het zuiden : de Brugsesteenweg, de Kasteelstraat, Pieter Deswartelaan, De Langestraat in Stad Nieuwpoort- doorgetrokken tot aan de Juul Filliaartstraat − in het westen : de Juul Filliaartstraat naar Noorden - de Albertlaan tot in noordelijke richting ter hoogte van de zuidelijk grens van het natuurgebied Deze afbakeningslijn is het resultaat van een afweging tussen enerzijds het valoriseren van ruimtelijke potentiële hoogdynamische activiteiten op het vlak van toerisme en recreatie en anderzijds de randvoorwaarden vanuit het buitengebied.

WVI april ‘10


155

De ontwikkelingsperspectieven van het strategisch projectgebied De ontwikkelingsperspectieven voor het strategisch projectgebied worden bepaald door een aantal ruimtelijke principes vanuit een globale gebiedsvisie , ruimer dan het strategisch projectgebied. Hierdoor worden de relaties gelegd tussen het strategisch projectgebied en de omgeving. Deze principes zijn : − het bundelen van hoogdynamische en/of watergebonden functies en activiteiten − het versterken van de relaties tussen de drie polen Nieuwpoort-bad, Nieuwpoort-stad en Lombardsijde met de jachthaven als scharnierpunt − Beeldbepalende elementen versterken en opwaarderen − Aanpakken verkeer en parkeeroverdruk en barrièrevorming door de lijninfrastructuren De ruimtelijk ontwikkelingsperspectieven worden ook bepaald door de intrinsieke potentiële mogelijkheden om hoogdynamische toeristisch-recreatieve activiteiten een plaats te bieden in verwevenheid met wonen, dienstverlening, en andere activiteiten. De globale ontwikkelingsperspectieven van het strategisch projectgebied zijn : 1.

2.

3.

4.

5. 6. 7.

8.

Het uitbreiden van de capaciteit van de jachthavens kan door uitbreiding van de bestaande jachthavens. Op de linkeroever kan dit door het rechttrekken van de linkeroever. De uitbreiding van de jachthaven op de rechteroever gebeurt parallel langs de IJzer in de richting van de stad Nieuwpoort. De uitbreiding is aldus beeldbepalend voor de stad Nieuwpoort. Ondersteunende dienstverlening (bootverhuur en herstel, gespecialiseerde handel, bootparkings,…) wordt eveneens gebundeld bij deze jachthavens. Het uitbreiden van de capaciteit voor recreatieve binnenvaart kan door de bestaande mogelijkheden aan het spaarbekken te verhogen. Ondersteunende infrastructuur voor watersporten op kanalen en spaarbekken worden gebundeld aan de noordelijk zijde van het spaarbekken. Nieuwe hoogdynamisch toeristisch-recreatieve activiteiten worden gebundeld bij de jachthavens en bij bestaande hoogdynamische toeristisch-recreatieve activiteiten, al dan niet in combinatie met ondersteunende dienstverlening en/of in verwevenheid met het wonen. Op dergelijke locaties aan de IJzer zijn de toeristisch-recreatieve activiteiten in hoofdzaak watergebonden. De ondersteunende dienstverlening van de toeristisch-recreatief activiteit en het wonen mag niet leiden, noch tot een ondermijning van de functies van het stadscentrum van Nieuwpoort, noch tot een ongewenste dynamiek (overschrijden van de ruimtelijke draagkracht) . Het voorzien van een netwerk van fietsers en voetgangers staat in functie van enerzijds een rechtstreekse verbinding tussen de polen Nieuwpoort-Bad, Nieuwpoort-stad, jachthaven rechteroever en Lombardsijde. De verbinding tussen Nieuwpoort stad – kaai met de rechteroever is hierbij cruciaal. Het strategisch projectgebied vormt een uitvalsbasis voor het voetgangers- en fietsernetwerk naar het hinterland toe via in hoofdzaak de kanalen en oude spoorwegbeddingen. Het opwaarden van de cultuurhistorische elementen binnen het strategisch projectgebied als identiteitsbepalende elementen van het gebied (zoals de Vierboete, Albertmonument,…) Het bundelen van parkeergelegenheid in het strategisch projectgebied ten aanzien van de hoogdynamische toeristisch-recreatieve activiteiten. De parkings bieden tevens een meerwaarde ten aanzien van stadscentrum Nieuwpoort. Het voorzien van de nodige fietsen voetgangersverbindingen binnen het strategisch projectgebied om de barrière functie van kanalen tussen de verschillende deelgebieden te verminderen

Specifieke ontwikkelingsperspectieven voor deelgebieden van het strategisch projectgebied Binnen het strategisch projectgebied kunnen er nog enkele deelgebieden worden onderscheiden met hun eigen ruimtelijke mogelijkheden. Hieronder worden specifieke ontwikkelingsperspectieven geformuleerd binnen de globale ontwikkelingsperspectieven van het strategisch projectgebied. Voor een aantal deelgebieden bestaan er reeds een aantal projectvoorstellen, die werden onderzocht naar hun mogelijkheden. Deze oefening liet toe om reeds de specifieke ontwikkelingsperspectieven te verfijnen.

WVI april ‘10


156

Deelgebied Linkeroever ( het gebied tussen de Albert-I-laan, het parkgebied, de IJzer en het Kattesas) − −

−

− −

Het verruimen van de capaciteit aan ligplaatsen door het rechttrekken van de linkeroeverkade Het opwaarderen van het openbaar domein met als strategische projecten : de verdere aanleg van de fiets -en wandelpromenade tussen Nieuwpoort-Bad en Nieuwpoort- stad, de inrichting van de kop van de Kromme hoek als uitkijkpunt in de havengeul en de heropbouw op een specifieke wijze van de vierboete als strategische acties, mogelijkheden voor het aanmeren van boten. Het gebied tussen de oude jachthaven en de Albert-I-laan afwerken met ondersteunende dienstverleningen en wonen. De invulling van het woonprogramma dient in zijn samenhang bekeken te worden ten aanzien van het woongebied langs de Albert-I-laan en met de inrichting van het natuurreservaat ten noorden ervan. Bestaande mogelijkheden voor herstel en onderhoud van boten en bestaande voorzieningen van openbare nut optimaliseren. De verkeersafwikkeling van het deelgebied Linkeroever wordt beperkt tot 1 ontsluitingspunt ten aanzien van de Albert-I-laan.

Deelgebied Rechteroever (Gebied tussen IJzer- Hemmepolder en Kustweg) − − −

− −

−

−

Het op korte termijn scheiden van het toeristisch-recreatief verkeer en het industrieel verkeer. het ruimtelijk gefaseerd uitbreiden van de jachthaven, richting Nieuwpoort-stad, lateraal aan de IJzer het simultaan ontwikkelen van de ondersteunde dienstverlening (gespecialiseerde handel) in combinatie van wonen en toeristisch-recreatieve activiteiten en het progressief concentreren van de watergebonden industriële activiteiten naar de kustweg toe. het bundelen van jachthavengebonden bedrijvigheid tussen Novus Portus en de kustweg het gebied tussen de ontwikkeling dokken en de kustweg ontwikkelen van hoogdynamische toeristischrecreatieve activiteiten in combinatie met een wonen, dienstverlening met een kwalitatief voldoende groot openbaar domein. het voorzien van voldoende autoparkeermogelijkheden in het verlengde van en in combinatie met bootparkings. De parkeermogelijkheden fungeren niet enkel in functie van de ontwikkeling van de rechteroever maar ook als randparking van de stad het voorzien van een directe korte verbinding voor fietser en voetganger tussen stad – kaai en jachthaven aansluitend op het openbaar domein

Deelgebied Kaai (Gebied tussen IJzer- Ganzepoot – Langestraat - Kattesas) − − − −

−

het verminderen van de barrièrefunctie van het doorgaand autoverkeer en tram een verbinding aanleggen tussen de kaai en de rechteroever met een wandel en fietsverbinding (brug) het voorzien van een kwalitatief openbaar plein tussen stad en de IJzer waarbij het jachthavengebeuren op de rechteroever op termijn een beeldbepalend element wordt het valoriseren van de toplocaties voor (watergebonden) hoogdynamisch - toeristisch - recreatieve activiteiten : de ene locatie in samenhang met het vismijngebouw. Daarom dat bedrijfjes ten westen van de vismijn, zich op termijn moeten herlokaliseren. De nodige bedrijfsterreinen dienen dan ook te voorzien worden (zie 6); een andere locatie kan in samenhang met de bestaande autobrug over de ijzer en de heraanleg van de kadeplein. Bij deze herinrichting van dit deelgebied dient rekening te worden gehouden met het verkeer van en naar de stad en het winkelgebeuren langs de kaai met de nodige parkeergelegenheid

Deelgebied Kanaaleiland (Het gebied tussen de Veurnevaart – Slijkvaart - Kasteelstraat) −

WVI april ‘10

Het ontwikkelen van een groene zone tussen de stadsrand en de bedrijvigheid. Dit is het inbrengen van een kwalitatief element in het strategisch projectgebied tussen het jachthavengebeuren, het sluizencomplex, de stad en het hinterland en vormt een buffer ten aanzien van de bedrijvigheid. Deze zone is ook van essentieel belang voor het opwaarderen van de stadsrand voor het wonen van GRS NIEUWPOORT, INFORMATIEF GEDEELTE

157

−

−

Nieuwpoort-stad (omgeving Pieter De Swartelaan). Het kanaaleiland kan fungeren als een groen eiland en dient dan ook kwalitatief opgewaardeerd te worden . Dit betekent dat bestaande bedrijven dienen te herlokaliseren. Hiervoor dient dan ook de nodige bedrijfsterreinen te worden voorzien voor de herlokalisatie (zie 6). Op termijn kan mogelijks een hoogdynamisch -toeristisch-recreatieve functie met een beperkte ruimtebeslag plaats vinden op het kanaaleiland. Het voorzien van een verbinding (brug voor fietsers en voetgangers over kanaal) tussen de stad en de concentratie aan verblijfsaccommodatie (BLOSO, infocamping) om de barrièrefunctie ten aanzien van de stad te doorbreken Het voorzien van parkeermogelijkheden aan de brug in functie van zowel het deelgebied van de infocamping en een mogelijks toeristische–recreatieve activiteit op het kanaaleiland. Deze parking fungeert ook als een randparking voor de stad. Dit moet ondersteunend zijn voor de toeristischrecreatieve activiteiten in het stadscentrum (bv Bommevrij)

Deelgebied Spaarbekken (Gebied tussen Plassendalevaart – brug Brugsevaart- Nieuwendammeweg- spaarbekken-IJzer) − − − − −

Het spaarbekken wordt ruimtelijk ontwikkeld in functie van de recreatieve binnenvaart op de kanalen en de surfsport op het spaarbekken Het voorzien van ruimte voor mogelijks ondersteunende activiteiten aan de noordzijde van het spaarbekken Het inrichten van een nautische site langs de Brugse vaart. Het schiereiland verder inrichten met groen en in functie van sportactiviteiten en accommodatie in verwevenheid met een beperkte vorm van wonen. Het opwaarderen van de bestaande verblijfsaccommodatie Nieuwendamme mits het kwalitatief opwaarderen en beter te integreren in het gebied.

Deelgebied Infocamping (Gebied tussen IJzer-grens oostelijke grens Infocamping – Brugsesteenweg) −

WVI april ‘10

Het bundelen van bijkomende en bij voorkeur gedifferentieerde verblijfsaccommodatie op deze locatie en/of het verder ruimtelijke uitbreiden van bestaande verblijfsaccommodatie met de nodige groenvoorziening.


158

GEBIED

GEBIEDSOMSCHRIJVING

ACTIE

1.

gebied tussen de Albert-I-laan, het

Provinciaal RUP

Linkeroever

natuurgebied, de IJzer en het Kattesas 2.

Rechteroever

Gebied tussen IJzer- hemmepolder

Provinciaal RUP

en Kustweg 3.

kaai

4.

Spaarbekken

Gebied tussen IJzer- Ganzepoot-

Provinciaal RUP

Langestraat-Kattesas Gebied tussen Plassendalevaart –

Provinciaal RUP

brug BrugsevaartNieuwendammeweg- spaarbekkenIjzer 5.

infocamping

Gebied tussen IJzer-grens

Provinciaal RUP

oostelijke grens Infocamping – Brugsesteenweg 6.

Kanaaleiland

Veurnevaart-Slijkvaart-

en omgeving

Kasteelstraat

Provinciaal RUP

GEBIED

GEBIEDSOMSCHRIJVING

ACTIE

Kasteelstraat

Kasteelstraat – kanaaleiland

Provinciaal RUP

Noord de

Oostelijk gebied van bestaand

Provinciaal RUP

Noordvaart

bedrijventerrein

WVI april ‘10


159

Actieplan Provinciale acties in verband met ruimtelijke planning De provinciale acties in verband met ruimtelijke planning in het kader van het strategisch projectgebied bestaat in de opmaak van provinciale ruimtelijke uitvoeringsplannen, die de vooropgestelde ruimtelijke ontwikkelingsperspectieven vertaalt naar concrete bestemmingen. Het initiatief voor de opmaak van provinciale ruimtelijke uitvoeringsplannen is ondersteunend voor projecten, die passen binnen de vooropgesteld ruimtelijke ontwikkelingsperspectieven en die een bestemmingswijziging behoeven. Provinciale ruimtelijke uitvoeringsplannen worden ook opgemaakt om vanuit de overheid stimulerend op te treden en om projecten te genereren. Provinciaal Ruimtelijke acties buiten het strategisch projectgebied ten gevolge van de ontwikkelingsperspectieven van het strategisch projectgebied In het strategisch projectgebied zijn er twee locaties: enerzijds het gebied tussen Kattesas en de vismijn en anderzijds het kanaaleiland, waar momenteel bedrijven zijn gevestigd. In de visie behoort het gebied naast de vismijn tot een potentiële locatie voor hoogdynamische - toeristische projecten. De optie van het kanaaleiland is om het kwalitatief in te richten met groen met een mogelijke nevenfunctie van watergebonden toeristischrecreatieve activiteiten. Het biedt tevens een kwaliteitsmeerwaarde voor het wonen aan de Pieter De Swartelaan, waar nieuwe woonprojecten en de herinrichting van het openbaar domein dit deel van de stad kwalitatiever zou maken. Om beide locaties te valoriseren is het noodzakelijk om de nodige bijkomende bedrijventerreinen te voorzien om een herlokalisatie mogelijk te maken. Deze bijkomende bedrijventerreinen worden voorzien aansluitend bij het bestaand lokaal bedrijventerrein aan de Noordvaart. Enerzijds kan er een optimalisering van de ruimte door bijkomend regionaal bedrijventerrein te voorzien aan de Kasteelstraat. Hierbij dient de reservatiestrook voor de kanalen opgeheven te worden, opdat het terrein voldoende groot zou zijn. Anderzijds kan het bedrijventerrein de Noordvaart oostelijk verder uitbreiden.

In het kader van het strategisch projectgebied zijn het PRUP Linkeroever en het Prup Veurne – Ambachtvaart opgemaakt en goedgekeurd.

WVI april ‘10


160

3. 2 .4 Beeldkwaliteitsplan Nieuwpoort Tijdens de opmaak van het voorontwerp van het structuurplan is de behoefte gebleken om bij de verdere uitwerking de visie en concepten te linken aan concrete maatregelen en acties op basis van stedenbouwkundig onderzoek. Uit de analyse van het GRS is onder andere gebleken dat de zuidelijke gordel van Nieuwpoort–stad toe is aan een globale vernieuwing, zowel op het vlak van bebouwing, openbaar domein als naar functionele invulling. Om de beoogde doelstellingen te realiseren en de nieuwe ontwikkelingen vanuit ruimtelijk perspectief te begeleiden is gekozen voor het opmaken van een beeldkwaliteitplan. Eén van de doelstellingen is het creëren van kwalitatieve linken tussen een aantal interessante sites zoals de oude stadskern, het Bommenvrij, het waterrecreatief gebied van het spaarbekken, de kampeerzones,…door het verbinden van een aantal fiets-, wandelen vaarroutes. Hierbij is een kwaliteitsvol tracé langs en door de oude stadsrand cruciaal. Het beleid heeft er alle belang bij dat de aankomende recreantbezoeker al van bij zijn eerste indruk geconfronteerd wordt met geïntegreerde en kwaliteitsvolle stadsrand als overgangs- en ontvangstgebied. Het is dan ook belangrijk dat zowel de aankleding van het openbaar domein, de architectuur van de gebouwen als de inhoudelijke invulling ervan als één samenhangend geheel benaderd worden. Bij de verdere uitwerking van het openbaar domein en de recreatieve ontsluiting zal bijzondere aandacht besteed worden aan onder andere halte- en rustplaatsen, straatmeubilair, infoborden en bewegwijzering, verlichting, groenaanleg, inplanting van de infrastructuren, … . Doel strategisch beeldbepalend actieplan Het doel van het SBA-plan is een toetsingskader te scheppen voor de beoordeling van ontwikkelingen (bouwaanvragen) in de stadsrand. Het kan daarbij gaan om eisen die gesteld moeten worden aan de bebouwing in termen van kleur, materiaalgebruik, dimensionering, verhoudingen, morfologie en typologie, inrichting van de openbare ruimte, de relatie met de stad en het landschap,e.d. Een nevendoel is om de bewoners en de projectontwikkelaars bewust te maken van de mogelijkheden van de stadsrand en van de kwaliteiten van het omringende polderlandschap. Relatie met het GRS en het strategisch projectgebied Het SBA-plan werd gekoppeld aan het GRS en het provinciaal strategisch projectgebied. In het GRS zijn de hoofdlijnen uitgezet voor de toekomstige ontwikkelingen. Het beeldkwaliteitplan vormt een begeleiding en ondersteuning van de concretisering en de uitvoering ervan. De provincie maakt een ‘specifieke ruimtelijke structuurschets’ voor het havengebied, de stad en de achterhaven. Deze specifieke ruimtelijke structuurschets is een strategisch, projectgerichte verfijning van het PRS. Deze schets moet vooral leiden tot een brede consensus, op basis waarvan de provincie dan een provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan kan opmaken.

WVI april ‘10


161

3. 2 .5 Beleidsplannen omliggende gemeenten De gemeente Koksijde De gemeente Koksijde beschikt over een goedgekeurd structuurplan (M.B. 22/08/01). De belangrijkste krijtlijnen binnen het GRS, die van belang zijn voor de gemeente Nieuwpoort, kunnen als volgt gedefinieerd worden: De grensbepalende elementen die determinerend zijn voor zowel Nieuwpoort en Koksijde, worden in hoofdzaak gevormd door : −

De Koninklijke baan

−

De kern Groenendijk

−

De duinen en de duin – polderovergang

−

Het kanaal Nieuwpoort – Veurne

−

Om het dichtslibben langsheen de kustlijn en de grens van duinen en polders te verhinderen zijn open ruimtecorridors gecreëerd tussen de badplaatsen. Een open ruimtecorridor is geselecteerd tussen Oostduinkerke en Groenendijk, meer bepaald “Strand-Zeebermduinen – ter Yde-Hannecartbos – Oostvoorduinen – De Zelte”, waar natuur de hoofdfunctie heeft. maximale bescherming duinengordel. Een blijvende verbinding tussen deze open ruimtecorridor ter hoogte van het Ter Ydeduincomplex, de Karthuizerduinen met de Simliduinen is ruimtelijk en ecologisch gewenst.

−

Het kanaal Nieuwpoort-Veurne als ‘drager’ van het recreatief medegebruik in het poldergebied uitbouwen (fietsen, wandelen, toervaart).

−

Landschappelijk accentuering van de overgangszone tussen polders en duinen

−

Er wordt gepleit om een openstellingsbeleid van de beheerde duinterreinen, met een duidelijke voorkeursbehandeling van natuurgebonden en landschapsgerichte recreatievormen, ter versteviging van het maatschappelijk draagvlak voor het behoud en beheer van de open ruimte.

−

Een deel van het weidegebied De Zelte, aansluitend bij Nieuwpoort, komt in aanmerking voor bebossing, samen met een beperkt aantal duin-polderovergangen.

−

Groenendijk is een ruimtelijk aanhangsel van Nieuwpoort-bad, waar de hoogbouw ruimtelijk zeer dominant voorkomt. Hoogbouw en appartementsvilla’s worden beperkt tot de zone ten noorden van de N34.

−

De Koninklijke Baan dient geherprofileerd te worden ten voordele van fietsers en openbaar vervoer.

−

De driehoek gevormd tussen Spreeuwenberg – Albertlaan en de Kinderlaan wordt uitgebouwd als een randparking, niet alle voor Nieuwpoort-bad maar ook voor Groenendijk en Oostduinkerke-bad om de parkeerdruk van het ééndagstoerisme te kanaliseren op goedgelegen parkings.

De gemeente Middelkerke Het GRS van de gemeente werd goedgekeurd door de bestendige deputatie op 23/10/’08 (B.S. 06/11/’08). Grensbepalende elementen die determinerend zijn voor Nieuwpoort, worden in hoofdzaak gevormd door: −

De Koninklijke baan

−

De kern Westende-dorp- Lombardsijde

−

De polderruimte

−

Het kanaal Plassendale-Nieuwpoort

−

De IJzervallei

WVI april ‘10


162

−

Het kanaal Plassendale - Nieuwpoort als mededrager van de toeristisch-recreatieve structuur

−

Binnen Middelkerke worden een aantal structurerende open ruimte-eilanden aangeduid. o

Het St.-Laureinsstrand en duinen vormen een waardevol openruimte eiland dat aansluit bij het natuurgebied de IJzermonding. Dit gebied dient beschermd te worden door het te vrijwaren van bebouwing en andere aantastingen.

o

De Schudderbeurze is een waardevol heidegebied gelegen ten noorden van het Kanaal Plassendale – Nieuwpoort. Dit Middenoude duinencomplex vormt de overgang tussen de open polderruimte en de kern Westende-dorp – Lombardsijde.

−

Uitbouwen van de kamstructuur als ontsluiting van de kuststrook.

−

Binnen de polderruimte zal gestreefd worden naar een evenwicht tussen toeristische uitbouw in functie van passieve recreatie en beperkte vormen van verblijfsrecreatie, de landbouwvoering en natuur. Het vrijwaren van de openruimte staat hierbij voorop.

De gemeente Diksmuide Het GRS van de gemeente werd goedgekeurd door de bestendige deputatie op 24/11/’05 (B.S. 29/12/’05). Grensbepalende elementen die determinerend zijn voor zowel Nieuwpoort en Diksmuide, worden in hoofdzaak gevormd door: −

De polderruimte

−

De IJzervallei

De Stad Veurne De stad Veurne heeft een goedgekeurd structuurplan ( goedgekeurd door de Bestendige Deputatie van 1/12/2005 – B.S. 22/12/05)) Grensbepalende elementen die determinerend zijn voor zowel Nieuwpoort en Veurne, worden in hoofdzaak gevormd door: −

De polders De polders worden ontwikkeld als een samenhangend landbouwgebied als drager van vooral grondgebonden agrarische structuur. De landbouw krijgt de nodige flexibiliteit en mogelijkheden om op nieuwe ontwikkelingen in te spelen. Nieuwe niet - grondgebonden landbouwbedrijfszetels zijn niet wenselijk, intensivering van bestaande bedrijven is mogelijk. Bestaande kleinschalige horeca-activiteiten kunnen behouden blijven. De ontwikkeling van nieuwe activiteiten is niet wenselijk. Nieuwe activiteiten zijn enkel mogelijk binnen bestaande kernen en in landbouwbedrijven aan de rand van de kernen. Hoevetoerisme is mogelijk als nevenactiviteit op landbouwbedrijven, verblijfstoerisme is enkel mogelijk in landbouwbedrijven/woningen aan de rand van de kernen.

−

Het kanaal Nieuwpoort – Veurne dient te worden uitgebouwd als groene en recreatieve as, waarbij de kanaaloevers op een ecologische wijze dient te worden beheerd, dient te worden voorzien van opgaande beplanting en drager te zijn van afzonderlijke fietsvoorzieningen.

WVI april ‘10


163

3. 3 Juridische plannen 3. 3 .1 Gewestplan De gemeente Nieuwpoort is gelegen binnen het gewestplan VEURNE – WESTKUST, vastgesteld bij het K.B. van 6 december 1976. Volgende gewestplanwijzigingen zijn sedertdien doorgevoerd: − “Aardgasleiding en militaire domeinen”, vastgesteld bij Besluit van de Vlaamse Regering van 25/01/1995. − “Industrieterreinen Veurne en Nieuwpoort”, vastgesteld bij Besluit van de Vlaamse Regering van 11/06/1996. − “Flanders New-port 2002”, vastgesteld bij Besluit van de Vlaamse Regering van 09/02/1999. OPPERVLAKTE

BODEMBESTEMMING

HA

IN

OPPERVLAKTE %

Agrarisch gebied

302.5

9.6%

Landschappelijk waardevol agrarisch gebied

1885

60.5%

Natuurgebieden natuurreservaten

met

wetenschappelijke

waarde

Woongebied

of 72.7

IN

2.3%

324

10.4%

Natuurgebied

70.3

2.25%

Ontginningsgebied met nabestemming Openbaar nut

6.1

0.2%

Ontginningsgebied met nabestemming recreatie

6.25

0.2%

Verblijfsrecreatie

43.4

1,4%

Woonuitbreidingsgebied

5.4

0.2%

Gemeenschapsvoorzieningen en openbare nutsvoorzieningen

31.2

1%

Dienstverleningsgebieden

5.26

0.2%

Buffer

4.6

0,15%

Parkgebied Zone voor milieubelastende industrie

42 8

1.3% 0.25%

Zone voor KMO-gebied

46

1.5%

Zone voor militair domein

54.5

1.7%

Zone voor water

161.7

5.2%

Zone voor jachthavenontwikkeling

48.9

1.6%

3116

100%

Op het gewestplan zijn drie zones met aaneengesloten woongebieden te zien : Sint-Joris, Ramskapelle en Nieuwpoort (Bad en stad, verbonden door een bebouwde strook parallel aan de Koninklijke Baan). De woonuitbreidingsgebieden liggen enerzijds rond de kern van Sint-Joris en anderzijds rond de kern van Ramskapelle. Op het plan zijn een aantal industriezones en uitbreidingsgebieden voorzien : Gebieden voor milieubelastende industrie : − Tussen de Westendelaan, de Kustweg en de grens met Lombardsijde (Middelkerke) − Tussen het havendok en Novus Portus (Noorderhavenoever); Gebieden voor ambachtelijke bedrijven of voor kleine en middelgrote ondernemingen − De landtong tussen het kanaal Nieuwpoort – Veurne en de Noordvaart − De vismijn en havengebonden industrie − De industriezone tussen het kerkhof, de Noordvaart en de Ramskapellestraat − Ontginningsgebieden tussen de Brugsevaart en de IJzer − De zone langsheen de Canadalaan.

WVI april ‘10


165

WVI april ‘10


166

Bij het opmaken van het gewestplan werd ruimte gereserveerd voor infrastructuurwerken : − De doortrekking van de A18 in de richting van de Franse grens met een afrit ter hoogte van Westkapelle, (is ondertussen uitgevoerd). − Een verbinding tussen de Kinderlaan en de nieuwe afrit van de A18 (is ondertussen uitgevoerd) − Op de beide oevers van het kanaal Nieuwpoort – Veurne en de vaart Nieuwpoort – Plassendale werd een reservatiezone uitgezet voor het verbreden van deze waterwegen. Er staat eveneens een tracé getekend om de kanalen via het spaarbekken van de IJzer met elkaar te verbinden. 3. 3 .2 Gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen 3. 3 .2 .1 Afbakening van de gebieden van de natuurlijke en agrarische structuur Onderdelen van de Grote Eenheid Natuur “Westkust” De Vlaamse regering besliste op 7 december 2001 de afbakening van de gebieden natuurlijke en agrarische structuur uit te voeren in twee fasen. ste 1. afbakening natuurlijke structuur – 1 fase Voorliggend uitvoeringsplan maakt onderdeel uit van de eerste fase. In deze fase worden consensusgebieden geselecteerd door de voorstellen m.b.t. de gebieden van de gewenste agrarische structuur en die gebieden van de gewenste natuur- en bosstructuur met elkaar te vergelijken. Concreet komt het er op neer dat enkel de gebieden van de gewenste natuurlijke structuur die niet voorkomen in de gewenste agrarische structuur opgenomen worden in de eerste fase van het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN). Gebieden van de gewenste agrarische structuur die een groene (of andere) gewestplanbestemming hebben, maar niet voorkomen in de gewenste natuur- en bosstructuur, komen in aanmerking voor een bestemmingswijziging naar agrarisch gebied. Het afbakeningsproces concentreert zich in de eerste fase in hoofdzaak op het VEN en in mindere mate op de agrarische structuur. In de tweede fase zullen de resterende delen van de gebieden van de natuurlijke en de agrarische structuur afgebakend worden in gewestelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen.

In deze eerste fase worden de volgende onderdelen van de grote eenheden natuur opgenomen binnen Nieuwpoort : −

−

reeds bestemd als groengebied (natuur, park of reservaatgebied) volgens het gewestplan : o

Simliduinen

o

Het Littobos

o

Het gebied rond de IJzermonding en de militaire camping

Bestemd als zone voor openbaar nut, agrarisch gebied, buffergebied en woongebied (tevens duinendecreet) : de zone rond het voormalige waterzuiveringsstation, ten noorden van de Lenspolder De zone rondom het recentelijk afgebroken waterzuiveringsstation bestaat hoofdzakelijk uit vochtige en natte graslanden. De orchideeënrijkdom wijst er op de zeer hoge potenties van de gehele fossiele strandvlakte. Ook avifaunisch is dit gebied nog vrij belangrijk als broed- en overwinteringsgebied. De hydrologie van dit gebied is nog intact. Ruimtelijk gezien is het een ecologische stapsteen tussen de Kartuizerduinen en de Lenspolder.

Het VEN eerste fase bestaat uit 37 afbakeningsplannen van de Grote Eenheden Natuur en de Grote Eenheden Natuur in Ontwikkeling. De goedkeuring bestaat uit 37 besluiten van de Vlaamse Regering van 18 juli 2003. 2. Afbakening van de gebieden van de natuurlijke en agrarische structuur – 2de fase In 2001 besliste de Vlaamse Regering de afbakening van de landbouw-, natuur- en bosgebieden aan te pakken in twee fasen. De afbakening startte met de afbakening van 86.500 ha natuurgebieden als onderdeel van het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN). De afbakening van de landbouwgebieden en de rest van de natuurgebieden schoof door naar een tweede fase die in 2004 op gang kwam. De tweede fase van de afbakening verloopt via een meer geïntegreerde benadering waarbij landbouw, natuur en bos gelijktijdig ten opzichte van elkaar worden afgewogen. Voor de regio Kust, polders en Westhoek werd in mei 2005 een ruimtelijke visie opgesteld. Deze nota werd voorgelegd aan de Vlaamse Regering. Zij heeft op 31 maart 2006 beslist over het vervolgtraject (o.a. een operationeel uitvoeringsprogramma), tegelijk heeft zij voor een aantal agrarische gebieden de bestemming herbevestigd.

WVI april ‘10


167

Uittreksel uit Kaart 1 en 2, ‘de Westhoek’ en ‘Tussen Oostende, Nieuwpoort en Koekelare’ met betrekking tot herbevestiging van een aantal gebieden, op het grondgebied van Nieuwpoort.

WVI april ‘10


168

WVI april ‘10


169

Ruimtelijke visie voor landbouw, natuur en bos, regio Kust-Polders-Westhoek, gewenste ruimtelijke structuur, mei 2005

Programma voor uitvoering, mei 2005

WVI april ‘10


170

WVI april ‘10


171

3.

Ontwerp van gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan ‘Afbakening van de gebieden van de natuurlijke en agrarische structuur’ – regio Kust-Polders-Westhoek / Natuur- en landbouwgebieden “Strand Middenkust-West”

De Vlaamse regering heeft op 30/05/’08 het uitvoeringsplan voorlopig vastgesteld. Het openbaar onderzoek liep van 18/08/08 tot en met 16/10/08. De Vlaamse Regering heeft het plan definitief vastgesteld op 24/04/2009. Het uitvoeringsplan geeft verder uitvoering aan de ruimtelijke visie op landbouw, natuur en bos zoals die in het kader van de uitvoering van het RSV voor de buitengebiedregio Kust-Polders-Westhoek werd uitgewerkt en is één van de acties uit het operationeel uitvoeringsprogramma. − Volgende gebieden worden opgenomen als natuurgebied, concreet toegepast op het grondgebied van Nieuwpoort: − Het strand tussen de IJzermonding en de gemeentegrens met Middelkerke − De IJzermonding − Een deel van de Hemmepolder (omgeving Piete Sas en het Geleed). Deze gebieden maken deel uit van het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN) en krijgen de overdruk Grote Eenheid Natuur (GEN), met uitzondering van de Hemmepolder. Dit gedeelte krijgt een overdruk Grote Eenheid Natuur in Ontwikkeling (GENO), waardoor de bestaande gebruikers hun activiteiten kunnen verder zetten tot het Vlaams Gewest de gronden heeft verworven. − Het deel van de Hemmepolder dat niet wordt bestemd als natuurgebied (met overdruk GENO) wordt bestemd als agrarisch gebied. De onbebouwbare delen van deze zone krijgen een overdruk natuurverweving. Op die manier

WVI april ‘10


172

wordt deze zone gevrijwaard van verdere bebouwing en wordt het behoud van de aanwezige natuurwaarden ingeschreven.

Kaart : uittreksel verordenend grafisch plan 4

Teneinde de verdere economische leefbaarheid van de aanwezige agrarische bedrijven te garanderen naar de toekomst toe, heeft de gemeente tijdens het openbaar onderzoek aangegeven om de overdruk van GENO niet enkel te beperken tot de onmiddellijke omgeving van de bedrijven doch ruimer hiervan te zoneren, zoals geformuleerd in het advies van de GR, 16/10/08. De Vlaamse Regering heeft op 24 april het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan ‘Natuurgebieden Strand Middenkust – West’ defnitief vastgesteld.

WVI april ‘10


173

WVI april ‘10


174

3. 3 .3 Provinciale uitvoeringsplannen 3. 3 .3 .1 PRUP terreinen voor openluchtrecreatieve verblijven riviera V.R. 05/07/2002 Het PRUP behelst enkel de terreinen en gebouwen van de camping Riviera gelegen langsheen de Matrozenlaan en palend aan de Golfstaar met een grootte van 0.4872ha. Volgens het gewestplan zijn de gronden gelegen in agrarisch gebied, het PRUP voorziet aldaar een gebeid voor openluchtrecreatieve verblijven waarvoor (overeenkomstig de wetgeving over stedenbouwkundige vergunningen) geen vergunning vereist is. 3. 3 .3 .2 PRUP Strand en dijkconstructies M.B. 19/09/2005 Het grootste gedeelte van het strand heeft op de gewestplannen geen bestemming gekregen. Deze situatie zorgt vaak voor onduidelijkheid over de juridische en planologische voorwaarden op het strand en dijk. Daartegenover staat een toenemende vraag naar het plaatsen van permanente constructies op zowel strand, in de duinen als op de dijk. Hierdoor werd het wenselijk een ruimtelijk beleidskader te creëren, waarvan de hoofdlijnen werden opgenomen in het provinciaal ruimtelijk structuurplan. Het beleidskader werd vertaald in een provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan. Concreet wordt voor Nieuwpoort het volgende voorzien: −

Centrumgebied ‘Nieuwpoort-bad’ Ter hoogte van Zeedijk met aaneengesloten bebouwing (tussen Kinderlaan en Loodswezenplein). Het centrumgebied wordt bestemd voor het algemeen toeristisch-recreatieve gebruik door een ruime doelgroep. Hoofddoelstelling in het centrumgebied is de kwalitatieve toeristisch-recreatieve uitbouw van dijk en strand. Een aanbod van kleinschalige constructies voor een ruim doelpubliek zijn hier mogelijk. Het komt de gemeentebesturen toe dit gebied verder in te richten binnen de randvoorwaarden van dit RUP.

−

Overgangsgebied ‘Groenendijk-bad’ (Koksijde) Vanaf centrumgebied (Kinderlaan) tot aan einde bebouwing K. Elisabethinstituut.

−

Het strand en de duinen vanaf de hevengeul (IJzermonding) tot aan de gemeentegrens van Middelkerke vormt een onderdeel van het Vlaams ecologisch netwerk (VEN) en wordt dus niet meegenomen in het provinciaal RUP.

3. 3 .3 .3 PRUP Linkeroever Zie punt 3.2.3 Strategisch Projectgebied Nieuwpoort – deelgebied Linkeroever

MB. 29/08/2005

3. 3 .3 .4 PRUP Veurne – Ambachtvaart

MB. 22/12/2006

Zie punt 3.2.3 Strategisch Projectgebied Nieuwpoort – deelgebied Kanaaleiland Het plangebied heeft betrekking op het gebied ten oosten van de kern van Nieuwpoort en aansluitend bij het kanaal Veurne Nieuwpoort. Het doel van het RUP is het ordenen van functies in het gebied, dat momenteel gekenmerkt wordt door een verscheidenheid van functies. Via het RUP beoogt men de concretisering van : − Optimalisatie en versterking van de toeristisch – recreatieve mogelijkheden in het gebied, in relatie met de stad; − Het versterken van de economische potenties van het economisch knooppunt door bundeling; − Concretisering van het concept van een groene gordel rond de stad. Concreet worden de volgende belangrijkste ruimtelijke acties opgenomen : − Het gebied ingesloten tussen het kanaal en Veurneambacht wordt opgenomen als zone voor stadsgroen; − De bedrijvigheid ter hoogte van het eiland krijgt, samen met de nog aanwezige activiteiten in Nieuwpoort stad, de mogelijkheid om te herlocaliseren naar een zone ten noorden van het bedrijventerrein Noord de Noordvaart − Een langzame verkeersverbinding wordt voorzien ter verbinding van de Kasteelstraat – Nijverheidsstraat. − Doorheen het studiegebied wordt een netwerk van fietsen voetpaden van verschillende schaalniveaus voorzien. − Ter hoogte van de Kasteelstraat – Brugse Steenweg wordt de mogelijkheid voorzien voor de oprichting van een zone voor openbaar groen en parking. − Het gebied ten noorden van de Brugse Steenweg wordt ingevuld als een zone voor mobiele verblijfsvoorzieningen (meest noordelijk, ter hoogte van het Spaarbekken) en als een zone voor groepsverblijven. De hoofdontsluiting wordt voorzien ter hoogte van de Brugse Steenweg, om de toeristisch – recreatieve as ter hoogte van het spaarbekken zo optimaal mogelijk te houden.

WVI april ‘10


175

3. 3 .4 Bijzondere plannen van Aanleg Overzicht vervallen BPA’ s : − − − − − − −

BPA Oude Veurnevaart (wijziging 1) BPA Oude Veurnevaart (wijziging 2) BPA Westwijk BPA Havengeul – Deel I BPA Jachthavenwijk BPA Novus Portus Zuid-west BPA Industriegebied voor amb. Nijverheid

K.B. 06/05/1963 K.B. 06/06/1963 K.B. 01/05/1955 K.B. 16/09/1976 K.B. 25/05/1972 K.B. 18/06/1989 K.B. 15/05/1973

Overzicht vergunde BPA’s : −

BPA RAMSKAPELLE

HERZIENING

M.B. 27/07/2007

Het gebied bevindt zich in een, volgens het gewestplan, zone voor zone voor landelijk woongebied en woonuitbreidingsgebied. Het BPA omvat naast de zones voor woningbouw ook zones voor ambachtelijke bedrijfsgebouwen en land – en tuinbouwbedrijven teneinde de bestaande bedrijvigheid te ordenen. Een deel van het woonuitbreidingsgebied werd omgevormd naar woongebied, deze zone is momenteel nagenoeg volledig volgebouwd. Recent werd het BPA gewijzigd als gevolg van volgende problematieken: − Noodzaak tot ontwikkelen van achterliggende woongebieden, gekoppeld aan een geïntegreerde visie en aanpak, met meerwaarde voor het ganse dorp. − Noodzaak tot aanpassen van enkele voorschriften (V/T - index, bouwdiepte gelijkvloers, bezettingspercentage, …) − De vraag naar plattelandstoerisme − Bestendigen van de manège − Een aantal bestemde wegenis liep doorheen bebouwing Bovendien is het de bedoeling een aantal achterliggende woongebieden een verdere ontwikkeling te laten kennen. Het gaat in eerste instantie om een gebied achterliggend aan de Hemmestraat en een kleiner gebied achterliggend aan de Molenstraat en Ramskapellestraat. Beide gebieden zijn gelegen in woongebied. −

BPA PELIKAANSTRAAT

M.B. 23/03/1994

Het BPA is gelegen op de grens tussen de stad Nieuwpoort en de gemeente Koksijde en sluit aan bij de kern van Nieuwpoort. Het gebied is begrensd door de Oude Veurnevaartstraat, het kanaal Nieuwpoort – Veurne en de Veurnevaartstraat met de Pelikaanstraat. Het gebied bevindt zich in een, volgens het gewestplan, zone voor woonuitbreiding. Het BPA werd opgemaakt teneinde het gebied goed te kunnen ordenen, waarbij de structuur van het gebied vnl. gericht werd op de kern van de stad. Aansluitend met de stad werd geopteerd voor een meer gesloten bebouwing, terwijl meer ruimtelijk werd overgegaan naar halfopen en open bebouwing. −

BPA NOORD DE NOORDVAART UITBREIDING(BEDRIJVENTERREIN)

M.B. 04/07/2003

Het BPA bevindt zich in een zone dat, door het gewestplan werd herzien bij besluit van de Vlaamse Regering van 11/06/1996, als een lokaal bedrijventerrein met openbaar karakter. Het betreft m.a.w. de inrichting en uitbreiding van de bedrijvenzone Noord de Noordvaart als lokaal openbaar bedrijventerrein. De Wvi werd hierbij aangeduid als de inrichter waarbij een onteigeningsplan en een inrichtingsplan werd opgemaakt door de Wvi. Het BPA werd bij MB van 15/01/1998 goedgekeurd, doch diende in herziening gesteld omdat de begrenzingen van de verschillende plannen (gewestplan, BPA en inrichtingsplan) niet in onderlinge overeenstemming waren. Het herziende BPA werd goedgekeurd bij MB 04/07/2003 −

BPA NIEUWENDAMME

M.B. 23/06/1987

Het BPA is begrensd door het kanaal Nieuwpoort - Plassendale, het noordelijk gedeelte van de Nieuwendammeweg, het waterspaarbekken en de IJzer. De zone gelegen tussen de Kreek van Nieuwendamme en Iepersluis is volgens het

WVI april ‘10


177

gewestplan ontginningsgebied met nabestemming recreatie en wordt gezoneerd als recreatiegebied (onder de vorm van zachte recreatie, m.a.w. geen recreatieve verblijven mogelijk). De zone gelegen tussen de kreek van Nieuwendamme en de Brugse vaart is volgens het gewestplan ontginningsgebied zonder nabestemming en wordt volgens het BPA gezoneerd als recreatiegebied waarbij verblijfsaccommodatie wel mogelijk wordt gemaakt. Het gebied langsheen de Nieuwendammenweg (volgens het gewestplan (landschappelijk waardevol) agrarisch gebied en reservatiezone) wordt gezoneerd als landbouwgebied met beperkte strook als recreatiegebied. −

BPA OUDE VEURNEVAART :

M.B.26/03/2002

Het vorige in herziening gestelde BPA is vervallen. Het BPA is ontworpen om de omvorming van de industriezone van het vervallen BPA naar een woonzone, gelegen volgens het gewestplan in woonzone, waarbij woonerven worden ingetekend mogelijk te maken. Daarnaast is ook de toegang tot de Astridlaan aangepast en de bouwzones van de woningen in overheidsbeheer zijn aangepast aan de huidige woonbehoeftenoden. −

BPA OUDE VEURNEVAART – GEDEELTELIJKE HERZIENING

M.B. 13/06/2007

BPA Oude Veurnevaart is gelegen in het polderfront van Nieuwpoort-stad, met name in de zuidwestelijke hoek aan de kruising van de Oude Veurnevaart en het kanaal van Nieuwpoort naar Veurne. Onderhavig bpa werd in hoofdzaak opgemaakt als gevolg van de noodzaak tot het ontwikkelen van tot op vandaag niet-aangesneden woongebieden met name in het oosten en in het westen van het plangebied, elk met een eigen bebouwingstypologie. Het vigerende bpa hield geen rekening met het beeldkwaliteitsplan. −

BPA KASTEELSTRAAT :

M.B. 26/03/2003

Het BPA is begrensd door de Brugse Steenweg, het zuidelijk gedeelte van de Kasteelstraat met inbegrip van de huizen en het stedelijk kerkhof, het noordelijk gedeelte van de Toevluchtweg tot aan de Ramskapellestraat met inbegrip van het Brits Militair kerkhof en naastliggende garage en aanpalende een perceel grond en een woning. De woningen en het perceel grond liggen, volgens het gewestplan in landschappelijk waardevol gebied en worden volgens het BPA gezoneerd als zone voor wonen waarbij ééngezinswoningen met maximaal 2 bouwlagen zijn toegestaan. De garage is gelegen, volgens het gewestplan in landschappelijk waardevol gebied en worden volgens het BPA gezoneerd als zone voor ambachten en wonen waarbij bij stopzetting van het bedrijf de zone wordt omgevormd tot zone voor wonen. Dit BPA werd gewijzigd en uitgebreid en goedgekeurd bij M.B. 30/11/2007. M.B. 19/06/2003 − BPA WESTDIEP : Het BPA is begrensd door de Dienstweg Havengeul, de Louisweg, de Havengeulweg en de appartementengroep Nautilus. Een gedeelte van de gronden palend aan de Louisweg en de Dienstweg Havengeul is, volgens het gewestplan gelegen in gebied voor gemeenschapsvoorzieningen en openbare nutsvoorzieningen en wordt volgens het BPA gezoneerd als een zone openbare parkeerplaats. De rest van de gronden zijn, volgens het gewestplan gelegen in parkgebied. Volgens het BPA wordt de appartementengroep Nautilus gezoneerd als zone voor appartementsgebouwen met een zone voor tuinen en tuinconstructies en worden er 2 kleine zones voorzien als zone voor toeristisch-recreatieve voorzieningen. De rest van het gebied blijft parkgebied. M.B. 25/06/2003. − BPA NIEUWENDAMME, DEELZONE ST.-JORISSLUIS : Het BPA is begrensd door het Kanaal Nieuwpoort-Plassendale, vaart Nieuwpoort-brugge, Nieuwendammeweg, Spaarbekken, gracht tussen twee armen Kreek van Nieuwendamme en de Kreek van Nieuwendamme. Volgens het gewestplan zijn de gronden daar gelegen in, ontginningsgebied met als nabestemming recreatie, ontginningsgebied zonder nabestemming en landschappelijk waardevol agrarisch gebied en reservatiestrook. Dit BPA heeft tot doel om de bestaande recreatie voor jachthaven en watersportbeoefening te ordenen en te bestendigen. Tevens komt ten noorden van de Brugsevaart een zone voor Nautische site met een moeraszone met paalplaats. Overzicht geplande BPA’s , BPA’s in (voor)ontwerp −

BPA NIEUWPOORT – BAD

Een ontwerpplan is momenteel in opmaak voor het gedeelte rond Nieuwpoort Bad, nl. de zone ingesloten door de zeedijkbebouwing en de achterliggende hoogbouwstrook rond de Albert I-laan, Franslaan en WVI april ‘10


178

Elisalaan. Bedoeling is om een algemeen kader en ruimtelijke structuurvisie te creëren, teneinde rechtszekerheid te creëren en duidelijkheid voor (toekomstige) bouwpromotoren, gezien er momenteel geen planologisch ruimtelijk instrument aanwezig is voor dit gebied. − BPA NIEUWPOORT – STAD De bedoeling van dit BPA is om het karakter van de binnenstad te vrijwaren, de beleidsvisies binnen het beeldkwaliteits van het polderfront te implementeren en rechtszekerheid voor de burger te creëren. Omwille van de grootschaligheid van het project wordt Nieuwpoort – stad onderverdeeld in drie fasen : de binnenstad, het zuidoostelijke polderfront en de westelijke lob van Nieuwpoort – stad. − BPA SWARTESFABRIEK Het ontwerp BPA situeert zich in de zuidelijk lob van Nieuwpoort stad en vormt de ruimtelijke vertaling van de beleidsopties die in het beeldkwaliteitsplan voor deze gordel zijn opgenomen ter hoogte van de vervuilde gronden van de Swartesfabriek. Het ontwerpBPA voorziet een pubiek park op de meest vervuilde gronden en een mix van verschillende woontypologiën : meergezinswoningen t.h.v. de leegstaande gebouwen van de fabriekssite, betaalbare en/of sociale huisvesting t.h.v. het stadsmagazijn (in nabestemming) en private ééngezinswoningen. − GEDEELTELIJKE HERZIENING BPA NIEUWENDAMME De herziening betreft de zone 5b, land- en tuinbouwbedrijven met bijhorende voorzieningen in functie van het bedrijf. Het BPA is bedoeld als voorafname van het grs ten behoeve van dringende ruimtelijke problematieken. In functie van een volwaardige ontwikkeling van een landbouwbedrijf zijn de huidige voorschriften te strikt en niet meer werkbaar in hun huidige ontwikkelingen. Het is de bedoeling van de gemeente om de bestemmingsmogelijkheden en bebouwingsmogelijkheden te herzien. De voorschriften dienen terug de oorspronkelijke bestemming van het gewestplan met als bijkomende modaliteiten de bepalingen conform de B.VL.R. van 28/11/03 betreffende toelaatbare functiewijzigingen voor gebouwen, gelegen buiten de geëigende bestemmingszone. − GEDEELTELIJKE HERZIENING BPA RAMSKAPELLE De herziening betreft de zone 13, landbouwzone. Het BPA is bedoeld als voorafname van het grs ten behoeve van dringende ruimtelijke problematieken. Het is de bedoeling om de bestemmingsmogelijkheden en bebouwingsmogelijkheden die opgesteld werden in het BPA te herzien. De voorschriften dienen terug de oorspronkelijke bestemmingsmogelijkheden van het gewestplan te krijgen met als bijkomende modaliteiten de bepalingen conform de B.VL.R. van 28 november 2003 betreffende toelaatbare functiewijzigingen voor gebouwen, gelegen buiten de geëigende bestemmingszone. − GEDEELTELIJKE HERZIENING BPA WESTDIEP De bestaande loodsen en botenparking van de firma Westdiep (onderhouden, klaarmaken voor verkoop stallen en tentoonstellen van jachten) aan de Orlentpromenade en verlengde Louisweg zijn bij de goedkeuring van onderhavig BPA uitgesloten. Deze dienen opnieuw te worden opgenomen in het BPA of ruimtelijk uitvoeringsplan, waarbij een gedeelte van de zone voor toeristische en recreatieve voorzieningen veranderd naar zone voor handel en de bebouwbaarheid wordt verhoogd van 20% naar 25%. − WIJZIGING EN UITBREIDING BPA KASTEELSTRAAT Dit BPA werd laatst gewijzigd op 26 oktober 2006 en werd definitief aanvaard door de gemeenteraad op 12 april 2007, en goedgekeurd bij M.B. 30/11/2007. De bestaande woningen binnen de zone voor verblijfsrecreatie volgens het gewestplan, kregen binnen het BPA beperkte uitbreidingsmogelijkheden en werden bijgevolg uitgesloten bij goedkeuring. Een ruimtelijk uitvoeringsplan zal op termijn dienen te worden opgemaakt. −

OPMAKEN VAN EEN BPA / RUP SIMLI EN BPA / RUP IJZERMONDE De opmaak werd voorzien en goedgekeurd in de gemeenteraad van 18 september 2008. Hoofddoelstelling is om de summiere verkavelingen van de Simliwijk op te heffen en voor de volledige wijk uniforme en meer gedetailleerde voorschriften neer te schrijven. Voor het vakantiepark is het de bedoeling om voor deze zone naar de toekomst toe meer densere bebouwing toe te laten (max drie bouwlagen),d it in analogie met de Albert I - laan.

WVI april ‘10


179

WVI april ‘10


180

−

OPMAKEN VAN EEN BPA / RUP VOOR DE JACHTHAVENWIJK EN DE OMGEVING VAN HET SPORTPARK. De opmaak werd voorzien en goedgekeurd in de gemeenteraad van 18 september 2008. Hoofddoelstelling is om de veelal verouderde verkavelingen op te heffen en recente voorschriften te implementeren voor de jachthavenwijk. Voor het sportpark en de kinderboerderij is het de bedoeling om de woonbestemming te herleiden naar een recreatieve bestemming.

3. 3 .5 Nieuwpoort Bad – het lastenboek van de Simliwijk Benoit Crombez koopt in 1830 ongeveer 540 ha grond t.h.v. Nieuwpoort Bad, in latere fase aangevuld door de aankoop van het duinengebied te Lombardsijde. Na het overlijden verkrijgt Henri Crombez het onroerend patrimonium en komt dus in het bezit van het duinengebied gelegen tussen de Kinderlaan, Elisalaan, Albert I laan en Louisweg. Voor 1928 werden enkele percelen verkocht, bezwaard met een eeuwigdurende erfdienstbaarheid met als enige bestemming bouwen van een villa en aanleg van een tuin in de zone non aedificandi. In 1928 wordt de Société immobilière du littoral (Simli) opgericht. Henri Crombez verkoopt zijn eigendom aan deze vennootschap. Deze vennootschap werkte de visie van Henri Crombez op de ontwikkeling van het duinengebied verder uit en legt deze vast in een lastenboek (1934). In 1961 komt ± 47 ha in privé bezit. Bij de akte staat de letterlijke weergave van het lastenboek uit 1934. Concreet komt dit neer op het volgende : • De percelen vervreemd voor 1928 zijn verzwaard met een eeuwigdurende erfdienstbaarheid tot bebouwing met één villa en aanleg van een tuin rond de woning. • Alle later aangekochte percelen worden bij verkoop bezwaard met de verplichtingen zoals neergeschreven in het lastenboek van 1934. In 1963 en 1964 wordt het gebied verkaveld (zone S1 en zone S2). Bij de verkoop van deze percelen werd steeds verwezen naar het lastenboek van 1934. Belangrijkste elementen uit het lastenboek : • Villa met bebouwd grondvlak tot maximum 50% van het terreinoppervlak. • Zone non aedifincandi : 5 meter vanaf de perceelsgrens – 8 meter vanaf de rooilijn • Villas in harmonie met de omgeving – geen blinde gevels • Geen dakterras – rood pannendak – geen leien – zadeldak met dakhelling van 45° • Hoogte woning maximaal 11 meter van voet tot nok • Afsluiting : levende haag / muurtje van maximum 50 cm hoogte waarop een houten/betonnen afsluiting van maximum 1,30 meter mag komen.

WVI april ‘10


181

GRS NIEUWPOORT Opdrachtgever: Opdrachthouder:


Gemeente Nieuwpoort

Planningscontext: Juridische plannen Baron Ruzettelaan 35 8310 Brugge Tel. 050/367171 Fax 050/356849

Kaart: Beschermingen

Schaal: 1:50.000

nieuwpoort

Grote eenheid natuur

Ecoimpuls

Grote eenheid natuur in ontw kkeling

Vogelrichtl jngebieden

Natuurverwevingsgebied

beschermd duingebied voor duin bel. landbouwgeb. Ramsargebied Habitatrichtlijngebieden

3. 3 .6 Duinendecreet Het executievebesluit dat de gebieden aanduidt, waarop het duinendecreet van toepassing is, is in werking getreden op 17 september 1993. Het is toepasselijk op de maritieme duinstreek en betreft een totale oppervlakte aan aldus beschermde kustduinen van 1069 hectaren. Op 21/12/1994 is het definitief duinendecreet bekrachtigd met de aanduiding van de nieuw beschermde gebieden. De bescherming krachtens het duinendecreet houdt een volledig bouwverbod in, welke ook de stedenbouwkundige bestemming is van de grond. De getroffen percelen worden als ‘beschermd duingebied’ of als ‘voor het duinengebied belangrijk landbouwgebied’ aangewezen. Het bouwverbod heeft betrekking op de werken die bouwvergunningsplichtig zijn. Het bouwverbod geldt echter niet voor verbouwing, herbouw of uitbreiding van bestaande landbouwbedrijven, voor zover deze werken geen wijziging van de landbouwbestemming tot gevolg hebben. Het decreet bepaalt in dit verband ook dat landbouwgronden, die volgens het gewestplan gelegen zijn in agrarisch gebied, enkel als voor het duinengebied belangrijk landbouwgebied kunnen beschermd worden en dat hun landbouwkundige bestemming onverminderd blijft voortbestaan. Voor de nieuw beschermde gebieden beoogt het definitief Duinendecreet de inrichting van een openbaar onderzoek, een verdere detaillering van het bouwverbod en een vernieuwing van de 30 schadevergoedingsregeling . De beschermde duingebieden zijn : − Het duingebied bij de IJzermonding − Het duingebied ten zuiden van de Simli III duinen, Groenendijk De voor het duingebied belangrijke landbouwgebieden: − Het gebied rond de Lenspolder − Het oude duingebied ten zuiden van de Lenspolder en het Littobos 3. 3 .7 Habitat- en Vogelrichtlijngebied De Europese Gemeenschap vaardigde in 1979 Richtlijn 79/409/EEG inzake het behoud van de vogelstand uit, beter bekend als de Vogelrichtlijn. Het doel ervan is de instandhouding van alle natuurlijk in het wild levende vogelsoorten op het Europese grondgebied te bevorderen. Bovendien wil men ook de broed-, rui-, overwintering- en rustplaatsen van enkele trekvogelsoorten beschermen. De lidstaten zijn er toe gebonden beschermingszones (zogenaamde Vogelrichtlijngebieden), die voldoen aan de vereisten van de richtlijn, af te bakenen en voor te leggen aan de Europese Commissie. In Vlaanderen werden pas in 1988 Vogelrichtlijngebieden aangeduid. Het besluit van 1988 bevat geen concrete beschermingsmaatregelen voor de 23 gebieden. Deze werden, zij het slechts in beperkte mate, genomen in het kader van andere natuur- en milieuwetgeving. Voor de gemeente Nieuwpoort vallen een aantal gebieden onder deze richtlijn, waaronder de Simli duinen, en het slik en schorrengebied langsheen de IJzermonding. In 1992 werd de Europese Richtlijn 92/43/EEG inzake de instandhouding van de natuurlijke habitats en de wilde flora en fauna (Habitatrichtlijn) uitgevaardigd. Als uitvoeringsmaatregel moet elk land speciale beschermingszones aanduiden die deel uitmaken van een Europees netwerk. In totaal werden 40 gebieden of gebiedscomplexen voorgesteld, samen een 69942 ha groot. De Habitatrichtlijngebieden voor Nieuwpoort zijn de volledige IJzermonding, de Simliduinen en het gebied rond het Littobos. Voor Nieuwpoort zijn een deel van de vogelrichtlijngebieden en habitatrichtlijngebieden overlappend. De Vogelrichtlijngebieden en de Habitatrichtlijngebieden vormen samen Natura 2000, een netwerk van beschermde gebieden voor dieren van internationaal belang, over de hele Europese Unie.

30

Voor verdere detaillering zie art.3/art.4 van het definitief duinendecreet

WVI april ‘10


183

GRS Nieuwpoort INFORMATIEF GEDEELTE

Opdrachtgever : Stad Nieuwpoort

Planningscontext


Kaart: Beschermde monumenten,landschappen en stadsgezichten

Verschaald

26

25 7 23 27 18

31

21

20

19

8

6 30 9 10

3 4

28 2412 13 29 11 1 2

16 17 15

33 5 14

3. 3 .8 Monumenten, dorpsgezichten, landschappen BESCHERMDE MONUMENTEN

GEPUBLICEERD IN BELGISCH STAATSBLAD

1. Halle

23/04/1938

2. Onze-Lieve-Vrouwkerk

31/03/1939

3. Het sluizencomplex "De Ganzenpoot" met inbegrip van de volledige technische uitrusting

17/05/2000

4. De oorlogsmonumenten

17/05/2000

Het Koning Albert-Monument, gedenkplaten en gedenktekens 5. De spoorwegbedding

27/08/1999

de gedesaffecteerde spoorwegberm Nieuwpoort-Diksmuide 6. Het "Kattesas" of "Oude Veurnesas" met inbegrip van de ontwateringsluis. (A bert – I laan)

29/08/1995

7. "White Residence", (gevels, bedakingen, trap en traphal) (Hendrikaplein)

05/02/1982

8. De restanten van de grote Vierboete (Kromme Hoek)

31/03/2001

9. ’T Kasteeltje (Langestraat 78)

11/02/1986

10. Vredegerecht en politiecommissariaat

11/02/1986

(Langestraat 83 – 85 – 87 – 89) 11. stadhuis met bijhorende conciërgewoning.(Marktplein)

11/02/1986

12. de opslagplaats zg. "Bommenvrij".

24/11/1994

13. Sint-Laurentiustoren (Willem De Roolaan)

19/05/1983

14. Versterkte stationsruïne (Ramskapelle – Hemmestraat)

18/07/1992

15. Het vml. ateliergebouw (kleibewerkingshal) van de vml. Steenbakker j (Ramskapelle –

17/10/1996

Koolhofstraat ) 16. De schoorsteen van de voormalige vlasroterij (Ramskapelle – Koolhofstraat )

17/10/1996

17. Fabrieksschoorsteen van de voormalige steenbakkerij (Ramskapellestraat)

18/07/1992

23 Villa Hurlebise (Albert I laan 110)

28/04/2006

24 De pastorie (hendrik Gaaraertplein 2)

28/04/2006

25 De vierboete

17/10/2001

26 Steunpunt Seeckt (kustweg 101)

03/07/2007

27 Villa Hurlebise (Albert I laan /lombardsijdestraat 16)

28/04/2006

28 Burgerhuis – Onze Lieve Vrouwestraat 5 – 7 - 9

28/04/2006

29 Herenhuis – Onze Lieve Vrouwestraat 17

28/04/2006

30 Duynenhuis – Oostendestraat 13/15

28/04/2006

31 De vuurtoren en betonnen hekwerk (oude Zeedijk 2)

22/02/2005

32 Marien kustbatterij ramien (Oude zeedijk)

03/07/2007

33 Belgische militaire begraafplaats Ramskapelle

28/07/2008

BESCHERMDE LANDSCHAPPEN 19. Het duinengebied ten westen van Nieuwpoort - Bad

21/04/1978

20. De IJzermonding

23/12/1981

21. De IJzermonding en omgeving

09/09/1994

BESCHERMDE STADSGEZICHTEN 3-4. De omgeving van het sluizencomplex "De Ganzenpoot" en van de nabijgelegen

17/05/2000

oorlogsgedenktekens (Brugse Steenweg) 13. de onmiddell jke omgeving van de Sint-Laurentiustoren.

19/05/1983

18. De voormalige "Villa Crombez" met tuin (Zeedijk)

05/02/1982

WVI april ‘10


185

GRS NIEUWPOORT Opdrachtgever: Opdrachthouder:


Gemeente Nieuwpoort

Programmatische context Baron Ruzettelaan 35 8310 Brugge Tel. 050/367171 Fax 050/356849

Kaart: Relictenkaart

Schaal: 1:50.000

R30019

L30 0

64

R30092

A30015 R30020 A30014 P30097 R30019 P30101 P30043 0 L3

R30021

00

9

0 L30

P30044

76

R30026 A30019 P30042 R30026

L3000 8

A30016

L300 3

2

R30021

1

R30023

02

P30036

L3 0

P30034

P30037 P30099

R30024

P30098 R30022 62

P30038

2 L3002

0 L30

R30024 01

R30022

0 L3

P30035

5

P30045 0 L3 02

P30041 P30040

0

R30024 L30 00

R30053

7

P30039

P30227

Legende zichten vol-panoramisch half-panoramisch gericht

ankerplaatsen puntrelicten l jnrelicten relictzones

Beschermd element

L30019

L3 0

01

8

R30025

A30021

3. 4 Sectorale plannen 3. 4 .1 Gave landschapsrelicten Relicten van traditionele landschappen getuigen van structuren en elementen van landschappen uit het verleden die nog niet door grootschalige ingrepen van na de tweede Wereldoorlog zijn uitgewist. In de 'Atlas van de relicten van de traditionele landschappen van de provincie West-Vlaanderen 31' worden relicten aangegeven die op oude kaartdocumenten kenmerkend waren voor de landschappen en die op orthofotokaarten van omstreeks 1990 nog morfologisch herkenbaar zijn, nog voldoende gaaf zijn om informatieve waarde te bezitten en een functionele of structurele samenhang vertonen. Hun typologie steunt op de ruimtelijke kenmerken van de relicten (punten, lijnen, vlakken). Zo worden relictzones, ankerplaatsen, puntrelicten en lijnrelicten geselecteerd. Voor Nieuwpoort worden de volgende relictzones geselecteerd : lijnrelicten : − − − − − − − −

62 : het kanaal Nieuwpoort - Duinkerke 7 : de oude spoorwegzate Diksmuide - Nieuwpoort 22 : Koolhofvaart 76 : Kreek van Nieuwendamme 9 : Kanaal Nieuwpoort - Plassendaele 62 : Kanaal Nieuwpoort - Duinkerke 20 : IJzer - Kleine Beverdijkvaart Noordvaart - Grote Beverdijkvaart

Ankerplaatsen −

32

:

15 : IJzermonding

Relictzones − − − − −

19 : Duinen Middenkust 20 : IJzermonding 26 : Nieuwlandpolder en Lenspolder 24 : Poldergebied Ramskapelle – Allaertshuizen 23 : Poldergebied Pelikaanbrug

Puntrelicten − − − − −

42 : Sluizencomplex Ganzepoot Nieuwpoort 40 : Klein Noordhof 41 : Groot Noordhof 44 : Fort van Nieumendamme 98 : Stationruïne Nieuwpoort

31

Opgemaakt door de RUG, o.l.v. Prof. Antrop

32

Ankerplaatsen zijn gebieden met ensembles van elementen met een bijzondere samenhang.

WVI april ‘10


187


Opdrachtgever

Planningscontext

Opdrachthouder :

:Stad Nieuwpoort


Kaart: Landinrichtingsplan Westhoek (VLM)

schaal: 1/50000 0

Legende

1000m

3. 4 .2 Landinrichtingsproject “Westhoek” Op 23 oktober besliste de Vlaamse Regering tot het opstellen van het landinrichtingsproject “De Westhoek”. Het grondgebied van Nieuwpoort behoort hier volledig toe (goedgekeurd door de Vlaamse Regering in juni 1995). De opties die betrekking hebben op het grondgebied van Nieuwpoort zijn de volgende : STRUCTUUR VOOR LANDBOUW Stimuleren van de tuinbouw en verbeteren van structuren voor akkerbouw voor het noordelijk gedeelte, nl. het gebied ten noorden van de A18. Uitvoering van ruilverkavelingen bij de aanleg van de A18 STRUCTUUR VOOR NATUUR De duinen : − Uitwerken van een zonering van de duingebieden en het veiligstellen van het duinbiotoop − Het begeleiden van het recreatief medegebruik in een aantal duincomplexen. − Opmaken van een beheersplan in duingebieden. − Ontwikkelen van binnenduinranden en overgang tussen duinen en polder met een ecologische rijke, kleinschalige extensieve landbouw en bosgemeenschappen. − Stimuleren van alternatieve waterwinning in overeenstemming met het duinecotoop. Herstel en ontwikkeling van het riviersysteem van de IJzer − Verbeteren van structuurkenmerken van gedegradeerde oevers, in samenhang met de eisen voor scheepvaart vanaf Diksmuide tot Nieuwpoort − Verbeteren van waterkwaliteit en het verwijderen van teveel aan slib. − Ontwikkelen van een geïntegreerd waterbeheer en instellen van een waterpeil in functie van wonen, scheepvaart, landbouw, waterwinning, recreatie en natuur. − Het creëren van vochtige weilanden en waterrijke gebieden, overstroombare gebiedjes langs de oever van de IJzer en introductie van KLE’s rondom de IJzer, inrichten en ontwikkelen van IJzerarmen en ontginningszones langs de IJzer. − Het herstellen en valoriseren van het estuarium als natuurgebied in samenhang met een planning van de havengebonden activiteiten, recreatie en wetenschappelijk onderzoek. STRUCTUUR VOOR LANDSCHAPSZORG Het richtplan stelt het versterken en beschermen van de identiteit, de gaafheid en de regionale diversiteit van het landschap voor. Gepleit wordt om het polderlandschap te versterken door selectieve aanleg van groen geënt op de elementen van het polderlandschap (waterlopen, historische hoeven, wegen), naast cultuurhistorische elementen, specifiek : − Uitgestrekte gebieden met een natuurlijk duinenlandschap in contrast met compacte verstedelijkte gebieden De randen van de bebouwde gebieden dienen scherp gehouden te worden. − Versterken identiteit noordelijke polderlandschap Polderwaterlopen en poldersloten Er wordt voorgesteld om de polderwaterlopen en -sloten als ecosysteem te verbeteren. Een afstemming tussen de natuurbehouddoelstellingen, het recreatief gebruik van de polderwaterlopen en het peilbeheer is nodig. Een hoofdnetwerk van migratieassen wordt ecologisch verbeterd door de aanleg van natuurlijke en natuurtechnische oevers en het opheffen van migratiebarrières. Binnen Nieuwpoort bestaat het hoofdnetwerk van polderwaterlopen uit − Nieuwpoort - De Panne via het Langgeleed, met een zijtak naar de enige duinbeek in het gebied : de Waterloop Zonder Naam − Nieuwpoort – Fintele via de Veurne-Ambachtse noordvaart, de grote Beverdijkvaart en de grote Beverdijkbeek. − Nieuwpoort – komgrondengebied van Lampernisse, via de Koolhofvaart, de oude A-vaart en de grote Ijzerbeek. − Nieuwpoort – noordelijk deel van het Plateau van Izenbere via Koolhofvaart, Kromme gracht en Bampoelbeek. − Nieuwpoort – Moeren via Koolhofvaart, Proostdijkvaart, Steengracht, Bergenvaart en Ringsloot.

WVI april ‘10


189

STRUCTUUR VOOR RECREATIE In het richtplan wordt voorgesteld om structuurdragers voor recreatie te ontwikkelen. De ontwikkeling van structuurdragers kan gerealiseerd worden in aansluiting met de grotere, bevaarbare waterwegen , zoals het kanaal Duinkerke – Nieuwpoort. De oude spoorwegbedding tussen Nieuwpoort en Diksmuide en een zone achter de duinengordel sluiten hierbij aan. Concrete maatregelen met betrekking tot Nieuwpoort : − Het uitbouwen en realiseren van een recreatieroute langs het kanaal Nieuwpoort – Duinkerke en het aanbrengen van een begeleidende en gedifferentieerde groenstructuur langs het kanaal. 33 − Het inrichten van de oude spoorwegbedding van Diksmuide naar Nieuwpoort tussen Nieuwpoort Stad en Bad. − Het inrichten en uitrusten van een knooppunt op de recreatieve structuur ten zuiden van Nieuwpoort-stad en het opzetten van kleinschalige voorzieningen op die plaats. − Valorisatie van de IJzer als toeristisch-recreatieve as met daaraan gekoppeld de uitbouw van een recreatieroute langs de IJzer. − Zachte recreatie op de in onbruik geraakte voetwegels in de Lenspolder. Het betreft de OW-as o.a. verbinding Hannecart-bos – Polderstraat – Kinderlaan – Lenspolder – Havengeul en de NZ-as Littoduinen – Ysermonde – Simli III. HET RANDSTEDELIJK GEBIED VAN NIEUWPOORT De volgende maatregelen worden voorgesteld : In de noordelijke randstedelijke zone langs de rechteroever van de IJzermonding : − Het herstellen en inrichten van het IJzerestuarium door natuurbouw − Het verbeteren van de toegankelijkheid van het havengebied in relatie tot Nieuwpoort-stad In de noordelijke randstedelijke zone langs de linkeroever van de IJzermonding : − Het herinrichten van de as Koninklijke Baan tussen stad en bad als boulevard met brede voetpaden, fietspaden en beplanting − Het verfraaien van de promenade en de omgeving van het park In de zuidelijke randstedelijke zone : − Het inrichten van de oeverzones van het spaarbekken voor recreatie en natuurontwikkeling − Het inrichten van de oude IJzerarm en de directe omgeving tussen stad en spaarbekken door natuurbouw − Het inrichten van de zone tussen stad en Sint-Joris − Het inrichten van de Lenspolder, als een open en agrarisch cultuurlandschap − Het beschermen van de duinrand rond de Lenspolder, onderzoek naar de mogelijkheid voor selectieve bebossing.

33

Het inrichten van de verlaten spoorwegbedding tussen Kattesas en Louisweg als recreatieve route vervalt. De bestendige deputatie

dd. 23.11.2000 hechte zijn goedkeuring aan de vraag van de stad om de gronden aan te kopen en te verharden als dienstweg voor de verkeersvrije westeroever Havengeul tussen Kattesas en de Lombards jdestraat. WVI april ‘10


190

3. 4 .3 Ecosysteemvisie voor de Vlaamse Kust (Provoost et al. 1996) Het algemene referentiewerk voor natuurbehoud en – ontwikkeling in de duingebieden wordt gevormd door de “Ecosysteemvisie voor de Vlaamse Kust”. Deze studie behandelt vanuit de sector natuurbehoud de gewenste ruimtelijke invulling van de duingebieden van de Vlaamse Kust. De ecosysteemvisie beoogt een integraal beheer van alle voor het duinen kustgebied belangrijke habitats en de erin voorkomende planten- en diersoorten en doet voorstellen naar de ontwikkeling ervan. Het globaal streefbeeld omvat een aantal verschillende types van gebieden met elk hun specifieke functie.

Gebieden met hoge actuele natuurwaarden De natuurwaarden in deze gebieden moeten behouden en waar mogelijk ook versterkt worden. Aan de kust kunnen bijna alle natuurgebieden als halfnatuurlijk worden beschouwd, of kunnen als een vorm van natuur in urbane omgeving worden beschouwd. Hoewel de biodiversiteit duidelijk het uitgangspunt vormt, wordt hierbij geopteerd voor ‘zo natuurlijk mogelijke’ beheersvormen. (begrazing, activeren lokale verstuiving,…). Voor de duingebieden dienen op korte termijn beheersplannen opgemaakt te worden die optimale natuurontwikkelingscenario’s uitwerken. Voor Nieuwpoort werden de volgende gebieden geselecteerd : − Simli-III duinengebied en de Litto-duinen. 34 − Gebieden die in aanmerking komen voor een dynamisch kustzonebeheer in een halfnatuurlijk landschap : − De IJzermonding − Campings tussen IJzermonding en Sint-Laureins Gebieden met lage actuele maar hoge potentiële natuurwaarden : Deze gebieden situeren zich vooral aan de binnenduinrand en bestaan voor het merendeel uit akkers en cultuurgraslanden. − Gebieden die in aanmerking komen voor activering micro – meso – verstuiving in een half-natuurlijk landschap : − Lenspolder − Ook het ecologisch streefbeeld van de duin-polderovergangen komt hier aan bod. De actueel minder maar potentieel waardevolle duin-polderovergangsgebieden dienen volgens deze visie als halfnatuurlijke landschappen te worden ingericht en beheerd. − Overgangsgebieden tussen Oostduinkerke en Nieuwpoort – Groenendijk − Noordelijk en zuidelijk deel duin-polderovergangsgebied Lenspolder − In een aantal strandgebieden kan de natuurwaarde door aangepast beheer (selectief reinigen, recreatie kanaliseren,….) sterk verhoogd worden. − De strandzone op de rechteroever van de IJzermonding wordt voor Nieuwpoort aangeduid.

34

Hierin is natuurontwikkeling mogelijk.

WVI april ‘10


191

WVI april ‘10


192

Geringe actuele en potentiële natuurwaarde, mogelijkheden voor functieverweving met landbouw, recreatie, wonen en industrie. Voor de gebieden met een geringe actuele en potentiële natuurwaarde wordt een functieverweving voorgesteld met landbouw en/of recreatie. − Deel Linkeroever IJzermonding (functieverweving natuur met recreatie) − Deelgebieden Groenendijk en Lenspolder (functieverweving natuur met recreatie en landbouw). 3. 4 .4 Plan Orchis (Bonte, 1994) Voor de duin-polderovergangsgebieden van de Westkust werd door Natuurreservaten VZW het actieplan Orchis opgesteld. Dit plan beoogt een bescherming en ontwikkeling van natuur in de duin-polder overgangsgebieden van de Westkust. Hierin worden de volgende actiepunten voorgesteld : − Alle binnenduin- en binnenduinrandgebieden dienen als R-gebied te worden aangeduid. − Waterwinning in de voorliggende duinen dient afgebouwd, tevens is een hydrologische isolatie t.o.v. de achterliggende polders gewenst. − Nieuwvorming van natte terreinen (kalkmoerassen) is gewenst. − Beheer : extensieve beweiding zonder bemesting of bijvoederen om een mozaïeklandschap van kalkminnend nat en droog grasland en struweel te verkrijgen. − Op de “echte” poldergronden kunnen natuurgetrouwe wandelbossen worden aangeplant.

WVI april ‘10


193

3. 4 .5 Actieplan voor het beheer en de duurzame ontwikkeling van het duingebied tussen de Franse grens en Westende - Geïntegreerd kustzonebeheer (februari 2000) Het project kadert in het Europese TERRA – project voor de uitwerking van een geïntegreerd kustzonebeheer. Hierin is een gebiedsvisie en actieplan uitgewerkt voor het beheer en de duurzame ontwikkeling van het duingebied tussen de Franse grens en Westende. Het verenigen en het integreren van natuurbehoud, kustverdediging, recreatieen landbouw/bosactiviteiten, waterwinning en militaire activiteiten met de natuurlijke kwaliteiten van het gebied, vormde hierbij de uitgangspunten. Op basis van de bestaande planologische bestemmingen, waarden en potenties en kwetsbaarheden, werden de gebieden onderverdeeld in hoofdfuncties natuur, landbouw of verwevingsgebied. “Binnen de hoofdfunctie natuur staan natuurbehoud en/of ontwikkeling centraal en zijn zachte recreatievormen mogelijk. Verwevingsgebieden streven naar een verweving en integratie van verschillende sectoren. In deze gebieden komen naast de functies natuur ook andere sectoren zoals recreatie en landbouw aan bod.” Simliduinen Er wordt voor dit gebied geopteerd voor de hoofdfunctie natuur waarbij natuurgebonden, zacht geleide recreatie voorgesteld wordt op een officieel padennet. Groenendijk (gebied tussen de simliduinen en de lenspolder) Hierin werd geopteerd om het gebied de functie verweving natuur met recreatie (speelweide, picknick) te geven. De huidige en toekomstige betekenis van het gebied voor landbouw is hier sterk achterhaald. Indien een natuurherstel en ontwikkelingsplan voor dit gebied zal opgesteld worden, wat wenselijk is gezien de hoge potentiële natuurwaarden van het gebied, zou een gedeeltelijke afsluiting van de meest kwetsbare zones voor recreatie wenselijk zijn. Noordelijke duin-polderovergang Lenspolder Er wordt voor dit gebied geopteerd om het aan te duiden als verwevingsgebied voor natuur, recreatie en landbouw. Landbouw blijft mogelijk onder beheersovereenkomsten. De polder zelf is geschikt om aan zachte vormen van recreatie te doen met een multifunctioneel bos en uitgestippelde wandelen fietspaden. Duingebied Militair domein (IJzermonding) In dit gebied wordt de hoofdfunctie natuur vooropgesteld, met een geleide zachte recreatie als recreatieve mogelijkheid (natuurgebonden recreatie). De zeewerende functie van de duinen, die sterk onderhevig zijn aan afslag, dient hier in een structureel en geïntegreerd kustzonebeheer gezien te worden met aandacht voor de ecologische aspecten van de zeereepduinen.

WVI april ‘10


195


Opdrachtgever

Ruimtelijke context: Gemeentelijk niveau

Opdrachthouder :



Kaart: Gnop Aktieplannen

11

16

10 12

13

14

8 7 a 2a+9 6 5

5

4

2b 3

7b 15

2a

2a

2b

1

Legende West-as voor natuur Oost-as voor natuur

1. integratie kazematten 2a. relicten reliëfrijk grasland 2b. zone voor stimuleren heraanleg veedrinkputten en onderhoud walgrachten 3. opnemen ruigte 4. ontwikkeling grazige ruigte

5. 6. 7a. 7b. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16.

beheer als hooiland extensief graasbeheer verderzetten natuurgericht bermbeheer + educatie natuurtechnisch bermbeheer Hemmestraat spontane natuurontw. Omgeving pompgemaal stedelijke beheersovereenkomst grasland Simli-III duinen : afsluiten van het gebied kenbaar maken van het beschermd landschap strandzone : bijsturen spontane duinvorming beheersovereenkomst akkerlandbeheer natuurtechnisch bermbeheer Polderdijk en Verschendijk naleving wetgeving : beschermde amfibieën in vijvergebied + informatie extra stimulans voor gebied tussen IJzer en Hemmeleed natuurontwikkelingsproject IJzermonding (initiatief Vl. Gem.)

3. 4 .6 Gemeentelijk natuurontwikkelingsplan Het GNOP bestaat uit twee delen, nl. een nota bestaande uit een basisinventarisatie, een visievorming en een oriëntatie en een nota met gericht onderzoek en inrichtingsplannen. In dit tweede deel werden twee mogelijke leidraden voor het gemeentelijk natuur- en landschapsbeleid aangereikt van waaruit het actieplan en een lange termijnvisie (10 tot 20 jaar) voor het gemeentelijk natuurbeleid werden gekoppeld. Doelstelling hierbij is om voor enerzijds een natuurgericht beheer te zorgen in de reeds actueel waardevolle delen en het versterken van de bestaande ecologische infrastructuur door het wegwerken van knelpunten en waar mogelijk het extra creëren van natuurwaarden door bvb. grondverwerving, milieubouw etc. Voor bepaalde gebieden, nl voor de Kreek van Nieuwendamme, de Kleiputten van Sint – Joris, het poldergebied tussen IJzer en Hemmeleed, voor de omgeving van de oude spoorwegzate Nieuwpoort – Diksmuide, en voor het stranden duinengebied, werd een ontwerp actieplan ten gunste van het natuurbehoud voorgesteld. ACTIEPLAN “WEST-AS VOOR NATUUR” Deze as loopt vanaf het strand van Nieuwpoort – Bad over de SIMLI - III duinen, de Littoduinen langs de exspoorwegzate tot voorbij Ramskapelle. ACTIEPLAN “EEN OOST-AS VOOR NATUUR” : Deze as loopt vanaf het natuurreservaat de IJzermonding stroomopwaarts de IJzer, via de omgeving van het spaarbekken en de Nieuwendammekreek tot het gebied tussen de IJzer en het Hemmeleed. Tevens wordt er aandacht geschonken aan een aantal polderwaterlopen, nl. Beverdijkvaart, Koolhofvaart en Veurnevaart.

Volgende concrete actiepunten zijn in uitvoering of werden reeds uitgevoerd : Volledige grondgebied : − Ondersteunen van aanplant streekeigen groen, in het kader van de actie ‘Behaag het landschap’ (zie verder). − Uitbouw van vrijwillige weidevogelbescherming. − Uitreiken van toelagen voor verkoop nestkasten voor bepaalde vogelsoorten. Zandwinningsputten van Sint-Joris − Het plaatsen van borden voor de bescherming van amfibieën. De spoorwegzate Nieuwpoort - Diksmuide en nabije omgeving : − Ondersteunen van aanplant streekeigen groen, in het kader van de actie van proclam − Uitbouw van vrijwillige weidevogelbescherming. Er werden twee wildredders aangekocht, met de provincie werd in april 99 gestart met het uitlenen hiervan alsook mestplankjes en nestbeschermers. − Voor het volledige grondgebied worden toelagen uitgereikt voor verkoop nestkasten voor bepaalde vogelsoorten. − De spoorwegzate nabij het oude spoorweggebouw van Ramskapelle uitbreiden met een smalle strook ruigte waarbij de stad als coördinator en stimulator optreedt. Strand en duinen : − Natuurgebied Simli III : Het plaatsen van omheining, de onderhandelingen tot aankoop van de duinen door provincie zijn voorlopig stilgelegd, de borden met melding van “beschermd landschap” voor Simli III duinen zijn aangebracht. Kleine landschapselementen : − De kern van het GNOP actieprogramma met betrekking tot KLE’s is het opstellen van een subsidiereglement voor de aanplant / aanleg en onderhoud van KLE’s. De doelstelling is om een financiële tussenkomst te voorzien voor de aanleg en het onderhoud van poelen en walgrachten, hagen, houtkanten, knotbomen, hoogstammige bomen en hoogstammige fruitbomen. Op heden is enkel voor het onderhoud van knotwilgen een gemeentelijke toelage voorzien.

WVI april ‘10


197

GRS Nieuwpoort INFORMATIEF GEDEELTE

Opdrachtgever : Stad Nieuwpoort

Planningscontext


Kaart: Structuurplan Lenspolder

Schaal: 1/25000

Legende bos speelbos open duingrasland wandelpad

begrenzing gebied

3. 4 .7 Structuurplan Bos- en natuurgebied Lenspolder - Zelte, 1997 Het structuurplan “Bos en natuurgebied Lenspolder en Zelte” (Nieuwpoort – Koksijde) stelt een gebiedsvisie voor dit gebied voorop. Voor de duin - polderovergangsgronden van de Lenspolder wordt voor het noordelijk deel ervan een open graslandgebied met herstel van de kwelpotenties vooropgesteld. Voor het zuidelijk deel van de Lenspolder wordt geopteerd voor bebossing met inheemse loofboomsoorten. De Lenspolder komt in aanmerking voor bosuitbreiding. Recreatief (zacht ) medegebruik is mogelijk, onder de vorm van wandelen, fietsen, spelen (speelbos), verbinding van bestaande ruiterpaden en natuureducatie. In het plan werden twee alternatieven aangeboden voor het aanleggen van een speelbos: nl. de zuidoostelijke uithoek , dicht bij het centrum van Nieuwpoort of de noordoostelijke uithoek, dicht bij de verblijfsparken en de nieuwe woonwijk (Yachthavenwijk). 3. 4 .8 Gebiedsvisie IJzermonding, 1996 Voor het gebied tussen de IJzermonding en de gebouwen van het militair domein werd in 1996 een gebiedsvisie en beheersplan opgesteld. Het gebied omvatte niet alleen de Zeereepduinen maar tevens het schorren- en slikkengebied van de IJzermonding. De zeereepduinen en het strand komen in aanmerking voor de oprichting van een strandreservaat. Dit houdt in dat het volledige strand, vanaf de laagwaterlijn tot en met de zeereepduinen niet vrij toegankelijk is voor het gebied. Er kunnen wel natuureducatieve wandelingen georganiseerd worden. Het streefbeeld van de duinen beoogt een herstel van het oorspronkelijk reliëfrijk karakter van de duinen en de handhaving van een minimale rustverstoring ten behoeve van broedende steltlopers en betredingsgevoelige korstmosvegetaties. Voor het volledige gebied is een inrichtingsplan, het natuurontwikkelingsproject De IJzermonding door het Vlaamse Gewest, afdeling natuur opgesteld. De bedoeling hiervan is natuurherstel, om het volledige gebied verder naar natuur te ontwikkelen, een deel van de gebouwen van de zeemacht werd al afgebroken en de afgraving van de opgespoten terreinen is in uitvoering.

WVI april ‘10


199

GRS NIEUWPOORT RICHTINGGEVEND GEDEELTE

Opdrachtgever

:Stad Nieuwpoort

Ruimtel jke context: Gemeentelijk niveau

Opdrachthouder


Kaart: Mobiliteitsplan: Gewenste ruimtelijke structuur

Bron Mobiliteitsplan Groep Planning

3. 4 .9 Mobiliteitsplan Uitgaande van het bestaande verkeersleefbaarheidsplan voor Nieuwpoort-Bad en Nieuwpoort-stad is het mobiliteitsplan uitgewerkt. De opmaak van het mobiliteitsplan omvat drie fasen : de oriëntatiefase, de fase van opbouw van het plan en de beleidsfase. Het beleidsplan werd goedgekeurd op de auditcommissie van 13/11/2000. In het beleidsplan werden de krachtlijnen van het scenario duurzame mobiliteit uitgewerkt tot concrete beleidsmaatregelen. De kerngedachte van het scenario duurzame mobiliteit is : − − − − − − − − −

Duidelijke categorisering van de wegen, waarbij Albert I laan in Nieuwpoort-Bad op termijn wordt afgebouwd tot een louter lokale weg en de Elisalaan wordt ingericht voor tweerichtingsverkeer. Het doorgaand verkeer uit de binnenstad weren en op kritieke plaatsen de zone 30 invoeren, voornamelijk in de schoolomgeving. Het vrachtverkeer uit het centrum weren, met uitstippeling van aangepaste routes Gericht parkeerbeleid met randparking voor ééndagstoerisme. Herinrichting openbaar domein te Nieuwpoort-Bad ten voordele van de voetganger Uitbouwen van het fietsroutenetwerk, aanmoedigen van het fietsverkeer Voetgangersgebieden uitbouwen Herinrichting van de kaai met brede voetpaden, een ruimtelijke binding tussen Nieuwpoort stad en de nieuwe jachthaven dient te worden gerealiseerd. Aanmoedigen van het gebruik van het openbaar vervoer, waarborgen van doorstroming kusttram.

Voor Nieuwpoort werden een aantal ruimtelijke uitgangspunten naar voren geschoven die van belang zijn voor de mobiliteit : − − − − −

Versterken van de eigenheid van de hoofddorpen Ruimtelijke binding van Nieuwpoort – Bad en Nieuwpoort – Stad Verdere ontwikkeling van het lokaal bedrijventerrein Sint-Joris Ontwikkeling van de nieuwe jachthaven Continuïteit van de open ruimte

3. 4 .10 Mercuriusproject Door het stadsbestuur van Nieuwpoort werd, in overleg met het koepelplatform van de georganiseerde handel in Nieuwpoort – stad, een strategisch commercieel plan opgesteld ten behoeve van Nieuwpoort – stad en dit in het kader van het Fonds voor Binnenstedelijke Commerciële Centra. DOELSTELLINGEN BINNEN HET MERCURIUSPROJECT Verhogen van de toeristische attractie van Nieuwpoort - stad. Hierdoor zal Nieuwpoort – stad haar handelsapparaat kunnen diversifiëren, uit te breiden en af te stemmen op haar economische roeping toerisme : verweving van recreatie, cultuur en landschap. ALGEMENE RUIMTELIJKE VISIE De attractiepolen (zoals Nieuwpoort stad en bad, het vele groen en de waterlopen, het historisch erfgoed, de IJzer en het waterspaarbekken Sint - Joris) aan elkaar verbinden door het wegnemen van barrières en het creëren van nieuwe verbindingen voor voetgangers en fietsers.

WVI april ‘10


201

Wegnemen van barrières : Verkeersbarrières opheffen zodat elk verkeerstype (auto – tram – fiets – voetganger) vlot en onbelemmerd ter bestemming kan komen. − − −

Kaai, barrière tussen het Kaaiplein en het stadscentrum De Lange brug Visuele barrière : de jachthaven dient visueel verbonden te worden met het historisch stadscentrum zodat een visueel contactbeleving ontstaat tussen de stad en de jachthaven.

Creëren van verbindingen voor fietsers en wandelaars − − − −

Verbinding van de nieuwe en uitgebreide jachthaven met het stadscentrum Het realiseren van een voetgangersbrugverbinding tussen de expanderende jachthaven en de Kaai. Verbinding met de handelskern en het marktplein het tot stand brengen van de jachthaven – Kaai – stadscentrum relatie : de Kaai esplanade Verbinding met Nieuwpoort – Bad via de havengeul Het realiseren van een fietsen wandelrouteverbinding met Nieuwpoort - bad langsheen de havengeul Verbinding met het sluizencomplex, de activiteiten rond het waterspaarbekken van St.-Joris en de oostelijke groenzones.

Cultuurtoerisme : recreatie, cultuur, natuur − Het instandhouden, restaureren en valoriseren van het historisch erfgoed van Nieuwpoort. − De jachthaven Het verder ontwikkelen van de jachthaven met verweving van residentiële en vakantiewoningen − De jachthaven – Kaai – stadscentrum relatie − Het ontmoetingscentrum en het visserij- en scheepvaartmuseum. − De groene gordel rond Nieuwpoort Het ontwikkelen van een ontmoetingscentrum − Recreatie op de waterlopen Aan de hand van de uitgewerkte toekomstvisie werden tevens een aantal ideeën omtrent mogelijke projectdossiers naar voren gebracht.

WVI april ‘10


202

4. Knelpunten, kwaliteiten en kansen Vanuit de eerste kennis van de bestaande ruimtelijke structuur en situatie binnen de gemeente worden knelpunten, kwaliteiten en potenties geschetst. In eerste instantie gebeurt dit globaal op gemeentelijk niveau, in tweede instantie voor de deelstructuren.

WVI april ‘10


203


Opdrachtgever

Knelpunten

Opdrachthouder :

:Stad Nieuwpoort


Kaart

Verschaald

onsamenhangend geheel gebrekkige - nieuwpoort stad/ nieuwpoort bad relaties - nieuwpoort stad/ jachthaven -nieuwpoort stad/ spaarbekken barrières -N34 -sluizen complex ‘ganzenpoort’ verstoorde open ruimte relaties overgang strand-duinen-polders

ongedefiëerde restruimte/gebrekkige kwaliteit openbaar domein -kaai + westelijke Ijzeroever -noorderhaven oever -zuidelijke gordel nieuwpoort stad -eiland -omgeving Nieuwendamme kreek storende overgang naar de open ruimte lage leefbaarheid door verkeershinder - Albert-I-laan / Astridlaan

4. 1 Ruimtelijke knelpunten, kwaliteiten en kansen op gemeentelijk niveau 4. 1 .1 Knelpunten ONSAMENHANGEND GEHEEL Nieuwpoort bestaat uit een conglomeraat van afzonderlijke entiteiten met een uiteenlopend karakter. De samenhang tussen de entiteiten wordt vaak verstoord door fysische en/of visuele barrières. De relatie tussen en binnen de verschillende entiteiten kan beter. • Nieuwpoort Stad en Bad zijn morfologisch aan elkaar gegroeid door een suburbane woonuitbreiding parallel aan de Albert-I laan. • In de relatie tussen Nieuwpoort Stad en de Nieuwe Jachthaven ontbreekt zowel een fysische als visuele verbinding. Het is niet zozeer de bedrijvigheid zelf die storend is dan wel de aankleding ervan en de gebrekkige ruimtelijke kwaliteit van de publieke ruimte. Lang niet alle barrières zijn knelpunten, vaak zijn sterke grenzen ook kwalitatief als afbakening van een gebied. ONDEFINIEERBARE RESTRUIMTE – GEBREKKIGE KWALITEIT VAN HET PUBLIEKE DOMEIN Enkele gebieden worden gekenmerkt door chaotische, onafgewerkte of verouderde (nederzettings)structuren en in conflict tredende functies. De al dan niet latent aanwezige kwaliteiten komen niet tot hun recht of worden bedreigd. • In de zuidelijke gordel binnen Nieuwpoort Stad ontstaat een conflictsituatie tussen de verouderde bedrijvigheid, de vervuiling ervan en de woonfunctie. De kwaliteit van de publieke ruimte en de relatie met het centrum kan in vraag gesteld worden, het karakter van ‘achterkant’ overheerst, zowel letterlijk als figuurlijk. • In de omgeving van de Nieuwendamme kreek, het gebied tussen en ten noorden van de Gravensluis en de Iepersluis, is een combinatie aan te treffen van sterk verouderderde gebouwen, afval van bedrijvigheid, een waardevol maar bedreigd natuurgebied rond de Kreek van Nieuwendamme, een kleine binnenhaven en een nieuw verblijfspark met een minimum aan kwaliteit. De ruimtelijke kwaliteit en de samenhang der elementen kunnen als gebrekkig aangeduid worden. • De bedrijvigheid op de ambachtelijke zone tussen de vismijn en het Kattesas is vrij geïsoleerd ten opzichte van zijn omgeving. De ruimtelijke kwaliteit kan er duidelijk verbeterd worden. Ook verder naar de oude jachthaven toe treffen we ongedefinieerde restruimte aan. • De uitstraling van de handelshaven langs de Noorderhavenoever is weinig uitnodigend. Het vormt tevens een barrière tussen Nieuwpoort Stad en de Jachthaven. • De opslagloodsen en de bedrijvigheid op het eiland tussen het kanaal Nieuwpoort-Duinkerke en Veurne-Ambacht zijn visueel storende elementen. Dit gegeven krijgt echter een uitdovende functie in het Prup Veurne Ambacht (groene bestemming).

WVI april ‘10


205

ONAFGEWERKTE RANDEN • De woonuitbreiding langs de Dockaertstraat (grondgebied Koksijde) is een uitstulping aan de anders sterk begrensde stad. VERSTOORDE OPEN RUIMTE RELATIES • Zee - duinen - polder overgang is grotendeels verloren gegaan. • De relatie tussen de Lenspolder en het open aaneengesloten poldergebied is zwak. VERKEERSHINDER EN – DRUK • Langs de Albert I-laan vormt het doorgaand verkeer in het hoogseizoen een constante verkeersdruk voornamelijk ter hoogte van de kaai en Nieuwpoort Bad. Problemen qua verkeersveiligheid en leefbaarheid zijn er legio. Door het niet efficiënt gebruik van de kamstructuur zit er veel (overbodig) doorgaand kustverkeer op de N34. • De Astridlaan is een drukke verkeersader voor het verkeer van en naar de autosnelweg, normaal zou de Kinderlaan hiervoor moeten gebruikt worden.

WVI april ‘10


207

4. 1 .2 kwaliteiten IJZER De IJzer die Nieuwpoort doorkruist, biedt in zijn geheel een gedifferentieerde waaier en een verspreid aanbod aan kwaliteiten, zowel op toeristisch-recreatief als op het cultuurhistorisch, ecologisch en economisch vlak. • De IJzervallei, het afwateringsbekken van de IJzer, omvat naast een uitgebreid netwerk van polderwaterlopen ook het Spaarbekken en de Koolhofput als kwalitatieve en structuur bepalende elementen. • Het sluizencomplex regelt de waterstand in de polders en vormt het knooppunt van de verschillende waterlopen. Samen met het Albert I-monument bezit het een belangrijke beeldbepalende en historische waarde. • De havens zijn ontstaan door de combinatie van de zee en de IJzer. We krijgen een natuurlijke havengeul met een rijke verscheidenheid aan aanlegplaatsen, een jachthaven, vissershaven, handelshaven en een binnenhaven. • De IJzermonding is een uniek buitendijks slikken- en schorrengebied ten oosten van de havengeul, het bezit veel natuurlijke en landschappelijke kwaliteiten. KUST De ligging aan de kust is een tweede sterke troef van Nieuwpoort. Het strandtoerisme heeft heel de ontwikkeling van Nieuwpoort Bad op gang gebracht. • De Noordzee is de drager van een aantal activiteiten zoals watersport, visvangst, toerisme en watergebonden bedrijvigheid. Vooral de sterke beeldwaarde en de natuurkracht spreken tot de verbeelding. • Het strand op zich is een sterke toeristische attractie, het genereert tevens handel en horeca, vooral in Nieuwpoort Bad. • De duinengordel bestaat uit enkele waardevolle restanten zoals de Simli III duinen, de Littoduinen en de brede duinen ten oosten van de IJzermonding. POLDERS De polders kunnen als natuurlijk en landschappelijk waardevol worden aangeduid, ze bieden ruime perspectieven. • De open aaneengesloten polderruimte, voornamelijk gelegen ten zuiden van de A18, is een gebied met relatief weinig versnippering en geschikt voor grondgebonden landbouw alsook voor medegebruik van passieve toeristisch-recreatieve activiteiten. • De Lenspolder en het ecologisch waardevol agrarisch landschap ten oosten van de IJzermonding zijn geïsoleerde restanten van het overgangsgebied tussen duinen en polders. BEBOUWDE RUIMTE De bebouwde ruimte speelt een belangrijke rol in de beleving van ruimtelijke kwaliteit. Enkele in het oog springende sites zijn: • Nieuwpoort Stad wordt gekenmerkt door een compacte nederzettingsstructuur met een sterke begrenzing, beperkte bouwhoogtes en een dambordpatroon met diepgaande perspectieven. In de omgeving van het marktplein en de Willem De Roolaan treffen we een rijk patrimonium aan getypeerd door cultuurhistorische en architecturaal markante gebouwen. Dit levert een geheel op met een sterke beeldwaarde. • Simliwijk wordt onderscheiden door zijn rustige en kwalitatieve woonomgeving. • St.-Joris valt op door het pittoreske karakter.

WVI april ‘10


209

GOEDE BEREIKBAARHEID De algemene ligging van Nieuwpoort ten opzichte van de hoofdwegen is gunstig. • De directe aansluiting op de kamstructuur die de kust ontsluit via de A18. • De afzonderlijke ontsluiting van Nieuwpoort Stad, Nieuwpoort Bad en het bedrijventerrein De Noordvaart door de aanwezigheid van de N355 en de N356. • De kusttram zorgt voor de link tussen Nieuwpoort Stad en Nieuwpoort Bad en maakt de relatie met de andere kustgemeentes. STEDELIJKE GROENSTRUCTUREN De aanwezigheid en de bundeling van stedelijke groenelementen is een belangrijke kwaliteit voor de leef- en woonomgeving. • Leopoldpark en Koningin Astridpark. • Sportpark en de kinderboerderij. • Prins Mauritspark langs de havengeul. PUBLIEKE DOMEIN De kwaliteit en inrichting van de publieke ruimte is belangrijk voor de algemene beleving en uitstraling van de stad. Er is de laatste jaren aandacht besteed aan de volgende projecten: • De heraanleg van de Albert I-laan ter hoogte van Nieuwpoort Bad. • De aanpak van de markt en de Marktstraat. • De promenade langs de havengeul. • De heraanleg van de Kaai. BEELDBEPALENDE ELEMENTEN Enkele gebouwen en constructies behoren intussen tot het mentale beeld van de stad: Punten • Het Albert I-monument. • De oude vuurtoren. • De vismijn. • De kerktoren. • De Stadshalletoren • De beiaardtoren Lijnen • Het staketsel. • Het zeefront. • De IJzer. Vlakken • Het sluizencomplex ‘De Ganzenpoot’. • Jachthaven. • De Lenspolder. • De IJzermonding. • Het poldergebied.

WVI april ‘10


211

WVI april ‘10


212

4. 1 .3 Kansen ONTSLUITING Door het stimuleren van een efficiënter en intenser gebruik van de aanwezige kamstructuur kunnen de wegen langs de kustlijn ontlast worden. Een ontlasting van de Albert I-laan, voornamelijk ter hoogte van Nieuwpoort Stad en Bad en de Astridlaan kan tot stand gebracht worden door het vooropstellen van een hiërarchie in de wegenstructuur: • De A18 als hoofdstructuur, de N355 en de N356 als aftakkingen daarop, de Astridlaan als ontsluiting van Nieuwpoort Stad en de Elisalaan als ontsluiting van Nieuwpoort Bad. • Het verkeer op de Koninklijke baan, komende van Lombardsijde, wordt ter hoogte van het sluizencomplex, via de Brugsesteenweg, naar de N356 afgeleid die toegang heeft tot de A18. • Door de Elisalaan voor dubbele richtingen te benutten kan de parallelle Albert I-laan ontlast worden. VERBINDINGEN Mogelijkheden om de onsamenhangende nederzettingsstructuur te verbinden zijn ten volle te benutten. Door te streven naar een samenhang van de verschillende attractieve, doch geïsoleerde gebieden, is een meerwaarde te realiseren voor Nieuwpoort als geheel. • De kaai is het potentiële scharnier tussen de verschillende entiteiten. Via enkele ingrepen kunnen een deel fysische en visuele barrières opgeheven worden, vb. een fietsers- en voetgangersbrug, het versterken van knooppunten door het aanbrengen oriëntatiepunten, het stimuleren tot verkenning door visuele assen te creëren en landmarks. • De relatie tussen Nieuwpoort Stad en Bad versterken, door bijvoorbeeld een uitbreiding van het park, langzame transport routes, … • Door de bundeling van de stedelijke groenelementen is hun onderlinge relatie vrij gemakkelijk te versterken. De parken kunnen een onderdeel uitmaken van een te versterken groengordel rond Nieuwpoort Stad en aansluiting vinden met de groene as langs de havengeul en de oude spoorwegberm in de richting van de polderruimte. • Door open ruimte verbindingen kan de relatie tussen de Simli duinen en de Lenspolder enerzijds en de Lenspolder en het aaneengesloten poldergebied anderzijds, maximaal behouden blijven. PROJECTGEBIEDEN Latente aanwezige potenties zijn in bepaalde projectgebieden aan te wenden als motor of hefboom voor het functioneren en voor de ruimtelijke kwaliteit van de omgeving. Door het inzetten van duurzame, kwalitatieve projecten met respect voor de draagkracht van de omgeving en het verweven van functies kan de beeldkracht van de stad op termijn versterkt worden. Enkele mogelijke ontwikkelingen zijn: • De kaai en ruime omgeving. Troeven van het haven- en waterfront maximaal uitspelen. • Uitbreiding van de jachthaven. Jachthaven rol versterken, dynamiek op gang trekken. • Zuidelijke gordel van Nieuwpoort Stad. • Omgeving Nieuwendamme kreek. • De zeedijk, de kwaliteit van het openbare domein. • Groot sportpark. Onderzoeken van de mogelijkheid om het sportpark uit te breiden richting Oude Veurnevaart en de stadsparken tot één groot sportpark.

WVI april ‘10


213

WVI april ‘10


214

4. 2 Knelpunten, kwaliteiten en potenties per deelstructuur 4. 2 .1 Natuurlijke en landschappelijke structuur 4. 2 .1 .1 Knelpunten Natuur (gnop) − Vervaging compactheid van het stedelijk gebied en ongewenste expansievormen van geürbaniseerd gebied − Versnippering en aantasting van de omgeving van de IJzer − Identiteitsverlies kustlandschap − Visuele hinder door bedrijfsgebouwen − Waterverontreiniging, vermesting, verzuring, verdroging − Bedreiging van de biodiversiteit Gebruiks- en ontwikkelingsconflicten tussen landbouw en natuur − Identiteitsverlies van de landschappen, schaalvergroting − Omvormen om landbouweconomische redenen van weiland naar akkerland − Verdwijnen van reliëfrijke weilanden door opvulling − Achteruitgang van fauna en flora door de landbouwkundige sanering: verdwijnen van voedsel voor weidevogels, trekvogels, voortplantingsplaatsen voor amfibieën, ... − Verminderen van kleine landschapselementen − Buffer tussen landgebruik en oever van waterlopen in kwetsbare gebieden Gebruiks- en ontwikkelingsconflicten tussen natuur en recreatie − Simli duinen, versnipperde eigendomsstructuur waardoor beheer moeilijk is − Campings tussen de IJzermonding en St.-Laureins in waardevolle duinen − Militair domein in duingebied − Polderverblijfpark IJzermonde in de overgangszone tussen duin en polder − Groenendijk, onduidelijke functieverweving en restgebied tussen Simli duinen en Lenspolder − Waardevolle ecologische elementen komen als eilanden verloren te liggen tussen andere functies: De resterende Simliduinen zijn afgesneden van de zee en het strand enerzijds en de polders anderzijds. Het reservaat de IJzermonding zit gevangen tussen de Jachthaven en het militaire domein. De duin-polderovergang Groenendijk is verstoord door de inplanting van recreatiegebied en gemeenschapsvoorzieningen. − De hoge druk op de kuststrook: op piekperiodes en -dagen kan men een te zware belasting van de kuststrook vaststellen, terwijl er voldoende recreatiecapaciteit voor handen is in het achterland − Het gebruik van duinen in het algemeen, nood aan een speelbos, speelduinen of speellandschap (i.f.v. mountainbikeroute, …) Conflictpunten met bebouwde ruimte − Overgang bedrijventerrein - polderruimte − Problemen voor bedrijfsopvolging Conflictpunten inzake fragmentatie − Gebrek aan binding tussen natuurlijke structuren in het westen van de gemeente: Strandzone, Kartuizerduinen, Simli duinen en de Littoduinen, Lenspolder, bermen en veedrinkputten, de Oude Spoorwegzate, … − Gebrek aan binding tussen de natuurlandschappen in het oosten van de gemeente: de IJzermonding met het slikken en schorregebied, de IJzervallei, Koolhofput, Kreek van Nieuwendamme, de Beverdijkvaart, Spaarbekken, …

WVI april ‘10


215

4. 2 .1 .2 Kwaliteiten − eigenheid van het open aaneengesloten polderlandschap − de IJzervallei en de talrijke structuurbepalende waterlopen, vaarten en kanalen met het sluizencomplex − vele groene ruimten in stedelijk gebied: Prins Maurtispark, Leopoldpark, Astridpark, Sportpark en de Kinderboerderij, … − eigenheid van cultuurhistorisch en landschappelijke belangrijke plaatsen zoals de Oude Spoorwegzate − aanwezigheid van uitzonderlijke natuurlijke milieus zoals de IJzermonding − relicten van de natuurlijke overgangszone via landschapstypen als Simli duinen, Lenspolder, Littoduinen, … − Ramskapelle als landelijk geheel binnen de polderruimte 4. 2 .1 .3 Potenties − natuurherstel: verder afgraven van de slikken en schorre in de IJzermonding − IJzer als groene recreatieve intergemeentelijke drager − openhouden van doorzichten op de polders vanuit de bebouwde ruimte − gelet op de recreatiecapaciteit van het achterland, is er dringende nood aan een betere integratie van het achterland in het kustproduct. Deze integratie van het achterland in de kustbeleving vermindert niet alleen de druk op de kuststrook, maar is tevens een waardevolle verrijking van het kustproduct zowel als een interessant gegeven voor het achterland zelf. 4. 2 .2 Nederzettingsstructuur De ruimtelijke economische structuur, bestaande uit bedrijvigheid en toeristische-recreatieve activiteiten, maakt deel uit van de nederzettingsstructuur. 4. 2 .2 .1 Knelpunten onsamenhangende ruimtelijke structuur − weinig intragemeentelijke binding tussen de verschillende entiteiten − gebrekkige toeristisch-recreatieve intergemeentelijke bindingen negatieve gevolgen door toeristische druk: − verlies aan hotels: de in de laatste decennia enorm toegenomen immobiliënprijzen plaatsen een zware druk om de hoteliers om hun hoteluitbating met forse meerwaarden te verkopen aan projectontwikkelaars spanningsveld autochtone bevolking - groei van de badplaats − betaalbare woning voor autochtonen versus tweede verblijven. − druk van pensioenmigratie en belang tweede verblijven − gebrek aan juridische of andere middelen om eigen woongebieden voor eigen (jonge bevolking) te garanderen − leefbaarheid en behoud compacte landelijke structuur van het polderdorp Ramskapelle toeristisch-recreatieve infrastructuur − ontbreken van congreshotel − nood aan de herinrichting van het sportpark − polyvalente ruimte voor de jeugd: disco-fuifzaal, jeugdcafé’s en ontmoetingscentra,… − onvoldoende uitstraling van het winkelapparaat bedrijvigheid − beperkte ruimte voor uitbreiding of herlocalisatie van bestaande of ontwikkeling van nieuwe ambachtelijke bedrijven − dringende behoefte aan verdere uitbreiding van de KMO-zone, de tweede fase is volledig verkocht − afnemen van aantal volwaardige landbouwbedrijven tekort aan ruimtelijke kwaliteit ter hoogte van de poorten − Sluizencomplex fungeert niet als inkomfoyer − kruispunt Elisalaan met de Kinderlaan draagt meer potenties in zich als ontvangstplaats kwaliteit van het openbaar domein − negatieve kwaliteit openbaar domein in de zuidelijke gordel van Nieuwpoort-stad − de omgeving van de vismijn en de bedrijvigheid aan het Kattesas − visuele hinder van de bedrijvigheid op de Noorderhavenoever − parkeerdruk in niet toeristische zones, zoals de Simliwijk tijdens het seizoen

WVI april ‘10


216

4. 2 .2 .2 Kwaliteiten − het compacte karakter van de bebouwde ruimte, de versnippering is relatief beperkt − sterke dynamiek en interessante stad voor investeerders/promotoren − belang van de bestaande groenelementen - parken in de stedelijke ruimte, zij bepalen het groene karakter van de bebouwde ruimte − diversiteit van woonomgevingen: behoud van eenheid in de verscheidenheid − concentratie van toeristische voorzieningen − kwalitatief woonmilieu in de Simliwijk, eigenheid van stedenbouwkundig patroon 4. 2 .2 .3 Potenties − opwaarderen van de commerciële as tussen Kaai en Markt, versterken van de multifunctionaliteit − herstructurering en herprofilering van de ‘poorten’ als inkomfoyer van de badstad − groene gordel die Nieuwpoort-bad, Nieuwpoort-stad en St.-Joris verbindt − concentratie en mogelijkheid tot uitbreiding van bestaande KMO-zone − nastreven van architecturale kwaliteit en de kwaliteit van het openbaar domein − samenhang creëren in stedelijke fragmenten zonder de eigenheid van de fragmenten te verliezen − Het accentueren van de visuele verbinding tussen Bad en Stad langs de Albert I Laan. 4. 2 .3 Verkeers- en vervoersstructuur 4. 2 .3 .1 Knelpunten − doorstromingsproblemen en beeldkwaliteit ter hoogte van de ‘poorten’: Sluizencomplex en kruispunt Kinderlaan/Elisalaan − beperkt overstapcomfort tussen de collectieve vervoersmodi − congestie problemen in seizoen − onveilige doorstroming kusttram op bepaalde plaatsen − moeilijke bereikbaarheid van de Jachthaven voor niet gemotoriseerd verkeer en de openbaar vervoergebruiker − aandacht voor oversteekpunt voor voetgangers en fietsers langs de Koninklijke baan ter hoogte van het Kattesas / Cardijnlaan − aanleg wegenis (profilering, materiaalgebruik, ...) in dorpen (St.-Joris, Ramskapelle) i.f.v. het wonen − ontbreken van een treinstation, spoorontsluiting 4. 2 .3 .2 Kwaliteiten − zeer grote autobereikbaarheid via de A18 − goede verbindingen via het openbaar vervoer via de kusttram, met de overige kustgemeentes. − goed uitgebouwd en recent aangelegd fietspadennetwerk − aandacht voor het langzaam verkeer in de toeristisch-recreatieve gebieden 4. 2 .3 .3 Potenties − herstructurering en herprofilering van de ‘poorten’ als inkomfoyer van de badstad − afremmen van doorgaand verkeer door de Kinderlaan en de Brugsesteenweg/N356 − overstapplatform naar andere vervoersmodi ter hoogte van de Kaai − stopzetting verdere inplanting van grootschalige verkeersgenerende baanwinkels langs de Albert l-laan − duidelijke signalisatie – uitbouwen parkeerroute − verdere afwerking fietspadennetwerk: uitvoeren van geplande fietsverbindingen langs de oude spoorwegbedding − parking onder de Zeedijk

WVI april ‘10


217

WVI april ‘10


218

4. 2 .4 Ruimtelijk economische en toeristisch-recreatieve infrastructuur 4. 2 .4 .1 Knelpunten − Relatie tussen de verschillende attractiepolen, intra- en intergemeentelijk − Gebrek aan all weather alternatieven − Nood aan volwaardige sport- en recreatie infrastructuur voor de lokale bevolking − Bereikbaarheid en beleving van de jachthaven − De commerciële uitstraling van Nieuwpoort-stad − Overgangen tussen bedrijvenzones en aansluitende gebieden, vb. open polderruimte − Nood aan bedrijventerreinen voor de herlokalisatie van bestaande Nieuwpoortse bedrijven − Tekenacadamie t.h.v. het jeugdcentrum, kampt met plaatsgebrek − Leefbaarheid van de badplaats 4. 2 .4 .2 Kwaliteiten − Door de ligging aan de IJzer en aan de Zee veel mogelijkheden voor watergebonden recreatie − Aanwezigheid van het water (rivieren, kanalen, vaarten en waterplassen) − De aanwezigheid van de verschillende havens − Zeer goed autobereikbaarheid via de A18 − Goed ontsloten KMO zone 4. 2 .4 .3 Potenties − Uitbouwen van een samenhangend toeristisch-recreatieve netwerk geënt op de waterinfrastructuur − Uitbreidingsmogelijkheden van de jachthaven − Ontwikkelen pleziervaart in jachthaven en op spaarbekken − Verder uitbouwen van een netwerk voor wandelen fietstoerisme − Laag dynamisch recreatief gebruik van het open ruimte gebied − Uitbouwen van een cultuurhistorische route rond enkele waardevolle sites: Bommenvrij, St.-Laurentiustoren, de Ganzenpoot, het Pompgemaal, Militair kerkhof, fort van Nieuwendamme, WO-I monument, … − Uitbouwen van een compact en geconcentreerde KMO zone

WVI april ‘10


219

WVI april ‘10


220

5. Bijlage 5. 1 Infobrochure toetsingsavond 30/01/2002 5. 2 Verslag plenaire vergadering 24/02/2009 5. 3 Infobrochure openbaar onderzoek

WVI april ‘10


221

VERSLAG PLENAIRE VERGADERING (24/02/’09) VOORONTWERP GRS NIEUWPOORT AANWEZIG − Dhr. Roland Crabbe − Dhr.Marc Vandevelde −

Dhr. Damian Rommens

− − − − − −

Dhr. Joachim D’eigens Dhr. Andy Verhanneman Dhr. Koen Joye Mevr. Lieselot Cole Mevr. Nele Vanderstraeten Mevr. Katrien Vervaet

Burgemeester, stad Nieuwpoort Gemeentelijk stedenbouwkundig ambtenaar, stad Nieuwpoort Administratief medewerker cel stedenbouw, stad Nieuwpoort Provinciale dienst Ruimtelijke Planning (Drum) Provinciale dienst Ruimtelijke Planning (Drum) Afdeling R-O West-Vlaanderen Afdeling R-O West-Vlaanderen WVI WVI

VERSLAG De adviezen van de Drum (voorwaardelijk gunstig) en van het Agentschap R-O Vlaanderen worden aan het begin van de vergadering overhandigd. De belangrijkste aspecten worden tijdens de vergadering puntsgewijs overlopen. Zowel het schriftelijk advies van het agentschap als van de provincie zijn vrij gedetailleerd opgesteld, deze kunnen dan ook een leidraad en handleiding vormen voor het aanpassen van het dossier. ALGEMENE OPMERKINGEN Het voorontwerp wordt door beide partijen als een positief document ervaren. Het vormt een degelijk uitgangsdocument dat op bepaalde aspecten verder aangevuld, gescreend en gecorrigeerd dient te worden. − Aspect subsidiariteit Bovenlokale aspecten dienen consequent doorheen het document als een suggestie naar de hogere overheid te worden vertaald. Dit gegeven is niet altijd doorheen het document gebeurd, deze dienen ook op een afdoende manier te worden onderbouwd (bv. herbevestiging van de agrarische gebieden). Het is ook wenselijk dat bovenlokaal geselecteerde elementen ook cartografisch als dusdanig worden weergegeven. Bij de beoordeling en de goedkeuring van een gemeentelijk structuurplan zal in het kader van de goede ruimtelijke ordening terughoudend beoordeeld worden ten aanzien van alle mogelijke planologische aanpassingen van de beleidsmatig herbevestigde gebieden. Lokale opties die geen verdere verfijning zijn van de agrarische structuur dienen dus grondig gemotiveerd en afgewogen te worden. − Niet alle geselecteerde elementen binnen het GRS worden gekoppeld aan een ruimtelijk beleid, dat op zijn beurt dient vertaald te worden in te nemen maatregelen en acties (bv. opmaak van een ruimtelijk uitvoeringsplan). De ruimtelijke aspecten en principes van het mobiliteitsplan dienen te worden vertaald naar het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan. − Kaartmateriaal De geografische situering van het kaartmateriaal is niet altijd duidelijk, bv. bij de gewenste economische structuur. Dit kan verholpen worden door bv. een topografische kaart als onderlegger te gebruiken. Specifiek geselecteerde elementen, bv. de verschillende categorisering van de wegen, dienen duidelijk op kaart te worden weergegeven. − Acties en maatregelen Deze dienen te worden beperkt tot de essentie, zonder opname van visie-elementen. Sectorale acties van bv. het gnop (bv. rond kikkers) dienen niet te worden doorvertaald naar het structuurplan. Bovenlokale aspecten dienen niet als een gemeentelijke actie te worden aangehaald. Als voorbeeld wordt de herbestemming van het militair domein naar natuurgebied aangegeven, dit staat binnen het voorontwerp niettemin duidelijk als een suggestie naar de hogere overheid neergeschreven. Er wordt voorgesteld om de aangehaalde maatregelen en acties telkens achter het betrokken hoofdstuk te plaatsen, in de plaats van aan het einde van het richtinggevend gedeelte. Dit bevordert de leesbaarheid van het document.

−

−

−

−

−

−

Bindende bepalingen : Algemene visie-elementen, zoals aangehaald op p. 9 (bv. verder stimuleren van …) horen niet thuis in het bindend gedeelte. Deze dienen concreet, toetsbaar en van gemeentelijk niveau te zijn. Verslagen van bevolkingsvergaderingen dienen het best te worden opgenomen als bijlage in het structuurplan. Op die manier wordt aangegeven in welke mate het structuurplan hierin heeft ingespeeld en wordt de draagkracht verhoogd. De ruimtelijke concepten zijn heel krachtig en waardevol. Dit gegeven dient nog een verdere verduidelijking en concretisering te krijgen. Er wordt door de WVI aangehaald dat de concepten reeds heel gedetailleerd en concreet zijn uitgewerkt, nog verdere uitwerking maakt het document zwaarder en creëert bijkomende herhalingen. Als oefening kan het volgens het Agentschap aangewezen zijn om na de visievorming duidelijk aan te halen welke concrete acties nu vorm geven aan de concepten. Het opleggen van de Vlaamse Renaissancestijl voor Nieuwpoort Stad is te beperkend. In een aantal zones is dit terecht, doch nieuwe architectuur dient steeds mogelijk te blijven. Beter is te werken met algemene bewoordingen of typekenmerken van deze stijl op te nemen. Een groot gedeelte van het agrarisch gebied van Nieuwpoort is door de Vlaamse Regering herbevestigd. De gemeenten kunnen bijgevolg slechts beperkte planningsinitiatieven ondernemen voor het aansnijden van landbouwgebieden. De opties in het GRS zoals de golfinfrastructuur, uitbreiding kerkhof, uitbreiding bedrijventerrein, recreatiezone Ramskapelle, … dienen in die zin hierop te worden afgestemd. Er ontbreekt een beleid rond zonevreemde bedrijven in het GRS, zowel ambachtelijk, horeca, kleinhandel,…. Er wordt opgemerkt dat deze problematiek in Nieuwpoort heel beperkt is, op het vervoersbedrijf ‘de trekvogel’ t.h.v. de Schoorbakkestraat en een beenhouwer na. Het is belangrijk dat hiervoor een duidelijk beleid wordt uitgestippeld naar handhaving en/of toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen.

OPMERKINGEN M.B.T. DE LANDBOUWSTRUCTUUR / NATUURLIJKE STRUCTUR / LANDSCHAPPELIJKE STRUCTUUR −

−

−

−

− − − −

Er wordt geen melding gemaakt van het provinciaal beleidskader voor plattelandstoerisme. Dit wordt weerlegd, er wordt melding gemaakt in het richtinggevend gedeelte, gewenste toeristisch recreatieve structuur, p. 79. De link met de gewenste agrarische structuur dient echter te worden gemaakt. De vraag wordt gesteld welke de locatiecriteria zijn die gehanteerd worden bij de bebossingsprojecten, dit komt enkel naar voor in de gewenste natuurlijke structuur. Dit heeft in hoofdzaak betrekking op gemeentelijke aankopingen t.h.v. het Littobos en de, volgens het gewestplan ,zone voor parkgebied ter hoogte van de Kreek van Nieuwendamme. Dit gegeven dient duidelijk als een suggestie t.a.v. de hogere overheid te worden opgenomen, aangezien dit provinciale materie betreft. Dit gegeven dient ook duidelijk gekoppeld te worden aan de conceptstructuur van de groene gordel. De stand van zaken van het dossier ‘gedeeltelijke herziening van het BPA Ramskapelle’ wordt door de provincie nagevraagd. Dit dossier bevindt zich momenteel in schetsontwerp, de procedure tot ontheffing is momenteel lopende. De bedoeling van de herziening dient in het document duidelijk naar voren te komen, alsook bij de juiste structuur te worden geplaatst. Dit staat momenteel bij de gewenste agrarische structuur, daar het gaat om een nabestemming / nevenfunctie van een agrarische activiteit. De tuinbouwbedrijven zijn een gewestelijke bevoegdheid, beleidsaspecten daaromtrent dienen steeds als een suggestie naar de hogere overheid te worden neergeschreven. Dit is in het document duidelijk als een suggestie neergeschreven op p. 33, maar niet op p. 117. Eenmaal er een beslissing door de Vlaamse regering is doorgevoerd met betrekking tot het gewestelijk rup ‘afbakening van de gebieden van de natuurlijke en agrarische structuur – strand Middenkust West’ dient dit redactioneel te worden vertaald in het GRS. Selectiecriteria naar bijzondere gebouwen dienen specifiek in het grs te worden neergeschreven, de relatie met het beleid rond merkwaardige gebouwen dient te worden verduidelijkt. Er dient een visie te worden uitgewerkt op de mestverwerkingsinstallaties evenals een verdere aanvulling van het aspect van gemengde landbouwbedrijven. De opties voor de strook ten noorden van Nieuwendamme Kreek zijn niet compatibel met de zoekzone voor hotel. Dit gegeven dient te worden verduidelijkt. Er dient een oplijsting te gebeuren van de acties van het GNOP, o.a. welke zijn doorgevoerd endergelijke. Een overzicht van de uitgevoerde acties staat in het informatief gedeelte, p. 185. Het lijkt aangewezen om na

−

−

−

−

te gaan of bepaalde opties geen specifieke planinitiatieven behoeven. Als voorbeeld wordt gesteld de ontwikkelingen t.h.v. het bos t.h.v. de Cardijnlaan of ter hoogte van de zandwinningsputten van Gravensluis. Bij de poldergebieden met landschappelijke waarde dient ook het poldergebied ten oosten van Ramskapelle te worden gevoegd. De gemeente dient te verduidelijken of er in de aangeduide gebieden extra aandacht wordt geschonken aan landschapsafwerking of minder in de niet – aangeduide gebieden. Belangrijk is dat, naast het voorzien van streekeigen beplanting rondom bedrijven, er gebruik wordt gemaakt van landschappelijk aanvaardbare bouwvolumes, vormgeving en aangepaste bouwmaterialen. Dit moet in het GRS verder worden doorvertaald in de gewenste landschappelijke structuur en verder worden aangevuld bij de maatregelen en acties. Inplanting van grootschalige windturbines : enkel een lijnopstelling parallel met de autosnelweg is landschappelijk verantwoord. De zoekzone t.h.v. de Groot – Noord – Nieuwlandpolder is niet verantwoord. Een duidelijke afstemming met het provinciaal beleid ontbreekt. Eventueel kan het GRS aangevuld worden met een luik rond kleinschalige windturbines, een omzendbrief hieromtrent is in opmaak. Op het grondgebied van Nieuwpoort zijn tal van archeologische waarden aanwezig. Een beleidsvisie hieromtrent ontbreekt in het GRS.

OPMERKINGEN MET BETREKKING TOT HET WONEN −

De woonbehoeftestudie is niet opgesteld conform het beleidskader van het PRS – WV : o De behoefte aan bijkomende woningen is niet berekend conform de formule in de omzendbrief, meerbepaald met betrekking tot de frictieleegstand. De frictieleegstand dient enkel meegerekend te worden in de prognose bij het aantal gezinnen in 2011 en niet bij 2006. Hierdoor zal de behoefte groter uitvallen. Dit gegeven wordt weerlegd. Er is bewust geopteerd om de frictieleegstand zowel bij aanvang (hier : 2006) als bij einde, nl. in 2011 mee te rekenen daar dit anders impliceert dat de kortstondige leegstand bij het aanbod wordt meegerekend. Gezien dit heel moeilijk te achterhalen is en gezien de gemeente enkel een zicht heeft op de langdurige leegstand wordt de geschatte percentage van 3,5% bij de aanvang meegerekend. Beide methodes zouden normaliter ongeveer op hetzelfde moeten uitkomen. o Er is onvoldoende zicht op het bestaande juridisch aanbod i.f.v. woningbouw, het is wenselijk om dit beter in kaart te brengen. De bijkomende woongelegenheden in de Prups dienen te worden meegerekend. o Het is wenselijk om de planperiodes beter op elkaar af te stemmen op de RSV-herziening (nl. 20072012; 2012 – 2017).

−

Er worden ambachtelijke zones omgezet naar woongebied. Dit gegeven is niet logisch, daar er een tekort is aan bedrijventerreinen en de woonbehoefte niet kan worden aangetoond. De herbestemming van de zone t.h.v. de Albert I laan is aanvaardbaar, in combinatie met aan het wonen verwante voorzieningen. De zone t.h.v. het Littobos kan ook in aanmerking komen voor andere functies zoals lokale bedrijven, kerkhof,…. Het voorliggend voorstel is onvoldoende gemotiveerd. De omzetting kan enkel wanneer er een woonbehoefte wordt aangetoond. De beleidsopties inzake afwerken van de dorpen Ramskapelle en Sint-Joris zijn, gelet op de selectie binnen het PRS, strijdig met het PRS en dienen bijgevolg te worden geschrapt. Er wordt opgemerkt dat de term ‘afwerking’ niet zozeer het voorzien van juridisch bijkomend woningaanbod impliceert, maar eerder verdere verdichting en randafwerking naar het open ruimtegebied. De suggestie om het woonuitbreidingsgebied verder aan te snijden is verwarrend en schept valse verwachtingen naar de bevolking. Het opleggen van woondichtheden is eerder een gebiedsgerichte oefening en dient dus niet via een algemeen instrument zoals een gemeentelijke verordening toegepast te worden. De vraag wordt gesteld door de provincie op welke wijze Nieuwpoort het sociale woonaanbod bij de ontwikkeling van woongebieden concreet zal realiseren. Het beleid naar de verschillende doelgroepen is te weinig concreet uitgewerkt. In het GRS zijn er wel algemene principes vastgesteld naar jonge gezinnen maar dit wordt niet concreet

−

− −

−

−

−

−

− −

− − −

−

vertaald, bv. waar ? De stad stelt dat bij nieuwe verkavelingen zorgwoningen worden toegelaten. Het is onvoldoende duidelijk op welke plaats nu reeds voorzieningen zijn naar serviceflats,…. De stad anticipeert hierop dat er concrete plannen bestaan om een aanbod voor dit doelpubliek te realiseren. Dit moet duidelijker naar voren komen in het document. Er dient een duidelijker standpunt inzake de 25% regel met betrekking tot de sociale woondoelgroep in het GRS te worden opgenomen. De provincie stelt het bestaande percentage van 13% in vraag, dit dient duidelijker in het document te worden aangegeven, alsook een duidelijk beleidsstandpunt. Er dient gestreefd te worden naar differentiatie en een menging van verschillende woontypologieën. De stad Nieuwpoort is hier zeker ook een voorstander van, maar stelt vast dat naar realisatie dit niet altijd evident is, o.a. naar eigendomsstructuur. Het OCMW bezit bv. nog veel gronden, maar is niet zozeer voorstander van een vermenging met andere woondoelgroepen. Zoekzone begraafplaats : De opvang van de volledige behoefte voor Nieuwpoort ter hoogte van de begraafplaats Oud Sint Joris is niet wenselijk, gelet op het herbevestigd agrarisch gebied en gelet op het feit dat deze locatie zich geïsoleerd van een kern bevindt. Er is een locatieonderzoek noodzakelijk, de huidige locatie is niet wenselijk. Eventueel kan een provinciaal planinitiatief genomen worden om de zone van parkgebied, t.h.v. de bestaande begraafplaats van Nieuwpoort stad en binnen het PRUP Veurne ambacht, te herbestemmen naar bv. parkbegraafplaats. Een beperkte uitbreiding van bv. max. 1000 m² of maximaal een verdubbeling kan eventueel wel mogelijk zijn t.h.v. Oud Sint - Joris, maar dan mits een duidelijke motivatie, behoefteraming en ruimtelijke afweging. De vraag wordt gesteld of een inplanting in combinatie met het geplande geboortebos niet te overwegen valt. Specifieke opmerkingen : RD pag 110 : Met het verkoopspunt voor primaire voorzieningen t.h.v. Ramskapelle worden kleinschalige voorzieningen bedoeld, noodzakelijk voor het functioneren van een leefbare kern, zoals een bakker, slager en dergelijke. RD pag 115 : verhuren van kamers t.h.v. de Simli wijk : Het is niet de bedoeling om appartementen te verhuren, maar enkels om kamers te verhuren. Nieuwpoort Stad is geen homogeen gebied. Het centrum t.h.v. de Kaai heeft een andere uitstraling dan het gebied t.h.v. de Markt. Uitspraken dienen bijgevolg gediversifieerd te worden volgens de eigenheid van de plek. 3 bouwlagen kan bv. beperkt worden tot die zones waar dergelijke bouwhoogte aanvaardbaar is. Het is niet duidelijk dat het rup voor de Simli de bestaande verordening zal vervangen. Dit is de bedoeling, dit gegeven staat gespecifieerd bij de maatregelen en acties. De optie voor het gebied rond het spaarbekken (mix. van verblijfstypologieën) hoort thuis onder de toeristisch – recreatieve structuur, tenzij hier een mix van permanent en toeristische verblijven wordt beoogd. Dit gegeven is puur recreatief bedoeld, dit gegeven dient dus niet als een bijkomend woonaanbod te worden geïnterpreteerd. Een uitspraak over de zonevreemde bebouwing t.h.v. de Brugse Vaart ontbreekt. Een gedegen motivering met een aftoetsing aan de Vlaamse visie op het gebied ontbreekt voor de zonevreemde woningen t.h.v. de woningen in natuurgebied. Er worden enkel uitspraken gedaan over nieuwbouw bij de paragraaf ‘behoud en herwaardering van de bestaande waardevolle historische bebouwing’. Er wordt m.a.w. geen aandacht besteed aan het behoud van het lokaal niet-beschermd erfgoed. De inventaris van ‘bouwen door de eeuwen heen’ kan hierbij een basis vormen. In het BPA Nieuwpoort-stad dat momenteel in opmaak is, wordt wel degelijk rekening gehouden met het lokaal erfgoed, in samenspraak met de afdeling monumenten en landschappen. In plaats van te refereren naar de ‘Vlaamse Renaissancestijl’ wordt beter een algemene terminologie gebruikt zoals ‘nieuwbouw dient in overeenstemming te zijn met de omliggende typologie’. Eventueel kan dit aangevuld worden met de typerende kenmerken die deze stijl vertegenwoordigen, zonder daar concreet naar toe te verwijzen.

OPMERKINGEN MET BETREKKING TOT VERKEER EN VERVOER : −

De vraag wordt gesteld of de gewenste verkeers- en vervoersstructuur nog wel voldoende actueel is, daar het mobiliteitsplan reeds van 2000 telt.

−

−

− − − − −

De doorvoering van het voorstel om de N34 te selecteren als secundaire weg III staat volgens de Provincie niet in het GRS vermeld. Dit gegeven is wel terug te vinden op pag. 60 maar dient duidelijker in het kaartmateriaal te worden voorgesteld. De vraag wordt gesteld of de voorziene parkings wel realiseerbaar zijn. Het is wel degelijk de bedoeling van de stad om deze op korte of middellange termijn te realiseren. Het beleid rond de industriële ontsluitingswegen is nog steeds geldig. Er ontbreekt een beleid rond de trage wegen / buurtwegen. Dit gegeven dient verder te worden aangevuld. Recent is de sneltoets van het mobiliteitsplan doorgevoerd. Dit gegeven dient een doorwerking te krijgen binnen het GRS. De selectie en differentiatie van de verschillende wegen (secundair, lokaal,…) dient beter op het kaartmateriaal te worden aangeduid. De vraag wordt gesteld of de combinatie van dubbel rijverkeer met de tramlijn ter hoogte van de Elisalaan kan gecombineerd worden. Dit gegeven wordt bevestigd, maar zal ten koste gaan van langsparkeren. In het informatief gedeelte is er sprake van een locatie voor parkeerruimte van kampeerwagens. Dit gegeven komt in het richtinggevend gedeelte nergens meer terug. De locatie voor kampeerwagens werd immers reeds voorzien in het provinciaal rup Veurne Ambacht, dit ter hoogte van het spaarbekken. Dit gegeven dient duidelijker te worden vermeld.

OPMERKINGEN MET BETREKKING TOT DE RUIMTELIJKE ECONOMISCHE STRUCTUUR − De behoefte voor het lokaal bedrijventerrein dient te worden geactualiseerd. o Er kan enkel rekening gehouden worden met de bedrijven van Nieuwpoort zelf, niet vanuit de omliggende gemeentes. o Een duidelijker overzicht dient gegeven te worden van de bedrijven die moeten herlokaliseren, dit met naam en concrete ruimtebehoeftes en wat er gaat gebeuren met de vrijliggende gronden. − De voorziene uitbreidingszone t.h.v. het lokaal bedrijventerrein bevindt zich in het herbevestigd agrarische gebied. De Noordvaart vormt ruimtelijk een grensstellend element, een verder zuidelijke uitbreiding, over de Noordvaart heen, is dus niet mogelijk. Een uitbreiding ten oosten van de bestaande ambachtelijke zone is eventueel aanvaardbaar mits landschappelijke integratie. − De site van Lito, waar de stad een herbestemming naar wonen voorziet, kan beter in functie staan van kleine lokale ambachtelijke bedrijvigheid, alsook voor de voorziene brandweerpost of het stadsmagazijn. − De zoeklocatie voor watergebonden ambachtelijke bedrijvigheid bevindt zich niet echt aan een watergebonden locatie. De wenselijkheid van deze zone wordt dus in vraag gesteld. − De problematiek van de zonevreemde bedrijvigheid dient verder te worden uitgeklaard. − De opties binnen het BPA Westdiep kunnen in het GRS niet zomaar hernomen worden, een bijstelling vanuit het beleid is dus wenselijk. Bepalingen zijn enkel terug te vinden bij de maatregelen en acties, dit gegeven dient dus verder te worden aangevuld. Er wordt bijkomend verwezen naar de afspraken die omtrent de invulling van dit gebied werden gemaakt tussen de provincie en het bedrijf. OPMERKINGEN MET BETREKKING TOT DE TOERISTISCH RECREATIEVE STRUCTUUR − Een duidelijk overzicht van de bestaande maneges en paardenroutes dienen in het informatief gedeelte te worden uitgewerkt, daar hier aandacht wordt gegeven in het richtinggevend gedeelte. − De visie op bijkomende hotels dient verder te worden onderzocht. Er dient een duidelijke aftoetsing te gebeuren tussen de hogere niveaus en de opties binnen het GRS, bv. rond Bruselle. Over de voorgestelde ruimtelijke locaties dient gelet te worden dat deze niet in strijd zijn met andere opties binnen het GRS. − De zoeklocatie voor dagrecreatie ten noorden van de E40 in functie van Ramskapelle is niet kerngebonden, in strijd met het herbevestigd agrarisch gebied en dus geen optie. Een zone ter hoogte van de kern dient te worden gezocht, als vb. wordt een zone aangeduid ter hoogte van de bestaande manege. Deze locatie sluit aan bij het dorp. − Indien de gedeeltelijke herzieningen van de BPA’s Ramskapelle en Nieuwendamme betrekking hebben op de toeristisch recreatieve structuur, dan dient dit bij de gewenste toeristische structuur te worden aangekaart. De gedeeltelijke herziening van BPA Ramskapelle heeft in hoofdzaak betrekking op mogelijkheden voor opslag, de gedeeltelijke herziening van Nieuwendamme voor het voorzien van een hondenkennel.

GEWENSTE RUIMTELIJKE STRUCTUUR VAN DE ENTITEITEN Deze opmerkingen hebben in hoofdzaak betrekking op een verdere verfijning en/of verduidelijking van het kaartmateriaal, zie verslag van het Agentschap. Belangrijkste items zijn : − Nieuwpoort bad o ter hoogte van de Simliwijk is er hoogbouw voorzien langs beide zijde van de Albert I laan, dit gegeven dient op het kaartmateriaal te worden aangevuld. o De beleidsopties van het BPA Nieuwpoort Bad dienen in het GRS duidelijker te worden aangekaart. o Het gebied ten zuiden van de Simliwijk is zeer vaag weergegeven, zowel naar kaartmateriaal als tekstueel. o Het is niet duidelijk wat concreet bedoeld wordt met de voorziene villa-appartementen ter hoogte van de IJzermonde. (permanent of tweede verblijven). Dit gegeven dient te worden verduidelijkt. − Verkaveld tussengebied o Het is opportuun om deze entiteit te laten uitbreiden met het bebouwd weefsel ter hoogte van het Littobos. Deze omgeving komt immers nergens aan bod bij de verschillende entiteiten. − Nieuwpoort Stad o Het parkgebied ter hoogte van de Kattesas wordt op kaart niet aangeduid. o De zoekzone voor de brandweer is niet op kaart aangeduid. Dit gegeven mag echter terug geschrapt worden, daar de brandweer zal blijven waar ze nu is. MAATREGELEN EN ACTIES Er wordt voorgesteld om de maatregelen en acties te herschikken per deelstructuur, dit om het geheel duidelijker te maken. ASPECT WATER − Het gebruik van een noodpompgemaal met als effect op de achterliggende poldergebieden en de toekomstige ontwikkelingen in de woningbouw, bedrijvigheid en infrastructuur, dient te worden vermeld in het plan. − De natuurlijke bergingsgebieden dienen maximaal te worden ingezet in de open ruimte, deze kunnen de natuurwaarden in de polders versterken. Voor het opmaken van RUP’s in de open ruimte dient maximaal rekening te worden gehouden met dergelijke gebieden. Dit kan in het GRS specifiek als actie worden opgenomen. CONCLUSIE Het voorontwerp kan herwerkt worden naar ontwerp, daar er op de volgende punten een duidelijk standpunt is ingenomen : − De zuidelijke uitbreiding van het bedrijventerrein Noord de Noordvaart wordt geschrapt. Een eventuele uitbreiding in oostelijke richting dient in functie te staan ten behoeve van bedrijven uit Nieuwpoort. − De herbestemming van de Littosite naar zuiver wonen wordt aangepast. − De locatie voor een voetbalterrein voor de kern van Ramskapelle ten noorden van de autostrade wordt geschrapt. Er dient een locatie te worden gezocht ter hoogte van de kern zelf. − De zoekzone voor een begraafplaats ter hoogte van het kerkhof Oud Sint Joris wordt geschrapt. Slechts een heel beperkte uitbreiding is mogelijk, mits duidelijke motivatie en locatieonderzoek. − Het beleid rond de zonevreemde functies wordt beter uitgewerkt. − Het ruimtelijk beleid rond doelgroepenbeleid (in bijzonder sociale huisvesting) en woondichtheden wordt beter uitgewerkt. − Het lokale ruimtelijke beleid op de planningsinitiatieven van de provincie (in het bijzonder het strategisch projectgebied) en de Vlaamse overheid (in het bijzonder de afbakening van de agrarische en natuurlijke structuur) wordt duidelijker op elkaar afgestemd.

GEMEENTELIJK RUIMTELIJK STRUCTUURPLAN. Stad Nieuwpoort

Recommend Documents