Gemeente Langedijk
Raadsvergadering van
: 13 maart 2012
Agendanummer
:5
Portefeuillehouder
: H.J.M. Schrijver
Afdeling
: Publiekszaken
Opsteller
: L. Hoksbergen
Voorstel aan de raad Onderwerp
: Invoering LangedijkerPas (69)
Programma
: Sociale Voorzieningen
Gevraagde beslissing
:
Instemmen met voorliggend voorstel voor invoering van een LangedijkerPas
Aanleiding/vraagstelling: In ons collegeprogramma staat de invoering van een LangedijkerPas. De LangedijkerPas stimuleert sociale participatie en het gebruik van lokale voorzieningen. In dit voorstel wordt inzichtelijk gemaakt wat het betekent om een dergelijke pas op te zetten en hoe wij invulling willen gaan geven aan een LangedijkerPas. Dit voorstel is opgesteld op basis van inzichten uit de onderzoeksfase voor de LangedijkerPas. De inzichten zijn verwoord in een adviesrapport dat ter inzage klaar ligt.
Mogelijke oplossingen/ alternatieven: LangedijkerPas. Bij de LangedijkerPas hebben wij een participatiepas voor ogen waarmee inwoners van Langedijk gratis of met korting gebruik kunnen maken van sociaal-cultureel, sportief en waar mogelijk winkelaanbod in (tenminste) hun eigen gemeente. De Pas is er voor verschillende doelgroepen. Er wordt een Pas voorgesteld met een uitsplitsing in: voordeel voor iedereen en extra voordeel voor inwoners met een laag inkomen. De LangedijkerPas is vooral bedoeld als stimulans voor de sociaalmaatschappelijke participatie van mensen met een laag inkomen in Langedijk. De Pas verlaagt de financiële drempel om te participeren. Daarnaast stimuleert de Pas het gebruik van onze voorzieningen voor alle inwoners. De Pas geeft namelijk bekendheid aan het gevarieerde voorzieningenaanbod zodat mensen goed weten welke mogelijkheden Langedijk te bieden heeft.
-2-
Voor ondernemers en verenigingen is de Pas een manier om maatschappelijke betrokkenheid te tonen, naamsbekendheid te genereren en voor een klein deel om klanten/ leden te werven.
Vertrekpunt voor introductie van een LangedijkerPas Een LangedijkerPas kan bijdragen aan het realiseren van onze ambities. In onze missie staat immers “iedereen doet mee en niemand leeft in een sociaal isolement”. Beleid dat gericht is op sociaal-maatschappelijke participatie zorgt voor behoud en versterking van het sociale gezicht van Langedijk, een van de speerpunten van het Collegeprogramma 2010-2014. Een LangedijkerPas betekent ook een samenwerkingsproduct van de hele Langedijker gemeenschap, iedereen doet mee: burgers, verenigingen, ondernemers, gemeente, en geeft daarmee uiting aan het begrip “ondernemend samenleven”. Dit vergroot de onderlinge verbondenheid en betrokkenheid. Uit het onderzoek blijkt dat er bij belanghebbenden draagvlak is voor de introductie van een LangedijkerPas. Inwoners zouden de Pas willen aanschaffen en gebruiken. Een aantal verenigingen, instellingen en ondernemers toont al bereidheid om mee te doen met de LangedijkerPas. Ter voorbereiding op de komst van een LangedijkerPas is bestudeerd welke pragmatische en financieel zo gunstig mogelijke opties er zijn voor invoering van een Pas; een Pas passend bij de omvang en samenstelling van Langedijk, en de behoeften van belanghebbenden. Er is gekeken wat dit betekent voor het huidige minimabeleid, en welke mogelijkheden er in Langedijk zijn voor het kortingsaanbod, de doelgroepen, type pas, de aanschafprijs en een haalbaar samenwerkingsmodel.
Voorstel LangedijkerPas: het visitekaartje van Langedijk A. Type pas en doelgroepen Met de LangedijkerPas willen wij actief sturen op ons minimabeleid. W e wijzen doelgroepen aan die we extra voordeel geven. Als het daarnaast voor alle geïnteresseerden - ongeacht inkomen - mogelijk is om de Pas aan te schaffen, dan maakt dit de Pas aantrekkelijker. De kortingspas kan dan worden geadopteerd door een breder publiek. W e verkleinen dan het risico van stigmatiserende werking voor mensen met een laag inkomen. Voorstel: A.1. W e starten met een pas die iedereen kan aanschaffen, maar die meer voordeel geeft aan mensen met een laag inkomen in Langedijk. Dit is geënt op onze wens om de sociale participatie van mensen met een laag inkomen te bevorderen. A.2. W e hanteren een inkomensgrens voor de doelgroep ‘mensen met een laag inkomen’ tot 110% van de bijstandsnorm, anticiperend op de nieuwe landelijke vereisten.1
1
Vooralsnog wordt uitgegaan van een verplichting om het gemeentelijke minimabeleid per 1-1-12 te normeren op 110% van het WSM. Zie behandeling in de Tweede Kamer op 11 oktober jl. Er is nog geen exacte informatie over het aantal personen met een gemeentelijke uitkering of minimaregeling in Langedijk dat binnen deze inkomensnorm valt.
-3-
B. Aanschafprijs Voor de keuze van de aanschafprijs van de LangedijkerPas is rekening gehouden met de prijs van kortingspassen in andere gemeenten (waaronder de AlkmaarPas), met uitvoeringstechnische aspecten, de wens om stigmatisatie tegen te gaan en de opinie van de Langedijker gemeenschap. Voorstel: B.1. W e verstrekken de Pas gratis aan mensen met een laag inkomen. Hierdoor kunnen we kortingsaanbieders garanderen dat er bij aanvang een relatief grote groep mensen beschikt over een Pas. Daarnaast sluit dit aan bij de wens van onder andere de Cliëntenraad. Bovendien is gratis uitgifte gemakkelijker en goedkoper te realiseren dan het innen van een klein bedrag per minimum huishouden. B.2. W e bieden de LangedijkerPas te koop aan voor € 10,-- per Pas voor alle andere geïnteresseerden. We hanteren dezelfde aanschafprijs als de AlkmaarPas. Hoe duurder de Pas, hoe minder passen er verkocht worden. Als er vooral gratis passen in omloop zijn krijgt de Pas sneller het stempel “inkomenssteun voor mensen met een laag inkomen”. C. Aanbieders De gemeente Langedijk heeft een divers aanbod van voorzieningen op het gebied van sport, cultuur en recreatie. De LangedijkerPas kan het gebruik van deze voorzieningen toegankelijker maken voor een grotere groep mensen. Inwoners van Langedijk hebben vooral behoefte aan kortingen bij musea/ theater /film en sport. De ondervraagde mensen met een laag inkomen delen deze interesses en zien ook graag korting op recreatie/uitjes en winkelaanbod. Dit komt grotendeels overeen met onze wens om deelname aan sportief en cultureel aanbod te stimuleren. Voorstel: C.1. W e werven eerst voornamelijk aanbieders in de categorieën musea, theater, cultuur, zwembaden en sportactiviteiten. Met gemeentelijk gesubsidieerde verenigingen en instellingen maken we in de subsidiebeschikkingen afspraken over hun deelname aan de LangedijkerPas als kortingsaanbieder en acceptant van voordeeltickets. We zorgen er daarnaast ook voor dat er een aantal ondernemers/ winkeliers zijn die kortingen verstrekken. Dit maakt de LangedijkerPas aantrekkelijker voor een breed publiek. C.2. We stellen een aanbod samen van bij aanvang bij voorkeur minimaal 40 tot 70 aanbieders. Aanbieders krijgen de mogelijkheid om hun eigen kortingsacties te integreren in het kortingsaanbod van de Pas. We stimuleren vernieuwende samenwerkingsverbanden tussen aanbieders onderling. Na invoering van de LangedijkerPas willen we het pasaanbod steeds verder toesnijden op kortingsbehoeften (o.a. ouderen of vluchtelingen). C.3. Op basis van oriënterende samenwerkingsgesprekken is er een kortingsaanbod mogelijk dat zich primair richt op Langedijker aanbieders, en daarnaast voor een klein deel bestaat uit aanbieders uit Alkmaar. Een (deels) gemeenteoverstijgend aanbod komt tegemoet aan wensen van belanghebbende partijen in Langedijk.
-4-
D. Organisatie en samenwerking Samenwerking is gebruikelijk bij een gemeentelijke kortingspas. Gezien het nut en het draagvlak dat er is om samen te werken, wordt voorgesteld om de LangedijkerPas niet in eigen beheer uit te voeren maar samen te werken met een andere partij. Hierdoor kunnen (in elk geval) de uitvoeringskosten worden gedeeld en kunnen wij een aantrekkelijkere Pas ontwikkelen. Voorstel: D.1. Samenwerking met de AlkmaarPas, waarbij de uitvoering van de Pas wordt belegd bij de Stichting Promotie Alkmaar (SPA), is een wenselijke en haalbare samenwerkingsoptie. In 2012 willen we deze samenwerking voorbereiden. De doelstellingen van de passen komen vrijwel overeen, de AlkmaarPas heeft een positief imago en de uitvoering staat los van de gemeenteorganisatie. Uitvoering door SPA is daarnaast structureel goedkoper. D.2. Invoeringsdatum: We willen de Pas invoeren per 01-01-2013. Deze invoeringdatum wijkt om financiële redenen af van de eerder gecommuniceerde datum 01-07-2012. Invoering in 2013 sluit tevens goed aan bij de uitgiftecyclus van de Alkmaarpassen, wat een efficiency voordeel oplevert in de uitvoering. Voor de introductie van voordeeltickets als vervanging van het budget voor maatschappelijke participatie, is invoering per januari een geschikter moment. Daarnaast geeft deze datum ons de gelegenheid in de nieuwe subsidiebeschikkingen sport en cultuur afspraken te maken over de LangedijkerPas. D.3. Naast samenwerking met Alkmaar blijven wij in gesprek met Heerhugowaard, om op termijn te komen tot een gezamenlijke ‘HAL’Pas of ‘KennemerlandPas’. E. LangedijkerPas in relatie tot minimaregelingen De huidige bezuinigingstaakstelling verlangt weloverwogen uitgaven. De komst van de LangedijkerPas geeft een nieuwe impuls aan “meedoen” en maakt dit bovendien beter meetbaar. Met de LangedijkerPas is geborgd dat het gemeentelijke budget voor maatschappelijke participatie daadwerkelijk voor dit doel wordt gebruikt. Met informatie over het gebruik van de Pas en de voordeeltickets wordt inzichtelijk in hoeverre mensen met een laag inkomen participeren en wordt niet-gebruik van voorzieningen tegen gegaan. Voorstel: E.1. We nemen de huidige regelingen voor maatschappelijke participatie op in de LangedijkerPas. De doelstellingen komen overeen. Door de overheveling van regelingen ontstaat er een Meedoen-budget voor de LangedijkerPas. Het Meedoenbudget wordt aan mensen met een laag inkomen beschikbaar gesteld in de vorm van voordeeltickets, die mensen naar eigen keuze kunnen inzetten bij sport, cultuur en recreatie in Langedijk. De Pas focust zich zo primair op participatie van mensen met een laag inkomen en stimuleert voorzieningengebruik. We geven uitvoerig en op verschillende manieren aandacht aan communicatie over de LangedijkerPas & voordeeltickets, daarbij is er extra aandacht voor tijdige en duidelijke communicatie gericht op mensen met een laag inkomen. E.2. Ons uitgangspunt is dat mensen met een laag inkomen er financieel niet op achteruit gaan. Dit doen we door het totale bedrag aan voordeeltickets per persoon gelijk te stellen aan het totale bedrag dat iemand nu ontvangt bij de huidige participatieregelingen. Daarnaast handhaven we het JeugdSportFonds. E.3. Voor mensen met een laag inkomen is het van belang dat zij dezelfde vergoedingen kunnen krijgen als nu bij de huidige regelingen. Daar waar mogelijk maken wij afspraken met aanbieders over vergoedingen van internet, krant, Museumkaart en openbaar vervoer.
-5-
Bereik LangedijkerPas Uit de onderzoeksfase blijkt dat wij kunnen uitgaan van een reële schatting van 900 personen die een LangedijkerPas aanschaffen, in het tweede jaar na invoering. Daarnaast gaan wij op basis van onze bestandsgegevens uit van minimaal circa 1100 gratis te verstrekken passen. Een eerste jaar wordt doorgaans als aanloopjaar beschouwd bij invoering van een participatiepas. W ij streven ernaar om het totale aantal passen dat in omloop is (gekochte passen en gratis passen), uit te bouwen naar 2.700 stuks (10% van onze bevolking). In dat geval is het nodig om stevig in te zetten op bekendheid en imago van de Pas, en om te zorgen voor een breed, gevarieerd en aantrekkelijk pasaanbod voor de verschillende groepen burgers. Het is van belang om uitvoering te geven aan de aanbevelingen uit hoofdstuk 11 van het adviesrapport LangedijkerPas. Een deel van de verkoop zal tevens uit ‘bulk’ verkoop moeten bestaan, in navolging van de AlkmaarPas. Hierover gaan wij in gesprek met SPA..
Financiële aspecten: De geraamde uitvoeringskosten voor de LangedijkerPas bedragen vanaf 2013 € 70.000,per jaar. Dit bedrag omvat alle kosten van uitvoering in Alkmaar (SPA), waaronder drukkosten van passen en tickets, communicatie- en publiciteitsmateriaal, contractbeheer met aanbieders, uitgifte passen, personeelslasten en overhead. Dit bedrag geldt als plafond dat slechts na besluitvorming overschreden kan worden. Bij het beschikbaar stellen van voordeeltickets voor mensen met een laag inkomen, ter vervanging van de huidige regelingen voor maatschappelijke participatie, zijn de kosten van de tickets volledig te dekken uit de vrijval van middelen van huidige regelingen. Hier is geen extra budget voor nodig. Na uw instemming met de Pas, is er in 2012 eenmalig nog circa € 57.500,-- nodig voor verdere implementatie van de LangedijkerPas. De verwachte inkomsten uit verkoop van de LangedijkerPas zijn geraamd op € 9.000.-in 2013 en € 15.000,-- in volgende pasjaren. De inkomsten en uitgaven zijn opgenomen in de begroting van 2012. Het totale geraamde structurele bedrag voor de LangedijkerPas (uitgaven minus inkomsten) bedraagt zodoende € 61.000,- in 2013 en € 55.000,-- in volgende jaren (excl. inflatiecorrectie).
Overleg/inspraak/zienswijzen: Wij hebben in april/mei 2011in het college en het raadsforum met behulp van een memo en stellingen keuzes verkend voor de LangedijkerPas. Hiermee is richting gegeven aan dit voorstel. Daarnaast zijn verschillende belanghebbenden in de voorbereidende fase geconsulteerd, zoals de Cliëntenraad, het Participatienetwerk, de ondernemersverenigingen AOL en BKL, de werkgroep Cultuur en Sociaal voor de Cultuurnota en bezoekers van wijkcontactavonden. Er is een eerste globale meting gedaan naar het draagvlak voor een Pas bij vier subgroepen: burgers, cliënten Werk Inkomen Zorg, ondernemers en verenigingen in Langedijk. Na de onderzoeksfase bent u geïnformeerd over de voortgang van het ontwikkeltraject van de LangedijkerPas. We hebben met behulp van een klankbordgroep - waaraan de belanghebbende groepen deelnemen – meer in detail nagedacht over de LangedijkerPas en onze ideeën getoetst.
-6-
Rapportage/verantwoording/evaluatie: Aan de hand van prestatie indicatoren wordt een evaluatie van de Pas voorgesteld in juli 2014. Tijdens de evaluatie willen wij in elk geval behandelen in welke mate de Pas heeft bijgedragen aan meer participatie en hoe de samenwerking met SPA verloopt. Dit resulteert in een evaluatierapport voor de Raad in september 2014.
Bijlagen die onderdeel uitmaken van het besluit: Geen
Stukken die voor de raad ter inzage liggen: -
Rapport onderzoeksfase LangedijkerPas half maart – half juni 2011; Verslagen bijeenkomsten klankbordgroep LangedijkerPas; Bijlage: resultaten metingen LangedijkerPas draagvlakonderzoek.
Zuid-Scharwoude, 20 september 2011 Burgemeester en wethouders van Langedijk, De secretaris, De burgemeester,
E. Annaert
drs. J.F.N. Cornelisse
Gemeente Langedijk
De raad van de gemeente Langedijk; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 20 september 2011, nummer 69;
besluit:
in te stemmen met voorliggend voorstel voor invoering van een LangedijkerPas.
Aldus vastgesteld door de raad van de gemeente Langedijk in zijn openbare vergadering van 13 maart 2012. De voorzitter,
drs. J.F.N. Cornelisse De griffier,
J. van den Bogaerde
