Geld voor later IX 3 oktober 2012

Geld voor later IX 3 oktober 2012  Geld voor later serveert culinaire hoogstandjes  Wij kijken terug op een zeer geslaagde negende editie van Geld voor later op 3 oktober jl. in  het Miele Inspirience Centre in Vianen. Ruim tachtig deelnemers gingen met deskundige  sprekers in dialoog over de ontwikkelingen in de pensioenmarkt. Op het menu stonden  achtereenvolgens econoom en journalist Mathijs Bouman, pensioenadvocaat Theo Gommer  en Rudy van Leeuwen van de AFM. Het programma bevatte een mooie balans tussen  kennisoverdracht, humor, de praktijk, interactie tussen de sprekers onderling en een open  dialoog met de zaal.  Na de ontvangst met een smakelijke lunch heette directievoorzitter Jack Hommel de aanwezigen van  harte welkom. Hij gaf aan de hand van een aantal krantenkoppen, cartoons en foto’s aan dat er veel  gebeurt in de dynamische, hectische en onvoorspelbare pensioenwereld. “De pensioenadviesmarkt  is het speelveld voor professionele adviseurs die het belang van de klant voorop zetten.”  Pensioen, problemen in Nederland, kansen in Europa  Econoom en journalist Mathijs Bouman was de amuse van de middag met de bijdrage ‘Pensioen,  problemen in Nederland, kansen in Europa’. Hij bekende direct zijn eigen pensioen niet goed  geregeld te hebben. “Maar is dat niet hetzelfde als de schilder wiens voordeur wel een likje verf kan  gebruiken?” In sneltreinvaart passeerde het deelakkoord tussen VVD en PvdA. Bouman polste de zaal  en het merendeel ziet een kabinet VVD/PvdA wel zitten en verwacht ook dat het kabinet er eind  2013 nog zit.  Volgens Bouman wordt pensioen geen breekpunt. Dat wordt zorg. “Pensioen is een ochtendje ruzie”.  VVD wil de AOW‐leeftijd sneller omhoog laten gaan dan in het Kunduz‐ akkoord: 67 in 2019. PvdA wil  langzamer: 67 in 2025. Voor de VVD geen uitzonderingen op de regel. Voor de PvdA wel in de vorm  van een mobiliteitsbonus en een doorwerkbonus. “Van alle onzinwoorden in de politiek, is  doorwerkbonus toch wel de merkwaardigste. Aangezien het een stimulans is om eerder te stoppen  met werken”, aldus Bouman.  Spaarpot  Pensioenfondsen worden gezien als een aantrekkelijke spaarpot, die de politiek wil inzetten om te  investeren in de Nederlandse economie. Bouman is hier geen voorstander van. “Zet dit geld niet in  om werkgelegenheid te creëren, maar investeer in zekerheid.”  Verhogen rekenrente  Bouman vertelt dat de pensioenschuldcrisis nu niet is op te lossen. “We hebben al een  staatschuldcrisis, een eurocrisis en een hypotheekschuldcrisis. Dus vindt Knot, president van de  Nederlandse Bank, het prima om met de rekenrente te rommelen. Door deze verhogen verbetert de  dekkingsgraad van pensioenfondsen. De enige die misschien protesteert, is jong D’66.”   

Solidariteit tussen jong en oud  Bouman roept jongerenorganisaties op een proefproces tegen de verplichtstelling te starten. De  balans tussen jong en oud wordt alleen gevonden als de pensioenfondsen ertoe worden gedwongen.  Jongeren moeten dus veel harder gaan strijden. Dan verandert het pas en zal er ook een wereld  opengaan voor verzekeraars. Volgens pensioenadvocaat Theo Gommer verdwijnt de verplichtstelling  sowieso binnen vijf jaar.  Kansen in Europa  Nederland is heel erg goed in pensioen, geeft Bouman aan. Brussel (Michel Banier) is zich hiervan  bewust en heeft absoluut niet de intentie om een goed werkend systeem uit zijn evenwicht te halen.  Hoewel minister Kamp ons anders wilde doen geloven. Bouman: “Dat is verkiezingsretoriek. Creëer  een vijand en zeg dan: ik zorg wel voor jullie.”  Bouman spoort Nederland aan haar kansen te pakken op de Europese pensioenmarkt. PPI is nog  geen grote rage. Voor Nederland is dit een interessante markt. We moeten nu die markt gaan  bestormen. De Zuid‐as is er klaar voor om de pensioenhoofdstad van Europa te worden. Ga hier aan  de slag om PPI’s en Europese pensioenproducten uit te rollen. Nu loopt België nog voorop met API  (Algemene Pensioen Instelling). Maar wie gaat er nou bij een Belg sparen”, grapt Bouman.  Zorgplicht en aansprakelijkheid bij pensioenadvies  Na een korte pauze staat het onderwerp zorgplicht en aansprakelijkheid bij pensioenadvies van Theo  Gommer op het menu. “Het hoofdgerecht is misschien niet het lekkerste gerecht, maar wel het  zwaarste, en zeker het belangrijkste”, zegt Gommer met een kwinkslag. Hij checkt hoeveel  aanwezigen hun Wft Pensioenen gehaald hebben. Het merendeel. Een aantal zijn er nog mee bezig.  Gommer stipt aan dat het niveau ligt op hbo plus voor een beginnend adviseur. Hij plaatst zijn  kanttekeningen bij het niveau van een beginnend adviseur.  Gommer geeft aan wat belangrijk is bij pensioenadvisering. Handel zoals van een bekwaam adviseur  wordt verwacht. Ken je klant, en doe een betaalbaarheidscheck. En voldoe aan je informatie‐ en  waarschuwingsplicht. Meerdere malen benadrukt Gommer het belang van vastlegging van de  gegevens. “Breng je pensioendosssier op orde. Leg vast, zend toe en vergewis dat het dossier  ontvangen en echt begrepen is. Plan een nazorggesprek.”  Execution only  In deze tijd waarin betaalbaarheid van een pensioenadvies een issue is, kiezen steeds meer klanten  voor execution only. Bij execution only geef je geen advies, maar regel je voor de klant het gevraagde  product. Gommer geeft aan: execution only kan. Hierbij is wel het ‘ken je klant principe’ ontzettend  belangrijk. Dus win informatie in over zijn financiële positie. Wat is zijn kennis en ervaring op dit  gebied? Welke doelstellingen wil hij behalen? En hoe zit het met zijn risicobereidheid?  Rudy van Leeuwen van de AFM merkt op tijdens zijn presentatie nuances aan te brengen naar  aanleiding van de execution only sheet. Gommer grapt dat de nuances niet op de sheet pasten.  Tijdens de presentatie van Rudy van Leeuwen blijkt dat de AFM enorme voorzichtigheid wil 

betrachten bij execution only. “Dit is echt maar voor weinig klanten geschikt. De klant moet echt  precies weten wat hij wil. De scheidslijn is heel dun. Je zit al zo snel op de markt van advies.”    Gommer vat samen: bij execution only geldt: grotere informatieplicht van adviseur en uitvoerder,  minder aansprakelijkheid, maar meer zorgplicht.  Ingediende cases  Vervolgens behandelt Gommer een aantal cases die deelnemers vooraf konden indienen.  Case 1  Verlengingsvoorstel bestaande aanbieder beoordelen: markconform? Kan dat zonder vergelijkbare  offertes?  Deelnemer uit de zaal: “Het kan, mits je een ervaren adviseur bent.” Gommer beaamt dit en voegt  toe: “Leg vast. Zorg dat je kunt bewijzen waarom en hoe je het hebt gedaan.”  Rudy van Leeuwen plaatst een kanttekening:” Hoe weet ik dat jij die kennis bezit?”  Gommer antwoordt: “Daarom leg je vast waarom je het advies zonder vergelijkbare offertes hebt  gegeven. Dat is nu eenmaal de wettelijke open norm.”  Case 2  Verlenging zonder advies? Beheer?  Gommer geeft aan dat het kan, maar dan moet je wel heel goed vastleggen. “Dit is een hele dunne  lijn volgens de AFM. De medewerkers van de aanbieder moeten zelf ook goed nadenken als zij een  contractverlening binnen krijgen. Ken ik deze adviseur? Hoe gaat hij te werk? Dat is weer de open  norm waarbinnen je kunt opereren.”  Gommer vertelt dat een werkgever ook op een andere manier pensioenkosten beheersbaar kan  maken. “Stel eens voor het nabestaandenpensioen uit de regeling te halen. De maatschappelijke  tendens is dat 1 op de 3 echtparen gaan scheiden. Past een nabestaandenpensioen daar nog wel bij?  De adviseur informeert de werkgever hierover. De werkgever neemt de uiteindelijke beslissing.”  Case 3  Klant wil geen financiële gegevens verstrekken en/of wil geen nazorggesprekken.  Gommer: “Dit betekent niet adviseren. Maar je blijft wel informeren via de site, nieuwsbrieven en  kantoorbezoeken. Als de werkgever hiervoor niet wil betalen, dan kun je deze kosten in de  beheerskosten versleutelen.”  Case 4  Klant valt alsnog/later onder Bpf (bedrijfstakpensioenfonds). 

Reactie uit de zaal: “Dan heb je een probleem.” Gommer beaamt dit: “Dat klopt, als een klant alsnog,  bijvoorbeeld bij gewijzigde werkzaamheden, onder een Bpf komt te vallen, dan moet dat worden  ‘opgelost’. Dus stoppen met de verzekerde regeling en met terugwerkende kracht verder gaan bij de  Bpf. Een adviseur die een zaak overneemt en erachter komt dat een klant al bij een Bpf had moeten  zitten, heeft inderdaad een probleem. Wellicht kun je een beroep doen op het ‘hebben van een  minimaal gelijkwaardige eigen regeling’ en alsnog ontheffing krijgen. Of je kunt uitstappen op grond  van de z‐score. Dit is als de Bpf slecht presteert. Zo niet, dan heb je echt een conflict dat moet  worden opgelost. Hoe hangt af van de specifieke situatie.”  Case 5  Klant gaat rechtstreeks naar verzekeraar: zorgplicht verzekeraar?  Gommer: “Ook de verzekeraar heeft zorgplicht met betrekking tot AFM‐leidraden. De verzekeraar  moet óók een toets uitvoeren of het een passende regeling is en op de betaalbaarheid. De  verzekeraar hoeft uiteraard geen offertevergelijking te doen.”  De dagvoorzitter is benieuwd hoe dit bij Avéro Achmea zit. Marktmanager Gideon Lamot is hier heel  duidelijk in: wij werken hier niet aan mee. Pensioen is een adviesproduct. Dus wij verwijzen de klant  door naar een adviseur die met ons samenwerkt. En als de klant dit weigert? “Dan geven we het  nummer van Apeldoorn”, voegt directievoorzitter Jack Hommel toe.  Gommer benadrukt dat je altijd de keuze hebt een zaak niet te aan te nemen. Zijn advies: bij twijfel,  niet doen.  Wft pensioenverzekeringen – uitdagingen gezien vanuit het toezicht       En dan staat als laatste gerecht de AFM op het programma, dat door de dagvoorzitter wordt  omschreven als een kaasplankje met een goede port. Dat laatste vindt Rudy van Leeuwen belangrijk.  Hij wil niet dat de zaal van de AFM een zure afdronk krijgt.  Van Leeuwen staat stil bij de Wft, die vanuit producten is ingestoken, terwijl we bewegen naar een  adviesmarkt. “Dit is niet meer van deze tijd, maar de AFM is met handen en voeten hieraan  gebonden.” Van Leeuwen geeft aan dat de AFM gelooft in een toekomst voor kwalitatief goede  intermediairs. “Wij zijn er niet om het intermediairs onmogelijk te maken, maar wij willen dat het  goed gebeurt.”  Overdracht portefeuilles  Van Leeuwen geeft aan dat adviseurs die niet doorgaan met pensioenadvies tot 1 oktober de tijd  hadden om hun portefeuille over te dragen. De aanbieders hebben de plicht om te controleren of  hun relaties mogen adviseren over pensioenen. Volgens Van Leeuwen zijn alle verzekeraars gevraagd  naar hun inspanningen op dit terrein. “Verzekeraars hanteren diverse modellen om de carrousel aan  portefeuilles die vrijkomt aan te pakken. Ze hebben zelf een direct kanaal opgericht of ondersteunen  de werkgever in het vinden van een nieuwe intermediair. Gideon zei eerder al: wij gaan zelf niet  adviseren of contracten ‘overnemen’.” De marktmanager Pensioen vult aan: “Avéro Achmea heeft  hier een ‘wasstraat’ voor ingericht binnen ‘Samen meer waard’. We helpen met het op orde brengen 

en overdragen van de dossiers. Uiteindelijk kiest de werkgever wie zijn regeling gaat beheren. Ook  maken wij afspraken over de onverdiende provisie.”  Verantwoordelijkheid aanbieder  Uit het register van de AFM blijkt of een intermediair gestopt is met pensioenadvisering. De  aanbieder moet checken of hij zaken doet met een vergunninghouder en is zelf contractspartij. De  aanbieder is er dus zelf verantwoordelijk voor dat zijn contracten bij vergunninghouders zijn  ondergebracht.  De AFM heeft de indruk dat verzekeraars dit geregeld hebben. Al was dat volgens  reacties uit het publiek 'niet overal' het geval.  Provisieverbod  Van Leeuwen stond ook stil bij de impact van het provisieverbod op kleine werkgevers. Gevreesd  wordt dat zij advies in de toekomst niet of moeilijk kunnen betalen. Zoals Van Leeuwen eerder  aangaf, kan execution only in sommige gevallen een optie zijn. “Maar deze oplossing kent nogal wat  haken en ogen, aangezien je voor je het weet toch zit te adviseren.” De AFM voelt ook niets voor een  aangepaste leidraad voor het kleinere MKB. “Een leidraad light zullen wij nooit schrijven. Wij zijn ons  bewust van het probleem, maar een passend advies staat voorop. Wel kunnen adviseurs met  sommige zaken wat lichter omgaan. Probeer bijvoorbeeld een deel van het inventarisatietraject te  automatiseren, niet alles hoeft face to face.”  Lees voor de bijdrage van Rudy van Leeuwen ook het artikel op Amweb. Geschreven door redacteur  Jannie Benedictus.  Amuses voor de smaakpapillen  Nadat de dagvoorzitter Lars Duursma de dag had samengevat was het tijd om onder het genot van  een drankje en paar overheerlijke amuses na te praten. De reacties van de deelnemers waren zeer  positief. Ze waardeerden de juiste keuze voor de onderwerpen. De interactie tussen de sprekers en  de zaal én de interactie tussen de sprekers onderling. En niet te vergeten: de toepasbaarheid in de  praktijk.  Uw input  Avéro Achmea ziet iedereen graag terug in de lente van 2013 bij alweer de tiende editie van Geld  voor later. Graag schotelen wij u dan weer een topprogramma voor, dat we graag samenstellen  mede op basis van uw input. Dus hebt u suggesties voor sprekers of onderwerpen? Mail deze dan  naar [email protected].