Europese regelgeving m.b.t. touwenparcours: EN en EN

Europese regelgeving m.b.t. touwenparcours: EN 15567-‐1 en EN 15567-‐2 BFNO-‐studienamiddag Leuven, 14 december 2010 Johan Hovelynck

Agenda Regelgeving m.b.t. touwenparcours Bouw en onderhoud: EN 15567-‐1 Programmabeleiding: EN 15567-‐2 Betekenis voor audits? Johan Hovelynck ʹ BFNO-‐studiedag 14.12.2010

Regelgeving met betrekking tot touwenparcours

Johan Hovelynck ʹ BFNO-‐studiedag 14.12.2010

Regelgeving KB 4.3.2002: extreme ontspanningsevenementen KB 25.4.2004: actieve ontspanningsevenementen EN 15567-‐1: parcoursconstructie en -‐inspectie EN 15567-‐2: operationele vereisten voor parcours


Europese richtlijn NBN EN 15567 (2008): sinds publicatie op 20.3.2008 heeft EN 15567 (2007) het statuut van Belgische norm Tekst tegen betaling te verkrijgen op NBN Online: www.nbn.be


Touwenparcours


Touwenparcours EN 15567-‐1(2008) 3.1: onderscheid met speeltuinen op basis van: Beperkte toegang Noodzakelijk toezicht EN 15567-‐1(2008) 3.2 -‐ 3.4 onderscheidt: Permanente parcours Tijdelijke parcours: installatie < 1 week Mobiele parcours: verplaatsbaar


EN 15567-‐1 Sports-‐ and Recreational Facilities Ropes Courses Part 1: Construction and safety requirements Johan Hovelynck ʹ BFNO-‐studiedag 14.12.2010

Constructiestandaards Aanvankelijk: normen uit klimwereld :ĂƌĞŶ͚ϴϬ-‐͛ϵϬ͗ŶŽƌŵĞŶƵŝƚĚŝǀĞƌƐĞŝŶĚƵƐƚƌŝĞģŶ Eeuwwisseling: specifieke normen: Association for Challenge Course Technicians European Ropes Course Association

Sinds 2008: Europese regelgeving EN 15567-‐1 EN 15567-1 is niet van toepassing op tijdelijke parcours Johan Hovelynck ʹ BFNO-‐studiedag 14.12.2010

Parcoursconstructie ± 8m


EN 15567-‐1: basisconcepten Valruimte (3.15) Vrije ruimte (3.16) Beveiligingssysteem (3.21): systeem om de val ǀĂŶĞĞŶĚĞĞůŶĞŵĞƌƚĞƐƚŽƉƉĞŶ;͞ĂƌƌĞƐƚ͟ͿŽĨƚĞ ĂďƐŽƌďĞƌĞŶ;͞cushion͟Ϳ Beveiligingssystemen: Zelfbeveiliging (3.9) ͚Assisted belay͛;ϯ͘ϭϬͿ͚͗toprope͛ŽĨ͚moulinette͛ Doorlopende beveiliging (3.11) Johan Hovelynck ʹ BFNO-‐studiedag 14.12.2010

EN 15567-‐1: basisconcepten Remsysteem (3.22): Actief: bediend door deelnemer of andere Passief: automatische rem

Kritische toepassing (3.28): bij falen is een ernstig ongeval waarschijnlijk


EN 15567-‐1: verdere bespreking Voor de zelf-‐bouwers: EN normen voor bouwmaterialen Ontwerp & berekeningen

Voor uitbaters: Persoonlijke uitrusting Inspecties

Voor gebruikers / subcontractors: Documentatie Johan Hovelynck ʹ BFNO-‐studiedag 14.12.2010

Parcoursbouw 4.2: verwijzing naar EN normen voor bouwmaterialen: algemeen, hout, metaal, kabel, synthetisch, gevaarlijke stoffen 4.3: ontwerp ͚Imposed load͛͗Ϭ͕ϴŬEͬƉĞƌƐŽŽŶ ͚Dynamic load͛͗фϲŬE;сŵĂǆŝŵƵŵǀĂŶŐƐƚŽŽƚͿ Veiligheidsfactor: 3 4.3.3.3.1: een arborist moet de fysiologische ! en mechanische staat van bomen verifiëren Johan Hovelynck ʹ BFNO-‐studiedag 14.12.2010

WĂƌĐŽƵƌƐďŽƵǁ͚͗ǌŝƉǁŝƌĞ͛;ϰ͘ϯ͘ϰ͘ϮͿ ĞŚĞůĞ͚ǌŝƉ͛ŵŽĞƚǌŝĐŚƚďĂĂƌ zijn van het vertrekpunt, ĂŶĚĞƌƐŝƐĞĞŶ͚departure regulation͛ǀĞƌƉůŝĐŚƚ ͚ŝƉwires͛ŬƵŶŶĞŶŵĞƚŽĨ zonder afzonderlijke veiligheidskabel Een passieve rem is ! verplicht aanwezig


Parcoursbouw: beveiliging (4.3.5.2) Deelnemers moeten beveiligd ! zijn vanaf 1m voethoogte Beveiliging kan o.m. door Vangnet Valmat ͚^ƉŽƚƚŝŶŐ͛ Touwbeveiliging


Persoonlijke uitrusting (4.3.5.2) Voor gebruik tijdens de activiteit is sportklimmateriaal adequaat Voor gebruik tijdens bouw, inspectie en ! onderhoud zijn WD͛Ɛ tegen vallen verplicht: In Europa: conform PPE Directive 89/686/EEC In België: conform de wetgeving op de WD͛Ɛ (<͛Ɛ van 7.8.1995 en 13.6.2005)


Opschriften (6) Naam en adres van bouwer (6.1) Vermelding van EN 15567-‐1 Waarschuwing i.v.m. toegang Identificatie van elementen: om redenen van ŝŶƐƉĞĐƚŝĞĞŶ͞assistance and rescue purposes͟;ϲ͘ϮͿ Op parcours zonder toezicht: informatie over naam, uitvoering, veiligheid en moeilijkheid van elk element (6.3) Johan Hovelynck ʹ BFNO-‐studiedag 14.12.2010

Parcoursinspectie (7) Inspectie bij indienstname: Door erkend keurings-‐ organisme Volgens ͚ƵƐĞƌŵĂŶƵĂů͛

Periodieke inspectie: Door erkende inspecteur, eventueel de bouwer Volgens ͚ƵƐĞƌŵĂŶƵĂů͕͛ minstens jaarlijks

Operationele inspectie: ŽŽƌĚĞ͚ŽƉĞƌĂƚŽƌ͛ͬ organisator of extern Minstens 3-‐maandelijks, ǀŽůŐĞŶƐ͚ƵƐĞƌmanual͛

Routine-‐inspectie: Door de parcours-‐ begeleiding Voor en na elk programma Zie ook EN 15567-‐2 (2008) 10


Periodieke inspectie


Documentatie (8) ͚hƐĞƌmanual for ŽƉĞƌĂƚŽƌƐ͛;ϴ͘ϭͿ ͚dƌĞĞassessment ƌĞƉŽƌƚ͛;ϴ͘ϮͿ Indienstnameverslag (8.3)


EN 15567-‐2 Sports-‐ and Recreational Facilities Ropes Courses Part 2: Operation requirements Johan Hovelynck ʹ BFNO-‐studiedag 14.12.2010

De taak van de parcoursbegeleiding ͞Instructor͟;ϯ͘ϭͿ͗ Informeren om te verzekeren dat uitrusting en elementen correct gebruikt worden Verifiëren dat deelnemers het juiste materiaal gebruiken De bekwaamheid / zelfstandigheid van deelnemers ŝŶƐĐŚĂƚƚĞŶŽƉĞĞŶ͞ŚŝŐŚrope test course͟ Er op toezien dat veiligheidsinstructies gevolgd worden /ŶĚŝĞŶŶŽĚŝŐĞĞŶ͞ŚŝŐŚropes course rescuer͟ǀĞƌǁŝƚƚŝŐĞŶ͘

͞Rescuer͟;ϯ͘ϯͿ͗ Instructeur met de bijkomende taak hulp te verlenen en deelnemers terug op de begane grond te brengen. Johan Hovelynck ʹ BFNO-‐studiedag 14.12.2010

dŽĞǌŝĐŚƚͬƐƵƉĞƌǀŝƐŝĞ͗ϯŶŝǀĞĂƵ͛Ɛ Niveau 1 (3.5): een instructeur kan fysiek ŝŶŐƌŝũƉĞŶ;͞physically intervene͟Ϳ Niveau 2 (3.6): een instructeur kan deelnemers ǌŝĞŶĞŶǀĞƌďĂĂůŝŶŐƌŝũƉĞŶ;͞intervene verbally͟Ϳ Niveau 3 (3.7): een instructeur is in een positie die toelaat met de deelnemers te praten ;͞communicate verbally͟ͿĞŶŐĞƉĂƐƚĞďŝũƐƚĂŶĚƚĞ ǀĞƌůĞŶĞŶ;͞ĂĚĞƋƵĂƚĞassistance͟Ϳ EN 15567-‐1 onderscheidt slechts 2 ŶŝǀĞĂƵ͛Ɛ͙ Johan Hovelynck ʹ BFNO-‐studiedag 14.12.2010

Documentatie (4) Administratief (4.1) Identificatie van eigenaar en organisator Vergunningen Inspectieverslagen Medewerkerslijst Verzekeringsbewijs

Operationeel (4.2) Activiteitenlogboek Ongevallenverslagen ZĞŐŝƐƚĞƌǀĂŶWD͛Ɛ Risicoanalyse en preventieplan Opleiding Parcourshandboek Ongevallenprocedure


Informatie (5) Niet alleen aan deelnemers, ook bezoekers Niet per se schriftelijk Beschrijving van activiteit en veiligheidsinstructies Beperkingen voor gebruik ŐƌŽŽƚƚĞ͕ŐĞǁŝĐŚƚ͕ŐĞǌŽŶĚŚĞŝĚƚŽĞƐƚĂŶĚ͙

Herkenbaarheid van instructeurs Verzekeringsgegevens Toegangsbeperkingen Johan Hovelynck ʹ BFNO-‐studiedag 14.12.2010

Parcoursinspecties: ͚ƉƌĞ-‐ƉƌŽŐƌĂŵĐŚĞĐŬ͛ĂůŐĞŵĞŶĞƚŽĞƐƚĂŶĚ Weersomstandigheden / voorspelling (temperatuur, neerslag) sterke wind en/of onweer

!

Logboek: incidenten & waarschuwingen Terrein rond het parcours ŽďƐƚĂŬĞůƐŽŶĚĞƌĚĞĞůĞŵĞŶƚĞŶ͗ŐůĂƐ͙ toestand rond het parcours: dode takken in bomen, ďůŝŬƐĞŵŝŶƐůĂŐ͕ŐƌŽŶĚǀĞƌǌĂŬŬŝŶŐ͙


Parcoursinspecties: ͚ƌŽƵƚŝŶĞǀŝƐƵĂůĐŚĞĐŬ͛ǀĂŶĚĞŝŶƐƚĂůůĂƚŝĞ Masten: gaten, barsten, krammen los... Kabels: doorhangend, open connectoren... Katrollen: slecht geplaatst, weg... Touwen: slechts geplaatst, weg...?


Beveiligingsystemen >ĂŐĞĞůĞŵĞŶƚĞŶ͚͗ƐƉŽƚƚŝŶŐ͛ Hoge elementen: ͚ĂƐƐŝƐƚĞĚ͛ Klim-‐

Oversteek-‐ Val-‐ Rappel

3 3 3 3

zelf-‐ / leeflijn-‐ doorlopende

3 3


3

Spotting Voor lage elementen en/of aan de voet van bepaalde klims ĞǀĂů͚ďƌĞŬĞŶ͛͗ valhoogte en momentum beperken impact op hoofd en rug voorkomen Johan Hovelynck ʹ BFNO-‐studiedag 14.12.2010

͚ƐƐŝƐƚĞĚďĞůĂǇ͛ Voor klim-‐ en oversteekelementen Valpreventie: de klimmer inbinden met een touw en een klimgordel het touw strak houden door middel van een zekeringsapparaat (acht, ,D^͕͙Ϳ


͚ƐƐŝƐƚĞĚďĞůĂǇ͛͗ŝŶďŝŶĚĞŶ Hoe? rechtstreeks: achtknoop ŵĞƚĞĞŶ͚ƐĂĨĞůŽĐŬ͛ met 2 geschrankte schroefmusketons

Waar? gekeurd inbindpunt op klimgordel


͚ƐƐŝƐƚĞĚďĞůĂǇ͛͗ϯ-‐stapsmethode

1) optrekken

2) afblokken

3) handen wisselen

Ook met half- automaten zoals Johan Hovelynck ʹ BFNO-‐studiedag 14.12.2010 Gri-Gri of Eddy!

͚ƐƐŝƐƚĞĚďĞůĂǇ͛͗ supervisie EN 15567-‐2 (2008) 9.4 Minimum 1 begeleider voor 4 klimmers / touwgroepen Minimum niveau 1 supervisie: ͞ĂŶŝŶƐƚƌƵĐƚŽƌ ĐĂŶƉŚǇƐŝĐĂůůǇŝŶƚĞƌǀĞŶĞ͟


Zelfzekering Voor oversteek-‐ en/of ͚ǀĂů͛-‐elementen Valbeveiliging: klimmer inbinden met een ůĞĞĨůŝũŶ;ŵĞƚ͚ƐŚŽĐŬ ĂďƐŽƌďĞƌ͛ͿĞŶĞĞŶŐŽƌĚĞů de leeflijnen verbinden met gekeurde ankers / kabels


͚^ĞůĨďĞůĂǇ͛͗ƐƵƉĞƌǀŝƐŝĞ EN 15567-‐2 (2008) 6.2: de instructeur demonstreert het materiaal of de deelnemers proberen het uit EN 15567-‐2 (2008) 6.3: ͞ĂƐƐĞƐƐŵĞŶƚŽŶĂƚĞƐƚ ĐŽƵƌƐĞ͟


͚^ĞůĨďĞůĂǇ͛͗ƐƵƉĞƌǀŝƐŝĞ EN 15567-‐2 (2008) 9.2 ĞƌƐƚĞϱ͚ĐŚĂŶŐĞ-‐ŽǀĞƌƐ͛ minimum niveau 2 supervisie: ͞ĂŶŝŶƐƚƌƵĐƚŽƌĐĂŶĐůĞĂƌůǇƐĞĞ the participant and intervene ǀĞƌďĂůůǇ͖͟ Daarna volstaat niveau 3: ͞ĂŶ instructor is in a position to communicate verbally with and provide adequate ĂƐƐŝƐƚĂŶĐĞ͘͟ Johan Hovelynck ʹ BFNO-‐studiedag 14.12.2010

͚^ĞůĨďĞůĂǇ͛͗ƐƵƉĞƌǀŝƐŝĞ EN 15567-‐2 (2008) 9.2 Voor kinderen <6 jaar: heel het parcours onder niveau 1 supervisie Kinderen tussen 6 en 8 jaar: heel het parcours onder niveau 2 supervisie 2YHUZHHJHHQµEXGG\¶-systeem;; VXSHUYLVHHUGHµEXGGLHV¶ Johan Hovelynck ʹ BFNO-‐studiedag 14.12.2010

ĞůĨǌĞŬĞƌŝŶŐ͚͗ƵŶĐůŝƉƉŝŶŐƐ͛ǀŽŽƌŬŽŵĞŶ Gespecialiseerde leeflijnen: openen slechts één voor één: Edelrid Smart Belay Bornack Safe-‐Link ͚ŽŶƚŝŶƵŽƵƐďĞůĂǇ͛͗ ExpoGlider


͚ŽŶƚŝŶƵŽƵƐďĞůĂǇ͛ Zelfzekering zonder risico dat iemand beide leeflijnen tegelijk losmaakt ;с͚ƵŶĐůŝƉƉŝŶŐ͛Ϳ


͚ŽŶƚŝŶƵŽƵƐďĞůĂǇ͛͗ƐƵƉĞƌǀŝƐŝĞ EN 15567-‐2 (2008) 9.5 Minimum 1 begeleider om correct inbinden te checken


ǀĂĐƵĂƚŝĞƐĞŶ͚ĂĐĐŝĚĞŶƚƌĞƐƉŽŶƐĞ͛ Het opvangen van de val is niet voldoende: de deelnemer moet terug op het element of de grond geraken! Tijd is belangrijk!


ǀĂĐƵĂƚŝĞƐĞŶ͚ĂĐĐŝĚĞŶƚƌĞƐƉŽŶƐĞ͛ EN 15567-‐2 (2008) 9.1 Een redding mag geen impact hebben op het niveau van supervisie van het parcours!


ǀĂĐƵĂƚŝĞƐĞŶ͚ĂĐĐŝĚĞŶƚƌĞƐƉŽŶƐĞ͛ 15567-‐2 (2008) 11: er moet een plan zijn voor ongevallen, met o.a. Schets van noodtoegang en evacuatiewegen; Procedure om een persoon of een groep van het parcours te evacueren.


Meer info? Touwenparcours: www.exponent-‐cts.com www.erca.cc Europese normen: www.nbn.be


Europese regelgeving m.b.t. touwenparcours: EN en EN

Recommend Documents