DUURZAME ENERGIE IS OOK
©GP/Til
TOOLKIT: KLIMAAT & ENERGIE
©GP/Beentjes
Deze toolkit is voor alle Greenpeace-vrijwilligers. Hij staat vol tips en ideeën om met de onderwerpen klimaat & energie aan de slag te gaan. Je leest wat de doelen van Greenpeace met betrekking tot dit onderwerp zijn en wat Greenpeace doet om deze te bereiken. Maar belangrijker nog, want daar gaat het bij deze toolkit om: hoe kun jij bijdragen aan het bereiken van deze doelen? Wat kun je zelf doen, individueel of met je lokale groep? > DOELEN Wat Greenpeace wil bereiken Wereldwijd krijgen mensen steeds meer te maken met de verwoestende gevolgen van klimaatverandering, zoals droogtes en overstromingen. Het is tijd voor een energierevolutie: geen kern en kolen, maar zon en molen. Als we schone energie slim inzetten, kunnen we klimaatverandering stoppen. Door schone energiebronnen te gebruiken, voorkomen we ook dat onze kinderen worden opgezadeld met gevaarlijk radioactief afval. STRATEGIE: WAT GREENPEACE NEDERLAND DOET Een win-winsituatie!
DE STAND VAN ZAKEN IN NEDERLAND Er zijn zes kolencentrales in gebruik en drie in aanbouw. In Borssele staat onze tot nu toe enige kerncentrale. In 2011 werd 10 procent van de geproduceerde stroom opgewekt met behulp van hernieuwbare bronnen. Biomassa, plantaardig materiaal dat wordt verstookt, werd hierbij het meest gebruikt, gevolgd door wind. Zonne-energie en waterkracht dragen nog weinig bij aan onze energievoorziening. Er zijn maar weinig Europese landen die zo weinig groene stroom produceren als Nederland. Duitsland zit bijvoorbeeld al op ruim 25 procent en Denemarken zelfs op meer dan 30 procent. Om te voldoen aan het klimaatbeleid van de EU, moeten we in 2020 zo’n 35 procent van onze stroom opwekken uit hernieuwbare bronnen.
ONDERZOEK We kunnen klimaatverandering stoppen! In ons Energy [R]evolution Scenario laten we zien hoe de wereld binnen enkele decennia kan draaien op schone energie. OVERLEG We praten met politici en bedrijven om hen te overtuigen dat schone energie de toekomst heeft. ACTIE Als bedrijven of overheden hun verantwoordelijkheid niet nemen, komen we in actie. Met spectaculaire en geweldloze activiteiten leggen we milieumisstanden bloot. JURIDISCH Met behulp van juridische procedures strijden we onder andere tegen de drie kolencentrales die Nederland ‘rijker’ dreigt te worden. PUBLIEK Er is zo veel dat mensen zelf kunnen doen om hun steentje bij te dragen; van de verwarming een graadje lager zetten tot zonnepanelen installeren. Door voorlichting proberen we mensen te laten zien dat ze de macht hebben om de wereld te veranderen.
©GP/Beentjes
Of je nu het liefst alleen opereert of samen met anderen, bijvoorbeeld je lokale Greenpeace-groep: jij kunt meewerken aan een gezond klimaat. >
ONDERDEEL
Publiek.
BESCHRIJVING
De meeste invloed heb je natuurlijk op jezelf! Een makkelijke manier om zelf effectief bij te dragen aan een schone(re) toekomst is overstappen op een energieleverancier die 100 procent schone energie aanbiedt. Daarnaast zijn er talloze verrassende manieren om energie te besparen. Extra tip: onderzoek de mogelijkheden om samen met buurtgenoten zonnepanelen te plaatsen of zelfs een windmolen aan te schaffen. Je kunt alleen of gezamenlijk een aandeel kopen in zonnepanelen of windmolens in de buurt er zijn verschillende coöperaties die dit aanbieden.
GESCHIKT VOOR Alle vrijwilligers. WANNEER
Altijd
WAAR
Thuis
STARTEN
Kijk op www.greenpeace.nl/graadmeter voor de meest actuele informatie over de schoonste energieleveranciers.
©GP/Langrock
ONDERDEEL
Overleg.
BESCHRIJVING
Misschien voelt het alsof de politiek niet te bewegen is, maar je hebt meer macht dan je denkt. Je hebt inspraak op verschillende niveaus, zowel lokaal, in je eigen woonplaats, als provinciaal en landelijk. Soms kun je een bezwaarschrift of zienswijze indienen tegen een vervuilend energieproject. Daarnaast kun je (kritische) vragen stellen aan politici, bijvoorbeeld in een brief of Twitterbericht. Het werpt misschien niet meteen vruchten af, maar als we allemaal onze stem laten horen, kunnen we veel bereiken.
GESCHIKT VOOR
Alle vrijwilligers, zeker als je interesse in politiek hebt en graag met je buurt bezig bent.
WANNEER
Dat verschilt; soms is er een bepaalde periode waarin inspraak mogelijk is, soms niet.
WAAR
Veel kan vanuit je eigen huis, maar soms gaat het om het stellen van vragen bij bijvoorbeeld een gemeentelijke bijeenkomst.
START
Bij de meest belangrijke inspraakmomenten krijg je van ons een oproep. Probeer, als je dat leuk vindt, zelf in de gaten te houden wat er in je gemeente of provincie speelt. In lokale krantjes staan vaak aankondigingen van projecten waarbij inspraak mogelijk is. Je kunt bijvoorbeeld uitzoeken waar de stroom voor de plaatselijke straatverlichting en gemeentediensten vandaan komt. Vraag je gemeente te kiezen voor groene stroom die bijdraagt aan de bouw van extra zonne- en windenergieprojecten. In je buurt zijn er vast meer mensen die je willen helpen. Samen staan we sterker! Om mensen te overtuigen, is het is altijd handig informatie en feiten voorhanden te hebben: - Slecht voor het milieu: kolencentrales, schaliegasboringen en CO2 opslag. - Goed voor het milieu: wind, zon, aardwarmte. LET OP: Je kunt best eerlijk zeggen dat je vrijwilliger bij Greenpeace bent, maar dat is niet noodzakelijk, en niet altijd krachtiger. Soms werkt het beter om te zeggen dat je je als inwoner zorgen maakt.
©GP/Forte
ONDERDEEL
Overleg/publiek.
BESCHRIJVING
Van binnenuit verandering teweegbrengen: een goede manier om de wereld weer een stukje mooier te maken! Een logische plek om te beginnen is je bedrijf of onderwijsinstelling. Feitje: van alle stroom die in Nederland wordt verbruikt, slurpen hogescholen en universiteiten maar liefst 4 procent op. Het zou een flinke winst zijn als al die instituten zouden overstappen op groene stroom. Je project om je organisatie of instelling te vergroenen, kun je zo groot of klein maken als je wilt.
GESCHIKT VOOR
Alle werkende vrijwilligers, studenten, promovendi en docenten.
WANNEER
Het hele jaar door. Maar er zijn momenten die zich beter lenen dan anderen, bijvoorbeeld als je organisatie verhuist naar een nieuw gebouw.
WAAR
Universiteiten, hogescholen en bedrijven.
START
Vraag na welke mensen binnen jouw organisatie of instelling over bedrijfsvoering gaan en maak een afspraak om de feiten boven tafel te krijgen. Weet je de verantwoordelijke persoon niet direct te overtuigen? Er zijn vast meer collega’s, studenten en docenten die jouw initiatief steunen. Plaats een oproep op intranet of in de school of universiteitskrant en probeer studentenverenigingen te mobiliseren. Je kunt ook zelf een duurzaamheidscommissie beginnen. Zoek uit waar jouw organisatie/instelling stroom vandaan haalt en welke andere duurzaamheidsinitiatieven zijn genomen. Zorg dat je paraat hebt welke energieleveranciers écht groen zijn. Die informatie vind je hier: www.greenpeace.nl/graadmeter. Indien nodig: maak een plannetje voor de overstap naar groene energie en/of meer duurzaamheidsmaatregelen. Bied aan dat je zelf veel van het uitzoekwerk doet, zodat je het zo makkelijk mogelijk maakt voor jouw bedrijf/school. En er zijn nog veel meer manieren om jouw organisatie/iinstelling te vergroenen. Wordt er bijvoorbeeld gedaan aan het scheiden van afval? Staat de printer standaard op dubbelzijdig printen ingesteld? Je kunt ook proberen plastic koffie en theebekertjes te laten vervangen door kartonnen bekertjes met het FSC-keurmerk. De mogelijkheden zijn eindeloos!
©GP/Beentjes
ONDERDEEL
Publiek/overleg.
BESCHRIJVING
Vrijwilligers van lokale groep Groningen hadden zin in een feestje. Ze zochten contact met een dansclub en organiseerden samen het feest ‘Beat(s against) coal’. Al dansend protesteerden ze tegen de bouw van een kolencentrale in de Eemshaven. Met de club hadden ze afgesproken dat 70 procent van de winst van die avond naar de verduurzaming van het clubgebouw ging. Zo stapte de uitgaansgelegenheid over op groene stroom en werd er een concreet plan opgesteld voor een slimmere en zuinigere energievoorziening.
GESCHIKT VOOR
Alle vrijwilligers, vooral als je houdt van netwerken en organiseren.
WANNEER
Hele jaar.
WAAR
Bij jou in de buurt.
START
Zoek in jouw buurt een uitgaansgelegenheid die wel in is voor een duurzaam feestje en samen met jou wil denken over hoe de club kan worden vergroend. Organiseer samen een benefietavond die in het teken staat van duurzame energie. Kijk hier voor de aanpak van lokale groep Groningen.
©GP/Robinson
ONDERDEEL
Publiek.
BESCHRIJVING
Ken je de Engelse uitdrukking carrot or stick? In plaats van een boycot (de stick), kun je ook kiezen voor de positieve carrot! In een carrotmob biedt een grote groep mensen aan om hun geld uit te geven bij één bedrijf. Als tegenprestatie verbetert dat bedrijf iets waar die mensen om vragen. Door met een grote groep mensen af te spreken op dezelfde dag hetzelfde product te kopen, kun je bedrijven motiveren om daar een duurzame beloning tegenover te zetten. Een mooie manier om jouw omgeving te verduurzamen en lokale bedrijven te ondersteunen!
GESCHIKT VOOR
Alle vrijwilligers. Zeker als je het leuk vindt om mensen in je omgeving te mobiliseren en duurzaamheid in je eigen omgeving wil stimuleren.
WANNEER
Een carrotmob kan altijd! Een leuk idee is om zo’n initiatief te koppelen aan een speciale (feest)dag. Denk aan chocoladeletters met Sinterklaas of eieren met Pasen.
WAAR
Bij jou in de buurt.
START
Stel eerst een actieplan op. Welk bedrijf ga je benaderen en welke beloning vraag je van ze? Je kunt bijvoorbeeld vragen of je lokale supermarkt een percentage van de winst van die dag investeert in de aanschaf van spaarlampen. Vervolgens is het belangrijk een grote groep mensen te mobiliseren. Vraag mensen in je omgeving om mee te doen, maak een activiteit aan op GreenWire en verspreid je idee via lokale media, sociale media of posters in de buurt. Kijk hier voor meer informatie over een carrotmob: https://carrotmob.org Of zie deze video van een succesvolle carrotmob: http://vimeo.com/37408852
Stichting Greenpeace Nederland / Postbus 3946 / 1001 AS Amsterdam www.greenpeace.nl / t 020 626 1877 / f 020 622 1272 / servicedesk 0800 422 33 44
©GP/Reynaers
