Duurzame Energie in Utrecht The future is now Dr. Wilfried van Sark Groep Natuurwetenschap en Samenleving Universiteit Utrecht Beat the Heat NOW!, 12 december 2009
inhoud • Klimaatprobleem • Waarom de zon • Utrecht 2040 • Nieuwe koplopers
broeikas
[Al Gore]
broeikas
[Al Gore]
[IPCC, 2007]
[IPCC, 2007]
Temperatuur
Hoe pakken we het klimaatprobleem aan?
[Ecofys]
De zon als bron • 1400x1400 km2 is nodig om te voorzien in de wereldwijde energiebehoefte in 2050 [10% rendement]
2000: 400 EJ 2050: 1500 EJ
[Exajoule = 1018 Joule]
Hoe maak je zonnepanelen? Van zand naar cel
Silicium
Zand zuiveren grondstof voor zonnecel
Hoe maak je zonnepanelen? Van cel naar paneel
Voorbeelden van zonnepanelen
Voorbeelden van toepassingen
Toepassing in Nederland boerenbedrijf
Toepassing in Nederland geluidsscherm A27
infrastructuur, rijkswaterstaat, prorail
Toepassing in Nederland brandweerkazerne Houten
gemeente, regio, provincie
Toepassing in Nederland Amersfoort
consument
Zonne-energie: voor iedereen weggelegd • Omzettingsrendement: 15% • 15% van het licht wordt omgezet in elektriciteit, de rest in warmte!
• Zonnepaneel van 1 m2 levert bij volle zon 150 watt vermogen • Per jaar in Nederland 120 kWh • Hoeveel kWh gebruikt u per jaar? Gemiddeld verbruik 3500 kWh per huishouden 29 m2 zonnepanelen
Zonnestroom in Nederland: stand van zaken • ongeveer 50 MWp (~0.4 km2) • goede kennisinfrastructuur • nieuwe bedrijven (Solland, Helianthos, Scheuten) • marktondersteuning matig Jaarlijks bijgeplaatst vermogen (MWp) EPR
Utrecht klimaatneutraal in 2040: hoe gaan we dat bereiken? • 60% energiegebruik in provincie in gebouwde omgeving • Klimaatneutrale huizen • Of zelfs energie-producerende huizen • Energie-besparende maatregelen laag energiegebruik • Energie duurzaam opwekken: energie-mix Zonnepanelen stroom Windturbine stroom Zonnecollectoren warmte Microwarmtekracht warmte en stroom Biogas!!!!
Opslag: locaal, regionaal, landelijk
Uw dak in 2040: stroom, warm water, licht
WARM WATER zonnecollector
LICHT STROOM zonnepaneel
© TNO
raam
Dak: stroom, warm water, licht STROOM
windturbine
WARM WATER zonnecollector
LICHT STROOM zonnepaneel
© TNO
raam
Opgewekte stroom is variabel • Zon: overdag stroom, vooral ‘s zomers • Wind: overdag en ‘s nachts stroom • Microwarmtekracht: warmtevraag gestuurd warmte en stroom in winter
microwarmtekracht
zon seizoen
Transitie naar energie-producerende huizen • Systeemstudies • Analyse energieverbruik en -opwekking • Roadmapping • Bijvoorbeeld: • alle huizen een stekker aan de buitenkant, om elektrische auto op te laden (André Faaij, duurzaam transport) • accu kan ook worden gebruikt als opslag of juist bron! • management, slimme meters
• Elke consument wordt ook producent • verenigd in energie-corporaties
Utrecht 2040 “Koplopers” • Nu al 50 bedrijven, gemeenten en instellingen in de provincie Utrecht • Intentieverklaring klimaatneutrale bedrijfsvoering: reductie CO2 uitstoot • Tijdens Utrecht 2040 congres, nieuwe koplopers • Gemeente Utrechtse Heuvelrug • Woonzorgcentrum Stichting Huize het Oosten (Bilthoven) • Elipo elektrische mobiliteit (Zeist) • Business Lease (Zeist) • Aannemersbedrijf Van Zoelen (Utrecht ) • Organisatie- en adviesbureau Twijnstra Gudde (Amersfoort) • Cultuur- en congrescentrum Antropia (Driebergen) • Natuurcafé la Porte (Zeist)
Nieuwe koplopers erbij dankzij Beat The Heat Now?! 1. DE Utrecht •
Duurzame Energie Utrecht
•
Gemeentelijk/Regionaal/Provinciaal
2. FC Utrecht •
Zonne-energie systeem op het nieuwe dak van de Galgenwaard
3. UU: de zonnige Uithof
Wie volgt?
Zonnestroom in de Uithof!
Zonnestroom in de Uithof • Uithof als startpunt voor grootschalige toepassing van zonnestroom systemen • Zonnestroom systemen verspreiden zich als ‘olievlek’ in de gemeente, regio en provincie • Potentieel studie: • 3 MW (2 MW dak, 1 MW facades) • 20.000 zonnepanelen van 1 m2 • Investering 10 miljoen Euro • Levert 2,25 miljoen kWh per jaar • Voorkomt 2,25 kiloton CO2 uitstoot (kolencentrale) per jaar
Zonnestroom Zonnestroom in in de de Uithof! Uithof! Bestuursgebouw
Animatie Bestuursgebouw
29/20
Animatie Bestuursgebouw
© Nils Reich, UU
Zonnestroom in de Uithof • Korte termijn (voorjaar 2010) • SDE subsidieregeling grote systemen verwacht april 2010 • 15 jaar lang gegarandeerde inkomsten van ~35 cent/kWh: 0,8 miljoen Euro/jaar
• OPROEP: • Partners om zonnestroom in de Uithof te realiseren
Samenvattend: Duurzame Energie in Utrecht 2040 • Klimaatneutraal in 2040? • Bespaar en gebruik duurzame energie • Transitie nodig! NU beginnen! • Betrek consument erbij, omdat zijn rol verandert • Voorbeeld: zonnepanelen op de hele Uithof • Eerste fase: 3 MW • Tweede fase (Danone, RIVM): 3 MW extra • Grootste zonnestroom project in Nederland!
Is dit Rijnenburg in 2020????
The future is now
[Bètacanon]
