Duurzaam ondernemen 2012

Jaarverslag 2009 Duurzaam ondernemen 2012

Duurzaam ondernemen 2012

Inhoud Voorwoord

6

Doelen en resultaten

8

1 Sympathiek met lef



1.1 Onze ambitie: duurzame koploper worden en blijven 1.2 Verankering van MVO 1.3 MVO uitdagingen op weg naar 2020

12

12 12 12

2 Aantoonbaar duurzaam/Praktisch duurzaam?

14

3 Stakeholders zijn belangrijk

16



3.1 Onze visie: zonder stakeholders geen Bavaria 3.2 In dialoog met onze stakeholders in 2012 3.3 Op weg naar 2020

16 16 17

4 Zorg voor onze mensen

18 18 18 22

5 Duurzaam ketenbeheer sleutel tot succes

24



4.1 Onze visie op onze medewerkers: focus op duurzame inzetbaarheid 4.2 Onze medewerkers in 2012 4.3 Op weg naar 2020 5.1 Onze visie: samen staan we sterker 5.2 Duurzaam ketenbeheer in 2012 5.3 Op weg naar 2020

6 Verantwoord omgaan met water



6.1 Onze visie: duurzaam gebruik van onze belangrijkste grondstof 6.2 Water in 2012 6.3 Op weg naar 2020

7 Zorgvuldig omgaan met energie



7.1 Onze visie: energiebesparing door focus op ‘Trias Bavarica’ 7.2 Energie en klimaat in 2012 7.3 Op weg naar 2020

24 24 28 30

30 31 31 32

32 32 33

8 Onze omgeving

34 34 34 35

9 Verantwoord alcoholgebruik

36



8.1 Onze visie op de omgeving: actief stimuleren van biodiversiteit en duurzaamheid 8.2 Onze omgeving in 2012 8.3 Op weg naar 2020 9.1 Onze visie: verantwoord genieten 9.2 Verantwoord alcoholgebruik in 2012 9.3 Op weg naar 2020

36 36 37

10 Zo.

38

Colofon

63

Bijlagen 1 2 3 4 5 6

De Bavaria organisatie Stakeholder informatie Bavaria Data milieukundige aspecten Data sociaal maatschappelijke aspecten Lijst gebruikte afkortingen Verificatieverklaring 2012 MVO

5

Voorwoord

Voor u ligt het jaarverslag van Bavaria over duurzaam ondernemen (ook wel maatschappelijk verantwoord ondernemen, MVO). Met dit verslag geven we u inzicht in onze visie, activiteiten en resultaten op het gebied van ons duurzaamheidstreven in 2012. We delen graag onze belangrijkste ontwikkelingen met u. Als familiebedrijf is lange termijn denken en daarom ook duurzaam ondernemen, voor ons vanzelfsprekend. We willen ons bedrijf op de best mogelijke manier doorgeven aan de volgende generatie. Ons duurzaam ondernemen beleid is gestoeld op ISO 26000, de internationale richtlijn voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. In ons duurzaam ondernemen beleid ligt de focus op vijf thema’s: ŸŸ Zorg voor mens en omgeving ŸŸ Verantwoord omgaan met water ŸŸ Energie en klimaat ŸŸ Duurzaam ketenbeheer ŸŸ Verantwoord alcoholgebruik We kijken terug op een jaar vol uitdagingen waarin we ondanks een steeds verder vertragende wereldeconomie, in vergelijking met 2011 een omzetstijging van 53 miljoen euro realiseerden. Het biervolume steeg licht tot 5,8 miljoen hectoliter. Het nettoresultaat daalde licht als gevolg van onder druk staande marges. De Nederlandse biermarkt bleef onder druk staan. De economische crisis en de vergrijzing zijn de belangrijkste oorzaken. Met de Bavaria 0.0% categorie spreken we een nieuwe klantgroep aan. Hierin is dan ook een volumestijging gerealiseerd. Ook zijn er uitdagingen op het gebied van veiligheid. Om het doel, nul ongevallen met verzuim in 2015, te realiseren moeten we structureel nog verder verbeteren. Ook het ziekteverzuim vonden we in 2012 nog te hoog. Sturen op duurzame inzetbaarheid van de medewerkers blijft onverminderd belangrijk.

De energieprestaties zijn in 2012 licht verbeterd. Het verder verbeteren van de energieprestaties is een belangrijke doelstelling voor de komende jaren (zie ook in hoofdstuk Zorgvuldig omgaan met energie). In 2012 is het gelukt om in samenwerking met stakeholders diverse verbeteringen te realiseren, onder andere op het gebied van verpakkingen, recycling en transport. Zo rijdt partner Simon Loos nu voor Bavaria met Euro 6 wagens. Ook verkregen we een nieuwe milieuvergunning. Deze maakt het mogelijk de jaarproductie naar 8 miljoen hectoliter bier te laten groeien. Onze stakeholders kregen in het totstandkomingsproces uitgebreide inspraakmogelijkheden. Er zijn geen bezwaren ingediend. Om in staat te zijn onze leveringen beter aan te laten sluiten bij de vraag nam Bavaria in het najaar van 2012 een 35% belang in de Ethiopische brouwerij Habesha Breweries SC, ten noordoosten van de hoofdstad in Addis Abeba. In 2013 wordt gestart met de bouw van een Greenfield brouwerij. In 2014 moet de brouwerij geopend worden.

2013

We verwachten dat de Europese biermarkt in 2013 onder druk blijft staan. Maar door de stappen die Bavraria heeft gezet, waaronder de definiëring van de strategie en de verdere uitrol hiervan, alsmede verdere optimalisatie van de productie, zien we voldoende kansen voor de toekomst. Op milieugebied werken we in 2013 verder aan onze ambitie om zowel ons energiegebruik als ons watergebruik te blijven reduceren. Ons doel voor 2016 blijft een plaats in wereldtop van de wereldwijde benchmark bij brouwerijen voor beide thema’s. Op personeelsvlak blijft veiligheid een onverminderd belangrijk onderwerp. In 2013 zullen we weer ons uiterste best doen om zo veilig mogelijk te werken.

We hebben in 2012 veel geïnvesteerd in de toekomst. We kijken uit naar een duurzaam 2013. We nodigen u van harte uit ons uw ideeën, opmerkingen en suggesties voor verbetering aan ons te laten weten.

Directie Bavaria Ing. J.R.A.S.E. Swinkels, voorzitter Mr. drs. J.P. van der Veen P.J.F. Swinkels Ir. C.A.S. Swinkels Drs. F.A.M. Swinkels Drs. P-J.J.M. Swinkels 6 juni 2013 Lieshout

2012 MVO

7

Doelen en resultaten

Thema

Doelen 2012

Resultaten 2012

Doelen 2013 en verder

Onze organisatie

ŸŸ MVO speerpunten (met beleid, doelen, KPI’s, “rode draad”) in alle organisatieonderdelen goed zichtbaar

ŸŸ Dit is nog een uitdaging, er zijn stappen gezet maar het blijft een punt van aandacht

ŸŸ Vernieuwen van de managementsystemen van voedselveiligheid, veiligheid en kwaliteit om MVO nog meer te integreren

ŸŸ Toewerken naar ISO 22000 en ISO 26000 als leidende systemen

ŸŸ Toegewerkt naar realisatie, dmv continueren van ISO 26000 en start met implementatie van ISO 22000

ŸŸ De implementatie van ISO 22000 wordt eind 2013 afgerond en medio 2014 gecertificeerd.

ŸŸ Dialoog met stakeholders voortzetten

ŸŸ Met diverse stakeholders gesproken

ŸŸ Stakeholders meerdere jaren niet gesproken, opnieuw interviewen (bv. NGO's, omwonenden)

ŸŸ Dialoog met belangrijkste klanten specifiek op MVO

ŸŸ Diverse klanten, waaronder Ahold zijn geconsulteerd

ŸŸ Het contact blijven zoeken met onze klanten

ŸŸ Dialoog met medewerkers, aansluitend bij de initiatieven rond duurzame inzetbaarheid

ŸŸ Samen met medewerkers, OR en een externe partner is gestart met de ontwikkeling van het Masterplan Veiligheid

ŸŸ Voortzetten van de dialoog medewerkers rondom Masterplan Veiligheid en Masterplan kwaliteit. Invulling geven aan focusgroepen duurzame inzetbaarheid 2013

ŸŸ Personeelsbeleid m.b.t. verder ontwikkelen duurzame inzetbaarheid

ŸŸ Beleid voor duurzame inzetbaarheid ontwikkeld en gestructureerd, oa. Door aanstellen van een Coordinator Duurzame Inzetbaarheid.

ŸŸ Iedere medewerker eens in 3 jaar uitnodigen voor een PMO

ŸŸ Preventiebeleid gestructureerd

ŸŸ Voortzetten personal trainer project en programma stoppen met roken

Stakeholderdialoog

Onze medewerkers

ŸŸ Intensiveren van het project ‘duurzame inzetbaarheid’ door het opzetten van een inzetbaarheidcockpit

ŸŸ Aanbieden gezond voedsel aan medewerkers ŸŸ Uitbreiden werkplekonderzoek ŸŸ Mantelzorgproject continueren

ŸŸ Minder intensieve samenwerking met de gemeente in het mantelzorgproject. Intern is het beleid op mantelzorg voortgezet en concreet vormgegeven met behulp van de mantelzorgmakelaar

ŸŸ Intern wordt het beleid doorgezet, er is geen afzonderlijke doelstelling meer voor geformuleerd

ŸŸ Reductie verzuimpercentage naar 4,15%

ŸŸ Ziekteverzuimpercentage gereduceerd tot 4,47%

ŸŸ Reductie verzuimpercentage naar 4,28% in 2013

ŸŸ Nul ongevallen met verzuim (eigen werknemers) in 2015

ŸŸ 19 ongevallen met verzuim

ŸŸ Nul ongevallen met verzuim (eigen werknemers) in 2015, maximaal 9 in 2013

ŸŸ Start met de ontwikkeling van het Masterplan Veiligheid

ŸŸ Implementatie van het Masterplan Veiligheid in 2013

Thema

Duurzaam ketenbeheer en duurzame productontwikkeling

Doelen 2012

Resultaten 2012

Doelen 2013 en verder

ŸŸ Betrokkenheid van medewerkers t.a.v. MVO vergroten

ŸŸ Er is op diverse manieren over MVO gecommuniceerd naar de medewerkers. We merken echter dat de ideeën over MVO die van medewerkers komen door de jaren heen wat minder worden

ŸŸ Via diverse projecten (o.a. duurzame inzetbaarheid, energiebesparing) willen we medewerkers uit blijven dagen

ŸŸ Continueren inzet mensen met afstand tot de arbeidsmarkt

ŸŸ Samenwerking met Stichting ORO gecontinueerd met ongeveer 15 werknemers

ŸŸ De inzet van medewerkers van Stichting ORO continueren

ŸŸ Start project Ketenverantwoord Inkopen

ŸŸ Door andere prioriteiten heeft dit project in 2012 minder aandacht gekregen

ŸŸ Integreren van kritische processen in de organisatie

ŸŸ Alle leveranciers onderschrijven code of conduct in 2012

ŸŸ 53% van de grondstof leveranciers en alle verpakkingsleveranciers hebben de code of conduct onderschreven

ŸŸ Verdere uitbreiding van de leveranciersgedragscode bij grondstofleveranciers en leveranciers van niet product gerelateerde materialen en diensten

ŸŸ 80% van grondstofleveranciers (gerst, mout, hop en aroma’s) scoort in 2020 minimaal 80% van de maximale duurzaamheidscore

ŸŸ Overleg tussen Holland Malt en grote coöperaties over verduurzaming van de gerstteelt

ŸŸ Opstellen van een concrete lijst duurzaamheidscriteria voor alle grondstoffenleveranciers

ŸŸ Starten met medewerkers van de Atlant groep

ŸŸ Toetsen van alle gerstcontracten aan duurzaamheidscriteria ŸŸ Toetsing van alle grondstof- en verpakkingsleveranciers op duurzaam transport ŸŸ 80% van grondstofleveranciers (gerst, mout, hop en aroma’s) scoort in 2020 minimaal 80% van de maximale duurzaamheidscore

ŸŸ Vanaf 2015 wordt mout duurzaam ingekocht

ŸŸ Overleg tussen Holland Malt en grote coöperaties over verduurzaming van de gerstteelt

ŸŸ Opstellen van een concrete lijst duurzaamheidscriteria voor alle mout en moutleveranciers ŸŸ Toetsen van alle gerstcontracten in hoeverre deze voldoen aan de duurzaamheidscriteria ŸŸ Vanaf 2015 wordt mout duurzaam ingekocht

ŸŸ 20% CO2 equivalent reductie op verpakkingen in 2020 (t.o.v. 2008)

ŸŸ Afspraken gemaakt met leveranciers over nieuwe verpakkingen

ŸŸ 20% CO2 equivalent reductie op verpakkingen in 2020 (t.o.v. 2008). In 2013 afspraken actief blijven volgen.

ŸŸ Reductie van ca. 35% CO2 uitstoot op transport (t.o.v. 2008) in 2013

ŸŸ 28% reductie op transport (t.o.v. 2008)

ŸŸ Reductie van ca. 35% CO2 uitstoot op transport (t.o.v. 2008) in 2013

2012 MVO

9

Thema

Doelen 2012

Resultaten 2012

Doelen 2013 en verder

Water

ŸŸ Top 3 positie in de wereldwijde benchmark voor watergebruik bij brouwerijen vanaf 2016

ŸŸ Er is geen waterbenchmark geweest in 2012

ŸŸ Top 3 positie in de wereldwijde benchmark voor watergebruik bij brouwerijen vanaf 2016

ŸŸ Reductie watergebruik met 2-5% per liter bier p/jr

ŸŸ Gelijkblijvend waterverbruik per liter bier

ŸŸ Reductie watergebruik met 2-5%per liter bier p/jr

ŸŸ Op biologische wijze voldoen aan wettelijke eisen voor fosfaatemissies van 0,5 milligram per liter vanaf 2015

ŸŸ Nereda proeven zijn opgeschaald. Systeem is getest onder praktijkomstandigheden

ŸŸ Op biologische wijze voldoen aan wettelijke eisen voor fosfaatemissies van 0,5 mg/ liter vanaf 2015. Neredainstallatie doorontwikkelen en geschikt voor toepassing op waterzuivering

ŸŸ Duurzaam gebruik van waterbronnen met minimale verdrogingseffecten en schoon grondwater

ŸŸ Verdrogingseffecten zijn meegenomen in het project Boer, Bier, Water

ŸŸ Duurzaam gebruik van schone waterbronnen met minimale verdrogingeffecten. Voortzetten Boer, Bier, Water

ŸŸ Top 3 positie in wereldwijde benchmark voor energieefficiency bij brouwerijen vanaf 2016

ŸŸ Bavaria behoort tot de wereldtop in de benchmark voor energie-efficiency bij brouwerijen

ŸŸ Een positie in de wereldtop in wereldwijde benchmark voor energie-efficiency bij brouwerijen in 2015

ŸŸ Op het gebied van energie de zuinigste brouwerij ter wereld in 2020

ŸŸ Het specifiek energiegebruik daalde van 129 naar 127 MJ/hl

ŸŸ In 2019 een eerste plaats in wereldwijde benchmark voor energie-efficiency bij brouwerijen

ŸŸ Minimaal 2% vermindering van specifiek energiegebruik (MJ/hl) per jaar tot 2020

ŸŸ Het specifieke energieverbruik is afgenomen van 129 naar 127 MJ per hectoliter bier (afgerond 2% vermindering)

ŸŸ Minimaal 2% vermindering van specifiek energiegebruik (MJ/hl) per jaar tot 2020

ŸŸ Energieverbruik in de keten zichtbaar maken en verminderen

ŸŸ Door middel van het project Blue Horeca gaf Bavaria ondernemers advies en inzicht in hun energieverbruik

ŸŸ Energieverbruik keten zichtbaar maken en verminderen. O.a. ontwikkelen app voor horecaondernemers. Opschalen van het project Blue Horeca.

Energie

ŸŸ Starten van het project 'Warm water' ŸŸ Aandeel energie van duurzame bronnen significant vergroten, o.a. studie naar verhoging biogasopbrengst (2013)

ŸŸ Toename opbrengst biogasinstallatie gerealiseerd

ŸŸ Studie starten naar verhoging van de biogasopbrengst ŸŸ Aandeel energie van duurzame bronnen significant vergroten

Thema

Doelen 2012

Resultaten 2012

Doelen 2013 en verder

Onze omgeving

ŸŸ Lokale flora en fauna versterken

ŸŸ Aanpassingen in inrichting terrein gedaan om lokale flora en fauna te versterken

ŸŸ Lokale flora en fauna versterken door plaatsen van nestkast voor slechtvalk, deelname aan tellingen van IVN

ŸŸ Gebruik van bestrijdingsmiddelen op het bedrijfsterrein stoppen

ŸŸ Geen gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen

ŸŸ Geen gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen. Bedrijfsterrein aantoonbaar vrij van bestrijdingsmiddelengebruik. ŸŸ Meewerken aan Laarbeeks weidegangfeest

Verantwoord alcoholgebruik

ŸŸ Nul klachten uit de omgeving (net als voorgaande jaren)

ŸŸ Nul klachten uit de omgeving

ŸŸ Jaarlijks nul klachten uit de omgeving

ŸŸ Taxi-Bavaria continueren, aantal ritten vergroten t.o.v. 2011

ŸŸ Taxi-Bavaria is gecontinueerd. Het aantal ritten kon niet vastgesteld worden.

ŸŸ Continueren van Taxi Bavaria

ŸŸ Afzet 0.0% Wit en 0.0% Rosé vergroten t.o.v. 2011

ŸŸ Realisatie volumestijging in de 0.0% categorie

ŸŸ Realiseren volumestijging in de 0.0% categorie

ŸŸ Continueren Bavaria Beer Academy; bij 500 kasteleins, horecaondernemers en onderwijsinstellingen training geven

ŸŸ 550 horecaondernemers en - medewerkers getraind. Start gemaakt met training bij onderwijsinstellingen

ŸŸ Project uitbreiden met onderwijsinstellingen

ŸŸ Lokale projecten opstarten gericht op voorkomen drankmisbruik in het kader van “Laat je niet flessen”

ŸŸ Actief overleg gevoerd met betrokken partijen. Plannen uitgewerkt voor lokale aanpak.

ŸŸ Concrete invulling geven aan het project 'Laat je niet flessen'

ŸŸ Aansluiten bij brancheinitiatieven

ŸŸ Actieve rol gespeeld in het brancheoverleg over MVO en de communicatie hierover

ŸŸ Actief ondersteunen van de brancheactiviteiten op het gebied van MVO

2012 MVO

11

1. Sympathiek met lef

1.1 Onze ambitie: duurzame koploper worden en blijven Als familiebedrijf zit duurzaam ondernemen ons in het bloed. We werken volgens de filosofie dat we de brouwerij in bruikleen krijgen van onze kinderen en kleinkinderen. Dat betekent dat we over de generaties heen kijken en investeren in duurzaam ondernemen, zodat we het bedrijf op de best mogelijke manier door kunnen geven aan de volgende generatie. Onze ambitie is dan ook om binnen onze sector koploper te worden en te zijn op het gebied van duurzaam ondernemen. Innovatief en ondernemend met een goede balans tussen Mens, Milieu en Marge (“people, planet en profit”). Wet- en regelgeving geldt als basis, maar we kunnen van veel grotere toegevoegde waarde zijn voor de maatschappij. Bavaria zoekt bewust naar de optimale bijdrage aan de maatschappij. Ons MVO beleid is gestoeld op de ISO 26000 richtlijn die we sinds 2010 hanteren als basis. Het MVO beleid is onder andere gebaseerd op risico’s en mogelijkheden van MVO voor de uitwerking van de bedrijfsstrategie. In dialoog met de stakeholders en de organisatie zijn de volgende materiële thema’s benoemd, die de centrale spil van ons MVO beleid vormen: ŸŸ ŸŸ ŸŸ ŸŸ ŸŸ

Zorg voor mens en omgeving Verantwoord omgaan met water Energie en klimaat Duurzaam ketenbeheer Verantwoord alcoholgebruik

De invulling van de MVO thema’s is gebaseerd op de ‘Trias Bavarica’ die we in 2011 vormgaven. Deze set van principes houdt in dat we: 1. Een bewuste keuze maken voor de activiteiten die we uitvoeren; de zuinigste manier kan zijn een activiteit niet te doen; 2. Als we een activiteit doen dan willen we deze zo duurzaam mogelijk uitvoeren; 3. Het deel van de activiteit dat niet duurzaam uitgevoerd kan worden, voeren we zo efficiënt mogelijk uit. Deze ‘Trias Bavarica’ is leidend bij alle activiteiten en investeringen van Bavaria en vormt de basis van ons MVO beleid.

1.2

Verankering van MVO

Centraal in de MVO uitvoeringsorganisatie staat de MVO stuurgroep onder leiding van de directie die ook eindverantwoordelijkheid draagt. De stuurgroep wordt voorgezeten door de MVO manager en bestaat daarnaast uit de directeur global marketing en sales NL, de directievoorzitter en de hoofden P&O en inkoop. In de stuurgroep worden zowel het beleid als de doelen op het gebied van MVO vastgesteld, gevolgd en bewaakt. Tevens vinden er inhoudelijke discussies plaats waarbij belangrijke MVO afwegingen worden gemaakt. Door de samenstelling van de stuurgroep is er voldoende gewicht voor een stevige discussie en worden besluiten, eenmaal genomen, breed gedragen in de organisatie. De uitvoering vindt decentraal plaats door projectleiders op de deelonderwerpen die rapporteren aan de stuurgroep. De meeste MVO activiteiten worden ondergebracht bij de verschillende uitvoeringsorganisaties. Op deze manier is de divisie Inkoop bijvoorbeeld verantwoordelijk voor het borgen van de aandacht voor MVO in de inkoopprocessen. De MVO manager binnen Bavaria coördineert, enthousiasmeert en houdt overzicht op de praktijk. Via de stuurgroep wordt gerapporteerd aan de directie. De stuurgroep komt vierwekelijks bijeen. Naast de MVO stuurgroep is er een Quality Assurance platform opgericht met als doel de borging van operationele zaken ten aanzien van kwaliteit, klanttevredenheid en voedselveiligheid. Op een onderwerp als de verdere uitwerking van de doelstelling ketenverantwoord inkopen komt input uit de MVO stuurgroep samen met het QA platform.

1.3

MVO uitdagingen op weg naar 2020

In 2013 verkennen we de mogelijkheden om ons MVO beleid naar de activiteiten van Bavaria in de frisdrankproductie en de buitenlandse activiteiten uit te breiden. Intern is de belangrijkste uitdaging om MVO maximaal te integreren in de bestaande bedrijfsprocessen. Hierin zijn de laatste jaren stappen gezet maar het kan nog beter. Hiervoor gaan we de bestaande managementsystemen voor kwaliteit, veiligheid en voedselveiligheid opnieuw inrichten.

2012 MVO

13

2. Aantoonbaar duurzaam/praktisch duurzaam?

Het beheersen van risico’s krijgt nadrukkelijk de aandacht van het management van Bavaria. Met een goede beheersing van risico’s willen we de onderneming beschermen tegen de mogelijke effecten van calamiteiten en imagoschade. We onderscheiden de volgende categorieën: markt, financieel, operationeel en risico’s als gevolg van wet- en regelgeving. Met het Bavaria managementsysteem sturen we op de plando-check-act-cycle. We beheersen risico’s, signaleren verbeterpunten en voeren deze ook door. Het doel is continue verbetering. In 2011 zijn we toe gaan werken naar het werken met minder certificeringen. We formuleerden het voornemen om in de toekomst alleen nog ISO 26000 en ISO 22000 als richtlijnen te hanteren. In 2012 hebben we gewerkt aan het realiseren van deze ambitie. Hiervoor zetten we een eigen managementsysteem op. Voor ISO 22000 zijn we bezig met de implementatie, het certificeringtraject is nog niet afgerond. Dit zal in 2014 gebeuren. ISO 26000 hebben we gecontinueerd, net als IFS, GMP en ons certificaat van de MVO Prestatieladder (niveau 4). Onze certificeringen van OHSAS, HACCP, ISO 9001 en ISO 14001 hebben we beëindigd. Dit proces doorliepen we in overleg met onze leveranciers, klanten en andere betrokkenen; zij moeten vertrouwen hebben in onze manier van werken. De ervaring tot nu toe laat zien dat als we uitleggen hoe we werken, betrokkenen zich kunnen vinden in onze werkwijze. Ondanks dat we formeel verschillende certificaten hebben beëindigd, bevat ons managementsysteem veel elementen uit deze geschrapte certificaateisen. Informatie aan consumenten is een belangrijke verantwoordelijkheid. Voor alle producten gelden etikettering en labeling regels. Bavaria voldoet aan deze regels. Daarnaast is in de communicatie naar consumenten de Reclamecode voor Alcoholhoudende Drank leidend. Naast de wettelijk verplichte informatie vermeldt Bavaria op de etiketten ook informatie over voedingswaarden. Vragen van consumenten over ingrediënten of andere productinformatie, worden door de afdeling Consumenten Service beantwoord. LRQA voert voor ons verificaties uit. De management-

systemen worden beoordeeld waarbij ook gekeken wordt naar de relevante wetgeving. In 2012 zijn diverse verbetermaatregelen aangedragen en opgevolgd.

2.1

Op weg naar 2020

Voor 2013 en verder hebben we de volgende doelen: ŸŸ De implementatie van ISO 22000 wordt eind 2013 afgerond en medio 2014 gecertificeerd. ŸŸ Voor de MVO-prestatieladder handhaven we niveau 4.

2012 MVO

15

3. Stakeholders zijn belangrijk

3.1 Onze visie: zonder stakeholders geen Bavaria Stakeholders zijn essentieel voor Bavaria, voor het voortbestaan van het bedrijf en voor de duurzame koers die we varen. Tot onze belanghebbenden rekenen we klanten, medewerkers, leveranciers, omwonenden, maatschappelijke organisaties, de familie Swinkels, dochterondernemingen/deelnemingen en overheden. De dialoog met stakeholders is een belangrijk instrument dat ons helpt om onze inzichten in stakeheholderverwachtingen te vergroten en daardoor bij te dragen aan het vergroten van de positieve impact van Bavaria op de maatschappij. Het helpt ons bij het stellen van de juiste prioriteiten en het nemen van beslissingen. Daarnaast vergroot het onze transparantie richting de samenleving en biedt het vaak unieke kansen voor nieuwe vormen van samenwerking. Afhankelijk van de uitkomsten van de dialoog wordt het MVO beleid van Bavaria waar nodig aangepast. Ons doel is om met onze belangrijkste stakeholders regelmatig in gesprek te gaan. Dit gebeurt zowel in de dagelijkse contacten als in expliciete MVO besprekingen. Tijdens deze gesprekken, die we zo open mogen voeren, worden de voortgang, wederzijdse verwachtingen en dilemma’s besproken. Ook is er ruimte voor nieuwe ideeën en samenwerking. Meer informatie over onze stakeholders vindt u in bijlage 2.

3.2

In dialoog met onze stakeholders in 2012

Bavaria is actief op het gebied van branche-initiatieven (De Nederlandse Brouwers). Samen met collega brouwers, mouters en een aantal organisaties is er bij branchegenoot Heineken een brouwersdag georganiseerd. MVO was tijdens deze dag een belangrijk thema. Door de Nederlandse Brouwers is een brochure uitgegeven. In de brochure staan de MVO thema’s van de diverse brouwers. Er wordt aandacht gegeven aan de thema’s verantwoord alcoholgebruik, het gebruik van duurzame grondstoffen en duurzaam ketenbeheer. Ook zijn er gezamenlijk issues bepaald die spelen in de sector, zoals bovenmatige alcoholconsumptie, alcohol en verkeer en duurzame gerstteelt.

Met de Gemeente Laarbeek hebben we goed contact. In 2011 voerden we interessante gesprekken met de gemeente, waarbij de thema’s mantelzorg en het misbruik van alcohol door jongeren op de agenda werden gezet. Dit jaar hebben we hier vervolg aan gegeven. We hebben met de gemeente vooral gesproken in het kader van het project ‘Laat je niet flessen’ en de verdere ontwikkeling van onze samenwerking op het gebied van mantelzorg. Het resultaat van de gesprekken zijn duidelijke afspraken rondom projectvoorstellen en plannen voor het project ‘Laat je niet flessen’ (hierover meer in het hoofdstuk Verantwoord alcoholgebruik). De samenwerking met de gemeente in het mantelzorgproject was in 2012 minder intensief. Het onderwerp krijgt bij Bavaria nog altijd aandacht (zie voor meer informatie het hoofdstuk Zorg voor onze mensen). We zijn net als in voorgaande jaren weer de dialoog aangegaan met onze transporteurs. In 2011 spraken we samen met onze partners Simon Loos en Van den Heuvel de ambitie uit om het transport te verduurzamen. Afgelopen jaar hebben we afspraken gemaakt om concrete invulling aan deze ambitie te geven. U leest meer over deze afspraken in het hoofdstuk ‘Duurzaam ketenbeheer sleutel tot succes’. Met leveranciers van verpakkingsmateriaal zijn we een vergelijkbare dialoog aangegaan. Met hen hebben we afgesproken om gezamenlijk doelstellingen te bepalen voor het verduurzamen van verpakkingsmateriaal. Ook zullen we de samenwerking uitbreiden, zodat we beter informatie met elkaar kunnen uitwisselen over nieuwe duurzame ontwikkelingen. Meer hierover in het hoofdstuk ‘Duurzaam ketenbeheer sleutel tot succes’. We hadden ons ten doel gesteld om met onze belangrijkste klanten specifiek op MVO gerichte gesprekken te voeren. Ondanks dat het moeilijk blijft om met klanten om de tafel te zitten, mede door de verharding van het financiële klimaat, is het ons gelukt met Ahold in dialoog te treden. Met Ahold hebben we gesproken over onze ambities en resultaten op het gebied van duurzaamheid, met name de mogelijkheden tot verdere verduurzaming van de grondstof- en verpakkingsketen. Het was goed hier over te spreken maar er zijn nog geen vervolgafspraken gemaakt.

In 2012 hebben we onze online activiteiten en sociale media actief ingezet om meer met consumenten in contact te komen. Sinds januari 2012 heeft Bavaria haar eigen Facebook-pagina. Inmiddels heeft Bavaria een ruime groep volgers die elke dag nog gestaag groeit. Het maatschappelijk verslag over 2012 is zo vormgegeven dat het uitnodigend is voor consumenten en daarmee één van onze belangrijkste doelgroepen beter bereikt en informeert. We hopen daarmee het bewustzijn van de consument en het positieve imago van Bavaria verder te versterken.

varia. De dialoog is in dit project volledig op de partners en boeren afgestemd. Zo hebben verschillende keukentafelgesprekken en bijeenkomsten plaatsgevonden die door ongeveer zestig boeren zijn bijgewoond, naast de formele projectbesprekingen. De uitkomsten daarvan waren zeer positief. Meer informatie over het project en de activiteiten is te vinden in het hoofdstuk Verantwoord omgaan met water.

We willen onze medewerkers betrekken bij relevante bedrijfsontwikkelingen. Samen met onze medewerkers, de OR en een externe partner zijn we in 2012 gestart met het ontwikkelen en vormgeven van het Masterplan Veiligheid, dat ons moet helpen onze doelstelling van nul ongevallen met verzuim onder eigen medewerkers te realiseren in 2015. Voor de praktische invulling van het plan worden medewerkers actief geconsulteerd, bijvoorbeeld door het organiseren van bijeenkomsten en de inzet van ambassadeurs. Daarnaast zijn we onlangs gestart met de ontwikkeling van het Masterplan Kwaliteit (zie voor meer informatie het hoofdstuk ‘Onze mensen’). Ook hierbij willen we onze medewerkers actief betrekken. In 2013 gaan we verder met de dialoog over beide plannen en willen we verdere invulling geven aan de focusgroepen duurzame inzetbaarheid.

3.3

Een uitdaging is nog om onze medewerkers actief te betrekken bij ons MVO beleid. We communiceren het belang van maatschappelijk verantwoord ondernemen naar onze medewerkers via diverse kanalen, zoals de Bavariant en de nieuwjaarsspeech van directievoorzitter Jan Reinier Swinkels. Ook vragen we hen ideeën te delen om te verbeteren (via de OR, werkoverleg, maar ook direct met de MVO-manager). We merken echter dat deze ideeën door de jaren heen wat minder worden. Via de projecten willen we medewerkers uit blijven dagen om met ideeën te komen (duurzame inzetbaarheid, energiebesparing).

De stakeholderdialoog heeft in 2012 niet geleid tot significante aanpassingen in het MVO beleid van Bavaria.

Op weg naar 2020

Zonder stakeholders geen Bavaria. Daarom is onze belangrijkste ambitie voor de komende jaren het voortzetten van de dialoog met onze belanghebbenden. Ook in 2013 zullen we weer regelmatig met hen in gesprek gaan om van hen te leren en te bepalen of we nog op de juiste koers varen of moeten bijsturen. Onze doelen voor 2013 en verder zijn: ŸŸ Verder met het ontwikkelen van het Masterplan veiligheid en het Masterplan kwaliteit. Beide plannen worden in samenspraak met onze medewerkers vormgegeven. ŸŸ We blijven het contact zoeken met onze klanten. ŸŸ We gaan de stakeholders die we meerdere jaren niet hebben gesproken, opnieuw interviewen (bijvoorbeeld NGO´s en omwonenden)

Een bijzonder samenwerkingsproject tussen de ZLTO Laarbeek en Bavaria dat is gestart in 2012 is Boer, bier en water. Het doel van dit project is het verminderen van droogteschade voor boeren in de omgeving en het behoud van een goede grondwaterkwaliteit voor Ba-

2012 MVO

17

4. Zorg voor onze mensen

4.1 Onze visie op onze medewerkers: focus op duurzame inzetbaarheid Onze ambitie is om ons personeelsbeleid optimaal te ontwikkelen gericht op de continue ontwikkeling van ons bedrijf en onze medewerkers. Duurzame inzetbaarheid van onze medewerkers is daarbij het centrale thema. We gebruiken het ‘huis van werkvermogen’ als uitgangspunt. Dit ‘huis’ is als volgt ingedeeld: Begane grond:   fysieke en geestelijke gezondheid van medewerkers 1e verdieping:  kennis en vaardigheden die nodig zijn om het werk goed te kunnen uitvoeren 2e verdieping: motivatie en werkhouding 3e verdieping:   arbeidssituatie, dit wordt vooral bepaald door leiderschap De optelsom van de verschillende elementen bepalen de mate van duurzame inzetbaarheid van de werknemer. Duurzame inzetbaarheid is op de eerste plaats de verantwoordelijkheid van onze mensen zelf. Daarbij worden ze ondersteund door de leidinggevende. De afdeling P&O is verantwoordelijk voor het beleid en de coördinatie van de projecten op dit gebied. Sinds begin 2013 hebben we een coördinator duurzame inzetbaarheid, waarmee het belang en de borging van het thema binnen de organisatie is gegarandeerd.

Sterk verbonden met de regio

Als familiebedrijf en werkgever is Bavaria sterk verbonden met de regio. Nog steeds komt een groot gedeelte van onze werknemers uit de directe omgeving van de brouwerij. Werknemers zijn vaak lang bij ons in dienst. Jubilea van werknemers die al 25 of 40 jaar bij Bavaria werken komen regelmatig voor. Een sterke verbondenheid met onze directe omgeving achten we belangrijk en logisch, gezien de lange geschiedenis van ons familiebedrijf in Lieshout. 53 procent van onze mensen komt uit de regio Laarbeek-Helmond. Daarom leveren we een actieve bijdrage aan de omgeving. Naast de inzet van werknemers met een (verstandelijke) beperking via Stichting ORO, leveren we een bijdrage aan lokale initiatieven. Zo ondersteunen we het lokale Gilde en de Harmonie al vele tientallen jaren.

4.2

Onze medewerkers in 2012

Duurzame inzetbaarheid van de mensen achter ons merk

In 2011 startten we het project ‘duurzame inzetbaarheid’ waarmee we willen bereiken dat onze medewerkers gezond en goed gemotiveerd door kunnen blijven werken. De gemiddelde leeftijd bij Bavaria is met ongeveer 45 jaar relatief hoog. Juist daarom, en zeker in het licht van de stijgende pensioenleeftijd, vormt het project duurzame inzetbaarheid de komende jaren een speerpunt binnen ons personeelsbeleid. Afgelopen jaar lag onze focus op het opzetten van een goed en structureel gezondheidsbeleid, in lijn met de begane grond van het ‘huis van werkvermogen’. We zien gezondheid als een gedeelde verantwoordelijkheid van werkgever en werknemer. Als werkgever richten we onze activiteiten op het gezond krijgen en gezond houden van onze werknemers. Daarbij richtten we ons in 2012 op meerdere initiatieven gericht op preventie en behandeling. Het structureel optuigen van het preventief medisch onderzoek (PMO) kreeg aandacht,

evenals de beschikbaarheid van gezonde voeding in de kantine en food carrousels, het stimuleren van een gezonde levensstijl met genoeg beweging en het aanbieden van programma’s om te stoppen met roken en gewicht te verliezen. Onderdeel van het beleid op duurzame inzetbaarheid is het preventief medisch onderzoek (PMO) waaraan bepaalde groepen werknemers vrijwillig kunnen deelnemen. Doel is om samen met de werknemers te ontdekken hoe ze gezond en gemotiveerd kunnen doorwerken door gezondheidsklachten op te sporen en zo nodig preventieve maatregelen te nemen. In 2011 is het PMO uitgevoerd bij in totaal 142 werknemers werkzaam in de bottelarij of boven de vijftig jaar. In 2012 besloten we om iedere medewerker elke drie jaar voor een PMO uit te nodigen. Afgelopen jaar werd het PMO op vijf locaties uigevoerd voor medewerkers werkzaam in de mouterij, de horeca, het warehouse en de Koningshoeven. 48% van de medewerkers heeft daadwerkelijk aan het PMO deelgenomen. De hoofdconclusie van de onderzoeken is dat een deel van de medewerkers niet voldoet aan de Nederlandse norm voor gezond bewegen en de fitnorm. Daarnaast zijn overgewicht, roken en een te hoge bloeddruk en/of cholesterolgehalte belangrijke problemen. Medewerkers die deelnemen en waarbij problemen worden gesignaleerd, worden na het onderzoek onder controle gehouden door de bedrijfsarts, eventueel samen met de huisarts. Voortbordurend op de hoofdconclusies van het PMO in het najaar van 2012, hebben we begin 2013 twee programma’s voor medewerkers opgezet die problemen ervaren met het behoud van een gezonde levensstijl: het Personal training project en het programma Stoppen met roken. Medewerkers met overgewicht kunnen op locatie deelnemen aan het personal training project, waarbij ze begeleiding krijgen van een diëtiste en een personal trainer en kunnen sporten in ons eigen fitnesscentrum (onderdeel van het hoofdkantoor). Vooraf wordt in samenspraak met de begeleiders een doel afgesproken. In eerste instantie betalen de deelnemers zelf de kosten, maar bij het behalen van het gestelde doel worden de kosten volledig vergoed door Bavaria. Inmiddels zijn acht werknemers gestart met dit traject. Daarnaast zijn we een jaarlijks terugkerende en vrij toegankelijke training gestart die medewerkers en

hun partners, ondersteunt bij het stoppen met roken. De eerste groep is gestart en bestaat uit veertien medewerkers. We vroegen van onze medewerkers nog meer aandacht voor een gezonde levensstijl. We hebben onze bedrijfsfitness actief gepromoot in onder andere interne nieuwsbrieven en de openingsuren veranderd. Het aantal medewerkers dat wekelijks gebruik maakt van de faciliteiten is mede daardoor ruimschoots verdubbeld. Ook lieten we het productaanbod in de bedrijfskantine in 2012 analyseren door diëtisten. Daaruit bleek dat het assortiment gezonder kon worden. Eind 2013 willen we een gezonde kantine, zodat we onze medewerkers bewuster maken van het effect van voeding op hun gezondheid. Begin 2013 structureerden we ook ons preventiebeleid. Als een medewerker last heeft van werkgerelateerde fysieke klachten, kan door de bedrijfsarts of de fysiotherapeut een werkplekonderzoek aangevraagd worden. De bedrijfsfysiotherapeut brengt met de medewerker een bezoek aan de werkplek. De medewerkers doet zijn/haar handelingen op normale dagelijkse de wijze. Deze worden gefotografeerd. Vervolgens geeft de bedrijfsfysiotherapeut aanwijzingen om deze werkzaamheden op een “goede manier” uit te voeren. Ook hiervan worden foto’s gemaakt. Daarna wordt bekeken of er eventueel fysieke aanpassingen aan de werkplek mogelijk zijn. Het gaat veelal om kleine aanpassingen, zoals het verlagen van planken zodat medewerkers minder hoeven te reiken. Dergelijke werkplekonderzoeken willen we vaker gaan inzetten. Nog te veel ziekteverzuim en ongevallen Ons ziekteverzuim vinden we structureel te hoog. In 2012 is daarom opnieuw hard gewerkt om het ziekteverzuim terug te dringen. Daar zijn we gedeeltelijk in geslaagd. Het ziekteverzuim was met 4,47% lager dan in 2011, maar ons doel voor 2012 van 4,13% hebben we niet gehaald. Eén van de oorzaken van het hogere ziekteverzuim was een aanhoudende griepepidemie. De komende jaren willen we ons richten op de overige verdiepingen in het ‘huis van werkvermogen’. Daartoe gaan we allereerst onze sturingsmogelijkheden op het gebied van duurzame inzetbaarheid in kaart brengen,

2012 MVO

19

“ We willen medewerkers kwaliteitsstreven meegeven. Het motto dat we mensen mee geven is: “Als we iets doen, doen we het goed. Ongeacht waar in de organisatie je zit”. “Mensen functioneren het beste als ze weten hoe het bedrijf in

elkaar zit en ook hun eigen werkzaamheden daarin kunnen plaatsen. Doel van onze inspanningen op opleidingsgebied is het benutten van talent, waardoor zowel de belangen van de medewerker als van de organisatie gediend worden." Kees van Kollenburg Opleidingscoördinator Bavaria

door het opzetten van een ‘inzetbaarheidcockpit’. Daarin vallen onder andere aspecten als ziekteverzuim, functie en dienstjaren. Op basis van de gegevens moet het mogelijk worden op managementniveau efficiënter te sturen op duurzame inzetbaarheid van medewerkers. Veiligheid Op het gebied van veiligheid is veel gedaan de laatste jaren. Helaas zijn we er nog niet. In 2012 hebben we verder gezocht naar nieuwe mogelijkheden. Daarbij hebben we goede voorbeelden gezocht: welke bedrijven zijn succesvol en hoe hebben ze dit gerealiseerd? Het terugdringen van het aantal ongevallen met verzuim is een belangrijk speerpunt. In 2015 willen we dit aantal teruggebracht hebben naar nul. In 2012 registreerden we negentien ongevallen met verzuim. Ondanks de reductie ten opzichte van 2011, vinden we dit aantal nog steeds te hoog. Daarom zijn we in 2012 gestart met het ontwikkelen van het Masterplan veiligheid om de veiligheid van activiteiten en medewerkers in en rondom de brouwerij naar een hoger plan te tillen. We betrekken medewerkers actief bij de praktische invulling van het plan. Zij weten immers als geen ander hoe, waar en waarom veiligheidsrisico’s ontstaan en hoe we deze kunnen voorkomen of verhelpen. In 2013 willen we dat het plan operationeel wordt. Introductie mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid Het stimuleren van mantelzorg past ook binnen ons beleid van duurzame inzetbaarheid. Op dit gebied werkten we actief samen met de Gemeente Laarbeek. Veel mensen – veel meer dan we ons soms bewust van zijn – hebben de zorg van naasten op zich genomen. De gemeente heeft het mantelzorgproject in 2012 beëindigd. Intern vinden we het belangrijk om mantelzorgers de ruimte en mogelijkheden te geven om hun zorgtaken op een goede wijze in te vullen. Afgelopen jaar stelden we een externe mantelzorgmakelaar aan die medewerkers ondersteund in het proces. Daarnaast voeren leidinggevenden gesprekken met medewerkers en stimuleren we het maken van individuele afspraken

tussen mantelzorgers en hun leidinggevenden. Personeelsfunctionarissen worden daarbij betrokken. In 2013 gaan we de mantelzorgmakelaar actief promoten via de bedrijfsarts. Begeleiding van mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt Sinds 2003 werkt Bavaria samen met Stichting ORO uit Helmond, die mensen met een (verstandelijke) beperking begeleidt en ondersteunt, zodat zij een volwaardige plaats in de samenleving kunnen creëren. Eén van de uitgangspunten is het ondersteunen van cliënten bij het werken in reguliere, betaalde of onbetaalde banen. Binnen Bavaria blijken veel werkzaamheden geschikt voor cliënten van ORO. In 2012 werkten we met ongeveer 15 jongens van ORO. Drie dagen per week werkt de werkpost Bavaria op twee verschillende locaties binnen Bavaria. De werkpost is een groep van gemiddeld 9 cliënten die onder directe begeleiding staan van een begeleider van ORO. Naast de werkpost Bavaria werken nog enkele cliënten individueel binnen Bavaria. Zij worden op afstand begeleid door een trajectbegeleider van Ambitie. Ambitie is een afdeling van ORO en gespecialiseerd in het begeleiden en ondersteunen van cliënten naar passend werk. Er is een nauwe samenwerking tussen de werkpost Bavaria en de afdeling Ambitie. De cliënten van ORO helpen ons met diverse inpakwerkzaamheden (zoals promotiepakketten en geschenkverpakkingen van bierglazen), omstapelwerkzaamheden (kratten en pallets) en klussen in het distributiecentrum (zoals emballage opruimen en kratten ompakken). De positieve aanwezigheid en instelling van deze groep leidde ertoe dat de werkzaamheden afgelopen jaar steeds verder verbreedden; via collega’s werden allerhande klusjes aangedragen. De toegevoegde waarde van de samenwerking is groot; zowel voor de cliënten van ORO als voor ons. Zij kunnen (werk)ervaring opdoen en breiden hun sociale contacten uit. Voor ons draagt hun aanstekelijke enthousiasme en humor bij aan de sfeer op de werkvloer, de kantine en daarmee binnen het hele bedrijf.

In 2013 blijven we daarom verder werken met ORO/ Ambitie en gaan we proberen om nog enkele werknemers op individuele basis (zonder begeleider) aan te trekken. Hierover zijn we met ORO/Ambitie in gesprek. Daarnaast gaan we in 2013 intensief samenwerken met de Atlantgroep, een organisatie die werkzoekenden met een achterstand tot de arbeidsmarkt hulp biedt bij het vinden van een betaalde baan. We gaan een samenwerkingsverband voor meerdere jaren aan met deze organisatie. Stimuleren van ontwikkeling Bavaria investeert in het ontwikkelen van haar medewerkers. De wereld om ons heen verandert en Bavaria en haar medewerkers veranderen mee. De organisatie verandert door o.a. technologische ontwikkelingen. Hierdoor wordt een beroep gedaan op het aanpassingsvermogen van onze medewerkers en wordt het bijvoorbeeld belangrijker om processen tegelijkertijd aan te kunnen sturen en te kunnen overzien. Dit vraagt aanpassing en dus verandering van onze medewerkers. Met het oog op duurzame inzetbaarheid willen we mensen bewust maken van de gedeelde verantwoordelijkheid. Als iemand een functie heeft die fysiek belastend is kan dit op wat hogere leeftijd te zwaar worden en moeten we tijdig zoeken naar alternatieven. Door opleidingsmogelijkheden gericht op het vergroten van vaardigheden en kennis, in combinatie met houding en gedrag, vergroten we de mogelijkheden voor doorstroming. In 2012 waren 51 personen bezig met een opleiding op MBO-2 en MBO-3 niveau. Overall zijn de opleidingsuitgaven binnen Productie en Supply Chain in 2012 lager dan in 2011 vanwege afgeronde MBO-trajecten in 2011. Meerkosten zijn er o.a.gemaakt door commercie voor de ontwikkeling van de Bavaria Beer Academy.

Gezonde samenwerking met Fitland Fitland is een onderneming die diverse diensten aanbiedt op het gebied van recreatie, zorg en welzijn. Eigenaar Maarten van Kempen: “Van Green key voor de horecagelegenheden tot een samenwerking met diverse onderwijsinstellingen en zorginstanties; duurzaamheid is een heel breed onderwerp! Alle aanknopingspunten die er zijn proberen we op te pakken. De samenwerking met Bavaria, nu zo’n vijf jaar, gaat twee kanten op: Bavaria producten worden door Fitland afgenomen; Fitland levert een ‘business en health’ pakket aan Bavaria. Bavaria deelnemers kunnen op alle Fitlandlocaties en op het kantoor van Bavaria sporten, maar ze kunnen ook gebruik maken van bijvoorbeeld fysiotherapiediensten. Daarnaast kijkt Fitland naar gezondheid op de werkvloer. Zo wordt bij rugklachten gekeken wat er nodig is om de werksituatie te verbeteren. Er is één loket dat informatie geeft en coördineert. Fitland en Bavaria zijn beide Brabantse familiebedrijven met een informele cultuur en korte communicatielijnen. In de huidige nieuwe economische realiteit ontstaan bij ons creativiteit en nieuwe kansen door samenwerking. Bavaria is een partner waarmee we goed kunnen samenwerken”.

In 2012 volgden medewerkers uit verschillende onderdelen van de organisatie trainingen gericht op het bevorderen van het eigen bewustzijn en het handelen in relaties. In bijlage 4 staan detailgegevens over onze medewerkers. 2012 MVO

21

4.3

Op weg naar 2020

Het hoofddoel voor de komende jaren is het behouden van gezonde, tevreden en betrokken medewerkers. We stellen onszelf de volgende doelen: ŸŸ We streven naar een ziekteverzuimpercentage van 4,28% in 2013. ŸŸ Nul ongevallen met verzuim onder de eigen medewerkers in 2015. In 2013 streven we naar maximaal 9 ongevallen met verzuim. ŸŸ Het verder in samenspraak met medewerkers ontwikkelen en implementeren van het Masterplan Veiligheid. ŸŸ Iedere medewerker eens in de drie jaar uitnodigen voor een PMO. ŸŸ Intensiveren van het project ‘duurzame inzetbaarheid’ door het opzetten van een inzetbaarheidscockpit. ŸŸ De inzet van medewerkers van Stichting ORO continueren. ŸŸ Starten met de inzet van medewerkers van de Atlant groep. ŸŸ Voortzetten van het Personal Trainer project en het programma Stoppen met roken. ŸŸ Aanbieden van gezond voedsel in de bedrijfskantine en de food caroussels per eind 2013. ŸŸ Uitbreiden van de inzet van werkplekonderzoek bij arbeidsgerelateerde fysieke klachten van medewerkers.

2012 MVO

23

5. Duurzaam ketenbeheer sleutel tot succes

5.1

Onze visie: samen staan we sterker

Duurzaam worden en zijn kunnen we niet alleen. Daarvoor moeten we samenwerken met onze leveranciers en klanten. Samen ontwikkelen we ideeën die we vervolgens omzetten in concrete activiteiten en maatregelen. Samen werken aan duurzame ketens is dan ook een kernthema binnen onze MVO filosofie. Verduurzaming van de keten is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Binnen Bavaria ligt de eindverantwoordelijkheid bij de directie die in deze is vertegenwoordigd door de afdeling QA. Bavaria identificeert twee ketens: horizontaal (samenwerking met diverse partijen) en verticaal (grondstof tot klant). Voor de verduurzaming van de keten werken we vooral samen met stakeholders uit de verticale keten: klanten, leveranciers en transporteurs. Met onze horecapartners werken we bijvoorbeeld samen aan het bevorderen van verantwoord alcoholgebruik en het realiseren van energiebesparing in de horecagelegenheden. We zien grote kansen om samen met onze stakeholders te werken aan energie- en waterbesparing.

5.2

Duurzaam ketenbeheer in 2012

Ambitie in duurzaam ketenbeheer

In 2012 hebben we gekeken of onze ambities op ketenbeheer nog voldoende ambitieus zijn. Eén van de aanleidingen was de certificering van Bavaria op MVO Prestatieladder niveau 4. Naar aanleiding van de analyse hebben we onze inspanningen in de keten bijgesteld, met een focus op de belangrijke grondstof: mout.

Project Ketenverantwoord Inkopen

Welke risico’s beïnvloeden een proces of product (kwaliteit, voedselveiligheid, MVO) en hoe kunnen we die beheersen? Dat was de hoofdvraag van het project ketenverantwoord inkopen. In 2012 wilden we deze vraag gestructureerd en projectmatig oppakken. Andere activiteiten, gericht op de beschikbaarheid van grondstoffen hebben echter meer prioriteit gekregen waardoor minder tijd beschikbaar was voor dit project. Wel is gewerkt aan het verbeteren van het proces van productontwikkeling. Het innovatieproces is beter vastgelegd in procedures en daarmee wordt het beter mogelijk duurzaamheid aan de voorkant van het productieproces, vanaf het begin, mee te nemen.

Één van de uitkomsten is dat we betere afspraken op het gebied van nieuwe verpakkingen hebben gemaakt. Hier zijn het reduce principe (minder gewicht, dunnere folies) en het reuse principe toegepast: in de kartonnen verpakkingen is nu een groter aandeel gerecycled karton opgenomen. Naast het project Ketenverantwoord Inkopen worden kritische processen verder geïntegreerd in de organisatie. Deze processen maken onderdeel uit van het project Ketenverantwoord Inkopen en worden in 2013 ingevoerd. De integratie zal bijdragen aan optimaliseren van het duurzaam inkopen.

MVO risicoscan

In 2012 is de MVO risicoscan uit 2010 geactualiseerd. We hebben opnieuw gekeken of de thema’s (dienstverlening, grondstof, verpakkingen) nog de juiste zijn. De uitkomst is dat de risico-inschatting nagenoeg gelijk is gebleven. Uit de analyse zijn dan ook geen inhoudelijke acties voort gekomen. Wel is het proces verbeterd met een grotere rol voor de Afdeling Kwaliteit (QA) in de selectie van leveranciers en het goedkeuringsproces. De afdeling Kwaliteit levert nu met hun kennis van productie en producten een bijdrage aan de eisen die we stellen aan leveranciers.

Aansturen van leveranciers

Alle nieuwe leveranciers tekenen de Code of Conduct. Daarnaast maken we een inhaalslag voor de bestaande leveranciers; we startten met de meest strategische. Voor alle grondstoffen en verpakkingsleveranciers is het kwalificiatiedocument, waarin de code of conduct is opgenomen, afgetekend. Ten tijde van specificatie, selectie en contracterings fase worden de inkoopvoorwaarden meegestuurd en uitgerold bij het vastleggen van de afspraken met de leverancier. Inmiddels hebben alle verpakkingsleveranciers en 53% van de grondstofleveranciers (inclusief de leveranciers voor mout en hop) de Code of Conduct getekend. Daarmee is meer dan 50% van het inkoopvolume afgedekt. Enkele audits zijn uitgevoerd (of staan op de planning) bij leveranciers van grondstoffen, verpakkings- en marketingmaterialen. Voor grondstoffen en verpakkingen betrof het bestaande leveranciers. Bij marketingmaterialen onderzochten we een nieuwe leverancier, daar

betrof het een grootschalige actie voor het leveren van marketing promotiematerialen. Doel was de borging van zowel kwaliteit als MVO. De audits hebben niet geleid tot aanvullende acties. Bavaria heeft nog geen actief beleid voor lokale leveranciers. Wel geven we bij de gunning van facilitaire en technische dienstverlening een voorkeur aan lokale leveranciers. Ten aanzien van lokaal gevestigde leveranciers voor dienstverlenende activiteiten zal in de toekomst aan de gunningscriteria een extra criterium worden toegevoegd voor lokale leveranciers.

Criteria voor grondstoffen

Hoe bepaal je de duurzaamheidsscore voor grondstofleveranciers? Naast de code of conduct als basis willen we ook sturen op verdere verduurzaming, bijvoorbeeld op water, energie, afvalproductie, eerlijke handel. In 2012 verkenden we hiervoor de mogelijkheden. Één van de punten is of we voor verschillende categorieën verschillende criteria moeten gaan hanteren. De mogelijkheden voor waterbesparing kunnen voor een hopboer anders zijn dan voor een leverancier van brouwstroop. Door gesprekken te voeren met de leveranciers gebruiken we onze invloedssfeer en doen we kennis op over wat we van leveranciers kunnen vragen en verwachten. Daarnaast gebruiken we jaarverslagen en andere informatie uit de branche. In 2013 zal een concrete lijst criteria worden vastgesteld door een multidisciplinair team waarin alle uitgangspunten worden meegenomen voor de doelstellingen die binnen iedere categorie bereikt moet worden.

Verduurzamen mout / gerstteelt

Het verduurzamen van de moutproductie gaat via dochteronderneming Holland Malt. Holland Malt is in 2012 aan het werk gegaan met ISO 26000. Één van de doelstellingen in het MVO beleid van Holland Malt is om in 2015 alle gerst duurzaam in te kopen. In 2011 is voor een deel van de gerstteelt gewerkt volgens de criteria van het Veldleeuwerik programma. Dit vraagt echter vrij veel inspanning van de boeren. In 2012 is een nieuwe aanpak verkend en is verder gekeken naar andere duurzaamheidprogramma’s bij gersttelers. Holland Malt is in overleg met grote coöperaties over verduurzaming van de gerstteelt. Daarbij worden de SAI richtlijnen aangehouden als richtlijn. We kijken in

2012 MVO

25

hoeverre productie en levering volgens deze richtlijnen mogelijk is. Met de activiteiten geven we invulling aan het milieugerichte deel van de code of conduct. Er ligt een voorstel bij een aantal grote telers in Frankrijk maar er is nog geen akkoord bereikt. In 2013 wordt het voorstel uitgewerkt. Op kleine schaal wordt ook gewerkt aan vernieuwing in de gerstteelt. Dochter Koninghoeven is gestart met het lokaal telen van gerst, dit wordt geleidelijk uitgebreid. Daarnaast wordt er onder de vlag van Boer, bier en water (zie kader onder het thema water) gestart om telers in Laarbeek laagdrempelig brouwgerst te laten verbouwen en op een goede manier te laten telen.

Verduurzaming in de glasproductie bij O-I Owens-Illinois (O-I) is één van de twee glasleveranciers van Bavaria. Er is intensief contact op verschillende niveaus van beide organisaties. Zowel het management als de operatiemedewerkers zitten regelmatig bij elkaar om mogelijke verbeteringen te bespreken. Het MVO beleid van O-I is gericht op het verminderen van het energiegebruik en de CO2 uitstoot, het welzijn en de veiligheid van de medewerkers en het inzetten van scherven in de productie. Recycling speelt een grote rol in de duurzaamheid van glas. Glas kan oneindig worden gebruikt voor de productie van nieuwe glazen flessen. Voor elke 10% gerecycled glas in de productie gebruikt kan de uitstoot en het energieverbruik met 3% dalen. In Nederland wordt 83% van het glas gerecycled (2011). O-I is actief betrokken in organisaties zoals 'Duurzaam Verpakkingsglas' om de recyclage van glasverpakkingen verder te promoten. De afgelopen jaren heeft O-I geïnvesteerd in nieuwe machines en procesverbetering voor de vestiging in Leerdam, waar de flesjes voor Bavaria gemaakt worden. Er zijn in samenwerking met TNO nieuwe, energiezuinigere glasovens ontworpen, die 15% CO2 reductie gaan realiseren. L4 en L8 waren in 2012 al in bedrijf, aan de laatste is gebouwd, deze wordt in 2013 in gebruik genomen. In de nieuwe oven komen gas en verbrandingslucht gescheiden binnen. Hierdoor wordt de NOx-uitstoot zo laag mogelijk gehouden. Verder heeft O-I de thermische isolatie van de oven grondig aangepakt. Ook de inspectiekant is verbeterd. Nieuw is bijvoorbeeld een digitaal systeem dat foto’s van flesmondingen analyseert op mogelijke afwijkingen. Verder zijn er stresscamera’s geplaatst, die de flessen inspecteren op ongewenste spanningen in het glas. ”In de

Verduurzaming van verpakkingen Overige verpakkingen Samen met leveranciers wordt gezocht naar mogelijkheden om verpakkingen te verduurzamen. Zo zijn we er in geslaagd om het gewicht van folie, kroonkurken en kartonnen verpakkingen te verlagen.

Transport Lean & Green Star en Lean & Green Barge In 2011 ontvingen we een Lean & Green Award voor onze inspanningen en plannen om de CO2 uitstoot van transport in 2013 met 20 procent te reduceren ten opzichte van 2008. Bavaria werd begin 2013 genomibiermarkt is een verandering gaande”, geeft de heer Pille, sales en distributie directeur Benelux, aan. “We gaan van de traditionele bierfles steeds meer toe naar complexere flessen. Zonder de hulp van stresscamera’s zijn de nieuwe soort flessen al niet meer goed te inspecteren.” Voor een zo duurzaam mogelijke glazen fles zijn, naast een efficiënt productieproces, ook het portfolio (de keuze voor het soort flessen) en het logistieke proces bepalend. In 2010-2011 is een nieuwe flessenlijn geïntroduceerd met lichtere flessen. In het verslag van vorig jaar berichtte Bavaria hier al over. De laatste jaren heeft O-I Bavaria ondersteund in de ontwikkeling van de Grip fles 330 ml in groen en bruin glas, de Grip fles 250 ml en de PL bottle fles van 330 ml. De overgang van de standaard 'long neck bottle' naar de nieuwe PL fles realiseerde een gewichtsreductie van 11%: van 210 gram naar 188 gram (33 cl flessen). In het logistieke proces is de uitdaging om zoveel mogelijk flessen op een pallet te krijgen. De hoogte van de flessen is zo goed mogelijk afgestemd op de productielijn die de flessen verwerkt. Daarnaast wordt gekeken naar de pallets die worden ingezet en het type vrachtwagen. Hoe groter de voertuigen, hoe meer pallets er op kunnen. Door vervoerder Hartog en Bikker zijn in 2012 4 LZV voertuigen in gebruik genomen. In 2013 moeten dit er 14 worden. Hiermee kunnen in plaats van 30, 42 pallets in één keer vervoerd worden. Dat zijn in plaats van 96.000 flessen, 133.500 flessen! Dit betekent een CO2 reductie van 40% op het transport van de flessen van O-I naar Bavaria. In Nederland zijn deze voertuigen toegestaan, maar lokale wegbeheerders moeten er toestemming voor geven. In het buitenland mag er nog niet mee gereden worden.

neerd voor de Lean & Green Star, die aangeeft dat de beoogde CO2 reductie van 20 procent daadwerkelijk is gerealiseerd. Bavaria zal de Lean & Green Star als eerste brouwer in Nederland op 16 mei ontvangen. Eind 2012 hadden we 28 procent reductie behaald, waarmee we de doelstelling vroegtijdig realiseerden. Dat samenwerking met bedrijven in de regio loont, blijkt uit het nieuwe initiatief Lean & Green Barge. Dit samenwerkingsverband draait om het bundelen van de goederenstromen richting Rotterdam per binnenvaart. We hadden al langere tijd plannen voor het intensiveren van het transport per binnenvaart. Helaas bleek ons transportvolume te laag om dagelijks een schip te kunnen vullen. De samenwerking met grote vooraanstaande FMCG bedrijven zorgt echter voor een doorbraak. Door het intensiveren van het transport via binnenvaart, halen we jaarlijks ongeveer 1000 containers van de weg af tussen Lieshout en Rotterdam. Dit leidt naar verwachting tot een CO2 reductie van 20 tot 30 procent op deze transporten. In 2012 startten we met het opzetten van een pilot. In 2013 gaan we de pilot uitvoeren en omzetten in een business case die we in onze logistieke systemen en processen kunnen implementeren.

voor grote schepen, zodat de mogelijkheden voor transport over water efficiënter benut kunnen worden. Dat is gelukt, in maart 2012 richtten we samen met 16 bedrijven Stichting BERZOB (Bereikbaarheid Zuidoost Brabant over water) op. Onze bestuursvoorzitter JanRenier Swinkels is voorzitter van de stichting. Halverwege 2012 stelde de overheid financiële middelen ter beschikking voor de verbreding van de kanalen, waardoor dagelijks circa 460 vrachtladingen van de weg naar het water worden overgeheveld. Dit levert zowel milieuwinst op als een afname van de filedruk in de regio. Komend jaar gaat de stichting op zoek naar concrete oplossingen om in de toekomst grote schepen door de kanalen te kunnen laten varen. Euro 6 vrachtwagens In 2012 sloten we een nieuw contract met onze binnenlandse vervoerpartner Simon Loos. Eén van de verbeterdoelen was de introductie van Euro 6 vrachtwagens. Halverwege 2012 werd de gehele vrachtwagenvloot omgewisseld voor Euro 6 vrachtwagens, waardoor Bavaria als eerste brouwer in Nederland volledig is overgestapt op Euro 6 vrachtwagens. Ecocombi In samenwerking met onze drie belangrijkste transporteurs zijn we meer gebruik gaan maken van Ecocombi vrachtwagens. Deze vrachtwagens zijn ongeveer anderhalf keer zo groot als een standaard vrachtwagen met oplegger, waardoor we ongeveer 30 procent minder transportbewegingen nodig hebben. Dit scheelt aanzienlijk op het brandstofverbruik en daarmee de CO2 uitstoot.

Belading & retourstromen transport binnenland De beladingsgraad van onze uitgaande vrachtstromen benadert 100 procent (>99,5 procent), als gevolg van een automatisch systeem dat de belading actief monitort en waarschuwt bij een niet-optimale belading. De beladingsgraad van retourstromen – het gaat dan vooral om emballage – schommelt rond de 70 procent en biedt nog een uitdaging. Om dit percentage te verhogen hebben we afspraken gemaakt met Simon Loos, zodat zij bepaalde transporten uit kunnen voeren met neutrale trailers. Deze vrachtwagens kunnen op de terugweg op een andere plek een lading oppikken, zodat ze niet vrijwel leeg terugrijden. Daarmee worden zowel kosten als CO2 bespaard. Voor het buitenlands transport streven we naar een beladingsgraad van 100%.

Met vervoerspartner Simon Loos is voor het rijden met LZV voertuigen gerekend aan een concept dat in 2012 gereed is gekomen. Het concept is echter nog niet uitgevoerd. Er kunnen 10 pallets meer mee per rit. Klanten moeten deze echter wel kunnen ontvangen en die zijn hier nog niet klaar voor. Het plan ligt er nog, waar mogelijk zullen we hieraan in de toekomst alsnog invulling geven.

Stichting BERZOB We hadden ons tot doel gesteld een stichting op te richten die ervoor moet zorgen dat het Wilhelminakanaal en de Zuid-Willemsvaart bevaarbaar worden

LNG en LPG Voertuigen op LNG kunnen via Simon Loos voor Bavaria niet worden ingezet, daarvoor is het totaalgewicht te hoog.

2012 MVO

27

“ We maken voor al onze klanten een CO2 rapport. Daarin wordt aangeduid hoeveel CO2 er nodig is voor de verwerking

van het materiaal. Hoe zuiverder klanten het materiaal aanleveren, hoe minder energie er nodig is voor de verwerking. Doordat het persen op het terrein gebeurt zit er bij ontvangst van het materiaal nu tevens minder vervuiling van

bierresten en dergelijke in. Samen met het efficiëntere transport wordt zo een flinke reductie van de CO2 uitstoot gerealiseerd."

Dirk Huiskes Huiskes Metaal, al meer dan 25 jaar partner van Bavaria

Begin 2012 zijn we ook gestopt met een proef met het rijden op LPG, er werd niet voldoende CO2 reductie mee behaald. Met het oog op de aanstaande Euro 6 vrachtwagens is deze proef dan ook beëindigd. Met de invoering van de nieuwe 3-assige Euro 6 voertuigen kunnen voortaan 66 i.p.v. 63 pallets mee worden genomen. Transport personeel 53% van ons personeel woont binnen een straal van 10 km van de brouwerij. Veel mensen komen op de fiets naar het werk. We stimuleren dit door een actief fietsenplan waarmee op een fiscaal aantrekkelijke manier een fiets aangeschaft kan worden voor het woon-werkverkeer.

Flinke besparing transport aluminium en ijzer

Een mooie stap is gezet in de verwerking van bierblikjes. Het persen van afgekeurde bierblikjes gebeurde bij verwerkingsbedrijf Huiskes Metaal, die het shredderde en gereed maakte voor recycling. In 2012 is Bavaria op zoek gegaan naar verbetermogelijkheden. Na een bezoek aan Huiskes Metaal ontstond het idee om het materiaal op het terrein van Bavaria te gaan persen. De blikjes worden nu in geperste vorm afgevoerd. De vervoersbewegingen zijn zo flink afgenomen. Daarnaast is het scheiden van de reststromen efficiënter, waardoor het totale proces duurzamer uitgevoerd kan worden.

Reststromen

Met uitzondering van het gevaarlijk afval worden alle reststromen - indien nodig nagescheiden en vervolgens - nuttig toegepast, gerecycled of hergebruikt. Zo wordt het slib gecomposteerd, het papier gebruikt voor papierproductie en de kunststof voor de productie van folie. Ruim 99,5% van alle reststromen wordt op deze

manier nuttig toegepast. Zie bijlage 3 (overzicht reststromen) voor meer informatie.

5.3

Op weg naar 2020

Doelen 2013 zijn: ŸŸ Verdere integratie van de inkoopprocessen in de organisatie, met aandacht voor de combinatie van MVO en kwaliteit in inkoop- en auditprocessen. Aandachtspunten zijn onder meer de leverancierskwalificatie, -selectie, -beoordeling en het sturen van verbeteringsprocessen. ŸŸ Verdere uitbreiding van de leveranciersgedragscode bij alle actieve leveranciers van Niet Productgerelateerde materialen en diensten, techniek en facilitair (binnen een bepaald risicogebied). ŸŸ Opstellen van een concrete lijst duurzaamheidscriteria voor alle moutproducenten en moutleveranciers ŸŸ Toetsen van alle gerstcontracten in hoeverre deze voldoen aan de duurzaamheidscriteria. Dit doen we om te bepalen welke acties ingang gezet moeten worden om te zorgen dat contracten voldoen aan de leveranciers- en productcriteria. ŸŸ In 2013 maken we een overzicht van alle uitgevoerde acties / maatregelen op de doelstellingen van de verpakkingen. We stellen een plan op voor de acties voor de komende 2 jaar en blijven afspraken actief volgen. ŸŸ Toetsing van alle grondstof- en verpakkingsleveranciers om te bepalen in hoeverre duurzaam transport wordt toegepast.

2012 MVO

29

6. Verantwoord omgaan met water

6.1 Onze visie: duurzaam gebruik van onze belangrijkste grondstof Water is het hoofdingrediënt van bier en daarmee voor ons een cruciale grondstof. Al het water dat wij op onze locatie in Lieshout gebruiken voor onze producten, is afkomstig uit onze eigen bronnen op het terrein. Het is natuurlijk mineraalwater, dat ongeveer 10.000 jaar oud is en afkomstig is uit stroomgebieden in de Ardennen en de Eifel. Het beleid van Bavaria is gericht op het zo efficiënt mogelijk benutten van deze natuurlijke hulpbron. We maken daarbij onderscheid tussen twee belangrijke aspecten, namelijk de waterkwaliteit en de –kwantiteit, ofwel ons verbruik. Het behoud van de kwaliteit van het mineraalwater dat we oppompen is van zeer groot belang voor onze productie. Bavaria is de enige grote brouwerij die erkend en eigen natuurlijk mineraalwater wint om bier van te brouwen. Het is voor ons van groot strategisch belang om het mineraalwater tegen vervuiling te beschermen en te voorkomen dat onze waterbronnen uitgeput raken. Daarom zijn we alert op het waterverbruik, de kwantiteit. Bier brouwen kost water, maar ook voor het afvullen en verpakken is water nodig. In totaal gaat het om ongeveer 2,5 miljoen m3 per jaar om onze

processen uit te voeren en producten te maken. We zoeken daarom continu naar mogelijkheden om zo zuinig en duurzaam mogelijk om te springen met het beschikbare water. Bij investeringen is water, naast kwaliteit, een leidend principe. Bij al onze wateronttrekkingen houden we ons aan de eisen binnen de vergunning. Daarnaast geven we invulling aan ons waterbeleid met behulp van onze ‘Trias Bavarica’. In eerste instantie is deze gericht op zo zuinig mogelijk werken en daarmee het besparen op waterverbruik. Voor het waterverbruik dat noodzakelijk is, streven we ernaar zoveel als mogelijk duurzame bronnen in te zetten. Daarbij valt te denken aan het hergebruiken van water, bijvoorbeeld voor het schoonspoelen van kratten bier. De laatste stap in de ‘Trias Bavarica’ voor water is het zo efficiënt mogelijk inzetten van grondwater. Gezuiverd afvalwater brengen we bij voorkeur weer terug in het systeem (rivier de Goorloop en het slotenstelsel rondom ons terrein). Op deze manier draagt het bij aan het voorkomen van verdroging, het versterken van de natuurwaarde en het realiseren van de landschappelijke inpassing van het bedrijventerrein.

Boer, bier & water In 2011 werd het meerjarige project Schoon water opgestart, gericht op het behoud van een goede kwaliteit van het grondwater in waterwingebied Lieshout, ook op de lange termijn. Het project Boer, bier & water is de opvolger van Schoon water.Twee doelen staan in dit project centraal: voor de boeren in de omgeving Laarbeek minder droogteschade en voor Bavaria behoud van een goede grondwaterkwaliteit. Het project wordt door ZLTO Laarbeek uitgevoerd samen met Bavaria. Ook waterschap Aa en Maas, gemeente Laarbeek en Rijkswaterstaat zijn betrokken. Onderzoeks- en adviesbureau CLM zorgt samen met ZLTO en DLV voor de uitvoering van het project. Boer, bier & water bestaat uit verschillende werkgroepen. Onder het project worden diverse activiteiten opgepakt waarin de deelnemers elkaar weten te vinden. In 2012 is onder andere via een aantal huiskamerbijeenkomsten nagedacht over hoe het restwater van Bavaria van nut zou kunnen zijn voor de omgeving. Nu wordt 1,5 miljoen kuub gereinigd restwater in de nabijgelegen Goorloop geloosd.

De bijeenkomsten leverden diverse ideeën op die verder uitgewerkt worden. Vanuit het project is ook gestart met het lokaal telen van brouwgerst. Dit vanuit de ‘local for local’ ambitie. Het eerste gerst is inmiddels ingezaaid. De gemeente is er blij mee, het ziet er mooi uit en het brengt een gewas dat was verdwenen terug in de omgeving en zal de biodiversiteit vergroten. Boer, bier & water loopt tot 2015 maar met de activiteiten die worden ontplooid is de verwachting dat het netwerk ook daarna in stand blijft. De heer Sneijer, voorzitter ZLTO Laarbeek: “Bavaria zit er voor de lange termijn in, in dit project, maar vooral ook in deze omgeving. Dat geldt ook voor veel telers en landbouwbedrijven hier. Met Boer, bier & water realiseren we wederzijds begrip en vinden we interessante, praktische manieren om samen te werken”.

6.2

Water in 2012

Om de watervoorziening op de lange termijn veilig te stellen is in 2012 een installatie opgeleverd met vier nieuwe bronnen. De doelstelling om ons waterverbruik met 2-5 procent per jaar te reduceren is in 2012 niet gehaald, het relatieve waterverbruik is gelijk gebleven. We onderzoeken nog wat hiervoor de belangrijkste oorzaak is geweest. In 2012 bleek uit een internationale benchmark (over 2011) dat we met ons waterverbruik nog steeds tot de wereldtop behoren. De volgende waterbenchmark wordt in 2015 uitgevoerd. Om op biologische wijze te voldoen aan de wettelijke eisen voor fosfaatemissies werkt Bavaria aan het implementeren van de Nereda technologie. In 2012 is de Nereda technologie voor waterzuivering op grote schaal getest (semi-productieschaal). Het is een robuuste techniek gebleken. In 2014 wordt er begonnen met bouwen en in 2015 moet de installatie opgeleverd worden. Door de toegenomen productie zijn de emissies naar water in 2012 licht toegenomen (zie tabellen in bijlage 3).

6.3

Op weg naar 2020

ŸŸ Een plaats in de top drie van de wereldwijde benchmark voor watergebruik bij brouwerijen vanaf 2015. ŸŸ Een vermindering van het waterverbruik van 2 – 5% per jaar (per eenheid bier). ŸŸ Op biologische wijze voldoen aan de wettelijke eisen voor fosfaatemissies van 0,5 milligram per liter in 2015. ŸŸ Duurzaam gebruik van onze waterbronnen met minimale verdrogingseffecten borgen via Boer, bier & water. ŸŸ Op lange termijn gebruik blijven maken van schoon grondwater, te borgen via Boer, bier & water.

Het doel voor 2012 om gereinigd afvalwater in te zetten voor maatschappelijke doelen is in gang gezet maar er is nog geen water daadwerkelijk ingezet. In diverse huiskamerbijeenkomsten zijn plannen gemaakt om gereinigd afvalwater van Bavaria nuttig in te zetten in de omgeving. In 2013 worden de plannen verder uitgewerkt. Deze activiteiten zijn onderdeel van het project Boer, bier & water (zie kader).

2012 MVO

31

7. Zorgvuldig omgaan met energie

7.1 Onze visie: energiebesparing door focus op ‘Trias Bavarica’ De beschikbaarheid van goedkope, fossiele energie wordt in de toekomst onzeker door uitputting van natuurlijke hulpbronnen en door grillige ontwikkelingen op de grondstoffenmarkten. Dit beweegt Bavaria om nog beter na te denken over het gebruik van natuurlijke (fossiele) hulpbronnen en de inzet van duurzame energie. Energie is naast een schaars goed ook een belangrijke ‘cost driver’ voor ons product. Het zorgvuldig hiermee omgaan, waarborgt winstgevendheid in de toekomst. Ons doel is om op energiegebied in 2015 in de wereldtop van de wereldwijde benchmark voor energieefficiëntie voor brouwerijen te staan. In 2019 willen we de energiezuinigste brouwerij ter wereld zijn. Om dat te bereiken, zetten we onze Trias Bavarica in. In de eerste plaats willen we zo veel mogelijk energieverbruik besparen, door zo zuinig en efficiënt mogelijk te werken. Het energiegebruik dat dan nog resteert, verduurzamen we als tweede stap door de inzet van duurzame energie. Dit komt bijvoorbeeld uit onze eigen biogasinstallatie. Bij al onze investeringsafwegingen kijken we bewust waar we de meeste energiewinst kunnen behalen. Zo biedt de optimalisatie van ons warmwatersysteem een betere energiebesparing dan het investeren in zonnepanelen of windmolens. De laatste stap in onze Trias Bavarica voor energie is het zo efficiënt mogelijk inzetten van fossiele brandstoffen, daar waar het niet anders kan. Onze warmtekrachtinstallatie is hier een voorbeeld van. We spannen ons ook in om energiereductie in onze keten te behalen. Daartoe werken we samen met leveranciers en partners, vooral op het gebied van verpakkingen, transport en energieverbruik in de horeca.

7.2

Energie en klimaat in 2012

In 2012 hebben we gewerkt aan energiebesparing en duurzame energieopwekking, bij onszelf en door samenwerking met onze partners in de keten. We hebben kritisch naar de berekeningen van de energiecijfers gekeken en vastgesteld dat we deze nog konden verbeteren. De gegevens van de biogasinstallatie komen op een betere manier terug in de totale energiecijfers. Voor het specifieke energiegebruik in 2012 maken we

gebruik van de hoeveelheid gebrouwen bier. De cijfers over 2011 en 2010 waren gebaseerd op de hoeveelheid verpakt bier en zijn nu ook gecorrigeerd voor de hoeveelheid gebrouwen bier.

Specifieke energiebesparing en CO2 reductie gerealiseerd

We zijn er in 2012 in geslaagd om het energieverbruik en de CO2 uitstoot te verlagen. Zo is in 2012 het specifieke energieverbruik afgenomen van 129 naar 127 MJ per hectoliter bier. De CO2 footprint daalde van 5,0 naar 4,8 kilo per hectoliter bier. De biogasopbrengst is toegenomen, de installatie wordt in 2013 opnieuw geanalyseerd en geoptimaliseerd. Bavaria heeft in 2012 de resultaten van de energiebenchmark gekregen die in 2011 uitgevoerd is. De populariteit van de internationale benchmark voor energie-efficiency is toegenomen. Er staan in deze benchmark veel meer brouwerijen dan in de vorige editie (2007). De verschillen zijn klein. Er zijn steeds meer brouwerijen die heel goed presteren. In de editie van 2011 hebben meer brouwerijen met een hoge energie-efficiency deelgenomen. De wereldtop is daardoor weer beter geworden. Bavaria behoort met 129 MJ per hectoliter in 2011 tot de wereldtop.

Energieverbruik in de keten verminderen: Blue Horeca

Er is nog veel winst te behalen in de horeca. Dat heeft het project Blue horeca dat in 2012 is uitgevoerd duidelijk gemaakt. Eneco ontwikkelt een energiescan en advies speciaal voor de horeca. Bij 10 horecaondernemers is een scan uitgevoerd en energieadvies gegeven. Met een beperkte investering door de ondernemer, kunnen flinke energiewinsten behaald worden. Voor meer informatie over energieverbruik en de reductie daarvan in de keten (onder andere transport, recycling en verpakkingen) verwijzen we naar het hoofdstuk ketenbeheer.

7.3

Op weg naar 2020

Voor 2013 en verder hebben we de volgende doelen: ŸŸ Een plaats in de wereldtop in de wereldwijde benchmark in 2015 en een eerste plaats in 2019. ŸŸ Minimaal twee procent vermindering van het specifieke energieverbruik (MJ/hl) per jaar tot 2020. ŸŸ Het energieverbruik in de keten zichtbaar maken en verminderen. Onder andere ontwikkelen we in 2013 een app voor horeca-ondernemers, waarmee een inschatting van de energiebesparingmogelijkheden wordt gemaakt. Ook schalen we het project Blue Horeca op. ŸŸ Het aandeel energie afkomstig van duurzame bronnen significant vergroten. ŸŸ Bij investeringen energieverbruik als leidend principe (naast kwaliteit) hanteren. ŸŸ Door slim gebruik te maken van het bufferen van restwarmte, kan waarschijnlijk ca. 3% energiebesparing gerealiseerd worden. Dit project (‘Warmwater’) wordt in 2013 gestart.

2012 MVO

33

8. Onze omgeving

8.1 Onze visie op de omgeving: actief stimuleren van biodiversiteit en duurzaamheid Bavaria beheert ongeveer 55 hectare grond. We zijn ervan overtuigd dat dit terrein, ondanks dat een gedeelte in gebruik is als fabrieks- en opslagterrein, unieke kansen biedt om de biodiversiteit te stimuleren. Het is dan ook onze ambitie om het duurzaamste bedrijventerrein in Nederland te beheren en lokale flora en fauna te versterken. We willen ons terrein zo goed mogelijk inpassen in de (natuurlijke) omgeving. Bij de inrichting besteden we in toenemende mate aandacht aan landschappelijke inpassing en bevorderen we het gebruik van duurzame materialen. De ijsvogel is niet voor niets het symbool van ons MVO beleid: het diertje komt alleen voor in een brandschone leefomgeving. Sinds enkele jaren spotten we het regelmatig op en rond onze terreinen. Het geeft aan dat Bavaria de biodiversiteit in de omgeving kan bevorderen door het duurzame terreinbeheer. “ Het groene en bloemrijke bedrijfsterrein is een belangrijk visitekaartje voor Bavaria. Het bijzondere van Bavaria is dat er actief meegedacht wordt over de inrichting

van het terrein, waarbij het terugbrengen van de natuur rond het hoofdkantoor centraal staat. Helemaal in lijn

met de natuurlijke grondstoffen waaruit het bier wordt gebrouwen."

Jan Swinkels Hovenier bij Bavaria sinds 1994

8.2

Onze omgeving in 2012

Stoppen met het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen op het bedrijfsterrein was een speerpunt voor 2012. Daarom zijn we op zoek gegaan naar alternatieve middelen en preventie. Door in te zetten op preventie van onkruidgroei, in combinatie met het proactief en regelmatig handmatig verwijderen van onkruid, zijn we er in geslaagd om zonder chemische middelen te werken. Het aanpassen van de beplanting, in combinatie met onkruidwerende compost en betere drainage, zorgt er voor dat onkruid minder kans krijgt op te komen. Dit is goed bevallen, in 2013 zetten we het beleid voort.

We stelden ons tot doel om in 2012 de lokale flora en fauna verder te versterken, onder meer door het toepassen van bosachtige beplanting en door wallen aan te leggen. Daarmee kunnen we de leefomgeving van de ijsvogel en andere soorten verder verbeteren. Dit hebben we gedaan, in samenwerking en overleg met het IVN Laarbeek (Instituut voor Natuur- en Milieueducatie ). Ook startten we begin 2013 met het verbeteren van de inrichting, zodat we minder tijd kwijt zijn aan onderhoud. Samen met het IVN Laarbeek bekijken we de natuurwaarde van de omgeving van het Bavaria terrein. Ook de activiteiten op ons bedrijfsterrein worden uitgevoerd in actief overleg met het IVN. In 2011 voerden we samen met het IVN tellingen uit van de vogels en vissen op het terrein. In 2013 gaan we deze tellingen herhalen.

Lokale initiatieven

We hechten waarde aan nieuwe initiatieven en ideeën van onze medewerkers en externe stakeholders. We registreren ze centraal en sinds 2010 maken we binnen de MVO stuurgroep een zorgvuldige afweging van alle ingestuurde ideeën. In 2012 continueerden we onze ondersteuning van Watermaand en het lokaal Dialect Festival. Als gevolg van onze activiteiten kan overlast in de omgeving ontstaan. We doen ons uiterste best deze overlast te voorkomen of tot een minimum te beperken. In lijn met 2011 en voorgaande jaren, was ons doel voor 2012 geen klachten vanuit de omgeving te ontvangen. Daar zijn we wederom in geslaagd.

8.3

Op weg naar 2020

In 2013 gaan we: ŸŸ Lokale flora en fauna versterken ŸŸ Samen met het IVN een telling uitvoeren van de op het terrein aanwezige vissoorten. ŸŸ Geen chemische bestrijdingsmiddelen gebruiken op het terrein en dit aantoonbaar maken ŸŸ Meer regenwater afkoppelen en omleiding via sloten realiseren. Dit doen we in samenspraak met IVN, Rijkswaterstaat, provincie in het kader van de Boer, bier, water activiteiten (zie ook hoofdstuk 6). ŸŸ Meewerken aan het `Laarbeeks` weidegangfeest voor de promotie van Boer, bier, water. ŸŸ Nestmogelijkheden voor de slechtvalk realiseren op het hoogste punt van de brouwerij.

2012 MVO

35

9. Verantwoord alcohol gebruik

9.1

Onze visie: verantwoord genieten

Alcoholgebruik kent negatieve kanten. Daar zijn we ons van bewust. Onze ‘Trias Bavarica’ zetten we ook in voor alcoholgebruik, vooral op het bieden van alcoholvrije alternatieven, het beperken van de negatieve effecten van alcoholgebruik en het verminderen van alcoholmisbruik. Daarbij kiezen we bewust voor een twee sporen aanpak: we sluiten ons aan bij landelijke (branche)initiatieven, maar we zetten ons ook op lokaal niveau extra in. Zo denken we onze middelen zo efficiënt mogelijk te kunnen benutten. Al in 1978 introduceerden we ons eerste alcoholvrije bier. Nog steeds blijven we investeren in onze 0.0% categorie en breiden we ons assortiment uit. Bavaria 0.0% geniet wereldwijde bekendheid dankzij de goede smaak, maar is daarnaast één van de weinige alcoholvrije bieren dat echt geen alcohol bevat. Het bevorderen van verantwoord alcoholgebruik en het terugdringen van alcoholmisbruik vindt Bavaria belangrijk. Daarom willen we ook in onze reclame-uitingen verantwoord handelen. Dat doen we onder meer door aan te sluiten bij de initiatieven van de branche voor Nederlandse Brouwers (www.denederlandsebrouwers. nl). Ook zijn we lid van de Stichting Verantwoord Alcoholgebruik (STIVA). Via STIVA is Bavaria vertegenwoordigd in de werkgroep Alcohol en Jongeren. Uiteraard volgen we de voorschriften van de Reclamecode voor Alcoholhoudende Drank. We richten ons ook op eigen initiatieven voor verantwoord alcoholgebruik, zoals Taxi Bavaria, de Beer Academy en het project Laat je niet flessen. We willen dat mensen, wanneer ze oud genoeg zijn, op een verantwoorde wijze kunnen genieten van een biertje. Verantwoord voor zichzelf, maar ook voor hun omgeving. Met deze initiatieven proberen we daar aan bij te dragen.

9.2

Verantwoord alcoholgebruik in 2012

Onze 0.0% categorie

We besteedden ook in 2012 weer aandacht aan onze 0.0% categorie. Nadat we ons assortiment in 2010 en 2011 uitbreidden met Bavaria 0.0% Wit en Bavaria 0.0% Rosé, volgden in 2012 Bavaria 0.0% Lemon en

Bavaria 0.0% Gold. Als marktleider in dit segment, voelt Bavaria zich geroepen om met innovatieve nieuwe producten de markt uit te blijven dagen. Dat is zeker het geval met Bavaria 0.0% Gold. Mede door de succesvolle introducties, verstevigden we onze positie als marktleider in het alcoholvrije segment. We trokken een groot aantal nieuwe kopers aan, waarmee we weer een volumestijging realiseerden. Daarmee hebben we ons doel voor 2012 behaald. In 2013 willen we wederom een volumestijging realiseren. We besteedden aandacht aan het goed in de markt zetten van onze 0.0% categorie. Zo was er in 2012 een marketingcampagne met een tv-commercial waarin Charlie Sheen de hoofdrol had. Door het hele land zijn sampling-activiteiten georganiseerd, waarbij gratis blikjes 0.0% bier werden uitgedeeld. In 2013 gaan we de 0.0% categorie nog breder in de markt zetten. We zetten in op het vergroten van het aantal gebruikersmomenten (bijvoorbeeld op het werk) en het uitbreiden van het aantal locaties waar 0.0% bier verkrijgbaar is (zoals tankstations).

Taxi Bavaria

We willen dat mensen kunnen genieten van een biertje tijdens sociale aangelegenheden, maar ook dat ze na afloop weer veilig thuiskomen. In 2007 introduceerden we daarom samen met een aantal partnerbedrijven een landelijk 24/7 taxinetwerk onder de naam Taxi Bavaria. Met één nummer kunnen klanten in heel Nederland een taxi bestellen, waarbij het streven is dat de taxi binnen 15 minuten voorrijdt. Om het bereik van Taxi Bavaria en het gebruikersgemak te vergroten, hebben we in 2012 een app ontwikkeld waarmee het nog eenvoudiger wordt om een taxi te bestellen. Het aantal ritten met Taxi Bavaria konden we in 2012 niet vaststellen maar we gaan er in 2013 wel mee verder.

Project Laat je niet flessen

Om de startleeftijd voor alcoholgebruik te verschuiven en het alcoholmisbruik onder jongeren in Zuidoost Brabant terug te dringen, zijn we in 2011 in overleg met de Gemeente Laarbeek gestart met deelname aan het project Laat je niet flessen. Dit is een gezamenlijk project van de 21 gemeenten in Zuidoost Brabant, waar verschillende organisaties zoals de politie, de GGD en

de Nederlandse Voedsel- en Warenactiviteit een actieve bijdrage leveren. Bavaria heeft in 2012 voorlichtingen vanuit Jongerenwerk Laarbeek voor ouders en hun kinderen bijgewoond. Samen met de gemeenten hebben we gebrainstormd over mogelijke activiteiten binnen het project. Dat resulteerde in een concreet initiatief, dat we momenteel aan het uitwerken zijn en in de tweede helft van 2013 willen lanceren. Meer informatie over het Project Laat je niet flessen is te vinden op de projectwebsite www.ljnf.nl.

Brouwerijexcursies

Regelmatig organiseren we op de brouwerij excursies voor geïnteresseerden. We stelden ons als doel om dit in 2012 ook te verzorgen voor kinderen uit groep 8 van basisscholen in onze omgeving. Daarbij gebruiken we een aangepaste rondleiding, waarin waterverbruik het centrale thema is. Daarnaast geven we de kinderen voorlichting over alcoholgebruik. Het is ons in 2012 niet gelukt om deze excursies te starten. In de tweede helft van 2013 willen we dat wel doen.

Bavaria Beer Academy

Het beeld dat de consument van ons heeft, wordt voor een belangrijk deel bepaald door kasteleins en horecaondernemers. Daarom vinden we het belangrijk dat zij een juiste training ontvangen, zeker ook op het gebied van verantwoord alcohol gebruik. De Bavaria Beer Academy voorziet in deze behoefte. Sinds 2010 omvat de Beer Academy trainingen waarin naleving van leeftijdsgrenzen, indirect verstrekken van alcohol aan minderjarigen, herkennen en stoppen met schenken bij dronkenschap, de effecten van kortingacties en alcohol in het verkeer behandeld worden. In 2012 trainden we 550 horecaondernemers en hun medewerkers, 10% meer dan onze doelstelling.

kwaliteit van het bier en een verantwoorde omgang met het product zijn daarmee een vast onderdeel geworden van het lesprogramma. Meer informatie over verantwoord alcoholgebruik is te vinden op www.verantwoordalcoholschenken.nl.

9.3

Op weg naar 2020

In 2013 en verder willen we in blijven zetten op het bieden van alcoholvrije alternatieven en het beperken van de negatieve effecten van alcoholgebruik. We streven naar een uitbreiding van de gebruiksmomenten van bavaria 0.0% en de kanalen waarin ons alcoholvrij product verkrijgbaar is. ŸŸ In 2013 geven we concrete invulling aan het project `laat je niet flessen`. We gaan kijken hoe we het gedrag van jongeren in Laarbeek positief kunnen beïnvloeden. Vanwege het speciale karakter van dit project wordt nu niet meer informatie gegeven. In ieder geval gaan we starten met projecten gericht op jongeren in de horeca. De exacte invulling van het programma wordt in samenwerking met de gemeente en andere betrokken organisaties, nog bepaald. ŸŸ We realiseren een volumestijging in de 0.0% categorie. ŸŸ Brancheactiviteiten op het gebied van MVO actief ondersteunen. ŸŸ Bavaria Beer Academy activiteiten verder uitbreiden. ŸŸ Taxi Bavaria continueren.

Met de Bavaria Beer Academy kunnen we vakmanschap en de kwaliteit op de juiste manier overdragen aan de horecaondernemers van de toekomst. Daarom zijn we in 2011 gestart met het geven van Beer Academy trainingen bij horecaonderwijsinstellingen. Naast algemene kwaliteitsaspecten komt ook verantwoord alcoholgebruik expliciet aan bod. In 2012 breidden we deze trainingen uit door een samenwerking met horecaonderwijsinstelling De Rooi Pannen Eindhoven. De

2012 MVO

37

10. Zo.

Met dit verslag hebben we geprobeerd om de ontwikkelingen binnen Bavaria en onze ambities voor de komende jaren met u te delen. U hebt kunnen lezen wat wij doen om van Bavaria een koploper binnen de sector te maken op het gebied van duurzaam ondernemen. We zijn zeker nog niet waar we willen zijn, maar we zijn ervan overtuigd dat we goede stappen in de juiste richting zetten. Voor nu en voor de toekomst. 2012 was een jaar waarin we weer geïnvesteerd hebben in de maatschappij en in onszelf. Ook komende jaren zullen we dat blijven doen. Dat geeft vertrouwen voor een duurzame toekomst. Zonder stakeholders geen Bavaria, noemden we in ons verslag. Dat geldt zeker ook voor u. Daarom vernemen wij graag uw reacties op dit verslag en op ons MVO beleid. Uw initiatieven, ideeën en suggesties zijn van harte welkom via [email protected]. Iedereen die met ons meedenkt en meewerkt om duurzaamheid naar een hoger niveau te blijven tillen binnen Bavaria, willen we op deze plek hartelijk bedanken. Zo. Op een duurzaam 2013.

2012 MVO

39

Bijlagen

Bijlage 1 De Bavaria organisatie Bavaria is een 300 jaar oud familiebedrijf en de enige grote, niet beursgenoteerde brouwerij van Nederland. Bavaria is sinds de oprichting in eigendom gebleven van de familie Swinkels en is daarmee één van de oudste familiebedrijven van Nederland.

Onze organisatie

Het hoofdkantoor van Bavaria is gevestigd in Lieshout waar ook het grootste deel van de productie plaatsvindt. Daarnaast zijn er diverse buitenlandse verkoopkantoren en diverse distributiecentra binnen Nederland in bezit. Vanuit Nederland exporteert Bavaria naar circa 120 landen waarbij Nederland, Frankrijk, Italië en Rusland de grootste afzetmarkten zijn. De spreiding van onze netto-omzet (in miljoenen euro’s) vindt u in de tabel hiernaast.

Onze structuur

Bavaria N.V. wordt aangestuurd door de directie, bijgestaan door de Raad van Commissarissen (RvC). De structuur van de Divisie Bier is hieronder schematisch weergegeven. In het grijs de onderdelen van Bavaria die buiten de scope van dit verslag vallen.

Onze strategie en activiteiten

De strategie van Bavaria is gericht op productie van bier en biergerelateerde producten, zeker ook alcoholvrij voor afnemers in de horeca en de retail. De focus ligt op die deelmarkten waar Bavaria sterk en winstgevend is en waar verdere groei gerealiseerd kan worden met (nieuwe) producten. Doel voor de komende jaren2015 is de een bierproductie verder te vergroten tot van 8 miljoen hectoliter. Naast bier produceert Bavaria ook mout, frisdrank, graanextract en water.

onderscheidingen, in 2012 behaalden we IFS higher level en behielden we MVO Prestatieladder niveau 4.

Onze keten en invloedssfeer

Belangrijkste categorieën leveranciers zijn de leveranciers van onze grondstoffen (hop, gerst en mout), die van verpakkingen (glas, blik) en onze transporteurs. Onze grondstoffen zijn met name afkomstig uit Europa: Nederland, Frankrijk en Duitsland. Voor leveranciers werken we met een gedragscode als minimum, hierin staan sociale en mensenrechtenthema’s als niet discrimineren, vrijheid van vereniging, niet meewerken aan omkoping en corruptie, het voorkomen van kinderarbeid en gedwongen arbeid en ook het verantwoord omgaan met de milieu-impact. De code is onderdeel van de inkoopvoorwaarden. Als deze voorwaarden niet getekend wordent, kan er niet geleverd worden. Dit geldt voor nieuwe contracten, voor bestaande contracten wordt de gedragscode separaat getekend. Bavaria doet regelmatig een MVO risico scan op de ketens waarin we actief zijn. Indien er risico’s zijn of er onzekerheid is over de prestaties van een leverancier wordt een extern auditbureau ingehuurd om ter plekke een audit uit te voeren. Als blijkt dat een leverancier zich niet aan de leveranciersgedragcode houdt dan zal samen met de leverancier bekeken worden of er verbeteringen mogelijk zijn. Als dat niet lukt wordt uiteindelijk afscheid genomen. Voor indirecte leveranciers gelden dezelfde voorwaarden.

Naast sturen op innovaties en nieuwe producten besteedt Bavaria, zeker in de huidige economische situatie, aandacht aan het beheersen van risico’s om de onderneming te beschermen tegen de mogelijke effecten van calamiteiten.

Bavaria heeft waarden met betrekking tot ethiek en gedrag uitgewerkt en vastgelegd in de MVO beleidverklaring, het P&O beleid, dat ook een ethische code bevat en het bedrijfsreglement. Voor personeel in commerciële functies is er ook de Compliance Manual met richtlijnen voor gedrag ten aanzien van eerlijk zaken doen.

Prestaties

Bestuur

In de tabel hiernaast vindt u onze kerncijfers in miljoenen euro’s (tenzij anders vermeld). Met gepaste trots kijkt Bavaria naast bovenstaande kernprestaties terug op enkele belangrijke verkregen

Bij Bavaria heeft de directie veel beslissingsbevoegdheden. De directie wordt op gezette tijden en wanneer nodig bijgestaan door de Raad van Commissarissen (RvC). Er vindt minimaal vier maal per jaar overleg plaats tussen RvC en de directie en de RvC wordt altijd

Structuur divisie bier

Raad van Commissarissen

Directie

Divisie Bier

Marketing

Verkoop

Holland Malt

Operations

Ondersteuning

Dochterbedrijven

Onze markten (in miljoenen euro’s tenzij anders vermeld)

Geografische spreiding netto-omzet

2012

2011

2010

Nederland

182

170

175

overige EU

235

200

178

85

79

81

501

449

434

2012

2011

2010

5,8

5,7

6,3

501,1

448,6

433,6

EBITDA1

60,4

58,8

72,4

bedrijfsresultaat (EBIT)

29,6

29,5

45,2

nettoresultaat

21,7

25,1

30,4

dividend per aandeel (in euro’s)

0,66

0,76

0,92

overige landen totaal

Prestaties (in miljoenen euro’s tenzij anders vermeld)

Kerncijfers* bierafzet in (HL** miljoen)

netto-omzet

* Het betreft hier de cijfers van Bavaria inclusief de activiteiten die geen betrekking hebben op bier productie zoals water, fris en graanextract. 1 EBITDA = resultaat voor rente, winstbelastingen, afschrijvingen en amortisatie ** hectoliter (1 HL is 100 liter).

Jan-Renier Swinkels

Frank Swinkels

Stijn Swinkels

Peer Swinkels

Han van der Veen

Pieter Swinkels

Voorzitter directieraad,directeur Operations

Directeur Finance en Export

Directeur Koningshoeven, Cerex, activiteiten in Afrika

Directeur Retail, Horeca en Marketing

Directeur Holland Malt

Directeur Inkoop, P&O en IT

HAS levensmiddelen technologie

Economie, financiering en belegging Erasmus universiteit Rotterdam

LU Wageningen Levensmiddelen technologie

Econometrie Erasmus Universiteit Rotterdam

MBA Delft business administration, Civiel en commercieel recht VU Amsterdam

HTS Bedrijfskader

Vanaf 1986 actief in de brouwerij, vanaf 2004 lid van de directie

Vanaf 2002 lid van de directie

Vanaf 1997 actief in de brouwerij, Vanaf 2003 lid van de directie

Vanaf 2003 lid van de directie

Vanaf 1998 lid van de directie

Vanaf 1995 actief in de brouwerij. Vanaf 2003 lid van de directie

geraadpleegd bij grote ingrijpende beslissingen. Ook geeft de RvC officieel goedkeuring voor de jaarrekening nadat deze is gecontroleerd door de Auditcommissie. De RvC bestaat uit 5 leden: ŸŸ ŸŸ ŸŸ ŸŸ ŸŸ

Drs. R.M.M. Boelen RA (voorzitter) Ing. P.P.M.M. Swinkels Mr. H.J.A.M. van Iersel F.S.E.M. van der Zande J.W. Sieburg

De directie bestaat uit 6 leden waarvan 5 van de familie Swinkels. De leden van de directie zijn: ŸŸ ŸŸ ŸŸ ŸŸ ŸŸ ŸŸ

Ing. J.R.A.S.E. Swinkels (voorzitter) Mr. Drs. J.P. van der Veen P.J.F. Swinkels Ir. C.A. S. Swinkels Drs. F.A.M. Swinkels Drs. P-J.J.M. Swinkels

Alle leden van de directie hebben veel relevante ervaring in het veld. Ze zijn verantwoordelijk voor zaken die aansluiten bij hun achtergrond, zo is de voorzitter van de directie verantwoordelijk voor de divisie Operations waarvoor hij zelf jaren heeft gewerkt. De directie van Bavaria volgt de MVO ontwikkelingen actief. Zowel de directie als de RvC staan volledig achter de MVO koers van Bavaria. Jan-Renier Swinkels en Peer Swinkels nemen deel in de MVO stuurgroep die één keer per maand bijeenkomt.

Inspraak en controle Aandeelhouders verlenen tijdens de jaarlijkse Algemene Vergadering voor Aandeelhouders (AVA) decharge aan de directie voor de jaarrekening. Daarnaast kunnen aandeelhouders tijdens de AVA inspraak leveren op het bestaande beleid. Inspraak van onze medewerkers is officieel gewaarborgd via de OR. Daarnaast worden medewerkers goed op de hoogte gehouden van de resultaten, het beleid en besluiten via de Nieuwjaarsbijeenkomst, de Bavariant en het intranet. Het jaarverslag is voor alle medewerkers opvraagbaar. Bavaria is een familiebedrijf dat automatisch staat voor het belang van de volgende generaties. De sociale controle is van nature dan ook groot en al onze mensen handelen vanuit de interne gedragscode. Daarnaast is er bij Bavaria een aantal onafhankelijke organen waaronder de OR. Externe verificaties van onze financiële cijfers gebeurt door KPMG. Naast bovenstaande gebruikt Bavaria uiteraard diverse processen en systemen ten behoeve van risicomanagement en financiële controle. Zo gebruikt Bavaria een accounting manual, en een Internal Control Framework ter beheersing van de financiële risico’s.

Beloningen Bavaria werkt als familiebedrijf vanuit een lange termijn perspectief. Dit komt onder andere tot uitdrukking in

onze beloningsstructuur waarbij geen korte termijn financiële prestaties worden beloond. De beloningen van boven CAO personeel (waaronder directie, commissarissen en senior management), worden bepaald door individuele prestaties en door bedrijfsmatige prestaties. Voor de directieleden en senior managementleden met MVO prestaties in hun pakket zijn deze prestaties zo gekoppeld aan de beloning.

Pensioen Het merendeel van de werknemers bij Bavaria valt onder de Stichting Pensioenfonds Bavaria. De jaarpremie bedraagt in totaal 25% van de pensioengrondslag. Medewerkers onder de Bavaria CAO betalen daarvan 8,33% en medewerkers onder de Boven CAO regeling 8,82%. De pensioenopbouw bedraagt voor CAO medewerkers 1,80 % en voor boven CAO medewerkers 1,63 % Werknemers worden via een jaarlijkse bijeenkomst, de pensioenkrant en intranet betrokken bij de pensioenplannen en het beleid van de stichting. De dekkingsgraad was in december 2012 99,5%. Meer informatie over het pensioenfonds van Bavaria is te vinden op www.bavariapensioenfonds.nl.

Beroepsprocedures In 2007 is door de Europese Commissie een boete opgelegd aangaande vermeende concurrentiebelemmerende activiteiten in de jaren 1996 – 1999 op de Nederlandse biermarkt. Bavaria is tegen de opgelegde boete in beroep gegaan en in 2011 heeft de Europese rechter de boete verminderd met een bedrag van ruim €2 miljoen. Echter op 19 december 2012 wees het Europese hof in Luxemburg het naar aanleiding van de laatste uitspraak ingesteld hoger beroep af. Hiermee zijn de rechtsmiddelen van Bavaria uitgeput. De in Italië lopende zaak tegen de Bayerischer Brauerbund over de naam Bavaria werd gewonnen. De Hoge Raad in Italië stelde Bavaria op alle gronden in het gelijk. Hiermee werd bevestigd dat de door Bavaria in Italië geregistreerde merknamen rechtsgeldig zijn en gebruikt kunnen blijven. Bovendien benadrukte de uitspraak dat het merk Bavaria niet verwarrend is voor de Italiaanse consument en dat Bavaria steeds te goeder trouw is geweest.

Een rechtszaak tegen de naam Bavaria liep in Duitsland. Ondanks de eerdere voor Bavaria positieve uitspraak van de Europese rechter in deze zaak deed het hof in München eind december 2012 een voor ons negatieve uitspraak. Bavaria heeft tegen de uitspraakberoep aangetekend. Meer informatie over ons bedrijf en onze economische prestaties vindt u in ons financieel jaarverslag en op onze website: http://www.bavariacorporate.com/nl.

Bijlage 2 Verslag en stakeholder informatie Bavaria Doel van het verslag

Hoofddoel van dit verslag is om onze stakeholders een goed overzicht te bieden van de activiteiten ten behoeve van een duurzame samenleving. Met het duurzaamheidsverslag van 2010 is een basisjaar geïntroduceerd waarin de belangrijkste parameters vastgelegd zijn. In dit rapport laten we zoveel mogelijk trends zien van ontwikkelingen over de jaren (2010 tot en met 2012) kijken we vooruit. Naar 2013, maar ook verder, naar 2020. Qua inhoud hebben we er, net als afgelopen twee jaar, voor gekozen om de nadruk in dit verslag te leggen op de hoofdthema’s van ons MVO-beleid: ‘stakeholdermanagement’, ‘verantwoording’, ‘mens en omgeving’, ‘water’, ‘energie’, ‘duurzaam ketenbeheer en productontwikkeling’ en ‘verantwoord alcoholgebruik’. Om de helderheid te vergroten hebben we in dit verslag het thema ‘Mens en omgeving’ gescheiden in een onderdeel over onze mensen en een onderdeel over onze omgeving. Deze thema’s zijn bepaald naar aanleiding van gesprekken met onze stakeholders. Daarnaast kijken we zelf wat we belangrijk vinden. De thema’s uit ons MVO beleid zijn één op één doorvertaald naar het verslag. Een uitdaging is en blijft om de cijfers te scheiden voor bier en de overige productie van Bavaria. Er werd aangegeven dat hier behoefte aan was en we hebben geprobeerd hier in dit verslag beter invulling aan te geven. Een bepaalde mate van onzekerheid speelt hier echter nog bij. We hebben voor de rapportage over 2012 overwogen de scope van de rapportage uit te breiden naar de andere producten (frisdrank, graanextract voor siroop) die Bavaria produceert. We hebben ervoor gekozen dit niet te doen omdat het gaat om kleine hoeveelheden. Daarnaast is de invloed van Bavaria in de betreffende markten beperkt. Voor frisdrank wordt 95% geproduceerd onder private label, waarbij de criteria van de afnemers gevolgd worden. In 2013 bekijken we opnieuw of we hier meer actie op kunnen ondernemen. Om het verslag te structureren is gebruik gemaakt van de richtlijnen van het Global Reporting Initiative (GRI).

Wij verklaren dat we voldoen aan de GRI versie 3.1 niveau B. Het verslag wordt niet meer in gedrukte vorm aangeboden maar in een digitale versie. Voor vragen en of suggesties over dit verslag en de MVO activiteiten van Bavaria of klachten kunt u contact opnemen met MVO manager dhr Junggeburth, via telefoonnummer 0499428090 of marthijn.junggeburth@ bavaria.nl.

Scope

Dit verslag rapporteert over de activiteiten van Bavaria N.V. in Nederland over het kalenderjaar 2012. Hierbij hebben we ons specifiek toegelegd op de productie van bier. De keuze voor de focus op bier is gebaseerd op de productiecijfers; bijna 6 miljoen hectoliter bier versus 0,5 miljoen hectoliter frisdrank, water en graanextract. Als gevolg van deze scope wordt gerapporteerd over de volgende bedrijfsonderdelen: ons kantoor in Lieshout, de brouwerij in Lieshout en de distributiecentra in Lieshout, Echt en Utrecht. Niet meegenomen zijn de activiteiten van de Koningshoeven (Berkel Enschot), Holland Malt, onze buitenlandse activiteiten (activiteiten onder licentie in Rusland) en horeca verkooppunten. De export is meegenomen tot aan de laatste overslag in Nederland. De buitenlandse verkooppunten zijn niet meegenomen. De data in dit verslag hebben betrekking op onze eigen prestaties en niet op de prestaties van onze onderaannemers en leveranciers tenzij anders vermeld.

Data

De gegevens van energie en watergebruik als gevolg van de productie van mout, frisdrank en bierproductie zijn sterk met elkaar verweven. In dit verslag is gestreefd om alle gepubliceerde data in lijn te brengen met de gekozen scope; bierproductie van Bavaria N.V. Waar dit niet mogelijk was wordt hier notie van gemaakt en is vermeld waar de cijfers wel op zijn gebaseerd. Voor een aantal cijfers (energie, water, afval en emissies) geldt dat de activiteiten van de mouterij (als belangrijke dochteronderneming) niet zijn los te zien van

de bierproductie. In dit verslag is meer gedifferentieerd naar de productie van bier in de energie, water en emissie cijfers. Er zijn geen herdefinities of structurele organisatorische wijzigingen geweest die invloed hebben op de interpretatie van de gepubliceerde cijfers in relatie tot voorgaande jaren.

Verantwoording

Alle gepubliceerde data zijn het resultaat van verschillende interne (monitorings)systemen binnen Bavaria. Verschillende van deze systemen worden jaarlijks door externe partijen getoetst of geaudit (zie het hoofdstuk “Aantoonbaar Duurzaam”). Voor alle financiële data maakt Bavaria gebruik van SAP. De financiële rapportage wordt jaarlijks gecontroleerd door een onafhankelijk accountant (KPMG). De cijfers uit het Lean en Green programma zijn geverifieerd door Deloitte. De CO2 emissiecijfers zijn beoordeeld door Energieconsult en goedgekeurd door de Nederlandse Emissieautoriteit. Dit verslag hebben we laten verifiëren door LRQA. De bijbehorende verklaring maakt onderdeel uit van dit verslag.

Onze stakeholders

Voor Bavaria zijn stakeholders organisaties of individuen die: ŸŸ een belang hebben bij beslissingen en activiteiten van Bavaria; ŸŸ waarnaar soms wettelijke verplichtingen bestaan; ŸŸ Bavaria verder kunnen helpen in een continu verbeterproces. Bavaria heeft bij de identificatie van haar belangrijkste stakeholders tevens meegewogen 1) de rol in de (waarde)keten en 2) het feit of een beoogde actieve dialoog zinvol en praktisch haalbaar is. Stakeholders kunnen met eventuele klachten terecht

bij hun contactpersoon, deze zorgt, eventueel in samenwerking met anderen, voor afhandeling en doorvoeren van verbeteringen waar nodig. Daarnaast is de MVO manager aanspreekpunt voor allerlei suggesties, ideeën en verbeterpunten. Specifiek voor klanten en leveranciers is er SMILE, het klachtenmanagementsysteem in eigen beheer van Bavaria. De stakeholders, belanghebbenden, van Bavaria zijn onder meer: ŸŸ Aandeelhouders/familie ŸŸ Klanten – alle klanten zijn belangrijk voor ons. Aan Ahold is speciale MVO aandacht besteed in 2012. ŸŸ Medewerkers en OR ŸŸ Leveranciers: -- Leveranciers van verpakkingen en grondstoffen -- Owens-Illinois en Holland Malt ŸŸ Overheden: -- Waterschap Aa en Maas -- Provincie Noord-Brabant (Lieshout) en Groningen (Eemshaven) -- Gemeente Laarbeek ŸŸ Non-gouvernmentele organisaties (NGO’s): -- Brabantse Milieufederatie -- IVN -- Stichting Brabants Landschap ŸŸ Investeerders / financiers ŸŸ Dochterondernemingen en deelnemingen (Holland Malt, Koningshoeven en buitenlandse activiteiten,) ŸŸ De branche en concurrenten ŸŸ Omwonenden ŸŸ Externe vervoerders ŸŸ Media ŸŸ Het algemene publiek: de consument, toekomstige werknemers, toekomstige klanten Halfjaarlijks wordt bekeken of de opgestelde lijst nog actueel is en/of aanvulling behoeft.

Lidmaatschappen

Naast onze individuele contacten met stakeholders verkrijgen we vaak waardevolle informatie via onze lidmaatschappen. Enkele van deze lidmaatschappen zijn: MVO Nederland, STIVA, VIW, VEMW, BZW en de Nederlandse Brouwers.

Bijlage 3 Data milieukundige aspecten Energiegebruik en verbrandingsemissies 2012

2011

2010

CO2 emissie (Ton) totaal locatie Lieshout*

52.705

49.788

51.287

CO2 emissie (Ton) bier productie Lieshout

27.587

27.124

28.872

NOx emissie (Kg) totaal locatie Lieshout*

31.001

28.484

29.766

NOx emissie (Kg) bier productie Lieshout

16.281

15.492

16.669

Inkoop elektriciteit (MWh) totaal locatie Lieshout*, **

1.263

161

-409

Ingekocht gas (1000 m3) totaal locatie Lieshout*

29.962

28.281

29.068

Specifiek energiegebruik (MJ / hl bier)

127

129

123

CO2 footprint productie bier in Lieshout (kg/hl)

4,8

5,0

4,7

NOx footprint productie bier in Lieshout (g/hl)

2,8

2,9

2,7

Energieconsumptie bier (warmte in MJ primair)

330.066.047

320.908.140

329.708.391

Energieconsumptie bier (elektriciteit in MJ primair)

187.450.391

174.071.463

184.447.851

* Betreft alle activiteiten in Lieshout (incl. mouterij en productie overige dranken) ** De variatie in hoeveelheid ingekochte elektriciteit (MWh) werd veroorzaakt door verschillen in draaiuren van de warmte-kracht-installtie (als gevolg van onderhoud) Zie voor toelichting op de cijfers hoofdstuk 7.2

Watergebruik 2012

2011

2010

Specifiek watergebruik productie bier (hl/hl)

3,3

3,3

3,1

Opgepompt grondwater (m3) *

2.720.731

2.457.926

2.547.803

Drinkwaterverbruik** (m3)

3.246

7.547

6.526

Betreft alle activiteiten in Lieshout (inclusief mouterij en productie overige dranken) * Het water wordt conform de vergunningseisen onttrokken uit diepe en ondiepe bronnen. ** Het drinkwaterverbruik betreft de hoeveelheden op de factuur van de drinkwaterleverancier over de periode 1 sep 2011 tot 1 sep 2012

Afvalwater* 2012

2011

2010

Effluent (m3/jaar)

1.773.086

1.587.911

1.578.575

Gemiddeld effluent op meetdagen (m3/dag)

5.585

5.300

4.911

Jaarvracht CZV (kg)

75.935

74.193

75.647

Jaarvracht chloor (kg)

182.691

197.797

154.058

Jaarvracht fosfaat (kg)

3.728

2.908

2.956

Jaarvracht sulfaat (kg)

81.168

81.406

78.649

Jaarvracht totaal stikstof (KjN, NO2, NO3) (kg)

7.436

6.832

7.585

Bestemming afvalwater

Ca. 30% wordt teruggebracht aan de rivier de Goorloop en ca. 70% vindt zijn bestemming in het slotenstelsel rond het bedrijfsterrein in Lieshout waarna het via de Goorloop wordt afgevoerd.

Hergebruik afvalwater

Hergebruik van afvalwater vindt plaats in de CIP processen en is vooralsnog moeilijk te kwantificeren. Op de mouterij van onze dochter Holland Malt in de Eemshaven, wordt ca. 70% van het water hergebruikt.

* Betreft alle activiteiten in Lieshout (incl mouterij en productie overige dranken)

Gemiddelde samenstelling afvalwater Chemische samenstelling

2012

2011

2010

Vergunningsnorm

CZV (mg/l)

37

38

42

65

KjN (mg/l)

2,8

3

3,1

7 (totaal stikstof)

BZV5 (mg/l)

4,1

4

5,6

15

TZV (mg/l)

148

128

160

geen norm

VE (vervuilingseenheden)

1089

938

1182

geen norm

pH

8,3

8

8

6,5 - 9

CI (mg/l)

90

102

85

200

NO2 (mg/l)

7

0,1

8

Geen norm (samen met KjN totaal stikstof)

NO3 (mg/l)

0,78

1

1,09

Geen norm (samen met KjN totaal stikstof)

Onopgeloste bestanddelen (mg/l)

5

6

7,08

20

P totaal (mg/l)

1,83

2

1,63

2

SO4 (mg/l)

40

42

44

100

Toelichting op de cijfers n.v.t.

Overzicht reststromen* 2012

2011

2010

Papier (ton)

462

402

397

Gemengd rest afval (ton)

669

559

629

Kunststof (ton)

167

161

144

Metaal (ton)

109

221

272

Glas (ton)

1372

1144

1.068

Etiketten (ton)

473

458

537

Gevaarlijk afval (ton)

6,6

8

13,5

Slib AWZI (ton)

4678

4431

4.690

Hout (ton)

115

77

150

Totaal organische reststromen (bostel, gist) (ton)

76.169

68.397

67.859

Herkomst afval

Door de gezamenlijke inzameling op het bedrijfsterrein is het niet mogelijk de hoeveelheid restafval per eenheid product te bepalen. De afvalcijfers betreffen dus alle activiteiten (bier, mout en overige dranken)

*Betreft alle activiteiten in Lieshout (incl mouterij en productie overige dranken)

Bijlage 4 Data sociaal maatschappelijke aspecten Personeelsbestand (productie bier, mout en overige dranken in Lieshout)

2012

2011

2010

Totaal aantal werknemers

714

708

704

Personeelsbestand naar geslacht

2012

2011

2010

Aantal medewerkers Percentage

Aantal medewerkers Percentage

Aantal medewerkers Percentage

Man

605

85 %

607

86%

601

85%

Vrouw

109

15 %

101

14%

103

15%

Personeelsbestand naar leeftijdscategorie

2012

2011

Aantal medewerkers Percentage

2010

Aantal medewerkers Percentage

Aantal medewerkers Percentage

t/m 20 jaar

0

0%

1

0,1%

1

0,1%

21 t/m 30

66

9,2 %

70

9,9%

66

9,4%

31 t/m 40

156

21,8 %

163

23,0%

182

25,9%

41 t/m 50

264

37,0%

266

37,6%

265

37,6%

51 t/m 60

186

26,1 %

184

26,0%

172

24,4%

Ouder dan 60

42

5,9 %

24

3,4%

18

2,6%

Personeelsbestand naar contracttype

2012

2011

Aantal medewerkers Percentage

2010

Aantal medewerkers Percentage

Aantal medewerkers Percentage

Voltijd

623

87 %

627

89%

611

87%

Deeltijd

91

13 %

81

11%

93

13%

Personeelsbestand naar type werkzaamheden

2012

2011

Aantal medewerkers Percentage

2010

Aantal medewerkers Percentage

Aantal medewerkers Percentage

Commercie

216

30 %

214

30%

221

31%

Productie & Supply chain

284

40 %

286

40%

303

43%

Ondersteuning productie

99

14 %

94

13%

92

13%

Ondersteuning algemeen

115

16 %

114

16%

88

13%

Personeelsbestand naar regio

2012

2011

Aantal medewerkers Percentage

Postcodegebieden

2010

Aantal medewerkers Percentage

Aantal medewerkers Percentage

Laarbeek/Helmond (57)

377

53 %

379

54%

390

55%

Uden (54)

113

16 %

116

16%

111

16%

Eindhoven (56)

56

8%

54

8%

57

8%

Den Bosch (52)

31

4%

27

4%

28

4%

Tilburg (50)

14

2%

15

2%

12

2%

Roermond (60)

16

2%

13

2%

10

1%

Overige

107

15 %

104

15%

96

14%

Herkomst senior management 2012

2011

2010

Waarvan woonachtig Waarvan woonachtig Waarvan woonachtig Totaal medewerkers in straal van 10 km Totaal medewerkers in straal van 10 km Totaal medewerkers in straal van 10 km senior management* van hoofdkantoor senior management* van hoofdkantoor senior management* van hoofdkantoor

32

9

39

10

31 personen

11 personen

31,5 FTE

8,6 FTE

38,4 FTE

9,6 FTE

30,1 FTE

10,8 FTE

100%

28 %

100%

25,6%

100%

36%

* Onder senior management verstaan we directieleden en managers / afdelingshoofden (rapporteren rechtstreeks aan de directie)

Personeelsverloop Totaal uitstroom en instroom

2012

2011

Percentage van totale Aantal personeelsmedewerkers bestand

2010

Percentage van totale Aantal personeelsmedewerkers bestand

Percentage van totale Aantal personeelsmedewerkers bestand

Totaal aantal uitgestroomde werknemers

30

4%

41

6%

46

7%

Totaal aantal nieuwe medewerkers

42

6%

55

8%

33

5%

Verdeling instroom naar geslacht

2012

2011

Aantal medewerkers Percentage

2010

Aantal medewerkers Percentage

Aantal medewerkers Percentage

Waarvan vrouwen

16

38 %

5

9%

4

12%

Waarvan mannen

26

62 %

50

91%

29

88%

Instroom naar leeftijdscategorie

2012

2011

Aantal medewerkers Percentage

2010

Aantal medewerkers Percentage

Aantal medewerkers Percentage

t/m 20 jaar

0

0%

1

2%

0

0%

21 t/m 30

18

43 %

16

29%

17

52%

31 t/m 40

15

36 %

23

42%

11

33%

41 t/m 50

6

14 %

14

25%

5

15%

51 t/m 60

3

7%

1

2%

0

0%

Ouder dan 60

0

0%

0

0%

0

0%

Instroom naar regio

2012

Postcodegebieden

2011

Aantal medewerkers Percentage

2010

Aantal medewerkers Percentage

Aantal medewerkers Percentage

Laarbeek/Helmond (57)

7

17 %

9

16%

5

15%

Uden (54)

6

14 %

9

16%

3

9%

Eindhoven (56)

4

10 %

3

5%

5

15%

Den Bosch (52)

7

17 %

6

11%

2

6%

Tilburg (50)

0

0%

3

5%

1

3%

Roermond (60)

3

7%

4

7%

1

3%

Overige

15

36 %

21

38%

16

48%

Uitstroom naar geslacht

2012

2011

Aantal medewerkers Percentage

2010

Aantal medewerkers Percentage

Aantal medewerkers Percentage

Waarvan vrouwen

5

17 %

8

20%

6

13%

Waarvan mannen

25

83 %

33

80%

40

87%

Uitstroom naar leeftijdscategorie

2012

2011

Aantal medewerkers Percentage

2010

Aantal medewerkers Percentage

Aantal medewerkers Percentage

t/m 20 jaar

0

0%

0

0%

1

2%

21 t/m 30

4

13 %

9

22%

6

13%

31 t/m 40

14

47 %

15

37%

16

35%

41 t/m 50

7

23 %

13

32%

10

22%

51 t/m 60

4

13 %

3

7%

7

15%

Ouder dan 60

0

0%

1

2%

6

13%

Uitstroom naar regio

2012

2011

Aantal medewerkers Percentage

Postcodegebieden

2010

Aantal medewerkers Percentage

Aantal medewerkers Percentage

Laarbeek/Helmond (57)

7

23 %

11

27%

13

28%

Uden (54)

8

27 %

6

15%

5

11%

Eindhoven (56)

0

0%

7

17%

8

17%

Den Bosch (52)

2

7%

4

10%

5

11%

Tilburg (50)

0

0%

2

5%

2

4%

Roermond (60)

0

0%

0

0%

0

0%

Overige

13

43 %

11

27%

13

28%

Uitstroom naar reden vertrek

2012

2011

2010

Aantal medewerkers Percentage

Aantal medewerkers Percentage

Aantal medewerkers Percentage

Vertrek op initiatief van Betrekking elders

medewerker

9

30 %

12

26%

8

17%

Einde contract

medewerker

1

3%

1

4%

2

4%

Ontevreden werksfeer

medewerker

0

0%

1

2%

1

2%

Ontslag

medewerker

0

0%

1

4%

3

7%

Overlijden

medewerker

1

3%

3

11%

4

9%

VUT

medewerker

0

0%

1

2%

5

11%

Arbeidsongeschikt

werkgever

1

3%

1

4%

1

2%

Einde contract

werkgever

5

17 %

4

9%

7

15%

Ontslag

werkgever

0

0%

3

7%

9

20%

Ontslag staande voet

werkgever

1

3%

0

0%

1

2%

Ontslag met wederzijds goedvinden

werkgever

0

0%

2

4%

Ontslag met vaststellingsovereenkomst

werkgever

11

37 %

11

27%

3

7%

Overgang ander bedrijf (Holland Malt, de Koningshoeven)

werkgever

0

0%

3

7%

niet gemeten over 2010

Medewerkers onder CAO

2012

2011

Aantal medewerkers Percentage

Aantal medewerkers Percentage

511

Verzuimongevallen en verloren dagen

2012

2011

2010

Ongevallen met verzuim Bavaria N.V. (alle Nederlandse vestigingen, incl. contractors en uitzendkrachten)

19

26

9

Ongevallen met verzuim Bavaria Lieshout, alleen eigen personeel (productie bier en overige dranken)

6

13

4

Totaal aantal verloren dagen Lieshout; eigen personeel, productie bier en overige dranken (verzuim op eerstvolgende werkdag na ongeval werkdag);

112,5

nb

nb

Ziekteverzuim

Percentage 2012

Percentage 2011

Percentage 2010

Ziekteverzuimpercentage

4,47 %

5,01%

4,09%

Doelstelling ziekteverzuimpercentage

4,13 %

4,15%

4,33%

Opleidingen en competentiemanagement

2012

2011

2010

Totale out-of-pocket opleidingskosten

€ 509.469

€ 516.443

€ 423.830

2012

2011

2010

Commercie

€ 254.777

€ 183.591

€ 104.098

Productie & Supply Chain

€ 65.074

€ 131.758

€ 142.858

Ondersteuning productie

€ 59.780

€ 41.744

€ 42.331

Ondersteuning algemeen

€ 129.836

€ 158.914

€ 89.087

per werknemerscategorie

510

72%

Aantal medewerkers Percentage

Aantal medewerkers onder CAO

Opleidingskosten

71 %

2010

Samenstelling bestuurslichaam en onderverdeling medewerkers Directieleden

Geslacht

Leeftijd

Swinkels, J.R.A.S.E. (Jan Renier)

Man

50

Swinkels, P.J.F. (Pieter)

Man

44

Swinkels, C.A.S. (Stijn)

Man

43

Swinkels jr., F.A.M. (Frank)

Man

42

Swinkels, P.J.J.M. (Peer)

Man

38

Veen, J.P. van der (Han)

Man

61

519

74%

Bijlage 5 Lijst gebruikte afkortingen AVA

Algemene Vergadering voor Aandeelhouders

AWZI

Afvalwaterzuiveringsinstallatie

BERZOB

Bereikbaarheid Zuidoost Brabant over water (stichting)

BZV5

Biologisch Zuurstofverbruik

BZW

Brabants Zeeuwse Werkgeversvereniging

CAO

Collectieve Arbeidsovereenkomst

CO2

Koolstof dioxide

CI

Chloride

CIP

Cleaning in Place

CZV

Chemisch Zuurstof Verbruik

EBITDA

Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation and Amortization

EBIT

Earnings Before Interest and Taxes

EU

Europese Unie

FMCG

Fast Moving Consumer Goods

FTE

Full-time equivalent

GGD

Gemeentelijke Gezondheidsdienst

GMP

Good Manufacturing Practices

GRI

Global Reporting Initiative

HACCP

Hazard Analysis Critical Control Points

IFS

International Featured Standards

ISO

International Organization for Standardization

IT

Information Technology

IVN

Instituut voor Natuurbeschermingseducatie (oude afkorting)

KjN

Kjeldahlstikstof

KPI

Key Performance Indicator

LNG

Liquefied Natural Gas

LPG

Liquefied Petroleum Gas

LZV

Lange Zware Vrachtwagen

MBO

Middelbaar Beroeps Onderwijs

MVO

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

NGO

Non-gouvernmentele organisatie

NOx

Stikstof oxiden

NO2

Stikstof dioxide

NO3

Nitraat

OHSAS

Occupational Health & Safety Assessment Series

OR

Ondernemingsraad

ORO

Stichting ORO

PMO

Preventief Medisch Onderzoek

pH

Maat voor de zuurtegraad

P totaal

Totale hoeveelheid fosfaat

P&O

Personeel & Organisatie

QA

Quality Assurance

RvC

Raad van Commissarissen

SAI

Sustainable Agriculture Initiative

SAP

Systems Applications and Products in Data Processing

STIVA

Stichting Verantwoord Alcoholgebruik

SO4

Sulfaat

TNO

Nederlandse Organisatie voor Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek

TZV

Totaal Zuurstofverbruik

VE

Vervuilingeenheden

VEMW

Vereniging voor Energie, Milieu en Water

VIW

Vereniging Industriewater

VUT

Vervroegde uittreding

ZLTO

Zuidelijke Land en Tuinbouw Organisatie

Bijlage 6 Verificatieverklaring

2012 MVO

61

Bavaria N.V. Corporate communication Postbus 1 5737 ZG Lieshout Internet: www.bavaria.nl Contact De heer M. Junggeburth Mail: [email protected] Met dank aan RoyalHaskoningDHV Adviesgroep Duurzaam ondernemen Internet: www.royalhaskoningdhv.com

Bavaria N.V.

Postbus 1, 5737 ZG Lieshout, Holland De Stater 1, Lieshout, Holland T. 0499 - 42 81 11 • E. [email protected] www.bavaria.nl