Depressief realisme, angsthaas of zwartkijker?
• Realist? • Zwartkijker?
• Angsthaas?
• Is daar wat aan te doen? Prof. dr. Claudi Bockting, Rijksuniversiteit Groningen
Depressief realisme, angsthaas of zwartkijker? • Depressief realisme: Depressieve mensen Gezonde mensen
correcte kijk te positieve kijk
• Onderzoek: o Informatieverwerkingsverschil o Depressieve klachten…realistischer o Echte depressieve stoornis: een zwartkijker, te negatieve kijk (Carson, Hollon, Shelton, 2010)
WWW.ZORGVOORPSYCHE.NL
WWW.ZORGVOORPSYCHE.NL
WWW.ZORGVOORPSYCHE.NL
WWW.ZORGVOORPSYCHE.NL
Programma
• Bioloog, psychiaters, psychologen • Grilligheid van de aard van het beestje • Dieren? • Beloop van depressie en de bipolaire stoornis • Beloop angst en depressie in ND • Is er wat te doen aan de aard van ons beestje? • Angst • Depressie • Korte demonstraties
Midas Dekkers
Bioloog, schrijver
De angsthaas en de depressieve cavia
Terugval bij depressie: Er is wat aan te doen!
Prof. Claudi Bockting Adj. hoogleraar/Klinisch psycholoog (BIG), Klinische Psychologie Rijksuniversiteit Groningen
Chronische recidiverende aandoening · DGP, 1993; Judd, 1997 · 1 episode 50% · 2 episodes 70% · 3 episodes 90%
WWW.ZORGVOORPSYCHE.NL
Risico factoren? •Aantal voorgaande episodes •Rest symtpomen
WWW.ZORGVOORPSYCHE.NL
Hoe komt het dat het risico toeneemt? •Premorbide karakteristieken: bijv. zwartkijker, informatieverwerking •Litteken hypothese: schade als gevolg van voorgaande episode, bijv. stress gevoeligheid, stress generatie, cognitieve reactiviteit door leereffect
WWW.ZORGVOORPSYCHE.NL
Is er wat aan te doen? • Behandelingen aanbieden die op lange termijn bescherming bieden, zoals cognitieve gedragstherapie (Hollon et al., 2005, Jarrett et al., 2001, Vittengl et al., 2007)
• Antidepressiva levenslang doorslikken (Geddes et al., 2003, Kaymaz et al., 2009)
WWW.ZORGVOORPSYCHE.NL
Maar • Terugval is nog hoog na CGT en bij gebruik AD (Vittengl et al., 2007) • Mensen slikken medicatie onregelmatig of stoppen (Ten Doesschate et al., 2010, Bockting et al., 2008). • Aanwijzingen dat het doorslikken van AD niet voor iedereen goed is (Guidi et al., 2011, Bockting et al., 2008) WWW.ZORGVOORPSYCHE.NL
Continuatie PT werkt • Continuatie met CT/IPT herstel op CT geeft bescherming* • Mogelijk ook Interpersoonlijke therapie**
MAAR •De meeste mensen krijgen geen PT, maar AD •De beschikbaarheid van PT is beperkt Start PT na herstel? *Vittengl et al., 2007, Jarrett, 2001, Belsha,, Dobson, Bockting, in prep.
Start PT na herstel
CT/IPT + na herstel op AD vermindert terugval: DELTA study* CT, zelfs een beschermend effect over 5.5 jaar (Bockting et al., 2009)
*
Vittengl et al., 2007, Jarrett, 2001, Fava et al.,1996,1998,2004; Teasdale et al., 2000, Ma &Teasdale 2004, Guidi et al., 2011, Bockting et al., 2005, 2009, Belsha, Dobson, Bockting, in prep.
Interventies PCT (8 sessies)
I.
Interventies gericht op onderliggende overtuigingen/schema’s
II.
Interventies gericht op het beter opslaan en terughalen van positieve ervaringen
III.
Interventies gericht op het maken van een individueel preventie plan
Stoppen met de pillen dan?
•Minder terugval in de groep mensen die de preventieve Ct ontvingen terwijl de AD gestopt was, dan de groep die doorslikte * •Meta analyse Guidi et al., 2011 · Switch van behandelstrategie na herstel op AD is effectief! · Kuyken (2009), vergelijkbaar terugvalpercentage bij mensen die AD stopten en MBCT kregen t.o.v. AD alleen.
Maar, gerandomiseerde grootschalige studies zijn nodig!
*Bockting et al., 2008
WWW.ZORGVOORPSYCHE.NL
Prangende vragen: • Kan ik stoppen met de AD? Is het beter het te combineren? Is het voldoende AD te slikken? • Wat werkt voor wie het beste? • Kan het ook vanuit thuis (Mobiele CT)? • Essentiële ingredienten? Werkingsmechanism
WWW.ZORGVOORPSYCHE.NL
Is er aan de aard van het beestje wat te doen? JA
·
Psychologische interventiemethoden beschermen tegen terugval
·
Kan starten na herstel (circa 8 sessies, CT/MBCT, mogelijk IPT)
·
CT zou een alternatief voor het doorslikken van AD kunnen zijn
·
Lopend onderzoek moet dat uitwijzen: we hebben u hulp nodig!
WWW.ZORGVOORPSYCHE.NL