De onderwerpen in dit nummer

Nr 12

okt 2012

Nieuwsbrief

Digitale Actuele Berichten

Vanzelfsprekend erbij horen Deestraat 3 4458 AJ ’s-Heer Arendskerke T 0113 - 569 100 (3) E [email protected]

De onderwerpen in dit nummer Herindicaties LGF Leerlingenvervoer Bijeenkomst “Speciale zorgvraag” De brugklas L8:) Programma “Iedereen is anders” SDS: Stichting Downsyndroom Interessante lectuur

Ambulante Dienstverlening Dienst Ambulante Begeleiding De Korre REC3 biedt expertise met betrekking tot leren en ontwikkeling van leerlingen/deelnemers met specifieke onderwijs- en ondersteuningsvragen. De Ambulant Begeleiders zijn gespecialiseerd op het gebied van leren en ontwikkelen: leerlingen met een lichamelijke beperking (LG), leerlingen die langdurig ziek zijn (LZK), leerlingen die een cognitieve beperking hebben (ZML) en leerlingen met een meervoudige handicap (MG).

DAB-tjes 1. Cursusaanbod REC 3 2012 – 2013 “Alle expertise bijeen, een hele zorg minder” in een handig boekwerkje op uw school aanwezig. Vraag er naar!

2. Koffer kleine motoriek

Agenda DAB De Korre

En andere DAB producten zijn nog te koop!

Informatiemiddag “Iedereen is anders” 3. Aangepast ICT materiaal Aangepaste ICT materialen Deestraat 3 ’s-Heer Arendskerke (16.00 u.) nodig? Zie verder voor info. 24 okt. 2012: Nascholing Oriëntatie op MRT (bijeenkomst 3) Klimopschool te Middelburg 24 okt. 2012: Nascholing Kenniscentrum ICT (Zie bij cursusaanbod) 31 okt. 2012: Avond Ambulante Begeleiding Zeeland De Stenge te Heinkenszand 5 nov. 2012: Eerste bijeenkomst “Iedereen is anders”. 14 nov. 2012: Nascholing In gesprek... creatief communiceren met kinderen 28 nov. 2012: Nascholing Effectief schrijfonderwijs in onder- en middenbouw 6 feb. 2013: Nascholing Netwerkmiddag bewegingsonderwijs voor (vak)leerkrachten BAO 13 maart 2013: Nascholing Een kind met DCD in de klas 22 okt. 2012.:

De Korre Vanzelfsprekend erbij horen

Voor meer informatie www.dekorre.nl/dab

Indien u de Digitale Actuele Berichten niet meer wenst te ontvangen, kunt u een e-mail sturen aan [email protected] met vermelding van “afmelding nieuwsbrief”.


Aanvraagformulier PAB nodig? Kijk op: http://www.dekorre.nl/dab

Leerlingenvervoer Het Algemeen Dagblad meldt op 16-8-2012: Voor het vervoer van leerlingen met een beperking is geen geld meer. Gemeenten snijden zo rigoureus in het budget voor leerlingenvervoer dat de kans groot is dat de kinderen niet meer naar school kunnen. Dat blijkt uit een rondgang van het AD. Nu ouders het vervoer naar het speciaal onderwijs zelf moeten regelen, vreest scholenorganisatie VOS/ABB dat steeds meer kinderen gedwongen thuis komen te zitten. Alleen kinderen met een zware beperking komen nog in aanmerking voor vervoer. Anna Schipper, adjunct-directeur van schoolbestuurdersorganisatie VOS/ABB noemt het 'belachelijk'. 'Kinderen met een beperking moeten gewoon naar school kunnen. En die school ligt niet altijd in de buurt.' Opmerking Niet alleen worden de kinderen die naar het SO gaan door bovenstaande maatregel beperkt, maar ook de leerlingen/deelnemers die regulier onderwijs volgen, maar niet met het openbaar vervoer kunnen reizen.



Herindicaties LGF Sommige van uw leerlingen/deelnemers komen in aanmerking voor een herindicatie LGF tijdens het schooljaar 2012 – 2013 om op 1 aug. 2013 aanspraak op een “nieuw” rugzakje te kunnen maken. De betrokken ouders ontvangen tijdig van het REC Zeeland de benodigde informatie. Ouders zijn verantwoordelijk voor de uiteindelijke aanvraag LGF. De scholen/instellingen zijn verplicht om het zgn. Onderwijskundig rapport in te vullen. In dit rapport moet een evaluatie van het HP zijn opgenomen. De AB-er zal de aanvraag ondersteunen.

Passend ICT Computers zijn in onze maatschappij niet meer weg te denken. Ook onze leerlingen komen steeds meer met computers in aanraking, omdat werken met computers een steeds belangrijker onderdeel wordt van het onderwijs. Voor velen is het bedienen van de computer geen enkel probleem, maar voor een klein groepje leerlingen is het niet vanzelfsprekend. Als iets niet lukt, kunnen er zaken worden aangepast, zodat ook leerlingen met motorische problemen toch in staat zijn met de computer om te gaan. Sommige aanpassingen zijn via de computer door te voeren (bijvoorbeeld het omwisselen van de muisknop voor een linkshandige leerling). Andere aanpassingen (bijvoorbeeld het vinden van een vervanger voor de muis) vragen expertise op het gebied van hardware- en softwarematige oplossingen. Met name voor deze leerlingen hebben wij als dienst ambulante begeleiding ook een aanbod. Zo kunnen we met u oplossingen zoeken voor ICT problemen. Heeft u vragen, stuur dan een mail naar [email protected] en we nemen contact met u op. Begeleiding is ook mogelijk voor leerlingen met schrijfproblemen. Soms is het niet haalbaar om op schrijfgebied nog vorderingen te maken, waardoor de leerling vast loopt. Ook hiervoor bezitten wij de expertise om het proces van overstappen naar compenserende maatregelen te begeleiden. Tot slot wil ik u wijzen op 2 websites namelijk: http://dekorre.yurls.net. Hier vindt u onder het tabblad schrijven verwijzingen naar programma’s. Op http://desprienke.yurls.net vindt u ook computer gerelateerde informatie. Zo vindt u hier bijvoorbeeld een link naar het programma PDFXchange viewer, een programma waarmee u het uw leerling mogelijk maakt te werken in een PDF bestand.


Avondbijeenkomst: “Speciale zorgvraag” met een gastspreker en een kraampjes-/infomarkt Gastspreker: Prof. Dr. Rutger Jan van der Gaag Thema: Het (vroegtijdig) stellen van diagnoses; de zin en de onzin Gastspreker Prof. Dr. Rutger Jan van der Gaag is onder meer hoogleraar klinische kinderen jeugdpsychiatrie aan het UMC St. Radboud in Nijmegen. Daarnaast is hij voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP). Er is momenteel veel te doen over het stellen van diagnoses. Is een diagnose een paspoort voor allerlei voorzieningen, bijvoorbeeld in de hulpverlening of bij het toekennen van een rugzak (LGF)? Helpt een diagnose bij de opvoeding thuis en bij het onderwijs op school of wordt er te snel “een label” geplakt? In deze lezing komt de zin en onzin over het stellen van diagnoses aan de orde. In de centrale hal is er een kraampjes- / infomarkt waar ouderverenigingen en de gezamenlijke Diensten Ambulante Begeleiding hun cursussen, diensten en producten presenteren. Plaats Vergader- en Congrescentrum “De Stenge”, Stengeplein 1, 4451 CZ Heinkenszand. Programma 31 oktober 2012 18.30 Zaal open, kraampjes/infomarkt 19.00 Opening en welkom door Peter Strating 19.10 “Passend onderwijs, hier staan we” door Jankees Dekker 19.30 Lezing: Professor Dr. Van der Gaag deel 1 20.15 Pauze: gelegenheid om elkaar te ontmoeten, kraampjes / infomarkt 20.45 Lezing: Professor Dr. Van der Gaag deel 2 21.30 Gelegenheid tot vragen stellen 21.45 Kraampjes/infomarkt 22.00 Einde bijeenkomst Inschrijving Inschrijven via de Dienst Ambulante Begeleiding “De Korre”: [email protected] De kosten voor deze bijeenkomst bedragen €15,- per persoon en dienen contant (graag gepast) te worden betaald aan de zaal. In overleg met school en ouders kan dit worden vergoed vanuit het schooldeel van de LGF.




Titel Overzicht cursusaanbod vanuit de Ambulante Dienstverlening Oktober 2012 - maart 2013 Nascholing op maat Wij verzorgen ook nascholing op maat: uw hulpvraag wordt omgezet in een passende na-scholing/dienst. Info:

T 0113 - 569 100 (3) E [email protected]

Kenniscentrum ICT Voor wie? Leerkrachten in het BAO

Inhoud? Voor sommige leerlingen is het werken met een computer niet vanzelfsprekend. Enkele aanpassingen zijn door te voeren via de computer zelf, maar meestal zullen er extra aanpassingen nodig zijn. Tijdens deze cursus kunt u kennis nemen van de meest recente aanpassingen die voorhanden zijn. Daarnaast komt de leerlijn muisvaardigheden aan de orde.

Wanneer? Tijd?

woensdag 24 oktober 2012 13.30 – 15.30 uur

Inschrijving en info: www.dekorre.nl/dab/kenniscentrum-de-korre

In gesprek... creatief communiceren met kinderen! Voor wie? Leerkrachten, remedial teachers en intern begeleiders in het (speciaal) basisonderwijs of speciaal onderwijs

Inhoud? Ook kinderen met een functiebeperking willen er vanzelfsprekend bij horen. Door met deze kinderen actief te communiceren stimuleert u hen om zelf met oplossingen te komen. Dit vergroot hun motivatie en het nemen van initiatief. In deze workshop maakt u kennis met verschillende materialen en tools om creatief te communiceren met kinderen.

Wanneer? Tijd?

woensdag 14 november 13.30 – 15.30 uur





Titel Overzicht cursusaanbod (vervolg) Oktober 2012 - maart 2013 Effectief schrijfonderwijs in onder- en middenbouw Voor wie? leerkrachten groep 1 t/m 5, intern begeleiders in het (speciaal)basisonderwijs, remedial teachers en voor leerkrachten speciaal onderwijs met leerlingen die werken op niveau voorbereidend en aanvankelijk schrijven.

Inhoud? In deze cursus krijgt u handreikingen om het schrijven en de schrijfvoorwaarden te observeren. U ontvangt handelingsadviezen die toegepast kunnen worden tijdens de schrijflessen. Ook komen specifieke schrijfproblemen, zoals bij leerlingen met DCD en recente ontwikkelingen op schrijfgebied, aan de orde.

Wanneer? Tijd?

woensdag 28 november 2012, woensdag 16 januari 2013, woensdag 6 februari 2013 13.30 – 15.30 uur


Netwerkmiddag bewegingsonderwijs voor alle leerlingen in BAO Voor wie? Leerkrachten en vakleerkrachten BAO

Inhoud? Leerlingen met een motorische beperking zo goed mogelijk te laten participeren binnen de lessen bewegingsonderwijs. Dit onderwijs aan leerlingen met een motorische beperking vraagt concrete, didactische aanpassingen van de reguliere lesstof. Er worden adviezen over didactische aanwijzingen, aanpassingen, lessuggesties en geschikte gymmaterialen gegeven. Verschillende methoden L.O. worden onder de loep genomen op geschiktheid voor deze doelgroep en er worden suggesties voor sportbeoefening voor leerlingen met een beperking aangeleverd.

Wanneer? Tijd?

woensdag 6 februari 2013 14.00 – 16.30 uur





Titel Overzicht cursusaanbod (vervolg) Oktober 2012 - maart 2013 Een kind met DCD in de klas! Voor wie? Leerkrachten, remedial teachers en intern begeleiders in het (speciaal) basisonderwijs of speciaal onderwijs

Inhoud? U ontvangt informatie over DCD (een motorische ontwikkelingsstoornis) m.b.t. de kenmerken en diagnostiek. Er wordt ingegaan op ontwikkelingsstoornissen die vaak voorkomen in samenhang met DCD zoals AD(H)D, autisme, dyslexie en dyscalculie. U krijgt praktische handreikingen voor een leerling met DCD in de klas, die gericht zijn op motorische en cognitieve vaardigheden en de sociaal-emotionele ontwikkeling.

Wanneer? Tijd?

woensdag 13 maart 2013 13.30 – 15.30 uur


Nieuw: “Lachend naar de brugklas” ondersteuning overstap BAO > brugklas Een korte, krachtige training om lachend van start te gaan in de brugklas! Door deze begeleiding wordt groep 8 goed voorbereid op de nieuwe fase in hun (school)leven. Vooral voor kinderen met een specifieke onderwijsbehoefte is dit een extra grote stap. De training wordt op jullie eigen school aan groep 8 gegeven; alle leerlingen doen mee! Waaruit bestaat de training? • Intakegesprek met de leerkracht van groep 8 om het programma af te stemmen; • 2 uur training in groep 8 door een specialist van De Korre en de leerkracht; • Leuke lesideeën voor het vervolg in de klas. Voor meer informatie: [email protected]

De brugklas



L8:)


Titel Programma: “Iedereen is anders” Ik kan het! Ik hoor er bij! Ik regel het zelf! Ik doe het zo! Ik kom voor mezelf op!

Vanuit de Dienst Ambulante Begeleiding De Korre organiseren wij het programma “Iedereen is anders”. De thema’s hiernaast vermeld komen aan de orde. Wij stimuleren de kinderen om te kijken naar hun eigen competenties (talenten). Het ‘Oei-denken’ (‘ik kan het niet’!) willen wij omzetten naar het ‘Wauw-denken’ (‘ik kan het’!). Wij sluiten aan bij de ervaringen van de kinderen. Nieuwsgierig geworden? Op maandag 22 oktober is er een vrijblijvende presentatie van het programma “Iedereen is anders”, van 16.00 -17.00 uur op het kantoor aan de Deestraat 3 te ’s-Heer Arendskerke. Aan toekomstige deelnemers, hun ouders en begeleider(s) wordt het volgen en de opbrengst van het programma uitgebreid toegelicht.

Programma: “Iedereen is anders” Voor wie? Voor kinderen in de leeftijd van 8 tot en met 12 jaar (groep 4 tot en met groep 8) die sociaal-emotionele problemen ervaren. Ook leerlingen die geen begeleiding van onze DAB krijgen, maar die wel baat hebben bij het programma, zijn van harte welkom!

Wanneer? Tijd? Waar? Kosten?

10 bijeenkomsten: maandag 5 november, 12 november, 19 november, 26 november, woensdag 12 december (kerstlunch), maandag 7 januari, 14 januari, 21 januari, 28 januari, 4 februari Iedere bijeenkomst (behalve bijeenkomst 5) is van 15.45 – 17.00 uur. DAB De Korre, Deestraat 3, 4458 AJ ’s-Heer Arendskerke Voor de 10 bijeenkomsten vragen we in totaal € 250,- per deelnemer. Dit bedrag kan bekostigd worden uit de middelen LGF.

Ook in Zeeuws-Vlaanderen? Mochten er leerlingen zijn die in Zeeuws-Vlaanderen wonen en wel willen deelnemen, maar door de afstand afhaken, dan kunnen we mogelijk bij voldoende deelname in Zeeuws-Vlaanderen een groep te draaien.

Op uw eigen school? Wij verzorgen het programma “Iedereen is anders” ook op locatie. Dit kan door vrijblijvend een offerte op maat bij ons aan te vragen. Neem bij vragen contact op met het secretariaat van DAB De Korre: 0113 – 569 100 (3)




DAB De Korre producten in De wereld in je d l e r e w e D ek zak-boek je zak-bo or ingen vo Aanpass erkenning wereldv

Dit product is een hulpmiddel met als doel de kenmerken van de leerstof (zoals omvang en moeilijkheid), voor een leerling die niet ‘vanzelfsprekend’ mee kan doen bij wereldoriëntatie, door aanpassing te vereenvoudigen. De leerkracht kan aan de hand van de adviezen een goede afweging maken om wereldverkenning vanaf groep 5 toegankelijk te maken. De Korre

Vanzelfsp

reken d erbij

hore n

SchrijfSignaleringRoute Hiermee heeft u een instrument in handen waarmee u schrijfproblemen signaleert én tegelijkertijd werkt aan oplossingen. Door al vanaf de onderbouw te werken met de SchrijfSignaleringRoute voorkomt u dat kinderen die moeite hebben met schrijven pas in hogere groepen onnodig belemmerd worden bij het schriftelijk verwerken van leerstof. De route bevat onder andere informatie over de schrijfontwikkeling, praktische suggesties voor schrijflessen, observatie- en screeningslijsten en handelingsadviezen.



Denk mee, doe mee Kinderen die het leren zeer moeilijk vinden, leren het beste in de praktijk van alledag. In de klas, op het speelplein, maar ook thuis. Dit product draagt bij aan een intelligenter gedrag en vergroot het probleemoplossend vermogen van het kind. De makers van “Denk mee, doe mee” (medewerkers van De Korre) nemen daarbij de talenten van kinderen als uitgangspunt. Het bevat eenvoudige hulpmiddelen (geheugensteuntjes) om de denkgewoonten toe te passen in veel verschillende situaties. Uniek in dit project is dat “Denk mee, doe mee” ook tips en activiteiten voor ouders bevat. Vraag een gratis voorlichting aan bij een van onze medewerkers.

I k bl i j f p ro b e re n

I k ga i e t s u i t p ro b e re n

Koffer kleine motoriek Uitgangspunten Motorisch bewegen is betekenisvol bewegen: er is een nauwe relatie met een te bereiken doel. Denk bij de kleine motoriek aan activiteiten van het dagelijks leven (waaronder ook schrijven).

Kernactiviteiten Om de kleine motoriek goed te kunnen observeren, analyseren en vervolgens gericht te kunnen oefenen, is er een verdeling binnen de kleine motoriek aangebracht: • kracht en krachtdosering • handvoorkeur • handsamenwerking • onafhankelijke vinger- en polsbewegingen • manipuleren • oog-handcoördinatie • tast Naast een inleidend stuk met achtergrondinformatie en theorie over bewegingsleer, wordt de algemene ontwikkelingslijn van de kleine motoriek beschreven. Verder is er een verwijzingsschema om via Handelingsgericht werken bepaalde motorische belemmeringen bij leerlingen helder te omschrijven en er gerichte oefeningen ter verbetering bij te zoeken. Een registratieformulier is handig om bij te houden welke oefeningen een leerling heeft gedaan en wat het resultaat daarvan was. Er is verder een overzicht van de aanwezige materialen, gegroepeerd naar oefengebied.


SDS: Stichting Downsyndroom Van de leerlingen die wij in onze dienst begeleiden , heeft een deel het syndroom van Down. In het verleden hebben ouders zich sterk gemaakt voor toelating tot het reguliere onderwijs. Twee ouderverenigingen hebben de kar getrokken. Dit artikel gaat over de Stichting Downsyndroom (SDS) Doelstellingen De Stichting Downsyndroom (SDS) werd in maart 1988 opgericht op initiatief van een aantal ouders met jonge kinderen met deze conditie. Zij wilden daarmee de leemte in de informatievoorziening over het syndroom en alles wat daarmee samenhangt opvullen.

informatie intervention inclusie

De SDS stelt zich ten doel, al datgene te bevorderen wat kan bijdragen aan de ontwikkeling en ontplooiing van kinderen en volwassenen met Downsyndroom. Zij streeft ernaar hun integratie in de maatschappij te stimuleren en hen een kans te geven een zo normaal mogelijk leven te leiden. Om deze doelstellingen te realiseren heeft de SDS o.a. de volgende taken op zich genomen: • • • • •

het inventariseren van de kennis over behandelmethoden en begeleidingsvormen van kinderen en volwassenen met Downsyndroom het bevorderen van een gerichte toepassing daarvan het geven van voorlichting aan ouders/verzorgers en hulpverleners van de betrokkenen en aan het brede publiek het bevorderen van contacten tussen ouders onderling, tussen ouders en verzorgers en zo mogelijk tussen de betrokkenen zelf het stimuleren van wetenschappelijk onderzoek

Activiteiten De stichting heeft een landelijk bureau. Van daaruit worden alle werkzaamheden (workshops, voordrachten, publicaties, enz.) gecoördineerd en worden inlichtingen verstrekt aan ouders en hulpverleners.Voor verdere informatie over de stichting en met specifieke vragen over Downsyndroom kunt u terecht bij het landelijk bureau. Daarnaast zijn er vrijwel overal in het land z.g. kernen actief, waarin ouders elkaar ondersteunen bij de opvoeding van hun kinderen. Uitgangspunt van alle activiteiten van de SDS, is een positieve manier van denken over de mogelijkheden van mensen met Downsyndroom. Begeleid met de juiste ontwikkelings- en onderwijsprogramma's blijken kinderen en volwassenen met Downsyndroom tot veel meer in staat te



(vervolg op volgende pagina)


SDS: Stichting Downsyndroom (vervolg) zijn dan altijd werd gedacht. Eén van de eerste acties van de Stichting was daarom om het concept "early intervention" (ook wel vroeghulp genoemd) in Nederland te introduceren. Early Intervention De early intervention-programma's die de SDS in Nederland introduceerde zijn beide afkomstig van de Macquarie Universiteit in Australië. Het bekendste is het Macquarie Program, maar dat intussen is vervangen door het meer oudervriendelijke "Kleine Stapjes". Early intervention is een vorm van (thuis) begeleiding, waarbij ouders leren om hun kind vanaf de eerste levensmaanden spelenderwijs te stimuleren. De ouders leren hun kind goed te observeren en krijgen suggesties aangereikt om daar in kleine stapjes op voort te bouwen. Beide programma's bestaan uit een grote hoeveelheid informatie op papier, die kan worden aangevuld met een instructievideo. De materialen zijn verkrijgbaar via de webshop van de Stichting Downsyndroom en in de boekhandel. Down+Up De SDS geeft elk kwartaal een magazine uit onder de naam Down+Up. Dit wordt verspreid onder donateurs.

Ook in Zeeland is een afdeling van SDS. Info: [email protected] Kerncoördinator is Jacqueline Filius (tel. 0113-211190) Kernouders zijn: Ria de Ridder (tel. 0118-462775) en Louise de Ronde (tel. 0111461408)

Verdere informatie: Website: www.downsyndroom.nl




Interessant om te lezen Titel: Hoera, ik eet! Auteur: E. Leeuwenburg-Grijseels en C. v.d. Weerd

Titel: Psychologisch onderzoek bij kinderen Auteur: Rian Bierlagh en Frank Ruiters

Eveline Leeuwenburg Grijseels schreef met haar collega Clairette van der Weerd een praktisch werkboek vol tips om een kind bij de voeding te helpen. Beiden volgden een opleiding in Zwitserland bij Helen Mueller, gericht op het leren eten van kinderen met een hersenbeschadiging. Van der Weerd en Leeuwenburg-Grijseels zijn haar methoden breder gaan toepassen. Het boekje zit vol praktische tips om kinderen met en zonder handicaps stapsgewijs te leren eten en drinken. Het is handig om te weten, hoe het hele proces van zuigen, slikken en eten werkt. “Gaat het om niet willen of niet kunnen?

Een zeer handzaam en prima leesbaar boekje voor iedereen die psychologisch onderzoek bij kinderen wil begrijpen. In Zie ook hun website: dit boek worden ouders, leerkrachten en hulpverleners in www.hoera-ik-eet.nl heldere taal geïnformeerd over psychologisch onderzoek bij kinderen tot 18 jaar. Wanneer wordt welk onderzoek ingezet? Welke uitslagen zijn er te verwachten? Hoe kunnen de resultaten geïnterpreteerd worden? In dit boek wordt de lezer duidelijk gemaakt wat de uitslag van een psychologisch onderzoek nu werkelijk over een kind zegt. Een boekje dat niet in de orthotheek van de school mag ontbreken.

Overal DAB De Korre Volg ons op de Dab Twitter: http://twitter.com/#/DABdekorre

Iedere woensdag chatten met een ambulant begeleider van DAB De Korre

Emailadres: [email protected]

www.dekorre.nl/dab De Korre Vanzelfsprekend erbij horen


Samenstelling en redactie: Chantal Oude Elferink, Helene de Winter en Daan Hengst ©2012

De onderwerpen in dit nummer

Recommend Documents