DE FILOSOOF
Thema: Angst
De filosoof
1
INHOUDSOPGAVE 3 Editorial 4 Brievenbus
-THEMA: KEUZE
6 Hij, Jij, Anderland Guido 7 Aristoteles over de angst Teun Tieleman 10 Christmas Eve with Ebenezer Scrooge Aagje Kijkdoos 12 The fear of an ill-defined ‘fear’ Leo van Brussel 14 Angst bij Kierkegaard en Heidegger: meten met de menselijke maat? Marleen Moors 16 De angst regeert: Waarom Hobbes’ commonwealth geen vooruitgang is Martijn Stoutjesdijk 18 Veilig leven is gevaarlijk Merel Overgaag 19 Avond van de filosofie: Angst Huub Dehing
-EN VERDER
20 De schoonheid van de filosofie Marcus Düwell 21 Filosofie aan Tilburg University Milou Rabelink 22 De FUF in blok 2 Albertjan Telgenhof 23 Het onderzoek van een hond in bronstijd Timmy de Goeij 24 Opnieuw denken in Toronto Anne Polkamp 25 Herstructurering binnen de Universiteit Utrecht Astrid Vromans 26 Agenda 26 Strip Jakob Jan Kamminga De Filosoof
COLOFON
Titel?
De Filosoof uitgave van de Faculteitsvereni
Francien Homan van de Universiteit Utrecht
Francien Homan
Guido Freriks Romi Rellum nog niet. Je voelt Tom Bouwman Guido Freriks Francien Homan Romi Rellum Amanda Schimmel
Amanda Schimmel
De filosoof
3
Brievenbus Verkeer je in een wijsgerige aporie of wil je andere frustraties of overpeinzingen met ons delen? Schroom niet en laat van je horen! Kopij (1300-1600w) of ingezonden post (max 400w). Ook reacties op artikelen zijn welkom. De deadline is 3 april.
De waan van de nacht
- Frederieka
De Filosoof
4
“What a delightfully ~ dissertation onv the multi-interpretability of Heidegger’s use of his term dasein!” “Don’t try to hit on that girl, she’s waaay too ~ for you man.”
dull.
“Those French names on the menu make the food turn out to be quite ~...” “I told you Margaret, I knew from the start he was a ~ton!”
spread the word.
De filosoof
5
Hij, Jij, Anderland Guido
Ik, Mik, Loreland
mauvaise foi
De Filosoof
ARISTOTELES OVER DE ANGST Teun Tieleman
Emoties, zoals angst, speelden bij de oude Grieken al een rol. Er werd echter overwegend anders over emoties nagedacht dan wij vandaag de dag doen. Toch lijkt Aristoteles’ opvatting van emotie, of, zoals hij het noemt, pathos, erg op de opvatting die wij nog steeds hanteren. Dr. Teun Tieleman legt uit wat deze opvatting precies inhoudt met de nadruk op de emotie angst 1. Inleiding: emotionele Grieken
door de dichters en historici. Ilias
2. Aristoteles I: angst in de morele psychologie Ethica Nicomachea aretê hexeis
tragedies van de 5de
EN erôs
pathos
“Moed gaat immers gepaard met pijn.”
psychê
1
De filosoof
7
polis Ethica Nicomachea aphilia
“Iemand die totaal geen vrees kent vormt een psychiatrisch geval.”
3
3. Aristoteles II: angst en sociale psychologie Ethica
De Filosoof
Rhetorica theorie van de retorica als kunst van het overtuigen. Toch is pathos logos
ethos Ethica
van mening veranderen Rhet. Zoals in de Ethica 4. Nawoord: Aristoteles’ angst en de onze The Emotions of the Ancient Greeks Rhetorica
“Mensen doen anderen immers kwaad wanneer ze daartoe in staat zijn.”
polis
Rhetorica
Rhet wordt voorgesteld als dreigend in de nabije omvang
Over de ziel Laches vrees
De filosoof
Protagoras katharsis
Wetten Poetica
Christmas Eve with Ebenezer Scrooge Aagje Kijkdoos
gedacht
conditio humana
ondanks angst rationeel te omgaan ontkennen
niet
De Filosoof
De filosoof
11
The fear of an ill-defined ‘fear’ Leo van Brussel
Het is niet te ontkennen dat angst een grote rol speelt in de levens van de (moderne) mens. Om die reden vindt er dan ook heden ten dage meer onderzoek plaats dan ooit naar manieren om onze angsten te bezweren, maar hanteren wij daarin wel de juiste grondbeginselen? Leo van Brussel vertelt ons meer.
“Fear is no longer studied from the outside, but from the inside.”
1 th
st
“Theories exist why women jump on a chair the moment a curious mouse enters the room, but to call the mouse an obvious threat seems a bit far-fetched.”
De Filosoof
“We – as a society dominated by science – do not only wish to know fear, we wish to control it.”
De schat der gezondheid
Nature reviews. Neuroscience
Neuroscience Biobehavioral Reviews. Neuron Neuroscientist
Annual review of Psychology
Neuropharmacology
Nature Neuroscience
De filosoof
13
Angst bij Kierkegaard en Heidegger: meten met de menselijke maat? Marleen Moors
Adviezen voor omgang met angst zijn bijna zijn bijna net zo veelzijdig als de vormen waarin angst zich voordoet. Omdat de redactie zelf door de neuroses het bos niet meer zag, schakelden wij drs. Marleen Moors in, gediplomeerd praktidat angst natuurlijk en zelfs nuttig is. “Tussen mogelijkheid en werkelijkheid ligt de angst” Diagnostic and Statistic Manual for Mental Disorders
de angst wordt displaced
e
is dus niet iets dat we hebben
plaats van ‘iets’.” Generalised Anxiety Disorder
zijn Sein und Zeit Het begrip angst en is in
Dasein aan de illusies van Das Man Sein und Zeit
nische angst een aspect van
werden. Das Wovor der Angst ist das In-der-Welt-sein als solches.”3
inzicht in
Grundstimmung par excellence
4 1
for granted
Stimmung
De Filosoof
14
5
leert moeten
“De mens vlucht voor zichzelf en zijn eigen mogelijkheid.”
7
Het begrip angst: een eenvoudige psychologische overweging, die verwijst naar het dogmatische probleem van de erfzonde Door Vigilius Haufniensis Het begrip angst: een eenvoudige psychologische overweging, die verwijst naar het dogmatische probleem van de erfzonde Door Vigilius Haufniensis Sein und Zeit
het stig Dasein. Het begrip angst: een eenvoudige psychologische overweging, die verwijst naar het dogmatische probleem van de erfzonde Door Vigilius Haufniensis Existential Thought and Therapeutic Practice: An Introduction to Existential Psychotherapy
De filosoof
15
De angst regeert: Waarom Hobbes’ commonwealth geen vooruitgang is Martijn Stoutjesdijk
Martijn Stoutjesdijk was zich bewust van dit feit en onderzocht hoeveel macht Hobbes’ contracttheorie nou eigenlijk heeft om echt iets aan ons vrezen te doen.
1
Leviathan
5
geen
Leviathan
“De mensen leveren een stukje vrijheid in, maar krijgen daarvoor een veilige en geordende samenleving terug. Althans, dat is het idee.”
7
alle handelingen van de soeverein handelingen zijn die hij verricht namens de burgers gekarakteriseerd.3 4
De Filosoof
“De soeverein heeft binnen de commonwealth dus alle mogelijkheden en bevoegdheden om met willekeur te handelen ten opzichte van zijn onderdanen.”
onbillijk
11
soeverein.
binnen de staat.
Leviathan. Hobbes. Leben und Lehre Leviathan
Leviathan Leviathan Leviathan, Leviathan
11
Leviathan, 13
We kunnen dan 14
De filosoof
17
Thomas
Veilig leven is gevaarlijk Merel Overgaag
Veelvuldig wordt er in deze editie getracht de lezer hun visie op angst te doen herzien. Zo ook dit stuk van Merel Overgaag. Deze tweedejaarsstudente vond de tijd in haar leven om een betoog op te zetten waarin angst een duidelijk nut heeft, en ons op een bepaalde manier bijna hoopvol in de oren klinkt.
Wat angst ons nu dan kan ik verhelderen aan de hand van
“Als je dromen je wél beangstigen, weet je dat je beet hebt.”
De Filosoof
Avond van de Filosofie: Angst Huub Dehing
De Filosoof is hip, De Filosoof is cool, De Filosoof is underground. Om dat te bewijzen hebben we een aantal eerstejaars gevraagd verslag te doen van een kleinschalig evenement op hun voormalige middelbare school. Over een Huub Dehing.
De Filosoof
“By which we live our lives with death over our shoulders. Want you to know that should I go I always loved you, held you high above, true. I study your face, and the fear goes away.”
ontstaansgeschiedenis van de tragedie
Thanatos vooral niet ontkend werden.
De filosoof
De schoonheid van de filosofie Marcus Düwell
In deze rubriek vragen wij docenten om iets te vertellen over hun studententijd. Deze keer is prof. dr. Marcus Düwell aan
“Overdag lezen en naar een of ander college, ’s avonds tot sluitingstijd in de
“Germanisten begon ik als mensen te beschouwen die met name erg veel secundaire literatuur produceren die weinig met literatuur als esthetisch fenomeen te maken heeft.”
De Filosoof
Filosofie aan Tilburg University Milou Rabelink
studie Wijsbegeerte aan deze universiteiten? Waar ligt de nadruk op bij het onderwijs? De intentie is om te laten zien hoe het ook kan, zodat wij een kritische blik kunnen werpen op het onderwijs aan de Universiteit Utrecht (of juist dankbaar kunnen zijn voor onze uitvoerige Kantiaanse scholing). In deze editie vertelt Milou Rabelink
“Tilburg University draagt de slogan ‘Understanding Society’.”
De filosoof
De FUF in blok 2 Albertjan Telgenhof
De Filosoof
Het onderzoek van een hond in bronsttijd Timmy de Goeij
Timmy de Goeij wist na het afronden van de Research Master aan de Universiteit Utrecht nog niet precies wat hij wilde met het doorgronden van Duitse idealisten. e
puppy face slaagde ik
“Mijn werk bestaat eruit om de synthese van empirisme en rationalisme weer te geven.”
idee te vinden waarvoor ik wil leven en sterven.”1 Lichtung
de weg waarlangs het vee naar de weiden wordt gedreven.
Wijsheid van Kierkegaard SW
De filosoof
Opnieuw denken in Toronto Anne Polkamp
Anne Polkamp zit in haar laatste jaar van de Research Master Philosophy in Utrecht. Het afgelopen halfjaar bracht zij door in Toronto. De redactie was benieuwd naar haar ervaringen.
om standpunten in twijfel te trekken voordat je ze verdedigt.”
“‘Think again’, zeiden ze”
me stadsie De Filosoof
Herstructurering binnen de Universiteit Utrecht Astrid Vromans
De faculteitsraad is het primaire medezeggenschapsorgaan voor studenten aan de Universiteit Utrecht. Het bestaat De Filosoof gevraagd een tipje van de sluier op te lichten aangaande de bezigheden van dit invloedrijke instituut.
De filosoof
Waanzin - Let’s do lunch I-dentity
change.
-
Philosophers’ Rally 2014 – Selves & Persons
ter
Jakob Jan Kamminga
De Filosoof
Volgende editie Taal
Verkeer je in een wijsgerige aporie of wil je andere frustraties of overpeinzingen met ons delen? Schroom niet en laat van je horen! Kopij (1300-1600w) of ingezonden post (max 400w). Ook reacties op artikelen zijn welkom. De deadline is 3 april.
De filosoof
De Filosoof
