De bionische mens komt eraan

19 Vrijdag Oktober2007




  


 


Maagdelijk Skiën zonder

wit

en te komen

je buren teg

  



 


Leesvoer voor het weekend

Regenwoud bedreigd

Morgen in De Pers op Zaterdag onder meer: het gaat helemaal mis met de economie. Wereldwijd op de ski. En natuurlijk Per Se, hét uitgaanskatern voor het weekeinde, inclusief vacature-index. De Pers op Zaterdag wordt morgen verspreid in de grote steden. Op

Al duizenden jaren wonen de pygmeeën in het Congolese regenwoud. Maar het woud wordt gekapt. Een delegatie voert deze week in Washington besprekingen die moeten leiden tot bescherming van het regenwoud in Centraal-Afrika. 10

Morgen in De Pers op Zaterdag

opzaterdag

    



 

>>p 28


   




 Se

straat, in de horeca en bij de grotere Bruna’s. Mocht u hem niet kunnen vinden, dan kunt u PERS gevolgd door uw postcode naar 5566 sms’en. U ontvangt een bericht met daarin de twee dichtstbijzijnde locaties waar u de Pers op Zaterdag kunt ophalen.

Pygmeeën zijnhetzat

Printen duur?

per cartridge*

Voordelig printen, hoge kwaliteit en individuele cartridges voor maar € 9.99. * Geldig voor de Epson Stylus D78, D120, R265, R360, R285 RX560, RX585, RX685 & DX4000, DX4400, DX5000, DX6000, DX7000F, DX7400, DX8400 en DX9400F serie.

www.epson.nl

 


 


... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

De bionische mens komt eraan Een kunstknie is niks bijzonders meer. Elektronica dringt het lichaam binnen. Maaike Boersma AMSTERDAM

...

Minuscule zonnecelletjes die blinden weer laten zien. Toekomstmuziek wordt werkelijkheid nu onderzoekers steeds verder komen in de

ontwikkeling van het ‘bionische oog’. De medische wereld maakt dankbaar gebruik van de razendsnelle technische ontwikkelingen. Vielen de monden tientallen jaren geleden nog open van een kunstknie of een kunstheup, tegenwoordig lijkt alles in ons

lichaam vervangbaar. Opstandige harten worden getemperd, trillende Parkinson-armen gekalmeerd en dove oren geopend. En nu dus het nieuwe oog, dat werkt met een kunstmatig netvliesimplantaat, bestaande uit piepkleine zonnecellen die licht omzetten in elektrische signalen. De volgende stap in de ontwikkeling van de bionische mens, want zo mogen we het inmiddels wel noemen, is het verfijnen en uitbreiden

van het assortiment elektronische implantaten. Nog even en het is mogelijk om verlamde armen weer te gebruiken, de eerste plastic kunstlong is in aantocht en met wat elektronische prikkels in de hersenen op de juiste plaatsen is depressiviteit en obesitas binnenkort ook voorgoed verleden tijd. En wat te denken van het bedienen van een computer, enkel en alleen met een chip in je brein die hersensig-

nalen aftapt en uitvoert? Het is de verlamde Matthew Nagle uit Amerika al gelukt. En vergeet de RFIDchip niet. Deze chip die onder de huid wordt geïmplanteerd, bevat allerlei medische informatie. Handig als je op de spoedeisende hulp terecht komt en je niet kunt praten. Even scannen en de dokter ziet wat je medische achtergrond is. Lees meer op pagina 6 en 7

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

AP

Bhutto overleeft zware aanslag, tientallen doden Een zware aanslag op de stoet van de Pakistaanse ex-premier Benazir Bhutto heeft volgens schattingen gisteravond tussen 60 en 90 mensen het leven gekost en tientallen mensen verwond. Volgens medewerkers van haar partij is Bhutto zelf niet gewond geraakt. De explosie vond plaats toen Bhutto met een karavaan onderweg was van het vliegveld van Karachi naar een feestelijke ontvangstceremonie. Volgens de eerste berichten werd het konvooi van Bhut-

to getroffen door twee explosies waarvan de tweede het krachtigst was en ook de meeste slachtoffers maakte. De bommen explodeerden slechts enkele meters van de vrachtwagen waarin Bhutto werd vervoerd. Eerder stond zij bovenop de vrachtwagen om de juichende menigte langs de kant van de weg te begroeten. De aanslag is waarschijnlijk het werk van militanten gelinkt aan Al-Qaida.

2

De Twee

 

    

 


DE WERELD VOLGENS

KOSTER + JOJANNEKE HET INTERVIEW

MET MEDEWERKING VAN MAARTEN BLOEM

Q&A 06-12139XXX

Bloedmooie schaapjes Als een zorgzame herder waakt Van de Mast over zijn bloedmooie schaapjes

‘Ik heb een EQ ontwikkeld qua scouten’ Dit weekend heeft hij weer iemands toekomst in handen. Oercaster Jeroen van de Mast is nog niet klaar met talent spotten. ‘Het begint weer te jeuken’ ‘Heb je deze al gezien?’ Verlekkerd schuift Jeroen van de Mast een zwarte blinkende gadget naar voren. Het blijkt de nieuwe iPhone. ‘Heb ik uit de States, de sim-lock heb ik laten kraken.’ Nonchalant tovert de directeur van topmodellenbureau Elite Model Management een e-mail tevoorschijn van Gisele Bündchen. Van de Mast is in zijn nopjes, aanstaande zondag hoopt hij bij de Samsung Elite Model Look 2007 een Bündchen van Hollandse bodem te strikken. Tien piepjonge meisjes zijn door de strenge selectie gekomen. Wie er gaat winnen weet Van de Mast nog niet. ‘Hmm, bij drie gaat het er echt om spannen, de overige zeven zijn nog iets te onervaren maar die hebben later een goede kans.’ Dat veel van de dames nog niet vol-

DE KWESTIE

wassen zijn, is volgens Van de Mast een noodzakelijk kwaad. ‘Natuurlijk wacht ik ook liever totdat die meisjes 17 zijn en zelf kunnen kiezen.’ Maar wachten kan hij niet, sinds de komst van programma’s als America’s Hollands Next Top Model zijn er meerdere kapers op de kust. ‘Als een van mijn bookers nu iemand van 17 aanspreekt in de Kalverstraat, blijkt vaak dat ze al vijf kaartjes van andere bureaus op zak te hebben.’ Als een zorgzame herder waakt Van de Mast over zijn bloedmooie schaapjes. Ze worden bijvoorbeeld niet in hun eentje losgelaten in het nachtleven van Milaan. ‘Hier bij Elite hanteer ik de stelregel: eerst je school afmaken. Dan pas mogen ze werken. En bij alles worden de ouders betrokken’, luidt zijn zalvende mantra. ‘Veel vaker zijn het trouwens de meisjes uit Brazilië en Oost-Europa die van arm naar rijk worden getransporteerd en ontsporen. Nederlandse meiden - het is misschien een cliché - zijn gewoon nuchter.’ Jeroen van de Mast is niet een Neder-

‘Bij Baantjer waren er best leuke lijkjes’ Een biertje met Baantjer-acteur Piet Römer. ‘Als een vrouw mij dat vraagt, geef ik rare antwoorden.’ ‘Nederlandse modellen zijn gewoon nuchter.’ GEERT SNOEIJER

landse Hugh Hefner die uit zijn eigen suikerpot snoept. ‘Deze baan lijkt jaloersmakend, maar dat is een misvatting. Met vrienden praat ik vaker over de zakelijke kant, dan over de modellen. Toen ik in dit vak stapte, had ik al een relatie met een model. En ik werk met meiden tussen de 14 en 21, hè? Stil zitten is niets voor de 34-jarige ondernemende Van der Mast. Voordat Elite hem wegkaapte, werkte hij bij Harry Klooster Casting, waar hij onder anderen de ‘talenten’ Sylvie

Meis en Froukje de Both ontdekte. En het echte speuren naar talent lonkt weer. ‘Ik heb een soort EQ ontwikkeld qua scouten, snap je?’ Samen met een zakenpartner is hij bezig is om naast zijn werk bij Elite ook een agentschap op te zetten voor artiesten. De eerste vrouwelijke ster, geen puber maar een vrouw van 30, gaat Van de Mast binnenkort introduceren. ‘Het is echt een multi-talent. Ze kan zingen, viool spelen en gaat het zeker ver schoppen.’ 1

Door seksgrappen breken met porno ‘Ik vind het raar dat meisjes van 12 jongens pijpen voor de eer’

Na bange politici en opgewonden publicisten storten nu ook (klein-) kunstenaars zich op de discussie over de verderfelijke invloed van openbare seksuitingen op de tere kinderziel. Cabaretier Kirstel Zweers hangt dit weekend in het Amsterdamse Comedy Theater in een paal om de terugkeer van de liefde te propageren. En Bijlmer-rapper Kiddo Cee heeft een pornografische videoclip de wereld ingestuurd om ons eens flink aan het denken te zetten. Zweers: ‘Ho, ik ben geen CDA’er ofzo,

ik vind het raar dat meisjes van 12 jongens pijpen voor de eer. Wélke eer?’ Zweers, die zelf nogal ontbloot in de paal hangt en er uitziet als kogelstoter Ria Stalman in haar hoogtijdagen, is bezorgd over jeugdige ontsporingen. ‘Seks mag best iets speciaals zijn. Trouw zijn is niet saai’. Terwijl ze zich in haar show omringt met dildo’s en andere seksspeeltjes verwoordt ze een ouderwets gevoel: ‘Mijn vriend is vreemdgegaan. Nu zegt hij: ‘Dat is mijn dierlijke inborst.’

Hmmm. Dieren eten elkaar op. Dat is anders dan elkaar néuken’. Vanuit de Bijlmer klinkt hoongelach. Chander Petori, ook wel bekend als Kiddo Cee, denkt niet dat pornografie de pubergeest verpest. Drie weken geleden lanceerde hij een pornoclip bij het nummer Vies Meisje. ‘Ik had ook een zachtere versie gemaakt, maar bij TMF willen de kijkers de rauwe versie. Wie moet je nu aanspreken? Je kunt wel knoppen ‘niet voor onder 18’ op je tv plaatsen, maar dan moet je dat ook controleren.’ 1

Kristel Zweers. JOEP VAN MOLL

Meneer Römer, u heeft zojuist het ereburgerschap van Amsterdam verkregen. ‘Ik begreep al niet waarom al mijn kinderen en kleinkinderen naar een dvd-presentatie van Baantjer waren gekomen. Ik ben er in gestonken. Mede dankzij mijn agent, Bianca. Een lekker wijf, moet je van me aannemen.’ Doen we. Uw Baantjer-avontuur is na elf jaar voorbij. Gaat u nieuwe spannende dingen doen? ‘Als een vrouw mij dat vraagt, ben ik geneigd andere antwoorden te geven. Maar dat doe ik nu maar niet, ha ha! Ik ga even vakantie houden. Ik word er niet jonger op. Al zie ik er beeldschoon uit. Vind je niet?’ Zeker. Wie was uw favoriete lijk? ‘Dodelijk, waarschijnlijk, ha ha! Nee, het was Droger. O god, hoe heet die zanger ook weer... Froger! Er waren trouwens ook lijkjes die ik wel weer even tot leven wilde wekken. Maar ik werd altijd tegengehouden door de crew. Best wel leuke lijkjes waren dat.’ Werd u nooit misselijk van alle gesponsorde Yakult die in de serie gedronken moest worden? ‘Ha ha! Dat heb ik overgelaten aan Victor Reinier. Die heeft al die vieze flesjes opgedronken.’ U heeft liever een biertje? ‘Precies, ha ha! Yakult is echt niet te doen.’ 1

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Verloren trouwring ‘En dan hoor je opeens een piepje’

W

aar plezier is, worden dingen verloren. Zeker in de zomer. Mensen smeren zich in met zonnebrand. Glibberig. Vingers zetten uit van de hitte. In het water koelen ze weer af, en hop, zo’n ring glijdt in het water. Bij een goedbezocht strandje vind je er wel vijftien of zestien op een dag.’

MAARTJE

DUIN

De zoeker woont met zijn vriendin in een huis in een dorp in het noorden. Zijn ouders wonen hierachter, zijn oom en tante hiernaast. Als ze bezoek hebben, kunnen zijn schoonouders zien wie het zijn. Binnenkort krijgen ze rolen overgordijnen. ‘Als de dag van dauw naar droog gaat,

is ‘t het mooist. Het is stil en je ligt in het water. Er schiet een dikke vis weg, je ziet konijntjes, een hertje. En dan hoor je opeens een piepje. Je denkt: verrek, wat is dat? Je zet je voet op de plek en pakt er een schep met een steel bij. Die schep, daar zitten gaten in, zodat de modder eruit loopt. Je houdt een kluitje over. Thuis zie je pas wat je hebt gevonden.’ Op de eettafel staat een doos sieraden, op metaalsoort gerangschikt en glimmend gepoetst. Er zitten zilveren schakelarmbanden bij, gouden oorbellen, brillen. De trouwringen en verlovingsringen liggen apart. Hij houdt er een tegen het licht. ‘Gerrit 4-5-’57, en Lina 4-5-’57. Die heeft de vrouw aan elkaar laten smelten, denk ik, toen haar man overleed. Hij is een beetje verkleind. Het resterende goud is gebruikt om dat robijntje erop te zetten. Zwany, 1-1-’66, daar stel ik me zo’n grove landarbeider bij voor. En

deze, verloofd op 12-5-2003. Die heb ik in mei van dat jaar gevonden. Vlijmscherp is-ie nog, zie je? Die moet ‘m echt gemist hebben.’ Aan zijn rechterringvinger heeft hij een gouden ring, plat, met dunne streepjes. ‘Sommige draag ik zelf, andere draagt mijn vriendin. Alleen de inwisselbare laat ik omsmelten. Daarvan kun je de eigenaar toch nooit meer vinden. Ik moet ook m’n benzine betalen, en m’n nieuwe detectoren.’ ‘Die ringen zijn min of meer toeval, hoor, het gaat me om archeologische vondsten. Naar die strandjes ga ik alleen als de akkers vol staan en ik daar niet kan zoeken. Mijn oudste vondst is een Romeins muntje van rond 130 na Christus. Da’s voor deze streek vrij uniek. Toch houdt een geschiedenis van drie maanden je meer bezig dan die van een paar eeuwen. In zo’n muntje zit alleen maar kennis. Op een gegeven moment weet je wat voor

materiaal het is, waar het vandaan kom, uit welke eeuw. Maar zo’n ring laat je niet los. Ik heb gemeentes aangeschreven, om trouwaktes gevraagd. Niets. Misschien zijn ze heel ergens anders getrouwd. Of ze hebben ‘m boos in de plas gegooid, dat kan ook. Dat ze nu zijn gescheiden.’ Aan het eind van de straatweg waaraan zijn huis ligt, begint het platteland. Grote landerijen van herenboeren met levensbomen boven de deur. ‘In de oorlog zaten hier veel foute boeren. Net voor de bevrijding verstopten ze hun kostbaarheden op het erf. Zo stuitte ik op een trouwring uit ‘22. Er lag een zilveren dasspeld bij en drukplaatjes van NSB-krantjes. Die wilde de boer niet meer hebben. Maar die trouwring, daar was hij heel blij mee. Hij wist niet eens dat zijn vader hem kwijt was.’ 1 www.maartjeduin.nl

Nieuws

 

    

 


3

REUTERS

Zaterdag, 21.00 uur. Allemaal kijken. Echte sport. Eindelijk... Het gaat om eer. Het gaat om succes. Het is sport zoals het ooit bedoeld was. Man tegen man, met scheidsrechters als enige bescherming. En na afloop vormen de verliezers een erehaag voor de

overwinnaars. Geen schwalbes, wel bloedige gezichten. Beloofd. Zuid-Afrika en Engeland spelen morgen de finale van het WK Rugby. Een uitgebreide voorbeschouwing op pagina 28 t/m 31.

Analyse Amerika moet niet zeuren, vinden de Turken

Turkse oorlog is een nachtmerrie voor Amerika De PKK is een terroristische organisatie, zeggen Europa en de VS. Waarom mag Turkije dan geen militaire operatie lanceren tegen de bases van de Koerdische guerrilla’s in Noord-Irak, zoals Amerika AlQaida aanpakt in Afghanistan? Eva Ludemann AMSTERDAM

...

‘Na 11 september hebben jullie Afghanistan aangevallen, omdat de terreurdaden daar waren gepland en de Al-Qaidaterroristen er onderdak kregen. De PKK is onze Al-Qaida en Noord-Irak ons Afghanistan.’ Het is een analogie van de Turkse regering waar Washington weinig tegen in kan brengen. De PKK pleegt vanuit Noord-Irak aanslagen op Turkije, de beweging is door de VS en

Europa tot terroristische organisatie gebrandmerkt. Waarom zou Turkije geen grootschalige militaire operatie afkondigen tegen de Koerdische guerrilla’s in Irak? Leveren de Turken daarmee bovendien geen aandeel in de door de VS geleide strijd tegen het internationaal terrorisme? De Turkse regering gaf dinsdag het leger een volmacht voor een strafexpeditie tegen de PKK in NoordIrak. De militairen krijgen een jaar voor die operatie. Irak, Europa en de VS hebben Turkije gewaarschuwd, als niet bijna gesmeekt, de missie niet uit te voeren. Een Turks-Koerdische oorlog in Noord-Irak zou een nachtmerrie zijn, zeggen zij. Welke gevolgen zou het kunnen hebben? Een bloedige strijd tussen de Turken en Koerden, de eersten NAVOpartners en de anderen bondgenoten

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................

Pathuis

van de Amerikanen in Irak, plaatst de VS in een zo mogelijk nog lastiger positie. De Amerikaans-Turkse betrekkingen zijn flink bekoeld als gevolg van Turkse onvrede over de vrijheid van de PKK in Noord-Irak. Sterker nog: er gaan geruchten dat de VS de Koerdische guerrilla’s wapens hebben geleverd, tot grote woede van Ankara, zoals Seymour Hersh schrijft in The New Yorker. De Amerikanen kunnen het zich niet veroorloven de Koerden, praktisch de enige bondgenoten in Irak, tegen zich in het harnas te jagen. Een bevriend en betrouwbaar Koerdistan is voor de VS essentieel, ook in verband met de toekomstige Amerikaanse terugtrekking uit Irak, die via dat gebied moet plaatsvinden. De Amerikanen willen hoe dan ook voorkomen dat het enige relatief rus-

tige deel van Irak ook in een oncontroleerbare oorlogszone verandert. Tegelijkertijd kunnen de VS het zich niet permitteren de Turken tegen de schenen te schoppen: de Amerikaanse basis bij het Turkse Incirlik is cruciaal voor de Amerikaanse strijd in Irak. En zonder Turkije begint de VS niets tegen Iran. Washington wil dat land isoleren,

maar de Turkse frustratie over de PKK drijft Ankara juist in de armen van Iran en zijn handlanger Syrië, waar net als in Turkije Koerdische minderheden wonen die niet mogen worden besmet met het onafhankelijkheidsvirus van hun Iraakse volksgenoten. Lees verder op pagina 9

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................................................................................................................

Russische president beantwoordt vragen van volk

POETIN UIT FERME KRITIEK OP HET IRAK-BELEID VAN BUSH ‘Als de Verenigde Staten doorgaan met de bouw van een raketschild in Oost-Europa dan zullen wij versneld onze wapens inzetten.’ Er werden vooraf gepeperde uitspraken verwacht van de Russische president Vladimir Poetin en hij stelde niet teleur. Tijdens een live ‘vragenuurtje’ beantwoordde Poetin vragen van het volk over binnenlandse en buitenlandse aangelegenheden. De nadruk lag vooral op het Russische mi-

litaire apparaat en de oorlog in Irak. Poetin bracht ferme kritiek op het Amerikaanse optreden in Irak. ‘De VS zijn de oorlog begonnen om hun oliebelangen veilig te stellen,’ aldus Poetin. Nu zijn ze volgens de Russische president alleen maar verwikkeld in een uitzichtloze strijd tegen de ontevreden Iraakse burgers. ‘Je kan dan wel een tiranniek regime van de kaart vegen, maar vechten tegen het volk heeft totaal geen zin.’

AP

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Mislukte uitbraakpoging

Schone poes

Maoïstische maanreis

Een Amerikaanse vrouw is 35 jaar na een geslaagde uitbraakpoging weer in de kraag gevat.

Een kat van tien weken oud kwam in het Engelse County Durham levend uit de wasmachine na twintig minuten rondgedraaid te hebben.

Het Chinese ruimtevaartuig Chang E-I zal bij zijn eerste reis rond de maan circa dertig Chinese volksliederen laten horen zoals de maoïstische klassieker Het oosten is rood.

4

Nieuws Binnenland

 

    

 


Nationale Beldag Bellen met oppas, juf of verre nicht

‘Ik wil Mulisch spreken’ Het zal niet iedereen zijn opgevallen, maar gisteren was het voor de eerste keer Nationale Beldag. Volgens de bedenkers moet voortaan iedereen op 18 oktober bellen met een uit het oog geraakte vriend, oud-collega of familielid. Wie zou u bellen? Tekst en foto’s: Simone Best

RENNIE BROMET (37)

PIET TWEEBEEKE (69)

MIJN MOEDER

MIJN NICHT

‘Wie ik zou bellen? Oh, dat is makkelijk: mijn moeder op Aruba. Die spreek ik veel te weinig. Ze is nu even in Nederland vanwege haar gezondheid en gaat dan weer terug. Ik spreek haar gemiddeld één keer per maand. Het is voor mij te duur om een telefoonabonnement te nemen, dus ik bel prepaid en daar moet ik het mee doen. Sms-en doe ik wel veel. Ook naar mijn moeder. Ik heb haar wegwijs gemaakt in het sms-en en mailen, maar ze vergeet ’t meteen weer. Nu word ik via mijn zusje op de hoogte gehouden.’

‘Degene die ik echt eens zou willen bellen, is mijn geëmigreerde nicht in Canada. Onlangs was ze een jaar terug in Nederland, maar dat beviel niet, dus nu woont ze weer daar. Ik onderhoud een briefwisseling met haar, niet heel intens hoor, vooral rond kerst en oud en nieuw. Maar bellen doen we nooit. Als ik haar zou spreken zou ik graag een huis-, tuin- en keukenpraatje willen houden, vragen hoe het met haar gaat. Ik ben echte beller, het liefst heel lang. Ja gek hè! Maar mannen kunnen dat ook!’

Voor de afdeling Nieuwe Media zoekt de VARA een

Web Beheerder én een Frontend Developer/ Typo3 applicatiebeheerder/ m/v 36 uur p.w. Typoscripter (Functioneel)

Kijk voor meer informatie op vacatures.vara.nl

VALERIE PLUGGE (34)

ROBBERT DE JONG (25)

Conflict om zetel

Jami vraagt Scheffer als bemiddelaar Ehsan Jami, die uit de PvdA-fractie in Leidschendam-Voorburg is gezet, wil Paul Scheffer betrekken bij zijn beroepsprocedure.

RIENETTE BOS (34)

Peter Wierenga AMSTERDAM

... DE KLEUTERJUF

HARRY MULISCH

Valerie (rechts): ‘Ik moet hoognodig de kleuterjuf van mijn broertje eens bellen. Sinds mijn tiende heb ik contact met haar. Ze stuurt me altijd van die lieve kaartjes en ik stuur ze ook terug met de belofte dat ik haar bel. Dat moet ik nu echt eens gaan doen. Maar het is spannend, want het is zo lang geleden dat ik haar sprak.’ Rienette: ‘Voor mij wordt het tijd om mijn nichtje te bellen en te feliciteren met de halve marathon. Door haar ben ik ook gaan hardlopen. Ze heeft de marathon volbracht, dus reden genoeg voor een belletje.’

‘Ik wil Harry Mulisch graag bellen om hem te vertellen dat een vriend van mij groot fan is. Hij heeft alle boeken en hij heeft dezelfde neus als Harry. Volgens mij zou het wel klikken tussen die twee. Ze hebben allebei die lichtelijk arrogante humor. Ik ben net op weg naar mijn atelier om een masker van Harry te tekenen. Dat is een cadeautje voor mijn vriend. Inmiddels lees ik ook een boek van Harry: de ontdekking van de hemel. Zal ik mijn vriend zijn nummer erbij geven? Dan kan Harry hém misschien bellen als hij dit leest.’

MENDY VAN HATTEM (25)

BERTEKE KEIZER (47)

KLASGENOOT

DE OPPAS

‘Als ik iemand uit het verleden zou bellen, is dat een oud-klasgenoot. Het is niet zo dat ik heel veel aan haar denk, maar ik ben benieuwd hoe het haar vergaat. Overigens niet met de intentie om weer dagelijks contact te hebben. Ik heb samen met haar een mbo-opleiding in Ede gedaan en zij ging van school af en ik bleef erop. Toen zijn we elkaar uit het oog verloren. Nee, ik ben geen intensieve beller. Misschien heel erg, maar als ik bel doe ik altijd dingen tussendoor. Ik kan niet rustig gaan zitten en lang bellen. Daar houd ik niet van.’

‘Vandaag wordt onze oppas geopereerd, dus die moet ik nodig bellen vanavond. Even kijken of alles is goed gegaan, ze krijgt namelijk een nieuwe knie. Ze hoort al vijftien jaar bij ons in de familie. Meestal bellen we niet zoveel met elkaar, want ik zie haar twee keer in de week. Maar als we op vakantie zijn, bellen we wel altijd even. Ik ben een prater, maar zeker geen beller. Je ziet er geen gezicht bij en daar vind ik niet veel aan. Ik bel vooral om een afspraak te maken. Meestal ben ik binnen een minuutje klaar.’

Jami werkt mee aan een beroepsprocedure tegen het besluit van de lokale PvdA-fractie en gaat voorlopig niet als eenmansfractie verder, zo laat zijn woordvoerder weten. De 22-jarige is binnen de PvdA omstreden door zijn felle kritiek op de islam. De fractie wil dat hij zijn raadszetel opgeeft, maar woensdag kreeg fractievoorzitter Harry Oldersma een ‘njet’ te horen. Nu mogen zowel Jami als het afdelingsbestuur elk één PvdAer aanwijzen. Ehsan Jami gaat daarvoor publicist Paul Scheffer benaderen, die bekend staat als een criticaster van het multiculturalisme. Beide partijen moeten het eens worden over het derde lid van de ‘commissie van Goede Diensten’. Die hoort alle betrokkenen en brengt binnen twee maanden verslag uit. Het partijbestuur onder leiding van voorzitter Lilianne Ploumen hakt vervolgens de knoop door. Mocht de fractie ongelijk krijgen, dan kan Jami blijven zitten namens de PvdA. Krijgt de fractie gelijk, dan moet hij zijn raadszetel opgeven. Weigert hij dat – en de jonge Iraniër geeft aan sowieso in de raad te willen blijven – dan is hij automatisch geen lid meer van de partij. De statuten laten namelijk niet toe dat een volksvertegenwoordiger overstapt naar een andere politieke groepering én lid blijft van de PvdA. 1

Plannen Plasterk

Meerderheid voor beurs Novum AMSTERDAM

...

Twee op de drie Nederlanders zijn tegen het afschaffen van de basisbeurs. Bij de achterban van de PvdA bestaat evenveel weerstand, zo blijkt uit een peiling van Interview NSS. Zestig procent vindt dat het geld voor de lerarensalarissen bij andere ministeries vandaan moet komen. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................................................................................................................................................................................

WIE HOORT BIJ WIE We leggen u op deze plek elke week een klein fotoraadsel voor, dat ook op onze website (www. depers.nl) is te bekijken. De oplossing kunt u mailen naar [email protected]. Uit de juiste inzenders kiezen wij wekelijks een winnaar, die we met een boek verblijden. De oplossing, met de foto waarop hond en baas verenigd zijn, staat behalve op de website ook in De Pers op Zaterdag. FOTO’S: SIMONE BEST

Mois is jiddisch voor muis. Ik ben namelijk joods.

1

Ze is net als ik, ik maak me nooit ergens druk over.

De kinderen kunnen echt alles met hem doen

2

3

A

B

C

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Slapend rijk worden? (1)

Slapend rijk worden? (2)

Bloembollen planten

Agenten hebben woensdagmiddag een inbreker moeten wekken in de bestuurskamer van een postduivenvereniging.

De man uit het Noord-Brabantse Rijswijk had dinsdagavond al ingebroken, maar was in slaap gevallen na het drinken van dertien flesjes bier.

Vandaag is de nationale Bloembollenmarkt op de Keukenhof. Daarmee wordt het startsein gegeven voor het internationale bloembollenplantseizoen. Een historische dag dus.

Binnenland Nieuws

 

 

5

  

 


Dierenwelzijn Uiteindelijk gaat het om de centen

Vreemdeling in Den Haag

De mens is vervreemd van zijn eigen voedsel

Peter Middendorp is schrijver/journalist en doet voor

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................

Inhoud

I

n een opinieartikel heeft Ehsan Jami zich beklaagd dat het debat alleen over zijn toon gaat en de inhoud wordt vergeten, terwijl het hem daar toch om te doen is. Laten we daarom eens preciezer kijken naar wat hij zegt. We denken de televisie weg, het decor, en concentreren ons op de inhoud. Ik heb een willekeurig televisieoptreden gekozen – NOVA, 4 oktober. Aanleiding voor zijn optreden is een brief van hem en Wilders in de Volkskrant, waarin zij Profeet Mohammed met Hitler vergelijken. U moet maar even over de verhaspelingen heen lezen – de meeste mensen spreken in halve zinnen. Om de inhoud niet te vervormen, heb ik er geen Nederlands van gemaakt. ‘Dat ik de idee heeft dat ik de verdeeldheid te zaaien en dat ik juist de politiek ben ingegaan om juist niet verdeeldheid maar die eenheid te creeren in de Nederlandse samenleving. Nee. Kijk. Wat ik heel erg betreur is dat er een lijn, een parallel wordt gezet tussen mij en Geert Wilders.’ ‘Alleen het punt is wel het volgende

is… Twee dingen allereerst. Ik heb geen goed gelegenheid gehad om echt goed uit te leggen waarom ik die parallel trek. Laat ik nog het nog eens zeggen. In de tekst zetten wij dus neer van eh, de paralleltrekking. Ik vind het vooral belangrijk waaróm we die brief hebben geschreven. En dat was omdat de heer Joustra van de NCTb ons in het hoekje zetten van ja, als er terrorismeaanslagen komen dan komt dat door Jami en Wilders.’ ‘Laat ik het nogmaals concreet zeggen, in de tekst zetten we neer… de paralleltrekking. Nee, maar, dit thema is ingewikkeld genoeg, als ik even mag uitpraten. Kijk het is… belangrijk te zeggen dat, nogmaals, als deze signaal afgegeven wordt door een topman van de NCTb, dan denk ik dat we een keihard signaal moeten uitzenden dat de ambtenarij zich niet te bemoeien met politiek.’ ‘Het feit is dat emancipatie zeer aangaande is, en de PvdA is emancipatorische partij. Het feit dat de PvdA de sociaaldemocratie, wat ik zeer hoogacht, zeg maar probeer te hervormen. Dáár gaat het om.’ 1

‘Kijk het is... belangrijk te zeggen, dat nogmaals...’

Een geavanceerd computersysteem meet het gewicht van een varken op de Landbouwvakbeurs. JOEP LENNARTS/HH Marcel van Engelen DEN BOSCH

...

De metalen beugels om moeder varken op haar plek te houden, zodat ze haar biggetjes niet doodrolt, zijn allang gewoon. De kunststoffen roostervloer en de verwarmde plaat die de biggetjes op temperatuur houdt, zijn minder ingevoerd. Nieuw is de ‘frisse neus-strip’: een buizensysteem dat verse lucht aanvoert tot aan de snuit. Airconditioning voor de varkens. ‘In de winter wordt het lekker warm’, zegt vertegenwoordiger Arnold Veldman. ‘In de zomer aangenaam koel.’ Dierenwelzijn is hot. Niet alleen in de politiek, ook op de grootste samenkomst van veehouders in Nederland, de Landbouwvakbeurs. De boeren gaan mee met de trend, zegt organisator Johan Wolters, maar niet bepaald uit eigen beweging. Ze vinden namelijk dat het met de omstandigheden van hun dieren helemaal niet zo bar gesteld is. Minister Gerda Verburg (CDA) van Landbouw schrijft in de net door de ministerraad goedgekeurde Nota Dierenwelzijn dat de mens is ‘vervreemd’ van de ‘landbouw en zijn voedselproductie’. Ze ziet ook een groeiende maatschappe-

lijke druk om het welzijn van dieren, zeker in de landbouw, te verbeteren. Daarom moeten de stallen comfortabeler, moet er een einde komen aan het zonder verdoving castreren van biggen en zal vanaf 2009 een verbod gelden op het knippen van hoektanden. De varkenshouders spelen daar op in. Wolters: ‘De andere trend is schaalvergroting. Als je dan investeringen pleegt, wil je wel aan de strengste normen voldoen.’ Economisch gewin blijft het belangrijkste. Vertegenwoordiger Veldman wijst op de lage kosten van zijn nieuwe stalinrichting. ‘En als de zeug in betere conditie is, geeft ze meer melk en groeien de biggen sneller.’ Er bestaat een verwrongen beeld over de veehouderij, vindt Wolters. Neem de ‘varkensflats’. Tegenstanders hebben die grootschalige huisvesting zo gedoopt. ‘Maar wat heb je liever? Twintigduizend varkens die leven met goede ventilatie, optimale verwarming, en weinig energieverbruik, of twintig bedrijven met duizend varkens waar de omstandigheden veel slechter zijn?’ Veel mensen handelen tegenstrijdig, zeggen zowel Wolters als minister Verburg: ze willen dat varkens

ruimer en luxer leven, maar kiezen wel voor de goedkoopste karbonade. Wolters: ‘De supermarkten hebben direct contact met hun klanten. Zij moeten hen beter informeren over hoe het eten tot stand komt.’ 1

IEDEREEN PRAAT OVER HET MILIEU. RENAULT HANDELT: TOT ` 2.000,- ECO2-PREMIE. Renault maakt milieubewust rijden pas echt interessant. Want bij aanschaf van een nieuwe Renault Clio, Modus, Mégane of Scénic krijgt u nu van Renault een ECO2-premie. Die kan oplopen tot ` 2.000,-. ECO2: ecologisch en economisch. Ga naar de Renault-dealer voor een proefrit of kijk op www.renault.nl

CLIO

MODUS

VANAF ` 12.295,` 1.000,- ECO2-PREMIE

VANAF ` 13.495,` 1.000,- ECO2-PREMIE

MÉGANE

SCÉNIC

VANAF ` 20.065,` 2.000,- ECO2-PREMIE

VANAF ` 23.195,` 2.000,- ECO2-PREMIE

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. KORT 111

Vrouw verongelukt na botsing tussen schepen

Een 21-jarige man uit Terschelling en een 20-jarige vrouw uit Franeker raakten gisteren te water bij Lelystad, na een botsing op het IJsselmeer tussen een zeilboot en een binnenvaartschip. De vrouw is in de loop van de middag overleden, meldt een woordvoerder van de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM). De man is ontslagen uit het ziekenhuis en verkeert in goede gezondheid. De twee opvarenden zijn vermoedelijk abrupt van koers veranderd, waarna het schip de boot

niet meer kon ontwijken en eroverheen voer. De eilandbewoner kon snel door het schip worden opgepikt. De vrouw werd later ook uit het water gehaald en naar het ziekenhuis in Amsterdam overgebracht. 111

Honderden docenten inburgering op straat

Ruim tweehonderd leraren die inburgeringscursussen geven in Rotterdam verliezen per 1 februari hun baan. Het Regionale Opleidingscentrum (ROC) Zadkine ontslaat tussen de 200 en 220 docenten omdat het aantal mensen dat zich aanmeldt voor de cursussen achterblijft bij de verwachtingen, aldus het Rotterdamse ROC gisteren.

RENAULT ECO2 : BETER VOOR U, BETER VOOR HET MILIEU. Energieverbruik Clio, Modus, Mégane en Scénic variërend van 4,4-8,6 l/100 km, resp. 22,7-11,6 km/l. CO2-uitstoot variërend van 117-209 g/km. Verbruiks- en uitstootgegevens per model op aanvraag. Bovengenoemde prijzen zijn incl. BTW, BPM en energielabel. Excl. verwijderingsbijdrage, leges en kosten rijklaar maken. Minimaal 2 jr. fabrieksgarantie op elke nieuwe Renault. 12 jr. plaatwerkgarantie. Getoonde modellen kunnen afwijken van standaarduitvoering. Prijs- en specificatiewijzigingen, prijsaanpassingen i.v.m. wettelijke maatregelen en druk- en zetfouten zijn voorbehouden. Bel voor meer informatie gratis 0800-0303 of kijk op www.renault.nl.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Bejaarde wegpiraat (1)

Bejaarde wegpiraat (2)

Aforisme

Een hoogbejaarde man is in Rijswijk door agenten van de weg gehaald omdat de automobilist alle kanten op slingerde.

De man verklaarde tegen de politie dat hij zijn rechteroog moest dichtknijpen om de weg goed te kunnen zien. Zijn rijbewijs is ingenomen.

Vlaams schrijver Herman Brusselmans: ‘Alle grote uitvindingen zijn door depressieve mensen gedaan. Een mens kan alleen maar creatief zijn als hij negatief is ingesteld.’

6

Nieuws Binnenland

 

    

 


Inwendige elektronica vaak van levensbelang

Leven met een batterij in je lijf De medische technologie gaat met rasse schreden vooruit. Elektronica in het menselijk lichaam is doodnormaal.

M

et Aam van den Bos’, klinkt het aan de andere kant van de lijn. Alsof hij zijn hele leven niet anders heeft gedaan, voert Van den Bos een telefoongesprek. Maar niets is minder waar. Een jaar geleden had hij de telefoon niet eens horen over gaan, laat staan dat hij gehoord had wat er aan de andere kant van de lijn werd gezegd. Is er het afgelopen jaar een wonder gebeurd? Dat is misschien iets overdreven, maar sinds Van den Bos vorig jaar een CI kreeg, een cochleair implantaat, kan hij voor het eerst sinds zijn jonge kinderjaren weer ‘horen’. Toen Van den Bos 8 jaar was, kreeg hij als normaal, goedhorend kind een antibioticakuur. ‘Ik had last van bijwerkingen waardoor de trilhaartjes in mijn slakkenhuis beschadigd raakten. Ik ging steeds slechter horen en was bijna doof.’ Op 4 september vorig jaar kwam daar voorgoed een einde aan. ‘Dat was de grote dag dat ik werd aangesloten, een vreselijk spannend en emotioneel moment. Tot mijn erg grote opluchting werkte het en kon ik niet alleen geluid horen, maar ook mensen verstaan.’ Dat laatste is vrij uniek, meestal gaan daar maanden van training aan vooraf. Van den Bos geniet met volle teugen. ‘Het bevordert je sociale contacten. Vroeger staarde ik echt naar de lippen van mensen, nu kan ik gewoon onderuitgezakt een gesprek volgen.’ Professor Johan Frijns, hoofd van de afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde van het Leids Universitair Medisch Centrum legt uit hoe een CI

werkt. ‘Het cochleair implantaat bestaat uit twee delen. Een inwendig implantaat in de gehoorgang en een uitwendig deel dat bestaat uit een microfoon, spraakprocessor en zender.’ ‘De spraakprocessor zet de geluiden van de microfoon om in elektrische pulsen die via een zendspoel aan het geïmplanteerde apparaat worden doorgegeven. Deze is verbonden met een elektrode die is aangebracht in het binnenoor, vlakbij de gehoorzenuw. In plaats van gewone trillingen

Man met elektroden in zijn hoofd.

vangt de zenuw dus elektrische pulsen op.’ Goedkoop is het niet, 21.000 euro exclusief btw voor alleen het apparaat en 56.000 euro als je de kosten voor onderzoek, revalidatie en begeleiding meerekent. Rondlopen met elektronica in je lijf is voor veel mensen de dagelijkse werkelijkheid. Ongeveer 18.000 mensen hebben een of ander implantaat dat op batterijen werkt en

stroomstootjes geeft in hun lichaam, de CI is slechts één voorbeeld. Veel bekender nog is de pacemaker, een apparaat dat het hart ondersteunt. Circa 7.000 mensen met een hartritmestoornis of een aangeboren hartafwijking hebben zo’n kastje onder de huid dat hun hart ondersteunt. Volgens hoogleraar cardiologie Martin Jan Schalij van het Leids Universitair Medisch Centrum zijn de moderne pacemakers behoorlijk geavanceerd. ‘Ga je hardlopen? Dan meet de pacemaker je inspanning en past zich zelf aan. Het meet ook het vocht in je lichaam, je hartritme in rust en anticipeert op al die omstandigheden. Er zijn zelfs mensen met een pacemaker die de marathon lopen’, zegt Schalij. Naast de pacemaker is er ook de Implanteerbare Cardioverter Defibrillator (ICD). Waar de pacemaker het hart ondersteunt, reageert de ICD op levensbedreigende hartritmestoornissen door een flinke stroomstoot te geven. Het apparaat, zo 4 bij 5 centimeter, wordt onder het sleutelbeen geplaatst, de draden lopen via de ader naar het hart. Bij de meeste patiënten is de ICD slechts een keer per jaar actief, bijvoorbeeld als de hartslag boven de 200 slagen per minuut komt. Dan geeft de ICD een stroomstoot van rond de 700 volt, erg pijnlijk volgens Schalij. ‘Twee van de drie keer geeft de ICD een onterecht schok, dat is erg vervelend. Toch weegt het niet op tegen de voordelen. Anders was je dood geweest. Het is heel pijnlijk voor de patiënt, maar doodgaan is nog pijnlijker.’

Dat de apparaten van levensbelang kunnen zijn, beseft Petra de Neve (38) maar al te goed. ‘Zonder dat kastje had ik nu misschien niet meer geleefd.’ Vijf jaar geleden kreeg ze een pacemaker. De Neve vond het heel moeilijk om te leren vertrouwen op ‘het kastje’. ‘In het begin was ik bang voor alle apparaten. Ik dacht dat alles mijn pacemaker kon verstoren. Maar zo kun je echt niet leven, dus ik heb de knop omgezet en ben gaan genieten.’ Ze is lid geworden van Patiëntenvereniging Aangeboren Hartwijkingen. Ook werkt ze nu 38 uur per week als hoofd van een zwemparadijs. ‘Ik sta 200 procent in het leven.’ Ingrijpender nog dan de pacemaker is Deep Brain Stimulation, ook wel neurostimulatie genoemd. ‘Bij een aantal ziekten produceren groepen neuronen verkeerde ritmes, zoals bij Parkinson en epilepsie. Door de hersenen te stimuleren met elektrische schokjes kunnen verkeerde ritmes afgeremd worden’, zegt Michel van Putten, neuroloog van het Medisch Spectrum Twente. ‘Onder het borstbeen krijg je een apparaatje, de stimulator. Van daaruit lopen draadjes onder de hoofdhuid door, naar de hersenen. Tijdens de operatie zijn er gaatjes in het hoofd geboord en elektroden geplaatst die de stroomstootjes van 1 Volt doorgeven aan die plek in de hersenen waar het nodig is.’ ‘Dat geboor in je hoofd gebeurt onder plaatselijke verdoving en bij volle bewustzijn, dat is niet prettig’, herinnert Henk Groenestein (63) zich. Nu, vijf jaar later, zijn zijn Parkinsonklachten van spierstijfheid zo goed als verdwenen en kan hij weer goed lopen, iets wat voorheen onmogelijk was. ‘Ik merk niks van de stroomstootjes, soms vergeet je dat je hem hebt.’ Het idee dat hij elektronica in zijn lichaam zou krijgen schrikte

‘Dat geboor in je hoofd gebeurt bij volle bewustzijn, niet erg prettig’ hem destijds niet af. ‘Misschien komt dat omdat ik techneut ben’, lacht hij. Het minst gebruikte elektronische implantaat is de inwendige insulinepomp voor mensen met ernstige diabetes. ‘Het is een soort hockeypuck met een doorsnede van 8 centimeter die in de buikholte wordt geplaatst. Bij dunne mensen kun je die ook echt zien zitten’, aldus Susan Logtenberg, arts onderzoeker van de Isala klinie-

Implantaten van producent Medtronic. Van boven naar onder: ICD, neurostimulator en pacemaker. MEDTRONIC

ken in Zwolle, de enige kliniek in Nederland waar deze pompen worden ingebracht. De pomp geeft een van tevoren ingestelde hoeveelheid insuline per uur af. Er zijn maar 60 mensen in Nederland met zo’n pomp. ‘Het is echt voor de heftige gevallen bij wie spuiten en zelfs een uitwendige pomp niet voldoende werken.’ De pomp loopt op een batterij en die is na een jaar of zeven leeg. Daarna moet de hele pomp vervangen worden. Eens in de drie maanden moet ook de insuline bijgevuld worden. ‘Dat gebeurt via een naald die door de buik, in de pomp wordt geprikt’, legt Logtenberg uit. Ook dit apparaatje is niet goedkoop, circa 30.000 euro. Pacemakers, neurostimulatoren, CI’s en inwendige insulinepompen, elektronica kan de kwaliteit van levens erg vergroten. Toch waarschuwen de artsen allen dat het geen wondermiddelen zijn. Frijns benadrukt dat mensen geen wonderen moeten verwachten van de CI. ‘Bij mensen die ooit gehoord hebben, is de kans 90 procent dat ze weer kunnen telefoneren met het implantaat. Jong geïm-

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ....................................... ...................................... KORT 111

Het voedingsaanbod op scholen moet veel beter

Het voedings- en bewegingsaanbod op middelbare scholen kan en moet beter. Dat concludeert Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) uit de eerste landelijke enquête naar de preventie van overge-

wicht op middelbare scholen. Het onderzoeksinstituut constateerde dat het eten op de scholen calorierijk is. Bijna 90 procent van de schoollocaties heeft een kantine en/of frisdrankautomaat en 77 procent heeft een snoepautomaat, stelde het RIVM vast.

KORT 111

Jongens haken af bij weinig uitdagende pabo

Mannelijke pabo-studenten haken vaak voortijdig af, omdat tijdens de opleiding blijkt dat het kind centraal staat en niet de kennis. Dat sluit onvoldoende aan bij hun verwachtingen. Zij vinden de opleiding te weinig uitda-

gend en te vrijblijvend, stelde de Nijmeegse promovenda en pabo-docente Gerda Geerdink gisteren. Ze waarschuwt voor een inhoudelijke verschraling van het onderwijs. Geerdink onderzocht sekseverschillen in motivatie, verwachtingen en studieresultaten.

Binnenland Nieuws

 

    

 


7

Uruzgan Georgië wil Nederlanders helpen Maaike Boersma

Verlenging missie stapje dichterbij Na Slowakije wil nu ook Georgië troepen sturen naar Uruzgan. De verlenging is weer iets dichterbij. Dirk Jacob Nieuwboer DEN HAAG

...

De verschillende onderdelen van een cochleair implantaat. MEDTRONIC

planteerde, doof geboren kinderen kunnen goed leren praten dankzij het implantaat, maar bij volwassenen die doof geboren zijn is het effect veel beperkter, daarvan kan maar een klein deel geholpen worden.’

‘Uiteindelijk wordt ‘dat kastje’ gewoon onderdeel van jezelf’ Om te bewijzen hoe ‘anders’ je hoort met een CI, laat Frijns door de telefoon een simulatie horen van een zin zoals mensen met een CI die horen. Ik hoor alleen wat geluiden, maar volgens Frijns werd er gezegd: ik wil morgen maar 1 liter melk. ‘Moeilijker nog dan spraak is de muziek, door de variatie van hoge en lage tonen. Wat via de simulatie klinkt als een voorbij denderende trein, blijkt in werkelijkheid een pianodeuntje te zijn.’ Ook Van den Bos erkent dat het nooit meer ‘normaal’ zal worden. ‘Zeker in

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... KORT

het begin klonk alles blikkerig. En als de accu van de spraakprocessor, die acht uur meegaat, ineens leeg is, valt het geluid weg en hoor ik niets meer, dat kan vervelend zijn, zeker als je net met iemand belt.’ Hoewel hij erg blij is met zijn CI, is het niet alles alleen maar goed. ‘Er zijn ook teleurstellingen. Als ik bij een vergadering zit en iemand niet kan verstaan, denk je al snel dat je geen vooruitgang boekt.’ Bij veel inwendige elektronica zijn er ook bijwerkingen. Zo zijn de bijwerkingen van neurostimulatie verslechtering van lopen, verslechtering van spraak en andere bijwerkingen zoals hyperseksualiteit en overmatig gokken. ‘Het is inderdaad geen fantastische oplossing voor alle problemen. Mensen kunnen er ook ernstig depressief van worden, dat gebeurt in 5 procent van de gevallen, tot suïci-

daal aan toe. Hoewel voor de meeste patiënten geldt dat het apparaatje hun leven sterk veraangenaamt, moeten ze vaak wennen aan het ‘vreemde kastje’ in hun lijf. Ook Van den Bos merkt dat hij nog moet leren volledig te vertrouwen op zijn hulpmiddel. Voor zijn werk als accountant bij het ministerie van Binnenlandse Zaken moet hij veel bellen. ‘Dat is nog wennen, het is een proces waarin je vertrouwen moet kweken in jezelf, daar zit ik nu midden in.’ ‘Ik zou lotgenoten willen meegeven dat ze over hun angst heen moeten komen. Dat is wel erg moeilijk. Na de lichamelijke revalidatie komt de geestelijke. Maar uiteindelijk wordt het ‘kastje’ gewoon een onderdeel van je’, zegt De Neve. ‘Ik ben heel trots dat ik zo’n ding heb.’ 1

,$$ o /o  #')+!& Actie voordeel

Het is schrapen voor de Nederlandse regering, maar de kans op verlenging van de missie in Uruzgan is gisteren weer groter geworden. Na Slowakije is nu ook Georgië bereid om de Nederlanders bij te staan in Afghanistan. Volgens de Georgische president Saakasjvili wil zijn land tweehonderd soldaten en helikopters sturen. Het Kaukasische land stuurt de militairen alleen als Nederland besluit de huidige missie te verlengen. De Nederlandse soldaten zouden eigenlijk in augustus 2008 terugkomen, maar het kabinet denkt na over verlenging. Volgende maand neemt het daar waarschijnlijk een besluit over. Minister van Buitenlandse Zaken Maxime Verhagen herhaalde ook gisteren dat alle opties, ook vertrekken dus, nog mogelijk zijn. Maar uit de stappen van de regering blijkt een voorkeur voor verlenging, zij het met minder dan de huidige 1.800 man. Vooral de actieve zoektocht van de regering naar landen die een deel van de missie over kunnen nemen

Geweld op school

Liever geen aangifte Redactie binnenland AMSTERDAM

...

Op meer dan een kwart van de scholen worden geweldsincidenten in de doofpot gestopt, zo blijkt uit onderzoek. Het aantal scholen dat uit angst voor de goede naam liever geen aangifte doet is licht toegenomen ten opzichte van vier jaar geleden. Het is wel veiliger geworden. Zo’n negen op de tien leraren voelt zich veilig op school, en acht op de tien rondom het schoolgebouw. Dat laat-




Nederlandse advocaat in verdediging Rode Khmer

De Nederlandse advocaat Michiel Pestman heeft zich bij het verdedigingsteam gevoegd van een van de belangrijkste leiders van het Cambodjaanse regime van de Rode Khmer, Nuon Chea. Dat maakte hij gisteren bekend. De Cambodjaanse leider, die wordt gezien als de rechterhand van de overleden leider Pol Pot, staat binnenkort terecht. Pestman verdedigde eerder beklaagden in het Joegoslaviëtribunaal en een van oorlogsmisdaden verdachte uit Sierra Leone.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................




'*+$

op je abonnement.*

&) #,/


*+$$&
-!
...+%'!$&$



'

-&


'!$
 '(*


ste is een forse stijging. Na de moord op conrector Hans van Wieren van het Haagse Terra College in 2004 hebben scholen meer aandacht gekregen voor veiligheidsbeleid. Het gaat vooral om schelden, pesten en bedreigingen, zwaar geweld komt zelden voor. Inmiddels komt al zo’n zes procent van de docenten op internet filmpjes van zichzelf tegen, die stiekem door leerlingen in de klas zijn gemaakt. Steeds meer scholen stellen een verbod op mobieltjes in. 1




1 GB microSD-card.

verkrijgbaar in Silver/ Black.

t/m 31.12.2007

111

wijst in die richting. Nederland praat met landen die hoogstens enkele honderden soldaten kunnen sturen. Om de missie op het huidige peil te houden zou Nederland daarom zelf ook met een flink aantal soldaten moeten blijven. De tweehonderd Georgiërs maken het voor het kabinet makkelijker om de Tweede Kamer te overtuigen. Ook de helikopters zijn zeer welkom, omdat die de zeer veel gebruikte Nederlandse helikopters kunnen vervangen. Om de steun van de Tweede Kamer te krijgen is nog wel meer nodig, maar andere NAVO-landen staan duidelijk niet te springen. Nederland sprak al met Noorwegen, maar het sturen van troepen naar het gevaarlijke zuiden van Afghanistan ligt daar politiek zeer gevoelig. De Georgische regering heeft daar minder moeite mee. Het land wil graag lid worden van de NAVO en kan door deelname aan een gevaarlijke missie diplomatieke punten scoren. Overigens zal de Tweede Kamer binnenkort op voorstel van GroenLinks een hoorzitting organiseren over Uruzgan. GroenLinks wil in ieder geval vertegenwoordigers van de Afghaanse overheid, de Nederlandse commandant, de NAVO-commandant en vertegenwoordigers van hulporganisaties horen. 1

Samsung E950 Silver.

T-Mobile Touch.

Nokia 6300 White.

0
 !%
")!
'&&%&+

0


0
 !%
")!
'&&%&+

,
%+

$%!&,+&
()
%&
-&
0

-'')



,
%+

$%!&,+&
()
%&
&
'#+
&+)&+
'+$
-&
0

-'')



,
%+

$
%!&,+&
()
%&
-&
0

-'')




Simply Closer

Jarig! Cabaretière, actrice en schrijfster Hetty Heyting wordt 54. Gefeliciteerd!

')+!&
-&
+'(**!&
'(

)*+

%&&
!"
&* 
-&
&
")!
'&&%&+
'

)*+

%&&
!"
&* 
-&
&
")!
'&&%&+
)&
$+
+
),$!)
+)!
)
&)

-'').)&
'
#!"#
'(
...+%'!$&$,$$


8

Nieuws Buitenland

 

    

 


Polen Zondag parlementsverkiezingen

Stemmenjacht via de kansel De katholieke kerk speelt in Polen een belangrijke rol. De twee grote politieke partijen weten dit en vermijden bij de verkiezingen thema’s die bij de kerk gevoelig liggen. Elro van den Burg WARSCHAU

...

Er loopt in Polen een flinterdunne scheidingswand tussen de katholieke kerk en de overheid. En zelfs deze wand is met moeite neergezet. Na de omverwerping van het communisme eind jaren tachtig, waarbij de katholieke kerk een beslissende rol speelde, had deze instantie een ongekend grote macht in dat land. Ze probeerde deze macht aanvankelijk ook uit te spelen in de verkiezingen. Bij de parlementsverkiezingen van 1991 verstuurden de Poolse bisschoppen een communiqué waarin werd opgeroepen te stemmen op kandidaten die de ‘christelijke waarden’ verkondigden. De brief werd bezorgd bij alle parochies in Polen, en dan vaak weer door de priesters als stemadvies vanaf de kansel aan de parochianen doorgegeven. Deze directe steun pakte desastreus uit. De katholieke partijen verloren systematisch de opeenvolgende verkiezingen. Het was een duidelijk signaal dat de bevolking de directe inmenging in politiek niet accepteerde. Sindsdien houdt de kerk zich in. Maar daarmee is het verhaal nog niet af. Polen is een land waar meer dan 90 procent van de bevolking gedoopt is in de katholieke kerk. Het geloof wordt uitbundig beleefd en op zondag zitten de kerken vol. Religie

speelt waarschijnlijk een grotere rol in Polen dan in welk ander land van de Europese Unie. En terwijl omringende landen een ontkerkelijking doormaken, is de kerk in Polen een maatschappelijke factor van belang en probeert dat ook te blijven. Ze krijgt daarbij de steun van de grote Poolse politieke partijen. Vlak voor de conservatieve partij PiS (Recht en Gerechtigheid) van de tweelingbroers Kaczynski in 2005 de parlementsverkiezingen won, heeft het de banden met de kerk nog weer eens flink aangehaald. Jaroslaw Kac-

‘De kerk bepaalt het politieke debat en schetst de kaders van de discussie’ zynski (nu premier) liet zich vaak zien in het gezelschap van Poolse bisschoppen. Vlak voor de presidentsverkiezingen enkele maanden later verstuurde Lech Kaczynski (nu president) een brief naar de bisschoppen met de boodschap dat het geloof bij de PiS-leden in goede handen was. Volgens professor Alexander Smolar, directeur van de onafhankelijke denktank Batory Foundation in Warschau, zoeken de Kaczynski’s uit puur opportunisme steun bij de kerk: ‘Ze staan niet bekend als streng gelovig. Begin jaren negentig had de partij van Jaroslaw Kaczynski zelfs de slogan ‘Stem op ons, dat is de snelste weg naar de ontkerkelijking van Polen’.’ Van de belangrijkste tegenkandidaat

bij de komende verkiezingen, de partij Burgerplatform (PO), hoeven we niet te verwachten dat die de banden met de kerk ter discussie gaat stellen. Burgerplatform heeft weliswaar een liberaal economisch programma, maar op cultureel en sociaal gebied biedt het geen nieuwe koers ten opzichte van de PiS. Professor Konarski, vicepresident van het Verbond van Politieke Wetenschappers: ‘Het enige verschil op dat vlak is dat PO een minder agressieve manier van besturen heeft. Buiten dat is het net zo conservatief als de Kaczynski’s.’ Ook Smolar denkt dat er na zondag weinig verandert. ‘Daar is de PO opportunistisch genoeg voor.’ Volgens Smolar zal die partij niet alleen de huidige verhoudingen tussen de staat en de kerk in stand houden, maar ook niets wijzigen aan de meer conservatieve wetgeving die PiS in de afgelopen kabinetsperiode heeft geïntroduceerd. Een duidelijk ander geval is het Poolse Radio Maryja. Dit ultrakatholieke radiostation, met circa twee miljoen luisteraars, wordt bekritiseerd vanwege de eenzijdige politieke berichtgeving en de verspreiding van antisemitische propaganda. Het radiostation voerde een grote campagne tegen de toetreding van Polen tot de EU en geeft ook bij verkiezingen onverbloemd stemadvies. Recent nog zegde de paus een ontmoeting af met directeur Rydzyk van het media-imperium waar Radio Maryja onder valt vanwege antisemitische uitspraken. Hoe innig de band van Kaczynski is met Radio Maryja en de priester Rydzyk bleek wel tijdens het ondertekenen van de nieuwe re-

90 procent van de Polen is gedoopt in de katholieke kerk. REUTERS

geringsverklaring. Die mocht alleen verslagen worden door de katholieke media van Rydzyk. Tijdens de huidige campagne probeert het radiostation zich iets meer op de achtergrond te houden, maar nog steeds is het een factor van belang. Smolar: ‘De strijd in Polen gaat natuurlijk om de zwevende kiezer. Dan kan een station als Radio Maryja nog een duidelijk verschil maken bij de uitslagen.’ Ondanks alles speelt de kerk bij de stembusgang van zondag een belangrijke rol. Smolar: ‘Het is voor iedereen duidelijk dat de katholieke kerk haar favorieten heeft.’ Ook volgens Roman

Graczyk, journalist en schrijver van het boek Poolse kerk, Poolse democratie, is de rol van de kerk bij de verkiezingen nog duidelijk aanwezig: ‘De situatie in Polen is dat de kerk het politieke debat bepaalt en de kaders van de discussie schetst.’ Met andere woorden: het agenderen van een onderwerp als euthanasie of abortus leidt tot een afkalving van de steun van de kerk en staat dus gelijk aan politieke zelfmoord. En in dat politieke krachtenveld zal de nieuwe regering, welke kleur die ook krijgt, er alles aan doen om de relatie met de kerk goed te houden. 1

Doe mee met de internetzoekwedstrijd en win een reis! start 26 oktober nationalekrakercompetitie.nl .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ........................................................................................................................ KORT 111

Gemartelde Maleisische activist wint rechtzaak

Een politiek activist die zegt na zijn arrestatie door de politie te zijn gemarteld, is gisteren door het Maleisische hooggerechtshof in het gelijk gesteld. Het hof oordeelde dat de activist, Abdul Malek Hussin, onrechtmatig door de politie is vastgehouden en dat hij inderdaad is gemarteld. De overheid moet Abdul Malek van de rechter 2,5 miljoen ringgit (520.000 euro) schadevergoeding betalen. Abdul Malek werd in 1998 opgepakt bij een demonstratie tegen

VN-gezant wil financiële handreikingen

de regering en zat bijna twee maanden zonder proces vast. In die periode werd hij naar zijn zeggen bewusteloos geslagen, uitgekleed en gedwongen zijn eigen urine te drinken. In 1999 stapte hij naar de rechter. Hij eiste 6,2 miljoen euro schadevergoeding.

WERELD MOET TOENADERING ZOEKEN TOT JUNTA BIRMA

111

Granaat verwondt zes Iraakse jongens op school

Zes jongens zijn gisteren in de Iraakse stad Basra gewond geraakt, toen een man een handgranaat op het plein van een middelbare school gooide. Een van de jongens is er slecht aan toe, aldus de politie. Iraakse ordetroepen zijn sinds het vertrek van de Britten verantwoordelijk voor de veiligheid.

AP

De internationale gemeenschap zou de junta van Birma financiële handreikingen kunnen doen in ruil voor democratische hervormingen. Dat heeft de speciale VN-gezant voor Birma, Ibrahim Gambari, gisteren gezegd in Indonesië, een van de zes Aziatische landen die hij dezer dagen aandoet en probeert aan te sporen om een oplossing voor de crisis in Birma te helpen zoeken. Volgens Gambari moet worden geprobeerd het geïsoleerde Birma

meer bij de rest van de wereld te betrekken. De Birmaanse autoriteiten zouden gestimuleerd moeten worden om goed te doen en dat zou kunnen gebeuren door handreikingen die aantonen dat de wereld Birma niet alleen wil straffen, aldus de VNgezant. Tony Burbank, regiodirecteur van het Wereldvoedselprogramma (WFP), benadrukte gisteren de kwetsbare positie van Birma op een persconferentie in Bangkok.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Ook op deze dag...

Het weer

Het weer

In 1989 worden vier vermeende IRA-terroristen, de Guildford Four, vrijgelaten, nadat ze vijftien jaar onschuldig vast hebben gezeten.

Groningen: 12/4°C, licht bewolkt, kans op zon Kaboel: 19/-6°C, zonnig Berlijn: 9/2°C, zonnig

Milaan: 14/2°C, zonnig Amsterdam 4/13°C, bewolkt HongKong: 29/21°C, zonnig

Buitenland Nieuws

 

    

 


Frankrijk

Sarkozy voortaan alleen in het grote Elysée-paleis Redactie buitenland AMSTERDAM

...

De Franse president Nicolas Sarkozy gaat scheiden. Na wekenlange speculaties in de Franse pers maakte de woordvoerder van de president het nieuws gisteren officieel bekend. Nicolas Sarkozy en zijn vrouw Cécilia zijn 11 jaar getrouwd geweest. Naast kinderen uit hun eerdere huwelijken, hebben de Sarkozy’s samen één zoon, de 10-jarige Louis. Door de scheiding is Sarkozy de eerste Franse president die zijn avonden alleen zal doorbrengen in het grote Elysée-paleis. De afgelopen weken werd in de Fran-

se kranten druk gespeculeerd over een ophanden zijnde scheiding. Het weekblad Le Nouvel Observateur bracht eerder deze week het verhaal dat het stel afgelopen maandag voor een rechter verscheen om de scheiding officieel aan te vragen. Andere kranten, zoals Libération, hielden zich wat langer op de vlakte. Zij openden pas gisteren, vóór de aankondiging van het Elysée, met het nieuws dat Nicolas Sarkozy anderhalf jaar geleden ook al een scheiding had aangevraagd maar deze op het laatste moment introk. Over de reden van de scheiding wordt druk gespeculeerd. Het was al langer duidelijk dat Cécilia zich niet

thuisvoelde in haar rol als First Lady. Libération verwoordde het gisteren krachtig door te openen met de kop: ‘Desperate Housewife.’ Afgelopen maanden toonde Cécilia zich zelden in het gezelschap van haar man. Zelfs op de dag van de presidentsverkiezingen vergezelde zij hem niet naar de stembus. Voor de Franse president komt de scheiding bijzonder ongelegen. De kritiek op zijn beleid groeit, zowel binnen als buiten zijn partij. Voor het eerst sinds zijn aantreden als president is Frankrijk getroffen door een landelijke ambtenarenstaking. Het openbaar vervoer ligt grotendeels stil en ook diverse scholen en elektriciteitscentrales zijn gesloten. De staking is een reactie op de economische hervormingen die Sarkozy wil doorvoeren. Hij wil de pensioenen in de publieke en private sector gelijk schakelen, waardoor ambtenaren vrijwel geen mogelijkheid meer hebben eerder te stoppen met werken. 1

9

‘De VN zijn een mislukking’

Presidentskandidaat Romney wil de Verenigde Naties afschaffen AP AMSTERDAM

...

De Amerikaanse presidentskandidaat Mitt Romney heeft felle kritiek geuit op de Verenigde Naties. Hij noemde de huidige VN een ‘mislukking’ en stelde voor een nieuwe coalitie van vrije naties op te richten. De pijlen van de voormalige gouverneur van de staat Massachusetts waren vooral gericht op de Raad van de Mensenrechten. Op een vraag in een pannenkoekenhuisje in South Carolina antwoordde hij dat de Raad voor de Mensenrechten ‘voortdurend Israël bekritiseert, maar niets doet tegen landen met repressieve regimes.’ Hij vervolgde dat ‘het hoog tijd is dat

de VS zich terugtrekken uit de Raad voor de Mensenrechten.’ Feit is dat de VS nooit lid zijn geweest van deze raad omdat ze hem boycotten. Romney stelde wel voor een andere vereniging van naties op te richten. ‘Mijn steun gaat uit naar een nieuwe coalitie van vrije naties, die dichterbij elkaar staan en gezamenlijk optreden.’ De woordvoerder van Romney, Eric Fehrnstrom, verduidelijkte later de uitspraken van de presidentskandidaat. ‘Romney denkt dat de VS zich compleet moet terugtrekken uit de VN-Raad voor de Mensenrechten. We moeten geen zetel in de Raad zoeken en ze niet legitimeren met financiële of diplomatieke steun.’ 1

Turkije Verenigde Staten onder druk

Slimme machtspolitiek van de AK Partij Vervolg van pagina 3 ...

Woensdag verklaarde de Syrische president Assad dat hij alle begrip had voor mogelijke Turkse acties tegen de PKK in Noord-Irak. Het Iraanse leger zou langs de grens met Irak patrouilleren om te voorkomen dat PKK-strijders naar Iran vluchten. ‘Er circuleren al langer verhalen over kleinschalige Turks-Iraans gecoordineerde aanvallen op kampen van de PKK in Noord-Irak’, zegt Martin van Bruinessen, Turkijekenner aan de Universiteit Utrecht. ‘Die landen zijn bepaald geen vrienden, maar zelfs ten tijde van onderlinge politieke conflicten is er altijd op hoog niveau overleg geweest over de gezamenlijke aanpak van de Koerden, ze hebben een groot gemeenschappelijk belang.’ Een Turkse militaire missie in Noord-Irak heeft ernstige diplomatieke gevolgen’, dreigden de VS en Europa in aanloop op het Turkse parlementair overleg daarover. Het Turkse antwoord in de woorden van premier Erdogan: ‘Wij zijn bereid die schade voor lief te nemen.’ Van Bruinessen: ‘De regering is zich ervan bewust dat zij het juridisch gelijk aan haar kant heeft en weet zich in een sterke onderhandelingspositie.’ De regerende AK Partij heeft het politieke spel slim gespeeld en vijf vliegen in een klap geslagen. Ankara heeft de Amerikanen duidelijk gemaakt dat het de huidige situatie in

Door te dreigen met mogelijke acties in Noord-Irak slaat Ankara meerdere vliegen in een klap. REUTERS

Noord-Irak niet langer duldt en dat de VS, desnoods symbolisch, zichtbare actie tegen de PKK moeten ondernemen. Ook is de Amerikaanse regering onder grote druk gezet te voorkomen dat het Amerikaanse Huis van Afge-

vaardigden een resolutie aanneemt die de massamoord door de Turken op twee miljoen Armeniërs begin vorige eeuw als genocide erkent. In Turkije zelf is gehoor gegeven aan de groeiende verontwaardiging en woede over aanslagen, vermoede-

lijk door de PKK, waarbij sinds begin september dertig Turkse militairen en burgers zijn gedood. Tegelijkertijd heeft de AKP zijn positie ten opzichte van het Turkse leger versterkt. Het is nu aan het leger iets aan de PKK te doen, maar dat is niet

in staat het probleem op te lossen. Het is niet het juiste jaargetijde voor een militaire operatie in Noord-Irak: voertuigen en manschappen komen vast te zitten in de modder en sneeuw. Dat terzijde kan het Turkse leger niet winnen van de drie- à vijfduizend PKK-guerillas die zich hebben verspreid over een groot gebied en waar ook nog eens zo’n zeventigduizend zeer ervaren strijders van de IraaksKoerdische KDP zitten, van wie niet zeker is hoe zij zich zullen opstellen. Ten slotte heeft Turkije met zijn dreigement Irak binnen te vallen een achterliggende boodschap aan de VS afgegeven. Het is niet onwaarschijnlijk dat het Ankara niet alleen om de PKK is te doen. Turkije heeft een oude claim op de olierijke Noord-Iraakse stad Kirkuk. De Turkse regering heeft nu nieuwe druk uitgeoefend op de VS opdat die voorkomen dat een eind dit jaar gepland referendum wordt gehouden, waarin wordt beslist of Kirkuk bij Iraaks Koerdistan hoort. De Turkse regering bevindt zich in een positie om eisen te kunnen stellen, maar een Turkse aanval is onwaarschijnlijk, er staat ook voor Turkije te veel op het spel. Ankara weet ook dat het de VS en Europa op de lange termijn net zo hard nodig heeft als andersom. En dat na 11 september de hele wereld in shock was en achter de Amerikanen stond toen die Al-Qaida in Afghanistan aanvielen. Turkije staat alleen in de strijd tegen de Koerden. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ....................................... ......................................

Diploma’s mogelijk minder waard

KORT 111

GRIEKS STUDENTENPROTEST TEGEN PRIVATISERING Circa 1.500 studenten hebben gisteren in Athene gedemonstreerd tegen regeringsplannen om een einde te maken aan het staatsmonopolie op hoger onderwijs. In de stad Thessaloniki deden meer dan duizend studenten mee aan een vergelijkbare demonstratie. Het was de eerste omvangrijke studentendemonstratie sinds de conservatieve regering in september voor een tweede termijn werd herkozen. De regering wil dat

Britse inlichtingendienst adverteert in spelletjes

De Britse inlichtingendienst GCHQ gaat adverteren in computerspelletjes. De dienst is op zoek naar computervaardige rekruten. Vanaf eind oktober komen banners met daarop de tekst ‘Carrières in de Britse inlichtingendienst’ voor in spelletjes als Splinter Cell en Enemy Territory: Quake Wars - tenminste als de spelletjes worden gespeeld op de computer of een Microsoft Xbox in Groot-Brittannië. GCHQ, de inlichtingenverzamelingstak van de Britse inlichtingendienst, heeft in het West-Engelse

privé-universiteiten officieel worden toegelaten tot de Griekse onderwijsmarkt en dat hun diploma’s door de staat worden erkend. Om een einde te maken aan het staatsmonopolie op hoger onderwijs is een grondwetswijziging nodig. Volgens critici worden de diploma’s van staatsuniversiteiten minder waard als de plannen doorgaan. De studenten zijn ook tegen de wet die studenten dwingt hun studie binnen een bepaalde tijd te voltooien.

Cheltenham ongeveer vijfduizend mensen in dienst. De Britse geheime diensten begeven zich vaker in de openbaarheid, omdat ze op zoek zijn naar werknemers met verschillende achtergronden, niet alleen blanke academici van Oxford of Cambridge. 111

Congolese militieleider uitgeleverd aan ICC

De vroegere Congolese militieleider Germain Katanga is overgedragen aan het Internationale Strafhof (ICC) in Den Haag. Hij is de tweede Congolese militieleider die door het hof wordt berecht wegens oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Ook op deze dag...

112 of ANWB?

Als het maar niet te snel droogt

1973 - Voormalig Amerikaans president Richard Nixon weigert bewijs van het Watergate-schandaal aan de rechter te geven.

In Oostenrijk belde een dronken chauffeur met een lekke band per ongeluk de politie in plaats van de wegenwacht. Hij is zijn rijbewijs nu kwijt.

Een Duitse winkeldief dacht de politie te slim af te zijn door tijdens zijn vlucht in een rijdende cementwagen te springen. Een paar stoplichten verder werd hij door politie uit de cementmolen getrokken.

Buitenland Nieuws

 

    

 


Lissabon Hervormingswet moet worden getekend

11

LANDENPROFIEL

MALEISIË Uitgeklede grondwet zorgt ook voor conflicten Palmolie en computers De regering van Maleisië moet 2,5 miljoen ringgit (520.000 euro) betalen aan een politiek activist die door de politie is gemarteld. Dat besloot het Maleisische hooggerechtshof gisteren.

...

De Federatie van Maleisië, hoofdstad Kuala Lumpur bestaat uit twee delen, gedeeld door de Zuid-Chinese Zee. De ruim 25 miljoen inwoners worden gemiddeld 73 jaar oud. Het land beslaat 329,847 km². Koning Mizan Zainal Abidin staat aan het hoofd van deze parlementaire monarchie. Religie Islam 60 procent, boeddhisme 19 procent, christendom 9 procent. Exportproducten 100 km

THAILAND

ZuidChinese Zee

MALEISIË Straat Malakka

Een kleine schoonmaak voor de EU-leiders zich op het nieuwe verdrag storten. REUTERS

EU-regeringsleiders hopen vandaag in Lissabon eindelijk een einde te maken aan de lijdensweg die Europese grondwet heet. Maar niet zo mag heten. Godelief Swank AMSTERDAM

...

Nog voor het einde van de dag hopen de leiders van de 27 EU-lidstaten een Hervormingsverdrag op tafel te hebben liggen. Dat moet de in 2005 door Franse en Nederlandse referenda verworpen grondwet vervangen. Na alle traumatische overlegsituaties tot nu toe, de Nice-top duurde bijvoorbeeld tot diep in de nacht en deed Blair na afloop stamelen ‘dit nooit meer op deze manier te doen’, lijken de voortekenen voor het eerst gunstig. Nederland is om sinds Balkenende met succes de symboliek uit het verdrag liet schrappen, en een uitzonderingspositie verwierf voor de Nederlandse woningcorporaties en ziekenhuizen. Die blijven hun beschermde positie behouden en hoeven niet te concurreren in een vrije markt. Ook zijn alle lidstaten inmiddels akkoord met de inhoud van het verdrag en is de formulering grotendeels

rond. Maar Europa zou Europa niet zijn als de lidstaten er op het uur U toch nog wat wijzigingen doorheen proberen te drukken. Diplomaten houden hun hart vandaag vooral vast voor Polen. En een beetje voor Italië, Oostenrijk en Groot-Brittannië. De Poolse gebroeders Kaczynski (premier Jaroslaw en president Lech) willen hun gunstige stemmenverdeling bijvoorbeeld niet kwijt. ‘Op het laatste Nice-overleg is, in de hitte van de onderhandelingen, een deal gesloten dat Polen een evenredig groot stemaandeel zou krijgen’, licht politicoloog Ben Crum van de Vrije Universiteit toe. ‘De Europese Unie wil toe naar een nieuwe stemverdeling, afgaande op inwonersaantallen. De broers willen nu zwart-op-wit dat zij de besluitvorming dan desgewenst kunnen vertragen.’ Ook de Britten kunnen nog roet in het eten strooien door toch een referendum over het verdrag af te dwingen. En Italië lijkt de laatste weken wat moeilijk te doen. Tegelijk met de stemverdeling wordt ook de zetelverdeling in het Europees Parlement aangepast. En die blijkt nadelig uit te pakken voor de Italianen; ze moeten vijf à zes zetels opgeven. ‘Premier Ro-

mano Prodi zegt nu dat er ten onrechte alleen wordt gekeken naar de Italianen in Italië, terwijl er ook veel elders in de unie wonen’, licht Crum toe. Al verwacht hij niet dat Prodi, als oud-voorzitter van de Europese Commissie, zijn Europese reputatie morgen op het spel zal zetten. En dan is er nog Oostenrijk, dat zijn quotum voor buitenlandse studenten koste wat kost wil blijven handhaven. En Bulgarije, dat de euro de evro wil noemen, omdat dat in de Cyrillische spelling het meest logisch is. ‘Ook daar zullen de onderhandelingen niet op stuk lopen’, meent Crum. Al denkt hij wel dat het verdrag door alle uitzonderingsclausules zo abstract is geworden, dat de toekomst moet uitwijzen wat die 27 handtekeningen betekenen. Want het is de bedoeling dat het 250 pagina’s tellende verdrag het buitenlands beleid van de landen meer op één lijn brengt, een vaste president van de unie mogelijk maakt en het aantal veto-stemmen terugschroeft. ‘Ik hoop maar dat het niet de boeken ingaat als het gevecht van Lissabon’, zei voorzitter van de Europese Commissie Jose Manuel Barosso gisteren. 1

Kuala Lumpur SINGAPORE

GN/De Pers

Elektronica, petroleum en gas. Exportpartners Singapore, Japan, China. Probleem met Alle buurlanden over landsgrenzen. Indonesië claimt een eiland, Brunei een ander en Singapore stukjes land. Vietnam, China, de Filipijnen, Taiwan en Maleisië zijn het er niet over eens van wie de kleine Spratly-eilanden zijn in de Zuid-Chinese Zee. Bekend Van Badminton. Maleisiers zijn uitstekende badmintonners. Ze staan aan de top bij de mannen-dubbel. Geschiedenis Tegen het eind van de 18e eeuw werden de twee eilanden waar Maleisië nu uit bestaat, gekolonialiseerd door Groot-Brittannië. Nadat het in WOII kort in handen was van de Japanners, werd het land op 31 augustus 1957 onafhankelijk. Lievelingseten Rijst met kip en nootmuskaat. Chinees of Indiaas eten is ook populair. Weer vandaag in Kuala Lumpur 28ºC met regen. Bruto Nationaal Product 4960 dollar per persoon. Record Maleisië is een van de grootse producenten van computerdisksdrives, palmolie en rubber. Bekendste Maleisiër Schoenontwerper Jimmy Choo. Plek op de FIFA-wereldranglijst Maleisië staat op plek 159.

Schuldenlast

George Bush wil Liberia helpen AP AMSTERDAM

...

President George W. Bush heeft de Liberiaanse presidente Ellen Johnson Sirleaf beloofd haar land te helpen. Bush, die Sirleaf ontving in de Oval Office van het Witte Huis, gaat het Internationaal Monetair Fonds (IMF) vragen om de schuldenlast van Liberia kwijt te schelden. Ook beloofde hij haar te helpen met de strijd tegen malaria. Sirleaf vertelde Bush dat haar land grote stappen heeft gemaakt sinds haar verkiezing in 2005. Hoewel de bloedige burgeroorlog in het land sinds 2003 voorbij is en de economie aantrekt, kampt Liberia nog steeds met grote problemen. Economisch en politiek gezien is het land nog

steeds erg fragiel, zo benadrukte Sirleaf in haar gesprek met Bush. De Amerikaanse president heeft zijn minister van Financiën Henry Paulson gevraagd met het IMF over een verlichting van Liberia’s schulden te praten. ‘Het is erg belangrijk dat wij onze vrienden van het IMF laten weten dat schuldenverlichting voor Liberia hoog op onze agenda staat,’ zei Bush tegen Sirleaf. Liberia, het land dat in de negentiende eeuw werd opgericht door voormalige Amerikaanse slaven, is al eerder geholpen door de Verenigde Staten. Afgelopen februari werd een schuld van 250 miljoen euro kwijtgescholden. De totale schuld die Sirleaf heeft geërfd van haar voorgangers is 2,6 miljard euro. Hiervan is 1,1 miljard van het IMF. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ........................................................................................................................

Mysterieuze verschijning

Immigranten slaags met politie

POLEN HERKENNEN JOHANNES PAULUS II IN VREUGDEVUUR

GEVECHTEN OM ILLEGALE KROTTENWIJKEN IN MADRID

Een mysterieuze foto van een vreugdevuur heeft in Polen nogal wat commotie teweeg gebracht. Op de foto zou een silhouet te zien zijn van de geliefde paus Johannes Paulus II. De foto werd gemaakt door de Pool Grzegorz Lukasik en is verspreid in Poolse kranten, maar ook in Duitsland en Italië. Lukasik maakte de foto bij een ceremonie ter herdenking van de tweede sterfdag van de populaire paus. De fotograaf was met zijn broer

De Spaanse politie is slaags geraakt met immigranten tijdens een actie om de krottenwijk Cañada Real Galiana neer te halen. In de krottenwijk even buiten Madrid hebben zich dertigduizend mensen gevestigd, voornamelijk van Roemeense en Marokkaanse afkomst. Zes agenten en twee Marokkanen raakten licht gewond bij schermutselingen die bijna een uur duurden, meldde de politie. De immigranten bekogelden de politie met gasfles-

en zus naar de ceremonie rond de berg Matyska, honderd kilometer van de geboorteplaats van de paus Wadowice, gereden. Pas bij de terugrit ontdekte hij dat op zijn digitale camera een foto stond waarop de paus gebogen zijn zegen leek uit te spreken. De foto werd gemaakt op 21.37, precies de tijd dat de paus stierf in 2005. Gedurende het 27-jarige pontificaat van Johannes Paulus II staken bewoners altijd een vuur aan als hij langskwam.

AP

sen en stenen. Volgens de afdeling huisvesting van de gemeente Madrid handelde de politie op grond van een gerechtelijk bevel om meerdere van dit soort nederzettingen, die zich voornamelijk ten noorden van de Spaanse hoofdstad bevinden, van de kaart te vegen. De stad probeert de bewoners van deze illegale krottenwijken al jaren ergens anders onder te brengen, maar vooralsnog zonder succes.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................ ............................................................ ...............................................................................

Ook op deze dag...

Doodswensen (1)

Doodwensen (2)

Maakte de Franse heroverwinning van Bordeaux in 1453 op de Engelsen een einde aan de Honderdjarige Oorlog.

Als Britten dood gaan, willen ze graag een mobieltje meenemen in hun grafkist. Of gecremeerd worden met de as van een overleden huisdier.

Ook moet iemand nakijken of ze wel echt dood zijn, door een spiegel voor hun gezicht te houden en te kijken of deze beslaat. Dat blijkt uit een Britse enquête naar begrafeniswensen.

12

Achtergrond Buitenland

 

    

 


der, meer duurzaam gebruik van het hout. Zij concludeerden ook dat de bewoners niet waren geraadpleegd en dat de benodigde milieuonderzoeken niet waren uitgevoerd vóór de kettingzagen begonnen te brommen. Men claimt dat in plaats van ontwikkeling en rijkdom, het kappen overal ondervoeding veroorzaakt, vooral onder kinderen. Het vellen van de bomen zou ook leiden tot hernieuwd geweld in een regio die juist aan het opkrabbelen is na jaren van burgeroorlog, waarin meer dan vier miljoen mensen zijn gestorven. Sinfasi, die aan het hoofd staat van een coalitie van twaalf pygmeegroeperingen, zegt dat hij de nieuwe Wereldbankpresident Robert Zoellick wil houden aan de beloftes van zijn voorganger Paul Wolfowitz. Volgens hem wisten zijn mensen pas dat

Het kappen veroorzaakt overal ondervoeding, vooral bij kinderen

Zeshonderdduizend pygmeeën zijn voor hun voortbestaan afhankelijk van het regenwoud. GETTY IMAGES

Congo Stammen voeren in Washington actie tegen de Wereldbank

De pygmeeën zijn ’t zat Het Congolese regenwoud wordt langzaam maar zeker gekapt. De pygmeeën, die er sinds mensenheugenis wonen, voeren nu actie. ‘Niemand vraagt ons wat.’ Jonathan Brown KINSHASA

...

Een brommende geluid kondigt de komst van de houthakkers aan, diep in het hart van het regenwoud in Congo. Voor de pygmeestammen die deze ondoordringbare jungle al duizenden jaren bewonen, is het geluid van de naderende colonne de voorbode van honger en het verlies van

een manier van leven die al honderden generaties bestaat. ‘Zij nemen reusachtige machines mee die diep het oerwoud in gaan en zo’n lawaai maken dat al het wild vlucht’, zegt Adrian Sinafasi, de man die de buitenwereld probeert te waarschuwen voor de benarde situatie van de pygmeeën in Centraal-Afrika. ‘Als de houthakkers komen, brengen ze heel veel werklui mee om de bomen te vellen. Die moeten ook eten en gaan jagen, maar zij gebruiken vuurwapens in plaats van de traditionele wapens.’ Sinafasi staat aan het hoofd van een pygmeedelegatie die deze week in Washington een ontmoeting heeft

met de nieuwe directeur van de Wereldbank. Hij hoopt dat de besprekingen kunnen leiden tot de bescherming van het op een na grootste regenwoud ter wereld. De vertegenwoordigers van een van de geïsoleerdste volkeren van Afrika kwamen maandag in de hoofdstad van de VS aan. Er bestaat groeiend optimisme dat ze hun voordeel kunnen doen met de internationale verontwaardiging over het plan van de bank om 60.000 vierkante kilometer ongerept woud in handen te geven van de houtbedrijven. Veertig miljoen mensen in Congo zijn voor hun voortbestaan afhankelijk van het regenwoud. Onder hen zijn bijna 600.000 pygmeeën, die een David en Goliath-gevecht voeren tegen de plannen om miljoenen hardhoutbomen te vellen, vooral om tuinmeubilair en vloerdelen te ma-

ken voor huizen in Europa. Het regenwoud houdt bijna 8 procent van de kooldioxide op aarde vast en is het thuis van een grote verscheidenheid aan planten en dieren, waaronder de bonobo-apen die alleen in het bekken van de Congorivier voorkomen. De inheemse stammen behaalden afgelopen maand een overwinning toen hun klachten valide werden bevonden door onafhankelijke experts van de bank. Waarnemers geloven dat de directie van de bank geneigd is te accepteren dat de volkeren die in het woud wonen in principe het laatste woord moeten hebben als het om ontwikkelingsplannen gaat. De studiegroep die Congo bezocht om de claims van de pygmeeën te onderzoeken vond het bewezen dat de economische waarde van de bomen enorm overdreven was en dat de officials niet gekeken hadden naar an-

hun land bestemd was voor de houtindustrie toen de bulldozers de dorpen binnenkwamen. ‘Als de houtbedrijven arriveren, verbieden ze ons het bos nog te gebruiken. Zij hakken in het wilde weg bomen om en houden geen rekening met het feit dat wij de rupsen uit sommige bomen eten of dat we op sommige plaatsen paddestoelen zoeken of honing halen.’ De plannen om het houtkappen als industrie toe te laten in Congo zijn opgesteld toen de Wereldbank zich in 2002 weer met het land ging bezighouden om er de belangrijkste houtproducent van Afrika van te maken. De bloedige burgeroorlog heeft miljoenen levens gekost, maar de vrede brengt een nieuwe dreiging: de westerse bedrijven die terugkeren om de prille stabiliteit van het land te exploiteren. Door de wouden in het oosten worden wegen geploegd en in het westen worden de spoorlijnen en havens rond hoofdstad Kinshasa verbeterd. Mensen die zich voor de zaak inzetten vrezen dat die overontwikkeling, in combinatie met de corruptie die overal in de regionale politiek heerst, voor het regenwoud het begin van het einde betekent. Simon Cousell van de Rainforest Foundation, een Britse instelling die de pygmeeën steunt in hun strijd tegen de houtbedrijven zegt: ‘Het bestuur van de bank heeft de mogelijkheid een grote milieu- en humanitaire ramp te voorkomen. Ze moeten er op staan dat er een eind komt aan de ontbossing en samen met de regering werken aan een manier om de bossen te behouden voor het Congolese volk.’ 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... ............................................................................... KORT

Jongens verklaren seks te hebben gehad

Vertaalfout oorzaak ophef over atoomprogramma

ARRESTATIEBEVEL TEGEN CANADESE PEDOFIEL NEIL

111

Stel tijdens Nederland Leest een vraag aan al@din over De gelukkige klas en maak kans op een opleiding naar keuze ter waarde van 1.500 euro!

al@din, de persoonlijke vragendienst op www.bibliotheek.nl of de website van je eigen bibliotheek Chatten met al@din kan ook!

Het foutieve bericht dat Syrië claimt dat Israël een luchtaanval uitvoerde op een Syrische nucleaire installatie is het gevolg van een vertaalfout. Dat hebben de Verenigde Naties gezegd. Het gewraakte bericht was groot nieuws in het Midden-Oosten. Syrië ontkende dat een van zijn gezanten dinsdag tegen de ontwapeningscommissie van de Algemene Vergadering van de VN zei dat Israël een nucleaire installatie in Syrië had aangevallen. Het land beschikt naar eigen zeggen niet over nucleaire installaties.

De Thaise politie heeft gisteren een arrestatiebevel uitgevaardigd tegen de Canadees Christopher Paul Neil, die ervan wordt verdacht kinderen seksueel te hebben misbruikt. Vorige week vertrok hij uit Zuid-Korea naar Thailand nadat Interpol foto’s van hem had verspreid. Het arrestatiebevel kan worden uitgevaardigd nu drie Thaise jongens hebben verklaard dat ze betaalde seks met Neil hebben gehad. Neil zou de jongens, destijds 9, 13 en 14

jaar oud, in 2003 geld hebben gegeven voor orale seks. De politie zoekt nog naar een vierde jongen die de nu 32-jarige Canadees ook seksuele diensten zou hebben verleend. Interpol is al drie jaar op zoek naar de man, wiens identiteit dankzij de door Interpol verspreide foto’s bekend werd. Op de verschenen foto’s was het gezicht van de man onherkenbaar, maar computerspecialisten slaagden erin het te reconstrueren.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................ ..........................................................

Ereburger(1)

Ereburger (2)

De Birmese oppositieleidster Aung San Suu Kyi is ereburger van Canada geworden. Dit als reactie op het geweld van de junta.

Andere buitenlandse ereburgers van Canada zijn internationale helden als Nelson Mandela en de Dalai Lama.

Buitenland Nieuws

 

    

 


13

James Watson Rel in Groot-Brittannië

Winnaar van Nobelprijs vindt zwarte mensen dom Nobelprijswinnaar James Watson heeft voor grote opschudding gezorgd door in een Britse krant te zeggen dat ‘zwarte mensen gemiddeld dommer zijn dan blanken’. Redactie buitenland AMSTERDAM

...

Het Londense Science Museum wil niet dat James Watson vanavond spreekt op een symposium. Volgens een woordvoerder van het museum heeft hij met zijn racistische uitspraken een grens overschreden.

Het museum liet in een verklaring weten dat het heus niet bang is heikele punten aan te snijden maar geen platform wil zijn voor deze ideeën. Dit weekend zei Watson in de krant Sunday Times dat hij denkt dat zwarte mensen dommer zijn dan blanken. Hij vindt ook dat ‘gelijkheid van verstandelijke vermogens tussen rassen een illusie is’. Hij ziet het vanwege intelligentieverschillen tussen rassen somber in voor Afrika. ‘Ons ontwikkelingsbeleid is gebaseerd op de aanname dat de intelligentie van Afrikanen dezelfde is als de onze, ter-

wijl alles uitwijst dat dit niet zo is.’ Vanuit de wetenschap, mensenrechtenorganisaties en de politiek is woest gereageerd op zijn uitspraken. Watson kreeg in 1962 de Nobelprijs voor de geneeskunde voor het ontrafelen van de structuur van het DNA-molecuul in 1952. Hij toert nu door Groot-Brittannië om zijn biografie te promoten. Andere instituten hebben hem niet afgezegd. De universiteit van Bristol zei dat ze hem de mond niet willen snoeren maar dat hij harde vragen kan verwachten. Watson kwam al eerder dubieus in

De Amerikaan James Watson kan harde vragen verwachten. ZUMA PRESS/HH

het nieuws toen hij beweerde dat vrouwen het recht zouden moeten krijgen abortus te plegen wanneer

een (nog te ontwikkelen) genetische test zou bewijzen dat hun ongeboren kind homoseksueel is. 1

Kenia Nicholas Rajula heeft ook politieke plannen

Na ruim acht jaar

De ambitieuze neef van Obama

Benazir Bhutto is weer terug in Pakistan

De neef van Barack Obama doet mee aan de Keniaanse verkiezingen. Hij hoopt mee te liften op het imago van de Democraat.

AP KARACHI

...

Steve Bloomfield ALEGO USONGA

...

In de bescheiden woning van Sarah Hussein Obama hangen twee verkiezingsposters. De eerste toont het bekende lachende gezicht van Barack, de kansrijke presidentskandidaat in de VS. Op de tweede staat Nicholas, haar andere kleinkind. Die is niet zo bekend als zijn neef, maar dat kan gaan veranderen. In elk geval in Kenia, waar hij strijdt voor een parlementszetel. Nicholas Rajula, zoals hij voluit heet, heeft bepaald geen hinder ondervonden van zijn familiebanden. Toen Obama vorig jaar een bezoek bracht aan Kenia werd het land, en de regio Nyanza in het bijzonder, ondergedompeld in een Obama-mania. Pasgeboren baby’s werden Obama genoemd, een kleuterschool kreeg zijn naam en zelfs het lokale Senatorbier werd omgedoopt. ‘Het zou erg goedkoop zijn om telkens de naam van mijn neef te laten vallen’, geeft Rajula toe. ‘Maar als men mij met hem wil associëren, heb ik daar geen problemen mee.’ Veel kiezers hebben de link dan ook al gelegd. Charles Odhiambo, een dertigjarige fietstaxichauffeur, legt uit waarom hij op Rajula gaat stemmen. ‘Als

Nicholas Rajula (midden) zwaait tijdens zijn verkiezingstournee naar zijn aanhangers. HOLLANDSE HOOGTE hij wint en Barack misschien ook, dan kunnen ze samen heel wat goeds voor dit land doen.’ Obama’s vader, die ook Barack heette, was een geitenherder in Nyangom-Kogelo, het dorp waar Sarah Hussein Obama nog steeds woont. ’Ik denk dat zowel Barack als Nicholas kan winnen’, zegt mevrouw Obama. ‘Ze bedrijven ieder politiek op hun eigen manier, maar ze zijn alle-

bei sterker dan hun tegenstanders.’ Nicholas week niet van zijn neefs zijde toen die vorig jaar op bezoek kwam. Zeker niet toen Barack een kijkje ging nemen in de kersverse Barack Obama-kleuterschool. Nicholas is de beschermheer van die school, en schonk boeken en materialen voor de leraren. ‘Hij heeft het niveau van het onderwijs omhooggetild’, zegt Ann Aromo, een lerares. ‘Nicholas Rajula

redt het wel.’ De Keniaanse verkiezingen zijn in december. Als Rajula zich wil spiegelen aan Barack Obama, dan is Edwin Yinda de lokale Hillary. Volgens Yinda, een rijke zakenman, heeft Rajula geen enkele baat bij zijn connecties. ‘De kiezers kijken vooral naar wat iemand zelf voor elkaar kan krijgen. Ze zoeken iemand met meer ervaring. Mij.’ 1 © The Independent

Benazir Bhutto is gisteren op dramatische wijze teruggekeerd in Pakistan. Na acht jaar ballingschap wegens corruptie werd de ex-premier in Karachi verwelkomd door een menigte van zeker 150.000 mensen. De regering was er als de kippen bij om te zeggen dat het er heel wat minder waren dan de miljoen aanhangers waar Bhutto het over had. Woordvoerder Muhammed Ali Durrani noemde de bijeenkomst zelfs een flop. ‘Dit waren alleen maar partijleden van de PPP. Dit was niet het gewone publiek.’ Bhutto, twee keer eerder premier, huilde toen ze uit het vliegtuig stapte. ‘Ik heb de uren, de minuten en de seconden geteld alleen maar om dit land weer te zien’, zei ze. Daarna klom ze op het dak van een vrachtwagen en begon aan een triomftocht door de grootste stad van Pakistan. Bhutto is teruggekeerd voor de komende parlementsverkiezingen. Met de herkozen president Musharraf heeft ze waarschijnlijk een deal gemaakt die haar een nieuw premierschap zal opleveren. Ze wil, zo zegt ze zelf, vechten voor de democratie. Ook wil ze de strijd aangaan met de religieuze extremisten die Pakistan de reputatie hebben gegeven van een kweekvijver voor het internationale terrorisme. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ....................................... ......................................

Peking protesteert tegen onderscheiding

KORT 111

VS SCHADEN RELATIE MET CHINA DOOR PRIJS DALAI LAMA De Verenigde Staten hebben de betrekkingen met China ernstig ondermijnd door de Dalai Lama een onderscheiding te geven. Dat heeft de Chinese regering gisteren gezegd. De Dalai Lama kreeg woensdag uit handen van president Bush de Gouden Medaille, de hoogste burgerlijke onderscheiding van het Amerikaanse Congres. Bush riep China bij die gelegenheid op de in ballingschap levende spirituele leider van de Tibetaanse

boeddhisten uit te nodigen om naar Peking te komen. China sprak van een grove inmenging in zijn binnenlandse aangelegenheden. De Amerikaanse ambassadeur in China is bij minister van Buitenlandse Zaken Yang Jiechi ontboden. Het land heeft geen concrete maatregelen aangekondigd als protest tegen de handelwijze van de VS. China wil niets met de Dalai Lama te maken hebben en protesteert steevast als landen hem ontvangen.

Iraans leger betrokken bij gevonden wapenzending

De commandant van de NAVO-troepen in Afghanistan, de Amerikaanse generaal Dan McNeill, heeft gisteren gezegd dat het Iraanse leger betrokken moet zijn geweest bij een zending wapens die vorige maand door ISAFmilitairen in Afghanistan werd onderschept. Bij de zending wapens, die op 5 september in het westen van Afghanistan werd ontdekt, zaten zeer geavanceerde bommen, aldus McNeill. Iran ontkent dat het wapens levert aan Afghaanse opstandelingen en noemt het onlogisch dat een door sjiieten ge-

AP

leide regering zoals de Iraanse de soennitische fundamentalisten van de taliban zou steunen. 111

Kinderen vinden koffer met dode jongen

Spelende kinderen hebben in een park in de Australische stad Sydney een koffer uit het water gehaald die het in plastic gewikkelde lijk van een jongetje bleek te bevatten. De politie had gisteren nog geen idee wie het slachtoffer is. Het jongetje was volgens de politie tussen de 4 en 8 jaar oud. De kinderen haalden de koffer uit een eendenvijver in een buitenwijk van Sydney. Duikers vonden ook kleren en een mes in de vijver.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Ook op deze dag...

Het weer

Snelle schnitzels

2005 –In Bagdad opent het proces tegen Saddam Hussein. Hij wordt in 2006 opgehangen voor misdaden tegen de menselijkheid.

Londen, 13°C/3°C, zonnig Washington, 23°C/18°C, bewolkt en regenachtig Moskou, 11°C/6°C, bewolkt

Voor Duitsers met haast is er nu de broodrooster-schnitzel. Het voorgefrituurde ding hoeft maar drie minuten in de broodrooster om gaar te worden en kan dan worden opgegeten.

14

Nieuws Economie

 

    

 


Aandelenmarkt Beurscrach precies twintig jaar geleden

De dag dat 500 miljard dollar verdampte Het is 19 oktober 1987 als de Amerikaanse aandelenmarkt met een donderende klap ineenstort, de rest van de wereld meesleurend. Edward Deiters AMSTERDAM

...

‘Zwarte Maandag’ is vandaag precies twintig jaar geleden en het is nog steeds een jubileum waarop beurshandelaren met gemengde gevoelens terugkijken. ‘Het was ver-schrik-ke-lijk’, zegt beursveteraan Han Vermeulen die op die bewuste maandag op de Amsterdamse beursvloer stond. ‘Niemand had ooit zo’n bloedbad meegemaakt.’ De jaren tachtig waren jubeljaren voor iedereen die iets met de beurs te maken had. Een van de eerste voortekenen dat er in de beurswereld iets bijzonders te gebeuren stond, was de beursgang van een klein bedrijfje uit Sillicon Valley op 12 december 1980. Het aandeel Apple opende op die eerste handelsdag op 22 dollar en sloot op 29 dollar. Die avond zaten veertig medewerkers van het computerbedrijfje plotseling als miljonairs aan hun diner. Het was de opmaat naar een ongekende aandelen-boom. Investeerders sprongen op elke beursgang die voorbijkwam, corporate raiders maakten elkaar het leven zuur en vijandige overnames waren aan de orde van de dag, veelal gefinancierd met riskante junk-bond constructies. En ondertussen stegen de koersen tot ongekende hoogten. Alleen al in 1986 waren er volgens The Wall Street Journal in de VS bijna 3.000 fusies en buy-outs met een waarde van ongeveer 130 miljard dollar. Uitwassen waren er ook. Zo werd bijvoorbeeld in 1986 de beurs-

handelaar Ivan Boesky wegens voorkennis veroordeeld tot een gevangenisstraf en een boete van 100 miljoen dollar. Hollywood springt er dankbaar bovenop en brengt in december 1987 de film Wall Street uit. ‘Greed is good!’, roept acteur Michael Douglas als beurshandelaar Gordon Gekko in de film die niet beter getimed had kunnen worden. Korte tijd eerder was het misgegaan. En goed ook. Kort na de openingsbel op 19 oktober 1987 raken de financiële markten in de VS in een ongekende neerwaartse spiraal, de rest van de wereld volgt. Het is een van de grootste beurskrachs aller tijden. Aan het einde van de dag heeft de New York Stock

De crash van 1929 lijkt even niet meer dan een hikje in de koersgrafieken Exchange (NYSE) de grootste koersval uit haar geschiedenis achter de rug. De Dow Jones-index verliest met 508,32 punten bijna 23 procent van zijn waarde. De historische crash van 1929 lijkt voor even niet meer dan een hikje in de koersgrafieken, toen daalde de index met honderd punten ofwel 13,5 procent. Wanneer de rook optrekt op die bizarre maandag is in de Dow Jones-index een bedrag van 500 miljard dollar verdampt. Beursveteraan Han Vermeulen staat op de dag van de crash voor effectenhuis Van Meer James Capel op de vloer. ‘We verloren op onze posities ergens in de orde van grootte van driekwart miljoen gulden. Toen mijn bazen in Londen aan het einde van de

dag informeerden hoe erg het bij ons was geweest, zei ik dat we niets hadden verloren. Dat begrepen ze niet.’ ‘Dat zat zo: op een normale dag draaiden we commissies van 150.000 tot 200.000 gulden, die dag was het ruim 750.000 gulden. De spreads waren onvoorstelbaar, de omzetten gigantisch hoog. En vooral de grootte van de orders was echt imponerend, we deden ineens 100.000 Unilevers, een miljoen Olies. Het was een ongelofelijke hectiek, maar vaktechnisch was het eigenlijk een hele mooie dag.’ Een andere handelaar die de slachting meemaakte, is Sem van Berkel. Volgens hem waren er die dag handelaren die de vloer niet meer op durfden. ‘Die hebben we er aan hun lurven weer op gesleept, we moesten doorgaan. De angst voor fouten was enorm. Alles ging met briefjes. We stonden letterlijk tot aan onze enkels in de verkooporders. De hele beursvloer lag vol met papiertjes. Dat ging toen nog allemaal met de hand. We zijn tot diep in de nacht beziggeweest om alles te verwerken. ’ De twee beursveteranen zien, ondanks kredietcrisis en lage dollar, de toekomst optimistisch tegemoet. ‘Die perikelen zullen nog wel even voortduren’, zegt Vermeulen, maar binnen zes tot twaalf maanden zie ik de AEX wel weer lekker doorstijgen.’ ‘De tijden zijn veranderd’, verzucht Van Berkel. ‘Die fysieke handel nam veel tijd in beslag. Heel anders dan de schermenhandel van nu. Maar vooral als het mis ging, stond je schouder aan schouder en gunde je elkaar wat. Er was een ongekend saamhorigheidsgevoel. Als er nu een soortgelijke crash plaatsvindt, denk ik dat ze allemaal van angst de stekker uit die computer trekken en gaan vissen.’

Michael Douglas: ‘Greed is good!’

De echte Wall Street-graaier Ivan Boesky kort na zijn veroordeling. AP

 






 
 
   
  

 
 








!<eb\c\i\`j#fgYXj`jmXeY\jZ_`bYXXi_\`[%

Effectenhandel 




Van der Moolen schrapt banen VS Betten beursmedia AMSTERDAM

...

Effectenhuis Van der Moolen gaat in de komende dagen ongeveer 25 procent schrappen in het werknemersbestand in de Verenigde Staten. Dit maakte het beursbedrijf gisteren voorbeurs bekend in een persbericht. Bij de presentatie van de cijfers over het eerste half jaar van 2007 in augustus gaf Van der Moolen al aan het personeelsbestand in de VS te wil-

len inkrimpen in verband met kostenbesparingen. Een en ander hield verband met zwaar tegenvallende cijfers. In de eerste zes maanden van dit jaar leed Van der Moolen een nettoverlies van 9,6 miljoen euro, hetgeen volgens het handelshuis volledig werd veroorzaakt door de Amerikaanse activiteiten. Van der Moolen gaf bij die gelegenheid aan te verwachten dat de activiteiten in de Verenigde Staten in de tweede helft van het jaar wel winstgevend zouden zijn. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................

Hulpmiddel bij zoektocht naar stage

MAKELAAR MOET LEERLING AAN STAGEPLEK HELPEN Gemeenten krijgen een ‘maatschappelijke stagemakelaar’ die leerlingen uit het voorgezet onderwijs kan helpen aan een maatschappelijke stageplek. Staatssecretaris van Onderwijs Marja van Bijsterveldt trekt hiervoor vijftien miljoen euro uit. Nederland telt 225 gemeenten met scholen voor voortgezet onderwijs. De makelaars zijn nodig om de groeiende vraag naar maatschappelijke stageplekken te coordineren. Vanaf 2011 moeten 195.000

leerlingen een dergelijke stage volbrengen. Circa 40 procent zal het niet lukken een geschikte plek te vinden, verwacht het ministerie. Daar moet de makelaar uitkomst bieden en bemiddelen. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport geeft alle Nederlandse gemeenten nog eens vijftien miljoen euro. Daarmee moet de inzet van vrijwilligers, waaronder de maatschappelijke stages, worden vergroot.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................

Pyjamaconferentie Bijna de helft van de managers werkt thuis regelmatig in pyjama. Daarom zien ze videoconferenties niet zo zitten. Wagen ze zich er toch aan, dan doet 17 procent ondertussen weleens een dutje.

Economie Nieuws

 

 

15

  

 


Goedkoop is het niet en toch maakt een toenemend aantal mensen in sportscholen gebruik van de personal trainer. Het is zelfs de snelstgroeiende beroepsgroep binnen de fitnessbranche. Sharida Mohamedjoesoef AMSTERDAM

...

Een op de drie klanten van de sportschool stopt binnen een half jaar. Het is te zwaar, te moeilijk ook om zelf de discipline op te brengen om door te gaan. Een nieuwe oplossing waarvan een groeiend aantal mensen gebruik maakt is de personal trainer: iemand die je coacht, je een-op-een begeleidt met sporten en die je advies geeft voor een gezondere leefwijze. Je moet er wel wat voor over hebben. De prijzen variëren van dertig euro voor een personal trainer die je in de sportschool een handje helpt, tot liefst tweehonderd euro per uur voor thuishulp bij BN’ers. ‘Maar het is het meer dan waard’, meent Lise

‘Nu heb ik weer een gestroomlijnd lijf en geen last meer van mijn rug’ Weijers (42). Ze overwon haar aanvankelijke scepsis en ging aan de slag met een personal trainer. ‘Ik kampte al jaren met overgewicht en had daarnaast rugklachten. Een sportschool kan dan uitkomst bieden, maar de begeleiding is minimaal. Je gaat als een dolle tekeer om af te vallen. Je raakt gefrustreerd en je haakt af.’ Via een vriendin kwam Weijers in contact met een personal trainer met wie ze nu een keer in de week traint. ‘Hij is er continue bij. Als je stuk zit, motiveert hij en telkens legt hij de lat een stukje hoger. Bijna tien maanden later heb ik minder last van mijn rug en weer een gestroomlijnd lijf. En nog belangrijker, ik heb dankzij hem weer een positief zelfbeeld. Voorheen was ik veel te veel bezig met ‘ik moet afvallen’. Iedere dag een strijd voor de spiegel en gefrustreerd zijn over je lijf. Wat moet ik nu weer aantrekken. Dat gedoe is voorbij.’ Het vak van personal trainers is inmiddels een van de snelst groeiende beroepsgroepen binnen de fitnessbranche, die zo’n 1.700 fitnesscentra telt, 2,5 miljoen beoefenaars heeft en goed is voor een gemiddelde jaaromzet van 1,2 miljard euro. ‘Deze trend zal de komende jaren alleen maar doorzetten’, verwacht Ronald Wouters, directeur van Fit!vak, de brancheorganisatie voor erkende sport- en bewegingscentra. En zo is er nu een beroepsorganisatie voor personal trainers: Club PT. ‘In feite kan iedere Jan Doedel zich personal trainer noe-

‘De personal trainer is er continu bij. Als je stuk zit, motiveert hij en telkens legt hij de lat hoger.’

Markttrend Beroepsorganisatie voor personal trainers

Een eigen trainer als ruggesteuntje men. Je moet het kaf van het koren scheiden’, vindt Tim Schoormans, woordvoerder van Club PT. En dus is Club PT bezig een eisenpakket te ontwikkelen waaraan de personal trainer moet voldoen. ‘De consument krijgt op die manier bovendien een overzicht van trainers die een erkende opleiding hebben gevolgd. Club PT telt inmiddels 170 leden.’ ‘Mensen zijn tegenwoordig veel individualistischer ingesteld. Mijn gezondheid, mijn lichaam, mijn verantwoordelijkheid’, zegt Joost Keet. Keet is zelf personal trainer en een van de mannen achter Paauw & Meerinck Lifestyle Projects, een personal trainingsbedrijf die zich richt op de

vermogende mensen in het Gooi. En dat is te merken ook. Voor de locatie is gekozen voor een chique villa compleet met visgraatparket en een rieten dak, die is gelegen tussen Hilversum en Laren. Keet: ‘Mensen nemen er geen genoegen meer mee als ze van hun instructeur een boekje in de handen gedrukt krijgen met de boodschap: lees dit nou maar, dan komt het vanzelf goed. Wij krijgen vooral zelfstandige ondernemers over de vloer en zelfs kinderen. Die hebben om allerlei redenen geen zin om samen met twintig, dertig zwetende mensen te trainen. Ze kunnen zich de luxe veroorloven om te kiezen voor een één-op-één training die veel ef-

fectiever is, want je krijgt tenslotte alle aandacht. Dat motiveert om meer te trainen en om ook thuis een gedragsverandering door te voeren qua voeding en beweging.’ ‘Tachtig procent van onze klanten komt uit puur cosmetisch motief. Bij ons geen bootcamp-achtige taferelen, maar in alle rust mensen op een intelligente manier begeleiden naar een fitter en dus gezonder leven. Als het moet, komen we je halen en brengen we je ook weer thuis. We hebben zelfs een zakenman die we iedere dag een menu sturen dat hij dan weer aan de kok van het restaurant geeft. Maar we doen ook vips, zoals de bodyguards van Beyoncé.’

Een andere onderneming die actief is op het gebied van personal training is Topshape. Een fysieke locatie hebben ze niet en er wordt ook liever gesproken over een personal trainer-concept, dat bestaat uit de verbinding van topsporters met topmanagers. Tommy Berden, vier keer Nederlands kampioen squash, sloot zich drie jaar geleden aan bij Topshape: ‘Ik zie bij CEO’s van grote bedrijven dezelfde drive, dezelfde motivatie als bij topsporters. Voor beiden geldt dat ze moeten presteren op topniveau. Dat vereist discipline.’ De ceo die Berden onder zijn hoede kreeg, was Hugo Levecke, de voormalige grote baas van Leaseplan. ‘Na het gebruikelijke intakegesprek en een fitnesstest, zocht ik hem op in zijn woonplaats Crailo. We gingen hardlopen in de bossen. Na twee minuten van rennen en wat heen en weer kletsen hoorde ik niets meer: hij zat er helemaal doorheen. Maar hij hield vol. Stapje voor stapje voerden we de training op, totdat hij zich na twee jaar opgaf voor de Dam-totDamloop. Toch even ruim zestien kilometer. Levecke liep hem zonder moeite uit.’ 1 www.lifestyleprojects.nl www.topshape.nu

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................

QUARTERLIFE CRISIS

REALITY TV IS DOOD 111

Helen Johnson, journalist

Zappend langs de (te veel) zenders die ons land inmiddels arm is, ontwaarde ik onlangs ineens dè formatrage van 2007. Reality-tv is dood, leve de competitie-reality! Een voyeuristisch kijkje in het leven van doodgewone of beroemde-maar-o-zo-gewoon-gebleven mensen is volgens de programmamakers van nu niet meer genoeg. Nee, de doodgewone of gewone beroemde mensen moeten daarbij nog een (veelal mensonterende) strijd met elkaar aanbinden. Lachen joh, en kijkcijfersucces gegarandeerd! Dus waar we vroeger genoeg hadden aan Robert ten Brink met een videoboodschap voor een nietsvermoedend liefdesdoelwit, moeten er nu meer-

dere vrouwen naar Alaska afreizen om tussen de gnoes met elkaar in gevecht te gaan voor die ene man. En waar er voorheen nog wel eens op tv werd gekookt, moeten tegenwoordig tientallen aspirant-chefkoks in een keuken alias ‘de hel’ laten zien hoe snel ze een stapel scholletjes kunnen fileren. We kijken naar mensen die anderen op onbewoonde eilanden de kokosnoten uit handen trekken, naar modellen die proberen een fotoshoot in de vrieskou langer te doorstaan dan hun rivalen (en goed voor hun is) en naar couch potatoes die hopen een villa te bemachtigen door bitterballen op een bed uit te kotsen. Een nieuw dieptepunt is bereikt met

HH

het programma F.A.B.S. – Search for a video model, van Veronica. F.A.B.S. staat voor face, attitude, body, sex-appeal en moet een combinatie van factoren zijn die dè nieuwe belofte op videoclipdanseressengebied gaat voortbrengen. Attitude bleek een van de schaarsgeklede heupwieginnen wel

te hebben toen ze na de afwijzing van de jury recht in de lens van de camera fluimde. En ‘face’ kan niks anders zijn dan een directe verwijzing naar het gelaat van een mannelijke jurylid dat door plastische chirurgie dusdanig is toegetakeld dat hij onder geen beding meer kan of mag oordelen over de gezichten van anderen. Ze mogen elkaar allemaal hebben. Ik heb gelukkig een afstandsbediening. En er zit ook nog altijd een knop op die tv. Toch vraag ik me wel eens af wat voor langetermijneffect al die competitieprogramma’s gaan hebben. Want mensen die denken dat het alleen maar gaat om winnen, zijn wat mij betreft meestal losers. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Dure diesel

Optimist

750.000

De dieselprijs heeft een recordhoogte bereikt. 1,139 euro bedraagt de adviesprijs nu; een stijging van 14 procent sinds begin dit jaar.

Leen nooit geld van een optimist. Hij is in staat van je te verwachten dat je het hem teruggeeft. - J. Berry

Zoveel protestbrieven heeft de Vereniging Eigen Huis gisteren aangeboden aan de Tweede Kamer. Huiseigenaren protesteren tegen het vrijgeven van de limiet op de onroerendzaakbelasting.

Boslogica les 5:

Minder CO2? Moeten we juist diesel gaan rijden!

Dan ga je toch die nieuwe, schonere diesels niet extra belasten? CO2 warmt de aarde op, en dat zorgt voor klimaatveranderingen. Een moderne dieselauto stoot al gauw 15% minder CO2 uit dan een benzineauto. En de roetdeeltjes dan? Dieseltechnologie is zeer snel zó geavanceerd geworden, dat moderne diesels nog maar een fractie uitstoten van auto’s van circa 10 jaar geleden. Daarom is het ook ouderwets denken, om nieuwe diesels extra te willen belasten. Zeker gezien het feit, dat het bedrijfsleven in Nederland vrijwel uitsluitend diesel rijdt. De landen om ons heen hebben dat beter begrepen dan wij. Of hebben een overheid die dat beter begrijpt! Kijk voor de oplossingen van Rijdend Nederland op www.stopbos.nl

Dit is een actie van Rijdend Nederland, een initiatief van RAI Vereniging, BOVAG, TLN, EVO en VNA.

Economie Nieuws

 

    

 


17

Laagste cijfer in vijf jaar

Werkloosheid neemt af Redactie economie AMSTERDAM

...

De werkloosheid in Nederland is tussen juli en september verder gedaald, tot 4,3 procent. Hiermee bevindt de werkloosheid zich op het laagste niveau in vijf jaar. Dat bleek gisteren uit de recentste cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In de periode hiervoor bedroeg de werkloosheid nog 4,4 procent. De voor seizoeneffecten gecorrigeerde werkloosheid daalde in het afgelopen half jaar met gemiddeld 7.000 per maand. Gecorrigeerd voor seizoeneffecten kwam de werkloosheid in de periode juli-september 2007 uit op 333.000 personen, 14.000 minder dan in de voorgaande driemaandsperiode.

De niet voor seizoen gecorrigeerde werkloosheid was in de periode juliseptember 2007 eenvijfde lager dan een jaar eerder. De werkloosheid nam af in alle leeftijdsgroepen, maar bij de 25 tot 44-jarigen was de afname relatief sterker dan bij de jongeren en de 45-plussers. In het afgelopen jaar daalde de werkloosheid onder 25 tot 44-jarigen met 39.000 personen tot 133.000. Begin deze maand werd bekend dat er, naast de mensen die als werkloze zijn geregistreerd, nog een arbeidsreserve van ongeveer een half miljoen mensen is in Nederland. Deze mensen willen wel werken maar hebben om uiteenlopende redenen geen baan. Onder hen bevinden zich relatief veel vrouwen en hoogopgeleiden. 1

Uitkeringen ‘UWV en gemeenten falen’

Reïntegratie geen succesverhaal Tweederde van alle reïntegratietrajecten is vorig jaar mislukt. Een kostbare zaak; het traject zelf kost al duizenden euro’s per persoon. Annemieke van Dongen AMSTERDAM

...

Slechts eenderde van de ongeveer 100.000 mensen die in 2006 aan een reïntegratietraject deelnamen, vond een baan. Dat maakte de Raad van Werk en Inkomen (RWI) gisteren bekend. Gemeenten en uitkeringsinstantie UWV huren reïntegratiebedrijven in om mensen met een uitkering weer aan het werk te helpen. Die bedrijven regelen opleidingen, persoonlijkheidstrainingen en hulp bij het solliciteren. De kosten daarvan lopen uiteen, maar bedragen volgens de RWI gemiddeld tussen 2.000 en 5.000 euro per persoon. De 67.000 mislukte reïntegratiepogingen kostten de staat vorig jaar dus 134 tot 335 miljoen euro. Een kostbare zaak, temeer omdat de uitkering van mensen die geen baan vinden doorloopt. Volgens de RWI laten gemeenten en UWV steken vallen. Slechts 30 procent van de WW’ers en 15 procent van de WAO’ers kreeg na een mislukte reïntegratiepoging een vervolgtraject aangeboden. Of en hoe de rest

Wel een mooie schaal, geen mooie bedrijfsresultaten. PICS UNITED/RUUD VERHALLE

Jaarrekening Tien miljoen verlies maar goede vooruitzichten

nog wordt geholpen, wordt niet bijgehouden. Om de kans op succes te vergroten, zet uitkeringsinstantie UWV tegenwoordig reïntegratiecoaches in. ‘Iedereen die nu in de WW belandt, krijgt een persoonlijke begeleider’, zegt Jan Stalman. ‘Die helpt de WW’er tijdens en na het reïntegratietraject, tot het moment dat hij een baan gevonden heeft.’ De ervaringen zijn volgens hem positief, net als de eerste resultaten. In de eerste helft van 2007 hielpen de reïntegratiecoaches van UWV 13.500 mensen weer aan het werk, tegenover 10.500 in heel 2006. Stalman: ‘omdat de coaches mensen begeleiden tot ze een baan hebben, is een tweede traject via reïntegratiebedrijven niet meer nodig.‘ 1

Reïntegratie werkt vaak niet. HH

De resultaten van Ajax rollen alle kanten op Ajax kende vorig voetbalseizoen een dalende omzet en leed ruim tien miljoen euro verlies. Ondanks de deprimerende cijfers ziet de directie de toekomst zonnig in. Mathijs Rotteveel AMSTERDAM

...

‘We hebben wél de Johan Cruijffschaal gewonnen’, vat Ajax-directeur Maarten Fontein tijdens de presentatie van de cijfers over seizoen 20062007 de successen van vorig voetbaljaar samen. Zijn gespeelde trots lijkt op die van een jongetje dat zijn ouders moet vertellen dat hij dik is blijven zitten, maar hen erop wijst dat hij een acht voor handenarbeid op zijn rapport heeft. In de zomer van vorig jaar heeft de directie van Ajax een ambitieus beleidsplan gepresenteerd. Binnen vijf jaar moet de club structureel tot de beste zestien clubs van Europa behoren. Daarnaast moet de club eens in

de twee jaar landskampioen worden en moet de omzet van de club jaarlijks met vijf à zes procent groeien. In het eerste jaar na presentatie van deze doelstellingen is geen van alle gerealiseerd. Fontein had een hele lijst met excuses paraat: ‘Er zijn vorig seizoen tien spelers vertrokken en bijna de voltallige trainersstaf, bovendien zijn de kosten sterk gestegen door de stijging van de spelerssalarissen en de hogere transfersommen die we moesten betalen.’ Zo ging hij nog even door. ‘Het belangrijkste is dat we de Champions League niet hebben gehaald en geen kampioen zijn geworden.’ Probleem in de bedrijfsvoering van Ajax is, dat er elk seizoen wel honderden redenen zijn op te voeren waarom een bepaald resultaat wel of niet behaald wordt: blessures van spelbepalende spelers, een slechte loting in de Europa Cup, een bal op de paal of een miljoenenwinst uit een plotselinge transfer. Over de toekom-

stige winst van Ajax is eigenlijk geen fatsoenlijke voorspelling te doen. Ook dit jaar vertrekt een trainer voortijdig en is de club de Champions League misgelopen. Desondanks zijn de financiële vooruitzichten voor dit seizoen uitstekend: Wesley Sneijder, Ryan Babel en Tom de Mul werden in het begin van het seizoen voor 38 miljoen euro netto verkocht. Met deze ‘overige baten’ verdiende Ajax in een paar weken tijd meer dan gewoonlijk in een half jaar. De bal is rond en de financiële resultaten van Ajax rollen alle kanten op. Toch presenteerden Fontein en financiële man Jeroen Slop de resultaten alsof het ging om een normaal, enigszins voorspelbaar beursbedrijf. Ze waren dan ook dolblij met het nieuwe Aegon-sponsorcontract voor de komende zeven jaar. ‘Het imago van Aegon sluit precies aan op dat van Ajax: degelijk en betrouwbaar. Bovendien levert het contract ons twaalf miljoen euro per jaar op.' 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ....................................... ......................................

Computersysteem geeft keten aan errors

KORT 111

VISTA VEROORZAAKT EEN OP VIER COMPUTERPROBLEMEN Besturingssysteem Windows Vista veroorzaakt ruim een kwart van de computerproblemen. Het gaat dan om printers en netwerken die niet meer functioneren, softwareprogramma’s die niet meer werken of computers die zeer traag worden. Dat blijkt uit cijfers van DigiProfs, het landelijke netwerk van computersupportbedrijven met het keurmerk Computerhulp Ok. Digiprofs registreerde vanaf de derde week in sep-

Fugro krijgt opdracht voor research Middellandse Zee

Fugro heeft een opdracht gewonnen voor een gedetailleerd onderzoek in de Middellandse Zee. De opdrachtsom bedraagt ongeveer 18 miljoen euro. Dat maakt de toeleverancier aan de olie- en gasindustrie gisteren bekend. Het doel van het onderzoek is het bepalen van de beste route voor de Galsi gaspijpleiding. Deze gaat lopen van Algerije naar het zuiden van Sardinië en van het noorden van Sardinië naar het vasteland van Italië. Het project behelst tevens onderzoek van de vier locaties waar de leiding aan land komt.

tember tot en met de tweede week in oktober in totaal vijftienhonderd problemen die consumenten niet zelf kunnen oplossen, meldt brancheorganisatie Bocoh. Bocoh vindt een boycot van het besturingssysteem, waartoe de Consumentenbond onlangs opriep, te ver gaan. Het zou een goed systeem zijn, maar in combinatie met al in gebruik zijnde hard- en software zouden nog steeds vervelende problemen kunnen ontstaan. 1

De pijpleiding wordt 529 kilometer lang en ligt in waterdieptes tot 2.850 meter. Het project gaat meteen van start. Het onderzoek zal tot april 2008 duren en de opdracht wordt eind juli 2008 afgerond. 111

Nestle boekt omzetgroei in derde kwartaal

Het Zwitserse voedingsconcern Nestle heeft in het derde kwartaal een omzet behaald van 27,6 miljard Zwitserse frank. Dat is een stijging van 10 procent ten opzichte van de omzet van een jaar eerder. Dat heeft ‘s werelds grootste producent van voedingsmiddelen gisteren bekendgemaakt.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Geld stinkt

Winst voor Nokia

Hartstikke nep

Geld is als mest; het is alleen goed als het wordt verspreid. - Francis Bacon

Mobieltjesmaker Nokia, heeft in het derde kwartaal van 2007 85 procent meer winst geboekt.

Ruim 75.000 stuks nepmerkkleding zijn vorige week in beslag genomen. De Fiod-ECD deed huiszoekingen in de omgeving van Rotterdam. Twee personen zijn opgepakt in verband met de zaak .

18

Nieuws Economie

 

    

 


Cijfers Amerikaanse kredietcrisis drukt resultaten

Bank of America verliest fors Bank of America ziet eenderde van de winst verdampen als gevolg van de kredietcrisis. Redactie economie AMSTERDAM

...

Winstdaling door ‘ongekende marktverstoringen’. AP

Bank of America, de op een na grootste bank van de Verenigde Staten, heeft over het derde kwartaal van 2007 de nettowinst zien dalen met 32 procent tot 3,70 miljard dollar ten opzichte van 5,42 miljard in dezelfde periode vorig jaar. De bank wijt de winstdaling van 1,33 miljard dollar aan ‘ongekende marktverstoringen’ als gevolg waarvan de nettowinst bij global corporate en investmentbanking met 93 procent is gedaald naar 100 miljoen dollar ten opzichte van 1,43 miljard een jaar eerder.’ Al eerder gaf het bedrijf aan dat de problemen in de kredietmarkten een ‘betekenisvolle invloed’ zouden hebben op de derdekwartaalresultaten

van zijn investment en corporate banking onderdelen. De Amerikaanse bank haalde op 23 april de Nederlandse media toen de bank zijn plannen bekendmaakte om LaSalle Bank over te nemen van ABN Amro voor 21 miljard dollar. Rijkman Groenink, de grote baas van ABN Amro ging akkoord, zonder daarbij te overleggen met de aandeelhouders. Deze beslissing schoot de Vereniging van Effectenbezitters (VEB) finaal in het verkeerde keelgat. Ook het consortium van Royal Bank of Scotland, Fortis en Banco Santander, was allesbehalve amused, te meer omdat het trio net zijn voornemen bekend had gemaakt om 39 euro per aandeel ABN Amro te bieden, hoger dan het eerdere bod van Barclays, maar dan wel onder voorwaarde dat de verkoop van LaSalle Bank aan Bank of America niet zou doorgaan. De VEB liet er in elk geval geen gras over groeien en tekende bezwaar aan

bij de ondernemingskamer tegen verkoop van de Amerikaanse dochter Bank LaSalle aan Bank of America. Een bezwaar dat werd gehonoreerd door de voorzitter van de ondernemingskamer Huub Willems. Die oordeelde dat de verkoop moest worden voorgelegd aan de algemene vergadering van aandeelhouders. En dus waren de poppen aan het dansen bij Bank of America. De Amerikaanse bank dreigde ABN Amro voor de rechter te slepen als de verkoop van LaSalle werd afgeblazen. ABN Amro stapte naar de Hoge Raad om het besluit van de ondernemingskamer aan te vechten. En met succes. De definitieve uitspraak kwam op 13 juli 2007: ABN Amro was niet over de schreef gegaan bij de verkoop van LaSalle zonder toestemming van de aandeelhouders. Het consortium ging uiteindelijk overstag en dus zal de Royal Bank of Scotland het nu zonder de hoofdprijs LaSalle moeten doen. 1

bouwconglomeraten heeft hij ook goud in handen.

clusie is een feit: eigenlijk is grondstofbeleggen een abc’tje. Het is daarom een raadsel waarom de rest van de kudde zo ver achterblijft op Hambro’s Blackrock Merrill Lynch World Mining Fund. Zijn er dan geen risico’s? Natuurlijk. Elke hete markt koelt vroeg of laat af. Met de groeiende macht van met name China komt de dag naderbij dat het land zich niet alleen als klant, maar ook als koning gaat gedragen en haar machtspositie uitbuit. 1

Beurs Beurs vandaag Profiteren van stevige rally

Grondstof tot nadenken Doe-het-zelven kan altijd, maar een fonds is wel zo handig om in grondstoffen te beleggen. Eén naam springt hierbij meteen in het oog: het Blackrock Merrill Lynch World Mining Fund. AMSTERDAM

...

Vooral in China en India zijn de (edel)metalen niet aan te slepen en de prijzen blijven daardoor maar stijgen. Beleggers kijken gretig naar manieren om hiervan te profiteren. Een beleggingsfonds misschien? Elke sector heeft zijn ongekroonde koning en binnen het aanbod van industriële materialen geldt het Blackrock Merrill Lynch World Mining Fund als de norm. Deze maand staat in beleggersblad IEX Magazine

een portret van dit opvallende fonds. Het World Mining Fund staat ook dit jaar in de rendementsoverzichten weer stijf bovenaan. Zowel sinds 1 januari als over de afgelopen twaalf maanden, drie jaar en vijf jaar is er geen fonds dat kan tippen aan de stockpicks van fondsbeheerder Evy Hambro. Hambro is een grote naam in de wereld van grondstoffen. Zijn steevaste outperformance van de overige fondsen is knap.

40% rendement Op het eerste gezicht lijkt het samenstellen van een industriële materialenportefeuille namelijk niet moeilijk. Men neme Vale Rio Doce, BHP Billiton en Rio Tinto en vulle dat aan met klein grut. Cijfers spreken boek-

delen. Sinds 1 januari boekte Hambro’s fonds een rendement van 40%. Het fonds dat daarbij het dichtst in de buurt komt, is Carmignac Commodities met 23%. Het sectorgemiddelde ligt op 20% (peildatum 20 september 2007). Vooral de gok van Hambro op de grote drie mijnbouwconglomeraten (samen goed voor een kwart van zijn portefeuille) pakt dit jaar goed uit. Opvallend is de lage weging van goud in de portefeuille (circa 10%). Drie jaar geleden was die weging nog 25% en Hambro die ook het World Gold Fund runt, moet die industrie ook op zijn duimpje kennen. Ondanks dat de goudprijs bezig is aan een stevige rally, heeft hem dat er niet toe verleid de weging naar oude hoogte op te krikken. Met de mijn-

Onverzadigbare honger De talloze investeringen in infrastructuur en productiecapaciteit betalen zich nu uit. Daarnaast zijn diverse materialen de afgelopen twee jaar bezig record na record neer te zetten. Voeg daarbij de speculatie op grote fusies en overnames en de onverzadigbare honger van de grote twee Aziatische machten en de con-

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

Auw Sligro 111

Beursfavoriet Sligro moest gisteren een flinke veer laten. Jarenlang ging het crescendo, zowel operationeel als op de beurs. Nu ondervindt de onderneming tegenslag bij het ombouwen van nieuw gekochte supermarken. Maar waar overgenomen wordt, moet gesaneerd (of opgeknapt) worden en dat kost tijd en geld. En Sligro kennende levert dit straks weer z’n geld op. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... .......................................

Het Panel

STELLING VAN DE DAG: WAT DEED U OP 19 OKTOBER 1987? 111

Vandaag is het zover, de officiële verjaardag van de krach van 1987. Net als de moord op president Kennedy of die op Pim Fortuyn weten veel mensen nog wat zij deden die dag en er allemaal door hun hoofd ging. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................

Diepe crisis

Vreemde dip

Geen open-end meer

JACQUES POTUIJT,

LEX HOOGEDUIN,

NICO VAN GEEST,

ONAFHANKELIJK BEURSCOMMENTATOR

DIRECTEUR IRIS/CHIEF ECONOMIST ROBECO

ANALIST BIJ KEIJSER CAPITAL

111

111

111

‘Ik dacht, verdomd, nu maken we hetzelfde mee als in 1929! Beelden van een langdurige malaise doemden op. Ik werkte destijds bij de ABN en was de hele dag bezig met beleggers aan de telefoon gerust te stellen. En ja hoor, het kwam goed en veel eerder dan ik had durven hopen.’ 1

‘In 1987 was ik universitair docent in Groningen. Mijn collega professor Pen zei de volgende dag dat hij zijn hoed zou opeten als er nu geen recessie kwam. Die kwam helemaal niet! Geen herhaling van 1929, maar een vreemde dip in de koersontwikkeling, die de groei ongemoeid liet.’ 1

‘Op (maandag) 19 oktober 1987 was ik voor het eerst in de Verenigde Staten. Die ochtend werd mijn baas uit bed gebeld door het kantoor in Amsterdam. Het open-end Robeco fonds schortte de notering op omdat er te veel werd aangeboden. Open-end was ineens geen open-end meer.’ 1

Wetenschap Nieuws

 

    

 


19

Criminologie Veiligheid op straat

Oom agent als buurtwerker Als het om criminaliteit gaat, zoeken politici naar kant-en-klare oplossingen, liefst uit het buitenland. Een illusie, waarschuwt criminoloog René van Swaaningen. Wat nodig is, is herstel van de jeugdzorg.

tieven van criminelen, hun achtergrond, en de effecten van interventies. In Rotterdam stellen we de dynamiek tussen criminaliteit en controle centraal.’ Beleidsmakers zijn altijd op zoek naar die ene aanpak . ‘En dan het liefst uit het buitenland. Het bekendste voorbeeld daarvan is het zero tolerance-beleid waarmee de New Yorkse burgemeester Giuliani ooit goede sier maakte. Een dergelijke aanpak wordt enthousiast gekopieerd, maar onderzoek waarin vraagtekens worden geplaatst bij het effect is op de een of andere manier nooit bij de beleidsmakers aangekomen. Een ander voorbeeld zijn de werkkampen waar Rouvoet nu weer mee komt en waar minister-president Lubbers al veel eerder een pleidooi voor hield. Het is het kopiëren van de zogenoemde bootcamps die in de VS heel even populair waren, maar volstrekt niet werkten.’

Marcel Hulspas PLAATSNAAM

...

Minister Rouvoet heeft de Tweede Kamer verteld dat hij ‘een landelijk dekkend netwerk’ wil opzetten van opvoedingskampen voor probleemjongeren die de buurt ‘terroriseren’. Een mooi voorbeeld, aldus René van Swaaningen, van de huidige neiging om maatschappelijk werk opnieuw uit te vinden, maar dan door justitie en onder het kopje ‘veiligheid’. We zijn bang geworden, constateert de Rotterdamse hoogleraar internationaal vergelijkende criminologie. ‘De omslag vond plaats omstreeks het jaar 2000. Het thema veiligheid kwam sterk op. We voelden ons bedreigd, niet alleen vanuit het buitenland (denk aan het referendum over de EU-grondwet), maar ook door allochtonen in eigen land.’ De angst voor verloedering van de samenleving leidde tot een roep om zwaardere straffen. Zijn rechters vanaf toen ook strenger gaan straffen? ‘Nee, die trend begon al veel eerder, halverwege de jaren ‘80. De Commissie-Roethof vestigde de aandacht op de kleine criminaliteit, die in de voorafgaande jaren sterk gestegen was. Eigenlijk is dat begrip 'kleine criminaliteit’ pas daarna ingeburgerd. Begin jaren ‘90 werd dankzij de Commissie-Van Traa duidelijk hoe omvangrijk de georganiseerde misdaad in ons land was. Die ontwikkelingen hebben ertoe geleid dat justitie steeds zwaardere straffen ging opleggen. De getallen zijn echt opmerkelijk. Begin jaren ‘70 telde Nederland 18 gevangenen per 100.000 inwoners. Halverwege de jaren ‘80 lag dat rond de 40, maar daarmee behoorde Nederland nog steeds tot de landen met het minste aantal mensen in de gevangenis. Nu is het 136 per 100.000, waarmee Nederland de grootste stijger wereldwijd is.’ En is Nederland door dat strengere straffen veiliger geworden? ‘Zoiets is heel moeilijk te meten, maar als je daarmee bedoelt of de criminaliteitscijfers gedaald zijn, dan is het antwoord nee. Uit onderzoek, ook internationaal, blijkt steeds weer dat

‘Ik verwacht meer van de aanpak van probleemwijken dan van justitiële maatregelen.’ THOMAS SCHLIJPER/HH

er geen correlatie bestaat tussen de zwaarte van de straffen die Justitie oplegt en de misdaadstatistieken. Het optreden van justitie weerspiegelt niet de misdaadcijfers – stijgende criminaliteit leidt tot zwaardere straffen, en dat zorgt dan weer voor een daling – maar de toestand van de maatschappij. Een angstige maatschappij roept om zwaardere straffen. Dus hoe lager het vertrouwen in de overheid, hoe zwaarder de straffen. En ook, hoe groter de verschillen tussen arm en rijk, en hoe groter de angst voor criminaliteit, des te zwaarder de straffen.’ Dat betekent dat we het probleem criminaliteit niet door middel van justitiële maatregelen kunnen beheersen? ‘Je moet in ieder geval niet de illusie wekken dat je daar door middel van justitiële maatregelen grote invloed op kunt uitoefenen. Ik verwacht meer van maatschappelijke maatregelen, zoals de aanpak van probleemwijken. Voor een deel is dat terug naar de jaren ‘60/’70, toen er nog geïnvesteerd werd in jeugdzorg en buurtwerk. Die zijn in de jaren ‘80 vrijwel

volledig wegbezuinigd, waardoor een belangrijk vangnet is verdwenen. Wat daar gebeurd is, is echt schandalig. Het vacuüm dat zo is ontstaan, wordt nu in toenemende mate gevuld door een divers controlesysteem bestaande uit buurtvaders, gemeentelijke initiatieven, particuliere bewakingsbedrijven, bewakingscamera’s en door justitie. Oom agent is inmiddels een halve maatschappelijk werker. Op dit moment verdient 14 procent van de beroepsbevolking zijn geld met het in de gaten houden en controleren van medeburgers.’

vooral geïnteresseerd in de gevolgen voor de samenleving, die met een psychologische juist meer in de mo-

Sterrenkunde

Opgehemeld Govert Schilling

...

De sterrenhemel van 19-26 oktober: •

Er is dus ook meer werk voor criminologen? ‘Sinds de jaren ‘90 is er sprake van hernieuwde belangstelling voor de criminologie. Gemeentes zijn in de ban van ‘veiligheid’ en de politie heeft nu meer belangstelling voor misdaadanalyse. Aan de Erasmus Universiteit zijn wij in 2001 gestart met een volledige opleiding criminologie. Traditioneel komen criminologen uit de sociologische of de psychologische richting. Mensen met een sociologische achtergrond zijn

Voor criminaliteit bestaan geen eenvoudige oplossingen. ‘Verreweg de meeste criminelen zijn eenvoudige sukkelaars die het in onze maatschappij niet kunnen bolwerken – althans niet met legale middelen. Hoeveel het er zijn, hangt in grote mate af van de structuur van de samenleving. Iedere maatschappij krijgt de criminaliteit die ze verdient, zei de Franse criminoloog Lacassagne. En dat was 125 jaar geleden.’ 1

•

Zondagnacht (21 oktober) zijn er ‘vallende sterren’ te zien – kosmische stofdeeltjes die in de aardse dampkring verbranden. De stofjes zijn afkomstig uit de Orionidenzwerm, een band van stof, in de ruimte achtergelaten door de beroemde komeet van Halley. De bekende ‘Steelpan’ van de Grote Beer zie je deze week ’s avonds rond 23.00 uur laag boven de noordelijke horizon staan. Recht boven de pan is de

Poolster te vinden, die altijd een vaste plaats aan de hemel heeft. De rest van de sterren draait rondjes om de Poolster. De Volle Maan in de nacht van donderdag 25 op vrijdag 26 oktober is extra groot en helder: de maan staat op 356.754 kilometer afstand – de kleinste afstand die dit jaar bereikt wordt. 1 Meer weten? www.allesoversterrenkunde.nl

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................

Geef die kip een pil!

H MARCEL

HULSPAS

oopopgeleide werkende vrouwen staan stijf van de stress, blijkt uit een enquête. Gemiddeld heeft 22 procent van de beroepsbevolking last van stress, maar vrouwen boven de vijftig klagen veel vaker. Als ze tegen de zestig lopen, klaagt zelfs 40 procent over stress. ‘Een schrikbarende uitkomst’, aldus arbeidspsycholoog Louise Boelens in Trouw. Maar een verklaring heeft ze er niet voor: ‘Hoogopgeleide mannen maken immers net zulke lange, zo niet langere werkdagen.’ Zou de

vrouw toch het zwakke geslacht zijn? Moet ze gewoon harder werken? Boelens laat deze logische conclusies uiteraard netjes liggen. Ze denkt dat bij vrouwen ‘het spanningsveld tussen tijd investeren in werk en gezin eerder gaat wringen’ (terwijl de kinderen de deur al uit zijn?) of dat hoogopgeleide vrouwen vooral werken ‘in sectoren waar werk grote emotionele belasting met zich mee brengt.’ Het klinkt sympathiek maar daar zijn die stresskippen natuurlijk niet mee geholpen. Hoe gaan wij mannen om met deze

‘schrikbarende uitkomst’? Lachen wij de klachten weg? Natuurlijk niet. Hier is sprake is van een verwaarloosde ziekte. Het Postmenopausal Stress Syndrome, stel ik voor. PSS. En er moeten zo snel mogelijk medicijnen komen tegen PSS. Pilletjes waardoor de hoogopgeleide vrouw de zon weer in het water ziet schijnen. Dat is zo gepiept. Denk maar aan verlegenheid. Dat is sinds een paar jaar een erkende klacht, getiteld Social Anxiety Disorder, opgenomen in de DSM, de bijbel der psychiaters. Kort daarop ontdekte GlaxoSmithKline dat minder verlegen worden een van de vele bijwerkingen was van haar antidepressivum seroxat. En dus kan verlegenheid tegen-

woordig worden weggeslikt. Nieuwe diagnoses voor oude pillen: farmaceuten zijn er dol op. In 2012 verschijnt de nieuwe editie van de DSM, maar bedrijven doen nu al hun best om koopziekte, internetverslaving en seksverslaving daarin opgenomen te krijgen. De pillen liggen al klaar. Waarom dan geen PSS? Er is toch wel een farmaceut die medelijden heeft met oudere, hoogopgeleide vrouwen? Maar na 2012 moet het wel afgelopen zijn met dat gezeur. 1 [email protected]

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Of je wacht op hulp...

Geen rust in de kom

Ook spannend

Hongaarse biologen hebben ontdekt dat schildpadden die op hun rug zijn beland drie tactieken hebben om zich om te keren.

Amerikaanse biologen hebben een zebravisje ontdekt met een mutatie die slapeloosheid veroorzaakt. De zebravis is een ideaal proefdiertje.

NASA werkt samen met achtbaanontwerpers om haar 120 meter hoge lanceertorens te voorzien van karretjes op een spoor, om in geval van nood de astronauten zo snel mogelijk beneden te krijgen.

Cultuur

 

 

20

  

 


Film Britse actrice Deborah Kerr overleden

Festival Philip Glass weer in Nederland

Van overspelige vrouw tot non Ster van minimalisme bezoekt Groningen

De Britse filmactrice Deborah Kerr, bekend om haar rollen in From Here to Eternity en The king and I, is overleden.

Arjan Terpstra AMSTERDAM

Femke van Wiggen AMSTERDAM

...

The English Rose, zoals ze vaak werd genoemd, leed al jaren aan de ziekte van Parkinson en werd 86 jaar oud. Kerr werd tijdens haar acteercarrière zes keer genomineerd voor een Oscar voor beste Actrice, onder andere voor haar rollen in From Here to Eternity (1954), The King and I (1957) en The Sundowners (1961), met Robert Mitchum. Kerr verzilverde geen enkele nominatie. Kerr werd in 1921 geboren in het Schotse Helensburough, waar ze ook opgroeide. Haar vader sterft als ze vijftien is, waarna de zeer verlegen Kerr zich vooral op haar dansopleiding richt op de theaterschool van haar tante. Als ze daarnaast, met hulp van diezelfde tante, af en toe een rolletje heeft in een Shakespeare-stuk in het Londense Open Air Theatre, gaat het snel. De Britse filmproducer Gabriel Pascal ziet haar en cast haar voor George Bernard Shaws film Major Barbara (1941). Binnen no-time was Kerr de ster van de Britse cinema. Dat ze ieder soort rol leek te kunnen spelen, van overspelige vrouw in From Here to Eternity tot non in Black Narcissus (1947) hielp daarbij. Op het hoogtepunt van haar roem

Philip Glass is een graag geziene gast in Nederland. Na een optreden op het Holland Festival in Amsterdam wordt nu Groningen vereerd met een bezoek van de componist. De 70jarige meester van het minimalisme doet de stad aan in het kader van het aan hem opgedragen Philip Glass festival, dat morgen begint en een week duurt. Het festival zoomt in op recente werken van de componist, al laat het ook de inmiddels klassieke werken horen uit de jaren zeventig. Werken waar Glass bij zijn eerste solotour in 1969 bij het Nederlandse publiek nog hard voor moest vechten. Legendarisch is zijn eerste Nederlandse concert in het Stedelijk Museum in Amsterdam, waar zijn minimalistische figuren voor baldadigheid zorgde bij het publiek, dat niet veel kon met de repetitieve toonladderreeksen. Eén luisteraar besloot uit boosheid mee te gaan spelen tot Glass hem van het podium gooide. Die tijden zijn voorbij, en na acht symfonieën, twintig opera’s en tegen de veertig filmscores zijn vriend en vijand verzoend met het idee dat Glass een van de belangrijkste componisten van deze tijd is. Zijn invloed

...

‘From Here to Eternity’: Kerr en Burt Lancaster waren echt geliefden.

zei ze eens: ‘Alle succesvolle mensen zijn tegenwoordig zo neurotisch. Misschien moeten jullie geen medelijden meer met hen hebben, maar juist met mij, omdat ik zo ongelofelijk normaal ben.’ Het bleek een voorbode voor het besluit dat ze in 1969 nam: ze zette een punt achter haar filmcarrière, omdat er wat haar betreft te veel seks in films zat. Kerrs laatste publieke optreden was in 1994. Ze kreeg een ere-Oscar. Tijdens die Oscar-uitreiking presen-

teerde actrice Glenn Close een speciale video met haar films, waarop Kerr onverwacht vanachter het filmdoek verscheen. Ze zag er kwetsbaar uit en kreeg een staande ovatie. Nog even verlegen als altijd zei ze toen: ‘Ik ben nog nooit zo bang geweest, maar ik voel me nu al beter, omdat ik weet dat ik onder vrienden ben. Dank jullie voor een mooi leven.’ 1 Deborah Kerr is nu te zien in het Amsterdamse filmmuseum in Black Narcissus.

strekt zelfs voorbij de moderne muziek: ook in avantgardistische techno en noise-rock wordt goed naar Glass geluisterd. Glass zal tijdens het festival zelf spelen bij de Nederlandse première van het avondvullende concertwerk Book of Longing. De muziek voor een zevenkoppig ensemble en vier zangers is gebouwd rond een tekstproject van Leonard Cohen met dezelfde titel. De songwriter is te horen in audiofragmenten die onderdeel van het concert zijn. ‘Ik vond Cohens werk verschrikkelijk mooi, persoonlijk en inspirerend’, sprak Glass bij de wereldpremière in Spoleto, Italië. ‘Na zes jaar zoeken is het eindelijk gelukt onze talenten te koppelen.’ Cohens teksten verhalen over het leven vanuit een vaak boeddhistische visie, waar ook Glass door geïnspireerd is. Naast dit (inmiddels uitverkochte) concert zal Glass een recital geven met romantischer werk. Ook zijn uitvoeringen bij te wonen van de uit Tibet gevluchte zangeres Namgyal Lhamo. In de jaren zestig was zij een grote inspiratiebron voor Glass. Het Groningse ensemble The Northers Consort laat dit horen in twee vroege werken van Glass: Music in Similar Motion en Music in Contrary Motion. 1

Dance Dubstep centraal op Dance Event

Muzikale hybride op de dansvloer Job de Wit AMSTERDAM

...

Sinds gisteren staat het Amsterdamse uitgaansleven drie dagen en nachten in het teken van het Amsterdam Dance Event, dé Europese conferentie voor professionals in de dancemuziekindustrie. In de avonduren is het dj-aanbod in de clubs en discotheken enorm, en om te dansen hoef je gelukkig niet officieel geaccrediteerd te zijn Morgennacht organiseert Paradiso misschien wel het grootste dubstepfeest ooit in Nederland gehouden. De afgelopen vier jaar is het genre nog niet helemaal uit de obscuriteit gekropen, maar het is opvallend hoe

deze soms wat ongemakkelijke dansmuziek aan fans blijft winnen. Dubstep is een muzikale hybride met meerdere roots: dub-reggae natuurlijk, maar ook grime, de Engelse variant op hiphop, en dance-stijlen als 2-step, drum ’n bass, techno en electro. Het relatief lage tempo van dubstep en de vaak drukkende sfeer zorgen er voor dat het geen muziek is die rustig elke dansvloer laat volstromen. De meeste nummers zijn instrumentaal, de eerste pop-crossover moet nog plaatsvinden (al komt de groep Various in de buurt, op hun veelgeprezen album The World is Gone combineren ze de muziek met folky zangeressen). Net als zijn directe muzikale voor-

ganger, 2-step, waar het de helft van zijn naam aan ontleent, is dubstep vooral een Engels fenomeen. De toonaangevende producers, dj’s, platenlabels en clubavonden zitten bijna allemaal in of rond Londen. Maar waar 2-step vooral óók een vorm van zwarte popmuziek was, heeft dubstep een bredere, en internationalere uitstraling. Er zijn veel overeenkomsten met drum ’n bass; ook een gesyncopeerde dansmuziek met een nadrukkelijk underground-gevoel. Het afgelopen jaar zijn in de Randstad regelmatig dubstepfeestjes opgedoken en Lijn5, het jongerenblok van de NPS op Radio 5, zendt een maandelijkse dubstepshow uit met de naam Viral Radio (zie ook www.lijn5. com). Eén van de pioniers in Nederland is de Amsterdamse DJ Gomes,

die zich anders dan veel nieuwe fans ook al bewezen had met 2-step en grime. Zijn lang lopende club-avond Oi! maakt tijdens het Amsterdam Dance Event eindelijk de overstap naar de grote zaal van Paradiso. Eén van de gast-dj’s morgen is de Engelsman Skream, verantwoordelijk voor Midnight Request Line, dé dubstep-hit van de afgelopen twee jaar. De reggae-invloeden verdwijnen hier naar de achtergrond terwijl een fluctuerend synthesizermelodietje zich in het gehoor nestelt. Op de achtergrond klinken geweerschoten, voor dat gevaarlijke grotestadsgevoel. Het duo Digital Mystikz, één van de meest vooraanstaande dubstep-acts en ook morgen aanwezig, benadrukt die reggae-kant juist. Het enigmatische karakter van dub, waarbij elk

Male van Digital Mystikz in actie.

element van de muziek op elk moment in ether en ganja-rook kan opgaan of als geestverschijning weer kan terugkeren, betekent dat dubstep allerlei mogelijkheden biedt voor muzikanten en dj’s en dat de rek er voorlopig nog niet uit raakt. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................

RECENSIE | LITERATUUR

MATA HARI HUILT WEER Maarten Bloem

... W RO AR

ROCK 500 r!

tobe

1 ok

/m 3

26 t

MEE DOE TER LUIS WIN

Was Mata Hari een spionne voor de Duitsers? Kreeg ze onterecht de kogel? Op zijn onnavolgbare ‘faction’ manier bijt auteur Tomas Ross zich in De Tranen van Mata Hari (uitg. Cargo) 604 pagina’s vast in deze vragen rond de mysterieuze danseres. Ross laat een jonge journalist die ongewild spion wordt, het pad kruisen

met de Friezin Margaretha Geertruida Zelle alias Mata Hari. Hele en halve historische feiten worden gebruikt om een spannend beeld te schetsen van het leven van de vrouw die de gemoederen in het begin van de twintigste eeuw flink bezig hield. Jammer genoeg houden zijn minutieuze beschrijvingen van het leven in het begin van de vorige eeuw de boel meer dan eens op. Ook het weergeven van erotische scènes is aan Ross niet goed besteed. Niettemin zullen fans van het historische romangenre hun vingers aflikken bij de vele intriges in het boek, waarbij natuurlijk ook een rol is weggelegd voor het door Ross

verafschuwde Oranjehuis. Kopen deze pil

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................ ..........................................................

NU OVERAL OP FM ! En natuurlijk ook overal op de kabel. Voor meer informatie kijk op www.arrow.nl

Klok uit de kast (1)

Klok uit de kast (2)

Hans Klok heeft in een interview met een Amerikaans tijdschrif onthuld dat hij homoseksueel is.

Klok schrijft een dagboek voor de site Gay.nl. De goochelaar werd zaterdag in de VS uitgeroepen tot Magician of the Year.

Cultuur

 

    

 


21

Interview Hans Kesting speelt titelrol in ‘Ajax’

Eervol leven, eervol sterven Komende zondag gaat het toneelstuk Ajax in première. Hans Kesting (47) mag zijn tanden zetten in de Griekse titelheld. ‘Ik wil in de aanval staan, midden op het toneel.’ Femke van Wiggen AMSTERDAM

...

Dat hij al twintig jaar op het toneel staat, betekent niet dat het allemaal routine wordt, dat de dagen voor de première gemakkelijker door te komen zijn. Hans Kesting is onrustig. Hij heeft een try-out in Almere achter de rug, nu twee dagen vrij en dan nog twee try-outs te gaan voor hij er zondagmiddag moet staan. Als de Griekse held Ajax nog wel. ‘Het wordt zwaarder om je iedere keer weer op te pompen voor die première. Je voelt je verantwoordelijker als je de titelrol hebt, terwijl je die druk op je schouders juist ook wilt. Geen gezeur, hier ben ik natuurlijk acteur voor geworden, om Othello of Marcus Antonius of Ajax te spelen. Ik wil in de aanval staan, midden op het toneel.’ Omdat hij zo opgeslokt wordt door zijn rol, heeft hij twee a-viertjes volgeschreven met dingen die hij niet moet vergeten te zeggen over het stuk. Ze liggen naast hem, op tafel, in de repetitieruimte van Toneelgroep Amsterdam. Kesting scant zijn eigen tekst en verontschuldigt wat onbeholpen: ‘Als je vlak voor een première zit, houd je je bezig met zoveel dingen die te maken hebben met het spelen van de rol zelf, soms vergeet je de grote lijnen dan.’

Twee uur en drie kwartier Twee maanden zijn ze bezig geweest met de voorbereidingen. ‘En dat terwijl het voor onze begrippen een kort stuk is, twee uur en drie kwartier in plaats van zes uur’, grapt de acteur. Gelukkig ging de eerste try-out goed. Kesting: ‘Iedereen krijgt steeds beter in zijn vingers wat er moet gebeuren en de reacties waren bemoedigend. Het zou me ook wat zijn, dat ik nu zou zeggen dat ik het niet zag zitten.’ Niet dat hij dat nooit heeft meegemaakt. ‘Maar dan nog zou ik mijn mond houden. Gelukkig is het lang geleden dat ik dacht: dit wordt niks. En bij Ajax denk ik dat zeker niet.’ Ajax vertelt het verhaal van de dappere strijder die grootse daden verricht tijdens de Trojaanse Oorlog. Als dank daarvoor meent hij recht te hebben op de beroemde wapenuitrusting van zijn overleden vriend Achilles. Maar Odysseus en zijn vrienden trek-

Hans Kesting: ‘Ik zit hier niet voor de vastigheid, of omdat ik een leuk salaris heb en niet de WW in wil.’ ALLARD DE WITTE

ken zich daar niets van aan. Ajax is daardoor zo teleurgesteld in het systeem waarvoor hij gevochten heeft, dat hij wraak wil. Hij wil een bloedbad aanrichten onder de legerleiders, maar door een beheksing van godin Athene slacht hij niet de soldaten, maar alle schapen in het dorp. Uiteindelijk ziet Ajax geen andere uitweg meer dan zelfmoord. Kesting: ‘Ajax zegt letterlijk: ‘Een edelman moet eervol leven, of anders eervol sterven’, Prachtig vind ik dat.’ Hij speelt graag dit soort sterke, maar gevoelige personages. ‘Ik moet in korte tijd veel emoties door. Ajax sterft halverwege het stuk al, in die ene eerste helft van ongeveer een uur raakt hij waanzinnig, ontwaakt daaruit, ziet hij wat hij heeft aangericht en neemt hij dat besluit om afscheid te

nemen. Dat is een geweldige kluif om je tanden in te zetten.’ Waar Kesting bekend staat om zijn talent Shakespeare beurtelings achteloos of lyrisch te laten klinken, mag hij nu met de zinnen van de Griekse tragediedichter Sofokles aan de slag. ‘Het leuke én moeilijke aan zo’n klassieke tekst is dat je het toch zo gemakkelijk mogelijk uit je mond moet laten rollen, daar zit het werk. Je moet die tekst leven inblazen. Anders hoor je ook niet op het toneel te staan.’

Helden Hoe prachtig de retoriek ook, een klassiek stuk moet ook nu zeggingskracht hebben, vindt Kesting. Dat heeft Ajax zeker. Sofokles’ teksten zijn misschien 2500 jaar oud, ze zijn nog altijd actueel. Ajax gaat over de kwets-

baarheid van een democratie en over een tijd waarin individualiteit en eigenbelang hoogtij vieren. Kesting: ‘Ajax is een man die vindt dat hij een verantwoordelijkheid heeft naar de wereld, naar de mensen om hem heen. Daar leeft hij ook naar en dan wordt hij alsnog belazerd. Wat stelt fatsoen dan voor? Dat is best een vraag die je je mag stellen.’ Helden als Ajax bestaan niet meer, stelt Kesting vast. ‘Rita Verdonk is geen held, maar wel een Ajax-figuur die zegt: luister, ik had 620.000 voorkeursstemmen. Dit stuk heeft me aan het denken gezet. Ik maak alle fouten die ieder ander maakt, maar ik wil ook oog hebben voor de ander.’ Ook in het stuk zelf draait niet alles om Ajax of Kesting. ‘Het gaat om de wisselwerking, we zijn een ensem-

ble. Ik hou erg van het deel uitmaken van een ensemble.’ In de twintig jaar die hij op het toneel staat, speelde Kesting bijna altijd bij Toneelgroep Amsterdam. ‘Het is fijn om op elkaar ingespeeld te zijn. Ik zit hier niet voor de vastigheid, of omdat ik een leuk salaris heb en niet de WW in wil.’ Dan frommelt Kesting zijn blaadjes met aantekeningen samen tot een bal: ‘Mijn geluk is dat ik als mannelijk acteur nog heel veel rollen voor de boeg heb, terwijl ik er al veel gespeeld heb. Ik heb veel gewerkt de laatste jaren, omdat ik gewoon vind dat je moet werken voor je geld. Toneelspelen is misschien mijn leven, maar ook gewoon mijn werk.’ 1 Ajax is van 21 oktober tot 1 december in het hele land te zien. Zie www.theatercompagnie.nl

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ....................................... ......................................

RECENSIE | THEATER

LUCRETIA ALS VERLEIDSTER Alexander Nijeboer

...

In Altijd over liefde opent Lucretia van der Vloot met een a capella gezongen versie van I want you, de klassieker van Elvis Costello. Eerst Engelstalig, daarna in een bloedmooie vertaling van Richard Janssen. De Engelstalige nummers in Altijd over de liefde steken wat flets af tegen het speciaal geschreven Neder-

landstalige repertoire. Van der Vloot vroeg enkele van ‘s lands beste tekstschrijvers om een bijdrage: Paul de Munnik, Maarten van Roozendaal en de nestor van het tekstschrijversgilde Jan Boerstoel. Flets zegt niets over Van der Vloots kwaliteiten als performer maar alles over de kwaliteit van de Nederlandstalige liedteksten. Hoogtepunten genoeg, maar vooral Klaar van Maarten van Roozendaal is een prachtig portret van een vriendschap tussen twee vrouwen waar de klad in is gekomen. Kippevel. Van der Vloot zelf is in Altijd over de liefde een weergaloos verleidster met

haar indrukwekkende stem en prachtige materiaal als onweerstaanbaar wapen. Gaan, en neem je geliefde mee.

Lucretia PAUL TOLENAAR

KORT

Joling inderdaad in mei naar Servië afreist.

Joling zingt op Eurovisie songfestival in Servië

111

111

Gerard Joling vertegenwoordigt Nederland komend voorjaar tijdens het Eurovisie Songfestival. Dat onthulde hij gisteren in het radioprogramma Evers Staat Op. In 1988 deed de zanger ook al mee aan de zangwedstrijd, hij bereikte toen de negende plaats met het liedje Shangri-La. De zanger, die door Edwin Evers werd overvallen met de vraag of hij volgend jaar mee deed aan het festival, bekende dat hij het nieuws eigenlijk nog even voor zich had moeten houden. Een woordvoerder van de NOS wil niet bevestigen dat

Minoes meest succesvolle kinderfilm in buitenland

Van de Nederlandse kinder- en familiefilms die internationaal zijn uitgebracht het laatste decennium, was Minoes het meest succesvol. Dat maakte de organisatie Holland Film gisteren bekend. Volgens Holland Film, die de Nederlandse films in het buitenland promoot, zijn Nederlandse kinderfilms populair over de grens. Minoes is van alle films het vaakst geselecteerd voor internationale festivals en sleepte de meeste internationale prijzen in de wacht.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

The Joshua Tree (1)

The Joshua Tree (2)

Zweten met Dries

U2 brengt een speciale versie van het succesalbum The Joshua Tree uit. De band viert hiermee het 20-jarig bestaan van het album.

De nieuwe versie komt geremastered uit als enkele cd, als dubbel-cd, als dubbel-cd met dvd en op dubbelvinyl.

De Brabantse radiozender 8FM verloot een work-out met Dries Roelvink. De 48-jarige volkszanger duikt twee uur lang de sportschool in met de gelukkige winnaar.

22

Cultuur

 

    

 


Theater Eerste nouveau cirque festival in Nederland

In de witte tent is de Nederlandse theatergroep ISH gearriveerd. De dj draait stampende breakdancemuziek en een skater roetsjt soepeltjes van een trapleuning. Drie grote ramps verraden dat hier straks met skates en fietsen wordt gestunt. Ook hangt er een trapeze en een aerial tissue – een grote lap – waar IHS-leden toeren mee uithalen. Mind the gap heet de eerste circusvoorstelling van ISH. ‘Dat mag je heel letterlijk zien’, legt artistiek leider en skater Marco Gerris uit. ‘De ramps worden steeds verder uit elkaar geschoven. Overal in de piste zitten gaten waar we overheen vliegen. De sprongen worden steeds groter en de voorstelling wordt steeds spectaculairder. Dit is geen buurthuisniveau, hoor. Een van onze skaters is wereldkampioen. In de undergroundwereld zijn de mensen van ISH grote namen. Voor het theater zijn we buitenbeentjes, daar vinden ze het allemaal trucjes. We passen wel in het circus. De traditionele structuur van het circus hebben we overgenomen en onze skills zijn een soort cross-over. Dit is een vet festival.’

‘Ik wil het zweet op hun rug zien’ In de jaren tachtig ontstond in Frankrijk een beweging die het traditionele circus vernieuwde. Nouveau cirque kiest voor intieme doe-het-zelf-voorstellingen. Circo Circolo heeft toonaangevende groepen naar Liempde gehaald. Ellen Segeren LIEMPDE

...

Achter de romantisch ogende entree van landgoed Velder in Liempde bij Den Bosch is een dorp verrezen. Een tijdelijk dorp van kleurrijke circustenten. Oranje met bogen, blauw/ rood gestreept, wit, vuurrood; verschillend van vorm en omvang. Hier vindt tot eind oktober circustheaterfestival Circo Circolo plaats. Geen volksvermaak, maar nouveau cirque, een kunstvorm die aspecten van circus, theater, dans, muziek en andere disciplines in zich verenigt. Wilde dieren kom je hier niet tegen, directeuren met hoge hoeden evenmin. In de rode tent bereidt Cirque Bouffon zich voor op de openingsavond. Op de banken liggen grote stapels kranten. Artistiek leider Frederic Zipperlin wrijft over zijn kin. ‘We hebben een probleem. Straks gaan we met z’n allen van deze kranten proppen maken, waartussen we gaan spelen. Maar in Nederlandse kranten zitten nietjes. Die mogen niet op de vloer terechtkomen. Hoe krijgen we die eruit?’

Clowns van de straat

Informatiemaatschappij Cirque Bouffon is van het type dat alles zelf doet. Tent opbouwen, tribunes plaatsen én nietjes uit kranten verwijderen. De kranten verwijzen naar de titel van de voorstelling Novo – nieuws – die speelt met de media en de informatiemaatschappij, zegt Zipperlin. ‘We komen tevoorschijn uit het papier. Dat heeft niet zozeer een politieke lading, maar is wel symbolisch.’ Zipperlin begon bij Cirque du Soleil, waar hij na drie jaar uit stapte.

Het publiek zit er met de neus bovenop.

‘Toen het nog klein was’, zegt hij. ‘Nu is het veel te groot en commercieel, de magie is weg. Ik heb zelf mensen benaderd die ik bewonderde en ben met hen een klein circus begonnen. Ik wil de magie bewaren, de verbin-

ding met de kunst voelen. Dat wil het publiek ook: contact met de artiest in een intieme sfeer.’

Geen buurthuisniveau ‘Bij Bouffon komt iedereen met zijn eigen act en persoonlijkheid, en als artistiek leider sla ik daar bruggen tussen. Wij maken een nieuwe richting in het nouveau cirque, een genre op zich. Tja, hoe heet zoiets? Daar moeten we maar snel een naam voor bedenken.’

Naast alle spektakel vertelt een beatboxer een verhaal over twee jongens die verdoold raken in de stad. ‘Zij zijn clowns van de straat, van deze tijd. Tijdens hun avonturen komen ze de mafste types tegen. De voorstelling is één groot Alice in Wonderland.’ Circo Circolo wordt georganiseerd door Stichting Briantelli, genoemd naar een circusgezelschap uit Den Bosch dat direct na de Tweede Wereldoorlog in Brabant actief was. De stichting is opgericht door Wim Claessen, de vroegere directeur van het Bossche theaterfestival Boulevard, die regelmatig circusgroepen programmeerde. Maar alleen buitenlandse. Bij zijn afscheid had Claessen twee wensen: een circusfestival en een hbo circusopleiding. Deze laatste is in september van start gegaan in Tilburg en Rotterdam. Het festival is nu ook een feit. ‘Zonder opleiding en festival is er geen klimaat in Nederland om deze kunstvorm verder te ontwikkelen’, licht medeorganisator Marc Eysink Smeets toe. ‘En er is talent genoeg, getuige de eerste Nederlandse initiatieven die we naast de buitenlandse groepen hebben uitgenodigd.’ De voorstellingen zijn bijna allemaal intiem. In de kleinste tent kunnen maar twintig mensen en in de grootste zeshonderd, maar binnen merk je niet dat er zo veel publiek zit. En zo hoort het, vindt Eysink Smeets: ‘We moeten het zweet op de rug kunnen zien, er met de neus bovenop zitten. Dat is een van de charmes van het nouveau cirque.’ 1 Circo Circolo, 19 t/m 28 oktober, www.circocircolo.nl

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... KORT 111

Mojo wil flink investeren in muziekindustrie

Mojo Concerts, de grootste concertorganisator van Nederland, wil gaan samenwerken met de platenindustrie, die door teruglopende inkomsten uit de cd-verkoop al een tijdje in moeilijkheden verkeert. Dat meldde de Volkskrant gisteren. Mojo wil geld investeren in het ‘scouten en begeleiden van nieuw talent’. Voormalige klanten downloaden massaal hun muziek van internet, waardoor de inkomsten van de platenmaatschappijen teruglopen. De consument geeft overigens wel steeds meer geld uit aan kaarten voor

Musea

Nieuwe directeur Mauritshuis Redactie cultuur AMSTERDAM

...

Emilie Gordenker, senior curator Nederlandse en Vlaamse kunst van de National Gallery van Schotland (Edinburg), is per 1 januari 2008 de nieuwe directeur van het Mauritshuis. Dat maakte het museum gisteren bekend. De huidige directeur, Frits Duparc, zal na 1 januari in stappen terugtreden. Antony Burgmans, voorzitter van de raad van toezicht van het Mauritshuis, is enthousiast over de nieuwe benoeming. ‘Gordenker is een gerespecteerd kunsthistoricus met gedegen kennis van het collectiegebied van het Mauritshuis. Ook haar kennis en ervaring opgedaan in het bedrijfsleven acht de raad van toezicht van groot belang. ’ Gordenker heeft de Amerikaanse nationaliteit maar spreekt dankzij haar Nederlandse moeder vloeiend Nederlands. 1

Veilingrecord

Een Breitner voor 760.250 Euro Redactie Cultuur AMSTERDAM

...

Bij het Amsterdamse veilinghuis Christie’s is woensdag een schilderij van George Hendrik Breitner verkocht voor het recordbedrag van 760.250 euro. De verkoop van het schilderij Gezicht over de Keizersgracht hoek Reguliersgracht, verbrak het oude record voor een werk van de impressionist Breitner, dat op 582.450 euro stond. Het schilderij was afkomstig uit de collectie van Anton Philips (1874 1951), zoon van de oprichter van de Philipsfabrieken. Een tweede schilderij uit diens collectie, De brug bij Rijswijk van Jacob Maris, bracht 120.250 euro op. In totaal werd voor 6.462.925 euro aan negentiendeeeuwse schilderijen verhandeld. Daaronder ook andere vertegenwoordigers van de Haagse School als Hendrik Willem Mesdag en Anton Mauve, en romantici als Andreas Schelfhout en Johannes Bosboom. Het werk van George Hendrik Breitner (1857-1923) mag zich in een toenemende populariteit verheugen. De tentoonstelling ‘Breitners Amsterdam’ in het Amsterdams Historisch Museum (2004) trok bijvoorbeeld meer dan 100.000 bezoekers. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................

live-muziek. De Vereniging voor nederlandse Poppodia en -festivals maakte bekend dat het gemiddeld aantal bezoekers per concert vorig jaar met 11 procent is toegenomen.

trappen van het winkelcentrum worden dan ook stilgezet. Na de opening neemt Erick E plaats achter de draaitafels. Erick E was vanaf 1995 huis-dj van de beroemde club RoXY.

111

111

Eric E geeft gratis concert voor traploopweek

Recordaantal inzendingen voor Oscars dit jaar

Erick E geeft op 29 oktober een gratis concert in het Magna Plaza in Amsterdam. De 38-jarige dj vertoont dan zijn kunsten in het kader van de Nationale Traploopweek. Op diezelfde dag opent televisie- en radiopresentator Jan Douwe Kroeske de week die bedoeld is om Nederlanders bewuster te maken van het belang van bewegen om de kans op diabetes verkleinen. De rol-

Een recordaantal van 63 landen heeft dit jaar een project ingezonden voor de Oscar voor beste niet-Engelstalige film. Dat heeft de organisatie bekendgemaakt. In 2006 deden 61 landen mee aan de grootste filmcompetitie ter wereld. De twee landen die nu voor het eerst in de categorie voor niet-Engelstalige producties meedoen zijn Azerbeidzjan en Ierland.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... ...............................................................................

Tips?

Kylie voor Spaanse sieraden

Heeft u nieuwstips voor de redactie? Mail naar: [email protected]

Kylie Minogue heeft een langlopend contract afgesloten met het juwelenmerk Tous. Tot en met 2010 is de Australische zangeres het gezicht van het Spaanse merk.

Lifestyle

 

    

 


Tijd over?

KUNST KIJKEN

KUNST 10DAAGSE BERGEN Tot en met 29 oktober

Dit is de moeite waard voorstelling op basis van een bestaande tekst – en met een gastspeler, Marie Groothof. Op hun manier zullen ze hun eigen interpretatie geven van Anton Tsjechovs wereldberoemde Drie Zusters. Ze doen dit in de vorm van een drieluik waarvan Drie Zussen het eerste deel is en elk deel afzonderlijk de moeite waard moet zijn. • Waar: in het hele land. • Prijs: € 14 • www.viarudolphi.nl

Voor de vijftiende keer vindt de Kunst10daagse Bergen plaats, en dus komt minister Plasterk vandaag de officiële opening verrichten in dit kunstenaarsdorp. Dit jaar kent het evenement een aantal hoogtepunten: zo is op landgoed ’t Oude Hof aan de Eeuwigelaan een tentoonstelling met beeldend werk van Lucebert uit de privécollectie van zijn weduwe. Verder hebben galeriehouders en beeldend kunstenaars verscheidene exposities voorbereid, van schilderijen tot keramiek, van sieraden tot muziek. Te zien is werk van o.a. de kunstenaars Rob Scholte, Nico van Stralen, Jan Willem Rädecker en Eric Winder. • Waar: Bergen en Bergen aan Zee • Prijs: gratis • www.dekunst10daagse.nl.

bevelen. In het Drents Museum kan een overzichtstentoonstelling genoten worden van Piet Pander. De Friese schilder en tekenaar blinkt uit in portretten van dieren en mensen: paarden en koeien zijn zijn favoriete onderwerpen. Hoewel realisme zijn fort is, zijn er net voldoende sferische vervormingen om zijn werk van fotografie weg te houden. Om de Haagse school te parafraseren: het gaat Panders niet om de koe maar om het licht op de koe. • Waar: Drents Museum Assen • Prijs: entree museum • www.drentsmuseum.nl

THEATER

• Waar: Eindhoven • Prijs: gratis (uitgezonderd een aantal evenementen) • www.dutchdesignweek.nl

BOEKENKUNST

JAPANSE TOPILLUSTRATIES Tot en met 6 januari

• Waar: de première is in Parktheater Eindhoven • Prijs: vanaf € 14 • www.hzt.nl

OBLOMOV DUTCH DESIGN WEEK 24 oktober t/m 12 januari

BEELDENDE KUNST

traditioneel hoog is. ‘Designshuttles’ pendelen u van locatie naar locatie.

VORMGEVING

20 t/m 28 oktober

PIET PANDER

Als u dan toch in Eindhoven bent, loont het een bezoek te brengen aan één van de activiteiten van de zesde Dutch Design Week. Honderd ontwerpers geven acte de présence op verschillende locaties in de stad. Afstudeerwerk van de Design Academy, het beste van gearriveerde designers, bijdragen van de TU Eindhoven en bijdragen van de galeries en musea in de stad maken het een voor-elk-watwilservaring waarvan de kwaliteit

Tot en met 6 januari Voor liefhebbers van hedendaags realisme is een gang naar Assen aan te

THEATER

d’Or won voor zijn rol in Vrijdag). Naast Oblomov zien we zijn hondstrouwe bediende Zachar (René van ’t Hof) die liever op zijn kacheltje zit dan schoonmaakt. Tegenover Oblomov staat zijn Duitse jeugdvriend Stolz (Niek van der Horst), rechtgeaard en principieel. Als Olga (Marie Louise Stheins) op komt dagen, komen de tegenstellingen tussen Oblomov en Stolz op scherp te staan. Voor wie kiest Olga?

23

DRIE ZUSSEN

Nu de Azië-afdeling van het Rijksmuseum gesloten is, mogen de spulletjes op reis. Buurman het Van Goghmuseum heeft daarom in de serie Het Rijks te gast een serie Japanse boekillustraties te logeren. Negentiendeeeuwse Japanse tekenaars als Hokusai en Utamaro zagen het boek als een belangrijk vehikel voor hun kunstzinnige ideeën, en het niveau is daarom hoog. Landschappen, portretten, erotiek en ceremoniële evenementen passeren de revue, maar ook oude ontwerpen voor kimonostoffen die opvallend modern aandoen.

Tot en met 22 december Hij is de vleesgeworden nietsnut van wie een buitenstaander denkt dat hij domweg lui is. Oblomov, de hoofdpersoon uit de gelijknamige tragikomedie wordt bij Het Zuidelijk Toneel vertolkt door Bert Luppes (die in 2003 de Louis

Cabaretduo Suzan Boogaerdt en Bianca van der Schoot gooit het eens over een andere boeg. Na hun voorstellingen Klem, Dolly and the art of being myself, Kerstpakket en Rok maken de theatermakers voor het eerst een

• Waar: van Goghmuseum, Amsterdam • Prijs: entree museum • www.vangoghmuseum.nl

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................................................................................................................................

De Culinaire Unie De liefde van de Nederlander gaat nog steeds door de maag. Dus als we het alhier heersende Euro-scepticisme willen bestrijden, moeten we op zoek naar de culinaire prestaties van de andere 26 lidstaten. Daarom test De Pers in 26 afleveringen de kwaliteiten van een specialiteitenrestaurant: van Belgisch, Bulgaars en Cypriotisch tot Tsjechisch en Zweeds.

Restaurant Johann

MICHIEL VIJSELAAR

Bij binnenkomst in Johann wordt meteen een aantal clichés bevestigd. De jonge serveerster is in vol Oostenrijks ornaat. De waard is een gezette man met snorretje. De entourage van dit familiebedrijfje is een perfecte kopie van een klassieke bierstube met de witte stenen gevel, rode raamkozijnen, plantenbakken en de hertenkop tegen de muur. Op de achtergrond klinkt ingetogen schlagermuziek. Restaurant Johann ligt in het historische centrum van Leiden aan de Korte Mare bij de T-kruising van twee grachten. Vanuit het restaurant kijk je uit op de schouwburg. Johann stroomt dan ook regelmatig leeg zodra daar de

poorten opengaan. De menukaart verraadt dat de Oostenrijkse keuken in de praktijk vooral de Weense keuken is: Wiener Schnitzel, Wiener Rostbrat. Maar bij Johann valt op dat veel gerechten ook in doorsnee Nederlandse etablissementen te vinden zijn, zoals de varkenshaassaté met atjar, kroepoek en friet. Ook de Hollandse biefstuk en de dame blanche ontbreken niet en het in pullen geschonken bier is Grolsch. In een poging zo Oostenrijks mogelijk te eten, komen we uit bij de Oostenrijkse Proeverij met gefrituurde champignons, paté en ham. Precies goed als voorgerecht, want niet te vullend. Het hoofdgerecht bestaat uit enerzijds de, ietwat lauwe, Wiener

Rostbrat en anderzijds de Schnitzel Johann. De bijbehorende kummel, rösti en friet zorgen ervoor dat je niet met een hongergevoel vertrekt. Integendeel, de magen van de Oostenrijkers hebben een significant groter volume dan die van de gemiddelde Nederlander, schat ik. 1 Restaurant Johann Korte Mare 34 Leiden: 071-5230208, www.johann.nl Prijs: Authenticiteit: Kwaliteit:

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Klassiek op het station

Malanga

Zangeres Brewer (76) overleden

Vijf pianisten zullen op 2 november op Utrecht Centraal het Canto Ostinato van componist Simeon ten Holt ten gehore brengen.

Gerard Malanga, ooit vleugeladjudant van Andy Warhol, zal op het Crossing Border-festival in november voorlezen uit eigen poëzie.

Teresa Brewer is woensdag op 76-jarige leeftijd overleden. De Amerikaanse zangeres, die samenwerkte met jazzgrootheden als Wynton Marsalis en Duke Ellington, overleed aan een spierziekte.

24

TV-Gids

 

    

 


.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................

Nederland 1

17.00 17:00 17:25 17:59 18:00 18:20 18:35 18:45 19:00 19:25

17.00 KRO Kindertijd Sesamstraat EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Gesprek minister-president NOS Sportjournaal Lingo De dorpsdokter

20.00 20:00 20:30 21:30

NOS Journaal Vermist Het sprookje André Rieu

22.00 22:00 23:00 23:55 00:10

Nederland 2

TROS TV Show op reis Pauw & Witteman NOS Journaal Pauw & Witteman

17:00 17:10 17:35 18:20 18:50 19:20 19:50

17.00 NOS Journaal De Wandeling Max Maakt Mogelijk That’s the question Man bijt hond Blauw bloed extra Ik ben er weer

20.00 20:25 20:50 21:20

Netwerk Per seconde wijzer De leugen regeert

17:00 17:05 17:20 17:48 18:00 18:25 18:45 19:00 19:22 19:30

NOS Journaal Nova Politiek De vloer op Cinema 2: Swimming Pool Cinema 2: L’Adversaire Nova Politiek

Ranking the stars De Lama’s

22.00 22:00 22:30 22:55 23:10 23:55 00:30 01:25

RTL 4

RTL 5

17.00 NOS Jeugdjournaal.nl KRO’s Kinderfilm Theater Robbedoes en Kwabbernoot AVRO Smartkidz SpangaS Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal ONM NOS Journaal De wereld draait door

20.00 20:25 21:20

22.00 22:00 22:15 22:50 23:20 01:00 03:10

Nederland 3

Tequila NOS Sportjournaal NOS Journaal Missing without a trace Draadstaal De wereld draait door NOS Journaal

17:00 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55

17.00 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer

20.00 20:00 20:30 21:40

4 in het land RTL Nieuws RTL Weer Jouw vrouw, mijn vrouw RTL Boulevard

Jensen! Flodder The nanny De Gouden Kooi PostcodeLoterij: Deal or no deal

20.00 20:30

Goede tijden, slechte tijden Wendy: Heel Holland helpt In duet met André Hazes

22.00 22:35 22:50 23:00 23:05 00:00

17:40 18:25 18:55 19:25 19:55

Road trip

22.00 22:20 23:10 23:40 00:10

Jensen! De Gouden Kooi PostcodeLoterij: Deal or no deal The king of Queens

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................

RTL 7

SBS 6

17.00 17:15 17:30 17:45 18:40 19:40

Who’s next RTL Z Nieuws The A-Team Law & order De Pfaffs

20.00 20:20

RTL Voetbal: Eredivisie live: De Graafschap - Sparta Rotterdam

22.00 22:45 00:00

Net 5

17.00 17:05 18:05 19:00 19:25

The flying doctors Medisch centrum Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie

20.00 20:00 20:30

Trauma centrum So you wannabe a popstar: Halve finale

22.00 RTL Voetbal: Jupiler League RTL Autowereld

22:30 22:45 22:50 23:25

Veronica

17.00

Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie No code of conduct

17:15 18:05 19:00

17.00 The O.C Charmed McLeod’s daughters

17:05 17:30 18:00 18:55 19:55

Sex and the city Medium Lost

20.00

20.00 20:00 20:30 21:25

22.00 22:30 00:30

The ring 2 Sex and the city

20:25 21:20

Iggy Arbuckle Kim Possible South Park The Simpsons Seinfeld

17:20 18:15 19:05

Top Gear Roadrun Sexcetera Jordan & Peter: Marriage & mayhem

Ally McBeal Dr. Phil Oprah Winfrey show

20.00 20:00 20:30

Wegmisbruikers! De grote beurt

22.00 22:00 23:00 23:35 00:20

RTL 8

17.00

Een plek onder de zon It must be love

22.00 22:10 23:00 23:30 23:55 00:05 00:10

As the world turns The nanny 4 in het land RTL Nieuws RTL Weer Making of Nadine

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................

ÉÉN

CANVAS

17.00 17:00 17:35 18:00 18:10 18:35 19:00 19:40

17.00 Vrolijk Vlaanderen Buren Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond

20.00 20:05 20:10 20:40

Het weer Thuis De provincieshow

22.00 22:00 22:45 23:06 23:07 23:10 23:15 00:05 00:25

17:05 17:30 17:45 17:55 18:05 18:15 18:30 18:45 19:10 19:35 19:45 20:00 20:50 21:35

Terzake De weg naar Mekka Kamagurka: Welkom in Kamagurkistan

22.00 22:35 23:20 23:55

BBC 2

17.00 House of Mouse in het Disney festival Zoé Kezako Go IV Spring Karrewiet Spring En daarmee basta! Lockie Leonard Girls in love Karrewiet Space goofs

20.00 Secrets Het journaal laat KENO-uitslagen Euro millions-uitslagen Het weer The bill De rode loper Man bijt hond

BBC 1

Desperate housewives De keien van de Wetstraat In this world

17:00 17:15 17:25 17:30 18:00 18:25 18:35 19:00 19:30

17.00 The Cramp twins Skunk fu Thumb wrestling federation The Basil Brush show Trapped Newsround Neighbours Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws

20.00 20:00 20:30 21:00 21:30

The One show My family EastEnders After you’ve gone

22.00 22:00 22:30 23:00 23:25 23:35

BBC World

Have I got news for you Not going out Nieuws, regionaal nieuws en weerbericht Regionaal nieuws Friday night with Jonathan Ross

18:15 19:00 19:30

17.00 The weakest link Eggheads Strictly come dancing: It takes two

20.00 20:00 21:00 21:30

Snooker A passion for plants Gardeners’ world

22.00 22:00 23:00 23:30 23:55 00:00 00:35 01:15 02:15 04:15

17:30 18:00 19:30 19:45

Our world World news today World business report Sport today

20.00 20:00 21:30

World news today Survivor’s guide

22.00 The Tudors QI Newsnight Weerbericht Newsnight review Comedy connections The restaurant Snooker Star trek: The next generation

22:30 23:15 23:45 00:30 01:00 02:30 03:30 04:00

Peschardt’s people: Sir Edmund Hillary World business report Sport today Peschardt’s people: Sir Edmund Hillary World news America World business report Our world World news today

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................

ARD

ZDF

17.00

17.00

17:00 17:15 17:47 17:55 19:50 19:55

Tagesschau um fünf Brisant Tagesschau ARD vor acht Das Wetter im Ersten Börse im Ersten

20.00 20:00 20:15 21:45

Tagesschau Suchkind 312 Wo ist meine Familie? Die Vermissten des Zweiten Weltkrieges

22.00 22:30 22:43 22:45 00:15 00:35 02:10 02:15

Tagesthemen Das Wetter im Ersten Tatort: Die Spieler Nachtmagazin Jean-Pierre Melville - 90. Geburtstag (20.10.): Der Teufel mit der weißen Weste Tagesschau Sittenpolizei

17:00 17:15 17:45 18:00 19:00 19:20 19:25

Discovery Channel

17.00 heute - Wetter hallo deutschland Leute heute SOKO Kitzbühel heute Weerbericht Der Landarzt

20.00 20:15 21:15

Siska Der letzte Zeuge

22.00 22:00 22:25 22:34 22:35 23:05 00:10 00:20 01:00 02:50 02:55

heute-journal Politbarometer Weerbericht aspekte 100. Kochsendung: Johannes B. Kerner heute nacht Veronica Mars Jagd am Limit heute Johannes B. Kerner

17:00 17:30 18:00 18:30 19:00

Ultimate biker challenge: Czech Republic Mean machines: The transatlantic challenge: Fire engines How do they do it?: Fighter jet/ Baseball/Sports car Stunt junkies Mythbusters: Shredded plane

20.00 20:00 21:00 21:30

Dirty jobs: Pig farmer 5th Gear 5th Gear

22.00 22:00 23:00 00:00 01:00 01:55

National Geographic

17.00 17:00 17:30 18:00 19:00

The snake wranglers: The boas of Belize Dogs with jobs: Dakota, Orca and Target Earth investigated: Lightning strike Seconds from disaster: Mount St. Helens eruption

20.00 20:00 20:30 21:30

22:30 23:30 00:00 01:00 02:00

18:00 18:30 19:15 19:30

Inside Euro 2008 Voetbal: Euro 2008 Voetbal Timbersport series

20.00 20:00

Snooker

22.00 More amazing moments Megastructures: Channel tunnel Air crash investigation: 6 mile plunge

22.00 American hotrod: ‘36 Roadster Rides: West Side Mega builders: Fantasy islands Dubai Blueprint for disaster: San Juan explosion Zero hour: Last hour of Flight 11

Eurosport

17.00

Situation critical: Hunting Pablo Escobar I didn’t know that Seconds from disaster: Motorway plane crash Air crash investigation: 6 mile plunge Situation critical: Hunting Pablo Escobar

23:00 23:30 00:00 00:45

Inside Euro 2008 Voetbal: Loting Africa Cup Worstelen Worstelen

Service

 

 

25

  

 


Culinair Rages en modeverschijnselen I Comeback van de bistrokeuken

Coos Versteeg

n de zomer van 1906, dus dik honderd jaar geleden, was er een diner bij de Sjah van Perzië. Men begon met een puree à la reine, een gerecht waarin licht gevogelte is aangevuld met kalfszwezerik, champignons en truffel. Deze entree werd gevolgd door vol-au-vent à la financière, een pasteibakje van bladerdeeg gevuld met een ragout van gevogelte, champignons en truffel met madeira. Ik zal niet alle veertien gangen afwerken: de Russische salade is ook minder interessant, evenals de asperges in hollandaisesaus. Waar het om gaat is dat deze menukaart ons een indruk geeft van wat er door de upperclass een eeuw geleden werd genuttigd. In datzelfde jaar 1906 at de Duitse keizer Wilhelm II ter gelegenheid van zijn 25-jarig huwelijk met keizerin Auguste Viktoria in Berlijn een zeetong Chambord; de complete tong wordt dan gevuld en gestoofd in rode wijn, gevolgd door een gang van kalfsniertjes met tomaten. Ik dank deze kennis aan oude menukaarten die in 1982 een plekje vonden in het boek Menus Historiques van Lex Abbink. Ze vertellen iets over opvattingen, over smaak, cultuur en modes. Want net als kleding, kapsels en brillen is eten onderhevig aan modes. Natuurlijk zijn er gerechten die, gelijk een Burberryjas, altijd hetzelfde blijven, maar kennelijk hebben we ook aan tafel behoefte aan wisselende vorm, kleur en smaak. Nederland heeft culinair nooit vooropgelopen, maar de laatste decennia maken we een inhaalslag. Na de bistrorage van begin jaren zeventig met escargots, uiensoep, kikkerbillen

Haricots verts ruimden het veld voor hippe groenten als zeekraal en postelein. MARTIJN BEEKMAN/HOLLANDSE HOOGTE

en knoflookboter, kregen we de Italiaanse golf die carpaccio, ossobuco en tiramisu op de kaart heeft achtergelaten. Zo hebben we ook de karige borden van de nouvelle cuisine voorbij zien komen, maakte de rauwe vis van

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .........................................................

de Japanse keuken zijn entree en gingen we aan de Spaanse tapa’s. Onderwijl ervoeren we nog het koken met regionale producten, de fusion cuisine en de onvoorwaardelijke keuze voor biologische ingrediënten. En

dan waren er natuurlijk nog de gefrituurde aardappelschillen, eetbare bloemen en zelfs gekarameliseerde sprinkhanen. Maar laten we de simpele, meer gangbare zaken niet over het hoofd

zien. Zoals de introductie van ijsbergsla. Fris knapperig en volstrekt smaakloos. Geen kok met zelfrespect zet het nu nog op tafel. Die is al lang weer terug naar kropsla of botersla. En wie gebruikt tegenwoordig nog zalmeitjes? Of zet mosterdsoep op tafel? Mosterdsoep zie je nu alleen nog in het lagere segment. En in de vakken van de supermarkt! De restaurants hebben alweer een hele reeks andere soepen achter de rug: borsjtj (bietensoep) met zure room, aardappelsoep, komkommersoep en koude Spaanse tomatensoep en de laatste tijd zitten we helemaal in de schuimige roomsoepen van pompoen, courgette of artisjok. Met het groentegarnituur gaat het al niet anders. De bintjes en eigenheimers hebben al lang plaatsgemaakt voor de woudster en oppendoezer, de Franse haricots verts en tuinboontjes ruimden het veld voor waterkastanje, meiknol, zeekraal en schorseneren en de laatste tijd blijkt het bietje en zelfs postelein weer helemaal hip. Zoals gezegd, het is net als met kleding. Het ene seizoen dragen we oranje, het jaar erop paars of camel. Dan moet het wijd met schoudervulling en dan weer juist strak met plooien. Kort, lang, bloot of gedekt. En het komt weer even makkelijk terug, als het ooit is verdwenen. Want let op, de bistrogerechten zijn ook aan een comeback bezig. 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................................................................................

ARGUS

Hans Klok eindelijk in Amerika uit de kast gekomen

LEZERSFOTO

ONDERWEG Naast columns van lezers plaatst Dagblad De Pers ook foto’s van lezers. Wij verzinnen een wekelijks wisselend thema, u maakt de foto’s. De mooiste foto’s worden geplaatst. De foto van vandaag is gemaakt door Anibal Monteiro Soares. Het thema is: zo kom ik op mijn werk. Pak uw camera en fotografeer uzelf, uw vervoermiddel of een markante plek onderweg.

[email protected] © 2007 - René Leisink

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

COLOFON

HET WEER

...

Vandaag

Dagblad De Pers is een uitgave van Mountain Media BV uitgever Cornelis van den Berg hoofdredacteur Ben Rogmans adjuncthoofdredacteuren Frank Poorthuis, Dirk Koppes artdirector Maarten ten Haaf marketing Chantal Arendsen distributie Dick van Geemen commercieel directeur Jerrel Oron finance Ruud Swart internet Rik Nizet druk Dijkman Offset Diemen, MGL Heerlen, NDC Leeuwarden en Janssen Pers Gennep

...

Dagblad De Pers is een onafhankelijke, gratis kwaliteitskrant die circa 240 keer per jaar verschijnt en verkrijgbaar is op NS-stations, in winkels, kantoren, in de horeca en op vele andere locaties.

...

Dagblad De Pers wordt in een aantal plaatsen dagelijks bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks De Pers en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 of kijk op www.bezorgingdepers.nl. Aanmelden als bezorger kan op twee manieren: 090o-INTERLANDEN (0900-4683752) of www.bezorgingdepers.nl.

Het is vandaag droog en naast momenten met zon zien we wolkenvelden. Er waait een matige noordelijke wind, rond kracht 3, en de middagtemperatuur komt niet boven 13 graden uit. Vannacht kan het voor het eerst dit najaar in het binnenland een graadje vriezen.

WEERBERICHT NEDERLAND

Morgen

Ook in de ochtend is het koud, in de middag loopt de temperatuur uiteindelijk naar 11 tot 13 graden op. Verder is het droog, rustig en krijgt de zon flink de ruimte. Zondag verandert er weinig. Ook dan zal het rustig en droog herfstweer zijn.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ............................................................ .......................................................... Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam Tel. 020 - 3460560 Fax. 020 - 3460596

[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

Extremen van 19 oktober

hoogste max. temp.: 23,6ºC in 1921 laagste min. temp.: -3,8ºC in 1972

GRONINGEN AMSTERDAM MAASTRICHT VLISSINGEN

Zwaar bewolkt Zwaar bewolkt Zwaar bewolkt Bewolkt

12˚C 13˚C 11˚C 13˚C

Puzzel met De Pers

 

 

26

  

 


1

ZWEEDS RAADSEL: groet waterdoorlatend

vol spijt bankloper

2

3

4

5

6

koeienmaag

academicus

1

7

CRYPTOGRAM 1

OPLOSSINGEN VAN GISTEREN

2

3

snel

gerecht

4

5

3 hertachtig dier kledingstuk

6

Caribisch eiland voorvoegsel

6

7

8

trotse houding

achterstandswijk

amfibie

9 10

werktuig

heterodoxie

kier

opera van Verdi

11

2 voorzetsel bijbelse stad

beeldopnameapparaat vod af te leggen weg

HORIZONTAAL: 1. Bolleboos zonder vaste woon- of verblijfplaats (8); 4. Redelijk tot een compromis gekomen (8); 6. Aan die vogel zit een luchtje (4); 8. Russisch vlees (7); 9. Wordt evenzo in het schip bedrukt (4); 10. Vermogen volgens de letter (8); 11. Varen en schieten (8).

5

4

VERTICAAL: 1. Een zet voor insecteneters die plakken (6); 2. (Be)houdend in het verkeer (6); 3. Opkomende veerkracht? (7); 5. Fietsen om hogerop te komen (7); 6. Bevalligheid om van een straf af te komen (6); 7. Behang stelen (6)

onderaardse ruimte

doek

7

MIKADO

SUMBRERO®

13

7

14

30

13

19 9

10

15

15

17

29

19

13

In welke volgorde, van de bovenste tot de onderste, zijn de mikadostokjes gevallen?

9 3

SUDOKU



1

8

4

5

7

4 6

Brainsnack Combinaties 2 en 3. Hiermee zijn alle mogelijke combinatie met de vier pillen dan ingenomen.

2

5 5

8

9

5

7 9

7

4 8

4

2

7

6

3

9

2

5

8

6

7

1

2

3

2

7

5

8 2 9 3 1 4 6 7 5

1 3 5 6 7 8 4 9 2

6 7 3 1 5 2 9 8 4

5 8 1 4 3 9 2 6 7

2 9 4 8 6 7 3 5 1

2 1 4 7 6 9 5 8 3

9 3 7 5 2 8 4 1 6

5 6 8 3 1 4 9 7 2

6 7 9 1 3 2 8 4 5

3 8 2 4 9 5 1 6 7

4 5 1 6 8 7 2 3 9

1 9 3 2 4 6 7 5 8

8 4 5 9 7 3 6 2 1

7 2 6 8 5 1 3 9 4

1 7 6 3 9 4 8 5 2

8 2 3 7 5 1 6 4 9

9 4 5 6 2 8 7 3 1

2 9 7 1 3 6 5 8 4

4 6 1 2 8 5 3 9 7

5 3 8 9 4 7 2 1 6

3 8 2 4 6 9 1 7 5

7 5 4 8 1 2 9 6 3

6 1 9 5 7 3 4 2 8

7 4

15

23

29

17

4

2

4

4 6 7 9 2 5 1 3 8

KAKURO®


6

8 5

3 4 8 7 9 1 5 2 6

9

7

1

4

9 1 2 5 8 6 7 4 3

Kakuro® van gisteren

4

5

7 5 6 2 4 3 8 1 9

Bij onderstaande kakuro® vormen de getallen in de zwarte 9 7 4 2 driehoekjes de som van cijfers 8 9 2 1 van 1 tot en met 9, die hori5 2 1 3 zontaal of verticaal in de aangrenzende vakjes worden inge6 1 6 2 vuld. De Sumbrero® links is 8 4 4 9 een drieweg-kakuro® waarbij de getallen in de driehoekjes Sumbrero® van gisteren de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes 5 4 3 moeten worden ingevuld. De 0 9 6 1 doet helemaal niet mee. Per 1 2 2 som mag elk cijfer maar één 7 8 9 keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of 2+2.

SUDOKU




8

Zweeds -e-l-s-ndroefenis -fra-pest aga-har-a -e-portointeresse -aegir-ar ama-gekko -emt-naam LOKEEND

Kakuro® & Sumbrero®

16

SUDOKU




Cryptogram HORIZONTAAL: 1. Oppassen; 4. aardnoot; 6. pech; 8. riviera; 9. arts; 10. spinners; 11. attentie. VERTICAAL: 1. Omagra; 2. anders; 3. stokvis; 5. toegift; 6. pannen; 7. haasje.

1

3

11 14

5 29

5

1

2 3

6 9 5

5

1 8 6

6

2 6

2 7

3

3

7

1

6

3

4

2

3

7 8

8

9

3

6

7

1

6

1

9

3

3

11

5 5

4

7

8

6

... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...

LEZERS

[email protected]

COLUMN

Interlanden zoekt enthousiaste

bezorgers

Surf naar BEZORGINGDEPERS.NL of bel 0900-INTERLANDEN bezorging op maandag tot en met vrijdag vóór 12.00 uur (vanaf 16 jaar)

Geen sprookje Rikky Schrever

...

Met onze jongste dochter in de wandelwagen loop ik door de winkelstraat. Het wagentje heeft een slim zwenksysteem, maar het blijft lastig manoeuvreren als er weinig ruimte is. Een meisje van een jaar of tien blokkeert met haar fiets het voetpad, dus wacht ik geduldig tot ik kan passeren. Het heeft geen zin te keren; tegen de tijd dat ik die logge wandelwagen in tegenovergestelde richting heb gedraaid, heeft het meisje ongetwijfeld haar boeken stevig op haar bagagedrager gebonden en haar jas van de stoep opgeraapt. Ik ben overigens niet de enige die haar bekijkt. Haar vader staat tussen

twee geparkeerde auto’s op haar te wachten met haar roze sjaal in zijn hand. Hij kijkt naar haar met een eigenaardige grijns op zijn gezicht. Waarom helpt die vent haar niet even, denk ik nog. Hij doet een stap opzij en ik kan er alsnog langs met mijn brede wandelwagen, dus sta ik er verder niet bij stil. Deed ik dat maar… Een eind verderop word ik ingehaald door twee meisjes, ook van een jaar of tien, die net een winkel hebben verlaten en onrustig om zich heen kijken, alsof ze een snelweg moeten oversteken. Omdat ze steeds sneller lopen, vang ik slechts flarden van hun gesprek op. ‘Zeg maar niets tegen mijn oma over die engerd’, zegt het meisje met de donkerbruine jas gehaast tegen haar

jonge vriendin. Ondanks de kleur van haar capuchon doet ze me aan roodkapje denken. ‘Nee, natuurlijk niet’, antwoordt het andere meisje, terwijl ze nogmaals over haar schouder kijkt. ‘Maar je bent wel je sjaal kwijt.’ ‘Staat-ie er nog?’, vraagt het eerste meisje paniekerig. Dan lopen ze te ver bij me vandaan om het gesprek nog te kunnen volgen, maar ik heb genoeg gehoord. Keren gaat opeens heel gemakkelijk en gejaagd duw ik de kinderwagen terug naar het begin van de winkelstraat. Het meisje met de fiets is er niet meer. Ik heb de boze wolf gezien, maar liep hem straal voorbij. 1

Sport

 

    

 


27

Volleybal Bondscoach Avital Selinger wil met Nederlandse dames successen halen op Olympische Spelen

‘Geen uzi maar gouden plak’ dag, de dames van vandaag zes uur. Vrouwen zijn namelijk gemiddeld kleiner dan mannen. Onze dames zijn tussen de 1.88 m en 1.95 m en dan dien je in alle aspecten – qua motoriek, kracht en coördinatie – te trainen als een man van pakweg 2.10 meter. Verder waren lange vrouwen in hun jeugd soms mikpunt van pesterijen. Sommigen misten het zelfvertrouwen om zonder schroom vrij te bewegen. Dat ik zo op dat teamverband hamer heeft alles te maken met het spel en niet omdat ik geboren en getogen ben in een kibboets. Hoewel je natuurlijk in zo’n collectieve leef- en werkgemeenschap wél leert om in groepsverband te functioneren en om in zo’n systeem verantwoordelijkheid te nemen.’

Bommen om mijn oren

Bondscoach Avital Selinger: ‘Volleybal betekent álles voor me.’ SOENAR CHAMID

Hij groeide op in een kibboets en verloor vrienden tijdens het conflict in het Midden-Oosten. Toch is Avital Haim Selinger, bondscoach van de Nederlandse volleybaldames, zijn olympische droom nooit uit het oog verloren. Toine Rongen AMSTELVEEN

...

‘Bij teamwerk draait alles om wederzijds respect, ongeacht kleur, afkomst, geslacht en religie. Daarbij horen automatisch zaken als betrouwbaarheid, eerlijkheid en loyaliteit. Toen er twee jaar geleden een vacature kwam bij het nationale mannenteam vroeg een journalist of ik geen zin had over te stappen. Zo’n man kent me dus niet. Als ik ergens mijn handtekening onder zet, in dit

geval bij het damesteam, is dat tot en met het einde, Peking dus. Ik heb niets met trainers die met dollartekens in de ogen van de ene naar de andere club hoppen. Enkele jaren geleden toonde een Nederlandse club belangstelling. Toen ze vertelden wat ik er maximaal kon verdienen, bedankte ik voor de eer. Enkele dagen later konden ze ineens wel aan mijn eisen voldoen. Die onderhandelingsspelletjes, de leugens die daarbij om de hoek komen kijken, het hoort blijkbaar allemaal bij de verloedering van de welvaartsstaat Nederland.’

Het Bankrasmodel (Gekrenkt) ‘Weet je, mijn vader (Arie) en ik introduceerden in Nederland het Bankrasmodel, waarbij de beste spelers van Nederland in de Amstel-

veense sporthal bij elkaar kwamen om aan een topteam te werken. Toen het Nederlandse team voor het eerst in de geschiedenis zilver won bij de Spelen in Barcelona, focuste ik me direct op de volgende Spelen in Atlanta. Maar van de ene op de andere dag werd ik zonder uitleg uit de selectie gezet. Ik las het nota bene op teletekst.’ (Getergd) ‘Toen vier jaar later dat team dankzij datzelfde Bankrasmodel wel goud haalde, deed dat natuurlijk pijn. Met onze uitvinding, ons concept, werd goud behaald. Ik weet nog altijd niet wat de NeVoBo (Nederlandse Volleybalbond) bezielde. Ik hou het op een combinatie van onverschilligheid en onwetendheid, maar het knaagt nog altijd. Ik pas opnieuw dat concept toe en hoewel sommige speelsters er kritiek

op hebben en om allerlei redenen zijn afgehaakt, heeft het vrouwenteam de afgelopen drie jaar een metamorfose ondergaan. Dat we bij de EK een puntje tekortkwamen om ons direct voor Peking te kwalificeren vergelijk ik met een botbreuk. Als die eenmaal mooi is genezen, is ze sterker dan ooit. Nu draait het vooral om de wil om de absolute top te halen (de dames moeten zich nog kwalificeren voor de Spelen, red.). Behalve heel hard werken moet je op elkaar kunnen bouwen en samen teleurstellingen kunnen verwerken. De trainer dient het voorbeeld te geven en ik eis daarom van mezelf minimaal hetzelfde als van mijn speelsters. Een hele klus, want vrouwen trainen doorgaans méér dan mannen. Onder mijn vader, bij het mannenteam trainden we vier uur per

‘Tijdens de Yom Kippoer-oorlog (1973), zaten alle mannen aan het front. De jongeren moesten de kibboets draaiende houden. Ik was vijftien en zat urenlang op de tractor in de katoenvelden. ’s Avonds, bij het eten in de gemeenschappelijke ruimte, voelde je een enorme spanning. Keerden onze vaders, broers, zonen en echtgenoten wel terug? In die weken werd ik tien jaar ouder. Vorig jaar, tijdens mijn zomervakantie in Noord-Israël, vlogen de bommen me letterlijk langs mijn oren. Tijdens de Zesdaagse Oorlog (1967), ik was acht, bombardeerden twee Syrische Migs de kibboets waar tot op de dag van vandaag mijn moeder nog woont. Tijdens de Libanonoorlog (1982) sneuvelde een van mijn beste vrienden. Drie jaar terug wierp een andere vriend zich op een suicide bomber. Hij gaf zijn leven om dat van anderen te redden.’ (Geëmotioneerd) ‘Jonge Israëli’s worden opgevoed met het idee dat je je leven moet geven voor je land. Op zich valt daar wel wat voor te zeggen natuurlijk, maar Israël voert al jaren een bezettingspolitiek waarmee ik het absoluut oneens ben. Er zijn joden die menen dat ze het uitverkoren volk zijn en dat de bezette gebieden van hun zijn. Waarom? Omdat zoiets in een oud boek staat? (wegwerpgebaar ) Tijdens mijn dienstplicht zat ik gelukkig ergens waar ik elke dag op topniveau kon blijven spelen en trainen. Volleybal betekent alles voor me. Ik wilde geen uzi om mijn nek, wel een gouden olympische medaille. Die focus heb ik altijd gehad. Nog steeds.’ 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ....................................... ...................................... KORT 111

Racelegende Fittipaldi (60) opnieuw in raceauto

Emerson Fittipaldi kruipt opnieuw achter het stuur van een raceauto. De Braziliaanse oud-wereldkampioen in de Formule 1 gaat de bolide testen die volgend seizoen in gebruik wordt genomen in de raceklasse A1GP. Deze

wagens zijn in het nieuwe seizoen voorzien van een Ferrari-motor. Ook zal de Italiaanse F1-renstal het A1GPchassis ontwerpen. De 60-jarige Fittipaldi zal voor het begin van het seizoen de nieuwe auto testen. ‘Toen ik het aanbod kreeg voor Ferrari te rijden, vond ik dat fantastisch’, verklaarde de F1-wereldkampioen van 1972 en 1974.

KORT 111

Henry topscorer aller tijden van Franse elftal

Thierry Henry is door twee goals tegen Litouwen topscorer aller tijden geworden van het Franse elftal. De 30jarige speler van FC Barcelona bracht zijn totaal daarmee op 43 goals in 96 duels. Hiermee passeert hij Michel

Platini die in de jaren tachtig in 72 wedstrijden 41 doelpunten maakte. Henry maakte zijn debuut voor Les Bleus op 11 oktober 1997 in de met 2-1 gewonnen wedstrijd tegen ZuidAfrika. In de openingswedstrijd van het wereldkampioenschap in eigen land maakte hij, opvallend genoeg ook tegen de Zuid-Afrikanen, zijn eerste goal voor de Fransen.

28

Sport

 

    

 


WK Rugby

Niet meer alleen voor de elite ‘Steeds meer voetbalfans stappen over naar rugby’

M

ooi was dat hè.’ Will Jones (35) glimt nog steeds als hij terugdenkt aan vorige week. Engeland versloeg toen gastland Frankrijk in de halve finale. Zelfs de meest verstokte Engelse rugbyfan had dat nauwelijks voor mogelijk gehouden. Engeland mag dan regerend wereldkampioen zijn, de afgelopen vier jaar presteerde het team dramatisch. De Engelsen begonnen dit WK slecht. De openingswedstrijd tegen de rugbydwergen van de Verenigde Staten werd zonder veel overtuiging gewonnen. Toen de Engelsen hun tweede groepswedstrijd tegen ZuidAfrika met grote cijfers verloren, geloofde niemand er meer in. Maar Engeland onderging tijdens het toernooi een metamorfose en na

‘Dit móét ik meemaken. Ik wil wel 2.000 euro voor een kaartje betalen’

Andy Gomarsall (midden) viert met zijn teamgenoten de overwinning in de kwartfinale tegen Australië . REUTERS

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................

Ancic tegenstander in volgende ronde

DJOKOVIC MOEIZAAM NAAR KWARTFINALE MADRID Novak Djokovic heeft zich met hangen en wurgen geplaatst voor de kwartfinale van het Masters Seriestoernooi in Madrid. De nummer drie van de plaatsingslijst had ruim twee uur nodig om de Spanjaard Juan Carlos Ferrero van zich af te schudden: 6-3, 2-6, 6-4. In de kwartfinale speelt de Serviër tegen Mario Ancic, die Paul-Henri Mathieu naar huis stuurde. Djokovic zakte na de gewonnen eerste set ver terug. Hij liet in het

tweede bedrijf vijf breekkansen liggen en leverde twee keer zijn service in. In de beslissende set knokte de Serviër zich uitstekend terug. Hij brak door de opslag van Ferrero en verzekerde zich op zijn derde matchpoint van een plaats bij de laatste acht. Ook Fernando Gonzalez heeft een ticket voor de kwartfinale op zak. De als vijfde geplaatste Chileen kwam tegen de Argentijn Juan Monaco geen moment in de problemen: 6-4, 6-2.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................

Dure David Alsof het nog niet genoeg is bij Real Madrid. Volgens de Spaanse sportkrant Marca is de Koninklijke een bod op Valencia-aanvaller David Villa aan het voorbereiden. Openingsbod: 60.000.000 euro.

een bloedstollende kwartfinale tegen favoriet Australië en een al even spannende halve finale tegen Frankrijk staan de Engelsen zowaar in de eindstrijd. Engeland laat zich niet voor een tweede keer afdrogen, denkt Jones. ‘Okay, wij zijn nog steeds de underdog, maar dat ligt ons wel. Er is geen twijfel mogelijk: wij worden opnieuw wereldkampioen.’ Parijs kan rekenen op een ware invasie, want tienduizenden Engelsen zijn van plan de overtocht naar Frankrijk te maken. Will Jones, een fan van het eerste uur, is een van hen. Gisteren vertrok hij op de bonnefooi naar de Franse hoofdstad. Een kaartje hoopt hij op straat te bemachtigen. ‘Dit moet ik meemaken, ik wil er zo 2.000 euro voor neerleggen.’ Het geeft aan hoe rugby is uitgegroeid tot een sport voor de massa. Nog niet zo lang geleden werd het gezien als een elitespel, een nobele

amateursport die door dokters en advocaten werd gespeeld. Van oudsher genoten veel rugbyspelers een opleiding aan de dure privéscholen voor de rijke bovenlaag. De legende wil dat de sport ontstond op de Rugby School in Midden-Engeland in 1823. Tijdens een partijtje voetbal nam de jonge student William Web Ellis ‘de bal in de armen en begon te rennen’. Rugby was geboren. Maar bij die theorie zijn dikke vraagtekens te zetten. Rugby en voetbal waren begin negentiende eeuw onderdeel van dezelfde sport. Pas na de oprichting van de Football Association kwam er een scheiding tussen beide sporten. De splitsing is terug te voeren op een felle discussie over hacking¸ het tackelen van je tegenstander door hem hard tegen zijn schenen te trappen. De Football Association wilde deze techniek verbieden, dit tot grote woede van de rugbyclubs. Zij vormden in 1871 de Rugby Football Union, tot op de dag van vandaag de belangrijkste rugbyorganisatie in Engeland. De sport is de laatste jaren bezig het privéschool-imago van zich af te werpen. Sinds de oprichting van een professionele rugbycompetitie is de sport populair geworden bij een breed publiek. Het beroemde stadion Twickenham, de thuisbasis van het Engelse rugbyteam, is vaak tot de nok toe vol met haar 82.000 zitplaatsen. De populariteit is niet los te zien van de ontwikkelingen in het moderne voetbal. Vaak zeggen de rugbyfans: ‘Football is a gentlemen’s game played by hooligans, and rugby is a hooligan’s game played by gentlemen.’ Jones beaamt dat. ‘Voetbal’, zegt hij met een vies gezicht, ‘is een kiss and chase-sport, waar duur betaalde spelers zich kermend op de grond werpen als je tegen ze aanblaast. Bij rugby zie je geen schwalbes. Daar is het hard tegen hard en niemand die mekkert. Het is sport met gevoel voor eer. Daarom zie je steeds meer fans het voetbal de rug toekeren en rugbysupporter worden.’ 1

Sport

 

    

 


Eindstrijd van WK Rugby houdt morgen iedereen van de straat

29

Arjen van der Horst en Elles van Gelder

Nog steeds een blanke sport ‘Zuid-Afrika moet meer doen voor zwarte talenten’

R

ugby is vooral erg populair bij blank Zuid-Afrika. Zaterdag kijken ze samen naar de finale van hun bokken tegen Engeland, met de braai vol vlees. ‘Ons gaan ‘n skapie op die spit gooi eerskomende Saterdag.’ De emails en sms’jes om samen rugby te kijken gingen de dag na de winst in de halve finale tegen Argentinië, afgelopen zondag, vliegensvlug rond in Zuid-Afrika. De finale kijken doe je niet alleen, maar met vrienden en familie. In de kroeg, maar vooral thuis, met de barbecue al uren van tevoren aan. Zuid-Afrika hoopt zaterdag op een herhaling van het feestje van 1995, toen het land de wereldtitel won. Het was een bijzonder WK. Zuid-Afrika was lange tijd uitgesloten van deelname wegens de internationale sportboycot tegen het apartheidsregime. Het werd gezien als een moment van verzoening toen de zwarte president Nelson Mandela hetzelfde T-shirt aantrok als de blanke aanvoerder van de Springbokken en hem de wereldcup overhandigde. Hoewel dit sportmoment als symbool werd gezien voor de nieuwe regenboognatie, is rugby nog steeds vooral een blanke sport. Ga een middag naar een wedstrijd in het Ellis Park Stadion in Johannesburg of het Loftus Versfeld Stadion in rugbyminnend Pretoria en het zijn vooral blanke Afrikaners, Zuid-Afrikanen met veelal Nederlandse wortels, op de tribune en op het veld. Wie op hetzelfde gras naar voetbal kijkt, ziet voornamelijk zwart Zuid-Afrika. Tegen Engeland staan er twee kleurlingen in de basis: Bryan Habana en JP Pietersen, Zuid-Afrikanen van gemengde afkomst. Bij iedere bekendmaking van de selectie van het nationale team laait de discussie over de samenstelling op. Moet er een minimum aantal zwarte spelers worden geselecteerd, of gaat het erom dat de beste Zuid-Afrikanen de natie vertegenwoordigen, onafhankelijk van kleur? De huidige coach Jake White

zegt spelers enkel te selecteren op grond van hun capaciteiten. Een belangrijke reden voor de langzame verandering in het rugby is dat veel zwarte Zuid-Afrikanen nooit de kans krijgen om rugby te spelen. Rugby wordt vooral beoefend op de privé-scholen die voorheen enkel blank waren. Op de vele publieke scholen wordt gevoetbald. Bovendien vind je in de armere wijken van ZuidAfrika amper rugbyvelden. De zwarte wijk Soweto heeft nog geluk met twee stoffige velden, zegt Esed Bhorat, vice-voorzitter van de Soweto Rugby Club. ‘Zuid-Afrika moet meer doen om zwart talent te ontwikkelen. Er moet gespeeld worden op meer scholen, er moeten velden komen en goede coaches,’ vindt hij. ‘Bovendien moet de Zuid-Afrikaanse rugbybond zelf veranderen.

´Uitreiking van de cup door Mandela was hét moment van verzoening´ De bond is vooral blank. Volgens mij is er ook sprake van racisme.’ Willem Strauss, die in Pretoria het sportagentschap Biz Sport runt, denkt dat het aantal gekleurde spelers vanzelf groter zal worden. Zijn bureau vertegenwoordigt negentig Zuid-Afrikaanse rugbyspelers, waarvan vier deel uitmaken van de selectie van het nationale team. ‘Ik denk dat we ons moeten beseffen dat de verandering gewoon tijd nodig heeft. Ik zie al veel jong zwart talent. Die druppelen vanzelf door naar hoog niveau.’ Pas als het team meer kleur krijgt, kan rugby volgens Bhorat een nationale sport worden. ‘Nu de Springbokken zo succesvol zijn, wordt er wel meer naar rugby gekeken in Soweto. Maar het merendeel van de zwarte bevolking kan het niet schelen of ze winnen of verliezen. Dat verandert pas als ze zichzelf herkennen in het nationale team.’ 1

De Zuid-Afrikanen na een score in de halve finale tegen Argentinië. De Springbokken wonnen met 37-13. HH

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ....................................... ......................................

Aanvaller kampt met kniekwaal

KORT

PRO SHOTS

111

ROBIN VAN PERSIE MAAND AAN DE KANT MET BLESSURE Arsenal kan de komende maand geen beroep doen op Robin van Persie. Dat heeft een eerste diagnose uitgewezen. De aanvaller moest woensdag in de EK-kwalificatiewedstrijd van het Nederlands elftal tegen Slovenië naar de kant met een knieblessure. Van Persie wordt later op de dag in Londen verder onderzocht. ‘Maar het ziet ernaar uit dat we hem een maand moeten missen’, zegt manager Arsène Wenger op de clubsite. ‘Het is een

Di Luca geschrapt uit klassement ProTour

Danilo Di Luca is door de internationale wielerunie UCI geschrapt uit het klassement van de ProTour. De 31-jarige wielrenner van Liquigas werd dinsdag door het Italiaans Olympisch Comité Coni schuldig bevonden aan het hebben van banden met de omstreden sportarts Carlo Santuccione. Hij kreeg drie maanden schorsing aan zijn broek. Di Luca, die in 2005 de eerste editie van de ProTour op zijn naam schreef, won dit jaar de klassieker Luik-Bastenaken-Luik en de Ronde van Italië. Door de uitsluiting van de Italiaan neemt de

flinke aderlating. Robin is erg belangrijk voor ons en we zullen dan ook al het mogelijke doen om hem zo snel mogelijk fit te krijgen.’ De 24-jarige aanvaller van de Gunners is uitstekend begonnen aan het seizoen. Hij scoorde in zeven wedstrijden vijf keer voor de huidige koploper in de Premier League. Op 17 november speelt Oranje tegen Luxemburg de laatste kwalificatiewedstrijd voor het EK 2008 in Zwitserland en Oostenrijk.

Australiër Cadel Evans de leiding in de ProTour over. Zaterdag is de Ronde van Lombardije de laatste wedstrijd in de ProTour. 111

Poetin feliciteert Hiddink met zege op Engeland

De Russische president Poetin heeft de selectie van het nationale elftal en Guus Hiddink gisteren gefeliciteerd met de overwinning op Engeland. ‘Ik wil de selectie en alle fans feliciteren met deze geweldige overwinning’, aldus Poetin. ‘Ik wil het team bedanken voor de uitmuntende inzet. En natuurlijk hadden we het geluk dat de ploeg wordt aangevoerd door een geweldige coach, meneer Hiddink.’

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

16e minuut... (1)

16e minuut...(2)

16e minuut...(3)

Sevilla-coach Juande Ramos heeft een wel heel vreemde verklaring voor de matige seizoensstart van zijn ploeg.

Volgens hem dreunt de dood van Antonio Puerta, in augustus overleden in de 16e minuut van het duel met Getafe, nog te veel na in Spanje.

Bezoekers leggen bloemen in het stadion en in de 16e minuut nemen de eigen fans een moment stilte in acht. ‘Mijn spelers verliezen hun concentratie en dan vooral in de 16e minuut’, aldus Ramos.

Sport

 

 

30

  

 


WK Rugby

Komt Mandela naar Parijs? Tot teleurstelling van de Fransen is het nationale rugbyteam in de halve finales uitgeschakeld. De WK-finale gaat nu tussen Engeland en Zuid-Afrika. Redactie sport AMSTERDAM

...

Het WK Rugby is voor het eerst gehouden in 1987. In dat jaar mocht Zuid-Afrika nog niet meedoen in verband met het apartheidsregime. Acht jaar later was Zuid-Afrika organisator én winnaar van het toernooi. Het WK Rugby wordt eens in de vier jaar gehouden. In 2003 won Engeland in de finale van Australië. Het huidige WK wordt verspeeld onder twintig landen. De meeste deelnemers behoren tot het Britse Gemenebest en hebben kennis gemaakt met de sport toen ze nog een kolonie van Groot-Brittannië waren. Relatief nieuwe rugbylanden zijn Portugal, Italië en Japan. Exoten zijn Tonga, Samoa, Fiji en Georgië. Het toernooi wordt gespeeld in vier poules van vijf landen. Acht

landen gingen door naar de kwartfinales. Dat Wales niet doorging na een verliespartij tegen Fiji was de grootste verrassing. Vooral in Frankrijk, dat in de groepsduels een monsterzege van 8710 tegen Namibië boekte, leidden de prestaties tot grote euforie. Maar in de halve finales verloor Frankrijk afgelopen zaterdag van Engeland. In de

De Sprinkbokken sturen smeekbede naar Mandela: ‘Hij geeft ons kracht’ eerste minuten maakten de Engelsen een try. In de rest van de eerste helft overheersten de Fransen, die bij rust met 6-5 voor stonden. Uiteindelijk wonnen de Engelsen met 14-9, vooral dankzij de inbreng van Jonny Wilkinson, die 9 van de 14 punten maakte. Ook bij het door Engeland gewonnen WK in 2003 was Wilkinson de dragende speler in het

Engelse team. De tabloid The Sun kopte: ‘Cool Jonny has put the fire back in England’. Zuid-Afrika won in de halve finales met 37-13 ruim van Argentinië. Beste speler aan de kant van ZuidAfrika was Habana, met twee try’s. Habana is momenteel topscorer van het toernooi. In de finale van morgen gaat het dus tussen Zuid-Afrika en Engeland. Deze teams speelden ook al in de poulewedstrijden tegen elkaar. Dat werd een totale vernedering van de huidige wereldkampioen, Engeland, dat met 36-0 werd afgedroogd. Het nationale team van Zuid-Afrika heeft eerder deze week een brandbrief gestuurd naar oud-president Mandela. Of hij, als zijn gezondheid het ook maar enigszins toelaat, er morgen alsjeblieft bij wil zijn in Parijs. ‘Wij hebben hem nodig, hij geeft ons kracht.’ Voor de zekerheid hebben ze hem ook alvast een nieuw shirt gestuurd. De opvolger van Mandela, Thabo Mbeki, zal zeker van de partij zijn. 1

SCHEMA OP TV

WAAR KIJK JIJ RUGBY? De finale van het WK Rugby tussen Engeland en Zuid-Afrika is morgenavond vanaf 21.00 uur rechtstreeks te volgen via Nederland 1 en het Franse TV5Monde. De NOS begint de uitzending om 20.48 uur. Presentatie is in handen van Toine van Peperstraten. Oud-international Yves Kummer zal voor, tijdens en na de wedstrijd een analyse geven. Het commentaar bij de finale is van Hans Brian. De wedstrijd om de bronzen medaille, vanavond tussen Frankrijk en Argentinië, is vanaf 20.45 uur rechtstreeks te zien op TV5Monde. Er zal worden begonnen met een uitleg van de regels. De NOS zendt de wedstrijd in samenvatting uit om 22.30 uur in het Sportjournaal op Nederland 3.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ...............................................................................

Club omzeilt de regels

Robert Eenhoorn roept Loek van Mil op

OOK SPAANS PASPOORT VOOR BARCELONA-SPELER ETO’O

ÉÉN DEBUTANT IN SELECTIE NEDERLANDS HONKBALTEAM

Samuel Eto’o heeft zoals veel buitenlanders bij FC Barcelona een Spaans paspoort gekregen. De aanvaller uit Kameroen beloofde bij een ceremonie trouw aan de grondwet van Spanje, zo maakte Barça gisteren bekend. In augustus kregen de Braziliaan Ronaldinho en de Mexicaan Giovanni Dos Santos al het Spaanse staatsburgerschap. De Ivoriaan Yaya Touré is nu de enige speler uit de selectie van Barcelona die niet uit de

Loek van Mil is door bondscoach Robert Eenhoorn opgenomen in de selectie van het Nederlands honkbalteam voor het wereldkampioenschap dat van 6 tot en met 18 november in Taiwan wordt gehouden. De 23-jarige werper van de Amerikaanse Appalachian League-club Elizabethton Twins is de enige debutant in de 24-koppige spelersgroep. Het Nederlandse team kent in vergelijking met het EK in Spanje vijf afvallers. Johnny Balentina,

Europese Unie afkomstig is. Trainer Frank Rijkaard kan hierdoor twee nieuwe, niet uit de EU afkomstige spelers opstellen. Eerder deze maand liet de Spaanse voetbalbond weten dat het overweegt Afrikanen als EU-spelers aan te merken. De regering in Spanje voerde zeven jaar geleden al een wet in waarin inwoners uit 77 landen uit Afrika en het Caribisch en Pacifisch gebied als gastarbeiders toegang krijgen tot het land.

HH

Yurendell de Caster, Shairon Martis, Harvey Monte en Danny Rombley zijn niet opgenomen in de selectie. Berry van Driel, Bryan Engelhardt, Roel Koolen en Martijn Meeuwis keren daarentegen terug in Oranje. Nederland is met Australië, Canada, Cuba, Duitsland, Thailand, Venezuela en Zuid-Korea ingedeeld in groep B. De ploeg van Eenhoorn speelt over drie weken tegen Thailand het eerste duel in de strijd om de wereldtitel.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Drogba is gebroken (1)

Drogba is gebroken (2)

Drogba is gebroken (3)

Didier Drogba wil vertrekken bij Chelsea. Dat zegt hij vandaag in een interview met het Franse tijdschrift France Football.

Sinds het vertrek van coach José Mourinho heeft de topscorer van vorig seizoen het niet meer naar zijn zin in West-Londen.

‘Er is iets in me gebroken sinds Mourinho weg is. Niets kan mij nog op andere gedachten brengen. Ook niet de eventuele komst van Ronaldinho en Kaka volgend seizoen’, zegt de Ivoriaan.

Sport

 

    

 


Sportwereld neemt afscheid van een toernooi dat iedereen betoverde

31

Foto’s: Hollandse Hoogte/ Reuters/Getty Images

UITLEG

SPELREGELS RUGBY Elk team begint met vijftien spelers. De spelers vormen een scrum (wanneer de mannen voorovergebogen tegen elkaar staan) en proberen de ovale bal te veroveren door de tegenpartij weg te duwen. De bal gaat dan vaak via de scrumhalf naar de flyhalf. Vanaf deze positie worden meestal de snelle buitenspelers (de wings) bediend. Hun doel is om door de verdediging van de tegenpartij te breken en vervolgens de bal tegen de grond te drukken achter de goallijn.

Als dit lukt, krijgt een team vijf punten, de score heet een try. De try wordt altijd gevolgd door een conversie. Een succesvolle trap levert twee extra punten op. De conversie is loodrecht ten opzichte van de plek waar de score is gemaakt. Het is dus handiger een try te maken in de buurt van de palen. Het is ook mogelijk te scoren met een drop goal, een trap tegen de bal vlak nadat deze de grond heeft geraakt. De drop goal levert drie punten op. Tackelen mag alleen vanaf de borst tot en met de benen. Pak je een tegenstander bij de nek dan geldt dit als een overtreding en volgt er een penalty, die overal op het veld, dus niet per se in scoringspositie, kan worden gegeven.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ............................................................................... KORT

IAAF World Athletics Gala in Monte Carlo bekend worden gemaakt.

Nominatie Kiplagat voor atlete van het jaar

111

111

De Keniaase atlete Lornah Kiplagat is door de Internationale Atletiekunie IAAF genomineerd voor de titel ‘atlete van het jaar 2007’. Kiplagat komt sinds 2003 uit voor Nederland. Afgelopen zondag won de hardloopster nog de wereldtitel halve marathon in een wereldrecordtijd. Op de website van de IAAF is het mogelijk om te stemmen op de atlete en atleet van het jaar. Een jury kiest uit de topdrie van de publieksstemronde de uiteindelijke winnaar. De winnaars zullen uiteindelijk op 25 november bij het

EHF verkiest Nederland voor EK hockey 2009

De Europese Hockey Federatie EHF heeft het Europees Kampioenschap voor mannen en vrouwen in 2009 aan Nederland toegewezen. De Koninklijke Nederlandse Hockey Bond (KNHB) is met de gemeenten Amstelveen en Amsterdam in gesprek om het toernooi in het Wagener Stadion te organiseren. Het Wagener Stadion vormde in 1983 voor het laatst het decor voor het EK voor mannen. Voor vrouwen was dit in 1995. Voorafgaand aan het Europees Kampioenschap over twee

jaar vindt het congres van de Europese Hockey Federatie eveneens plaats in Nederland. Op het EK kan ook een startbewijs voor het wereldkampioenschap verdiend worden. 111

Van der Vaart maakt seizoen af bij Hamburg

Rafael van der Vaart sluit een transfer in de winterperiode van zijn huidige club Hamburger SV naar Valencia uit. Dit stelde hij gisteren in de Duitse boulevardkrant Bild. De Spaanse club deed eerder dit seizoen diverse pogingen om de oud-Ajacied naar Valencia te halen. Van der Vaart wilde wel, maar de club wilde hem niet laten gaan. Nu maakt hij het seizoen af in Hamburg.

AC Milan niet akkoord met twee duels schorsing

UEFA BUIGT ZICH MAANDAG OVER BEROEP DOELMAN DIDA De tuchtcommissie van de Europese voetbalbond UEFA buigt zich maandag over het beroep dat AC Milan heeft aangetekend tegen de schorsing van doelman Dida. De sluitpost van de club uit Milaan kreeg vorige week een schorsing van twee duels opgelegd omdat hij in de Champions League-ontmoeting met Celtic een blessure had voorgewend. De UEFA verwijt de Braziliaan onsportief gedrag.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................

Nieuw ritueel (1)

Nieuw ritueel (2)

Nieuw ritueel (3)

Miroslav Klose moet iets nieuws bedenken. De spits van Bayern München wil af van de salto’s die hij na zijn doelpunten maakt.

Het is door de jaren heen weliswaar zijn handelsmerk geworden, maar als hij er langer mee doorgaat, vallen er gewonden in Huize Klose.

‘Mijn kinderen proberen me thuis na te doen. Dat heeft ze al een aantal blauwe plekken en bulten opgeleverd’, zegt Klose. Duitsland wacht gespannen af hoe het nieuwe juichritueel eruit komt te zien.

32

Sport

 

    

 


Wielrennen Michael Boogerd moet profcarrière wegens blessure vroegtijdig beëindigen

Fenomeen verdient beter afscheid

Michael Boogerd in actie tijdens zijn geliefde Amstel Gold Race. KLAAS JAN VAN DER WEIJ / SPORTSTATION

Michael Boogerd start morgen niet in de Ronde van Lombardije. Het wereldkampioenschap in Stuttgart was zijn laatste officiële wedstrijd. Dominique Elshout AMSTERDAM

...

Zo hard mogelijk fietsen, Michael Boogerd deed het graag en vaak. Zonder rekenen in een koers gas geven en dan maar zien waar het schip strandt. Zo deed hij het ook in de laatste twee ronden van het wereldkampioenschap, drie weken geleden in Stuttgart. ‘Ik wilde me nog een keer tonen.’

Het werd meteen de laatste keer. Het geplande afscheid in een echte koers, de Ronde van Lombardije, gaat niet door. Een valpartij op een trainingsritje, vorige week vrijdag, stuurde alles in de war. Grote wond op de linkerknie, een ontsteking en gisteren het bijbehorende besluit. ‘Ik moet realistisch zijn. Mijn knie doet pijn en ik kan hem niet buigen. Starten in Lombardije heeft geen zin.’ De hele week heeft Boogerd voor zichzelf en omgeving de hoop levend gehouden dat hij nog één keer zou kunnen starten in een serieuze koers. ‘Desnoods rijd ik maar dertig kilome-

Voetbal

Ajax wil amateurclubs uit bekertoernooi weren Mathijs Rotteveel AMSTERDAM

...

Ajax wil de Nederlandse bekercompetitie omgooien. Directeur Maarten Fontein pleitte gisteren voor een pou-

lesysteem waarin voor amateurclubs geen plaats is. ‘Ajax wil elk jaar in de Champions League spelen’, herhaalt Ajax-directeur Maarten Fontein nog maar eens bij de presentatie van de cijfers over

Ruud Lubbers Johann OIav Koss Jan Pronk NT Gent Joris Luyendijk Laidback Luke

C-Mon & Kypski en

de Amsterdam Klezmer Band

Bert Koenders

en vele, vele anderen

NACHT VAN DE

VN

Woensdag 24 oktober 17.45 - 02.00 uur Melkweg • Cinecenter • SugarFactory Amsterdam Info, programma, kaartverkoop: www.dewereldvandevn.nl Kaarten winnen? Mail naar [email protected], onder vermelding van 'De Pers'. Onder de inzenders worden 10 keer 2 kaarten verloot!

ter mee.’ Nog één keer het hele ritueel meemaken van afreizen, voorbereiden, spanning, rugnummer opspelden en tot slot nog één keer een rol spelen in de finale. ‘Het is me niet gegeven.’ Boogerd richt zich nu op het afscheid van het Nederlandse publiek, zondag op en rond de Cauberg in Valkenburg. Op deze beklimming speelde Nederlands beste wielrenner van de afgelopen jaren vaak een rol van betekenis in belangrijke koersen. Tijdens het wereldkampioenschap van 1998 reed hij in de beslissende kopgroep, tot hij in de finale moest afha-

ken met een lekke band. In de Tour van vorig jaar, met aankomst iets voorbij de Cauberg, reed hij zo fors op kop dat zelfs ploegmaat Oscar Freire niet meer kon volgen. Zondag neemt Boogerd afscheid in een lichtvoetige koppelkoers, vier rondjes met vier keer de Cauberg erin. Toppers zoals Tom Boonen, Paolo Bettini, Thomas Dekker en de broertjes Andy en Fränk Schleck doen eraan mee. Ook oud-renners als Erik Breukink, Alex Zülle en Erik Dekker zullen aan de start staan. Voor de koers zal er een plaquette van Boogerd worden onthuld in de Valken-

burgse gemeentegrot. Op 3 november rijdt Boogerd zijn allerlaatste koerskilometers in de Amstel Curaçao Race, net als Erik Dekker vorig jaar. Ook nu zal hij op Curaçao weer geladen aan de start staan, al stelt het rondje van tachtig kilometer sportief gezien niks voor. Zondag wil Boogerd, blessure of geen blessure, alles op alles zetten om zijn kilometertjes te rijden. ‘Hoe ik het doe, weet ik nog niet, maar ik ga daar zeker een rondje over het parcours maken. Desnoods op een tandem.’ Het is Boogerd ten voeten uit. Gedreven tot de laatste snik. 1

het seizoen 2006-2007. ‘Als de UEFA beslist dat niet de Nederlandse nummer twee, maar de winnaar van de beker mee mag doen aan de voorronden van de Champions League, willen wij een ander formaat bekercompetitie. Anders blijft het bekertoernooi te veel afhangen van toeval en neemt de druk om kampioen te worden alleen maar toe.’ In maart pleitte William Gaillard, adviseur van UEFA-voorzitter Michel Platini, er al voor dat ook de winnaars van de nationale bekercompetities

toegang moeten krijgen tot de Champions League. Fontein heeft de indruk dat de Europese voetbalbond deze plannen wil doorzetten. Volgens Fontein start de nieuwe opzet van de Europese voetbalcompetities in de zomer van 2009. Hij wil dan ook in dat jaar beginnen met een nieuwe opzet van de Nederlandse bekercompetitie. ‘Volgens Platini moeten er in de Champions League alleen nog maar kampioenen spelen en niet meer de teams die derde, vierde of vijfde in hun competitie geworden

zijn’, zegt Fontein. ‘Bekerwinnaars vindt Platini ook kampioenen. Ajax vindt dat het niet zo moet zijn dat een toevallige winnaar van de beker als vertegenwoordiger van Nederland de Champions League in gaat. Om dat te voorkomen pleiten wij voor een poulesysteem in de Nederlandse bekercompetitie, net als nu in de Europese competities gebruikelijk is. Dat hoeft niet te leiden tot meer duels, als het aantal clubs dat deelneemt, wordt teruggebracht. Dat kan inderdaad ten koste gaan van de amateurclubs.’ 1

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................................................................................................................

Hamilton, Alonso en Raikkonen maken kans op titel

DE FORMULE 1-KAMPIOENEN ROEREN ZICH IN TITELSTRIJD Het Formule 1-kampioenschap is in decennia niet zo spannend geweest. Bij de laatste Grand Prix van aanstaande zondag hebben zowel McLarencoureurs Lewis Hamilton en Fernando Alonso als Ferrari-rijder Kimi Raikkonen nog kans op de titel. De wereldkampioenen van weleer hebben zo hun voorkeuren. ‘Ik duim voor Kimi Raikkonen’, stelt zevenvoudig wereldkampioen Michael Schumacher. De Duitser behaalde zijn grootste succes-

sen voor het Italiaanse team. De laatste keer dat er in de Formule 1 bij de slotrace nog drie titelkandidaten waren was in 1986. Toen ging Fransman Alain Prost er toen met de hoogste autosportprijs vandoor. Diezelfde Prost spreekt nu zijn steun uit voor Fernando Alonso. Nelson Piquet had, samen met Nigel Mansell, in 1986 ook kans op de titel. Hij is geen fan van Alonso. De Braziliaan verwijt Alonso psychologische spelletjes te spelen.

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... ...............................................................................

[email protected]

Forza Foppe

Voor al uw opmerkingen , tips, suggesties en klachten kunt u terecht op [email protected]

Foppe de Haan is de redder des vaderland. Althans, als het aan de lezers van De Telegraaf ligt. Op hun website geeft liefst 79 procent aan liever de Fries als bondscoach te zien dan Marco van Basten.