Raad VOORBLAD Onderwerp
Inzameling plastic verpakkingsafval
Agendering
Behandelwijze
x
Commissie Bestuurlijk Domein
x
Gemeenteraad
0
Commissie Ruimtelijk Domein
0
Lijst ingekomen stukken
0
Commissie Sociaal en Economisch Domein
0
Informerende Commissie
0
Bespreken
0
Kennis van nemen
0
Kaderstellen
0
Controleren
x
Vaststellen door gemeenteraad
Overlegpunten / Beslispunten
Besluiten om met ingang van 1 december 2009 huis-aan-huis plastic verpakkingsafval gescheiden in te zamelen in plastic zakken.
Context
Met ingang van 1 januari 2010 zijn de gemeente verplicht om plastic verpakkingsafval gescheiden in te zamelen. De gemeenten ontvangen hiervoor een vergoeding uit het Afvalfonds.
Financiële gevolgen
De inzameling heeft geen negatieve gevolgen voor de afvalbegroting. De inzamelkosten worden gedekt door de vergoeding uit het Afvalfonds.
Achterliggende stukken (ter inzage)
- stukken die betrekking hebben op de afspraken tot gescheiden inzameling van plastic verpakkingsafval en op de vergoedingsregelingen. - KplusV-rapport van de 32 praktijkproeven die in Nederland met de gescheiden inzameling van plastic verpakkingsafval zijn gehouden.
Opmerkingen van de agendacommissie (invullen door griffie) Portefeuillehouder
Wethouder D. Meijerink
Meer informatie bij: (naam en telefoonnummer behandelend ambtenaar) Gezien door griffie
J.A.F. Sonderen, afdeling Beheer en Onderhoud telefoonnummer 0545 – 250 255
ja
1
Raadsvergadering
:
15 september 2009
Agendanummer
:
(college) voorstelnummer
:
31 / 3
Onderwerp
:
Inzameling plastic verpakkingsafval
Borculo, 20 augustus 2009 Geachte raad, 1. Kader Alle gemeenten moeten met ingang van 1 januari 2010 plastic verpakkingsafval gescheiden inzamelen. Dit staat in het Landelijk Afvalbeheerplan (LAP). De inzameling van huishoudelijk afval is opgenomen in de programmalijn Overig doorgaand ruimtelijk beleid, product Afvalverwijdering en –verwerking. 2. Samenvatting Met ingang van 1 januari 2010 moeten de gemeenten plastic verpakkingsafval gescheiden inzamelen. Wij stellen u voor om het plastic verpakkingsafval met ingang van 1 december 2009 huis-aan-huis gescheiden in te zamelen. De inwoners kunnen het plastic aanbieden in de speciale zakken van de Nedvang. Het plastic wordt elke maand opgehaald. De kosten van de inzameling zijn lager dan de vergoedingen die de gemeente ontvangt. De inzameling bespaart ook op de verbrandingskosten omdat het plastic niet in de grijze container hoeft. Door de inzameling hoeft de afvalstoffenheffing niet te worden verhoogd. 3. Argumentatie Algemeen Volgens het Verpakkingenbesluit (Besluit beheer verpakkingen en papier en karton) zijn de producenten en importeurs van verpakkingsmateriaal verantwoordelijk voor het verpakkingsafval van bedrijven en huishoudens. Om dit verder uit te werken hebben de VNG, het ministerie van VROM en de verpakkingsindustie (Stichting Nedvang) in 2007 een raamovereenkomst gesloten. In die overeenkomst is afgesproken dat de gemeenten het verpakkingsafval (zoals glas, papier en karton en plastic verpakkingsafval) gescheiden inzamelen. De gemeenten krijgen daarvoor een vergoeding uit het Afvalfonds. Het geld in dit fonds (€ 115 miljoen) komt van de verpakkingenbelasting. Deze belasting wordt geheven op alle verpakkingen en wordt door het bedrijfsleven betaald. Het bedrijfsleven zal die extra kosten naar verwachting (deels) doorberekenen naar de producten. Door het kopen van de producten betaalt dus uiteindelijk de consument. In de raamovereenkomst is ook afgesproken hoeveel plastic verpakkingsafval (van bedrijven en huishoudens) in totaal moet worden hergebruikt: 32% in 2009, 38% in 2010 en 42% in 2012.
2
Vergoedingen Voor de gescheiden inzameling van plastic krijgen de gemeenten een vergoeding van € 475 per ton uit het Afvalfonds. Daarnaast een transportkostenvergoeding van € 1,50 per ton per kilometer van de gemeentegrens naar de verwerkingsinrichting. De Nedvang wijst de verwerkingsinrichting aan. Deze vergoedingen gelden tot en met 2012. In 2010 wordt overlegd over de vergoedingen na 2012. Als de gemeenten in 2009 beginnen met de inzameling ontvangen ze een extra vergoeding van € 0,65 per inwoner. Dit is voor opstartkosten en extra voorlichting. Daarnaast bezorgt de Nedvang op alle adressen een opstartpakket ter waarde van € 0,43. Met ingang van 2010 ontvangen de gemeenten alleen nog een extra vergoeding van € 0,11 per inwoner voor voorlichting. Hoeveelheden plastic verpakkingsafval Elk huishouden doet per jaar gemiddeld 94 kg. plastic verpakkingsafval in de grijze container: 11 kg. flessen en flacons en 83 kg. andere plastic verpakkingen. De Nedvang wil na één jaar 15 kg. per aansluiting inzamelen. Dit is een streefwaarde. Die 15 kg. is inclusief 30% vervuiling. Bij vervuiling moet worden gedacht aan materiaal dat nog aan het plastic kleeft en aan materiaal dat niet van plastic is. De hoeveelheid ingezameld plastic zal de eerste jaren nog stijgen. Inzameling in proefgemeenten In 2007/2008 is in 32 gemeenten onderzocht hoe het plastic het best kan worden ingezameld en wat dat kost. Adviesbureau KplusV heeft daar een eindrapport van gemaakt met de titel “Onderzoek gemeentelijke inzameling kunststof verpakkingen”. De gegevens in de eindrapportage kunnen worden gebruikt bij het maken van een keuze. Belangrijkste conclusies In gemeenten waar alleen kunststof flessen en flacons (KFF) werden ingezameld werd veel minder ingezameld dan in gemeenten waar daarnaast ook ander plastic verpakkingsafval (KFF+) werd ingezameld. De opbrengst stijgt na verloop van tijd. Dit komt omdat voorlichting pas op wat langere termijn effect heeft. In gemeenten met diftar is de opbrengst hoger dan in gemeenten zonder diftar. Als het plastic huis-aan-huis wordt opgehaald is de opbrengst ook groter dan wanneer het plastic moet worden weggebracht (naar bovengrondse of ondergrondse containers). Tot slot wordt in steden minder plastic ingezameld dan op het platteland. Met het inzamelen van alleen plastic flessen en flacons (KFF) worden de gewenste hoeveelheden niet gehaald. Dat is wel het geval als naast plastic flessen en flacons ook het overige plastic verpakkingsafval (KFF+) wordt ingezameld. Inzamelhoeveelheden Berkelland wordt gerekend tot de diftar gemeenten, omdat de hoogte van de afvalstoffenheffing wordt bepaald door het volume van de grijze container. Als alleen KFF wordt ingezameld is de opbrengst na de beginperiode bij een brengsysteem 2,9 kg. per aansluiting per jaar. Bij een haalsysteem is de opbrengst 5,9 kg. per aansluiting. Inzameling van KFF+ levert bij brengen 12 kg. per aansluiting per jaar op en bij halen 24 kg. Voor Berkelland gelden de volgende streefwaarden: - brengsysteem: in het eerste jaar 10 kg, na één jaar 15 kg. en na drie jaar 18 kg. - haalsysteem: in het eerste jaar 15 kg., na één jaar 20 kg. en na drie jaar 25 kg. Hierbij is er van uitgegaan dat de Nedvang in het eerste jaar 15 kg. per aansluiting wil inzamelen (streefwaarde). Advies inzamelmethode Het advies is om in gemeenten als Berkelland het plastic verpakkingsafval op te halen. De inzamelkosten worden geschat op € 389,-- per ton ingezameld plastic.
3
Argumenten voor het maken van een keuze Mogelijke manieren van inzamelen Het plastic kan op verschillende manieren worden ingezameld. De meest voorkomende manieren zijn: - inzameling huis-aan-huis in plastic zakken, meestal de speciale zakken van de Nedvang; - ondergrondse containers, al dan niet met de mogelijkheid om het plastic samen te persen of te vershredderen; - bovengrondse containers; - standplaatsen in de gemeente waar inwoners op bepaalde tijden plastic kunnen inleveren; - inzamelcontainer op de gemeentewerf waar inwoners plastic kunnen brengen. In de proefgemeenten is gebleken dat bij de ene manier van inzamelen veel meer plastic wordt opgehaald dan bij de andere. Uitgangspunten voor het maken van een keuze Voor het maken van een keuze vinden wij de volgende uitgangspunten belangrijk: - er wordt geprobeerd zoveel mogelijk plastic in te zamelen, dus niet alleen plastic flessen en flacons (KFF) maar daarnaast ook ander plastic verpakkingsafval (KFF+); - er wordt gekozen voor de manier van inzamelen waarbij het meeste plastic wordt ingezameld. Daarbij geldt echter wel dat de inzamelkosten niet hoger mogen zijn dan de vergoedingen die wij ontvangen. De inzameling mag niet tot gevolg hebben dat de afvalstoffenheffing moet worden verhoogd. De inwoners betalen via de producten al voor de inzameling en het hergebruik van het plasticafval. Er moet worden voorkomen dat de inwoners dubbel betalen. - de inwoners moeten op een gemakkelijke manier het plastic verpakkingsafval gescheiden kunnen aanbieden. Dit verhoogt de opbrengst. - als wordt gekozen voor huis-aan-huis inzameling in plastic inzamelzakken moeten de inwoners ook op een gemakkelijke manier aan nieuwe inzamelzakken kunnen komen. Ook dit verhoogt de opbrengst. - omdat de hoogte van de vergoedingen op langere termijn niet bekend zijn moeten nu geen grote langlopende investeringen worden gedaan. Veel gemeenten denken er zo over. Mogelijke inzamelresultaten in Berkelland Wij laten de inzameling van alleen KFF (kunststof flessen en flacons) buiten beschouwing omdat de opbrengst dan erg laag is. Bij inzameling van KFF+ (kunststof flessen en flacons en ander plastic verpakkingsafval) is het gewenst in Berkelland de volgende hoeveelheden in te zamelen (streefwaarden): - brengsysteem: eerste jaar 185.000 kg, na één jaar 277.500 kg. en na drie jaar 333.000 kg. - haalsysteem: eerste jaar 277.500 kg., na één jaar 370.000 kg. en na drie jaar 462.500 kg. Nascheiding Bij enkele verwerkingsinrichtingen in Groningen en Friesland bestaat de mogelijkheid om plastic verpakkingsafval door nascheiding uit het restafval te halen. Het plastic kan dan in de grijze container worden gedaan en wordt er vóór de verbranding uitgehaald. Gemeenten die het plastic op deze manier gescheiden inzamelen krijgen daarvoor ook een vergoeding. Voor onze gemeente speelt dit niet omdat de verwerkingsinrichtingen waar het huisvuil uit Berkelland naar toe gaat deze mogelijkheid niet kennen. Milieurendement Hier en daar wordt getwijfeld aan het milieurendement van de gescheiden inzameling van plastic. De inzameling en verwerking veroorzaken milieuvervuiling en kosten energie. Men vraagt zich af of bijvoorbeeld verbranding met energieopwekking niet meer voordelen voor het milieu oplevert. Het plastic hoeft dan niet apart te worden ingezameld. Dit is een ingewikkelde discussie. Wij vinden dat deze discussie nu niet bepalend mag zijn voor het wel of niet starten met de gescheiden inzameling van plastic.
4
Op landelijk niveau is op basis van goede redenen tot de gescheiden inzameling besloten en de inzameling is ook vastgelegd in het Landelijk Afvalbeheerplan (LAP). Als nieuwe ontwikkelingen de gescheiden inzameling overbodig maken en als dit wordt vastgelegd in het LAP ontstaat natuurlijk een nieuwe situatie. Onze conclusie is dan ook dat de discussie nu over het nut van de gescheiden inzameling geen reden is om niet te starten. Voorstellen Wij stellen u voor om: - met ingang van 1 december 2009 in Berkelland alle plastic verpakkingsafval (flessen en flacons en ander plastic verpakkingsafval) huis-aan-huis in te inzamelen in plastic zakken van de Nedvang; - het plastic elke maand (12 maal per jaar) in te zamelen in zowel de kernen als het buitengebied. Toelichting: Wij vinden dat alle plastic verpakkingsafval moet worden ingezameld en dat dit het best huis-aan-huis kan worden gedaan. Voor deze manier van inzamelen hoeven geen investeringen te worden gedaan. Uit de praktijkproeven blijkt dat bij deze manier van inzamelen veel plastic wordt aangeboden. Voor de inwoners is dit bovendien een gemakkelijke manier van aanbieden. Dit verhoogt de opbrengst. Tot slot zijn de kosten van inzameling huis-aan-huis lager dan de vergoedingen. Het plastic moet zowel in de kernen als in het buitengebied elke maand worden opgehaald. De inzameling eens per maand brengt voor de inwoners regelmaat in de inzameling. Bij regelmatige inzameling is men eerder bereid daaraan mee te werken. Ook dit levert een hogere opbrengst op. Inzamelaar Als u het eens bent met onze voorstellen willen wij de inzameling tot en met 2011 opdragen aan de combinatie Dusseldorp/Langezaal. Uit praktisch oogpunt kan de overeenkomst voor het inzamelen van plastic nu het best worden gekoppeld aan het bestaande huisvuilinzamelcontract met deze bedrijven en aan de looptijd van dit contract. Dit contract loopt tot en met 2011. De inzameling van plastic kan daarna worden meegenomen bij de (Europese) aanbesteding van een nieuw huisvuilinzamelcontract. Dit levert naar verwachting een prijsvoordeel op. Op ons verzoek heeft de firma Dusseldorp offerte uitgebracht voor het huis-aan-huis inzamelen van plastic verpakkingsafval. Elke maand inzamelen kost ongeveer € 91.000,-- exclusief BTW. per jaar. Inzamelzakken Als in 2009 wordt gestart met de inzameling bezorgt de Nedvang gratis een startpakket bij de inwoners met 12 plastic inzamelzakken. Wij vinden dit voor een jaar te weinig. Wij willen daarom bij de afvalkalender 2010 nog eens een pakketje met 12 inzamelzakken bezorgen. De inwoners hebben dan voor het eerste jaar 24 inzamelzakken. Eind 2010 bezorgen wij tegelijk met de afvalkalender 2011 weer inzamelzakken voor een jaar. Als de inwoners toch te weinig zakken hebben kunnen extra zakken worden opgehaald in de gemeentewinkel en de servicepunten. Het op deze manier verstrekken van plastic zakken is voor de inwoners het gemakkelijkst. Het heeft ook als voordeel dat de inwoners ieder jaar nog eens extra worden herinnerd aan de gescheiden inzameling van plastic. Bovendien is dit voor de gemeente goedkoper dan het verstrekken van plastic zakjes op verzoek (toezenden of bezorgen). Het toesturen van inzamelzakken aan alle adressen vraagt ook de minste administratie. Voorlichting Goede voorlichting bepaalt voor een groot deel de opbrengst van de inzameling. Het is belangrijk om regelmatig informatie te geven over de inzameling, vooral in de beginperiode. In het startpakket zit naast algemene informatie over de inzameling ook een brief van de gemeente.
5
In die brief wordt gevraagd om aan de inzameling mee te werken en wordt aangegeven hoe en wanneer in december 2009 wordt ingezameld. Voor 2010 worden de inzameldagen opgenomen in de afvalkalender. In BerkelBericht zal regelmatig aandacht aan de inzameling van plastic worden besteed. 4. Financiële consequenties / dekking Kosten en opbrengsten In 2009 wordt alleen in de maand december ingezameld. Wij verwachten dat dan ongeveer 25 ton wordt ingezameld. De kosten hiervan zijn ongeveer € 23.000. Dit is inclusief een extra pakje inzamelzakken op alle adressen . De opbrengsten zijn ongeveer € 27.000. Voor 2010 schatten wij de totale kosten op € 123.000, terwijl de opbrengsten ongeveer € 170.000 zijn. Volgens ons is het haalbaar om in 2010 de gewenste hoeveelheid (streefhoeveelheid) van 277.000 kg. plastic in te zamelen. Wij denken dat de komende jaren nog meer wordt ingezameld en dat wij daardoor ook meer geld uit het Afvalfonds ontvangen. De hoogte van de vergoedingen na 2012 zijn nog niet bekend. Wij verwachten dat na verloop van tijd niet alleen de kosten maar ook de vergoedingen zullen dalen. Een bijkomend effect van de inzameling kan zijn dat inwoners hun grote grijze container inruilen voor een kleine. Doordat het plastic veel ruimte inneemt is voor het restafval minder containerruimte nodig. Dit kan gevolgen hebben voor de opbrengst van de afvalstoffenheffing en voor de belastingverhouding tussen een groot en klein containerpakket. Wij verwachten overigens niet dat dit effect groot zal zijn. Het is moeilijk in te schatten hoeveel inwoners hun container zullen ruilen en wat de (extra) kosten daarvan zijn. Gevolgen voor de afvalstoffenheffing De inzameling van plastic heeft geen gevolgen voor de afvalstoffenheffing. De vergoedingen van de Nedvang dekken de inzamelkosten, ook als de ingezamelde hoeveelheid wat lager uitvalt dan geschat. Het bedrag dat overblijft kan het best worden gereserveerd voor het vervangen van grijze containers (van groot naar klein) en andere onvoorziene kosten van de plasticinzameling. Opbrengsten inzameling glas en oud papier Voor de inzameling van oud papier en glas hebben wij intussen een vergoeding ontvangen van € 46.677,54 over het jaar 2006 en € 42.793,69 over het jaar 2007. Voor de inzameling van plastic verpakkingsafval in 2006 (in de Retourettes) is € 1267,61 ontvangen. 5. Conclusie Wij stellen u voor om: - met ingang van 1 december 2009 in Berkelland alle plastic verpakkingsafval (flessen en flacons en ander plastic verpakkingsafval) huis-aan-huis in te inzamelen in plastic zakken van de Nedvang; - het plastic elke maand (12 maal per jaar) in te zamelen in zowel de kernen als het buitengebied. - het bedrag dat jaarlijks bij de inzameling van plastic verpakkingsafval overblijft te reserveren voor het vervangen van grijze containers (van groot naar klein) en het opvangen van andere onvoorziene kosten van de plasticinzameling. Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Berkelland, de secretaris, de burgemeester, drs. A.G. Dekker
mr. H.L.M. Bloemen
6
Raadsvergadering
:
Agendanummer
:
15 september 2009
De raad van de gemeente Berkelland; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 20 augustus 2009; besluit: - met ingang van 1 december 2009 in Berkelland alle plastic verpakkingsafval (flessen en flacons en ander plastic verpakkingsafval) huis-aan-huis in te inzamelen in plastic zakken van de Nedvang; - het plastic elke maand (12 maal per jaar) in te zamelen in zowel de kernen als het buitengebied. - het bedrag dat jaarlijks bij de inzameling van plastic verpakkingsafval overblijft te reserveren voor het vervangen van grijze containers (van groot naar klein) en het opvangen van andere onvoorziene kosten van de plasticinzameling.
Aldus vastgesteld in de raadsvergadering van 15 september 2009 de griffier,
de voorzitter,
7