Jaargang 7 • nummer 1 • april 2012
Combinatiedesign
Aluminium zorgt voor strakke belijning Aluminium muurafdekkers esthetisch en functioneel Fraai staaltje aluminium zetwerk Natuurlijke aluminium detaillering
Edwin van Kemenade
Combinatiedesign
edwin van Kemenade, Marketing- en Sales Manager Roval Aluminium
inhoudsopgave Voorwoord
2
“Aluminium zorgt voor strakke belijning”
3-5
“Aluminium muurafdekkers esthetisch en functioneel”
6-7
“Fraai staaltje aluminium zetwerk”
8-9
“Natuurlijke aluminium detaillering”
10-11
Aluminium In Praktijk De kwaliteiten van aluminium worden pas zichtbaar als het in de praktijk wordt toegepast. Dit uitgangspunt vormt de basis van Aluminium In Praktijk, dat als label de filosofie van Roval Aluminium ondersteunt, dat wat mooi én functioneel is, ook gezien mag worden. Driemaal per jaar verschijnt het magazine Aluminium In Praktijk. Elke aflevering kenmerkt zich door een thema, dat inspeelt op de onbegrensde mogelijkheden van aluminium.
colofon REDACTIE Roval Aluminium (www.roval.eu), EMboost (www.emboost.nl) Eindredactie Roval Aluminium, Pauline Manders-Vlemmix
De motivatie waarom architecten steeds vaker kiezen voor aluminium als gebouwdetaillering is velerlei. Het kan zijn omdat aluminium in tegenstelling tot veel andere materialen duurzaam is en onderhoudsarm. Kwaliteiten die uitstekend passen in de steeds belangrijker wordende duurzaamheidsontwikkelingen in de tegenwoordige bouw. Een ander argument is de esthetische grondslag. In deze uitgave van Aluminium In Praktijk staat combinatiedesign centraal. Aluminium laat zich bijvoorbeeld uitstekend combineren met andere materialen, zoals steen, hout en glas, maar ook met bijzondere oplossingen, zoals groendaken en balusters. Daarnaast is aluminium detaillering zeer geschikt voor een soepele overgang tussen verschillende materialen, zoals hout en steen. Ook kunt u zien hoe nieuwbouwprojecten op fraaie wijze geïntegreerd zijn met bestaande (monumentale) gebouwen en waar de karakteristieke identiteiten behouden zijn gebleven. Combinatiedesign in optima forma, functioneel en mooi.
Concept en vormgeving EMboost
Edwin van Kemenade
Oplage 5000 stuks
Roval Aluminium BV
Marketing- en Sales Manager
Grote foto cover Top-Care, Venlo Van de projecten in Aluminium In Praktijk vindt u op www.roval.eu en www.aluminiuminpraktijk.nl nog meer foto’s.
jaargang 7 • nummer 1 • april 2012
2
De Architectenwerkgroep Tilburg (DAT)
“Aluminium zorgt voor strakke belijning”
Eefje Rikhof, architect, De Architectenwerkgroep Tilburg, Tilburg
Brede school Waterhoef in het
“Het was een leuk project”,
Aluminium vliesgevel
Brabantse Oisterwijk mag met
zegt
van
Het voormalige klooster is door-
recht en reden een opvallend
de architecten. “De uitdaging
middel van een, voor een gedeelte-
project worden genoemd. Het
was
dat
lijk uit een aluminium vliesgevel
is een bijzondere symbiose tus-
zo’n 3.000 m beslaat, inclusief
opgetrokken, verbinding bij de
sen eigentijdse nieuwbouw en
het kopgebouw van de oude
school betrokken. Hierin is de peu-
historische
bebouwing.
Eefje om
Rikhof, het
één
project,
2
De
school, vooral niet pompeus
terspeelzaal gevestigd. Er is zoveel
Architectenwerkgroep Tilburg
te laten zijn. Door de toepas-
mogelijk van de uitstraling van het
(DAT) is er wonderwel in ge-
sing van schuine daken voor de
klooster in takt gelaten. Een
slaagd om de nieuwbouw en
basisschool, lijkt het alsof het
belangrijke aanpassing omvat de
het voormalige oude klooster
complex uit meer gebouwen be-
oorspronkelijke, in de gevel aan-
met elkaar in verbinding te
staat. Hierdoor krijgt de brede
wezige kleine en hoge ramen.
brengen. Hierbij hebben oud
school iets lichtvoetigs, zonder de
Deze zijn door een chirurgische in-
en nieuw beide hun eigen,
beperkte strengheid te verliezen
greep naar beneden toe verlengd.
karakteristieke identiteit be-
die
bij
past.”
Hierdoor kunnen de gebruikers, in
houden. De Waterhoef biedt
De
nieuwbouw
zich
tegenstelling tot de nonnen in
onderdak aan een basisschool,
met de even hoge kap als van
vroegere tijden, volop naar buiten
een peuterspeelzaal, een kin-
het ernaast gelegen klooster
kijken. Bovendien valt er zo ook
derdagverblijf, buitenschoolse
als vanzelfsprekend in het straat-
extra daglicht naar binnen.
opvang,
beeld.
een
Stichting Boom.
3
sporthal
en
een
school voegt
Vervolg op pagina 4
vervolg pagina 3
DE ARCHITECTENWERKGROEP TILBURG (DAT) “Aluminium zorgt voor strakke belijning”
DAT heeft met grote zorg nagedacht over de uitstraling van de brede school. Dat komt onder meer tot uiting in de toepassing van verschillende materialen. De gevel die de gymzaal met plat dak en de school met het puntdak verbindt, bestaat uit ruwgeschaafde houten Cape Cod-panelen die in zes verschillende ral-kleuren zijn bewerkt en random zijn toegepast. Ondanks de grote oppervlakte ontstaat er een levendige gevel, die op stoere wijze wordt omlijst door aluminium zetwerk, die de vorm van het gebouw nadrukkelijk accentueert. Daarnaast loopt het boeideel vloeiend over in een plafondplaat, een fraai stukje zetwerk. Een aluminium afwerkingsprofiel zorgt bovendien voor een natuurlijke overgang tussen de verticale dakpannen en de boeidelen. Verder is aluminium detaillering terug te vinden in muurafdekkers en een daktrim. “Belangrijk vormgevings-
“We adviseren sowieso aluminium”
aspect was de verticale werking van het
4
gebouw, die onder meer wordt
overgang van gevel naar dak
Het gebouw is op verschillende
benadrukt door de houten gevel-
belangrijk. Bovendien behoorde
locaties voorzien van een groen-
bekleding. Ook elders komt de ver-
het tot de opdracht, die we via
dak, waarvan het dak van de peu-
ticale werking terug door toepas-
Europese aanbesteding hadden
terspeelzaal de verbinding tussen
sing van staande ramen. Een
verkregen, om een zo onder-
de school en het voormalige kloos-
oplossing die je niet direct bij een
houdsvrij mogelijk gebouw te ont-
ter een bijzonder karakter heeft.
school zou verwachten. Ook de
werpen. Aluminium gaat in verge-
Eefje Rikhof: “Het wordt een dak-
geveldakpannen, die aan leien
lijking met hout veel langer mee en
leertuin, waar kinderen op een
doen denken accentueren de verti-
vergt
onderhoud.
speelse en educatieve wijze met
cale werking, doordat ze tot op
We adviseren sowieso voor de af-
de natuur in aanraking kunnen
het maaiveld doorlopen.”
werking van kozijnen altijd wel
komen. Er komt onder meer een
aluminium.”
nauwelijks
zijn
weerstation, een konijn en beplan-
Vormbaar en onderhoudsvrij
voorzien van aluminium roosters,
ting. Ook elders houden we reke-
waarachter de zonwering en de
ning met de natuur. In de nieuw
Ook voor de afwerking van de diep
ventilatie zijn weggewerkt. Per
aangebrachte goten van het kloos-
verzonken ramen is aluminium ge-
lokaal is er acht strekkende meter
ter zijn gaten gemaakt voor de
bruikt. Een gemotiveerde keuze
rooster toegepast om met natuur-
gierzwaluw. Het is in meerdere
volgens de architect: “Aluminium
lijke ventilatie lucht binnen te
opzichten dus een zeer levendig
is goed vormbaar en dat is voor
halen
gebouw.”
een strakke belijning van de
Frisse School Klasse B.
5
ten
De
kozijnen
behoeve
van
een
Verheijen Smeets Architecten
“Aluminium muurafdekkers es functioneel”
Je ziet het er niet aan af, maar de nieuwbouw van het Medisch Opleidingscentrum van zorgverlener Top-Care op het oude kazerneterrein van de Koninklijke Marechaussee in Venlo stond er binnen een goed half jaar, althans de gevels en het dak. Deze vorm van snelbouw is te danken aan de keuze die Bart Smeets van Verheijen Smeets Architecten heeft gemaakt voor een staalconstructie en toepassing van cellenbeton, waarmee de wanden en dak zijn opgetrokken. Het nieuwe centrum van Top-Care richt zich op re-integratie en revalidatie.
Het gebouw omvat onder meer ruimtes voor psychologen en fysiotherapeuten en beschikt daarnaast over een volledige uitgeruste revalidatiezaal. Bart Smeets heeft in zijn esthetisch fraaie ontwerp nadrukkelijk rekening gehouden met de parkachtige omgeving en met het bestaande monumentale hoofdkantoor van Top-Care, dat op dit moment wordt gerenoveerd. Het hoofdkantoor is door middel van een verbinding aan de nieuwbouw gekoppeld. Om een goede doorkijk naar het park te behouden, heeft het nieuwe centrum een wigvorm. “De vorm is in lijn met de omliggende bebouwing”, zegt Bart Smeets. “Het gebouw is strak vormgegeven met gestucte wanden en loopt van negen meter hoog aan de brede kopse kant af naar vier meter aan de smalle kant. Je kijkt van de smalle kant tegen het mossedumdak. Hierdoor integreert het gebouw met zijn groene omgeving.”
“Strak aanzicht door aluminium muurafdekkappen”
6
sthetisch en
Bart Smeets, architect, Verheijen Smeets Architecten, Tegelen
Aluminium detaillering
van de aannemer hebben we
Zo wordt door de invallende positie
Door het zicht op het groendak is
uiteindelijk de voorkeur gegeven
van de ramen de dikte van de gevel
de afwerking van de dakrand een
aan aluminium muurafdeksyste-
van 34 centimeter benadrukt. De
belangrijk esthetisch aspect gewor-
men, vooral omdat de baluster zo-
smalle ramen onderbreken de hori-
den. Bert Smeets: “Die afwerking
danig in de kap is verwerkt dat er
zontaliteit van het gebouw en ge-
bestaat uit aluminium muurafdek-
geen lekkage kan ontstaan. Door
ven bovendien een gevoel van pri-
kers, die een zeer strak aanzicht
de blinde bevestiging wordt het zo
vacy. Ook hier is gekozen voor
bieden. Dat moet ook wel, want
een mooi strak geheel. Ook zijn hier
aluminium detaillering in de vorm
het is niet fraai als de dakrandaf-
speciale eindstukken vervaardigd,
van waterslagen. De monumentale
werking zich een weg naar boven
die voor een waterdichte aansluiting
KMAR-kazerne, die de hoofd-
slingert. De muurafdekkers hellen
op het stucwerk zorgen.”
entree vormt van het Top-Care-
bovendien iets naar binnen, zodat
complex, is door middel van een
de afwatering via het dak verloopt
Glaspartij
gang verbonden met de nieuw-
en niet via de gevel. Je kunt je voor-
Karakteristiek voor het nieuwe re-
bouw. Op dit moment wordt het
stellen dat op een strakke wit
integratie- en revalidatiecentrum
gebouw gerenoveerd en ook hier is
gestucte gevel geen lekstrepen
van Top-Care is de open glaspartij.
Verheijen Smeets Architecten bij
moeten ontstaan. Ook voor de af-
Deze glaspartij loopt bijna vanaf
betrokken. Het is bijzonder om te
werking van het dakterras is geko-
maaiveldhoogte aan de smalle
zien dat de architect de nieuw-
zen voor aluminium muurafdek-
kant van de wigvorm met de dak-
bouw zo goed weet te integreren
kers,
aluminium
lijn mee naar boven. De gevel on-
met deze bestaande, historische
balusters. Aanvankelijk had ik in
der deze glaspartij is voorzien van
bouw. Combinatiedesign met oog
het ontwerp voor een andere op-
smalle verticale ramen, die aan de
voor het verleden en kijk op de toe-
lossing gekozen, maar op advies
binnenzijde van de gevel zijn gezet.
komst.
7
voorzien
van
SVP architectuur en stedenbouw
“Fraai staaltje aluminium zetw
Bij het ontwerp van de Brede School Boechorst in Noordwijk heeft architect Marjon Mors van SVP Architectuur en Stedenbouw nadrukkelijk rekening gehouden met de omgeving. De school is gesitueerd aan de rand van de nieuwe wijk Boechorst.
De school is gesitueerd aan de rand van de nieuwe wijk Boechorst. Op de kop van de wijk staan twee zogenaamde urban villa’s met twee torentjes. Hierdoor is de hoge zijde van de school te verklaren. “Het gebouw loopt vervolgens trapsgewijs af, waardoor de school aansluiting vindt op het aangrenzende park”, licht Marjon Mors toe. “Bovendien zorgt de trapsgewijze opbouw ervoor dat het forse bouwvolume beslist niet log oogt. De nieuwbouwwijk heeft onmiskenbaar een jaren dertig signatuur. Die hebben we enigszins laten terugkomen in de gemêleerde bruine baksteen. Mooi materiaal met bovendien een lange levensduur.” In de gevel benadrukken grote glasvakken het centrale deel van het gebouw. De erachter gelegen trappen laten de dynamiek binnen het gebouw zien. Als ontwerp onderscheidt de Brede School Boechorst zich duidelijk van zijn omgeving als een
“Aluminium past bij de hedendaagse bouw”
gebouw met bijzondere functies.
8
werk”
Marjon Mors, architect, SVP architectuur EN STEDENBOUW, Amersfoort
Indeling
Op de trapsgewijze daken zijn
men technische (beluchtings)zo-
In de Brede School Boechorst zijn
daktuinen aangelegd voor bewo-
nes gemaakt die via een samenge-
twee achtklassige basisscholen, een
ners en kinderen. “Die daktuinen
steld aluminium gevelelement
naschoolse opvang, een kinder-
moet na verloop van tijd gaan le-
zorgen voor een gezond binnen-
dagverblijf en peuterspeelzaal,
ven”, zegt de architect “Je kunt er
klimaat. Dit gevelelement is een
een wijkvoorziening, zes school-
weliswaar geen bomen planten,
fraai staaltje aluminium zetwerk,
woningen en dertien apparte-
maar het zou leuk zijn als je vanaf
dat past bij de uitstraling van het
menten gevestigd. Bijzonder is dat
de begane grond, de door bewo-
gebouw. De geperforeerde alu-
bij de indeling rekening gehouden
ners
minium voorzetplaat zorgt voor
is met de ontwikkeling van de
bloempotten ziet.”
geplaatste
planten-
en
uitbreidingswijk. Marjon Mors hier-
de aanzuiging van buitenlucht. Achter het gevelelement is ook
over: “In een nieuwbouwwijk
Nieuwbouw in Nederland krijgt
de zonwering netjes weggewerkt.
wonen doorgaans veel jonge ge-
een steeds duurzamer karakter.
“Aluminium is een prettig mate-
zinnen. Hier is op geanticipeerd
Ook de Brede School Boechorst
riaal”, zegt Marjon Mors. “Goed
door op de tweede verdieping een
moest van opdrachtgever ge-
vormbaar en vooral duurzaam.
aantal zogeheten schoolwoningen
meente Noordwijk zo duurzaam
Het past ook bij de hedendaagse
te situeren. Deze ruimtes worden
mogelijk worden gebouwd. “Dat
bouw, zoals die van de Brede
de eerste jaren gebruikt als klas-
uitgangspunt is ook terug te vin-
School Boechorst.”
lokaal, maar worden daarna om-
den in de energiehuishouding van
gebouwd tot appartement.”
het complex en in de toegepaste materialen. Zo zijn boven de ra-
9
Van Hoogevest Architecten
“Natuurlijke aluminium detail
De multifunctionele accommodatie (MFA) ‘t Byntwurk in Frieschepalen - of Fryske Peallen, zoals de Friezen zeggenin de gemeente Opsterland is, voor zover je dat van een gebouw kunt zeggen, een uiterst slim ontwerp.
Kenmerk van een MFA is dat de gebruikers, die erin gehuisvest zijn, de verschillende ruimtes en functionaliteit delen, met behoud van de eigen identiteit. De architecten Hans Verborg en Herman Bakker van Van Hoogevest Architecten hebben hier op bewonderenswaardige wijze invulling aan gegeven. Het ontwerp heeft van bovenaf gezien de vorm van een driehoek met in het centrum de entree van het dorpshuis, die voorzien is van een luifel, waarvan de liggende houten delen met aluminium zetwerk zijn bekleed. De bruingrijze kleur is dezelfde als die van de muurafdekkappen op het dak. Hierdoor wordt de dakbelijning geaccentueerd.
Hart “Op de oude locatie had het dorpshuis veel “Dakranddetaillering versterkt de belijning”
meer ruimte, maar doordat het nieuwe
10
llering” Hans Verborg, architect, Van Hoogevest Architecten, Amersfoort
Herman Bakker, architect, Van Hoogevest Architecten, Amersfoort
dorpshuis in Frieschepalen aan een
Belijning
van de iets oplopende daken en
soort
hart
Het gebouw loopt van laag naar
heeft hierdoor ook een estheti-
grenst, kan het indien nodig be-
hoger, zodat er een natuurlijke in-
sche functie. ‘t Byntwurk is voor-
schikken over gemeenschappelijk
tegratie ontstaat met het het ach-
zien van een groendak, dat in de
ruimtes”, licht Hans Verborg toe.
terliggende grasland. Vanuit de
zomer voor koeling en in de winter
“Dat geldt ook voor de twee scho-
woningen is er zicht op het groen-
voor warmte-isolatie zorgt. “Be-
len die in de MFA zijn gevestigd.
dak, waardoor er een visuele een-
halve dat het groendak isoleert,
”Om de eigen identiteit te behou-
heid ontstaat met de groene om-
biedt het ook bescherming aan de
den, hebben de scholen elk een ei-
geving. Het strak vormgegeven
dakhuid”, zegt Hans Verborg.
gen entree met een opvallend
gebouw, is opgetrokken uit bak-
“Het dak vergt dan ook nauwelijks
oranje kleurstelling. De entrees ko-
steen en, met uitzondering van de
onderhoud. Duurzaamheid en
men uit op de zogeheten leerruim-
hoge plint, voorzien van een fraai
energiezuinigheid zijn ook voor-
tes, die indien de vouwwanden
aangebrachte keimlaag. Om de
name uitgangspunten geweest in
open zijn, een enorme vrije binnen-
gevelopeningen te benadrukken,
het ontwerp van de MFA. Dat ligt
ruimte bieden.” De nieuwe multi-
zijn deze voorzien van een rand
ook ten grondslag aan de alumi-
functionele accommodatie biedt
van bruin metselwerk. De dak-
nium detaillering van het dak, de
onderdak aan peuterspeelzaal de
randafwerking, die bestaat uit alu-
luifel en de gevelopeningen.”
Krobbedobbe, dorpshuis de Dob-
minium muurafdekkappen, sluit
ber, pcbo Rehoboth en openbare
hier naadloos op aan. De dakrand-
daltonschool de Skâns.
detaillering versterkt de belijning
11
gemeenschappelijk
aluminium in praktijk is een merk van Roval aluminium
www.aluminiuminpraktijk.nl
