COLLECTIEF VERVOER Wat verstaan we eronder, wat is het probleem en wat is de kracht ervan?
OPZET PRESENTATIE • Wat verstaan we onder collectief vervoer? • Wat is het probleem? -> uitdagingen • Wat is de kracht ervan? -> kansen
CROW-KPVV • CROW-KpVV: • Aanbieden van praktijkgerichte kennis, organiseren van netwerken • •
en meedenken in regio’s Voor en door decentrale overheden Programma Collectief Vervoer • Klantenbarometer • Contractvervoer • Toolbox opdrachtgeverschap openbaar vervoer
WAT VERSTAAN DE ONDER COLLECTIEF VERVOER? • Openbaar vervoer (o.a. bus, tram, metro, trein, regiotaxi en buurtbus) • Contractvervoer / doelgroepenvervoer (o.a. Wmo-vervoer, Valys, Leerlingenvervoer, dagbesteding, sociale werkplaats)
• Kleinschalige mobiliteitsoplossingen (o.a. boodschappen bus, deelauto, vrijwilligersvervoer)
UITDAGING OPENBAAR VERVOER • Streven naar duurzaamheid ook relatie met bezettingsgraad • Aantrekkelijke vervoerswijze / aantrekkelijk onderdeel van een ketenreis • Minder financiële middelen • Aanbod en vraag meer met elkaar in lijn brengen: • Welk deel van het budget gaat naar welk deel van de reizigers? •
(25% naar 15% in NH) “als u allemaal in de bus had gezeten hadden we niet op hoeven heffen”
UITDAGING DOELGROEPENVERVOER • Passende voorzieningen bieden voor mensen die hulp nodig hebben om zich te kunnen verplaatsen
• Bezuinigingen in de zorg raken ook vervoer
• Meer verantwoordelijkheid voor gemeenten • Autonome groei van gebruikers flink aantal vormen van vervoer: dubbele vergrijzing
UITDAGINGEN BEIDE • Samenstelling bevolking: vergrijzing en aantallen inwoners • Anders denken over specifieke voorzieningen en rol overheid: • Wanneer een collectieve voorziening als OV? • Wanneer een aanbod van voorziening als doelgroepenvervoer? • Wanneer een aanbod van KMO? • Gebruik van data en informatie om te komen tot kennis en actie! • Van buschauffeur die achterom kijkt naar chipkaart data
KANSEN • Alleen potentiele verbetering is niet genoeg om verandering door te voeren
• Problemen / veranderingen die er nu zijn zorgen dat oplossingen worden doorgevoerd
• Nieuwe ontwikkelingen maken nieuwe kansen mogelijk: technologie!!!!!
KANSEN • Meer op maat toesnijden van voorzieningen, daar waar vraag is dan wel daar waar echt nodig is; verschilt per gebied en taak opvatting overheid
• Wat is zelfredzaamheid? Zelf doen of met elkaar als collectief?
• Optimalisatie van aanbod van uit beschikbare middelen; niet vanuit indeling wet en regelgeving
• Van driehoek naar veelhoek van partijen
KANSEN • Openbaar vervoer: stevigere vraag collectief oplossen • Doelgroepenvervoer: voor wie het hard nodig heeft om deel te kunnen nemen aan het leven!
• Kleinschalige mobiliteitsoplossingen: voorzieningen op maat tussen OV en doelgroepenvervoer in
REGIE OP VERVOER • Behoefte aan meer informatie over Regiecentrale?
KANSEN OP LANGERE TERMIJN • Stevigere openbaar vervoer lijnen op de hoofdassen: trein en “HOV” • Afhankelijk van omvang van de vraag een onderliggend OV netwerk op bepaalde tijden en routes
• Kleinschalige mobiliteitsoplossingen • Doelgroepenvervoer / specifieke voorzieningen
KANSEN OP LANGERE TERMIJN • Openbaar vervoer wordt gevoed door KMO; doelgroepenvervoer; speed pedalec enz.
• Stevigere overstapfuncties tussen modaliteiten: halte van de toekomst!
• Meer overstappen in KMO en doelgroepenvervoer? • Voorbeeld centrumgemeenten geen half volle busjes leerlingenvervoer de stad in; vooraf clusteren bij opstappunt: financiën (?) en lokale luchtkwaliteit en bereikbaarheid
HALTE VAN DE TOEKOMST?
KANSEN OP LANGERE TERMIJN • Real time plannen over vervoersvormen heen; nu een vraag dan aanbod vanuit OV, KMO meerijden met zorg taxi, meerijden met individuele gebruiker
• Deel van de gebruikers doelgroepenvervoer “beschermd” meer naar zorgvervoer dan taxisystemen
UITDAGING KANSEN • Hoe krijgen we mensen in gewenste vervoerssysteem: meer gebruik bepaalde vormen van vervoer is prettig bij andere juist niet gelet op overheidsbijdrage
• Gebruikers zelf bepalen of sturen vanuit overheid • Zelfrijdende auto’s -> meer mensen zelfstandig geen openbaar vervoer meer nodig? Taxi chauffeur als zorgverlener i.p.v. auto besturen
REGIECENTRALE
UITDAGINGEN AANPAKKEN IN HET DOELGROEPENVERVOER • Per regeling nagaan welke mogelijkheden er zijn om gebruik te verminderen, uitvoer te optimaliseren, minder kosten te maken enz. • AWBZ-vervoer factsheet geeft aanknopingspunten • Leerlingenvervoer naleven van eigen verordening • Indicatiestelling Wmo-vervoer en gebruik OV • Eigen huidige situatie bepaalt mogelijkheden “Als je doet wat je altijd al deed dan krijg je wat je altijd al kreeg”
REGIE OP VERVOER: INTEGRAAL • Integrale blik op collectief vervoer in een gebied • Voorkomen van piekbelasting vervoer tussen de verschillende •
• •
regelingen Bezettingsgraad voertuigen vergroten door combinatie van vervoersregelingen Zorgen voor keten van vervoer (ook tussen taxi en OV zoals voorzitter KNV Taxi beoogt) Nieuwe vervoersvormen tussen huidige aanbod in: onderkant OV met bovenkant doelgroepenvervoer
• Regiecentrale als middel om daarbij te helpen?
REGIECENTRALE WAT IS DAAR ANDERS AAN? • Vervoerder verzorgt de totale uitvoer van het vervoer:
Ritaanname
Planning
Dispatch
Vervoer
REGIECENTRALE WAT IS DAAR ANDERS AAN?
Ritaanname
Planning
Operationele regie losgekoppeld uitvoer van vervoer
Dispatch
Vervoer
REGIECENTRALE • Loskoppelen van ritaanname + planning + dispatch van het daadwerkelijke vervoer (met name voor vraagafhankelijk vervoer) • Regiecentrale doet de eerste drie aspecten dat is dan de operationele regie • Aanvragen van meerdere vervoersvormen worden verzamelt, efficiënt gepland en uitgezet bij een of meerdere vervoerders
REGIECENTRALE • Rol in de tactische regie van het maken van beleid, afstemming met derden enz. Dit in nauwe samenhang met de opdrachtgever
Tactische regie
Operationele regie Feedback
Uitvoer van het vervoer
KANTTEKENINGEN BIJ EEN REGIECENTRALE • Belangrijkste uitdaging is de indicatiestelling niet de regie op de uitvoer • Regelingen die goed werken (route-gebonden) hebben last van samenvoegen met andere regelingen • Kosten van aansturing gaan gigantisch omhoog (zeker bij publieke centrale) • Heel veel macht bij een partij in het veld
• Is alleen nog theorie geen praktijk (wat is het nu echt?)
SCHEIDING PLANNING VAN UITVOER: INDICATIESTELLING • Loskoppelen omdat opdrachtgever andere uitvoer van vervoer nastreeft: • Flevoland: stimuleren reizen met OV; reizen met vrijwilligersvervoer • Indicatiestelling niet meer ja of nee maar “per verplaatsing” (Landelijk meer dan 30% van de haltes volledig toegankelijk)
SCHEIDEN PLANNEN VAN UITVOER • Afstemming tussen regelingen • WMo-vervoer • Vervoer naar Dagbesteding
• Piekbelasting spreiden over de dag Leerlingenvervoer
Dagbesteding
Wmo-vervoer
REGIECENTRALE • Aanpassingen maken in vervoer o.b.v. feedback uit de uitvoer (meer zicht op data, weten wat werkt en wat niet!)
• Meerdere en/of kleinere contracten (MKB) mogelijk ook meer flexibiliteit in contracten
• Kanttekeningen zijn er ook!
REGIECENTRALE KOSTEN • Kosten van de operationele regie i.r.t. totale kosten van het vervoer bezien • Aansturingskosten zijn (veel) minder dan de kosten van vervoer; • Onze suggestie: kijk naar de systeemkosten -> Aansturingskosten + uitvoer van het vervoer (Eventueel samenhang tussen regelingen beschouwen: denk aan oude situatie Regiotaxi oneigenlijk gebruik AWBZ)
REGIECENTRALE: PUBLIEK EN PRIVAAT • Denemarken: It’s the Danish way to go public…… • Denemarken kiest voor systeem waar er een centrale is per regio (6 •
•
in totaal) Opdrachtgevers kunnen zelf beslissen of ze zelf inkopen of via de regiecentrale Deel met raamcontracten; veel kleine(re) vervoerders die voldoen aan kwaliteitseisen kunnen rijden
PUBLIEKE OF PRIVATE CENTRALE
REGIECENTRALE: PUBLIEK OF PRIVAAT • Privaat dan eerst de centrale aanbesteden en daarna vervoer • Geen belang in beide (regie en uitvoer) van de te contracteren partijen • Let op de onderlinge relaties • Vervoerder voert regie op vervoer van andere vervoerders • Operationele regie heeft de data: zorg voor goede overdracht bij nieuwe aanbesteding