Bijlage 1: Personeel Bijlage 2: Tabellen Bijlage 3: Jaarcijfers.. 30

1. 2. 3. 3.1. 3.2. 3.3. 3.4. 4. 4.1. 4.2. 4.3. 4.4. 4.5. 4.6. 4.7. 4.8. 4.9.

Inleiding .................................................................................................................. 3 Toezicht in 2013 ....................................................................................................... 4 Algemeen ................................................................................................................. 5 Externe ontwikkelingen .......................................................................................... 5 Interne ontwikkelingen ........................................................................................... 7 Kwaliteit .............................................................................................................. 10 Cliëntenraad ........................................................................................................ 13 Dienstverlening ........................................................................................................ 14 Analyse op wijkniveau ........................................................................................... 14 Analyse cliënten ................................................................................................... 15 Kortdurende dienstverlening .................................................................................. 15 Screeningsinstument ............................................................................................. 16 Armoede.............................................................................................................. 18 Huiselijk geweld ................................................................................................... 20 Vrijwilligerswerk ................................................................................................... 21 Woningaanpassing en klussenhulp .......................................................................... 21 Matchpoint ........................................................................................................... 22

Bijlage 1: Personeel ............................................................................................................ 23 Bijlage 2: Tabellen.............................................................................................................. 24 Bijlage 3: Jaarcijfers …..………………………………………………………………………………………………………………………30

1. Inleiding CentraM is 1 januari 2013 kleiner geworden. Deze ingrijpende verandering heeft ons niet gehinderd, het heeft ons zelfs gestimuleerd. CentraM versie 2.0 wordt gekenmerkt door vijf woorden: wijkgericht, bouwen, samen, energie en innovatie. Na het overdragen van de Maatschappelijke Dienstverlening in stadsdeel West aan Combiwel overheerst de sfeer van ‘samen de schouders er onder’. In 2013 heeft CentraM 1500 bewoners ondersteund. Wij hebben dit gedaan met 35 professionele en 188 vrijwillige dienstverleners en in nauwe samenwerking met onze partners. Ruim tachtig procent van de ondersteunde bewoners heeft een inkomen tot maximaal 110% van het minimumloon. Het overgrote deel heeft een inkomen op bijstandsniveau. De dienstverlening is grotendeels uitgevoerd binnen sociaal wijkteams. CentraM, IJsterk en het Wijkcentrum Oostelijke Binnenstad hebben voor 2013 een experimentele offerte ingediend. Veel van het werk is nieuw, er kon vaak niet worden teruggegrepen op bekende producten en vastgestelde normtijden. Het stadsdeel heeft de samenwerkingspartners daarom ruimte gegeven, ruimte om te experimenteren, ruimte om toch andere producten in te zetten dan wij van te voren dachten dat nodig was. Het stadsdeel is nauw betrokken bij de implementatie van de sociaal wijkteams. CentraM heeft, exclusief schulddienstverlening, 100.3% productie gerealiseerd. Dat is veel, als we ons realiseren dat er verbouwt wordt met de winkel open. De verhouding tussen de producten is anders dan voorzien. Naast bovenstaande komt dat doordat twee van de drie sociaal wijkteams later zijn gestart dan gepland. Dat betekent dat de traditionele producten van de Maatschappelijke Dienstverlening hoger scoren dan de outreachende producten in de sociaal wijkteams. Wij hebben in 2013 ook volop gebouwd en verbouwd aan de integrale schulddienstverlening. Weeffouten in het herontwerp schulddienstverlening, normtijden bleken niet reëel, en stedelijk een teruglopende vraag maakte het niet makkelijk, maar we hebben nu een goed fundament. Het integrale werkproces is ingrijpend verbeterd, waardoor bewoners beter in beeld blijven en de verschillende trajecten beter op elkaar aansluiten. Wat ons nog rest is het polijsten. Het screeningsinstrument Mesis, dat wij deze zomer hebben ingevoerd, zal ons daarbij behulpzaam zijn. Het gedrag van de bewoner met schulden komt hierdoor beter in beeld, wat een gerichter en in potentie succesvoller aanbod mogelijk maakt. Door dit instrument zien wij dat CentraM in vergelijking met alle andere gebruikers van het instrument veel cliënten (17% ten opzichte van landelijk 3%) heeft waarbij er zwaarwegende belemmeringen zijn om aan de schulden te werken. U kunt hierbij denken aan een verslaving of dakloosheid. Het instrument geeft ons de mogelijkheid aan te tonen wat wij uit de praktijk al lang weten. Bouwen doen wij ook in de drie sociaal wijkteams in stadsdeel Centrum. Samen met IJsterk en het Wijkcentrum Oostelijke Binnenstad zijn wij in 2012 dit bouwproces gestart. Met het Wijkcentrum Jordaan/Gouden Reael bouwen CentraM en IJsterk in het westelijk deel van het stadsdeel. Het Claverhuis is hier onze uitvalsbasis. In het stadshart bouwen IJsterk en CentraM vooralsnog zonder het wijkcentrum, maar dat verandert als op 1 september het Huis van de Buurt Boomsspijker in gebruik wordt genomen, dan gaat ook het opbouwwerk deel uit maken van het sociaal wijkteam. Stadsdeel Centrum volgt de ontwikkeling op de voet en bouwt zelf ook mee. Dit heeft in oktober geresulteerd in een geheel integrale offerte voor 2014. Onze opdracht in de drie gebieden komt rechtstreeks uit de wijkanalyses, de problemen die daarin naar voren komen worden door het sociaal wijkteam aan- en opgepakt. Wij zouden graag zien dat alle werkers in een wijk (stadsdeel, welzijn en zorg) vanuit dezelfde opdracht werken. Pas dan kunnen we samen een verschil maken. 2013 is in financieel opzicht ook een goed jaar geweest. Het overdragen van West aan Combiwel heeft tot extra kosten geleid, desondanks hebben wij het jaar positief kunnen afsluiten.

Else de Wit, bestuurder

2. Toezicht in 2013 In 2013 is het werkgebied van CentraM uitsluitend het stadsdeel Centrum. Medewerkers en vrijwilligers van CentraM stonden vooral mensen met een inkomen tot het minimum terzijde. De wijze waarop zij dit doen verschilt hemelsbreed van de oude aanpak. Nog steeds spreken we over Maatschappelijke Dienstverlening . Daar waar nog niet zo lang geleden de hulpvragers op individuele basis het werk uit handen werd genomen, staat nu waar mogelijk de groepsgewijze aanpak centraal. De inzet is cliënten in hun kracht te zetten, zelfredzaam te maken. Medewerkers en vrijwilligers werken niet langer geïsoleerd, maar opereren samen met andere disciplines in sociale wijkteams. De veranderkracht van allen in de organisatie is groot. En dat terwijl de bedrijfsvoering en financiën in de in 2013 sterk geslonken organisatie op orde zijn. Dit geeft de Raad van Toezicht vertrouwen dat CentraM ook in 2014 en 2015 de vrij turbulente ontwikkelingen aankan. De organisatie participeert actief in het gesprek met de gemeente over het stedelijk beleid. Het is logisch dat in een jaar met intern en extern zoveel turbulentie, binnen de Raad van Toezicht vooral aandacht was voor alle procesmatige veranderingen Gezocht is naar een andere invulling van de toezichtstaak, met meer aandacht voor praktijk. De leerzame bezoeken aan de praktijk, waar gezien is hoe de uitvoerenden actief aan het werk zijn is daar een goed voorbeeld van. Ook is gekozen voor een meer thematische invulling van de toezichtstaak. De focus lag op de schulddienstverlening , de sociale wijkteams en de kwaliteit van werken. De Raad van Toezicht is onder de indruk van de wijze waarop de organisatie betrokken is bij haar cliënten en open staat voor nieuwe ontwikkelingen in de wijze van hulpverlening: uitgaan van eigen kracht en samenwerken met andere hulpverleners. Aandachtspunt voor de Raad Toezicht blijft de komende jaren het resultaat van alle veranderingen voor de cliënt zelf. De Raad van Toezicht is er van overtuigd dat ook kwetsbare mensen meer zelf kunnen en dat zij daar eigenwaarde aan kunnen ontlenen. Maar Maatschappelijke Dienstverlening zal altijd een vangnet moeten blijven voor mensen die sociaal of financieel door het ijs zakken. Dan blijft een helpende hand nodig.

Bea Irik, voorzitter Raad van Toezicht CentraM

3. Algemeen

In deze paragraaf worden de belangrijkste externe ontwikkelingen langsgelopen die effect hebben op het aanbod en het functioneren van CentraM.

De gemeente Amsterdam heeft haar antwoord op de transities neergelegd in verschillende Koersbesluiten. Over de inhoud van het komende beleid is uitvoerig gesproken door gemeente, stadsdelen en brancheorganisaties. Een punt van zorg is hoe de verschillende Koersbesluiten en het beleid ten aanzien van Samen Doen op elkaar aansluiten. CentraM heeft zich uitvoerig in het gesprek gemengd, om de gemeente te wijzen op de waarde van sociaal wijkteams als een sociaal fundament onder de Koersbesluiten. In dit kader is onder meer gesproken met de portefeuillehouders van de stadsdelen Centrum, West en Oost. Deze stadsdelen hebben sociaal wijkteams en vragen de gemeente ruimte voor Preventie. Er wordt gepleit voor een WMO basisvoorziening in de wijk die werkt vanuit de analyse die de bestuurscommissie met haar partners in de wijk samen maken. De wethouders hebben oor voor deze denkwijze. Er wordt nu een impactanalyse gemaakt. Wij zien dit als steun voor de sociaal wijkteams. Ook ontstaat er ruimte op ander terrein. De gemeente staat nu toe dat er integrale pilots starten, pilots waarin de muren tussen de verschillende domeinen worden geslecht. Ook pilots die met een stevig sociaal fundament zijn verankerd in de buurt. Hierover zijn CentraM en IJsterk Actief Burgerschap & Participatie in gesprek met het stadsdeel.

Amsterdam staat niet voor drie grote opgaven, maar voor vier. Met de verkiezingen in maart wordt het bestuurlijk stelsel ingrijpend veranderd. De drie D operatie en de herziening van het bestuurlijk stelsel beïnvloeden elkaar zichtbaar. Wie heeft wat te zeggen over wat is een centrale vraag. Begin januari van dit jaar is de takenlijst bestuurscommissies gepubliceerd. In ieder geval zal de integrale schulddienstverlening bij de instellingen voor Maatschappelijke Dienstverlening blijven, onder regie van de bestuurscommissie. In het kielzog van bovenstaande kwestie ligt de vraag wie straks wat over de Maatschappelijke Dienstverlening te zeggen heeft. We hebben in het najaar gemerkt dat de Maatschappelijke Dienstverlening erg populair is, stad en bestuurscommissies willen dezelfde formatie meerdere malen inzetten. Bijvoorbeeld voor Samen Doen. In 2014 gaat CentraM 2 formatieplaatsen sociaal werker aan Samen Doen leveren, bijna 8% van de formatie. Voor de integrale schuldhulp wordt 2.08 fte. geleverd ten behoeve van de schulddienstverlening, dit is 8%. Ook moet er formatie geleverd gaan worden aan de wijkzorgteams. Het grootste deel van de formatie van CentraM zit nu in de sociaal wijkteams. De formatie is in de basis het meest effectief, in de sociaal wijkteams wordt winst behaald door individueel en collectief welzijn aan elkaar te koppelen. Hierdoor kan in veel gevallen worden voorkomen dat er dure vormen van hulp nodig zijn.

Hoewel het herontwerp Schulddienstverlening al in 2012 is ingevoerd wordt het in dit jaarverslag toch als externe ontwikkeling opgevoerd. In het eerste halfjaar van 2013 is namelijk duidelijk geworden dat dit herontwerp verschillende weeffouten heeft, in het najaar heeft DWI besloten die weeffouten te herstellen door normtijden aan te passen. Daarnaast is besloten om toe te werken naar een herontwerp 2.0. Dit zal worden uitgetest in 2014, alvorens in te voeren. De normtijden in versie 1.0 zijn ontstaan op basis van aannames, dus niet getest. In het tweede kwartaal is duidelijk geworden dat vrijwel alle organisaties afstevenden op een groot tekort. De normtijden die voorafgaand aan het herontwerp zijn gehanteerd, waren relatief ruim. In 2012 hebben collegainstellingen veel oude trajecten, met de oude normtijden, afgerekend. Dit heeft het beeld in het invoeringsjaar fors vertekend. DWI heeft dit najaar een analyse gemaakt. Er bleken trajecten te

worden uitgevoerd die niet worden betaald, bijvoorbeeld trajecten in het kader van de Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening. Ook bleken trajecten in de praktijk vaak meer tijd te kosten dan de normtijden. Daarnaast hebben verschillende organisaties in 2013 te maken gehad met een verminderde vraag naar schulddienstverlening. Bij CentraM is dit vooral in het eerste halfjaar het geval geweest. Na de analyse heeft DWI in het najaar een bijstelling van normtijden voorgesteld om de grote tekorten bij instellingen als gevolg van het herontwerp te verminderen.

In de visienota Opnieuw Kiezen III van stadsdeel Centrum is een bezuiniging van €150.000,-opgenomen voor de Informatie en Adviesfunctie, verdeeld in twee tranches van €75.000,--, een in 2013 en een in 2014. De argumentatie voor deze bezuiniging is dat er sprake zou zijn van een dubbeling met het Sociaal Loket. De bezuiniging is toegepast op de toegangsfunctie. In april 2013 heeft CentraM afscheid genomen van haar laatste baliemedewerkers. De inloopspreekuren zijn opgeheven, alleen het telefonisch spreekuur bestaat nog. Al snel is duidelijk geworden dat er een leemte is ontstaan in de Huizen van de Buurt. De toeloop naar de spreekuren van het Sociaal Loket is niet altijd even goed. Om te voorkomen dat mensen tussen wal en schip terechtkomen heeft het sociaal wijkteam Oostelijke Binnenstad een buurtinlooppunt geopend waarin het leren centraal staat. Er zijn computers, telefoons, vrijwilligers en professionals aanwezig om buurtbewoners zoveel mogelijk zelf te leren hoe een brief op te stellen en dergelijke. Vragen worden, waar mogelijk, collectief aangepakt. Wanneer blijkt dat er andersoortige hulp nodig is kan de professional zich met de buurtbewoner terugtrekken. Inmiddels zijn er in elk Huis van de Buurt buurtinlooppunten/Pluspunten gestart. Deze inlooppunten zijn uitgebreid met een soort Financieel Café voor burgers wiens schulden worden gestabiliseerd. Sinds begin dit jaar is ook het Sociaal Loket in de Huizen van de Buurt gekoppeld aan de Pluspunten. Er ontstaat zo een sterk concept. Knelpunt is de toegangsfunctie van de Huizen van de Buurt. Door het wegbezuinigen van de baliemedewerkers van CentraM komt alles neer op de schouders van de beheerders en vrijwilligers van de Huizen van de Buurt. Zij hebben niet de scholing en soms ook niet de juiste competenties om de toegangsfunctie goed vorm te geven voor buurtbewoners met problemen. Bovendien staat de openstelling onder druk door bezuinigingen die IJsterk in 2012 en 2013 opgelegd heeft gekregen. CentraM heeft voor 2013 ook te maken gekregen met bezuinigingen op het terrein van klussenhulp en buurtconciërges. Klussenhulp wordt nu alleen nog maar uitgevoerd door vrijwilligers en de toegang is enorm ingeperkt, het is alleen toegankelijk voor arme kwetsbare bewoners. Ook de formatie van de buurtconciërges is fors ingeperkt. Een deel van deze formatie wordt bovendien gebruikt om klussenhulpen te begeleiden.

Op 1 mei 2013 heeft CentraM van het COC de dienstverlening van het project Veilige Haven over genomen. Na het faillissement van Schorer is de Veilige Haven, gericht op bi-culturele LHBT (lesbisch, homoseksueel, biseksueel, of transgender) jongeren, onderdeel geworden van het COC. Op 1 mei is het project opgedeeld in twee onderdelen: de dienstverlening is bij CentraM ondergebracht en de ontmoeting en voorlichting bij het COC. De ontmoeting vindt grotendeels plaats in het Wereld Café, inhoudelijk werken de Veilige Haven en COC hierin samen. De gemeente heeft de dienstverlening bij CentraM ondergebracht met de opdracht om de hulpverlening aan jonge LHBT-ers te verankeren in de reguliere Maatschappelijke Dienstverlening. CentraM heeft hiervoor de samenwerking gezocht van collega Doras. Ook is het voorgelegd aan de collega-instellingen in de stad. De Maatschappelijke Dienstverlening moet goed toegankelijk zijn voor LHBT-ers, dus ook voor jongeren met een bi-culturele achtergrond. Er is een kerngroep gevormd van sociaal werkers van CentraM en Doras. In 2013 heeft degene die coördinator van de Veilige Haven was bij het COC de opdracht gekregen zijn kennis en contacten aan hen over te dragen. Zijn arbeidsovereenkomst is 31 december 2013 geëindigd. De sociaal werkers hebben, na training, met de coördinator meegelopen alvorens zelf gesprekken te voeren met cliënten. De coördinator heeft ook trainingen verzorgd voor sociaal werkers van andere

instellingen voor Maatschappelijke Dienstverlening. Op een organisatie na heeft elke MaDi nu getrainde medewerkers. In 2014 wordt gestart met vervolg training en een intervisie groep. De coördinator heeft zich vier jaar vol overgave gewijd aan de voorlichting en dienstverlening, het is aan hem te danken dat CentraM met twee mensen mochten meevaren op de Kabinetsboot tijdens de Gay Parade. Het gaf de gelegenheid om in gesprek te gaan met collega’s in het land, tussen het dansen door op opzwepende muziek. Een belangrijk bespreekpunt is de landelijke borging van dienstverlening aan jonge bi-culturele LHBT jongeren. In de periode 1 mei tot en met 31 december is aan 49 mensen hulp geboden, 40% van hen komt van buiten Amsterdam. Formeel is de Veilige Haven alleen voor Amsterdamse jongeren. Het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap laat onderzoek doen naar de behoefte aan dienstverlening op landelijk niveau. Op basis van dit onderzoek worden er landelijk afspraken gemaakt. CentraM heeft met de gemeente afgesproken dat in de eerste helft van 2014 ook jongeren elders uit het land worden geholpen. In 2013 is ook gebleken dat 32% van bi-culturele LHBT-ers die gebruik maken van de Veilige Haven ouder zijn dan 26. Voor hen is de Veilige Haven niet opgericht. Met de gemeente hebben wij afgesproken dat hen alleen een informatief gesprek wordt aangeboden, vervolgens verwijzen wij hen.

CentraM ondersteunt al jaren de Voedselbank. Lang hebben we moeten zoeken naar een goede taakverdeling, immers de Voedselbank is een zelfstandige vrijwilligersorganisatie. Zij bepaalt welke rol de dienstverlening heeft in haar aanbod. Een begrijpelijk uitgangspunt van de Voedselbank is dat de inzet van professionals nooit mag leiden tot een verhoging van de drempel. CentraM medewerkers zijn jarenlang vrijwel alleen aanwezig bij de voedselafgifte, maar dit blijkt een lastige plek om met voedselbankgebruikers in contact te komen. De eerste gerichtheid is op dat moment, begrijpelijk, het voedsel. In 2013 hebben wij de inzet grotendeels verlegd naar waar de intake wordt afgenomen. Tijdens de intake wordt door de voedselbankvrijwilliger aangegeven dat de stadsdeelbewoner aansluitend in gesprek kan, als deze dat wil, met een dienstverlener. In 2013 is veel geïnvesteerd in de samenwerking, hierdoor hebben wij meer vertrouwen in elkaar gekregen. Dit heeft tot het positieve gevolg geleid dat de positie van de CentraM medewerkers bij de intake steviger is geworden. Stichting Zorg en Bijstand is in 2013 bij de Voedselbank op bezoek geweest, dit heeft er toe geleid dat de stichting voor 2014 extra inzet van dienstverleners subsidieert bij de intake. Dit komt voort uit een vraag van de Voedselbank. Voor de Voedselbank is het steeds moeilijker om voor voldoende, en gezond, voedsel te zorgen. Onder andere door de enorm toegenomen vraag is er een onbalans in de artikelen die in de voedselpakketten kan worden gestopt. Bijvoorbeeld worden producten met een langere houdbaarheidsdatum, zoals rijst, pasta, koffie en thee nauwelijks aangeboden door supermarkten. Medewerkers van CentraM hebben het initiatief genomen om in het najaar een inzameling te houden van dit soort producten. Het was een groot succes. In 2014 zal dit met een regelmaat worden herhaald. In december is CentraM door de ING uitgenodigd deel te nemen aan een ‘prijsvraag’, waarbij €500,-- kon worden weggegeven aan een goed doel. CentraM heeft de Voedselbank als goed doel aangedragen. De Voedselbank kan dit geld goed gebruiken, zij koopt er steekkarretjes en extra voedsel voor.

Hieronder lopen we de belangrijkste interne ontwikkelingen langs die effect hebben gehad op CentraM in 2013.

In stadsdeel West heeft CentraM haar activiteiten en medewerkers overgedragen aan Combiwel. Tot vlak voor de jaarwisseling was het onduidelijk of ook de overhead zou kunnen worden overgedragen. De late besluitvorming heeft er toe geleid dat er nog veel werk te doen was na 1 januari 2013, ten behoeve van de overheveling. In april leek te kunnen worden afgerekend met het stadsdeel, echter op 31 december 2013 was de subsidie 2012 nog niet vastgesteld, dat betekent dat CentraM nog niet tot afrekening is gekomen met Combiwel.

In de stadsdelen Oost, West en Centrum wordt de basisinfrastructuur gevormd door integrale sociale wijkteams van individueel en collectief welzijn. Minimaal zijn maatschappelijke dienstverlening, sociaal cultureel werk en opbouwwerk hierin vertegenwoordigd. Deze sociale wijkteams werken nauw samen met MEE en zorgpartijen, soms bevinden deze zich in het team. Alle sociale wijkteams werken vanuit wijkanalyses die tot stand zijn gekomen door in gesprek te gaan met bewoners, ondernemers en stakeholders. Analyse die worden afgestemd met de analyses van de stadsdelen. De sociale wijkteams kennen de buurt, de kansen en de problemen in de buurt. De teams verbinden bewoners, dagen uit, spreken aan, signaleren en werken nauw samen met andere lokale partners. De teams werken vanuit presentie en preventie. We komen vroegtijdig problemen op het spoor en zetten hele lichte interventies in waardoor regelmatig zwaardere interventies kunnen worden voorkomen. De zorg kan hierdoor meer betaalbaar worden gehouden. Burgers zijn gebaat bij een brede sociale preventie. Een bewoner is depressief en gedemotiveerd op het moment dat zij de hulp inroept van het sociaal wijkteam. Ze heeft al jaren problemen op verschillende levensgebieden. Een sociaal werker gaat met haar in gesprek, door een aantal begeleidingsgesprekken wordt rust gecreëerd. Tijdens het cliëntenoverleg in het team wordt duidelijk dat zij bij enkele collega’s bekend is, zij kennen haar als een vrouw met capaciteiten, de depressie heeft dit ondergesneeuwd. De sociaal werker weet met deze kennis veel sneller bij de kracht van deze vrouw te komen. Hoewel er een drempel is weet de sociaal werker haar onder andere te verleiden vrijwilliger te worden. Zij is inmiddels een zeer gewaardeerd vrijwilliger bij één van onze groepen. De vrouw is opgebloeid, haar zelfvertrouwen is enorm vergroot en daardoor mee is haar depressiviteit grotendeels verdwenen.

IJsterk Actief Burgerschap & Participatie, Wijkcentrum Oostelijke Binnenstad en CentraM zijn de initiatiefnemers van het eerste team. We zagen dit als een gouden combinatie van kennis van de buurt, kennis van de netwerken, kennis van het individu. Die combinatie willen IJsterk en CentraM ook graag realiseren in de andere delen van het stadsdeel. Het stadsdeel ondersteunt dit streven van harte. Het wijkcentrum Jordaan/Gouden Reael heeft na de zomer een opbouwwerker geleverd voor het sociaal wijkteam. Aanvankelijk leidde dit tot een situatie waarin de medewerker in een spagaat terecht kwam, maar inmiddels is er een goed evenwicht gevonden. Ook is er een prima samenwerking met de andere medewerkers van het wijkcentrum ontstaan, medewerkers die geen onderdeel zijn van het sociaal wijkteam. Het sociaal wijkteam Stadshart heeft twee handicaps, er wordt nog niet vanuit één pand gewerkt en opbouwwerk wordt node gemist. Desondanks is het team vol verve van start gegaan. De medewerkers werken hard aan de wijkanalyses en aan het jaarplan 2014 en geven het buurtinlooppunt/Pluspunt vorm. Dit doen zij in een situatie dat het wijkcentrum d’Oude Stadt nog niet is aangehaakt en dat het sociaal wijkteam nog niet vanuit één Huis van de Buurt werkt, de verhuizing staat voor september gepland. Twee bewoners komen ieder met een vraag bij het Pluspunt. De sociaal werker gaat met beiden in gesprek aan de koffietafel. De vraag van ieder is snel beantwoord, maar er lijkt een andere vraag onder te liggen. Beide vrouwen voelen zich geïsoleerd, hebben behoefte aan contact. De sociaal werker weet dit duidelijk op tafel te krijgen. Zij heeft de twee vrouwen gekoppeld en zij heeft hen verleid naar de koffie-inloop te komen (het scheelt als je daar al iemand kent). Telefoonnummers zijn uitgewisseld. De vrouwen zijn nu vaste bezoekers en gaan en toe samen op stap.

De vraag hoe breed is het werkterrein van een sociaal wijkteam dient zich vaak aan. Bijvoorbeeld in relatie tot de wijkcentra. Het Wijkcentrum Oostelijke Binnenstad heeft besloten zich op te heffen, uiterlijk per 1 april zullen medewerkers en activiteiten worden overgedragen aan IJsterk. Op het vlak van de verbreding naar de zorg zijn belangrijke stappen gezet. Met MEE zijn afspraken gemaakt over verbinding van de sociaal wijkteams met de wijkcoördinatoren. Ook de verbinding met Markant is tot stand gekomen. Het sociaal wijkteam heeft daarnaast een samenwerkingsovereenkomst met de Blijfgroep, rond de voorziening die de Blijfgroep in de Czaar Peterbuurt heeft. Deze samenwerking is in 2013 geëvalueerd en de overeenkomst is aangescherpt. Bouwen van onderop is ons leidmotief, professionals die elkaar ontmoeten, uitwisselen. Samen vormgeven wat beter kan, waar de lijnen korter kunnen. In 2013 zijn er in dit kader bijeenkomsten geweest tussen sociaal wijkteam Oostelijke Binnenstad en Amsta. Van onderaf opbouwen geldt ook voor de samenwerking tussen de sociaal werkers en de wijkverpleegkundigen

van Cordaan. Na een inspirerende bijeenkomst zijn beide disciplines met huiswerk uit elkaar gegaan. Er worden casussen verzameld, men heeft elkaar opgezocht, netwerken in kaart gebracht en specifiek aanbod ontwikkeld. De samenwerking wordt begin 2014 verdiept. Cordaan wil graag meebouwen aan een wijkvoorziening waarin de verticale samenwerking, van nulde naar tweede lijn is gewaarborgd. In de decentralisatie van de AWBZ wordt de driehoek sociaal wijkteam, wijkverpleegkundige en huisarts belangrijk. Samenwerking met huisartsen is echter lastig, zij zijn drukbezet en hebben weinig tijd voor overleg. Samen met het stadsdeel hebben wij naar ingangen gezocht, met de Stichting Amsterdamse Gezondheidscentra en met Eerstelijn Amsterdam. De conclusie is dat wij de bestaande samenwerking gaan proberen te verdiepen. Bijvoorbeeld in het gezondheidscentrum in de Keizer, op de Oostelijke Eilanden, waar het sociaal wijkteam al regelmatig een sociaal werker inzet. In de praktijk zal dit vooral een samenwerking met de Praktijkondersteuners worden. Een van de sociaal werkers in de Westelijke Binnenstad is door een huisartsenpraktijk gevraagd hun praktijkondersteuner te worden. Dit biedt mogelijkheden voor het sociaal wijkteam in dat werkgebied. CentraM en IJsterk Actief Burgerschap & Participatie zijn met het stadsdeel in gesprek om in 2014 een proeftuin te starten in de Westelijke Binnenstad waarin we de verticale samenwerking, van sociaal wijkteam tot en met Samen Doen, gaan optimaliseren. In ieder geval zal het jeugddomein hierbij worden betrokken. In het najaar is het besluit genomen dat er geregistreerd gaat worden in één registratiesysteem. Onderzoek naar één ICT systeem en één telefoniesysteem loopt nog. In 2013 is ook op tal van terreinen gezamenlijk beleid ontwikkeld ten behoeve van de sociaal wijkteams. En de teams zijn onder één aansturing gebracht.

Op CentraM levert kwaliteit, horen wij van DWI. De aanvraag voor een saneringskrediet wordt onder andere als toetssteen gebruikt. Er worden weinig aanvragen van CentraM voor een saneringskrediet teruggestuurd en het slagingspercentage van de aanvragen WSNP is hoog. De kwaliteitsmedewerker van DWI bevestigt dit beeld vanuit haar audits. Veel van de aandacht binnen CentraM gaat uit naar het verbeteren van het schuldhulpproces. Hiervoor hebben wij onder andere de hulp van collega Dynamo ingeroepen. Een van hun managers ondersteunt het team schulddienstverlening in het efficiënt maken van de integrale dienstverlening. Op basis van de cijfers in het tweede halfjaar heeft CentraM de indruk dat zij (bijna)voldoende maatregelen heeft genomen om te zorgen dat in 2014 volgens prognose kan worden gepresteerd, toch zullen we doorgaan met het verbeteren van het werkproces. Inmiddels heeft elk sociaal wijkteam voldoende expertise in huis voor alle onderdelen van het schuldhulpproces waarin zij actief participeren. De inzet vanuit de sociaal wijkteams zien we terug in de aanmeldgroep, de integrale intake en in de budgettrainingen. Omdat de Pluspunten als een Financieel Café wordt gebruikt voor cliënten in de stabilisatiefase, heeft het sociaal wijkteam hierin ook een rol. In de aanmeldgroep worden de papieren op orde gemaakt en het screeningsinstrument wordt ingevuld. In de integrale intake bespreken de sociaal werkers de uitkomsten van het screeningsinstrument met de aanvrager om vast te stellen welke hulp er, naast schuldhulp, nodig is om het schuldhulptraject tot een succes te kunnen maken. Sociaal raadslieden bekijken vervolgens of het inkomen moet worden gerepareerd. De sociaal werkers zijn daarnaast, als vaste factor in de groep, verantwoordelijk voor de budgettraining. Schuldhulpverleners en sociaal raadslieden schuiven op onderdelen aan. De intensieve betrokkenheid van de sociaal wijkteams bij de integrale schulddienstverlening leidt regelmatig tot de vraag of dit wel een juiste combinatie is. In de sociaal wijkteams staat de creativiteit centraal, het zoeken naar nieuwe oplossingen en daarbij regelmatig de grenzen opzoeken van. Binnen de integrale schulddienstverlening is alles zo gereguleerd/geprotocolleerd dat dit regelmatig als belemmering wordt ervaren bij het bedenken van nieuwe aanpakken in het kader van armoedepreventie. In 2014 wordt dit probleem opgelost. Op basis van de (oude) normtijden in het herontwerp heeft CentraM in haar halfjaarrapportage het verlies geraamd op €130.000,--, op jaarbasis. Dit is dankzij de nieuwe normtijden gereduceerd tot € 84.000,--. Ter vergelijking, op basis van de oude normtijden zou het werkelijke verlies €117.702,-- zijn geweest. Het verlies is dus in het tweede halfjaar teruggelopen. Het forse verlies in het eerste halfjaar is voor ongeveer de helft te verklaren uit het teruglopen van de vraag. Dit

beeld zien wij ook elders in de stad. Tot en met april was de vraag ongeveer 30% minder per maand dan verwacht (zie bijlage 3). In het tweede halfjaar is de vraag toegenomen, zelfs meer dan verwacht. Op jaarbasis kunnen we echter constateren dat de vraag niet is teruggelopen, maar juist met 2% is toegenomen. Op basis van de eerste 7 maanden van het verslagjaar hebben wij in de offerte 2014 een prognose opgenomen die 10% lager ligt dan die van 2013. De twee maanden die er in 2013 uitspringen zijn juli en december, de laatste maand zelfs 111% meer toestroom dan in 2012. We zien dit nog niet in de productie terug, omdat alleen afgeronde trajecten worden afgerekend. Qua afrekenbare producten zit CentraM op 84% van de prognose. Dat wij ingelopen hebben op de achterstand blijkt uit onderstaand schema: Rapportage 2Q 3Q 4Q

% van beschikking 31% 59% 84%

% van prognose 62% 79% 84%

Schematisch ziet de ontwikkeling van de vraag er als volgt uit, afgezet tegen eerdere jaren:

Aanmeldingen 100 80 60 40 20 0

Aantal

2013 2012 2011 2010 2009 2008

jan

feb

mrt

apr

mei

juni juli Maand

aug

sept

okt

nov

dec

Uit dit schema wordt duidelijk er nauwelijks meer sprake is van vaste patronen, 2012 verschilt bijvoorbeeld sterk van 2013.

In Welzijn Nieuwe Stijl wordt van de professional gevraagd dat hij/zij de discretionaire ruimte pakt, ten behoeve van de burger, een burger wiens eigen kracht moet worden versterkt. Dit leidt tot de vraag of professionals de eigen kracht van burgers eigenlijk wel kunnen bevorderen zonder dat zij zelf hun eigen kracht ontwikkelen. In dit kader heeft CentraM ervoor gekozen om (semi)autonome teams in te stellen, teams die binnen een duidelijk kader vrijheid van handelen hebben. Het is een landelijke trend in zorg en welzijn om het eigenaarschap van het werk weer terug te leggen bij de professionals. Maar vooral sluit het aan bij gebiedsgericht werken. Binnen de sociaal wijkteams wordt er nauw samengewerkt, worden nieuwe oplossingen gezocht en gevonden en ontstaan nieuwe verbindingen. In de zomerperiode is de nieuwe aansturingsstructuur geëvalueerd. In de evaluatie is duidelijk geworden dat het team soms is geconfronteerd met tegengestelde opdrachten vanuit de moederorganisaties en dat dit de zelfsturing belemmert. Dit heeft geleid dat de kwartiermakers tijdelijk de rol van leidinggevende hebben gekregen. CentraM en IJsterk zullen in 2014 nieuw beleid ontwikkelen ten aanzien van de aansturing, voor de fase na het kwartiermaken.

Kwaliteit kan worden afgelezen aan heel verschillende zaken. Of een organisatie een kwaliteitscertificaat heeft is er een, maar vooral gaat het om hoe een organisatie in de praktijk uitvoering geeft aan die kwaliteit. Hieronder enkele indicatoren.

CentraM was de eerste instelling voor Maatschappelijke Dienstverlening in Amsterdam die een kwaliteitscertificaat heeft verworven, een HKZ certificaat. Het HKZ kwaliteitssysteem is door ons in toenemende mate als knellend ervaren, het past onvoldoende bij het veranderende veld waarin wij ons bevinden en sluit bovendien niet aan bij onze integrale sociaal wijkteams. Begin 2013 heeft CentraM zich op een ander systeem, ISO, georiënteerd. Op basis van deze oriëntatie heeft CentraM besloten HKZ vaarwel te zeggen. ISO is, in tegenstelling tot HKZ niet gericht op allerlei detailnormen, in ISO staat het proces centraal. Dit sluit goed aan op onze huidige praktijk. Een besluit is snel genomen, het werk komt daarna. Met behulp van Bureau de Bont is het complete handboek vernieuwd en hebben wij de interne audit op nieuwe leest geschoeid. Tijdens de externe audit in december heeft CentraM veel waardering gekregen voor de nieuwe inrichting van het kwaliteitssysteem. Ook is veel waardering uitgesproken voor de inzet en de professionaliteit van de medewerkers, ondanks alle veranderingen. CentraM heeft drie bevindingen van de tweede categorie gekregen, dat betekent dat er binnen dertien weken een plan van aanpak moet worden ingediend, een plan waarin wordt uitgewerkt hoe de punten te verbeteren. Wij verwachten in maart ISO gecertificeerd te zijn. Deze verwachting is gebaseerd op het feit dat twee van de drie punten zijn nu al gerealiseerd, in het nieuwe handboek moeten namelijk enkele zaken worden opgenomen uit het oude handboek. Dit heeft te maken met nog onvoldoende bekendheid met ISO. Ook het derde punt is makkelijk te realiseren, omdat wij hierover al afspraken hebben gemaakt met onze kwartiermakers van de sociaal wijkteams De derde bevinding heeft te maken met een nieuwe praktijk in de sociaal wijkteams die nog niet is vastgelegd. Er wordt nu gewerkt aan een handboek sociaal wijkteams, daarin wordt dit opgenomen.

In 2013 zijn 19 klachten behandeld. Twee van de klachten hadden nog betrekking op West en één klacht betrof Samen Doen en twee klachten betroffen de Dienst Basisinformatie. Deze zijn doorgegeven aan Combiwel, respectievelijk het Samen Doen Team en DBI. 14 klachten betroffen dus de dienstverlening van CentraM. Dit is iets meer dan vorig jaar, toen hebben wij 12 klachten behandeld. Evenals de afgelopen jaren hebben vrijwel alle klachten te maken met financiën. De onderstaande tabel geeft de resultaten aan: Resultaat Ongegrond Deels gegrond Gegrond Buiten Behandeling gesteld Totaal

7 4 0 3 14

De 3 klachten die buiten behandeling zijn gesteld, betreffen klachten die door de cliënt zijn ingetrokken. De meeste klachten hebben betrekking op bejegening, de procedure en deskundigheid. Zaken die vaak aan bod kwamen: de lange duur van de stabilisatiefase, het ontstaan van nieuwe schulden en zich niet serieus genomen te voelen. Dit jaar zijn er ook twee klachten binnengekomen over de bereikbaarheid van de organisatie. Klachten per team Schuldhulp Team Westelijke Binnenstad Team Oostelijke Binnenstad Team Stadshart Technisch Team Totaal

Aantallen 12 2 0 0 0 14

% 86 14 0 0 0 100

Wijze afhandeling Gesprek klager met betrokken medewerker en/of klachtencoördinator Hulpverlening aangepast Informatie (door medewerker, manager en/of klachtencoördinator) Niets (op verzoek klager of klager reageert niet) Signaal naar instelling

6 3 9 1 1

De Klachtencommissie De klachtencommissie heeft in 2013 geen zaken behandeld. Het Gemeentelijk Buro Ombudsman Eén klager is bij de Ombudsman in beroep gegaan na een gesprek met de Klachtencoördinator zonder dat dit tot een formele klacht heeft geleid. De klacht is buiten behandeling gesteld, omdat de cliënt niet eerst een klacht bij CentraM heeft ingediend.

In 2012 hebben de instellingen voor Maatschappelijke Dienstverlening met de gemeente een uniforme klachtenregeling afgesproken ten behoeve van de schulddienstverlening. Uniformering is noodzakelijk omdat de organisaties voor de gemeente de Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening uitvoeren. De stadsdelen hebben de instellingen in dit kader gemandateerd. In 2013 heeft het Gemeentelijk Buro Ombudsman onderzoek gedaan naar de uitvoering van deze regeling. Het beeld is over het algemeen positief, dat geldt ook voor CentraM. Het algemene beeld is dat CentraM het goed heeft geregeld. De Ombudsman ziet wel nog ruimte voor verbetering. Er zijn drie verbeterpunten genoemd, deze punten zijn:  Registreer niet alleen schriftelijke klachten, maar ook mondelinge.  De klachtenfolder en het klachtenreglement moeten in overeenstemming zijn met de afhandeling van klachten in de praktijk. Het taalgebruik kan toegankelijker.  Verwijs consequent naar het Gemeentelijk Buro Ombudsman als beroepsinstantie (in folder, reglement en website). Ten aanzien van het tweede en derde punt zullen wij kritisch naar de teksten kijken. CentraM zal de verbeterpunten meenemen in haar aanpassing van het beleid in 2014. Dit beleid wordt ook aangepast om het toepasbaar te maken voor de integrale sociaal wijkteams. Hierin wordt opgenomen dat ook mondelinge klachten worden geregistreerd.

Agressie-incidenten Er zijn in 2013 drie agressie-incidenten gemeld. In alle gevallen betrof het verbaal geweld, tweemaal werd daarbij ook gedreigd met fysiek geweld. In 2012 waren er vijf meldingen. In werkelijkheid is het aantal incidenten hoger. De financiële situatie van cliënten is vaak een (van de) reden(en) om agressief te worden. Alle agressiemeldingen zijn van het begin van het jaar. Wij denken dat de vorming van wijkteams de aandacht voor het melden van agressie is verminderd. We zullen hier in onze interne audit 2014 nader onderzoek naar doen. Overige meldingen Er zijn geen meldingen van klachten van medewerkers en van (bijna-)ongevallen of calamiteiten.

Bureau Onderzoek en Statistiek van de gemeente Amsterdam heeft een cliënttevredenheidsonderzoek (CTO) uitgevoerd onder cliënten van alle instellingen voor Maatschappelijke Dienstverlening in Amsterdam. Het betreft hier cliënten die een beroep hebben gedaan op schulddienstverlening. De Dienst Werk en Inkomen heeft dit onderzoek uit laten voeren om zicht te krijgen op wat cliënten vinden van de werkwijze die is ontstaan door de invoering van het herontwerp schulddienstverlening. Zicht op de kwaliteit, stedelijk, is bovendien van belang in het kader van de gemeentelijke taak die de instellingen uitvoeren, in het kader van de Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening. Het onderzoek bestaat uit een nulmeting die najaar 2012 is gehouden en een 1-meting in het voorjaar van 2013. Het doel was om 50 cliënten per instelling te betrekken bij het onderzoek. Naast gestructureerde interviews met cliënten hebben de onderzoekers ook groepsgesprekken gevoerd met dienstverleners. Over het geheel kan worden aangegeven dat 77% van de geïnterviewde cliënten tevreden tot zeer tevreden waren, in Amsterdam. Het percentage bij CentraM ligt veel hoger, namelijk 89%. Cliënten van CentraM hebben het meest realistische beeld over de dienstverlening. Zij verwachten vooral handvatten te krijgen om het weer zelf te kunnen (45% t.o.v. 27%). Stedelijk is gemiddeld acht van de tien cliënten tevreden over de schulddienstverlener. Van alle geïnterviewde cliënten heeft 46% ook problemen op andere terreinen. 60% van hen geeft aan dat er te weinig oog is voor die problemen. Bij 80% van de cliënten is het inkomen gerepareerd. Een derde heeft inkomensbeheer.80% van de cliënten denkt na afronding van de dienstverlening dat zij weer zelf verder kunnen. In de groep van 20% zitten onder andere mensen met een verslaving.

Ook in 2013 is de Cliëntenraad begeleid door iemand van de Vereniging Cliëntenbelangen Amsterdam. Het accent lag dit jaar op het verbreden van de basis en het verbeteren van haar contact met de cliënten van CentraM. In het kader van het verbreden van de basis heeft de Cliëntenraad begin 2013 een cliëntenpanel georganiseerd voor de cliënten van CentraM in de Jordaan en Gouden Reael, in 2014 zal dit worden gedaan in de Oostelijke Eilanden/Plantage Weesperbuurt. Alle cliënten in dit gebied zijn aangeschreven, 18 cliënten kwamen naar de bijeenkomst in het Claverhuis. Drie van hen zijn inmiddels lid van de Cliëntenraad. Tijdens het panel, waar geen medewerkers van CentraM bij aanwezig waren, gaven veel mensen aan tevreden zijn over de dienstverlening die CentraM biedt. Wel hebben verschillende cliënten aangeven moeite te hebben met het beleid dat collectief de norm is en individuele hulp de uitzondering. Niet alle problemen lenen zich even zeer voor een groepsaanpak, was een duidelijk gehoorde mening. Cliënten hebben tijdens het panel aangegeven dat de informatievoorziening ten aanzien van schulddienstverlening beter kan. Informatie over termijnen en over eisen die aan de cliënt. Deze opmerkingen hebben tot een aanscherping van de tekst in de folder geleid.

4. Dienstverlening In dit hoofdstuk worden enkele tabellen weergegeven die onderliggers zijn voor de analyse. Maar ook is gebruik gemaakt van de tabellen die in bijlage 2 zijn opgenomen.

In 2013 heeft CentraM 1179 unieke cliënten ondersteund die binnen stadsdeel Centrum een postadres hebben. Daarnaast heeft CentraM 227 cliënten geholpen die geen postadres hebben of een postadres buiten het stadsdeel hebben. Het uitgangspunt van CentraM is dat haar dienstverlening bedoeld is voor bewoners van het stadsdeel. Na een klacht werd echter duidelijk dat dit uitgangspunt voor schuldhulp niet mag worden gehanteerd. Schuldhulp is stedelijk aanbod, zelfs een wettelijk recht. CentraM is, evenals de collega-organisaties gemandateerd om uitvoerig te geven aan de stedelijke taak als gevolg van de Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening. Hoewel CentraM dit mandaat van stadsdeel Centrum heeft ontvangen moet in principe iedereen uit de stad bij ons voor schulddienstverlening terecht kunnen. Cliënten uitgesplitst naar buurt Burgwallen - Nieuwe Zijde Burgwallen - Oude Zijde De Weteringschans Grachtengordel Zuid Haarlemmerbuurt Jordaan Nieuwmarkt/Lastage Oostelijke Eilanden/Kadijken Weesperbuurt/Plantage Totaal

Aantal 2013 86 62 48 18 150 285 128 309 93 1179

% 2012 6% 0% 5% 2% 14% 28% 11% 25% 9% 100%

% 2013 7% 5% 4% 2% 13% 24% 11% 26% 8% 100%

Het beeld is ten opzichte van 2012 niet ingrijpend veranderd. Het meest opvallend is dat nu 5% van het aantal cliënten op de Burgwallen woont, in het stadshart, ten opzichte van 0% in 2012.

Herkomst Burgwallen-Nieuwe Zijde Burgwallen-Oude Zijde De Weteringschans Grachtengordel-West Grachtengordel-Zuid Haarlemmerbuurt Jordaan Nieuwmarkt/Lastage Oostelijke Eilanden/Kadijken Weesperbuurt/Plantage Totaal van alle cliënten

Marokkaans 19.6% 2.2% 6.5% 0.0% 2.2% 10.9% 15.2% 4.3% 30.4% 8.7% 4.4%

Overig niet Nederlandse westers Westers Autocht. Antillen / Aruba allochtoon Surinaams Turks allochtoon 6.8% 14.3% 4.9% 7.3% 9.1% 3.8% 5.3% 0.0% 6.6% 3.6% 0.0% 9.6% 0.0% 4.4% 6.6% 0.0% 0.0% 0.0% 2.7% 0.0% 1.6% 0.0% 0.0% 7.7% 1.8% 0.0% 0.8% 0.9% 0.9% 0.0% 13.5% 14.3% 10.7% 15.5% 9.1% 17.3% 25.5% 35.7% 18.9% 9.1% 18.2% 25.1% 11.3% 0.0% 13.1% 13.6% 0.0% 11.5% 21.1% 35.7% 31.1% 40.9% 54.5% 15.4% 7.6% 0.0% 5.7% 9.1% 9.1% 9.6% 65.9% 1.4% 11.7% 10.6% 1% 5%

In het jaarverslag 2012 is geen tabel opgenomen waarin de herkomst wordt uitgesplitst naar buurtcombinatie. De cijfers kunnen daarom niet worden vergeleken met dat jaar. In 2013 was 44.1% van de cliënten van CentraM die in stadsdeel Centrum woont van niet Nederlandse herkomst, dat is een lichte stijging ten opzichte van 2012 (43.1%). De groep Overige niet westerse allochtonen overheerst hierbinnen, met 11.7% van het totaal aantal klanten. Deze groep vinden wij vooral op de Oostelijke Eilanden en de Jordaan. Dat geldt ook voor de Arubanen. De bewoners van Marokkaanse, Surinaamse of Turkse herkomst vinden wij vooral op de Oostelijke Eilanden. Opvallend uit bovenstaande tabel is het hoge aantal cliënten in de Oostelijke Eilanden met een inkomen op bijstandsniveau (57%). Wanneer we de categorie tot 110% van minimumloon meenemen en de categorie geen inkomen bekijken, dan heeft 71% van alle cliënten op de Oostelijke Eilanden een inkomen tot 110% van het minimum. Het kan in werkelijkheid nog hoger

liggen omdat van 16% van de cliënten op de Oostelijke Eilanden niet bekend is wat hun inkomen is. Het percentage alleenstaande cliënten is in 2013 nagenoeg gelijk gebleven, 63%, dit stemt vrijwel overeen met de demografische cijfers (63.7%). In de Jordaan ligt dit percentage hoger, namelijk 70%. Het percentage eenouderhuishoudens is licht gestegen, van 10% naar 11%. Dit is het dubbele van de demografische cijfers (5.5%). In de Haarlemmerbuurt is dit percentage duidelijk hoger, namelijk 17.3%. Ook op de Oostelijke Eilanden is het duidelijk hoger, namelijk 14.9%.

Een buurvrouw belt omdat zij bezorgd is over haar oudere buurman. Een kennis van hem, een vrouw, praat hem regelmatig geld uit z’n beurs en zij komt vaak ongevraagd op bezoek. De buurvrouw heeft ook al de politie ingeschakeld, maar dit heeft niet geholpen. De man is onvoldoende weerbaar om zichzelf te beschermen. Dankzij bemiddeling door de buurvrouw kon een sociaal werker in contact gekomen met de man. Haar ondersteuning heeft er toe geleid dat hij nu weet wat hij kan doen, hij heeft handvatten gekregen. Hij voelt zich gesterkt en is zich bewust van het gedrag van de opdringerige vrouw. Het is hem om haar de deur te wijzen. Komt het toch een keer voor dat hij haar niet de deur kan wijzen, dan weet hij dat hij weer bij het sociaal wijkteam terecht kan.

Vrouwen doen traditioneel eerder een beroep op dienstverlening dan mannen, het verschil is echter heel klein geworden, 1% waar dit in 2012 nog 5% was. 56% van alle cliënten van CentraM is alleenstaand. Dit is 8% hoger dan vorig jaar. Daarnaast voert 9% een eenouderhuishouden. Alleenstaanden en alleenstaande ouders zijn traditioneel binnen CentraM de groepen die ten opzichte bevolkingssamenstelling oververtegenwoordigd zijn. Aan de hand van de tabel hoofdbron van inkomen (bijlage 2) zien we dat de economische crisis in Amsterdam nog niet voorbij is. Het percentage cliënten die leven van een uitkering is in 2013 duidelijk gestegen, van 13% naar 18%. Daarnaast is het aantal cliënten dat leeft van een AOW uitkering significant gestegen, terwijl dit niet geldt voor pensioenen. Waarschijnlijk leven deze cliënten alleen van een AOW, eventueel aangevuld met een bijstandsuitkering. Het inkomen is voor onze cliënten van groot belang, gezien de vragen waarmee zij komen. Bij de complexe hulpvragen heeft 90% betrekking op financiën, waarvan 25% schulden.

In 2013 heeft CentraM de oude spreekuren afgebouwd, als gevolg van een bezuiniging door het stadsdeel. Alleen het telefonisch spreekuur is blijven bestaan. Hierdoor is de Informatie en Advies drastisch gedaald, van 4681 in 2012, naar 2262 Informatie en Advies en 279 Advies en Ondersteuning en 631 complexe advies aanvragen 2013 (bij elkaar is dit een daling van 32%). Daarnaast zijn er in de drie werkgebieden buurtinlooppunten (Pluspunten) geopend waar burgers met behulp van vrijwilligers, en een professional op de achtergrond, worden ondersteund zelf formulieren in te vullen, te bellen e.d. Wanneer blijkt dat er meer aan de hand is, kan de bewoner een gesprek met een professional krijgen. Wordt de vraag in een gesprek afgehandeld dan is het een Informatie en Adviestraject. In elke activiteit van CentraM kan overigens Informatie en Advies worden gegeven. Is er een of, maximaal, een tweede gesprek nodig dan wordt dit en Advies en Ondersteuningstraject. Daarnaast bestaat nog de complexe adviesaanvragen, dit is de ondersteuning van de sociaal raadsleden.

Informatie en advies Algemeen Arbeidsrecht Belastingen Consumentenzaken Huisvesting Juridische kwesties Onderwijs Overig Personen / familierecht Sociale zaken Totaal

% % Aantal 2013 2012 2013 1047 42% 43% 12 1% 0% 344 12% 14% 633 27% 26% 113 6% 5% 63 4% 3% 7 1% 0% 74 3% 3% 13 1% 1% 102 4% 4% 2408 100% 100%

Advies en Ondersteuning Financiën/schulden Inkomen en belastingen Gezondheid en zorg Overig Eenzaamheid (Huiselijk) geweld Familie- en Partnerrelatie Psychosociale problematiek Wonen en woonomgeving Werk en maatschappelijke participatie Totaal

Aantal 2013 % 2013 63 40 65 32 10 11 22 20 46 8 317

19.9% 12.6% 20.5% 10.1% 3.2% 3.5% 6.9% 6.3% 14.5% 2.5% 100%

Het valt op dat 40% van de bewoners die een beroep op Advies en Ondersteuning hebben gedaan in de Jordaan wonen. Dit is wellicht te verklaren dat in Straat en Dijk/Claverhuis nog tot de zomer een beperkte vorm van spreekuur is gehouden. Een kwart van hun vragen hadden betrekking op inkomen en een kwart op het vlak gezondheid.

CentraM heeft in 2012 besloten het screeningsinstrument Mesis te gaan hanteren. Het doel van dit instrument is om beter en sneller zicht te krijgen op hoe iemand zich verhoudt tot zijn schulden. Dit is belangrijk, omdat het hebben van schulden een duidelijk gedragsaspect kan hebben. Voelt men zich verantwoordelijk voor de schulden? Door het instrument wordt eerder zichtbaar of een schuldenvrije situatie haalbaar is. Uit ervaring weten wij dat er vaak betere of eerst op stabilisatie kan worden gemikt. Het biedt de mogelijkheid om in een vroegtijdig stadium een aanvullend aanbod te realiseren, wat goed aansluit bij de cliënt. Door beter aan te kunnen sluiten bij de mogelijkheden en situatie van de cliënt, wordt de kans op uitval verminderd. De invoering van het instrument is financieel mogelijk gemaakt door het stadsdeel Centrum. In Amsterdam is het in 2013 alleen gebruikt in stadsdeel West en in stadsdeel Centrum, in 2014 volgt Doras in stadsdeel Noord. Het screeningsinstrument leidt tot een profiel, zie kader, maar biedt ook materiaal om de juiste vragen te stellen tijdens de intake.

Profielen: K Heeft de basis in huis om zelf de schulden te regelen. Combinatie van doen, kunnen en willen. L Is niet ongemotiveerd, voelt zich redelijk verantwoordelijk, maar blinkt niet uit wat betreft gedrag, bereidheid, zelfregie en overtuiging. M Doen en kunnen is in redelijke mate aanwezig, maar er lijkt grenzen aan de bereidheid te zijn om het gedrag aan te passen. Het is niet duidelijk of dit komt doordat iemand zich al maximaal heeft ingezet bij het bezuinigen of dat iemand niet bereid is verworvenheden los te laten. N Heeft een lage mate van zelfregie. Weinig grip op de (schuld) situatie. Het is niet duidelijk of deze cliënt in staat is zichzelf goede doelen te stellen. P Heeft het juiste gedrag nog niet laten zien. Het is de vraag of hij/zij de vaardigheid in huis heeft. O Laat het juiste gedrag (nog) niet zien. Onduidelijk of hij/zij de vaardigheid in huis heeft, voldoende zelfvertrouwen of dat het een kwestie is van niet weten waar te beginnen. R Is in de contramine. Administratie niet op orde, geen grip op de uitgaven. Vindt dat iemand anders de schulden maar moet oplossen. Zegt het zelf niet te kunnen. S Er zijn zwaarwegende belemmeringen om aan de schulden te werken, er is geen stabiele situatie, er zijn problemen op een of meer leefdomeinen buiten dat van financiën/inkomen (bijvoorbeeld verslaving zijn, dakloosheid, psychische handicap)

Op aanvraag heeft Mesis een rapportage geleverd waarin de profielen van CentraM worden vergeleken met de Amsterdamse en landelijke situatie. Het instrument is in 2013 in twaalf gemeenten gebruikt. De vergelijking bracht een opmerkelijk feit aan het licht. Bijna 17% van de 156 cliënten die het screeningsinstrument hebben ingevuld blijken te scoren op klantprofiel S, dus mensen die zwaarwegende belemmeringen hebben om aan hun schulden te werken. In stadsdeel West is dit percentage 8%, landelijk 3%. Medewerkers van CentraM geven al lang aan dat zij veel cliënten hebben in een complexe situatie waarin het moeilijk is om, vanwege het gedrag, tot een goed resultaat te komen. Het screeningsinstrument bevestigt dit nu. Een andere opvallende afwijking vinden wij bij klantprofiel N, mensen met een lage mate van zelfregie. Landelijk is dit 16%, in West bijna 12%, in stadsdeel Centrum is dit 7%. In vergelijking met West hebben wij in stadsdeel Centrum aan de andere kant meer bewoners (13.5%) die met wat ondersteuning of advies in staat zijn hun eigen schulden te regelen. Landelijk is dit 14.2%, maar in West is dat 9.6%. Uit de vergelijking met ‘het land’ blijkt dat in Amsterdam cliënten minder goed hun geldzaken kunnen regelen en dat zij moeite hebben hun post bij te houden. Bijna 15% van de cliënten van CentraM geven hierbij aan ‘heel slecht, dat weet ik niet, dat doe ik nooit’, ook geven de Amsterdamse cliënten veel vaker aan niet met geld te kunnen omgaan. Een andere afwijking vinden bij de stelling ‘ik moet mijn eigen schulden oplossen’. Landelijk is 9% het oneens met deze stelling. In West is dit percentage iets hoger, namelijk elf procent. In stadsdeel Centrum is dit 2.6%. Enkele van de vragen zijn gericht op het gedrag van de ouders en de omgeving. Landelijk geeft 17.5% aan dat hun ouders ook schulden hadden/hebben, in West is dit iets lager (15.1%), in Centrum is dit iets hoger, namelijk 19.2%. Landelijk geeft 10% aan dat in hun omgeving de meeste mensen schulden hebben, in West is dit iets hoger, 11.1%, maar in het Centrum is dit lager, 7.7%. Hoewel het beeld niet erg afwijkt van het landelijke beeld geven veel mensen aan geen mensen te kennen die hen kunnen helpen met het regelen van geldzaken, in Centrum 57.1%. Relatief veel mensen hebben naast schuldhulp andere vormen van ondersteuning/hulp. Hierin wijkt Amsterdam af van het landelijke beeld en bij CentraM ligt dit percentage weer hoger dan bij Combiwel. Dit sluit wellicht aan wat hierboven is aangegeven over de klantprofielen, veel mensen in de S en R profielen. Een kwart van de mensen heeft naast schuldhulp andere hulp van de maatschappelijke dienstverlening. Bijna 6% heeft hulp van de verslavingszorg (in West 1.8%, 2.1% landelijk). In het Centrum scoren we ook hoger bij de psycholoog of psychiater (12,2% ten opzichte van 9.2% in

West en landelijk) Ook het percentage Dag- en nachtopvang is hoger, namelijk 4.5% ten opzichte van 2.2% in West en 1% landelijk.

In de Amsterdamse Armoedemonitor 2012 noemt wethouder Ossel armoede een hardnekkig en complex probleem. Het aantal minimahuishoudens is in 2012 stabiel gebleven (16.7%) terwijl tegelijkertijd de gemiddelde positie van Amsterdamse minima is verslechterd. In Nederland spant Amsterdam de kroon, wanneer het gaat om armoede. Er zijn enkele groepen te onderscheiden waarvan de positie in Amsterdam is verergerd. Zo zijn er zijn meer alleenstaande minima, meer ouderen in de groep minima en meer langdurige minima. Het perspectief op uitstroom is bij deze groepen gering. Leeftijd en samenstelling van het huishouden kunnen dus bijdragen aan de kans op armoede. Etniciteit en opleidingsniveau hebben ook invloed. En gezondheid. We vinden relatief veel mensen met een chronische aandoening in de groep minimahuishoudens. Het percentage minima in stadsdeel Centrum is stabiel, 11%. Maar het percentage langjarige minima is gestegen (68% van alle minima). In zowel de Armoedemonitor als in de Gezondheidsmonitor scoort Centrum goed. Mensen voelen zich gezond (85%). Er wonen weinig bewoners met psychiatrische klachten (4%), of met ernstige eenzaamheidsklachten (7%). Weinig mensen hebben het gevoel sociaal te worden uitgesloten (4%). Ook hebben maar weinig bewoners (5%) het gevoel dat zij onvoldoende regie hebben over hun eigen leven. Je zou bijna geloven dat er geen problemen zijn in stadsdeel Centrum. Het percentage mantelzorgers is een van de weinig percentages waarin wij hoger scoren dan de andere stadsdelen. Tussen de kale cijfers en onze praktijk ligt een wereld van verschil. Voor een deel kunnen we dit verklaren door andere gegevens uit de Gezondheidsmonitor. In stadsdeel Centrum wordt zwaar gerookt (30%) en stevig gedronken (26%). Ook met betrekking tot het roken van cannabis is Centrum onderscheidend, met 13%. De GGD geeft aan dat met name de bewoners met een laag inkomen tweemaal of meer per week cannabis gebruiken. In de vorige paragraaf, over de resultaten van het screeningsinstrument, hebben wij gezien dat CentraM veel cliënten (17%) heeft waarbij er zwaarwegende belemmeringen zijn om aan de schulden te werken. Dit is onder andere vanwege verslaving. Dit gegeven lijkt te corresponderen met de hoge score rokers en drinkers. Uit de resultaten van het screeningsinstrument weten wij ook dat in stadsdeel Centrum relatief veel mensen naast schuldhulp door CentraM hulp van de verslavingszorg heeft (6%). Vooral hebben veel cliënten de hulp van een psycholoog of psychiater(12.2%). Daarnaast onderscheiden wij ons met een relatief hoog percentage daklozen, 4.5% maakt ook gebruik van Dag- en nachtopvang. Uit de stedelijke armoedemonitor blijkt dat bijna de helft van het aantal arme Amsterdammers (47%) een bijstandsuitkering heeft. In deze groep is het aantal eenoudergezinnen oververtegenwoordigd, zij vormen een vijfde van alle minimahuishoudens. Er wordt wel eens gedacht dat het voeren van een minimumhuishouden bijna automatisch tot schulden leidt. Wij weten dat dit niet zo is. Er zijn vele factoren die bepalen of iemand problematische schulden krijgt, het gedrag van cliënten is een van de factoren. Wanneer we de inkomensbronnen van cliënten van de schulddienstverlening en van (Vroeg)Eropaf bekijken zien we een bevestiging van ons uitgangspunt dat leven op het minimum niet automatisch betekent dat iemand schulden heeft. Waar de armoedemonitor aangeeft dat 47% van de minimahuishoudens leven van een bijstandsuitkering, is dit percentage lager bij de mensen die een beroep doen op schuldhulp (36%). Bij (Vroeg)Eropaf is dit percentage nog lager, namelijk 22%. Totaal heeft 28% van de cliënten met procesmatige begeleiding een sociale voorziening. Als we naar alle cliënten van CentraM kijken, dan heeft 18% een sociale voorziening. 65% van de in stadsdeel Centrum wonende cliënten van CentraM heeft een inkomen op bijstandsniveau. De een na grootste groep bij de schulddienstverlening wordt gevormd door de mensen die in loondienst werken (23%), terwijl dit bij Eropaf bijna 14% is. In Nederland is het overheersende vertoog dat een betaalde baan de beste remedie tegen armoede is. We zien dit ook in de Participatiewet terug. De realiteit is echter dat het aantal werkende armen in Nederland fors is toegenomen in de afgelopen jaren, mede als gevolg van loonmatigingen en veranderingen in de

toeslagen. Het hebben van een baan is dus geen garantie op een redelijk inkomen. De zo genaamde ‘working poor’ is nu ruim 40%. 1 Een andere groep die de laatste jaren in de knel is gekomen, zijn de ZZP-ers, de zelfstandigen zonder personeel. Bij schuldhulp is dit percentage laag, 1%, omdat de meeste ZZP-ers een dermate complexe bedrijfsadministratie erop na houden, dat deze verwezen worden naar organisaties voor schuldhulpverlening aan zelfstandigen. We zien wel meer ZZP-ers bij (Vroeg) Eropaf. Daar is bijna 6% zelfstandig. Door het hun onregelmatige inkomen is het treffen van een betalingsregeling problematisch. Voor een betalingsregeling is het voldoen van de maandelijkse huur, termijnbedrag of premie essentieel. Daarnaast wordt een schuldregeling bemoeilijkt doordat ZZP-ers omzet hebben en dat voor het bepalen van het inkomen boekhouders nodig zijn. Steeds vaker moeten ZZP-ers aankloppen bij DWI voor een uitkering. Een ontruiming kan dan toch niet altijd worden voorkomen, omdat er veel tijd overheen gaat voordat een uitkering wordt toegekend. Een ontruimingsprocedure of afsluiting is dan vaak al lang in gang gezet. CentraM is een organisatie die er in belangrijke mate is voor bewoners met de laagste inkomens. Deze bewoners wonen vooral in onderstaande wijken, uiteraard zijn dit ook de wijken waar CentraM het hoogste aantal cliënten heeft. Top 4 buurtcombinaties Centrum

2011

2012

2013

Jordaan

30%

28%

24%

Oostelijke Eilanden/Kadijken

25%

25%

26%

Haarlemmerbuurt

14%

14%

13%

Nieuwmarkt/Lastage

12%

11%

11%

Uit de armoedemonitor blijkt dat in deze buurtcombinaties het hoogste aantal minima jongeren woont. Het zijn ook de wijken waar CentraM veel allochtone cliënten heeft. Op de Oostelijke Eilanden springen de Niet-Westerse allochtone bewoners eruit in de cliëntenpopulatie (van Antilliaans tot en met Marokkaans). Stedelijk vormen Marokkanen een risicogroep ten aanzien van armoede, 40% jongeren van Marokkaanse herkomst groeit op in een minima huishouden. Opmerkelijk in de armoedemonitor is dat in Nieuwmarkt/Lastage het aandeel huishoudens met een scholierenvergoeding hoog is, hoger dan gemiddeld in de stad. Uit onze registratie kunnen wij dit niet goed verklaren. Een echtpaar met één kind heeft zich aangemeld voor hulp bij de schulden. De man heeft een werkloosheidsuitkering, hij is kostwinner. De schulden zijn het gevolg van inkomensachteruitgang, door het verliezen van zijn baan. Het echtpaar heeft een lening waarvan ze de aflossing niet meer kunnen opbrengen. Tijdens de intake voor schulddienstverlening vertelt mevrouw dat zij veel last heeft van stress, dit leidt onder andere tot hartklachten. De vrouw zou graag weer willen werken. Naast de schulddienstverlening ondersteunt een sociaal werker de vrouw bij haar streven. Tijdens de intake blijkt dat er veel meer aan de hand is. Zij heeft veel zorgen over haar zoon. Hij heeft problemen op de lagere school, hiervoor wordt hij begeleid door een medewerker van de GGZ. Het echtpaar begrijpt niet goed wat voor plan school en hulpverlener hebben. De sociaal werker ondersteunt het echtpaar met succes bij het vlottrekken van de communicatie met school en hulpverlener. Tweemaal heeft zij een netwerkoverleg georganiseerd. Ook ondersteunt zij het echtpaar bij het aanvragen van een bijdrage uit het sportfonds. Hierdoor kan de zoon weer sporten. Dit pakt positief uit voor het hele gezin, de zoon wordt hierdoor veel rustiger. Hij is tijdelijk naar een bijzondere school overgeplaatst, ook dit heeft positief effect. Inmiddels zit hij op een reguliere middelbare school. Tijdens de hulpverlening wordt duidelijk dat de vrouw een ernstige depressie heeft. Het vermoeden ontstaat dat zij licht verstandelijk beperkt is, dat vermoeden wordt door een test bevestigd. De vrouw wordt daarna door MEE begeleid. Er ontstaan nieuwe problemen, de hulpverlening vanuit de GGZ loopt niet goed, ook dreigt het echtpaar bij MEE vast te lopen. Het echtpaar wordt bang dat hun kind uit huis wordt geplaatst. De sociaal werker heeft het echtpaar, wanneer nodig, ondersteund bij het zelf aankaarten van de problemen bij de instanties en soms moest zij er zelf voor zorgen dat de scherpe kantjes er vanaf worden gehaald.

1

Bron: Armoedebeleid is ‘race to the bottum’, Lei Delsen, in Sociale Vraagstukken, 7 februari 2014.

Ondertussen voorloopt de schulddienstverlening goed. Er wordt met succes een beroep gedaan op de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen. Om zeker te weten dat het echtpaar zich aan de stringente eisen kan houden aanvaarden zij budgetbeheer. Na het afronden van het traject schuldsanering besluit het echtpaar het budget beheer te handhaven. Door het strakke beheer kunnen zij nu sparen, voor het eerst in vier jaar kunnen zij samen op vakantie. Tijdens het nazorgtraject volgt de man, op eigen initiatief, een aanvullende budgettraining.

Het hebben van een laag inkomen is niet per se de oorzaak van armoedeproblematiek, zoals ook niet alle alleenstaanden, alleenstaande ouders en bewoners van een niet-westerse origine arm zijn. Wel komen wij deze bevolkingsgroepen in ruime mate tegen. Met behulp van het screeningsinstrument zoomen we in op de houding van iemand tegenover van zijn/haar schulden. Dit blijkt ook een belangrijke factor te zijn. Twee mensen in dezelfde situatie kunnen geheel verschillend reageren, de een heeft problemen met zijn lage inkomen, de ander heeft een manier gevonden om er desondanks wat van te maken. Met behulp van het screeningsinstrument kijken wij naar het feitelijke gedrag, niet naar wat mensen zeggen dat zij doen. Tijdens zijn lectorale rede noemde Roeland van Geuns, lector Armoede en Participatie, en medeontwerper van het screeningsinstrument, dat het ook nodig is te weten2:  Wat de feitelijke vaardigheden zijn.  Wat mensen denken dat zij kunnen.  In welke mate mensen verantwoordelijkheid nemen.  Wat hun directe omgeving ervan vindt. Niet al deze factoren zijn altijd beïnvloedbaar, maar als wij meer over de houding van iemand weten ten opzichte van zijn/haar financiële positie, zijn wij in staat om beter aan te sluiten bij wat de bewoner nodig heeft om uit te problemen te komen. Het kan er ook toe leiden dat wij strikte voorwaarden stellen, zoals inkomens beheer, om te voorkomen dat iemand nieuwe schulden maakt.

In 2013 heeft CentraM 13 keer ondersteuning geboden aan bewoners die huiselijk geweld hebben ervaren, in 2012 was dit 12 keer. In Amsterdam is een op de tien inwoners slachtoffer van huiselijk geweld (geweest). In stadsdeel Centrum ligt dit percentage volgens de gezondheidsmonitor 2012 wat lager, namelijk 7.5% In 6 gevallen betrof het partnergeweld en 7 keer ging het om ouderenmishandeling. Er zijn meldingen gedaan van mishandeling van een ouder door haar kind en kindermishandeling. Er zijn geen huisverboden ingesteld. CentraM voert de Wet Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling uit. In dit kader heeft de organisatie een aandachtfunctionaris en zijn medewerkers getraind. De aandachtsfunctionaris kan geconsulteerd worden over situaties die onder de meldcode vallen. In 2013 is dit vijfmaal gebeurd. Rond deskundigheidsbevordering op het vlak van huiselijk geweld en kindermishandeling wordt samengewerkt met IJsterk. Op donderdag 13 juni hebben medewerkers van CentraM samen met medewerkers van stadsdeel Centrum en Steunpunt Huiselijk Geweld Amsterdam op de Elandsgracht witte rozen uitgedeeld aan het publiek. Deze dag stond in het teken van de internationale dag tegen ouderenmishandeling, om de bewustwording van dit maatschappelijk thema te vergroten. De sociaal werker voert met twee verschillende bewoners een eerste gesprek over ongeveer hetzelfde onderwerp. In beide gevallen is er sprake van huiselijk geweld. Zij stelt voor om samen in gesprek te gaan en om hier de buurtregisseur bij uit te nodigen. Hoewel de vrouwen het spannend vinden stemmen zij hiermee in. Naast dat zij belangrijke informatie hebben gekregen is het resultaat lotgenotencontact. Iemand leren kennen in een vergelijkbare situatie, iemand die je probleem snapt. Voor beide vrouwen blijkt dit van groot belang, zij kunnen nu veel samen en hebben minder professionele hulp nodig.

2

Every Picture tells a story, dr. Roeland van Geuns, 2013.

CentraM organiseert en begeleidt het vrijwilligersnetwerk Blue. Dit netwerk bestaat uit 15 vrijwilligers/vertrouwenspersonen. Zij hebben de taak huiselijk geweld te signaleren en bespreekbaar te maken. Zij bieden een luisterend oor en motiveren slachtoffers en daders hulp te zoeken. Bij Blue zijn in 2013 18 meldingen van of vermoedens over huiselijk geweld binnengekomen, dat zijn er drie minder dan in 2012. Via het netwerk Blue komen wij in contact met een Marokkaanse moeder die wordt mishandeld door haar zoon. In de gesprekken wordt duidelijk dat zij weinig contact met familie en vrienden heeft. Mede doordat zij moeite heeft met de Nederlandse taal heeft zij ook weinig contacten in de buurt. Veel slachtoffers leven geïsoleerd, het is belangrijk om daar verbetering in te brengen. Wij hebben haar daarom gekoppeld aan een maatje om Nederlands te oefenen. Dit is een succes geworden. De vrouw voelt zich sterker en minder speelbal van de omstandigheden.

De vrijwilligers/vertrouwenspersonen van Blue hebben naast kennis over huiselijk geweld tevens kennis van de buurt en zijn spinnen in het web van sociale netwerken. Zij onderhouden contacten met allerlei buurtgroepen en organisaties. Omdat zij in hun buurt een zekere mate van bekendheid genieten worden zij door bewoners regelmatig benaderd voor allerlei hulpvragen op het terrein van huisvesting, financiën, gezondheid, inkomen etc. en bieden daarbij informele ondersteuning. Hulpvragen die zij niet direct kunnen beantwoorden worden doorverwezen of gaan op zoek naar aanvullende informatie. Tweemaal is er verwezen naar het Steunpunt Huiselijk Geweld, ook tweemaal naar HVOQuerido, twee naar juridische ondersteuning een eenmaal naar Markant. In veel gevallen (een derde deel) was een luisterend oor. Eenmaal heeft de vrijwilliger een vrouw ondersteund in het vragen van een familielid om te bemiddelen. Vijfmaal is nader onderzoek gedaan nadat signalen werden ontvangen wegens vermoedens van huiselijk geweld.

CentraM heeft 188 vrijwilligers, 47 daarvan zijn nieuw geworven in 2013. In 2012 was het aantal 160. In onderstaande schema’s gaat het om de activiteiten waarvoor de vrijwilligers worden ingezet. Omdat in het registratieprogramma alleen de eerste activiteit wordt geregistreerd, terwijl vrijwilligers op meerdere activiteiten kunnen worden ingezet is het aantal activiteiten uit onderstaande schema’s dus gelijk aan het aantal vrijwilligers. Het vinden van goede vrijwilligers is een tour de force. Veel mensen willen zich inzetten voor anderen, maar willen niet een langdurige verbintenis aangaan en zeker niet een waar je ook nog een Verklaring Omtrent Gedrag moet overleggen en je ook nog een contract moet ondertekenen. Bij activiteiten zoals Blue (vrijwilligersnetwerk met betrekking tot huiselijk geweld) is het aantal vrijwilligers (15) gelijk gebleven, drie hebben afscheid genomen en drie hebben zich aangemeld. De klussenhulpen zijn gegroeid van drie naar vier. Voor de schuldhulpactiviteiten hebben wij nieuwe vrijwilligers gevonden, maar voor de overige activiteiten staat het vrijwilligerswerk onder druk, wij kunnen minder mensen vinden dan wij nodig hebben.

Door de herijking Klussenhulp zijn de criteria om in aanmerking te komen voor de Klussenhulp aangescherpt. Vanaf januari 2012 kunnen alleen ouderen boven de 75-jaar of mensen van een lagere leeftijd met een beperking (WMO-of AWBZ-indicatie) die hiertoe zelf niet in staat zijn en geen netwerk hebben om hen hierbij te helpen, in aanmerking komen. In vergelijking tot 2012 is de hardheidsclausule minder vaak toegepast. Door de strengere criteria hebben de buurtconciërges minder vaak de hardheidsclausule toegepast.

Aanname criteria Klussenhulp 2%

Hardheidsclausule

41%

Leeftijd boven de 75-jaar 57%

WMO/AWBZ indicatie

Kleine Woningaanpassingen Vanaf januari 2012 bestaan de Kleine Woningaanpassingen slechts uit 4 aanpassingen: verhoogde toiletpot, handgrepen, drempels en douchezitje. Verder worden huurders van corporaties met een aanvraag voor Kleine Woningaanpassingen verwezen naar de corporaties. Desondanks zijn er in 2012 594 woningaanpassingen uitgevoerd in stadsdeel Centrum, 119 %van de beschikking. Het merendeel van de aanvragen komt binnen via het Ouderenwerk van CentraM, het Sociaal Loket en Ergotherapie.

Matchpoint is een systeem waarin betrokken professionals snel kunnen zien welke instellingen en professionals zorg hebben geuit over een jongere. Hierin staat ook welke partij verantwoordelijk is voor de zorgcoördinatie. Matchpoint draait al enkele jaren, maar is in 2013 beschikbaar gekomen voor de Maatschappelijke Dienstverlening. Op basis van de huidige Jeugdwet is de Maatschappelijke Dienstverlening verantwoordelijk voor hulpverlening aan jongeren vanaf 18 jaar. In 2013 hebben wij voor de leeftijdsgroep 18-23 in dit kader een coördinatieplicht gekregen. In de tweede helft van 2013 zijn medewerkers getraind/ingewerkt in het systeem, zijn er per team aandachtsfunctionarissen aangesteld. Het werken met het systeem Matchpoint blijkt echter problematisch, waardoor het heel veel tijd kost. Er werden bovendien veel jongeren gemeld die geen hulp meer hebben en ook geen behoefte hebben aan een nieuwe hulpverlener. De brancheorganisatie SOM organiseert in 2014 een serie bijeenkomsten, samen met de gemeente, om het systeem werkend te krijgen.

Personeel Totaal aantal fte per 1 januari 2013: Totaal aantal fte per 31 december 2013:

36,48 fte waarvan, vrouw 25,80 en man 10,68 36,76 fte waarvan, vrouw 27,58 en man 9,18

Ziekteverzuim Het ziekteverzuim over 2013 was 5,4%, waarvan: Langdurig verzuim: 3,55% Middellang verzuim: 1,02% Kort verzuim: 0,83% Raad van Toezicht Op 31 december 2013 bestond de Raad van Toezicht uit een voorzitter en 4 leden: Mevrouw Bea Irik voorzitter Raad van Toezicht Mevrouw Jacqueline Loomans lid Raad van Toezicht Mevrouw Wonah de Koningh lid Raad van Toezicht De heer Pascal van den Hadelkamp lid Raad van Toezicht De heer Aart Nolen lid Raad van Toezicht De Raad van Toezicht is 6 keer bijeengeweest met de bestuurder. De Raad van Toezicht volgt de Good Governance regels en heeft zowel een Auditcommissie als een Commissie HRM en HKZ ingesteld. Auditcommissie Op 31 december 2013 bestond de Auditcommissie uit een voorzitter en 1 lid: Mevrouw Jacqueline Loomans voorzitter Auditcommissie De heer Pascal van den Hadelkamp lid Auditcommissie De Audtitcommissie is 6 keer bijeengeweest met de bestuurder. Commissie HRM en HKZ Op 31 december 2013 bestond de Commissie HRM en HKZ uit een voorzitter en 1 lid: De heer Aart Nolen voorzitter Commissie HRM en HKZ Mevrouw Wonah de Koningh lid Commissie HRM en HKZ De commissie is 4 keer bijeengeweest met de bestuurder. Cliëntenraad De Samenstelling van de Cliëntenraad De heer Itzchak Jacobsen Mevrouw Alida Beekman De heer Louis Deen Mevrouw Astrid Philips Mevrouw Selima Krijger Mevrouw Joanne Chan De heer Eduard Ponder

per 31 december 2013 was: voorzitter lid lid lid lid lid lid

De Cliëntenraad is 4 keer met de bestuurder bijeengeweest. Ondernemingsraad De samenstelling van de Ondernemingsraad per 31 december 2013 was: Noor Conijn voorzitter Romana Cruden lid Wolf Krepel lid De Ondernemingsraad is 6 keer met de bestuurder bijeengeweest.

Totaal

Weesperbuurt/Plantage


Nieuwmarkt/Lastage

Jordaan

Haarlemmerbuurt

Grachtengordel-Zuid

Grachtengordel-West

De Weteringschans

0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 4 14 8 4 4 23 39 34 34 10 174 13 6 6 4 1 18 27 14 29 8 126 21 10 9 7 3 24 51 32 48 18 223 2 0 0 0 0 2 10 0 5 4 23 12 2 0 0 1 3 9 1 11 4 43 0 0 0 0 0 0 1 0 1 0 2 0 0 0 0 0 0 0 2 1 0 3 1 0 1 2 1 5 5 3 2 2 22 2 5 4 1 1 3 6 5 16 5 48 0 0 1 0 0 0 0 1 2 0 4 0 1 0 1 0 2 12 2 7 3 28 16 17 14 3 4 48 69 24 104 34 333 1 0 0 0 0 1 2 0 10 0 14 2 3 2 0 0 7 10 3 13 0 40 0 0 0 0 0 1 1 0 2 0 4 9 3 2 1 2 10 11 6 16 2 62 3 1 1 2 1 2 7 1 8 3 29 86 62 48 25 18 150 260 128 309 93 1179 7% 5% 4% 2% 2% 13% 22% 11% 26% 8% 100%

Burgwallen-Nieuwe Zijde

Burgwallen-Oude Zijde

De Weteringschans

Grachtengordel-West

Grachtengordel-Zuid

Haarlemmerbuurt

Jordaan

Nieuwmarkt/Lastage



Totaal

Inkomstenbron Alimentatie AOW; ANW (nabestaandenpensioen) Arbeidsongeschiktheidsuitkering (WIA, Wajong, TW; invaliditeitspensioen) Inkomsten uit loondienst Inkomsten uit zelfstandig beroep of eigen bedrijf Inkomsten uit ziektewet Kinderbijslag Leeft van inkomen van een ander N.v.t. Onbekend Overig Pensioen/Lijfrente Sociale voorziening (/WWB; IOAZ; IOAW) Studiefinanciering Uitkering (conversiecode; niet gebruiken) Uitkering + ander inkomen (conversiecode; niet gebruiken) Werkeloosheidsuitkering (WW; toeslagenwet; wachtgeld) Zonder inkomen Totaal



Inkomstenbron Alimentatie AOW; ANW (nabestaandenpensioen) Arbeidsongeschiktheidsuitkering (WIA, Wajong, TW; invaliditeitspensioen) Inkomsten uit loondienst Inkomsten uit zelfstandig beroep of eigen bedrijf Inkomsten uit ziektewet Kinderbijslag Leeft van inkomen van een ander N.v.t. Onbekend Overig Pensioen/Lijfrente Sociale voorziening (/WWB; IOAZ; IOAW) Studiefinanciering Uitkering (conversiecode; niet gebruiken) Uitkering + ander inkomen (conversiecode; niet gebruiken) Werkeloosheidsuitkering (WW; toeslagenwet; wachtgeld) Zonder inkomen Totaal %

0% 5%

0% 23%

0% 17%

0% 16%

0% 22%

1% 15%

0% 15%

0% 27%

0% 11%

0% 11%

0% 15%

15%

10%

13%

16%

6%

12%

10%

11%

9%

9%

11%

24% 2% 14% 0% 0% 1% 2% 0% 0% 19% 1% 2% 0% 10% 3% 100%

16% 19% 28% 17% 16% 20% 25% 16% 19% 19% 0% 0% 0% 0% 1% 4% 0% 2% 4% 2% 3% 0% 0% 6% 2% 3% 1% 4% 4% 4% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 2% 0% 0% 0% 0% 2% 8% 6% 3% 2% 2% 1% 2% 2% 8% 8% 4% 6% 2% 2% 4% 5% 5% 4% 0% 2% 0% 0% 0% 0% 1% 1% 0% 0% 2% 0% 4% 0% 1% 5% 2% 2% 3% 2% 27% 29% 12% 22% 32% 27% 19% 34% 37% 28% 0% 0% 0% 0% 1% 1% 0% 3% 0% 1% 5% 4% 0% 0% 5% 4% 2% 4% 0% 3% 0% 0% 0% 0% 1% 0% 0% 1% 0% 0% 5% 4% 4% 11% 7% 4% 5% 5% 2% 5% 2% 2% 8% 6% 1% 3% 1% 3% 3% 2% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%

Totaal


Totaal Totaal


12% 9% 3% 3% 8% 6% 12% 15% 53% 54% 13% 14% 100% 100%



Nieuwmarkt/Lastage


Nieuwmarkt/Lastage

9% 2% 4% 11% 57% 16% 100%


Nieuwmarkt/Lastage

Jordaan 9% 2% 9% 18% 55% 8% 100%

Jordaan

8% 12% 2% 3% 5% 5% 14% 18% 54% 51% 17% 12% 100% 100%

Haarlemmerbuurt

Grachtengordel-Zuid

Grachtengordel-West

De Weteringschans


Jordaan

Grachtengordel-Zuid 6% 6% 6% 28% 33% 22% 100%

Haarlemmerbuurt

Grachtengordel-West 16% 4% 12% 4% 56% 8% 100%

Haarlemmerbuurt

De Weteringschans 8% 4% 4% 21% 48% 15% 100%

Grachtengordel-Zuid

Burgwallen-Oude Zijde 6% 3% 8% 16% 50% 16% 100%

Grachtengordel-West

De Weteringschans


4 4 4 1 12 31 12 28 11 112 2 2 1 1 3 7 2 7 3 30 5 2 3 1 8 13 11 12 7 67 10 10 1 5 21 47 23 35 11 173 31 23 14 6 81 132 70 177 49 633 10 7 2 4 25 30 10 50 12 164 62 48 25 18 150 260 128 309 93 1179 5% 4% 2% 2% 13% 22% 11% 26% 8% 100%

6% 2% 6% 12% 58% 16% 100%


Samenlevingsverband Eenouderhuishouden Eenpersoonshuishouden (alleenstaande) Onbekend Overige meerpersoonshuishouden Samenwonend paar met kind(eren) Samenwonend paar zonder kind(eren) Wonend in inrichting of instelling Totaal

5 2 5 10 50 14 86 7%

Burgwallen-Nieuwe Zijde Hoogte inkomen 110% minimum inkomen tot zorgverzekeringswetgrens Geen inkomen Hoger inkomen Inkomen tot 110% van het minimum inkomen Inkomen tot bijstandsniveau Onbekend Totaal


Hoogte inkomen 110% minimum inkomen tot zorgverzekeringswetgrens Geen inkomen Hoger inkomen Inkomen tot 110% van het minimum inkomen Inkomen tot bijstandsniveau Onbekend Totaal %

9% 13% 4% 4% 11% 17% 7% 12% 15% 6% 11% 76% 69% 73% 72% 61% 54% 70% 67% 50% 74% 63% 1% 10% 6% 8% 6% 3% 4% 2% 5% 5% 4% 5% 2% 4% 12% 17% 5% 6% 5% 11% 2% 7% 0% 0% 6% 0% 0% 10% 6% 6% 7% 3% 6% 7% 5% 4% 4% 6% 10% 6% 6% 7% 3% 6% 2% 2% 2% 0% 0% 1% 1% 1% 6% 5% 3% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%

Geslacht Man Vrouw Onbekend Totaal

Leeftijdscategorieën tot 26 jaar 26-29 30-39 40-49 50-59 60-64 65-69 70-74 75-79 80-84 85 + Onbekend Totaal

Aantal 2013 1262 1280 70 2612

Aantal 2013 100 93 331 437 409 197 193 171 179 180 270 52 2612

Samenlevingsvorm Eenouderhuishouden Eenpersoonshuishouden (alleenstaande) Overige meerpersoonshuishouden Samenwonend paar met kind(eren) Samenwonend paar zonder kind(eren) Wonend in instelling Onbekend Totaal Herkomst Surinamers Antilianen Turken Marokkanen Overige niet westerse allochtonen Totaal niet westerse allochtonen Autochtonen

% 2011 7.4% 0.9% 1.2% 5.5% 11.5% 26.5% 68.5%

Hoofdbron inkomen Alimentatie AOW; ANW (nabestaandenpensioen) Arbeidsongeschiktheidsuitk. (WIA, Wajong, TW; invaliditeitspensioen) Heffingskortingen Inkomsten uit loondienst Inkomsten uit zelfstandig beroep of eigen bedrijf Inkomsten uit ziektewet Kinderbijslag Kostgeld Leeft van inkomen van een ander N.v.t. Overig Pensioen/Lijfrente Sociale voorziening (/WWB; IOAZ; IOAW) Studiefinanciering Niet gespecificeerde uitkering Werkeloosheidsuitkering (WW; toeslagenwet; wachtgeld) Zonder inkomen Onbekend/overig Totaal

% 2012 8.1% 0.9% 1.5% 6.6% 12.7% 29.8% 64.9%

% 2012 46% 51% 3% 100%

% 2013 48% 49% 3% 100%

% 2012 5% 5% 14% 17% 16% 6% 7% 6% 6% 6% 11% 1% 100%

% 2013 4% 4% 13% 17% 16% 8% 7% 7% 7% 7% 10% 2% 100%

Aantal 2013 241 1450 115 146 217 46 397 2612

% 2012 10% 48% 4% 6% 7% 1% 25% 100%

% 2013 9% 56% 4% 6% 8% 2% 15% 100%

% 2013 7,9% 0,8% 1,4% 4,8% 11,1% 26,0% 68,5%

Aantal 2013 3 549 230 2 308 53 102 2 7 126 22 127 477 21 83 87 52 361 2612

% 2012 0% 13% 7% 0% 13% 1% 4% 0% 0% 3% 5% 13% 1% 6% 3% 2% 30% 100%

% 2013 0% 21% 9% 0% 12% 2% 4% 0% 0% 5% 1% 5% 18% 1% 3% 3% 2% 14% 100%

Herkomst Surinamers Antilianen Turken Marokkanen Overige niet westerse allochtonen Totaal niet westerse allochtonen Autochtonen

% 2011 7.4% 0.9% 1.2% 5.5% 11.5% 26.5% 68.5%

% 2012 8.1% 0.9% 1.5% 6.6% 12.7% 29.8% 64.9%

Hoofdbron inkomen Alimentatie AOW; ANW (nabestaandenpensioen) Arbeidsongeschiktheidsuitk. (WIA, Wajong, TW; invaliditeitspensioen) Heffingskortingen Inkomsten uit loondienst Inkomsten uit zelfstandig beroep of eigen bedrijf Inkomsten uit ziektewet Kinderbijslag Kostgeld Leeft van inkomen van een ander N.v.t. Overig Pensioen/Lijfrente Sociale voorziening (/WWB; IOAZ; IOAW) Studiefinanciering Niet gespecificeerde uitkering Werkeloosheidsuitkering (WW; toeslagenwet; wachtgeld) Zonder inkomen Onbekend/overig Totaal

Complexe adviesaanvragen Arbeidsrecht Belastingen Consumentenzaken Huisvesting Juridische kwesties Onderwijs Overig Personen / familierecht Sociale zaken Totaal

% 2013 7,9% 0,8% 1,4% 4,8% 11,1% 26,0% 68,5%

Aantal 2013 3 549 230 2 308 53 102 2

% 2012 0% 13% 7% 0% 13% 1% 4% 0% 0% 3%

7 126 22 127 477 21 83 87 52 361 2612

Aantal 2013 5 292 150 92 40 2 67 5 168 821

Inkomstenbron alle cliënten schuldhulp in 2013 Alimentatie AOW; ANW (nabestaandenpensioen) Arbeidsongeschiktheidsuitkering (WIA, Wajong, TW; invaliditeitspensioen) Inkomsten uit loondienst Inkomsten uit zelfstandig beroep of eigen bedrijf Inkomsten uit ziektewet Leeft van inkomen van een ander Onbekend/overig Pensioen/Lijfrente Sociale voorziening (/WWB; IOAZ; IOAW) Studiefinanciering Uitkering (conversiecode; niet gebruiken) Uitkering + ander inkomen (conversiecode; niet gebruiken) Werkeloosheidsuitkering (WW; toeslagenwet; wachtgeld) Zonder inkomen Totaal

% 2012 1% 28% 13% 13% 10% 1% 6% 1% 26% 100%

5% 13% 1% 6% 3% 2% 30% 100%

% 2013 0% 21% 9% 0% 12% 2% 4% 0% 0% 5% 1% 5% 18% 1% 3% 3% 2% 14% 100%

% 2013 1% 36% 18% 11% 5% 0% 8% 1% 20% 100%

Totaal % 1 48 102 210 9 35 1 29 3 333 14 43 5 56 23 928

0% 5% 11% 23% 1% 4% 0% 3% 0% 36% 2% 5% 1% 6% 2% 100%

Inkomstenbron cliënten (Vroeg)eropaf AOW; ANW (nabestaandenpensioen) Arbeidsongeschiktheidsuitkering (WIA, Wajong, TW; invaliditeitspensioen) Heffingskortingen Inkomsten uit loondienst Inkomsten uit zelfstandig beroep of eigen bedrijf Inkomsten uit ziektewet Leeft van inkomen van een ander Overig/n.v.t. Pensioen/Lijfrente Sociale voorziening (/WWB; IOAZ; IOAW) Studiefinanciering Uitkering niet gespecificeerd Werkeloosheidsuitkering (WW; toeslagenwet; wachtgeld) Zonder inkomen Totaal

Totaal % 5 12 1 29 12 8 2 58 1 46 3 26 2 5 210

2.4% 5.7% 0.5% 13.8% 5.7% 3.9% 0.9% 27.5% 0.5% 21.9% 1.4% 12.5% 0.9% 2.4% 100%

Nieuwe vrijwilligers Activiteiten Aanmeldgroep Sorteren Begeleiden Blue (vertrouwenspersoon Huiselijk Geweld) Boodschappen doen Gezelschap bieden Klusje Maatje schulddienstverlening Overige Papier hier/sorteergroepen Preventief huisbezoek Vrijwillige thuisadministratie Totaal

WERKEENHEID Oostelijke Binnenstad Stadshart Technisch Team Westelijke Binnenstad 0 2 0 0 3 0 0 0 0 4 0 0 1 0 0 3 0 0 0 1 1 3 3 0 0 1 0 0 1 1 0 0 2 2 0 0 3 3 0 4 2 7 0 0 13 23 3 8

Totaal 2 3 4 4 1 7 1 2 4 10 9 47

Alle vrijwilligers Activiteiten Aanmeldgroep Sorteren Activiteit begeleiden Begeleiden Begeleiden psychogeriatrische oudere Blue (vertrouwenspersoon Huiselijk Geweld) Boodschappen doen Chinese Vrijwilligers Gezelschap bieden Hulp bij PC / TV Klusje Maatje schulddienstverlening Netwerkcoaches Overige Papier hier/sorteergroepen Preventief huisbezoek Telefooncirkel Tuinonderhoud Vrijwillige thuisadministratie Totaal

Oostelijke Binnenstad

Schulddienstverl.

Technisch Team

Stadshart

Westelijke Binnenstad

0 1 24 0

0 0 1 0

4 0 0 0

0 0 0 0

0 4 24 1

Totaal 4 5 49 1

0 5 1 1 0 1 0 2 2 2 4 0 0 2 45

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1

16 0 20 0 0 3 1 0 1 5 4 0 1 9 64

0 0 0 0 0 3 0 0 0 0 0 0 0 0 3

11 7 0 4 2 2 0 4 5 0 10 0 0 1 75

27 12 21 5 2 9 1 6 8 7 18 0 1 12 188

Ondanks het verlies van stadsdeel West, en de kosten die dit met zich heeft meegebracht, heeft CentraM het jaar met een positief resultaat afgesloten.

BALANS PER 31 DECEMBER 2012 (Na resultaatbestemming) 31-12-2013 Activa

€

31-12-2012 €

€

€

Vaste activa Materiële vaste activa

1.

Vorderingen Debiteuren Overige vorderingen Overlopende activa

2. 3. 4.

55.475

41.223 136.969 4.646

57.891

50.257 255.791 7.842 182.839

Liquide middelen

5.

313.890

1.216.589

1.962.752

1.454.902

2.334.533

Passiva Eigen vermogen Stichtingskapitaal Algemene reserve Egalisatiereserve

6. 2.269 238.211 293.812

2.269 113.273 414.954 534.292

530.496

Voorzieningen

7.

124.673

90.102

Kortlopende schulden Crediteuren Subsidies

8. 9.

72.298 295.631

143.204 234.296

Belastingen en premies

10.

133.333

546.769

Overige kortlopende schulden

11.

192.875

588.569

Overlopende passiva

12.

106.799

201.096 800.937

1.713.934

1.459.902

2.334.532

STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2013 Werkelijk 2013 €

Begroting 2013 €

Werkelijk 2012 €

Baten Algemene subsidies stadsdelen Diverse baten

2.793.274 419.719

2.848.530 248.795

9.645.561 566.178

Totaal baten

3.212.993

3.097.325

10.359.364

2.285.739

2.261.529

7.877.851

249.477 37.759 513.603 74.543 875.381

287.904 20.000 516.587 10.000 834.491

923.849 414.305 1.097.882 129.951 2.565.987

3.161.120

3.096.020

10.443.837

51.873

1.305

-84.473

7.693 59.566

0 1.305

16.987 -67.486

1.305

52.473 -11.864 -108.095 -67.486

Lasten Personeelskosten Materiële kosten Huisvestingskosten Afschrijvingskosten Organisatiekosten Kosten activiteiten Totaal lasten Resultaat voor financiële baten en lasten Financiële baten en lasten Rentebaten Resultaat Resultaatbestemming Toevoegen aan de Algemene reserve Toevoegen aan de egalisatie reserve Centrum Toevoegen aan de egalisatie reserve West

41.376 18.190 59.566

Bijlage 1: Personeel Bijlage 2: Tabellen Bijlage 3: Jaarcijfers.. 30

Recommend Documents