KWALIFICATIEPROFIEL WIELERTRAINER 3
1. ALGEMENE INFORMATIE Datum: 27 juli 2007 Regie Ontwikkeling Onderliggend beroepscompetentieprofiel Verantwoording
Versie: 3 NOC*NSF KNWU Beroepscompetentieprofiel sportleider 3 Beroepscompetentieprofiel wielrentrainer 3 Vastgesteld door KNWU
2. TYPERING KWALIFICATIEPROFIEL Typering van De wielertrainer 3 is werkzaam in verenigingsverband in de discipline kwalificatieprofiel baan, fietscross, mountainbike, veldrijden of wegwielrennen. De wielertrainer 3 richt zich op sporters die zich voorbereiden en presteren op wedstrijdniveau. De sporters kunnen uitkomen in alle categorieën. De belangrijkste uitgangspunten voor de wielertrainer 3 zijn de wensen en (on)mogelijkheden van de sporters in relatie tot de verenigingsdoelen. De wielertrainer 3 leert de sporters de technische vaardigheden aan en werkt gericht aan conditionele verbetering. De wielertrainer 3 stelt daartoe zelf een trainingsprogramma op. Tijdens wedstrijden coacht de wielertrainer 3 de sporters en begeleidt hen bij het omgaan met wedstrijdspanning en –tactiek. De wielertrainer 3 is actief betrokken bij het organiseren van wervende en behoudende activiteiten. De wielertrainer 3 stuurt in de eigen vereniging wielertrainers 2 aan. Voor wielertrainers 2 die in opleiding zijn treedt de wielertrainer 3 op als praktijkbegeleider. De wielertrainer 3 werkt in opdracht van het bestuur van de vereniging en legt daaraan of aan een daartoe gedelegeerde commissie of functionaris verantwoording af. Kwalificatiestructuur Het kwalificatieprofiel wielertrainer 3 maakt deel uit van de Kwalificatiestructuur Sport 2003. Niveau 3 Indicatie opleidingsduur De opleiding is opgebouwd uit acht opdrachten voor ‘geven van training’, zeven opdrachten voor ‘coachen van wedstrijden’, drie opdrachten voor ‘organiseren van een wieleractiviteit en drie opdrachten voor ‘aansturen van wielertrainers 2’ De opdrachten worden ondersteund door 12 bijeenkomsten die binnen een periode van maximaal 1 jaar georganiseerd worden. Deelkwalificaties Geven van trainingen Coachen van wedstrijden Organiseren van activiteiten Aansturen wielertrainer 2 Diploma en certificaten Na afronding van de vier deelkwalificaties ontvangt men het diploma wielertrainer 3. Een certificaat voor een deelkwalificatie wordt uitsluitend uitgereikt op verzoek van de kandidaat die geslaagd is voor de betreffende PVB (zie ook Toetsreglement Sport artikel 2.12). Instroomeisen Gegarandeerde stageplaats bij aanvang van de opleiding. Bij aanvang van de opleiding minimaal 18 jaar. Doorstroomrechten Gediplomeerden kunnen, indien zij voldoen aan de instroomeisen, doorstromen naar opleiding wielertrainer 4
KNWU
Opleiding Wielertrainer 3
2012-2013
3. KERNOPGAVE De wielertrainer 3 staat voor de uitdaging om doelen op korte en langere termijn (jaarplan) te realiseren. Door analyse, planning, uitvoering en evaluatie streeft de wielertrainer 3 op planmatige wijze doelstellingen na. Verkeerde planning en opzet kan leiden een minder optimale ontwikkeling van de sporters. 4. KERNTAKEN 1. Stimuleert sportieve ontwikkeling van sporters 2. Geeft trainingen 3. Coacht wedstrijden 4. Organiseert wieleractiviteit 5. Stuurt wielertrainers 2 aan 4.1. Kerntaak 1 Stimuleert sportieve ontwikkeling van sporters Proces Deze kerntaak heeft betrekking op het werkproces begeleiden van sporters. De wielertrainer 3 maakt sporters enthousiast voor het wielrennen en bewust van hun eigen ontwikkeling daarin. De wielertrainer 3 zorgt voor de veiligheid en houdt zich aan de regels. Rol/ verantwoordelijkheden De wielertrainer 3 is in het kader van deze kerntaak verantwoordelijk voor het stimuleren van de sportieve ontwikkeling van de sporters. Complexiteit Complicerende factoren bij deze kerntaak zijn: - verschillen in beleving, ambitie en mogelijkheden van de sporters; - bij jeugdige sporters de ambitie van ouders: - concurrentie van andere (sport)activiteiten; - onvoldoende ontwikkelingsmogelijkheden binnen de vereniging. Betrokkenen De wielertrainer 3 heeft bij deze kerntaak te maken met de sporters, in geval het jeugdige betreft hun ouders en het verenigingsbestuur. (Hulp)middelen Dopingwaaier Kwaliteit proces en resultaat De kwaliteitscriteria van deze kerntaak zijn: - begeleiding is gebaseerd op vertrouwen in de sporters; - begeleiding is conform de regels; - sporters voelen zich veilig en op hun gemak; - sporters denken na over de eigen sportontwikkeling; - correcte bejegening van de sporters; - veilig en sportief klimaat. Keuzes en dilemma's De keuzes en dilemma's die zich bij deze kerntaak voordoen, zijn: - individueel belang sporter versus verenigingsbelang; - wel/niet aanspreken betrokkenen bij ontwikkeling sporter. 4.2. Kerntaak 2 Geeft trainingen Proces Deze kerntaak heeft betrekking op het werkproces sporttechnisch handelen. De wielertrainer 3 stelt op basis van zelf opgesteld jaarplan een trainingsprogramma op. Op basis van het trainingsprogramma plant de wielrentrainer de trainingen, gericht op het realiseren van het trainingsdoel en rekeninghoudend met alle factoren die van invloed zijn op de beginsituatie, Na uitvoering van de training evalueert de wielertrainer 3 en stelt zonodig de planning bij. De trainingsdoelen hebben betrekking op het verbeteren van de techniek, tactiek en conditie. Rol/ verantwoordelijkheden De wielertrainer 3 geeft zelfstandig training. De wielertrainer 3 legt verantwoording af aan het bestuur van de vereniging. Complexiteit Complicerende factoren bij deze kerntaak zijn: - heterogeniteit binnen de trainingsgroep (beleving, snelheid van leren) - veiligheidsrisico’s.
KNWU
Opleiding Wielertrainer 3
2012-2013
Betrokkenen (Hulp)middelen
Kwaliteit proces en resultaat
Keuzes en dilemma's
De wielertrainer 3 heeft bij deze kerntaak te maken met de sporters en eventueel wielertrainers 2. De wielertrainer 3 gebruikt zelf opgestelde trainingsvoorbereiding, trainingsprogramma en jaarplan, materialen en vaardigheidshulpmiddelen zoals wip. De kwaliteitscriteria van deze kerntaak zijn: - training is afgestemd op de wensen en mogelijkheden sporters; - training is inhoudelijk en didactisch verantwoord; - training is veilig; - training past binnen trainingsprogramma; - trainingsprogramma past binnen jaarplan; - jaarplan sluit aan bij doelstelling vereniging. Het dilemma dat zich bij deze kerntaak voordoet, is: - wensen sporters versus mogelijkheden vereniging.
4.3. Kerntaak 3 Coacht wedstrijden Proces Deze kerntaak heeft betrekking op het werkproces sporttechnisch handelen. De wielertrainer 3 zorgt dat de sporters zich voorbereiden op de wedstrijd. Tijdens de wedstrijd coacht de wielertrainer 3 op basis van afgesproken wedstrijddoelen en -tactiek en houdt daarbij rekening met de omstandigheden. In de nabespreking wordt teruggeblikt op de voorbespreking en conclusies getrokken voor volgende wedstrijden. Rol/ verantwoordelijkheden De wielertrainer 3 coacht zelfstandig. De wielertrainer 3 legt verantwoording af aan het bestuur van de vereniging. Complexiteit Voor deze kerntaak kunnen de volgende complicerende factoren aan de orde zijn: - wedstrijdspanning; - lastige communicatie met renners; - onverwachte omstandigheden. Betrokkenen De wielertrainer 3 heeft bij deze kerntaak te maken met de sporters, tegenstanders, juryleden en wedstrijdorganisatie. (Hulp)middelen Wedstrijdreglementen Kwaliteit proces en resultaat De kwaliteitscriteria van deze kerntaak zijn: - tactiekkeuze is mede gebaseerd op prestatiebepalende factoren; - sporters kunnen omgaan met wedstrijdspanning; - teamgeest draagt bij aan wedstrijdresultaat; - sporters, juryleden en overig betrokkenen worden gerespecteerd; - coaching vindt plaats conform de reglementen; - realisatie wedstrijddoelen. Keuzes en dilemma's De keuzes en dilemma's die zich bij deze kerntaak voordoen, zijn: - wel/niet opstellen van sporters voor wedstrijden; - individueel belang versus teambelang; - prestatie versus ontwikkeling; - keuze van tactiek; - selectie sporters. 4.4. Kerntaak 4 Organiseert wieleractiviteit Proces Deze kerntaak heeft betrekking op het werkproces arrangeren sportomgeving. De wielertrainer 3 plant, realiseert en evalueert een wieleractiviteit die gericht is op het (verder) enthousiasmeren van (potentiële) leden voor wielrennen. Rol/ verantwoordelijkheden De wielrertrainer 3 geeft leiding aan de organisatie van de wieleractiviteit en legt verantwoording af aan het bestuur van de vereniging.
KNWU
Opleiding Wielertrainer 3
2012-2013
Complexiteit
Betrokkenen
(Hulp)middelen Kwaliteit proces en resultaat
Keuzes en dilemma's
Complicerende factoren bij deze kerntaak kunnen zijn: - conflicterende verenigingsbelangen; - gebrek aan financiële middelen; - organisatie vraagt onevenredig veel aandacht van wielertrainer 3; - beperkte accommodatie en/of tekort aan materialen. De wielertrainer 3 heeft bij deze kerntaak te maken met (potentiële) leden en met meewerkenden van zowel binnen als buiten de vereniging. Draaiboek De kwaliteitscriteria van deze kerntaak zijn: - randvoorwaarden zijn in kaart gebracht; - suggesties worden gehoord en zo nodig meegenomen; - organisatie loopt vlot; - doel van activiteit wordt gerealiseerd. De keuzes en dilemma's die zich bij deze kerntaak voordoen, zijn: - afweging kosten en baten.
4.5. Kerntaak 5 Stuurt wielertrainers 2 aan Proces Deze kerntaak heeft betrekking op het werkproces arrangeren sportomgeving. De wielertrainer 3 geeft aan wielertrainers 2 informatie, opdrachten, aanwijzingen en feedback. Rol/ verantwoordelijkheden De wielertrainer 3 vervult voor wielertrainers 2 die in opleiding zijn de rol van praktijkbegeleider. Complexiteit Complicerende factoren bij deze kerntaak kunnen zijn: - praktijkbegeleiding wordt door vereniging nog niet gehonoreerd; - praktijkbegeleiding kost veel tijd van wielertrainer 3; - situatie niet geschikt voor ter plekke geven van aanwijzingen en feedback; - opdrachten opleiding sluiten niet aan op praktijk. Betrokkenen De wielertrainer 3 heeft bij deze kerntaak te maken met wielertrainers 2 die al dan niet in opleiding zijn. (Hulp)middelen Lesvoorbereiding met daarin aangegeven wat de taken van de wielertrainer 2 zijn. Kwaliteit proces en resultaat Het kwaliteitscriterium van deze kerntaak is: - opdrachten zijn afgestemd op taken van wielertrainer 2; - aanwijzingen zijn adequaat; - feedback is concreet en opbouwend. Keuzes en dilemma's De keuze die zich bij deze kerntaak voordoet, is: - wel/niet ingrijpen op handelen wielertrainer 2. 5. BEROEPSCOMPETENTIES 1. Stimuleren sportieve ontwikkeling van sporters 2. Geven van trainingen 3. Coachen van wedstrijden 4. Organiseren van activiteiten 5. Aansturen wielertrainers 2
KNWU
Opleiding Wielertrainer 3
2012-2013
5.1. Beroepscompetentie 1 Stimuleren sportieve ontwikkeling van sporters De wielertrainer 3 is in staat op adequate wijze een optimale begeleiding te bieden die bijdraagt aan de ontwikkeling van sporters in een vereniging. Dimensie Sociaal-communicatief Beheersingscriteria Proces Houdt rekening met persoonlijke verwachtingen en motieven van de sporters Motiveert, stimuleert en enthousiasmeert sporters Informeert en betrekt spelers bij verloop van de training Informeert en betrekt sporters bij de wedstrijd Bewaakt waarden en stelt normen Past de omgangsvormen en taalgebruik aan bij de belevingswereld van de sporters. Treedt op als een sporter zich onsportief gedraagt Besteedt aandacht aan het voorkomen van blessures bij de sporters Treedt op bij onveilige sportsituaties Adviseert sporters over materiaal (keuze en gebruik) Resultaat Begeleiding doet recht aan sportieve mogelijkheden en ambities van de sporter(s). 5.2. Beroepscompetentie 2 Geven van trainingen De wielertrainer 3 is in staat op adequate wijze trainingen zodanig te plannen, uit te voeren en te evalueren dat ze leiden tot het realiseren van doelstellingen op basis van een jaarplan. Dimensie Vakmatig methodisch Beheersingscriteria Proces 1 Analyseert beginsituatie gericht op sporters, omgeving en zijn eigen kwaliteiten als trainer 2 Bouwt het jaarplan (chrono)logisch op 3 Stemt het jaarplan af op niveau van de sporters 4 Formuleert doelstellingen concreet Beschrijft evaluatiemethoden en –momenten Werkt passend binnen het jaarplan trainingen uit Baseert de trainingsvoorbereiding op het jaarplan Verwerkt evaluaties in de trainingsvoorbereiding Formuleert de trainingsdoelen concreet Stemt de trainingsinhoud af op de mogelijkheden van de sporters Kiest voor een verantwoorde trainingsopbouw Stemt de trainingsinhoud af op de omstandigheden Doet oefeningen op correcte wijze voor of maakt gebruik van goed voorbeeld. Geeft feedback en aanwijzingen aan sporter op basis van analyse van de uitvoering Leert en verbetert techniek van sporters Maakt zichzelf verstaanbaar Organiseert de training efficiënt Houdt de aandacht van de sporters vast Evalueert proces en resultaat van de training Zorgt dat sporters zich aan de (spel)regels houden Resultaat Realisatie doelstellingen Jaarplan Trainingsprogramma Uitgewerkte training(en)
KNWU
Opleiding Wielertrainer 3
2012-2013
5.3. Beroepscompetentie 3 Coachen van wedstrijden De wielertrainer 3 is in staat op adequate wijze bij wedstrijden sporters te coachen, gericht op het leveren van de nagestreefde prestatie en conform de reglementen. Dimensie Vakmatig methodisch Beheersingscriteria Proces Ziet er op toe dat de sporters zich voorbereiden op de wedstrijd Houdt een bespreking voor de wedstrijd Maakt een wedstrijdplan Analyseert tijdens de wedstrijd en neemt op basis hiervan adequate maatregelen Gaat flexibel om met organisatorische veranderingen rond de wedstrijd Handelt wedstrijdformaliteiten af Houdt zich aan de regels die gelden tijdens de wedstrijd Zorgt dat sporters zich aan regels en reglementen houden Geeft aan de sporters na de wedstrijd aan wat goed ging en wat beter kan Resultaat Coaching is gericht op realisatie van de wedstrijddoelen Contact met juryleden en organisatie is conform de regelgeving
5.4. Beroepscompetentie 4 Organiseren van activiteiten De wielertrainer 3 is in staat op adequate wijze wieleractiviteiten te organiseren gericht op het werven en behouden van sporters. Dimensie Bestuurlijk, organisatorisch en strategisch Beheersingscriteria Proces Maakt bij de organisatie gebruik van een draaiboek Draagt verantwoordelijkheid en neemt beslissingen Werkt samen met anderen Houdt rekening met beschikbare middelen en materialen Zorgt dat iedereen weet wat er van hen wordt verwacht Rondt activiteit af Rapporteert over de voorbereiding, uitvoering en evaluatie van de activiteit Resultaat Sporters enthousiast over wielrennen Wervende wieleractiviteit
KNWU
Opleiding Wielertrainer 3
2012-2013
5.5. Beroepscompetentie 5 Aansturen wielertrainers 2 De wielertrainer 3 is in staat op adequate wijze wielertrainers 2 of gelijkwaardig aan te sturen en mee te werken aan hun ontwikkeling. Dimensie Bestuurlijk, organisatorisch en strategisch Beheersingscriteria Proces Informeert assisterend kader over de inhoud van de training Geeft assisterend kader opdrachten die bij hun taak passen Bespreekt met het assisterende kader wat goed ging en wat de verbeterpunten zijn Motiveert assisterend kader Analyseert het handelen van het assisterende kader en neemt op basis hiervan adequate maatregelen Houdt toezicht op wijze van begeleiden van sporters door assisterend kader Resultaat Goed functionerende wielertrainers 2 6. Burgerschapscompetentie De wielertrainer 3 is zich bewust van zijn voorbeeldfunctie Beheersingscriteria Proces/ resultaat Houdt zich aan beroepscode Gaat correct om met alle betrokkenen Komt afspraken na Vertoont voorbeeldgedrag op en rond de sportlocatie Gaat vertrouwelijk om met persoonlijke informatie De burgerschapscompetentie maakt integraal deel uit van de beroepscompetenties. 7. Leercompetentie De wielertrainer 3 is in staat om op adequate wijze hulpvragen te verwoorden en deskundigen dan wel kennisbronnen te raadplegen. Beheersingscriteria Proces/ resultaat Reflecteert op het eigen handelen Vraagt feedback Verwoordt eigen leerbehoeften De leercompetentie maakt integraal deel uit van de beroepscompetenties.
KNWU
Opleiding Wielertrainer 3
2012-2013
