Beheer van een grensoverschrijdende aquifer : studie aquifer van de kolenkalk
1
Inhoud :
• • • •
Welke vooruitgang sinds 2009 ? Piëzometrie: voorbeeld van een evoluerende aquifer Chemie: inventarisatie van de kennis Welke verwachtingen vanaf 2011 ?
2
2
Welke vooruitgang sinds 2009 ? Middelen 2007*
voorgesteld
in
In 2011 uitgevoerde werkzaamheden
Ontwikkeling samenwerking tussen Frankrijk en België (VMM DGARNE - LMCU, BRGM UMons)
> 10 vergaderingen tussen Franse en Belgische institutionele partners > 20 vergaderingen Franse en Belgische technische partners
Opzetten van een gemeenschappelijk hydrogeologische basis
referentiesysteem: beschrijving en quasi volledige kartering van de geologische lagen
Uitvoering van 5 piëzometers in Frankrijk
5 peilputten in Frankrijk 6 peilputten in België
Piëzometrische opvolging
Continue piëzometrische monitoring + 2 piëzometrische meetacties (laag- en hoogwater)
Hydro-geo-chemische studie
1e rapportage (beschrijvende studie) 1e isotopen-analysecampagne
* uittreksel voorstelling project (Boulogne, 2007)
3
3
Piëzometrie : voorbeeld evoluerend aquifer Waarom piëzometrische karteringen uitvoeren? Om de kennis van de hydraulische werking van de aquifer te verbeteren : oorsprong van het water, snelheid en grondwaterstroming, effect van onttrekkingen… Hoe? Door het manueel meten van de waterdiepte in alle putten met filters in de kolenkalk Opzoekwerk bij alle gebruikers en in archieven en databanken teneinde representatieve metingen te waarborgen Laatste actie uitgevoerd in okt.-nov. 2010, gelijktijdig in Frankrijk (BRGM) en België (Umons en DGARNE), in totaal 163 meetpunten in Frankrijk en België.
4
4
Piëzometrie : voorbeeld evoluerend aquifer Vergelijking kaarten 1910 en 2010 : 1910 : stijghoogteverschil van 65 m tussen de uiterste W-O punten van het aquifer
Jaar : 1910
5
5
Piëzometrie : voorbeeld ve evoluerende aquifer Heterogeen gedrag van de aquifer (2 « blokken » + historische overexploitatie, momenteel stijging van de peilen agv gezamenlijk beheer) Vergelijking kaarten 1910 en 2010 : 140m verschil in verlaging vh piëzometrisch niveau tussen Halluin en Leuze
6
6
Chemie : stand van zaken kennis Waarom de chemie van het water analyseren ? • Voor een betere kennis: • De chemische interacties tussen water en het gesteente (oplossing, ionenuitwisselingen) • De hydraulische eigenschappen van de aquifer (oorsprong van het water, snelheid en grondwaterstroming) • de gevolgen op de waterkwaliteit van een kwantitatief beheer van de waterlaag op lange termijn Hoe ? • Door het zo volledig mogelijk verzamelen van alle beschikbare chemische data van de kolenkalklaag in de Belgische en Franse archieven.
7
7
Chemie : stand van zaken kennis Selectie gegevens : 25 000 bruikbare analysen Resultaten ? • « langdurige » historische reeksen (1990-2010) met stabiel chemisch voorkomen ondanks stijging sulfaten • Evolutie in de richting van de algemene grondwaterstroming (naar het westen) met overwegend bicarbonaat-kalk voorkomen • Bestudering hoofdelementen : ontbinding calciumcarbonaat en dolomiet (natuurlijke kalkbestanddelen), en waarschijnlijke uitwisseling ionen met klei. • betere kennis over het gedrag van de aquifer (voedingsgebied, afpompingskegel, …) waardoor de isotopenstudie beter kon worden voorbereid . 8
8
Chemie : isotopenstudie Waarom ? • Om een betere kennis te hebben van de hydraulische werking van het aquifer, en om de evoluties (geografisch en in de tijd) van de opgeloste stoffenconcentraties te verklaren
?
Hoe? • Verschillende afzonderlijke methodologieën om de leeftijd van het grondwater te schatten met behulp van geo-chemische tracers : 14C (2000 - 40 000 jaar) en 3H (0 - 50 jaar) , alsook CFC en SF6 (0 - 50 jaar) • Studie bijzondere isotopen : 34S, 11B, 2H en 18O Uitvoering ? 31 bemonsterde locaties in Frankrijk en België in 2011 Resultaten? Beschikbaar vanaf de zomer 2011
9
9
Welke verwachtingen vanaf 2011 ? Verwachte resultaten *
Nog uit te werkzaamheden
voeren
Piëzometrische opvolging
Permanente piëzometrische monitoring van de waterlaag + 1 piëzometrische campagne
Hydro-geo-chemische studie
2e rapportage 2e isotopen-analysecampagne
3D-modellering aquifer
Statistische modellering met de tool Tempo® 3D-Digitale Modellering met software Marthe®
Toetsen van de bepalingen van de toekomstige guidances m.b.t. de goede toestand van de waterlichamen
Gebruik van het 3D-model Eindrapportering Voorstel bilateraal akkoord m.b.t. grensoverschrijdend beheer
* uittreksel voorstelling project (Boulogne, 2007)
10
10
Merci de votre attention Thank you for your attention Dank u voor uw aandacht
11
11
