ANALISIS BAHAGIAN A SOALAN REKA CIPTA SPM TAHUN 2004 - 2007 Untuk Kegunaan Guru dan Pelajar Reka Cipta
12/4/2008 ZULKURNAIN BIN ABDUL RAHMAN SMK Ayer Baloi , Pontian
Objektif 1. Membantu guru dan pelajar mergenalpasti skop yang diuji dalam peperiksaan. 2. Membantu pelajar dalam persiapan menghadapi peperiksaan kertas 1
Pendahuluan Assalamualaikum dan salam sejahtera. Kepada semua guru RC dan Pelajar RC yang saya hormati. Alhamdulillah syukur kehadrat Allah s.w.t keranan dengan limpah dan rahmatnya saya diberi kekuatan untuk menghasilkan analisis ini . Saya berharap tuan/puan dan para pelajar sekelian dapat menggunakan analisis ini sebagai panduan dan dijadikan panduan dalam merangka strategi untuk memantapkan Peperiksaan Kertas 1 Reka Cipta 3763/1. Mudah-mudahan segala usaha yang kita lakukan ini akan beroleh manfaat dan keberkatan hendakNya. Jika ada sebarang kelemahan saya mohon kemaafan dan sekiranya ada cadangan tuan/puan dan para pelajar sekelian boleh memberi komen dan cadangan seperti alamat email yang tertera dibawah.
3. Memberi gambaran pada pelajar bentuk sebenar soalan Zulkurnain Bin Abdul Rahman 4. Membantu pelajar GKTV SMKAB / Guru RC SMK Ayer Baloi membuat latihan Pontian soalan berbentuk 0137344071 SPM Alamat e-mail
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] Laman Blog untuk dilawati rcsmkab.blogspot.com jkdlkrcpontian.blogspot.com tekvopontian.blogspot.com tekvosmkab.blogspot.com
2
SPM 2004 Soalan 1 – Lukisan ( Lukisan Ortografik) Rajah di bawah menunjukkan satu bongkah yang dilukis dalam pandangan oblik.. A
B
C Namakan pandangan pada arah berikut: i) Arah A : __________________________________________________ ii) Arah B : ___________________________________________________ iii) Arah C : ___________________________________________________
SPM 2005 Soalan 1-Proses Mereka Cipta ( Kaedah Pengumpulan Data) Ali ditugaskan mengumpul maklumat tentang masalah membuang sampah yang bertaburan dikawasan sekolahnya. Nyatakan empat kaedah pengumpulan maklumat yang digunakan oleh Ali i. ………………………………………………….. ii. …………………………………………………. iii. ………………………………………………… iv. ………………………………………………….
3
SPM 2006 Soalan 1 Proses Mereka Cipta ( Kaedah Pengumpulan Data) Berikut adalah beberapa aktiviti tentang kaedah pengumpulan data sebelum proses mereka cipta yang diwakili oleh A,, B , C dan D A. Mengumpul borang yang telah diedar B. Menetap tarikh , tempat dan masa temu janji C. Menentu bilangan sampel D. Merekod jawapan respons ke dalam pita rakaman Kelasan aktiviti itu mengikut kaedah pengumpulan data dengan menulis A , B , C atau D pada petak yang disediakan. Kaedah temubual (i)
----------------------
(ii)
…………………………
Kaedah soal selidik (i) ( ii)
------------------……………………
….
[ 4 markah] SPM 2007 Soalan 1- Sejarah Reka Cipta ( Nama Pereka Cipta) Jadual 1 menyenaraikan nama pereka cipta terkemuka dalam pelbagai bidang . Lengkapkan senarai ciptaan tersebut berdasarkan petunjuk yang diberi.
Helikopter, Enjin Stim, Wireless, Bajak Kelululi
Pereka Cipta
Ciptaan
Tahun
John Deere
1837
Guglielmo Marconi
1894
James Watt
1765
Heinrich Focke
1937
4
SPM 2004 Soalan 2 – Proses Mereka Cipta Apakah fungsi “MOCK-UP” .......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... SPM 2005 Soalan 2 – Proses Mereka Cipta ( Kriteria Pemilihan Reka Bentuk) Rajah 1 menunjukkan sebahagian kriteri pemilihan reka bentuk untuk menghasilkan sesuatu produk. Tandakan ( √ ) untuk krieria yang betul ( x ) untuk criteria yang salah pada ruang yang disediakan. Teknik Pembuatan x
Ekonomi
/ Pemilihan Rebabentuk
Kesesuaian Bahan Fungsi Mesra Alam
Pemasaran
SPM 2006 Soalan 2 – Lukisan ( Jenis Lukisan Perspektif) Rajah 1 menunjukkan satu kiub yang dilukis dalam tiga jenis lukisan perspektif. Namakan jenis lukisan perspektif itu pada ruang yang disediakan.
Rajah 1
5
SPM 2007 Soalan 2 – Proses Reka Cipta Rajah 1 menunjukkan satu model sebuah telefon bimbit.
Berdasarkan Rajah 1, senaraikan tiga ciri model itu .
i.
………………………………………………………………………………………………
ii.
………………………………………………………………………………………………
iii.
………………………………………………………………………………………………
6
SPM 2004 Soalan 3 – Teknik Pembuatan Rajah di bawah menunjukkan dua bahagian bahan plastik yang akan disambung menggunakan glu.
Nyatakan langkah-langkah (kaedah) untuk menghasilkan sambungan itu. i.
……………………………………………
ii.
……………………………………………
iii.
…………………………………………..
iv.
…………………………………………...
v.
……………………………………………
7
SPM 2005 Soalan 3- Jenis Lukisan Rajah 2 menunjukkan satu bongkah yang dilukis dalam tiga jenis lukisan
Namakan jenis lukisan itu a. ………………………………………………. b. ……………………………………………… c. ………………………………………………. SPM 2006 Soalan 3.-Lukisan CAD ( Mengenal Icon) Rajah 2 menunjukkan ikon yang tedapat dalam standard Toolbar AutoCAD yang dipaparkan pada skrin computer. Padankan ikon dengan fungsi ikon dengan membuat garisan ke petak yang disediakan. Jawapan (b) telah diberi.
Cermin ( mirror) Putar ( rotate) Skala ( scale)
Gerak ( Move)
Rajah 2 8
SPM 2007 Soalan 3-Proses Mereka Cipta (Lukisan Rendering) Nyatakan tiga faktor yang perlu dipertimbangkan bagi menghasilkan lukisan rendering i.
……………………………………………………….
ii.
……………………………………………………….
iii.
……………………………………………………….
SPM 2004 Soalan 4 – Pengujian Lengkapkan penyataan berikut. Keberkesanan fungsi satu alat reka ciptaan diuji dengan ujian ..............................................................
SPM 2005 Soalan 4 – Lukisan CAD ( Kelebihan ) Nyatakan tiga kelebihan penggunaan Lukisan terbantu Komputer ( CAD) dalam bidang kejuruteraan i. ………………………………………………. ii. ……………………………………………… iii. ………………………………………………
9
SPM 2006 Soalan 4 – Bahan Rajah 3 menunjukkan satu produk prototaip yang dihasilkan dalam bidang automotif .
Nyatakan bahan yang sesuai untuk pembuatan komponen yang berikut:
i.
Pintu
: ………………………………………………………………..
ii.
Tayar
:…………………………………………………………………
iii.
Tingkap
: ………………………………………………………………..
10
SPM 2007 Soalan 4 – Lukisan Ortografik Rajah 2 menunjukkan lukisan isometrik bagi satu bongkah .
Tandakan ( / ) untuk satu pandangan sisi , pandangan hadapan dan pelan pada petak yang disediakan .
11
SPM 2004 Soalan 5- Harga Berikut adalah beberapa penyataan tentang anggaran kos pembinaan prototaip reka ciptaan. Tandakan ( ) pada penyataan yang BETUL dan ( X ) pada penyataan yang SALAH dalam kotak yang berkenaan. Kos bahan Kos alatan tangan Kos sampingan Kos baik pulih mesin
SPM 2005 Soalan 5 – Bahan Rajah 3 menunjukkan empat produk yang dihasilkan daripada pelbagai jenis bahan .
Padankan produk diatas dengan penyataan berikut dengan menulis D, E, F dan G pada petak yang disediakan Bahan
Peryataan Berkarat jika terdedah
kepada kelembapan
Penebat perkakas elektrik yang baik
Tiada perubahan sifat fizikal kepada perubahan cuaca
Ringat dan takat lebur yang rendah
12
SPM 2006 Soalan 5 – Teknologi Pembuatan (alatan) Rajah 4 menunjukkan satu lakaran terburai sebuah kotakkayu yang diunakan untuk menyimpan barang .
Berdasarkan Rajah 4 , tandakan ( /) untuk jawapan yang betul pada petak yag disediakan. a. Antara yang berikut yang manakah digunakan untuk melicin permukaan kotak. Kikir besi Kertas las Kaca Pisau
b. Bahan pemasangan ini sesuai digunakan untuk memasang bahagian kotak itu kecuali Gam kayu Paku pin Skru kayu Rivet c. Alat yang digunakan untuk menguji kepersegian kotak itu.[ 3 markah] Pembaris kelulli Sesiku L Tolok penanda Pita ukur
13
SPM 2007 Soalan 5 – Tajuk : Sifat Bahan Berikut adalah beberapa sifat logam . Mulur Anjal Teguh Tempa Keras Rapuh Nyatakan sifat bahan itu yang ditunjukkan pada jadual 2 . Tulis jawapan anda pada ruang yang disediakan.
14
SPM 2004 Soalan 6 – Proses Reka Cipta ( Pemilihan Reka Bentuk ) Rajah di bawah menunjukkan kriteria dalam pemilihan reka bentuk satu produk.
F KEDAPATAN BAHAN
MASA KITARAN PENGELUARAN PEMILIHAN REKA BENTUK
NILAI ESTETIKA
KESELAMATAN PRODUK
Nyatakan kriteria F : ____________________________________________________________________________
SPM 2005 Soalan 6- Teknik Pembuatan ( Keselamatan ) Rajah 4 menunjukkan kedudukan mata pahat semasa melakukan kerja memahat .
Nyatakan tiga sebab mengapakah kedudukan mata pahat perlu pada kecondongan itu . i. …………………………………………. ii…………………………………………. iii. ………………………………………..
15
SPM 2006 Soalan 6 ( Teknik Pembuatan) Rajah 5 menunjukkan Bahaian A dan Bahagian B yang akan dicantum dengan menggunakan kaedah menskru.
Rajah 5 Nyatakan empat langkah untuk menskru Bahagian A kepada bahagian B
i.
……………………………………………………………………………………………………
ii.
……………………………………………………………………………………………………
iii.
…………………………………………………………………………………………………..
iv.
…………………………………………………………………………………………………..
16
SPM 2007 Soalan 6 – Teknik Pembuatan ( Alatan Mesin) Rajah 3 menunjukkan sebuah mesin pencanai.
Tulis P , Q atau R pada ruang yang disediakan untuk memadankan antara fungsi dan bahagian mesin itu. Fungsi
Bahagian
Melakukan kerja mencanai Memberi perlindungan keselamatan Menyokong bahan yang dicanai
SPM 2004 Soalan 7 – Proses Mereka Cipta Berikut adalah beberapa kriteria yang perlu dipertimbangkan semasa membuat pemilihan dalam perancangan proses mereka cipta. Tandakan ( / ) EMPAT kriteria yang paling sesuai pada kotak berkenaan. KRITERIA Kos Fungsi Keselamatan Kegunaan Saiz Kecekapan SPM 2005 Soalan 7 – Sistem Elektrik ( Mengenal Komponen Elektrik) Rajah 5 menunjukkan litar bersepadu NE 555N Tuliskan nombor pin litar bersepadu itu pada ruang yang disediakan .
17
SPM 2006 Soalan 7 – Sistem Elektrik ( Litar Elektronik Mudah) Rajah 6 menunjukkan satu litar AT . Rajah 6
Rajah 6 Berdasarkan Rajah 6 , tuliskan samada lampu LED menyala atau tidak menyala pada ruang yang disediakan dalam jadual 1 Peringkat 1 1 2
Posisi suis S1 – Terbuka ( off) S2 – Tertutup ( onn) S1- Tertutup (on) S2- Terbuka Jadual 1
18
LED
SPM 2007 Soalan 7 – Teknik Pembuatan ( keselamatan Alat) Rajah 4 menunjukkan dua kedudukan mata penggarit untuk membuat garisan di atas kepingan logam. Tandakan ( ) pada kotak yang disediakan untuk menunjukkan kaedah menggarit yang betul .
SPM 2004 Soalan 8 – Prinsip Gambarajah di bawah menunjukkan seorang perkerja di sebuah kilang sedang melakukan kerja pembersihan tumpahan air di lantai.
Nyatakan SATU prinsip peneringan yang sesuai digunakan untuk pembersihan itu. ………………………………………………………………………………………………………………
19
SPM 2005 Soalan 8 – Logo Rajah 6 menunjukkan contoh logo perlbagai produk untuk tujuan pemasaran
Kelaskan contoh logo mengikut jenis pada ruang yang disediakan. a. ……………………………………………… b. ………………………………………………. c. ……………………………………………….
20
SPM 2006 Soalan 8- Alatan Tangan Rajah 7 menunjukkan tiga alat tangan yang digunakan untuk kerja ketukangan . Namakan alat tangan itu pada ruang yang disediakan .
21
SPM 2007 Soalan 8 – Sistem Elektronik ( Simbol dan Komponen Elektronik ) Rajah 5 menunjukkan simbol komponen elektronik . Namakan komponen elektronik yang diwakili oleh setiap simol itu pada ruang yang disediakan
SPM 2004 Soalan 9 – Lukisan CAD – ( Persisian CAD ) Senaraikan TIGA perisian terbantu komputer untuk menghasilkan lukisan 2D dan 3D. ……………………………………………………………………. i.
……………………………………………………………………
ii.
……………………………………………………………………
22
SPM 2005 Soalan 9 – Pemasaran (Harga ) Jadual 1 menunjukkan maklumat tentang kos purata pengeluaran dan margin keuntungan untuk satu produk Kos Purata Pengeluaran Margin Keuntungan
RM 60.00 25 % Jadual 1
Hitungkan harga jualan untuk produk itu
SPM 2006 Soalan 9 – Harga Apakah yang dimaksudkan dengan kos upah ?
……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… [ 4 markah ]
23
SPM 2007 Soalan 9-Sistem ( Sistem Gear) Rajah 6 menunjukkan bahagian yang menggerakkan sebuah basikal . Bilangan gigi gegancu A adalah 24 dan bilangan gigi gegangcu B adalah 12.
Hitung bilangan pusingan gegangcu B sekiranya gegangcu A di pusing dua pusingan lengkap.
SPM 2004 Soalan 10 – Sifat Bahan Jadual di bawah menunjukkan beberapa jenis bahan. SERAMIK FABRIK
GENTIAN
PLASTIK
KAYU
KULIT
Kelaskan sama ada bahan itu boleh atau tidak boleh dibentuk menggunakan acuan. BAHAN YANG BOLEH DIBENTUK
BAHAN YANG TIDAK BOLEH DIBENTUK
i. i. ___________________________________ ___________________________________ ii. ii. ___________________________________ ___________________________________ iii. iii. ___________________________________ ___________________________________
24
SPM 2005 Soalan 10 – Promosi Jadual 2 menunjukkan penyataan aktiviti yang digunakan untuk mempromosikan produk Produk Kereta Syampu Rambut
Aktiviti Promosi Iklan dimedia cetak dan elektronik Edaran sample percuma
Nyatakan tiga criteria yang digunakan untuk pemilihan aktiviti promosi produk itu i……………………………………………………………………………… ii……………………………………………………………………………… iii……………………………………………………………………………. ( 3 markah ) SPM 2006 Soalan 10 – Promosi Berikut adalah penyataan ringkas tentang sesuatu produk. •
Bersaiz besar
•
Berjenama
•
Pasaran yang luas
Berdasarkan pernyataan produk itu , senaraikan tiga kaedah promosi yang sesuai untuk produk itu . i.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
ii.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
iii.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
25
SPM 2007 Soalan 10 – Promosi Jadual 3 menunjukkan jadual perancangan dua produk yang akan diperkenalkan dipasaran tempatan. Produk x
Produk y
Harga
RM1000
RM300
Tempat
Ekspo perdagangan
Pusat membeli belah
Masa
3 minggu
3 hari
Jadual 3 a. Tandakan / satu aktiviti yang sesuai bagi setiap produk pada petak yang disediakan.
Barangan
Aktiviti Promosi Jualan Langsung
Produk x
Pemberian Sampel Percuma Demonstrasi Jualan Langsung
Produk y
Pemberian Sampel Percuma Demonstrasi
SPM 2004 Soalan 11- Saluran Agihan Pengeluar menggunakan orang tengah untuk kuasa jualan produk pengeluarannya. Nyatakan TIGA kelebihan orang tengah dalam konteks di atas. i.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
ii.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
iii.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
26
SPM 2005 Soalan 11-Saluran Agihan Rajah 7(a) menunjukkan satu produk untuk kegunaan harian . Rajah 7(b) menunjukkan saluran agihan yang tidak lengkap.
Rajah 7(a) Lengkapkan Rajah 7(b) tentang saluran agihan pada ruang yang disediakan.
Peruncit
Rajah 7(b) SPM 2006 Soalan 11 – Saluran Agihan Rajah 8 menunjukkan sebahagian bahan makanan .
Nyatakan dua saluran agihan yang sesuai untuk pemasaran bahan itu.
i.
…………………………………………………………………………………………………………
ii.
…………………………………………………………………………………………………………. [4 markah]
27
SPM 2007 Soalan 11 – Harta Intelek Rajah 7 menunjukkan contoh jenis harta intelek dan penakrfian .Tulis P , Q dan R dipetak yang disediakan untuk memadankan contoh harta intelek dengan penakrifannya pada petak yang disediakan.
28
SPM 2004 Soalan 12-Sistem Elektrik Rajah di bawah menunjukkan satu litar pengubah langkah turun 240V /12V bagi penerus gelombang penuh.
Padankan simbol yang sesuai dengan menulis hurus G, H, I, J dan k dengan fungi komponen dalam ruang yang disediakan. Lihat contoh (i). FUNGSI
SIMBOL
i. Menurunkan voltan 240V AU ke 12V AT ii. Menukar gelombang arus ulang alik ke gelombang arus terus. iii. Menghidupkan dan memutus litar pengubah iv. Memutus litar apabila berlaku kelebihan arus v. Menapis riak arus terus
29
SPM 2005 Soalan 12 - Harta Intelek ( Paten dan Perlindungan ) Jelaskan perkara berikut i. Hak Cipta ……………………………………………………………………………………………………… ……………………… ii. Harta Industri ……………………………………………………………………………………………………… ………………………
SPM 2006 Soalan 12 – Cop dagangan Rajah 9 menunjukkan sebahagian daripada symbol yang tedapat dalam Akta Cap Dagangan . Tandakan (/) pada symbol yang boleh didaftar dan ( x ) pada symbol yang tidak boleh didaftar sebagai cop dagangan pada petak yang disediakan.
Rajah 9
[ 5 markah]
30
SPM 2007 Soalan 12 – Harta Intelek Senaraikan lima perkara yang perlu dikemukakan oleh pemohon semasa permohonan perlidungan reka cipta. i.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
ii.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
iii.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
iv.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
v.
……………………………………………………………………………………………………………………………………
SPM 2004 Soalan 13- Sistem Elektrik ( Mengenal Simbol) Rajah di bawah menunjukkan beberapa contoh simbol yang terdapat pada perkakas elektrik.
Namakan simbol L, M dan N pada ruang yang berkaitan.
HURUF
NAMA SIMBOL
L M N
31
SPM 2005 Soalan 13 – Cap Dagangan Lakarkan symbol perlindungan reka cipta pada petak yang disediakan.
Berdaftar Registered
Cap Dagangan Trademark
SPM 2006 Soalan 13 – Harta Intelek Pernyataan dibawah menunjukkan prosedur pemberian paten dan pembaharuan utility yang tidak mengikut urutan. Susun semula prosedur itu mengikut urutan dengan menulis 1, 2, 3 atau 4 pada petak yang disediakan . Urutan ke 5 telah diberi. Prosedur Permintaan pemeriksaan substanstif yang diubahsuai Permintaan permulaan Pemberiaan atau penolakan Tempoh Permintaan
Urutan
5
SPM 2007 Soalan 13 – Cap Dagangan Bulatkan jawapan yang betul a. Antara yang berikut yang manakah jenama bentuk nama A. 7 Eleven B. Levi’s C. Esso D. 1 Stop E. b. Anatara yang berikut yang manakah jenama bentuk cap dagangan berciri perseorangan A. B. C. D.
Petronas Kentucky Fried Chicken Honda Intel
32
SPM 2004 Soalan 14- Harta Intelek Rajah di bawah menujukkan carta organisasi tentang bahagian Harta Intelek. Nyatakan DUA contoh karya dan TIGA contoh harta industri yang layak mendapat. perlindungan Harta Intelek pada ruang yang disediakan. HARTA INTELEK
HAK CIPTA
HARTA INDUSTRI i. _________________________
i. _______________________
ii. ________________________
ii. _______________________
SPM 2005 Soalan 14- Pendokumentasian
Nyatakan tiga keperluan yang ditetapkan untuk pendokmentasian mereka cipta i. ……………………………………………………………………………………… ii……………………………………………………………………………………… iii.. …………………………………………………………………………………… (3 markah)
SPM 2006 Soalan 14- Pendokumentasian Nyatakan empat perkara yang terdapat dalam pendokumentasian Reka Cipta i. ……………………………………………………………………………………………… ii.
………………………………………………………………………………………………
iii.
………………………………………………………………………………………………
iv.
………………………………………………………………………………………………
33
SPM 2007 Soalan 14 – Cap Dagangan Bulatkan jawapan yang betul Antara berikut manakah logo yang telah daftar sebagai cap dagangan .
34
SPM 2004 Soalan 15 – Pendokumentasian Jadual di bawah menunjukkan penyataan tentang format pendokumentasian reka cipta yang tidak mengikut urutan. Isikan pada ruang kosong dengan menulis nombor 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 dan 8 pada ruang berkaitan. Lihat contoh (i), (vi) dan (viii). i
Tajuk
ii
Lampiran
iii
Fungsi dan kegunaan projek
iv
Rujikan dan bibliografi
v
Pemasaran
vi
Matlamat dan objektif projek
vii
Deskripsi projek
viii
Latar belakang
1
3
2
SPM 2005 Soalan 15 – Pendokumentasian Senaraikan empat perkara yang terdapat dalam format pendokumentasian i. ……………………………………………………………………………………… ii. ……………………………………………………………………………………… iii. …………………………………………………………………………………… iv. ……………………………………………………………………………………
35
SPM 2006 Soalan 15 – Pendokumentasian Tandakan / untuk jawapan yang betul pada kotak berkenaan . Berikut adalah butian yang terdapat dalam penulisan bibliografi kecuali Nama pengarang Nama pencetak Tajuk bahan terbitan Tarikh cetakan kedua
SPM 2007 Soalan 15 – Pendokomentasian Jadul 4 menunjukkan kandungan yang terdapat dalam format penulisan penyediaan dokumen. Lengkapkan Maklumat format penulisan tersebut dalam ruang yang disediakan. Bilangan 1
Kandungan Tajuk
2 3
Matlmat dan objektif
4
Fungsi dan kegunaan projek
5 6 7
Rujukan / Bibliografi
8
36
