Adviesrapportage harmonisatie peuterspeelzalen in gemeente Nuth

Adviesrapportage harmonisatie peuterspeelzalen in gemeente Nuth

Versie 17-4-2016

2 Adviesrapportage harmonisatie peuterspeelzalen in gemeente Nuth

Inhoudsopgave

Samenvatting en adviezen

blz. 4

Inleiding

blz. 6

Harmonisatie peuterspeelzalen en kinderopvang 2018

blz. 7

Transities en transformaties in het sociaal domein in relatie tot voorschoolse voorzieningen

blz. 9

Gemeentelijk collegeprogramma en ambities

blz. 11

Peuterspeelzalen en kinderopvang in Nuth anno 2015

blz. 12

Knelpunten voor SKN in het kader van de harmonisatie

blz. 15

Adviezen naar aanleiding van analyse en ontwikkelingen peuterspeelzaalwerk

blz. 17

Gemeentelijke eisen als gevolg van harmonisatie en nieuwe financiering systematiek

blz. 26

Bijlage 1: Ouderenquêtes SKN

blz. 27


Samenvatting en adviezen De kenniseconomie Nederland moet worden versterkt, en dat kan bij kinderen niet vroeg genoeg beginnen. Het huidige kabinet heeft haar plannen geformuleerd in de ‘’21th century skills’’. De peuterspeelzalen in Nuth moeten vanaf 2018 daarom ook gaan voldoen aan de nieuwe landelijke eisen voor de sector. Dit betekent onder andere dat er geen vrijwilligers formatief op de groep mogen werken en de peuterspeelzaal ook peuters moet kunnen opvangen via de toeslagregeling voor tweewerkende ouders. Hierdoor gaat de bekostiging van het peuterwerk deels plaats vinden via een landelijke regeling, in plaats via een gemeentelijke financiële regeling. Uit de ouderenquête van de SKN blijkt dat ongeveer 75% van de ouders gebruik kunnen maken van deze landelijke regeling. De omzetting van deze peuterspeelzalen en de administratieve aanpassingen hiervoor brengen frictiekosten met zich mee voor de SKN. Tevens zal de kostprijs van een peuterplaats omhoog gaan omdat zij met twee gekwalificeerde beroepskrachten op de groep moeten gaan werken. Door de professionalisering van de peutergroep biedt dit de SKN de mogelijkheid om straks op alle groepen met twee gekwalificeerde VVE-beroepskrachten te gaan werken. Dit zal de kwaliteit verhogen. Tevens kunnen alle groepen dezelfde openingstijden gaan krijgen die goed aansluiten bij de schooltijden van de basisscholen in de gemeente Nuth. Als de gemeente Nuth het peuterspeelzaalwerk onder de nieuwe wetgeving op eenzelfde manier wil blijven aanbieden, en de toegankelijkheid voor alle peuters wil realiseren, dan is het plusscenario (scenario 3) van bekostiging het meest voor de hand liggende. De gemeentelijke subsidie kan bij dit scenario omlaag, en tegelijkertijd kan het aanbod van kwalitatief hoogstaand kortdurende peuterspeelzaalwerk blijven voortbestaan in de gemeente Nuth. Hier volgen de belangrijkste adviezen:  Als de ambitie is zo veel mogelijk peuters te bereiken in Nuth, dan is het raadzaam de ouderbijdrage zo laag mogelijk te houden en deze te relateren aan het inkomen.  Stimuleer ouders van doelgroep kinderen gebruik te maken van de VVE-locatie in de kern Nuth door hen 2 dagdelen gratis op deze locaties aan te bieden.  Zorg ervoor dat alle pedagogisch medewerkers op den duur VVE-geschoold zijn, zodat op elke locatie een goed VVE-programma kan worden geboden ongeacht de achtergrond van de peuters. Dit versterkt de kwaliteit van het aanbod en vergroot de inzetbaarheid van personeel.  Onderzoek in samenspraak met de vrijwilligers en de gemeente op welke wijze de huidige vrijwilligers op een andere manier in de peuterspeelzalen kunnen worden ingezet of anderszins binnen de gemeente.  Het advies is dat de frictiekosten als gevolg van da harmonisatie door de SKN in beeld worden gebracht en met de gemeente afspraken worden gemaakt over de financiering van deze frictiekosten.  Het advies is dat de gemeente een subsidieplafond jaarlijks vaststelt voor het maximaal aantal te bekostigen peuterplaatsen, op basis van de door SKN verstrekte gegevens over gebruik van peuterplaatsen door de ouders met en zonder toeslagregeling.  Het advies is om de lengte van de dagdelen in de ochtenden op alle peuterspeelzalen gelijk te maken, namelijk 3 uur. Er is dan geen verschil meer tussen de peuterspeelzalen als het gaat om de lengte van het ochtenddagdeel. Tevens sluit 3 uur in de ochtend beter aan op de schooltijden van de basisscholen in Nuth.  Het advies is dezelfde inkomensafhankelijke ouderbijdragen tabellen te hanteren voor zowel de toeslag-ouders als de niet-toeslagouders. hierdoor ontstaan voor ouders geen perverse prikkels om te gaan ‘’shoppen’’ tussen de regelingen.  Het advies is de twee werkende VVE- ouders de eerste twee dagdelen te betalen via de toeslagen en het derde en vierde dagdeel voor hen gratis te laten zijn. De SKN heeft hier al 4 Adviesrapportage harmonisatie peuterspeelzalen in gemeente Nuth

  



ervaring mee heeft in het aanbod van VVE-dagdelen en het is voor VVE-ouders aantrekkelijk om twee dagdelen gratis te krijgen. Het advies is de extra middelen die vanaf 2016 vanuit het Rijk voor het peuterspeelzaalwerk worden bestemd, deels te gebruiken voor de frictiekosten die als gevolg van de harmonisatie ontstaan bij de SKN. Het advies is de harmonisatie in de gemeente Nuth vervroegd in te voeren en per 2017 te hebben gerealiseerd. Het advies is te kiezen voor scenario 3 van bekostiging , de zogenaamde plusfinanciering omdat in dit scenario de gemeente minder subsidie hoeft te gaan betalen voor het peuterspeelzaalwerk en tegelijk de voorziening van kortdurende peuterspeelzaalwerk in stand kan blijven. Het advies is dat de gemeenten met de SKN in kader van nieuwe financiering heldere prestatieafspraken maakt en deze ook in beleid vastlegt en monitort.


Inleiding De maatschappij verandert voortdurend en het onderwijs en de voorschoolse voorzieningen veranderen daarin mee. In de kenniseconomie die Nederland is, leiden we kinderen op dit moment op om in de toekomst te functioneren in de maatschappij. Een uitdagende taak, want hoe ziet hun toekomst er eigenlijk uit? Tachtig procent van de leerlingen die nu primair onderwijs genieten, zullen later banen hebben die we nu nog niet eens kennen. Nieuwe kennis, nieuwe vaardigheden en attitudes hebben zij nodig voor die toekomstige banen. De nieuwe competenties laten zich omschrijven als de “21st century skills”. Dat zijn: samenwerken, probleemoplossend vermogen, ict-geletterdheid, creativiteit, kritisch denken, communiceren en sociale en culturele vaardigheden. En hoe vroeger je daar mee begint ,des te meer heb je kans dat deze toekomstige professionals deze eigenschappen zich eigen hebben gemaakt.


Harmonisatie peuterspeelzalen en kinderopvang 2018 Het kabinet Rutte heeft hiertoe duidelijke stappen gezet door ook de kwaliteit van de peuterspeelzalen en de kinderopvang te gaan verhogen. Een belangrijk onderdeel daarvan is de harmonisatie. De gemeente Nuth en de peuterspeelzalen en kinderopvang van de Stichting Kinderopvang Nuth zullen zich moeten voorbereiden op de gevolgen van de harmonisatie voor kinderopvang én peuterspeelzalen (voorschoolse voorzieningen) vanaf 2018. Vanaf die datum gelden namelijk dezelfde eisen voor kinderopvang én peuterspeelzaalwerk en wordt een nieuwe financiering systematiek via DUO voor de kinderopvang ingevoerd. In tegenstelling tot de afgelopen periode vanaf de inwerkingstelling van de wet kinderopvang (2005) kan de gemeente vanaf 2018 weer een relatie met de kinderopvang krijgen als kinderen en ouders die niet gebruik kunnen maken van de landelijke toeslagregeling, ook in de kinderopvang plaatsen kunnen inkopen via de gemeente. Immers: kinderopvang aanbieders en peuteropvang aanbieders kunnen vanaf 2018 plaatsen bieden voor zowel tweewerkende ouders, één kostwinnersgezinnen en doelgroep kinderen (VVE). In Nuth houdt dit concreet in dat zolang er geen andere aanbieders van kinderopvang in Nuth actief zijn , behalve de SKN, zij vooral met de SKN afspraken moet gaan maken over de financiering van kinderen en ouders met verschillende financiële achtergronden. Het kabinet heeft de intentie het wettelijk kader voor de harmonisatie van peuterspeelzalen en kinderopvang uiterlijk vanaf 2018 in te zetten. Kortweg streeft het kabinet de volgende doeleinden na:  Versterking van de pedagogisch kwaliteit van de voorschoolse voorzieningen. De invoering van structurele scholing van pedagogisch medewerkers, het verhogen van het taalniveau en de (deel) inzet van HBO-geschoold personeel.  Betere aansluiting tussen voorschoolse voorzieningen en het basisonderwijs, door een doorgaande lijn te realiseren en gebruik van kind volgsystemen  Eén kwaliteitskader voor alle voorschoolse voorzieningen  harmonisatie plaatsvindt van de leidster-kind ratio (BKR)  stopzetten van inzet van vrijwilligers als tweede kracht op de groep en vervangen door een gekwalificeerde beroepskracht  het vierogen-principe toepassen  harmonisatie van eisen van binnen- en buitenruimtes.  Eén financieringsstructuur voor werkende ouders. Hierdoor kunnen zij via de kinderopvangtoeslag zowel gebruik maken van kinderopvang als van de peuterspeelzaal. Ouders behouden hierdoor keuzevrijheid. Uit de brieven van de minister blijkt dat de minister het voornemen heeft de invoering van de verschillende kwaliteitseisen gefaseerd in te voeren. Dit hangt mede af van de financiële mogelijkheden en de instemming van de landelijke politiek. Het rijk zal geen blauwdruk aan gemeenten en organisaties opleggen over de wijze waarop een peuteropvang aanbod moet worden gerealiseerd. Ouders blijven dus ook keuzevrijheid houden en de organisaties kunnen zelf bepalen welk aanbod zij voor deze groep kinderen willen realiseren. Dit kan gecombineerd aanbod zijn voor kinderen van 0 tot 4 jaar, van kinderen van 2 tot 4 jaar, van langdurende opvang tot kortdurende opvang. Naast landelijke kwaliteitseisen kan de gemeente een nadere invulling geven aan die kwaliteitseisen, bijvoorbeeld op gebied van doorgaande lijn, ouderbetrokkenheid en zorg rondom peuters. De gemeente blijft ook na 2018 haar zorgplicht behouden als het gaat om stimuleren van ontwikkeling van jonge kinderen, vooral kwetsbare kinderen en kinderen die risico’s lopen op ontwikkelingsachterstanden. Dit sluit nauw aan op de grote andere transities die in het sociale domein gaan plaats vinden. Juist omdat het vaak gaat om kwetsbare gezinnen, die problemen op meerdere levensgebieden hebben. 7 Adviesrapportage harmonisatie peuterspeelzalen in gemeente Nuth

Het Rijk heeft wel duidelijk de intentie dat vanaf 2018 peuterspeelzalen en kinderopvang beiden twee werkende ouders kunnen opvangen via een toeslagensysteem en dat betekent voor dit traject dat in de gemeente Nuth helder moet zijn vanuit welke visie de gemeente de opvang van peuters in haar gemeente wil realiseren en welke financiering daar gepaard mee gaat. Op Prinsjesdag 2015 heeft het kabinet duidelijk gemaakt dat er een structurele uitkering naar gemeente gaat van 60 miljoen voor financiering van de één kostwinnersgezinnen voor peuteropvang. Het is nog niet duidelijk hoe deze subsidie zich verhoudt tot de decentralisatie-uitkering (35 miljoen) die vanaf 2010 werd uitgekeerd naar gemeenten en die vanaf 2018 zou worden stopgezet. Het is het voornemen van het kabinet die decentralisatie-uitkering van de Wet Oke, die vanaf 2010 jaarlijks is overgemaakt aan het gemeente fonds vanaf 2018 te gaan stoppen. Voor de gemeente Nuth betekent dit waarschijnlijk een korting op het gemeentefonds van zo’n kleine 34.000 euro vanaf 2018. Tussen 2016 en 2018 krijgt de gemeente Nuth wel een budget uit deze decentralisatieuitkering en de nieuwe structurele uitkering vanaf 2016 via het gemeentefonds. Dit biedt de mogelijkheid dit budget te gebruiken voor de kosten die gepaard gaan met de harmonisatie van de peuterspeelzalen bij de SKN.


Transities en transformaties in het sociaal domein in relatie tot voorschoolse voorzieningen Alle transities die het kabinet beoogt hebben gemeenschappelijk dat men hulp en ondersteuning aan de burgers met een integrale aanpak wil uitvoeren, liefst dicht bij de burger, via één breed budget en op basis van: één gezin, één plan en één regisseur. De voorschoolse voorzieningen vormen samen met het basisonderwijs belangrijke instrumenten om kinderen en hun ouders vroegtijdig te helpen. Een samenwerking tussen deze voorzieningen, de gemeente en andere lokale en regionale voorzieningen is dan ook essentieel om die integrale aanpak te realiseren. Jeugdwet 2015 In 2015 is de Jeugdwet (voorheen Wet op de jeugdzorg) van kracht gegaan. Deze wet voorziet in een decentralisatie van alle ondersteuning, hulp en zorg bij opgroeien en opvoeden naar gemeenten. De gemeenten worden verantwoordelijk voor het leveren van alle jeugdhulp. De hoofdgedachte achter deze decentralisatie is dat gemeenten een regierol kunnen vervullen waar het jeugdhulp betreft en dat dit de kwaliteit van de jeugdhulp door maatwerk zal verbeteren. De verwachting is dat gemeenten door intensivering van de preventie, vroeg signalering, lichte opvoedingsondersteuning en doorverwijzing naar (ambulante) jeugdhulp complexere (en duurdere) hulp kunnen voorkomen. De voorschoolse voorzieningen kunnen hierin een belangrijke ondersteunende en signalerende rol in spelen. Jonge kinderen die door passende opvang in voorliggende voorzieningen kunnen worden opgevangen, hoeven hierdoor bijvoorbeeld niet of nog niet naar duurdere en zwaardere vormen van opvang, zoals een medisch kinderdagverblijf. Passend onderwijs 2014 Vanaf augustus 2014 is ook de zorgplicht van kracht gegaan voor het onderwijs, in het kader van passend onderwijs. De samenwerkingsverbanden worden verantwoordelijk voor de toedeling van extra onderwijs ondersteuning , waaronder de middelen voor lichte ondersteuning, zoals preventieve ambulante begeleiding (PAB). De voorschoolse voorzieningen en het onderwijs kunnen in dit kader nauw samenwerken met het onderwijs als het gaat om opvang van kinderen met extra zorgvraag, vroeg signalering, preventie en doorverwijzing naar gespecialiseerde zorgvoorzieningen. Participatiewet 2015 De gemeente is vanaf 2015 ook verantwoordelijk geworden voor de participatie van mensen in de samenleving. Het kabinet zet in op volwaardig meedoen in de samenleving, liefst via betaald werk, of anders via zinvolle participatie, bijvoorbeeld vrijwilligerswerk. De gemeenten worden hierdoor ook verantwoordelijk voor volwassenen en jongeren met beperkingen (o.a. Wajong). Het kabinet besteedt ook extra aandacht aan armoede onder gezinnen en met name de effecten daarvan op kinderen. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de armoedebestrijding en ondersteuning van deze kwetsbare gezinnen. De voorschoolse voorzieningen zijn hier ook belangrijke vindplaatsen van armoedeproblematiek, bijvoorbeeld het niet-gebruik van voorzieningen. Ouders die in de bijstand zitten zullen straks ook aan hogere eisen moeten voldoen als het gaat om het beheersen van de Nederlandse taal. Stimulering op de voorschoolse voorzieningen van taal bij de peuters, kan ouders ook stimuleren thuis meer aan taal te besteden ,en daar zelf ook van leren, bijvoorbeeld door voorlezen en vaker de bibliotheek te bezoeken. Wmo 2015 Daarnaast is de Wet op de maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015) vanaf 2015 uitgebreid met overheveling van onderdelen van de AWBZ op gebied van begeleiding van kwetsbare burgers. Vanaf 2015 zijn de steunpunten huiselijk geweld (SHG) en de advies- en meldpunten kindermishandeling (AMK) onder één organisatie gebracht, namelijk: Veilig Thuis (advies en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling (AMHK). Dit met als doel huiselijk geweld en kindermishandeling integraal aan te 9 Adviesrapportage harmonisatie peuterspeelzalen in gemeente Nuth

pakken. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het Veilig Thuis. De Wet meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling verplicht voorschoolse voorzieningen en onderwijs protocollen te hebben en te hanteren voor de signalering van huiselijk geweld en kindermishandeling. Als we kijken naar de transities en welke kenmerken dan vooral ook betrekking hebben op de gemeentelijke verantwoordelijkheid in relatie tot de jeugd en in het bijzonder het jonge kind en de ouders kunnen we enkele centrale kenmerken distilleren voor het beleid: Centrale kenmerken  Vermeerdering van gemeentelijk budget (budgetten zijn overgeheveld naar de gemeente met een korting van 10%)  Toepassing van één gezin, één plan, één regie  Eigen kracht, sociaal netwerk/ algemene voorzieningen en dan pas hulp  Hulp en ondersteuning in de buurt, wijkgericht (wijkteams)  Inzetten op preventie en vroegtijdig ingrijpen (voorkomt erger en meer kosten)  Lokaal wat kan, bovenlokaal wat moet  Meedoen staat centraal , ofwel in werk, ofwel in tegenprestaties als vrijwilligerswerk  Burger moet keuzes kunnen maken, geen blauwdruk en meer maatwerk  Activiteiten moeten doelgericht zijn (effectief), met toonbare resultaten (tellen en vertellen)  Professional moet ruimte krijgen door minder verantwoorden, met meer verantwoordelijkheid Waar krijgen voorschoolse voorzieningen mee te maken als het gaat om kinderen, ouders en gezinnen?  Preventie en vroeg signalering door de 1e lijn voorzieningen worden steeds belangrijker: vroegsignalering, integrale aanpak en samenwerking met elkaar moeten nieuwe werkwijze meer effectiever maken.  Eigenlijk op bijna alle terreinen omdat met name kwetsbare gezinnen, vaak op meerdere domeinen betrokken zijn, via uitkering, sociaal-psychische hulp, schuldhulpverlening, verslavingszorg, huiselijk geweld en/of jeugdzorg. Er bestaat vaak een overlap tussen gezinnen die in Wmo, wwb en overige terreinen zitten.  Veel zaken in gezinnen generatie-overdragend zijn, transgenerationeel. Armoede onder kinderen is de laatste jaren toegenomen, met minder gebruik van voorzieningen. Dus ook minder kans op ontwikkeling en uitdagingen voor kinderen, ook intellectueel.


Gemeentelijk collegeprogramma en ambities In het coalitieakkoord 2014-2018 ‘’Speelruimte en verantwoordelijkheid’’ ziet de gemeente Nuth zichzelf vooral als een serviceverlener naar de burger toe en wil graag samen met de burger naar oplossingen zoeken. Het college stimuleert burgerinitiatieven en gaat uit van wederkerigheid tussen burger en lokale overheid. Op sociaal gebied zet zij zich in op aanpak van probleemgezinnen, stimuleren van zelfredzaamheid en inzet van vrijwilligerswerk en mantelzorg. Het college vindt het belangrijk dat in iedere kern van de gemeente Nuth plekken zijn waar kinderen kunnen spelen en waar oud en jong elkaar kunnen ontmoeten. Tot slot moet de gemeente Nuth rekening houden met krimp van de bevolking. In de strategische visie Nuth in 2025 streeft men naar een hoog lokaal voorzieningsniveau voor werken, welzijn en zorg in 2025. De gemeente Nuth vindt het belangrijk dat zoveel mogelijk peuters gebruik maken van voorschoolse voorzieningen. Peuters , ongeacht de achtergrond, mogen niet buiten de boot vallen. De gemeente wil samen met de SKN zich goed voorbereiden op de harmonisatie en daarvoor een duurzaam model ontwikkelen voor uitvoering van het jeugdbeleid en de financiering van deze voorzieningen. De intentie is om de harmonisatie te realiseren vanaf het kalenderjaar 2017. De relatie tussen de SKN en de gemeente is goed. Zij hebben de intentie om de harmonisatie vooral samen aan te pakken en uit te voeren. Vooral met als doel ervoor te zorgen dat straks geen peuters buiten de boot vallen, de ouders niet afhaken door financiële drempels en de zorgstructuur voor kinderen met extra zorgvragen gehandhaafd blijft.


Peuterspeelzalen en kinderopvang in Nuth anno 2015 Stichting Kinderopvang Nuth (SKN) biedt anno 2015 zowel peuterspeelzaalwerk als kinderopvang aan in de gemeente Nuth. Zij biedt peuterspeelzaalwerk in de kernen Nuth, Hulsberg, Schimmert, Wijnandsrade en Vaesrade. In Nuth biedt de peuterspeelzaal (Nuther Grut) ook VVE. De peuterspeelzalen in Hulsberg en Schimmert zijn gehuisvest in de brede scholen. In Wijnandsrade is de peuterspeelzaal gehuisvest in een apart gebouwtje aan de achterkant van de school en in Vaesrade is de peuterspeelzaal gehuisvest in het voormalige schoolgebouw van BS. Servatius. In Nuth is de peuterspeelzaal tijdelijk gehuisvest in het voormalige schoolgebouw van BS. Elckerlyc. SKN heeft 1 kinderdagverblijf in Nuth, drie buitenschoolse opvangen in de kernen Nuth, Schimmert en Hulsberg en een gastouderbureau. In Nuth is één schoolbestuur actief, Innovo, met vier basisscholen in de kernen Nuth, Hulsberg, Schimmert en Wijnandsrade. Voor zover bekend heeft Innovo geen ambities om in de toekomst zelf peuteropvang te gaan aanbieden in Nuth. Er zijn op dit moment geen andere aanbieders bekend die in de toekomst peuteropvang willen gaan aanbieden in de gemeente Nuth. Bereik van peuters in Nuth Anno 2014 waren er in Nuth in totaal zo’n 249 twee en driejarigen. SKN heeft thans een bereik van ongeveer 75% van alle peuters in Nuth, die naar de peuterspeelzalen gaan. Naar de peuterspeelzalen van de SKN gaan zo’n 187 peuters. Uit een ouderenquête van SKN van najaar 2015 blijkt dat ongeveer 75% van de ouders die de peuterspeelzaal bezoeken, gebruik kunnen maken van de kinderopvangtoeslag. De overige 25% kan hier geen gebruik van maken. In concreto zou dit betekenen dat zo’n 140 ouders gebruik zouden kunnen maken van de toeslagregeling. Bereik van doelgroep peuters Nuth ontvangt van het Rijk OAB middelen voor de voorschoolse educatie (VVE-regeling). Dit zijn de middelen voor de zogenaamde gewichtenleerlingen. Daardoor bestaat de mogelijkheid in Nuth om kinderen via de VVE-regeling te laten komen. De gemeente hanteert een bredere definitie van doelgroepkinderen dan de gewichtenregeling. Dit houdt in dat mede op indicatie van consultatiebureau, adviezen van pedagogische medewerkers van SKN meer dagdelen kunnen worden aangeboden voor ‘’zorgpeuters’’. Ook via Sociaal Medische Indicatie (SMI) kunnen kinderen die niet vallen onder de toeslag regeling van de kinderopvang worden geplaatst. Alle pedagogische medewerkers van de SKN hebben destijds in het kader van het Moelejaan-project een VVE-opleiding genoten. Het volledige VVE-programma wordt alleen in de locatie Nuth uitgevoerd. Anno 2015 zijn er ongeveer 10 doelgroep peuters. Zij bezoeken de peuterspeelzaal en niet de kinderopvang van de SKN. Financiering van peuterspeelzaalwerk in Nuth 2015 De gemeente Nuth ontvangt vanuit Rijkswege voor peuterspeelzaalwerk jaarlijkse ruim 33.000 euro via de decentralisatie-uitkering van de wet Oke en ruim 9500 euro uit de OAB middelen voor voorschoolse educatie (2011). De huidige financiering/subsidiëring is gebaseerd op de begrootte kosten voor het regulier peuterspeelzaalwerk en de uitvoering van de voorschoolse educatie. De SKN ontvangt anno 2015 voor de reguliere peuterspeelzaalgroepen ruim 216.000 euro en voor de VVE–groepen ruim 70.000 euro. Als gevolg van de harmonisatie is het voor alle partijen belangrijk dat goede afspraken worden


gemaakt over de financiering en de resultaten die men verwacht van de inzet van het peuterspeelzaalwerk. Ouders van de reguliere peuterspeelzalen betalen voor twee dagdelen per week 56 euro over 11 maanden per jaar. VVE-ouders betalen ook voor twee dagdelen, gelijk aan de andere ouders. Als de kinderen vaker komen (bijna allemaal vier keer per week) betalen zij alleen voor de eerste twee dagdelen. Vrijwilligers op peuterspeelzalen Anno 2015 werkt SKN op de peuterspeelzalen met vrijwilligers, die formatief worden ingezet in de groepen. Het gaat hier om ongeveer 17 vrijwilligers. Uiterlijk vanaf 2018 is het wettelijk verboden vrijwilligers formatief in te zetten op de peuterspeelzaal groep. Vrijwilligers kunnen straks wel anderszins worden ingezet op de peuterspeelzalen en kinderopvang. Zorgbeleid jonge kind SKN is actief betrokken bij het gemeentelijke zorgbeleid voor jonge kinderen door middel van samenwerking met CJG, de zorgstructuren en de contacten met consultatiebureau. De SKN is actief op gebied van vroeg signalering, taalactiviteiten, VVE en Triple P. In Nuth zijn ongeveer 10 peuters die vallen onder de doelgroep bepaling van de gemeente Nuth. De JGZ (consultatiebureau ) doet de indicatie en de doorverwijzing van deze peuters naar de peuterspeelzalen van SKN. De pedagogisch medewerkers van SKN kunnen ook een indicatie afgeven voor VVE. Dit wordt teruggekoppeld aan het consultatiebureau. Dit gebeurt aan de hand van een screeningsinstrument. Nuth en de SKN hebben destijds meegedaan aan het Moelejaan project. De gemeente en SKN hebben ervoor gekozen de locatie in Nuth te gebruiken als VVE-locatie. Peuters met VVE-indicatie worden daar geplaatst voor vier dagdelen vanaf 3 jaar. In Nuth wordt vanaf 2 jaar een lichte vorm van VVE toegepast voor de betreffende peuters in twee dagdelen. Locaties en huisvesting De peuterspeelzaal in Vaesrade is een kleine peuterspeelzaal met 2 dagdelen en één groep. Er zal bekeken moeten worden of, gezien de kwaliteitseisen die gesteld worden en de kosten die hiermee gemoeid zijn, de locatie in stand moet worden gehouden. In Nuth is de peuterspeelzaal tijdelijk gevestigd in het voormalige schoolgebouw van BS. Elckerlyc, op steenworp afstand van de basisschool. De gemeente, SKN en BS. De Bolster/schoolbestuur Innovo zijn in gesprek om de PSZ in de basisschool te huisvesten. De huurkosten van de locaties van de SKN zijn als volgt:     

Peuterspeelzaal Nuther Grut, Nuth: Geen huur. Alleen energiekosten. Gebouw is eigendom van de gemeente. Peuterspeelzaal ’t Peuterke, Hulsberg: € 9.900,00 (onderdeel van basisschool) Peuterspeelzaal De Kijkdoos, Wijnandsrade: Geen huur. Alleen energiekosten. Gebouw is eigendom van de gemeente. Peuterspeelzaal Jip en Janneke, Schimmert: : € 9.900,00 (onderdeel van basisschool) Peuterspeelzaal ’t Rakkertje, Vaesrade: Geen huur. Alleen energiekosten. Gebouw is eigendom van de gemeente.


Inspectie peuterspeelzalen De GGD ziet toe op de kwaliteit van het peuterspeelzaalwerk, conform de wet Kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzaalwerk. Zij worden jaarlijks geïnspecteerd en bij niet naleving van de kwaliteitseisen kan handhaving plaatsvinden. De peuterspeelzalen van de SKN hebben in 2015 (evenals de voorgaande jaren) een positieve beoordeling gehad van de GGD-inspectie. Samenwerking met onderwijs De samenwerking tussen de SKN en de basisscholen in Nuth is goed. Met betrekking tot de doorgaande lijn zijn er gezamenlijke afspraken gemaakt (bijv. over het laten plaatsvinden van een warme overdracht van PSZ naar BS). In de toekomst is het van belang dat deze samenwerking geïntensiveerd wordt. Uitganspunt voor SKN moet zijn dat kwaliteit van voorschoolse voorzieningen niet mag leiden tot verslechtering als meer wordt samengewerkt met scholen. Er dient een wederzijds begrip te zijn voor de kenmerken van jonge kinderen en de pedagogische werkwijze daarin.


Knelpunten voor SKN in het kader van de harmonisatie Bereik van peuters Als peuters, wiens ouders vallen onder de toeslagregeling, straks alleen via de toeslagregeling toegelaten mogen worden, bestaat er een afhaakrisico. Dit risico bestaat uit het feit dat ouders wellicht een hogere ouderbijdrage moeten gaan betalen dan de huidige, vooral als zij in een hogere inkomensgroep zitten. Daarnaast bestaat risico van afhaken als ouders de toeslagregeling te omslachtig vinden ,vooral als zij zelf weinig uren werken, of zelfstandig zijn en hierover geen ‘’belasting gedoe’’ willen. Dit wordt vooral veroorzaakt als de ouders wisselend inkomsten hebben. Dat geldt ook voor ouders die zogenaamd wisselend werken en werkloos zijn. Voor de peuters die straks niet vallen onder de toeslagregeling bestaat het risico dat de eigen bijdrage voor het gebruik van de peuterspeelzaal ook te hoog wordt als daarvoor onvoldoende subsidiebudget beschikbaar komt. De SKN moet immers aan de nieuwe eisen gaan voldoen (waaronder twee gekwalificeerde beroepskrachten). Bereik van doelgroep peuters Doordat VVE alleen volledig in de kern Nuth wordt aangeboden, bestaat er wel afhaakrisico voor ouders die woonachting zijn in één van de andere kernen. Meestal zijn dit al zorgkinderen uit zorggezinnen, die dan afhaken. Zij zijn wel in beeld bij de SKN en de gemeente. Voor de peuters die straks onder de VVE-regeling vallen en wiens ouders onder de toeslagregeling vallen rijst de vraag of zij voor gebruik van de vier dagdelen onder de VVE-regeling gaan vallen en/of de toeslagregeling. Financiering als gevolg van de harmonisatie Als de peuterspeelzalen gaan voldoen aan de nieuwe eisen van de harmonisatie heeft dit een kostenverhogend effect op de kostprijs van het peuterspeelzaalwerk van de SKN. Dit wordt vooral veroorzaakt door:    

de aanstelling van een tweede beroepskracht op de groep de uitbreiding van het debiteurenbeheer doordat er een nieuwe debiteurengroep bij komt mogelijke scholing (van deel ) van huidige vrijwilligers tot beroepskracht. Dit zijn eenmalige investeringskosten als de huren voor peuterspeelzalen marktconform worden met de kinderopvang.

Als de peuterspeelzalen gaan voldoen aan de nieuwe eisen van de harmonisatie wordt het ondernemersrisico vergroot doordat een belangrijk deel van de inkomsten niet via een vooraf overeengekomen subsidie beschikking gerealiseerd wordt, maar afhankelijk is van de directe inkoop van plaatsen door ouders via een toeslagsysteem. Als de peuterspeelzalen gaan voldoen aan de eisen van de harmonisatie, en in een gelijk speelveld komen met de kinderopvang, wordt voor de huur van de locaties dan een marktconforme huurprijs gevraagd of blijven de oude (huur) afspraken gelden ? Dit geldt vooral voor de locaties van de gemeente en waar ‘om niet’ wordt gehuurd door de SKN. Als er straks wel marktconforme huurprijzen gevraagd gaan worden heeft dit een kostenverhogend effect op de kostprijs van de peuterspeelzalen.


Omzetting vrijwilligers naar beroepskrachten In het kader van de nieuwe wettelijke verplichtingen om vanaf 2018 geen vrijwilligers formatief in de zetten als tweede kracht op de groep, moet de SKN een inventarisatie maken van de kwalificaties van de vrijwilligers en de wensen van hen over de toekomstige inzet op de groepen. Tegelijk moet duidelijk zijn wat de wensen zijn van de huidige beroepskrachten over eventueel meer werken op de bestaande groepen en in hoeverre dit rooster-technisch mogelijk is. Op basis van deze analyse wordt duidelijk of en in hoeverre de SKN nieuw personeel moet gaan werven, ter vervanging van de 27 dagdelen waar thans nog zo’n 17 vrijwilligers werkzaam op zijn. Voor de scholing van vrijwilligers die een beroepskracht kunnen worden, zullen extra kosten moeten worden gemaakt om aan de nieuwe eisen te gaan voldoen.

Gevolgen van harmonisatie voor personeel Tevens verandert de omvang van functies en taken van de huidige pedagogisch medewerker als er een tweede beroepskracht bij komt. De huidige eerste pedagogisch medewerker heeft nu nog meer taakuren omdat de tweede kracht een vrijwilliger is. Als er een tweede beroepskracht op de groep komt, moeten de uren voor het groepswerk en de taakuren opnieuw verdeeld worden en daarover afspraken worden gemaakt. Het gaat dan vooral om de verdeling van taken en taakuren tussen de eerste en de tweede beroepskracht en de financiële gevolgen daarvan voor inschaling en ureninzet.


Adviezen naar aanleiding van analyse en ontwikkelingen peuterspeelzaalwerk Bereik van peuters De gemeente Nuth heeft de ambitie zoveel mogelijk peuters te bereiken en hen een goede opvang voorziening te bieden zodat zij een goede start kunnen maken als zij naar de basisschool gaan. Het advies is daarom ook dat een goede toegankelijkheid en bereikbaarheid van de voorschoolse voorzieningen zorg draagt voor een hoog bereik. De kosten voor de ouders moeten laag zijn en zij moeten naar draagkracht betalen. Tussen ouders met dezelfde inkomens moeten geen verschillen zitten tussen de hoogten van de ouderbijdrage. Het advies is een inkomensafhankelijke ouderbijdrage te vragen voor alle voorschoolse voorzieningen. De gemeente Nuth vindt het belangrijk dat in elke kern goede speelvoorzieningen zijn voor kinderen. Een voorschoolse voorziening biedt dit. Een voorschoolse voorziening onder de nieuwe harmonisatie eisen zal echter een hogere kostprijs hebben dan voorheen en als men de toegankelijkheid wil borgen voor ouders, qua ouderbijdrage, dan zal de gemeentelijke bijdragen hier op moeten worden aangepast. Vooral kleine locaties met weinig groepen zijn relatief duurder dan locaties met meerdere groepen. Voor een zo hoog mogelijk gebruik van de voorschoolse voorzieningen is het belangrijk dat alle betrokken partijen er voor zorgen dat ouders goed geïnformeerd worden over de mogelijkheden van de opvang door de voorschoolse voorzieningen. Een advies hierin is dat ook alle partijen goed op de hoogte worden gebracht van de financieringsmogelijkheden voor alle ouders en dat geld geen drempel mag zijn voor deelname. Natuurlijk blijven ouders hierin een eigen verantwoordelijkheid houden en zij blijven het recht houden hun kind niet naar een voorschoolse voorziening te brengen. Maar sinds de gemeente Amsterdam de voorschool gratis heeft gemaakt voor doelgroep peuters is het bereik echter zeer hoog geworden en streeft men een bereik na van 90%. Ook blijkt het aantal kinderen dat naar de basisschool gaat op vierjarige leeftijd zo’n 95% betreft, terwijl er geen wettelijke leerplicht is voor deze leeftijdsgroep. Bereik van doelgroepkinderen Het bereik van doelgroep kinderen vraagt extra aandacht. Immers deze kinderen lopen een grote kans met een achterstand te starten op de basisschool, die vaak niet meer ingehaald kan worden. Een belangrijke afweging in Nuth is of voor deze peuters VVE straks op alle voorschoolse voorzieningen moet worden aangeboden of geconcentreerd wordt aangeboden in Nuth zelf. Bij weinig peuters op een groep is het aanbod van VVE-minder zinvol omdat groepsgerichte activiteiten voor dezelfde leeftijdsgroep dan minder goed uitvoerbaar zijn. Tevens leren kinderen vooral van leeftijdsgenoten. Door de nieuwe eisen zullen straks op alle groepen van de SKN twee gekwalificeerde beroepskrachten werkzaam zijn, die veelal tijdens het Moelejaan-project al een VVEtraining hebben gehad. Het advies is daarom wat het bereik van VVE-doelgroep peuters tweeledig:  

stimuleer peuters en ouders uit de doelgroep gebruik te maken van de VVE-groepen in de locaties waar de meeste doelgroep kinderen worden opgevangen (Nuth) zorg ervoor dat op alle groepen van de SKN twee VVE-gekwalificeerde beroepskrachten werkzaam zijn, zodat als ouders alsnog beslissen hun kind niet naar de VVE-locatie te brengen, wel begeleid worden door twee VVE geschoolde beroepskrachten. Dan blijft het mogelijk op 17 Adviesrapportage harmonisatie peuterspeelzalen in gemeente Nuth

deze locaties qua programma een VVE-light programma aan te bieden omdat de meeste kinderen niet vallen onder de doelgroep regeling Indien alle pedagogisch medewerkers van de SKN VVE geschoold zijn, zullen hier kosten aan verbonden zijn. Indien dit niet mag leiden tot hogere ouderbijdragen, zal met de gemeente hierover afspraken moeten worden gemaakt qua bekostiging van VVE-scholing van medewerkers. Het aantal doelgroep kinderen bij de SKN is ongeveer 10. In dit advies is gezien het beperkte aantal op het totaal aantal peuters van 187 geen aparte berekeningen gemaakt van de kosten en baten van deze groep. Dit neemt niet weg dat de SKN en de gemeente hierover wel afspraken met elkaar kunnen maken als het gaat om de inzet en de kwaliteit van VVE en de kosten daarvoor. Omzetting vrijwilligers naar beroepskrachten De SKN onderscheidt straks vrijwilligers die wel geschikt zouden zijn om een gekwalificeerde beroepskracht te worden en vrijwilligers die om een of andere reden dat niet zijn. De omzetting van de vrijwilligersplaatsen naar professionele plaatsen vraagt een zorgvuldige communicatie met zowel de vrijwilligers, de pedagogisch medewerkers als de ouders en partners van SKN. Ook zal de SKN een grondige analyse moeten maken van de wensen en mogelijkheden van de pedagogisch medewerkers voor de peuterplaatsen die vrijvallen door de omzetting naar professionele plaatsen. Het advies is om bij uitstroom van vrijwilligers ook te kijken: 



of de vrijwilliger die stopt bij de SKN naar ander vrijwilligerswerk doorgesluisd kan worden in Nuth, ook in kader van burgerparticipatie. Hierbij dient wel rekening te worden gehouden dat zij bij de SKN een vrijwilligersvergoeding kregen van maximaal 1500 euro per jaar (2015) of dat zij boven formatief peuterwerk gaan doen bij de SKN, bv bij de VVE groepen. Hierbij dient wel rekening te worden gehouden dat zij bij de SKN een vrijwilligersvergoeding kregen van maximaal 1500 per jaar hetgeen een kostenverhogend effect heeft op de kostprijs van de SKN.

De gevolgen van de omzetting van vrijwilligersplaatsen naar professionele peuterplaatsen heeft financiële consequenties. Het gaat hier om frictiekosten als gevolg van de nieuwe eisen vanuit de harmonisatie. Dit zijn zowel eenmalige kosten zoals scholing, als structurele kosten omdat de peuterplaatsen door twee beroepskrachten worden geleid in plaats van door één beroepskracht en één vrijwilliger (met vergoeding). Het advies is dat deze kosten door de SKN in beeld worden gebracht en met de gemeente afspraken worden gemaakt over de financiering van deze frictiekosten. Gezien de complexiteit van de berekeningen van de omzetting, is het wellicht noodzakelijk dit door een extern specialist te laten uitvoeren.

Gevolgen van harmonisatie voor personeel Als gevolg van de omzetting van de vrijwilligersplaatsen naar professionele peuterplaatsen, kan dit mogelijk gevolg hebben voor de ureninzet van de huidige eerste beroepskracht naast die van de tweede beroepskracht. Om tot een evenredige verdeling tem komen van uren-inzet kan het tot gevolg hebben, dat de eerste beroepskracht uren moet inleveren. Dit brengt frictiekosten met zich mee als de beroepskracht deze uren niet vrijwillig wil inleveren. Het advies is dat deze kosten door 18 Adviesrapportage harmonisatie peuterspeelzalen in gemeente Nuth

de SKN in beeld worden gebracht en met de gemeente afspraken worden gemaakt over de financiering van deze frictiekosten. Nieuwe financiering als gevolg van de harmonisatie Voor 2018 heeft de gemeente in haar beleid vastgesteld aan welke eisen de SKN moet voldoen voor het aanbod van peuteropvang via de inkooprelatie tussen gemeente en de SKN. Hier kan de gemeente een beleid gestuurde contractfinanciering voor inrichten, met een uitvoeringsovereenkomst. Hierin kan zij nadere voorwaarden stellen voor de financiering van de peuterplaatsen. Het advies is om op basis van het aantal geschatte toeslag-ouders en niet toeslag-ouders per jaar een subsidieplafond vast te stellen zodat het jaarlijkse vastgesteld budget wordt bewaakt en niet wordt overschreden. Voorwaarde hiervoor is dat de SKN jaarlijks cijfers kan aanleveren over het aantal toeslag ouders en niet toeslag ouders in de peuteropvang, en het aantal kinderen dat valt onder de VVE-regeling en gebruik kan maken van de toeslagregeling. Het advies is om de lengte van de dagdelen in de ochtenden op de peuterspeelzalen gelijk te maken, namelijk 3 uur. Er is dan geen verschil meer tussen de peuterspeelzalen als het gaat om de lengte van het ochtenddagdeel. Tevens sluit 3 uur in de ochtend beter aan op de schooltijden van de basisscholen in Nuth. Het advies is dezelfde inkomensafhankelijke ouderbijdragen tabellen te hanteren voor zowel de toeslag-ouders als de niet-toeslagouders. De inkomens van de ouders bij de niet toeslagouders wordt geverifieerd via door hen verstrekte inkomensgegevens. Bij ouders die via de toeslagregeling zich aanmelden wordt de inkomenssituatie en bijdrage door de belastingdienst vastgesteld. Ouders die niet vallen onder de toeslagregeling kunnen voor de peuteropvang maximaal 2 dagdelen ( 5,5 uur) afnemen, gedurende 40 weken per jaar. Dus in totaal 220 uur per jaar. Ouders die wel vallen onder de toeslagregeling kunnen ook op de peuteropvang maximaal 2 dagdelen ( 5,5 uur) afnemen, gedurende 40 weken per jaar. Dus in totaal 220 uur per jaar. Voor ouders die vallen onder de VVE-regeling en gebruik kunnen maken van de toeslagregeling zijn twee mogelijk opties: A. B.

ouders betalen voor de vier dagdelen niet via de toeslagen-regeling, maar alleen de laagste ouderbijdrage uit de gehanteerde ouderbijdragetabel. Ouders betalen via de toeslagen de eerste twee dagdelen en het derde en vierde dagdeel zijn voor hen gratis.

Het advies is te kiezen voor optie B omdat de SKN hier al ervaring mee heeft in het aanbod van VVEdagdelen en het voor ouders aantrekkelijk is om twee dagdelen gratis te krijgen. Zo doende om een hoog (doelgroep)bereik na te streven. Bekostigingssystematiek na harmonisatie Er zijn verschillende bekostigingssystematieken mogelijk. Hieronder zijn enkele uitgewerkt door adviesbureau Buitenhek in opdracht van het ministerie van SZW (2014). De keuze voor een scenario hangt af van twee belangrijke factoren:


 

Wat is straks de kostprijs per peuter of peuterplaats van de SKN als gevolg van de harmonisatie? Tegen welk tarief gaat de SKN straks de peuteropvang aanbieden voor de toeslag-ouders en de niet-toeslag ouders?

Het advies is om op basis van analyse van de toekomstige kostprijs van de peuteropvang van SKN een scenario te kiezen waarin de ouderbijdragen laag kunnen worden gehouden. Gezien de complexiteit van de berekeningen van die nieuwe kostprijs , is het verstandig dit door een extern specialist te laten uitrekenen. Uit diverse vergelijkingen en de kengetallen van de MOgroep (Kengetallen bedrijfsvoering 2011 en expertmodellen bedrijfsvoering voor 2013) blijkt dat de bandbreedte groot is qua kostprijs tussen peuterwerk en kinderopvang en vooral wordt veroorzaakt door verschillende kosten als huurprijzen, openingstijden, taakuren en inschaling van pedagogisch medewerkers. Ter vergelijking: in 2013 was maximale uurtarief voor de toeslag € 6,46. In het expertmodel van de MOgroep kwam dit uurtarief voor een peuteropvang groep uit op € 8,28 voor een reguliere groep. Dit was zo’n 28% hoger. Voor de gemeente zal er vanaf 2018 een financieel voordeel voortvloeien uit de harmonisatiemaatregelen. Namelijk dat zij voor de ouders die via de toeslagregeling gebruik kunnen maken van de peuteropvang in principe geen subsidie meer hoeven te betalen, of een deel daarvan, afhankelijk van voor welk scenario men kiest. Het advies is een deel van dit financiële voordeel te gebruiken voor de kwaliteitsverhoging van de peuteropvang, mede als gevolg van de nieuwe landelijke eisen. We kunnen een volgend overzicht maken dat het onderscheid duidelijk maakt tussen de verschillende soorten ouders en de bekostigingssystematiek die hier bij kan horen. Als gevolg van de nieuwe financiering systematiek vanuit het Rijk voor de tweewerkende ouders ontstaat er vanaf 2018 verschillende financieringsbronnen voor het gebruik van geharmoniseerde peuteropvang. We hebben dit schema hier gebaseerd op het gebruik van peuterspeelzaalwerk in de gemeente Nuth. In een schema zit dit er als volgt uit: Categorie peuters

Aanbod

Aantal uren/weken

Bekostiging (voorbeeld)

Ouderbijdrage

a. kinderopvang

Dagopvang

Divers

Via toeslag

Ink. afhankelijk

b. kinderopvang met VVE

Dagopvang + VVE

40 weken á 11 uur

Toeslag en/of subsidie

c. geen kinderopvang, geen VVE d. geen kinderopvang, wel VVE

Peuteropvang

40 weken á 5,5 uur 40 weken á 11 per uur

Peuteropvang VVE-plus

-Ink. afhankelijk -VVE vast of ink. afhankelijk Gem subsidie Vast of ink. afhankelijk Gem. subsidie Vast of ink. afhankelijk

Ouderbijdragesystematiek voor categorieën A, B, C, D Voor categorie A geldt dat de ouderbijdrage wordt bepaald door de ouderbijdragetabel van de belastingdienst voor de toeslagrekening. Voor categorie B geldt dat ouder weliswaar de dagdelen kunnen afnemen via de toeslagregeling, maar als de gemeente de toegang voor VVE-ouders -en ook werkende ouders- laag wil houden kan zij overwegen de VVE dagdelen voor deze groep laagdrempelig te houden. 20 Adviesrapportage harmonisatie peuterspeelzalen in gemeente Nuth

Voor categorie C geldt dat zij niet gebruik kunnen maken van de toeslagregeling en een ouderbijdrage moeten betalen die door de verantwoordelijke partijen is vastgesteld (organisatie en/of gemeente). De invoering van een inkomensafhankelijke ouderbijdrage voor deze groep past het beste in de nieuwe vorm van peuteropvang, zodat alle ouders via de hoogte van het inkomen een ouderbijdrage gaan betalen. Bij categorie D, de ouders die in aanmerking komen voor VVE maar geen toeslag kunnen ontvangen, kan dit ook gelden óf deze bijdrage wordt op een vast minimumbedrag gezet óf gratis met het oog op de laagdrempeligheid van de VVE-voorziening. Scenario’s van bekostiging Uit het onderzoek van Buitenhek (Peuterspeelzaalwerk NL: facts & figures 2014, iov MINSZW) zijn drie scenario’s naar voren gekomen van bekostiging van geharmoniseerd peuteropvang. Deze scenario’s zijn gebaseerd op ervaringen van verschillende gemeenten, die de harmonisatie al eerder hebben ingevoerd. De scenario’s zien er in schema als volgt uit: Scenario 1: exploitatiefinanciering peuteropvang op basis van peuterplaatsen Bij exploitatiefinanciering wordt de subsidiebijdrage van de gemeente voor peuteropvang berekend door van de totale exploitatielasten van het aanbod (of per groep peuteropvang) de ouderbijdrage voor zowel ouders mét, als ouders zonder aanspraak op kinderopvangtoeslag, af te trekken. De ouders met toeslag betalen het bruto-uurtarief (of bruto dagdeel) tarief, en ontvangen via de belastingdienst een kinderopvangtoeslag, waarvan de hoogte afhankelijk is van het inkomen. Dit leidt tot hogere inkomsten uit deze ouderbijdrage groep en daarmee een lagere subsidiebijdrage voor de gemeente om de totale exploitatielasten te dekken. Scenario 2: vraagfinanciering op basis van bezetting Bij vraagfinanciering zonder plus wordt de subsidiebijdrage van de gemeente alleen ingezet voor peuters van ouders die geen gebruik kunnen maken van de toeslag. De gemeente subsidieert bij dit scenario uitsluitend het gebruik van het aanbod peuteropvang voor gezinnen zonder aanspraak op de kinderopvangtoeslag op basis van het aantal peuters of aantal geleverde peuteropvang uren. Gezinnen met recht op kinderopvangtoeslag betalen de volledige kosten van het aanbod, waarover zij, tot aan het maximumuurtarief (6,84 in 2015), via de belastingdiensttoeslag een inkomensafhankelijke bijdrage ontvangen. Scenario 3: vraagfinanciering mét plus Bij vraagfinanciering met plus wordt de subsidiebijdrage van de gemeente niet alleen gebaseerd op het aantal geleverde peuteropvang uren voor gezinnen zonder aanspraak op kinderopvangtoeslag, ook wordt het gebruik door ouders mét aanspraak op kinderopvangtoeslag ondersteund met een subsidiebijdrage. Aanleiding daarvoor is dat het kostendekkend uurtarief voor peuteropvang vaak, (met name de traditionele vorm met korte dagdelen van 2,5 of 3 uur gedurende 40 weken) aanzienlijk hoger ligt dan het maximum uurtarief van de toeslagregeling. Bij het aanbieden van peuteropvang tegen een kostendekkend uurtarief wordt de netto-ouderbijdrage voor gezinnen met aanspraak op kinderopvangtoeslag dan zo hoog dat vraaguitval en een lager bereik dreigt. De gemeente subsidieert bij dit scenario zowel het aanbod voor gezinnen zonder, als het aanbod voor gezinnen met aanspraak op de toeslagregeling, op basis van de vraag naar peuteropvang in aantal peuters of aantal geleverde peuteropvang uren. Ouders met recht op de kinderopvangtoeslag betalen de kosten van het aanbod, na aftrek van de basissubsidie van de gemeente, en ontvangen ( tot aan maximumtarief van € 6,84 in 2015) via de toeslagen een inkomensafhankelijke ouderbijdrage.


Scenario 1 bekostiging: exploitatiefinanciering peuteropvang op basis van peuterplaatsen Exploitatielasten peuteropvang te a. Subsidie gemeente dekken door b. Ouderbijdrage / bruto tarief peuteropvang gezinnen met kinderopvangtoeslag c. Ouderbijdragen peuteropvang gezinnen zonder kinderopvangtoeslag

Scenario 2 bekostiging: vraagfinanciering peuteropvang op basis van bezetting Exploitatielasten peuteropvang te a. Subsidie gemeente per peuter of geleverd dekken door: peuteropvang uur b. Ouderbijdrage/bruto tarief peuteropvang gezinnen met kinderopvangtoeslag c. Ouderbijdragen peuteropvang gezinnen zonder kinderopvangtoeslag Scenario 3 bekostiging: vraagfinanciering peuteropvang plus Exploitatielasten peuteropvang te a.1 Subsidie gemeente per peuter of geleverd dekken door: peuteropvang uur a.2 Basissubsidie of subsidie per peuter of geleverd peuteropvang uur ongeacht toeslag of niet b. Ouderbijdrage/bruto tarief peuteropvang gezinnen met kinderopvangtoeslag c. Ouderbijdragen peuteropvang gezinnen zonder kinderopvangtoeslag

In onderstaand schema zijn de scenario’s financieel doorgerekend. In het schema is te zien welke effect het scenario heeft op de exploitatie. In scenario 2 is uitgegaan van een bezettingsgraad van 80%. Deze bezettingsgraad kan variëren. Naarmate de bezetting lager wordt, heeft dit een negatiever effect op de exploitatie. Scenario 1: exploitatiesubsidie op peuterplaatsen (100 %) N= 187

Kosten (8,84 per uur per plaats x 220 uur per jaar) Totale kosten Baten ouderbijdragen

75% kot 140

25% niet kot 47

€ 272.272

€ 91.406

Kosten psz bij 187 peuters, 220 uur per jaar; € 363.678 (€ 8,84)

€ 363.678

€ 210.672

€ 28.952 (€ 616 p) € 62.454

Gemeentelijke subsidie Totale baten Exploitatietekort voor SKN

Niet kot ouders betalen gemiddeld € 616 per jaar € 302.078 € 61.600


Scenario 2: vraagfinanciering op basis van bezetting (80 % bezetting) N= 187

Kosten (8,84 per uur per plaats x 220 uur per jaar) Totale kosten Baten Ouderbijdragen (80%)

75% kot 140

25% niet kot 47

€ 272.272

€ 91.406


€ 363.678

€ 168.538

€ 23.162 (€ 616 p) € 54.595

Gemeentelijke subsidie Totale baten Exploitatietekort voor SKN

Niet kot ouders betalen gemiddeld € 616 per jaar € 246.295 € 117.383

Scenario 3: vraagfinanciering plus N= 187

75% kot

Kosten (8,84 pu per plaats x 220 uur per jaar) Totale kosten Baten ouderbijdragen

€ 272.272

€ 91.406


€ 363.678

€ 210.672

Gemeentelijke subsidie per plaats (€ 2) Gemeentelijke subsidie Totale baten Exploitatietekort voor SKN Kot:

140

25% niet kot 47

€ 28.952 (€ 616 p)

Niet kot ouders betalen gemiddeld € 616 per jaar

€ 61.000 € 62.454 € 363.678 €0

Kinderopvang toeslag


Scenario 1: exploitatiesubsidie op peuterplaatsen (100 %) Voordelen Dit scenario leidt tot hogere inkomsten uit de subsidie omdat de subsidie wordt gebaseerd op peuterplaatsen en niet op bezetting. De gemeentelijke subsidie kan in dit scenario substantieel worden verminderd ten opzichte van de huidige subsidie van het peuterspeelzaalwerk in Nuth. Nadelen Er wordt niet ingekocht op basis van bezette plaatsten van peuters die niet vallen onder de KOT, maar op basis van totale exploitatielasten van betreffende plaatsen. De SKN wordt niet gestimuleerd de bezetting te optimaliseren vanwege vastgesteld exploitatiesubsidie. De SKN heeft in dit scenario een exploitatietekort. Als zij dit tekort wil compenseren door hogere ouderbijdragen, zullen ouders sneller afhaken. De exploitatie in dit scenario wordt riskant. Door de kosten en minder inkomsten uit de subsidie zal de SKN sneller overgaan naar langdurende peuteropvang of verticale kinderopvang omdat deze qua exploitatie goedkoper is. Hierdoor loop je het risico dat ouders afhaken omdat zij hun kind niet naar een kinderopvangvoorziening willen brengen met langere dagdelen en meer verzorgende aspecten als maaltijden en slapen.

Scenario 2: vraagfinanciering op basis van bezetting (80 % bezetting) Voordelen Bij vraagfinanciering op basis van bezetting wordt de subsidiebijdrage van de gemeente alleen ingezet voor peuters van ouders die geen gebruik kunnen maken van de KOT. De SKN wordt gestimuleerd een hoge bezetting te realiseren waardoor de inkomsten stijgen en de exploitatie beter te realiseren is. De gemeente subsidieert bij dit scenario uitsluitend het gebruik van het aanbod peuteropvang voor gezinnen zonder aanspraak op de KOT op basis van het aantal peuters of aantal geleverde peuteropvang uren. Dit leidt tot een substantiële lagere gemeentesubsidie ten opzichte van de huidige subsidie van het peuterspeelzaal werk in Nuth. Nadelen De SKN heeft in dit scenario een exploitatietekort. Als zij dit tekort wil compenseren door hogere ouderbijdragen, zullen ouders sneller afhaken. De exploitatie in dit scenario wordt riskant. Door de kosten en minder inkomsten uit de subsidie zal de SKN sneller overgaan naar langdurende peuteropvang of verticale kinderopvang omdat deze qua exploitatie goedkoper is. Hierdoor loop je het risico dat ouders afhaken omdat zij hun kind niet naar een kinderopvangvoorziening willen brengen met langere dagdelen en meer verzorgende aspecten als maaltijden en slapen.

Scenario 3: vraagfinanciering mét plus Voordelen Voor de SKN is er geen exploitatietekort en daardoor kan het peuterspeelzaalwerk blijven bestaan, in de zin van kortdurende opvang. Dit sluit aan bij de huidige vraag van ouders naar peuterspeelzaalwerk in Nuth. De gemeentelijke subsidiebudget kan wel worden verlaagd ten opzicht van de huidige subsidie.


Nadelen De gemeente verstrekt een hogere subsidie in vergelijking met de ander scenario’s, in verband met de basisfinanciering voor elke peuterplaats in dit scenario. Het scenario brengt meer administratieve werkzaamheden met zich mee, met name voor de SKN.

Advies voor scenario 3: Wij adviseren hier te kiezen voor scenario 3 omdat in dit scenario de mogelijkheid om peuterspeelzaalwerk, als kortdurende peuteropvang onder de nieuwe eisen van de wet kinderopvang, de meeste kans heeft om te blijven bestaan. In dit scenario is nog uitgegaan van een vaste ouderbijdrage voor de niet KOT ouders van 616 euro per jaar. Als straks een inkomensafhankelijke ouderbijdrage voor hen wordt doorgevoerd zal dit een effect hebben op de inkomsten uit de ouderbijdrage. Dit moet te zijner tijd nader onderzocht worden. Op basis van de enquête van de SKN over het aantal tweewerkende ouders, blijkt zo’n 75 % van de ouders beiden te werken en recht te hebben op de KOT. Hieruit blijkt dat de gemeente in dit scenario dan ook minder subsidie hoeft te gaan verstrekken dan wat zij totdusver deed. In 2015 verstrekte zij immers 216.000 euro voor het regulier peuterspeelzaalwerk in Nuth. Uitgaande van scenario 3 waarbij 75% van de ouders via de KOT betaalt, subsidieert de gemeente de SKN met een budget van 123.454 euro. Zij bespaart daarmee zo’n 92.000 euro aan subsidiegelden. Hierin zijn de VVE kosten en baten niet meegenomen.


Gemeentelijke eisen als gevolg van harmonisatie en nieuwe financiering systematiek Vanaf 2018 kan de SKN peuteropvang aanbieden, mits zij voldoet aan de dan geldende landelijke eisen wet kinderopvang, de VVE-eisen en de gemeentelijke eisen. Hierdoor kan de SKN ook peuters van ouders opvangen, die geen gebruik kunnen maken van de toeslagregeling. Voor de peuterspeelzalen van de SKN geldt dat zij vanaf 2018 ook peuters kunnen opvang van ouders via de toeslagregeling. De SKN voldoet dan aan:  De Wet Kinderopvang (2018) en de dan geldende kinderopvangregeling  Inkoopvoorwaarden die de gemeente stelt bij inkoop van peuterplaatsen vanaf 2018 voor één kostwinnersgezinnen en VVE. Doordat peuters van zowel toeslag als niet-toeslag ouders kunnen vallen onder de VVE-regeling, is het advies in de subsidievoorwaarde te stellen dat alle locaties van de SKN gaan voldoen aan de VVE-eisen. Zo wordt elke locatie geschikt voor de opvang van deze VVE peuters en profiteren andere peuters ook van deze programma’s. Dit wordt mede mogelijk omdat er vanaf 2018 altijd twee gekwalificeerde beroepskrachten op de groep staan in tegenstelling tot de huidige situatie. Hierdoor is het ook beter mogelijk een gericht scholingsbeleid in te richten voor alle pedagogisch medewerkers van de SKN en zullen de effecten van de VVE-programma’s ook groter worden op de ontwikkelingen van de peuters. Tevens worden de nieuwe verplichte kwaliteitseisen vanuit het Rijk steeds meer in overeenstemming gebracht met de VVE-eisen, waaronder opbrengstgericht werken, verhogen taalniveau van pedagogisch medewerkers en doorgaande lijn naar de basisschool.  Voor een goede financiering is het advies dat de SKN per jaar actuele gegevens aanlevert aan de gemeente over het aantal tweewerkende ouders per locatie, dat gebruik kan maken van toeslagen, de één kostwinnersgezinnen en doelgroep ouders.


Bijlage 1: Resultaten enquête ouders Nuth (september 2015) Aantal reacties : 97 (Vaesrade: 11, Wijnandsrade: 11, Hulsberg: 34, Schimmert : 23, Nuth: 23) 1.

Welke situatie is voor uw gezin van toepassing?

1

6 1 2

3

veasrade eenoudergezin in loondienst eenoudergezin met eigen bedrijf eenoudergezin niet in loondienst eenoudergezin in opleiding twee-oudergezin, beide in loondienst twee-oudergezin, met eigen bedrijf twee-oudergezin, waarvan één in loondienst twee-oudergezin, beide niet in loondienst twee-oudergezin, bedrijf en loondienst

Wijnand. 1

hulsberg 1

schimmert Nuth

totaal 2 0

2

4

2

2

1

1

4

26

13

12

57

1

1

4

2

8

2

1

1

4

12

1

3

5

1

4

2

14

1. Als u in de toekomst mogelijk recht heeft op kinderopvangtoeslag voor zowel de peuterspeelzaal als kinderopvang en u zelf de keuze kunt maken, kiest u dan voor:

Peuterspeelzaal

veasrade Wijnand. hulsberg schimmert

nuth

totaal

5 2

4 3

18 16

7 14

11 9

45 44

1

1

2

1

5

1

4

combinatie van peuterspeelzaal en kinderopvang,

Kinderopvang weet niet / geen voorkeur

3

4. Bent u bereid een grotere afstand naar de peuterspeelzaal af te leggen als daar ruimere openingstijden en meer dagdelen geboden worden? veasrade Wijnand. hulsberg schimmert nuth totaal ja, maakt 3 5 2 4 14 mij niet uit 27 Adviesrapportage harmonisatie peuterspeelzalen in gemeente Nuth

ja, tot maximaal 3 km ja, tot 1 maximaal 5 km ja, tot maximaal 10 km nee 5

1

3

4

1

4

4

5

2

15

15

7

19

7

12

51

11. Om welke reden heeft u voor uw kind gekozen voor de peuterspeelzaal (meerdere antwoorden mogelijk) ? veasrade Wijnand. hulsberg schimmert nuth goede voorbereiding op de 4 11 27 22 19 basisschool het spelend leren en ontwikkelen 4 7 21 19 21 mijn kind heeft contact met andere 6 8 27 17 20 kinderen contact met andere ouders 1 3 4 de peuterspeelzaal is dichtbij 4 3 7 7 4 christelijke identiteit van de 1 peuterspeelzaal anders, namelijk …… 1 2 1 1 In welke inkomensgroep ligt uw bruto gezinsinkomen ? veasrade Wijnand. hulsberg schimmert nuth totaal Tot € 35.000 1 Tot € 70.000 2 Tot € 100.000 1 Tot € 140.000 Tot € 175.000

3 4 4

8 11 7 4 1 2

14 5 2 1

7 12 2

1

19 43 19 6 1 4


totaal 83 72 78 8 25 1 5

Adviesrapportage harmonisatie peuterspeelzalen in gemeente Nuth

Recommend Documents