Lodewijk De Meesterstraat 3 9100 Sint-Niklaas tel 03 778 60 00 fax 03 778 60 01 website www.ocmwsintniklaas.be
jaarverslag 2011
1
voorwoord en inhoud
2
voorwoord
voorwoord zitten. Een dossier vergt dan meer beslissingen, wat weegt
Beste lezer
op de workload van de medewerkers. Wat ook duidelijk stijgt, 2011 is opnieuw een jaar van bouwen. Het is indrukwekkend hoe
is het aantal tussenkomsten bij een dreigende gerechtelijke
snel project oprijzen. Begin 2010 startten de grondwerken. De
uithuiszetting. Maar we slagen er heel redelijk in om tijdig tussen
eerste bouwfase van woonzorgcentrum Het Lindehof werd 23
te komen en zwaardere problemen te voorkomen. Uit diverse
september 2011 plechtig geopend, maar de bewoners trokken
wetenschappelijke studies blijkt ook dat etnische afkomst en
er op 1 juli al in. De ruwbouw van De Spoele, twee verdiepingen
opleiding het armoederisico in grote mate bepalen. Daarom is
ondergronds en vijf bovengronds, stond er eind 2010. De instal-
het belangrijk dat we bijdragen aan het recht op onderwijs van
latie van de technieken en de afwerking gebeurde in 2011. En
elk kind. Dat gebeurde via de financiële en inhoudelijke inbreng
onlangs verhuisden de bewoners zoals gepland naar hun nieuwe
in het schoolparticipatiefonds dat tussenkomt in onbetaalde
thuis. De bouw van 60 bijkomende serviceflats en een nieuwe
schoolfacturen van kinderen uit kansarme gezinnen. En er werd
centrale keuken, die in augustus 2010 startte, verloopt wat trager
ook in 166 dossiers gebruik gemaakt van de mogelijkheid een
dan verwacht. De achttien maanden zijn uitgelopen tot ruim twee
septembervergoeding toe te kennen.
jaar, maar onze nieuwe centrale keuken zal vanaf september 2012 draaien. In het najaar kunnen de bewoners hun intrek
Sterk inzetten op een passende activering, blijft hét middel om
nemen in de nieuwe serviceflats.
het tij te keren. In 2011 zijn we er in geslaagd om bijna de helft
De directie van de seniorenzorg stond en staat voor grote uitda-
van de personen na een tijdelijke sociale tewerkstelling te active-
gingen: 3 bouwprojecten aansturen, tegelijk de overgang naar
ren. Een jaar na onze begeleiding waren zij ofwel aan het werk in
het nieuwe beddenaantal en de nieuwe werking voorbereiden
de privé-sector, dan wel in een sociale werkplaats of volgden zij
en organiseren. Met onder meer de uitwerking van een nieuwe
een opleiding.
personeelsformatie, zijn dit ingrijpende veranderingen voor alle medewerkers. Zij moeten nieuwe hechte teams smeden.
Intern stomen we onze organisatie klaar voor de toekomst met de verdere uitwerking van 80 competentieprofielen. De selectie
In de sociale dienstverlening was het afwachten of de sterke
en ontwikkeling van ons personeel worden op de leest van deze
stijging van het aantal dossiers leefloon zich zou doorzetten
geschoeid.
of dat er een kentering zou komen. Gelukkig lijkt het laatste te gebeuren. In 2011 werd een lichte daling opgetekend. Toch blijft
Bepalend voor onze interne werking is de start van een
het aantal dossiers per maand schommelen rond de 600. Het is nu afwachten of de financiële crisis en de recente federale
bijzondere methodiek (de A3-methodiek) in combinatie met een
maatregelen inzake werkloosheidsuitkeringen, meer mensen
instrument voor totale kwaliteitszorg in de publieke sector (het
richting het OCMW en het leefloon zullen duwen.
Common Assessment Framework of CAF-model). Deze metho-
Het aantal dossiers bijstand bleef evenwel stijgen in 2011.
diek wordt hét instrument om onze organisatie te beheersen,
Redenen zijn het nog altijd verzadigde opvangnetwerk, de
toekomstige beleidsplannen vorm te geven, aan te sturen en tot
opheffing van de zogenaamde code 207 en de aanvragen voor
meetbare resultaten te komen.
medische regularisatie. Maar ook hier sluit de federale overheid de achterpoortjes.
‘Wel in je vel’ is het actieplan, dat volgde uit de grote tevreden-
Net zoals vorig jaar merkt ons OCMW dat achter de vragen
heidenquête van 2009. In 2011 werden concrete initiatieven
om hulp en begeleiding heel wat vraagstukken en problemen
gestart. Enkele andere staan in de steigers.
3
voorwoord Om in de bouwterminologie te blijven: op informaticavlak is de binneninrichting volop bezig. De ruwbouw is gerealiseerd door de vernieuwing van de ICT-infrastructuur. De digitalisering en automatisering van processen zal de komende jaren in beslag nemen en zal gebeuren via het CRM (Citizens Relationship Management) en FMIS-systeem (Facility Management). Aanzetten zijn er reeds met de lancering van een stedelijke nieuwe website waar de nieuwe OCMW-website een deelsite van vormt. Begin 2012 is ook de nieuwe toegangscontrole volledig operationeel. Al deze investeringen zijn mogelijk dankzij een gezond financieel beleid. Met de reserves die de stad in de vorige legislatuur specifiek hiervoor opzij heeft gezet én een geoptimaliseerd beleid ten aanzien van leningen, kunnen de investeringen in grote mate uit eigen middelen worden bekostigd. Daar bovenop is de lage rentevoet een meevaller. Maar zeker bij een omvangrijk investeringsprogramma en een groot aandeel van vaste lasten, is een goed en volledig zicht op het financiële plaatje erg belangrijk. Daarom investeert onze organisatie in een sterk en goed uitgebouwd beleids- en beheersinstrumentarium, om ook in woelige financiële tijden veilig te kunnen bouwen aan de toekomst. Tjeu van Diessen
Jef Foubert
secretaris voorzitter
4
inhoudstafel
Inhoud 1
Voorwoord.......................................................................................................... 3
2
OCMW-bestuur.................................................................................................... 7
Bouwprojecten................................................................................................. 11 Bouwprojecten zorgstrategisch plan........................................................................ 12 De Gerdasite in de planfase......................................................................................18
3
Seniorenzorg.................................................................................................... 21 4.1 Werking bijzonder comité seniorenbeleid.................................................. 22 4.2 Overzicht woonzorgcentra.......................................................................... 23 4.3 Serviceflats de Goudbloem......................................................................... 24 4.4 Kortverblijf................................................................................................... 24 4.5 Dagverzorgingscentrum De Sprankel........................................................ 26 4.6 Thuiszorgcentrum ’t Punt............................................................................ 27 4.7 Kwaliteitswerking........................................................................................ 35 4.8 Vrijwilligerswerking.................................................................................... 36
4
Sociale dienstverlening............................................................................... 41 5.1 Werking bijzonder comité sociale dienst.................................................... 42 5.2 Werking sociale dienst................................................................................. 43 5.3 Recht op sociale zekerheid.......................................................................... 44 5.4 Recht op gezondheid.................................................................................... 48 5.5 Recht op sociale en juridische bijstand....................................................... 50 5.6 Recht op arbeid ........................................................................................... 59 5.7 Recht op behoorlijke huisvesting................................................................. 64 5.8 Recht op onderwijs...................................................................................... 68 5.9 Recht op bescherming van een gezond milieu............................................ 72 5.10 Recht op culturele en maatschappelijke ontplooiing . ............................... 73
5
Interne organisatie....................................................................................... 69 6.1 Interne organisatie ..................................................................................... 76 6.2 Personeel ..................................................................................................... 79 6.3 Communicatie en participatie.....................................................................80 6.4 ICT................................................................................................................ 83 6.5 Overzicht aankopen.................................................................................... 84 6.6 Preventie...................................................................................................... 85 6.7 Financiën...................................................................................................... 90 6
7
Lijst met afkortingen.................................................................................... 95
8
Contactgegevens........................................................................................... 99
5
6
2
ocmw-bestuur
Samenstelling van de OCMW-raad Zittend van links naar rechts: Latifah BENLAMCHICH, Kris VAN DER COELDEN, Jef FOUBERT (voorzitter), Marleen VANHUFFEL, Rob VERREYCKEN Staand van links naar rechts: Roland SYVERTSEN, Liliane VERBEKE, Antoine DE MEYER, Ali SALHI, Freddy VAN GASSE, Yvan DE BRUYNE, Walther BRUWIERE, Tjeu VAN DIESSEN (secretaris) Niet op de foto: Mark Van De Velde.
Voorzitter Jef FOUBERT Raadsleden Yvan DE BRUYNE Antoine DE MEYER Marleen VANHUFFEL Roland SYVERTSEN Mark VAN DE VELDE Kris VAN DER COELDEN Freddy VAN GASSE Liliane VERBEKE Rob VERREYCKEN Walther BRUWIERE Ali SALHI Latifah BENLAMCHICH
De OCMW-raad beheert een ruime waaier van diensten en instellingen en hun budgetten en beslist over allerlei personeelsaangelegenheden, evenals over bepaalde aankopen en werken. De OCMW-raad komt in principe maandelijks bijeen. De voorzitter leidt de activiteiten van het centrum. Hij roept de vergaderingen bijeen en zit ze voor. Hij is van rechtswege ook voorzitter van het vast bureau en de bijzondere comités.
8
het ocmw-bestuur
Samenstelling en werking vast bureau en bijzondere comites
Verreycken, Ali Salhi, Latifah Benlamchich, Tjeu van Diessen (secretaris), Luc Vermeiren (ontvanger).
VAST BUREAU Het Vast Bureau bestaat uit 4 raadsleden. Het vast bureau is zowat het dagelijks bestuur van het OCMW. De raad kan ook andere bevoegdheden aan het vast bureau toewijzen.
BC Personeelsbeleid en Organisatie Samenstelling van het BC Personeelsbeleid en Organisatie: Jef Foubert (voorzitter), Kris Van der Coelden, Liliane Verbeke, Roland Syvertsen, Marleen Vanhuffel, Antoine De Meyer, Walther Bruwiere, Rob Verreycken, Ali Salhi, Tjeu van Diessen (secretaris), Bruno De Vos (departementschef algemene zaken), Georges Schelfaut (diensthoofd personeelszaken) , Christophe Rutten (personeels- en organisatiedeskundige), Veerle Christiaens (beleidsmedewerker voorzitter), Herman Van Landeghem (coördinator residentiële seniorenzorg).
Samenstelling van het Vast Bureau: Jef Foubert (voorzitter), Kris Van Der Coelden, Marleen Vanhuffel, Rob Verreycken, Tjeu van Diessen (secretaris).
BIJZONDERE COMITES Bijzondere comités staan de OCMW-raad bij in het nemen van beslissingen. Zij hebben vooral een voorbereidende en adviserende taak. Elk bijzonder comité is samengesteld uit een aantal raadsleden.
Secretaris Elk OCMW heeft ook een secretaris. De secretaris leidt de diensten en is hoofd van het personeel. De secretaris is ook de tussenpersoon tussen het OCMW-bestuur en de departementen en diensten. Hij is verantwoordelijk voor de werking van de diensten. Hierbij houdt hij rekening met de instructies van het politieke bestuur (voorzitter, raad, vast bureau en bijzondere comités). De secretaris woont zonder beraadslagende stem de vergaderingen bij van de raad en het vast bureau. Hij is in het bijzonder belast met de opmaak van de notulen van die vergaderingen.
De OCMW-raad heeft 4 bijzondere comités opgericht: het bijzonder comité sociale dienst, het bijzonder comité seniorenbeleid, het bijzonder comité eigendommen en financiën en het bijzonder comité personeelsbeleid en organisatie. Het bijzonder comité voor de sociale dienst beslist wel over steunaanvragen. BC Sociale Dienst Samenstelling van het BC Sociale Dienst: Jef Foubert (voorzitter), Roland Syvertsen, Antoine De Meyer, Ali Salhi, Freddy Van Gasse, Latifah Benlamchich, Yvan De Bruyne, Mark Van De Velde, Walther Bruwiere, Tjeu van Diessen (secretaris), Luc Vermeiren (ontvanger), Gerry Van de Steene (diensthoofd sociale dienst).
Ontvanger De ontvanger heeft heel wat taken: - de boekhouding, - de opmaak van de inventaris, de jaarrekeningen en de geconsolideerde jaarrekening, - de financiële analyses en het financiële beleidsadvies. Voor deze taken legt hij verantwoording af aan de secretaris. Daarnaast voert de ontvanger onafhankelijk nog andere taken uit. Hij is hoofd van het departement financiën. Hij gaat ook na of er wel centen zijn voor bepaalde plannen of aankopen. Hij bekijkt ook of alles volgens de wet- en regelgeving gebeurt. Ook moet de ontvanger de financiële belangen van het OCMW verzekeren.
Het bijzonder comité sociale dienst neemt alle individuele beslissingen over materiële en financiële hulp aan gezinnen en individuen. Het beslist over de opnames, al of niet met OCMWsteun, in de woonzorgcentra van het OCMW. BC Seniorenbeleid Samenstelling van het BC Seniorenbeleid: Jef Foubert (voorzitter), Kris Van Der Coelden, Liliane Verbeke, Mark Van De Velde, Freddy Van Gasse, Yvan De Bruyne, Walther Bruwiere, Marleen Vanhuffel, Latifah Benlamchich, Tjeu van Diessen (secretaris), Nele De Pagie (directeur seniorenzorg), Herman Van Landeghem (coördinator residentiële seniorenzorg), Elien Van de Wiele (administratief en facilitair coördinator), Peter Goossens (coördinator bouwwerken en ICT), Frans Vandermeiren (coördinator kwaliteit en bewonerszorg), Katelijne Vanderkerken (coördinator thuiszorg).
Wilt u de OCMW-raad bijwonen? Dat kan. De zittingen worden gehouden in de raadzaal om 19.00 uur in de Lodewijk De Meesterstraat 3, 9100 Sint-Niklaas. U kunt de data van de zittingen en de agenda raadplegen op www. ocmwsintniklaas.be. U vindt hier ook de publieke agenda, bondige
BC Eigendommen en Financiën Samenstelling van het BC Eigendommen en Financiën: Jef Foubert (voorzitter), Liliane Verbeke, Roland Syvertsen, Mark Van De Velde, Antoine De Meyer, Yvan De Bruyne, Rob
toelichting en verslagen. U kunt de publieke agenda en bondige toelichting bij de raad ook gratis via e-mail ontvangen. Hiervoor stuurt u uw actief e-mailadres door naar
[email protected].
9
10
3
BOUWPROJECTEN
Welkomstdrink voor nieuwe bewoners van de ouderenflats Sint-Rochus De ouderenflats Sint-Rochus aan Klein Hulst zijn allemaal verhuurd. Op 24 februari 2011 verwelkomde het OCMW de bewoners met een welkomstdrink in het dienstencentrum De Wilg.
Het OCMW had in 2011 3 bouwprojecten lopen in de seniorenzorg. De bouwplannen op de Gerdasite kregen ook meer vorm. Hier komen een nieuw woonzorgcentrum ter vervanging van het huidige woonzorgcentrum Ter Wilgen voor 75 bewoners, een tweede dienstencentrum en nog 10-15 woongelegenheden voor ouderen. Ook het nieuwe administratief centrum, bestemd voor de sociale dienst en voor de administratieve diensten van het OCMW, zal hier gebouwd worden. Het OCMW investeert in de nieuwbouwprojecten deze legislatuur en de komende jaren 90 miljoen euro, waarvan 70 miljoen euro in de vernieuwing van de woonzorgcentra. Intussen zitten alweer andere bouwprojecten in de pijplijn, die allemaal passen in de uitvoering van het zorgstrategisch plan, dat daarmee stilaan zijn voltooiing nadert.
De ouderenflats maken deel uit van het woonproject SintRochus dat afgelopen zomer al plechtig geopend werd. De 12 ouderenflats kwamen in de plaats van het vroegere kloostergebouw. Het gaat om een kleinschalig woonproject waarbij we verhuren volgens de regelgeving op de sociale verhuring. De huurders betalen maandelijks van 200 tot 550 euro en 31 euro extra voor onderhoud van trappenhal, lift en brandverzekering, maar de meesten betalen tussen de 200 en 300 euro. Personen die zich willen inschrijven voor een ouderenwoning, ouderenflat of serviceflat moeten wel voldoen aan enkele voorwaarden op het vlak van leeftijd, inwonerschap van Sint-Niklaas, inkomen en zorgbehoevendheid.
Het zorgstrategisch plan: bouw nieuwe woonzorgcentra op schema
In de nieuwe flats woonden bij de start 2 koppels, 3 alleenstaande mannen en 7 alleenstaande vrouwen. 3 bewoners (1 koppel en 1 vrouw) kwamen van de wachtlijst ouderenwoningen en van de wachtlijst serviceflats. De ouderen ingeschreven op de wachtlijsten van de ouderenwoningen en de serviceflats kregen immers voorrang om indien ze dat wensten, naar een ouderenflat te gaan. Op de wachtlijst staan op dat moment ook al 10 nieuwe kandidaat-huurders.
In januari 2010 startten twee nieuwbouwprojecten. In Belsele werd rond het oude Herfstrust in 2 fasen het nieuwe woonzorgcentrum Het Lindehof gebouwd. Eind juni 2011 verhuisden de bewoners van Herfstrust naar het eerste nieuwbouwgedeelte en in september volgde de officiële opening. Op de hoek van de L. De Meesterstraat en de Lamstraat staat woonzorgcentrum De Spoele in de steigers met 128 kamers ter vervanging van het oude RVT Albert-Elisabeth en de oudste vleugel van WZC Ter Wilgen.
In het voorjaar kon het OCMW 3 ouderenwoningen extra in gebruik nemen, zodat we nu in totaal over 33 ouderenwoningen beschikken, 11 in elke deelgemeente. De vroegere gemeenschapswoningen - 1 op elke site - waren immers vrijgekomen en kregen een grondige opfrisbeurt.
Begin 2011 startte de bouw van 60 serviceflats en een nieuwe centrale keuken in de Azalealaan in samenwerking met Serviceflats Invest. De nieuwe bewoners van de ouderenflats Sint-Rochus konden elkaar wat beter leren kennen op de welkomstdrink.
12
bouwprojecten
Woonzorgcentrum Het Lindehof: opening 1ste bouwfase Op 28 en 29 juni verhuisden 48 bewoners van het woonzorgcentrum en het kortverblijf Herfstrust en enkele bewoners van woonzorgcentrum Sint-Katharina in Sinaai naar het nieuwe woonzorgcentrum Het Lindehof. Met de onthulling van 3 lindebomen, versierd door de bewoners, opende op 23 september het eerste gedeelte van het nieuwe woonzorgcentrum Het Lindehof in de Kerkstraat in Belsele. Het nieuwe gedeelte heeft 44 bewonerskamers en 4 kamers voor kort- en vakantieverblijf. De nieuwbouw vervangt het oude Herfstrust en in 2013 ook Sint-Katharina in Sinaai. Het Lindehof wordt in 2 fasen gebouwd rond het oude rusthuis Herfstrust. De verhuis en de opening op zich verliepen dan wel vlekkeloos, het nieuwe gebouw kampt nog met kinderziekten en kent een moeizame start. Toch zette het personeel zijn beste beentje voor tijdens de open deur en dat was nodig want er kwamen al 750 bezoekers langs. Dat belooft voor de grote open deur als het gebouw volledig af en de tuin ingericht is. In oktober 2011 ging het oude Herfstrust tegen de vlakte en maakte zo plaats voor de start van de tweede bouwfase van woonzorgcentrum Het Lindehof. Naast het centrale gedeelte met inkom, burelen en vergaderruimte komt nog een tweede vleugel met nog eens 48 kamers, leefruimten en 2 kamers voor kortverblijf. Bewoners met dementie zullen er kunnen vertoeven in een omsloten tuin. Die tweede fase zal klaar zijn in de zomer van 2013. In Het Lindehof zullen dan in totaal 90 ouderen en 6 bewoners in kort- en vakantieverblijf kunnen wonen.
13
Woonzorgcentrum De Spoele: inrichting en afwerking bezig Eind 2010 stond de ruwbouw er en kon het metselwerk starten. Langs de straatzijden doet het gebouw vierkant aan. Je zou niet vermoeden dat er zich langs de binnenkant een rond open binnenplein ontwaart met daar rond wandelgangen en leefruimtes waar het natuurlijke licht aangenaam binnenvalt. 5 bouwlagen telt het nieuwe gebouw dat een oppervlakte heeft van 9.005 m² en ondergronds nog een dubbele parkeergarage telt van 4.771 m² met 127 parkeerplaatsen. De 128 bewonerskamers bevinden zich langs de 4 buitenkanten van het gebouw. Er komen ook 8 kamers voor kortverblijf.
Kunst bij de woonzorgcentra De VIPA-reglementering verplicht organisaties/voorzieningen, een bepaald percentage van de bouwkost te investeren in de integratie van een kunstwerk. Een deskundige jury samengesteld uit onder meer de beide architecten, twee afgevaardigden van de kunstcel van de Vlaamse Bouwmeester, de stedelijke adviseur monumentenzorg, Staf Van Bellingen en een vertegenwoordiger van Kunst in de stad, dragen Hannes Van Severen voor om het kunstproject in Belsele te realiseren en Sofie Muller voor het kunstproject De Spoele, nadat uit de beide oproepen tot kandidatuurstelling geen geschikte projecten naar voren kwamen.
Op 13 mei konden bezoekers tijdens Open wervendag de nieuwbouw voor de 1ste keer aanschouwen.
Het kunstproject ‘Onzen toren’ van Sofie Muller zal het binnenplein sieren en symboliseert een reusachtige levensboom die verwijst naar de kracht van generaties en familiale verbondenheid.
Eind 2011 was het metselwerk klaar en kon de binneninrichting beginnen. Het ganse bouwproject zit perfect op schema. De nevenaannemers zijn nog volop bezig met elektriciteit, sanitair, verwarming en het vast meubilair te installeren.
Aan het figuratieve project ‘Trapsculpturen’ van Hannes Van Severen kunnen verschillende betekenissen gegeven worden. De trappen kunnen staan voor de verschillende levensfasen, het begin en het einde maar ook voor de onmogelijkheid om nog trappen te lopen en de grens tussen het werkelijke en het onherkenbare, wat dan weer symbool kan staan voor ouderen met dementie. Er komen 5 trappen rond het woonzorgcentrum waarvan 1 op het woonzorgcentrum.
De kamers waren eind november zo goed als afgewerkt. Natuurlijk volgt dan nog de nodige inrichting en aankleding met los meubilair en gordijnen. De gangen, leefruimtes en gemeenschappelijke delen op de verdiepingen zitten in de afwerkingsfase. Voor de gelijkvloerse verdieping met de polyvalente zaal, de keukenruimte, de balie en het administratieve gedeelte staat de inrichting en afwerking ook nog op het programma. Voor de openstelling van de ondergrondse parking is het wachten op de oplevering. Intussen hebben onze aankoopdienst en de administratief en facilitair coördinator de handen vol met allerlei aankoopdossiers voor overgordijnen, signalisatie, meubilair, hooglaagbaden en noem maar op. En dan wordt het aftellen voor de verhuis en de officiële opening in het voorjaar van 2012. De directie seniorenzorg startte alvast met een werkgroep verhuis waar de eerste items op de agenda de personeelsplanning en de dienstberoostering waren.
14
bouwprojecten
Buitenaanleg verbindt ‘De Spoele’ met de serviceflats Vertrekkend rond ‘De Spoele’ wordt de omgeving in de buurt van de parking in de Azalealaan, het park en de serviceflats De Priesteragie, heringericht. Het parkgebied zal open en toegankelijk zijn en dienen als verbinding tussen de verschillende gebouwen. Begin 2012 zal de OCMW-raad de firma aanstellen die de buitenaanleg zal uitvoeren. Deze zal eerst starten met de buitenaanleg van het binnenplein, waar het kunstwerk komt, en de toegang naar woonzorgcentrum De Spoele.
15
Bouw 60 serviceflats en centrale keuken in de Azalealaan Op dinsdag 3 mei 2011 metselde OCMW-voorzitter Jef Foubert, bijgestaan door burgemeester Christel Geerts, het eerste metselwerk van de nieuwe serviceflats De Priesteragie in de Azalealaan. Serviceflats Invest bouwt daar voor het OCMW 60 serviceflats. Het OCMW heeft al 36 serviceflats in Zwijgershoek, de Goudbloem. Tegen het najaar van 2012 beschikt het OCMW dan in totaal over 96 serviceflats. Van de 60 serviceflats beschikken er 14 over 2 slaapkamers. Ondergronds komt een parking met 47 parkeerplaatsen en individuele bergruimte voor de bewoners. In de nieuwbouw komt ook de nieuwe centrale keuken van het OCMW waar gekookt zal worden volgens de methode van het ontkoppeld koken. Dat vraagt een gans andere manier van organiseren en werken van medewerkers. In de nieuwe keuken zal 4-maal per week gekookt worden. Het personeel hoeft dus niet meer in het weekend te komen werken. De firma Compass bereidt ons voor op deze omschakeling die, als alles volgens plan blijft lopen, er moet komen in april 2012. Eind 2011 kampt dit bouwproject toch met vertraging. Het OCMW dringt aan op meer versterking op de bouwwerf. De bouwwerken gingen van start in oktober 2010. Voor de bouw ruimden de vroegere lokalen van de technische dienst en het vroegere kaartershuisje plaats. Aansluitend aan het gebouw zal ook een nieuwe schakelcabine van Eandis gebouwd worden. Daar wordt de stroom voor een groot deel van de stad verdeeld. De bouw van deze 60 flats met ondergrondse parking en de nieuwe keuken betekent voor het OCMW een investering van 11 miljoen euro. Intussen melden zich volop geïnteresseerde kandidaat-bewoners aan. Begin mei 2011 waren er al 115 kandidaten voor de nieuwe serviceflats. De nieuwe flats zijn gegeerd om hun ligging.
16
bouwprojecten
Namen voor de nieuwbouwprojecten De namen van onze twee nieuwe woonzorgcentra en de nieuwe serviceflats in de Azalealaan zijn in het voorjaar gekend. Elk verwijzen ze naar de geschiedenis van de buurt waarin ze gelegen zijn.
Woonzorgcentrum Het Lindehof Een naam verwijzend naar de brouwerij die vroeger aan de overzijde van het rusthuis gevestigd was. Deze had de naam Les Tilleuls, wat vertaald wordt als de Linden of de Lindebloesems. Door zijn grote natuurlijke levenskracht en zijn vele symbolische kwaliteiten – vruchtbaarheid, rechtvaardigheid, vrijheid, samenhorigheid en vriendschap – is een naam met een verwijzing naar de lindeboom passend voor het nieuwe woonzorgcentrum in Belsele.
Woonzorgcentrum De Spoele De oorsprong van de naam ligt in de textielsector die voor de stad Sint-Niklaas zeer belangrijk is geweest. Vanaf 1920 stond ook aan de overkant van de Lamstraat een fabriekscomplex. De Spoele verwijst naar een snelspoel of schietspoel die gebruikt wordt in een weefgetouw.
Serviceflats De Priesteragie Dit toponiem, dat vermoedelijk voor het eerst opduikt in de parochiekaart van landmeter Jeremias Semeelen uit 1641, verwijst naar de schenking door de Vlaamse gravin Johanna van Constantinopel van de zogenaamde papenakkers of priesteragie-gronden aan de pas opgerichte Sint-Nicolaasparochie. Deze schenking, die op 9 oktober 1219 onder impuls van de Doornikse bisschop Gosuinus tot stand kwam, omvatte zes bunders – circa 8 ha – braakliggende grond ten zuiden van de (huidige) Ankerstraat. Zij was bedoeld voor de bouw van een kerk en een pastorie en de aanleg van een kerkhof en omvatte ook terreinen die moesten dienen om in het levensonderhoud van de dienstdoende priesters te voorzien. Met de naam De Priesteragie wordt de band tussen het nieuwe gebouw, de Priesteragiewijk en de historische oorsprong geaccentueerd. Met dank aan stadsarchivaris Piet Van Bouchaute.
17
Beperkte renovatie voor woonzorgcentrum De Plataan De OCMW-raad koos voor een beperkte aanpassing van WZC De Plataan met herinrichting van de 2-persoonskamers tot 1-persoonskamers. Na overleg met het VIPA (Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden) bleek dat het VIPA geen garantie gaf op subsidie gezien het hoge kostenplaatje. Een grondige verbouwing zou wellicht duurder uitvallen dan een nieuwbouw. Op langere termijn komt er een nieuw zorgstrategisch plan met een alternatief voor de huidige Plataan.
Overleg met Sint-Niklase Maatschappij voor Huisvesting voor extra ouderenwoningen in Nieuwkerken en Sinaai Zoals voorzien in het zorgstrategisch plan wil het OCMW extra ouderenwoningen in de deelgemeenten. In Nieuwkerken kocht het OCMW al eerder grond aan, aanpalend aan de bestaande ouderenwoningen. Ook in Sinaai is er voldoende ruimte beschikbaar om uit te breiden met 10 tot 15 ouderenwoningen. De Sint-Niklase Maatschappij voor Huisvesting (SMVH) ging akkoord om gesprekken op te starten over de realisatie en verhuring van ouderenwoningen in Nieuwkerken en in Sinaai. De verhuring van woningen specifiek voor ouderen is opgenomen in de doelgroepennota uitgewerkt door de lokale woonraad van Sint-Niklaas. De gemeenteraad moet wel nog de voorwaarden goedkeuren zodat de SMVH woningen kan verhuren die specifiek voor ouderen bestemd zijn.
Bij de plannen voor het ontwerp van het nieuwe woonzorgcentrum en het dienstencentrum op de Gerdasite wordt extra ruimte voorzien om in een volgende fase uit te breiden met 45 woonzorgbedden ter vervanging van het WZC De Plataan.
De Gerdasite eindelijk in de planfase Beeldstudie laat zien hoe de Gerdasite er kan uitzien
voor de ontwerpers van de nieuwbouwprojecten en hielp de stad bij de opmaak van het Ruimtelijk Uitvoeringsplan (RUP). Ook De Klokke en Interwaas hebben er immers bouwplannen. Interwaas hoopt aansluitend bij de Klokkedreef nog enkele bouwkavels te realiseren. En De Klokke wil graag een 12-tal woongelegenheden voor personen met een beperking ergens op het terrein.
De bouwplannen op de Gerdasite van het OCMW Sint-Niklaas aan de Abingdonstraat kregen in 2011 meer en meer vorm. Op de gronden die een oppervlakte hebben van bijna 2 ha, gaat het OCMW een nieuw administratief centrum, een nieuw woonzorgcentrum met 75 woongelegenheden, 10 tot 15 assistentieflats of -woningen en een tweede dienstencentrum bouwen. Dat was al langer geweten.
De Gerdasite is tot op vandaag een ietwat geïsoleerd binnengebied binnen de stad. De beeldstudie pikt in op het pleinmodel dat als meest geschikte model uit het eerder opgemaakte masterplan door de Intercommunale Land van Waas – nu Interwaas - kwam en maakt van de Gerdasite een verkeersluw rustgevend binnengebied met veel groen en een waterpartij. De site opent zich naar de omliggende straten met verkeersluwe doorsteken. De gebouwen situeren zich vooral aan de randen en trekken de aandacht met beeldbepalende koppen. Het binnengebied is (grotendeels) toegankelijk met enkele private delen voor De Klokke, de assistentiewoningen of -flats en het woonzorgcentrum. De makers van de beeldstudie zien de bebouwing vooral aan de randen met
Het OCMW kocht de gronden in 2006. Eind 2007 lieten stad en OCMW een masterplan opmaken door het toenmalige Intergemeentelijk Samenwerkingsverband Land van Waas (ICW) - nu Interwaas - voor de invulling van de OCMW-gronden. Uit het masterplan werd het pleinmodel als meest geschikte oplossing voor de Gerdasite gekozen. De OCMW-raad liet in 2010 een beeldstudie opmaken door het bureau Planners dat moest aangeven hoe de site optimaal benut kon worden. Tegelijk wou het OCMW ook alle kansen benutten om via de gronden zuurstof te geven aan de wijk en de omliggende straten. De beeldstudie vormde eveneens de vertrekbasis
18
seniorenzorg
het oog op het groene hart. De bebouwing vormt zo een nieuwe voorkant en trekt de aandacht, niet alleen met beeldbepalende koppen, maar ook met heldere (onder)doorgangen, een luw zonneterras… Kortom: de gebouwontwerpen zouden een soort van architectuur in de tuin moeten vormen met aandacht voor de opbouw en de hoogte van de volumes en de overgang tussen binnen en buiten.
Op 15 september stelde de raad een vrouwelijk ontwerpersduo aan, met name het architectenbureau ECTV (Els Claessens – Tania Vandenbussche) uit Gent. ECTV haalde het van de andere kandidaten met een concept van voorontwerp voor een compact rechthoekig gebouw met patio. Daarmee volgde de OCMW-raad het unanieme advies van de Vlaamse Bouwmeester. Het OCMW heeft in de meerjarenplanning bijna 12 miljoen euro voorzien voor de nieuwbouw.
Aan de Abingdonstraat tussen De Klokke en de nieuw te bouwen woningen, toont het binnengebied zich naar de straatzijde. Het nieuwe administratief centrum zou hier architectonisch als ‘filter’ worden ingeschoven in het groen, een beetje teruggetrokken ten opzichte van de Abingdonstraat waardoor de tuin tot aan de Abingdonstraat komt. Verderop op de site in het noordelijk gedeelte, situeert zich het nieuwe woonzorgcentrum dat zich richt naar het groene open plein en zo een nieuwe voorkant vormt. Tegelijk vormt het een antwoord op de huidige rafelige achterkanten.
Het Nieuwe Administratief Centrum zou een compact rechthoekig gebouw zijn met een patio als centraal element, die zichtbaar is vanuit de Abingdonstraat. De publiekszone met onthaal, wachtzones en gespreksruimtes, raadzaal en vergaderzalen situeren zich langs de straatzijde. De personeels- en burelenzone bevindt zich langs de parkzijde. Beide staan met elkaar in contact via de patio die doorzicht biedt en voor rechtstreeks daglicht en verluchting zorgt in alle ruimtes. De patio vormt ‘een warme pit’ voor een open huis volgens de architecten. Aan de straatzijde zou de nieuwbouw 2 bouwlagen tellen, langs de parkzijde 3.
Auto’s kunnen tot bij het woonzorgcentrum geraken maar zouden het terrein niet kunnen doorsteken. Parkeren gebeurt zoveel mogelijk ondergronds. Waar de ondergrondse parkeergelegenheid met een 130-tal plaatsen zich precies zal situeren, ligt nog open. Bedoeling is om indien mogelijk de fundamenten van de bebouwing te benutten om kostenefficiënt te werken.
Het gebouw is zeer flexibel in te richten en aanpasbaar aan wijzigingen in de dienstverlening en de indeling van de kantoren, zoals door het OCMW gevraagd. Ondergronds komt parkeerruimte, maar de precieze inplanting wordt nog verder bekeken in overleg met het OCMW.
De buurt kon tijdens het openbaar onderzoek op een infovergadering van 27 juni 2011 kennismaken met de plannen van het OCMW.
Het ingediende ontwerp is een eerste voorontwerp. Eind september ging een stuurgroep van het OCMW met de architecten aan tafel zitten om het ontwerp verder uit te werken. Intussen is ook het Ruimtelijk Uitvoeringsplan (RUP) goedgekeurd. Tegen februari 2012 zou het uiteindelijke ontwerp van de buitenkant van het gebouw dan klaar zijn en kan de bouwaanvraag gebeuren. Het OCMW zou graag in het najaar van 2012 met de voorbereidende werken van de bouw willen starten. Ten vroegste eind 2014 zou het nieuw administratief centrum dan instapklaar zijn.
Voorontwerp van het Nieuw Administratief Centrum
Ook ontwerper aangesteld voor het woonzorgcentrum Hier zaten we eveneens in de ontwerpfase. In juli 2011 is de ontwerpwedstrijd voor het nieuwe woonzorgcentrum uitgeschreven. De OCMW-raad heeft op de valreep eind 2011 architectenbureau Llox architecten uit Wilrijk aangeduid om het nieuwe woonzorgcentrum op de Gerdasite te ontwerpen. Het nieuwe woonzorgcentrum zal 75 bewoners huisvesten en een dienstencentrum, met mogelijkheid voor uitbreiding tot 120 bewoners. 8 ontwerpbureaus dongen mee naar de opdracht via een onderhandelingsprocedure met bekendmaking. Llox architecten tekende ook al het ontwerp van het nieuwe woonzorgcentrum De Spoele.
Om snel vooruit te kunnen gaan, liep tijdens het openbaar onderzoek ook al de ontwerpwedstrijd voor het administratief centrum via de Vlaamse Bouwmeester. In de paasvakantie koos de Vlaamse Bouwmeester in samenspraak met het OCMW 5 architectenbureaus die mochten meedingen om het winnende ontwerp te maken voor het nieuwe administratief centrum van het OCMW op de Gerdasite.
We kijken uit naar het definitieve ontwerp. Voor het nieuwe woonzorgcentrum is verder nog geen concrete timing mogelijk. We zijn hiervoor immers afhankelijk van de subsidietoezegging van het VlPA.
19
4
seniorenzorg
4.1 Werking bijzonder comité seniorenbeleid In 2011 kwam het bijzonder comité seniorenbeleid 9 maal samen. Voornaamste punten die behandeld zijn: • uitwerking zorgstrategisch plan OCMW • jaarverslagen van gezinszorg, kortverblijf, dagverzorgingscentrum, lokaal dienstencentrum • opvolging realisatie bouwwerken project WZC De Spoele en project WZC Het Lindehof • realisatie nieuwe serviceflats in combinatie met nieuwe keuken
• •
nieuwe personeelsformatie Seniorenzorg verbouwing woonzorgcentrum De Plataan
22
seniorenzorg
4.2 Overzicht van de woonzorgcentra
Woonzorgcentrum Herfstrust -vanaf 01/07/2011 Het Lindehof Kerkstraat 11 te 9111 Belsele beschikbare woongelegenheden: 44 en 4 woongelegenheden voor kortverblijf
Het OCMW Sint-Niklaas beheert volgende woonzorgcentra: Woonzorgcentrum Albert-Elisabeth Lodewijk De Meesterstraat 5 te 9100 Sint-Niklaas beschikbare woongelegenheden: 45
Woonzorgcentrum Ter Wilgen Hospitaalstraat 10 te 9100 Sint-Niklaas beschikbare woongelegenheden: 265
Woonzorgcentrum De Plataan Hospitaalstraat 12 te 9100 Sint-Niklaas beschikbare woongelegenheden: 120 Woonzorgcentrum Sint-Katharina Vleeshouwersstraat 10 te 9112 Sinaai beschikbare woongelegenheden: 54 Woonzorgcentrum Populierenhof Turkyen 2 te 9100 Nieuwkerken-Waas beschikbare woongelegenheden: 80
Aantal opnamemogelijkheden Woonzorgcentra
2008
2009
2010 2011
Gemiddelde leeftijd 2008
2009
2010 2011
Bezettingscijfer 2008
2009
2010
2011
Albert-Elisabeth
45
19
20
18
19
77
77
79
81
96,81%
96,85%
96,91%
96,33%
De Plataan
120
59
54
39
51
82
82
82
84
95,13%
96,46%
97,05%
93,44%
Sint-Katharina
54
18
9
10
8
83
83
83
80
96,07%
98,16%
97,51%
90,76%
Populierenhof
80
28
19
17
18
84
82
82
83
94,52%
96,61%
96,94%
97,20%
Herfstrust
44
8
9
9
17
86
79
79
86
98,26%
95,72%
85,73%
90,55%
Ter Wilgen
265
62
66
60
65
82
81
81
82
94,62%
96,33%
96,45%
91,37%
23
4.3 Serviceflats
4.4 Kortverblijf
Centrum voor kortverblijf (voorheen WZC Herfstrust – sinds 1 juli WZC Het Lindehof) Kerkstraat 11 9111 Belsele Het OCMW Sint-Niklaas beschikt momenteel over vier erkende bedden voor kortverblijf. Deze zijn ondergebracht in het woonzorgcentrum Herfstrust te Belsele. Op 1 juli 2011 verhuisden ze samen met de bewoners van het oude woonzorgcentrum Herfstrust naar de nieuwbouw Het Lindehof. Die is gelegen op dezelfde locatie en vervangt de oude infrastructuur. Serviceflats De Goudbloem Zwijgershoek 10 9100 Sint-Niklaas
Een cliënt kan maximaal 60 dagen aaneensluitend in kortverblijf vertoeven binnen dezelfde instelling. Dit kan uitgebreid worden naar maximaal 90 dagen. Deze uitbreiding dient dan gestaafd te worden door een interdisciplinair overleg van de betrokken disciplines van het woonzorgcentrum.
Het OCMW van Sint-Niklaas beschikt sinds eind januari 2009 over 36 serviceflats.
Met de kamers voor kortverblijf bieden we aan de mantelzorgers, die dagdagelijks voor hun ouders, partners en familie zorgen, de mogelijkheid om eens met vakantie te gaan. Bovendien zorgt het kortverblijf voor een passende opvang van zorgbehoevende personen wanneer de mantelzorger of het familielid hiervoor niet kan instaan door ziekte.
Een serviceflat is erop gericht om de bewoners zo optimaal en zelfstandig mogelijk te laten wonen. Het aanbod van hulp- en dienstverlening kan op vraag van de bewoners. In 2011 waren er 2 nieuwe opnames.
Sinds 1 juli 2009 zijn de kortverblijven binnen het OCMW gelinkt aan het ‘Digitaal Netwerk Kortverblijf Oost-Vlaanderen Online’. Met dit initiatief wil het Provinciebestuur van Oost-Vlaanderen de mogelijkheid creëren om de beschikbare en erkende plaatsen kortverblijf binnen de provincie Oost-Vlaanderen op een digitale wijze in kaart te brengen. Inmiddels werken alle provincies binnen Vlaanderen samen en worden alle beschikbare plaatsen binnen de erkende centra over heel Vlaanderen digitaal in kaart gebracht.
Relevante cijfergegevens SERVICEFLATS 2011 Aantal aanwezigheidsdagen serviceflats.................13.017 Gemiddelde verblijfsduur............................1.084,75 dagen Gemiddelde bezette serviceflats..................................... 35 Geslacht............................................................................... Aantal mannen................................................................ 19 Aantal vrouwen............................................................... 32 Leeftijd................................................................................. Gemiddelde leeftijd......................................................... 72 Leeftijd jongste bewoner................................................. 67 Leeftijd oudste bewoner.................................................. 91 Gezinssamenstelling........................................................... Alleenstaanden............................................................... 21 Echtparen....................................................................... 15 Reden van opname in een serviceflat................................. Einde huurcontract............................................................ 0 Dichter bij kinderen gaan wonen....................................... 0 Woning onvoldoende aangepast........................................ 2 Verminderde zelfredzaamheid........................................... 0
24
seniorenzorg
Relevante cijfergegevens KORTVERBLIJF
2008 2009 2010 2011
Aantal aanwezigheidsdagen kortverblijf
1.132
Bezettingspercentage
78,35% 75,78% 76,83% 86,10%
Gemiddelde verblijfsduur (in dagen)
32 dagen
31,62 dagen
28,13 dagen
29,93 dagen
Aantal mannen in kortverblijf
10
17
15
14
Aantal vrouwen in kortverblijf
26
15
23
28
Gemiddelde leeftijd
1.014
1.105
1.257
78 jaar
78 jaar
81 jaar
80 jaar
leeftijd jongste bewoner
51 jaar
33 jaar
52 jaar
60 jaar
leeftijd oudste bewoner
96 jaar
97 jaar
98 jaar
92 jaar
Reden opname kortverblijf crisisopvang
2,78% 0%
2,76% 2,39%
ontlasting mantelzorger
41,67%
18,75%
18,32%
9,50%
afwezigheid mantelzorger
0%
18,75%
10,52%
21,50%
herstel na ziekte
27,78%
28,12%
36,84%
23,80%
tijdelijk verminderde zelfredzaamheid
14,30%
palliatieve setting
3,13%
0%
6%
woning niet aangepast
3,13%
5,26%
0%
28,12%
5,26%
11,90%
0%
afwachting van definitieve opname in woonzorgcentrum 19,44%
25
4.5 Dagverzorgingscentrum
Dagverzorgingscentrum De Sprankel Hospitaalstraat 12 9100 Sint-Niklaas Het OCMW Sint-Niklaas beschikte in oorsprong over 10 erkende verblijfseenheden voor dagverzorging. In 2008 is er een erkenning bijgekomen voor 5 extra verblijfseenheden, wat het totaal op15 brengt. Het dagverzorgingscentrum is ondergebracht in de gebouwen van het woonzorgcentrum De Plataan. Het dagverzorgingstehuis richt zich vooral naar gebruikers die geen intensieve medische behandeling en toezicht nodig hebben, maar wel behoefte aan (re-)activering, verpleging, verzorging, toezicht en/of begeleiding in de activiteiten van het dagelijkse leven. Door deze opvang kunnen deze gebruikers langer in de thuissituatie blijven, en kunnen de mantelzorgers overdag eens op adem komen.
Relevante cijfergegevens Reden van opname in het dagverzorgingscentrum : • Vermindering van de belasting van de mantelzorger: 30 • Proefperiode voor definitieve opname: 3 • Zinvolle dagbesteding: 4 • Sociaal isolement: 9
In de loop van 2011 zijn 2.487 aanwezigheidsdagen gerealiseerd, wat een gemiddelde bezetting van 9,95 aanwezigen per dag omvat. Het aantal mannen dat aanwezig was in het dagverzorgingscentrum bedraagt 24 en het aantal vrouwen 22.
Woonsituatie: • Alleenstaand: 11 • Samenwonend met partner: 30 • Samenwonend met familielid: 5
De gemiddelde leeftijd bedraagt 78; de jongste gebruiker was 62, de oudste 93 jaar. 32 gebruikers waren RVT-gerechtigd, 14 gebruikers hadden het ROB-statuut.
Ongeveer 90% van de gebruikers wordt opgehaald met de liftbusjes van het OCMW. 10% van de gebruikers wordt gebracht door mantelzorgers.
27 gebruikers waren dementerend.
26
seniorenzorg
4.6 Thuiszorgcentrum
1. Cel info en advies Vragen met betrekking tot informatie en advies worden opgenomen door de cel informatie en advies. De opdrachten van info en advies zijn als volgt samen te vatten:
Cijfers multidisciplinair team
A.Ten aanzien van de individuele gebruiker, mantelzorger Een informatieve en adviserende opdracht Het beluisteren van de zorgvraag en het detecteren van de vraag achter de vraag, het aanreiken van objectieve informatie, relevant voor de zorgvraag. Het aanreiken, op objectieve wijze, van de nodige oplossingen met vooren tegenaanwijzingen. Hierdoor het kader creëren waardoor zorgvragers zelfstandig een keuze kunnen maken en op weg gezet worden. De methodieken zijn ontvangst op het bureel en huisbezoek. Dit tracht men te realiseren binnen de 5 werkdagen na aanmelding.
vertegenwoordigd zoals:
In 13 dossiers werd een interdisciplinair team georganiseerd. Tijdens deze bijeenkomsten werden verschillende disciplines
• eigen diensten gezinszorg: • huisarts: • thuisverpleging: • algemene sociale dienst OCMW: • sociale dienst ziekenhuis: • dagverzorgingscentrum • dienst thuisbegeleiding: • sociale dienst psychiatrie: • dienst opvoedingsondersteuning: • comité bijzondere jeugdzorg: • CLB: • sociale dienst rusthuis:
Een verwijzende en toeleidende opdracht Wanneer de zorgvrager een beslissing genomen heeft, zorgt info en advies indien gewenst voor de verdere toeleiding naar de juiste zorgcontext en staat dan in voor de nodige communicatie, organisatie en overdracht van informatie, zowel naar de interne als externe partners.
13 3 5 7 3 1 5 3 5 3 5 1
Volgende elementen waren aanleiding tot het organiseren van een teamoverleg:
• voorbereiding ontslag ziekenhuis en organisatie van de
Een coördinerende opdracht Zorgdossiers, zorgtoeleiding en zorgoverdracht kunnen vaak complex en/of urgent zijn. De bijkomende methodiek van zorgcoördinatie is dan wenselijk om tot een éénduidige zorgorganisatie te komen met betrokken gebruiker, zijn mantelzorgers en alle betrokken partners en hulpverleners. Info en advies staat in voor de coördinatie van het multidisciplinair overleg: het samenroepen van de betrokken deelnemers, vaststellen van tijdstip en locatie, verslaggeving en de administratieve opvolging van de dossiers.
thuiszorg:4
• complexe problemen en organisatie van de thuiszorg: • info-uitwisseling en strategiebepaling: • opvolgoverleg: • toenemende zorgbehoefte en organisatie van de thuiszorg:
27
1 1 5
3
Het multidisciplinair overleg is en blijft een actuele methodiek die vrij intensief lijkt maar op termijn leidt tot een betere efficiëntie. Binnen de thuiszorg wordt dit opgenomen door zorgcoördinatoren. In de toekomst wordt bekeken in hoeverre deze methodiek, via het casemanagement én in samenwerking met de algemeen sociale dienst, kan worden doorgetrokken voor dossiers waar de niet-traditionele thuiszorgpartners zijn betrokken. B. ten aanzien van de intermediairen Het middenveld van socio-culturele organisaties, gebruikersverenigingen zoals zelfhulpgroepen, vrijwilligersverenigingen én de professionele context waarbij de netwerken binnen het zorgverleningsveld belangrijk zijn, scholen en opleidingen: het zijn doelgroepen die beoogd worden om op een bredere schaal informatie met betrekking tot zorgverlening te verspreiden. Een goede informatie van deze doelgroepen heeft een multiplicatoreffect, gezien hun beïnvloedende kracht ten aanzien van potentiële gebruikers van dienstverlening. Deze informatie behelst niet alleen de organisatie van de zorg, maar tevens het organiseren van infomomenten betreffende onderwerpen en items waarover veel vragen leven binnen de diverse doelgroepen. Hiermee vindt de cel info en advies aansluiting bij de opdracht van het lokaal dienstencentrum en wordt dit dan ook ingebed in de informatieve programmatie van het dienstencentrum.
28
seniorenzorg
THUISZORGCENTRUM ’T PUNT MAAKT DEMENTIE BESPREEKBAAR
Tegelijk liep er de tentoonstelling ‘Dementie uit de mist’ van dinsdag 18 oktober tot en met donderdag 24 november 2011. Ook alle medewerkers van ’t Punt leerden en leren nog omgaan met dementie. ’t Punt, het thuiszorgcentrum opgericht door het OCMW van SintNiklaas, zet daarmee een stap naar een dementievriendelijke gemeente.
Vlaanderen telt vandaag zo’n 100.000 personen met dementie, van wie ongeveer 65% thuis woont, al dan niet omringd door familie, kennissen en vrienden. Als we dit cijfer doortrekken naar Sint-Niklaas, zouden er in Sint-Niklaas momenteel meer dan 1100 personen met dementie zijn. Dit cijfer zou volgens de Vlaamse overheid met 30 % stijgen tegen 2020. Woensdag 19 oktober 2011, traditioneel de dag van de verzorgende, lanceerde ’t Punt haar dementiewerking. Beter leren omgaan met dementie wordt een uitdaging voor de hele samenleving.
Dementie zichtbaar maken Mensen worden ouder. Woonzorgcentra moeten focussen op de zwaarst zorgbehoevenden. Personen met dementie die vaak lichamelijk niets mankeren, worden meer en meer thuis opgevangen. Zowat iedereen zal dus in de toekomst met dementie worden geconfronteerd: als patiënt, als partner, als familielid,
Thuiszorgcentrum ’t Punt is zich sinds enkele jaren bewust van deze uitdaging. “Mensen die thuiszorg komen vragen, komen vaak binnen met een heel andere vraag. Bij een gesprek, merken we dan dat er meer aan de hand is. Ook onze verzorgenden en poetshulpen die aan huis komen, signaleren hun wijkverantwoordelijke mogelijke thuissituaties waarbij dementie speelt. ’t Punt bereidt daarom reeds enkele jaren stapsgewijs “een dementievriendelijke werking” voor. Enerzijds kiezen we daarbij voor een getrapte invoering. Anderzijds focussen we niet alleen op de persoon met dementie maar ook op de mantelzorgers rond hen.”
vriend, collega, buur, enz. Een dementievriendelijke samenleving veronderstelt dat we dementie anders benaderen. Dementie is een verschrikkelijke aandoening, maar er is meer. Mensen met dementie blijven mensen.
Wie met een vraag zit over dementie, kan voortaan bij twee experten in dementie terecht. Zij willen partner en familie ondersteunen en bijstaan, om een goede levenskwaliteit thuis te behouden. Bellen voor een afspraak kan naar ’t Punt, tel. 03 778 68 68 of e-mail naar
[email protected].
29
Vaak raken zij en hun partner geïsoleerd en nemen ze niet meer deel aan het maatschappelijk leven. Veel mensen weten dan weer niet hoe ermee omgaan. ’t Punt, het thuiszorgcentrum van het OCMW Sint-Niklaas, speelt in op het plan van Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen voor een dementievriendelijke beeldvorming en zorg.
Nieuwe uitdagingen voor de nabije toekomst zijn het “Levensverhaal”, het verder zetten van het therapeutische effect van de aanwezigheid van een hond in het dagverzorgingscentrum en in het woonzorgcentrum, de doorstart van de Praatcafés Dementie en de ontwikkeling van een procedure in samenwerking met de Lokale Politie om dolende senioren snel terug te vinden.
Getrapte werking Eerst volgden twee medewerkers een opleiding tot expert in dementie (referentiepersoon dementie). De bedoeling van referentiepersonen is dat zij hun verkregen kennis en inzichten ter beschikking stellen van dementerende mensen, mantelzorgers (partner, familie, buren) en collega’s.
“Allemaal samen heffen we de taboes
Vervolgens ‘dompelden’ we onze wijkverantwoordelijken onder in de wereld van dementie zodat zij zich in hun contacten met de cliënten met dementie, beter kunnen inleven en dus adequater kunnen inspelen op de noden.
over dementie op en wapenen we de samenleving in de omgang met dementie. Allemaal samen halen we
Ook alle polyvalente verzorgenden/poetshulpen sensibiliseren en vormen we om oog te hebben voor dementie. Onze werkgroep dementie thuiszorg ontwikkelde voor hen ook reeds een observatieformulier dat verzorgenden en poetshulpen via eenvoudige vragen in staat stelt om een mogelijke dementieproblematiek vroegtijdig te signaleren. Vele signalen worden vaak niet opgemerkt waardoor de uiteindelijke diagnose niet of zeer laat gesteld wordt. In samenwerking met het Expertisecentrum Dementie Meander lieten wij al onze medewerkers de film ‘Verdwaald in het Geheugenpaleis’ zien, een debuutfilm van Klara Van Es over leven met dementie doorheen de ogen van een groep mensen met de ziekte.
dementie uit de mist….”
30
seniorenzorg
2. De thuiszorgorganisatie Dienst voor Gezinszorg: jaartotaal 2011 Maand
Gepresteerde uren
Inkomsten
januari
3.528,00
€ 15.241,29
januari (reg)
-0,50
-€ 1,76
februari
3.343,25
€ 14.387,97
maart
3.885,25
€ 16.384,46
1° kwartaal 2011
10.756,00
€ 46.011,96
april
3.323,25
€ 13.970,99
mei
3.984,00
€ 16.520,99
juni
3.455,00
€ 14.450,35
juni (reg)
-€ 13,44
2° kwartaal 2011
10.762,25
44.928,89
juli
2.563,25
€ 10.920,56
augustus
3.252,75
€ 13.711,32
september
3.388,75
€ 14.273,43
3° kwartaal 2011
9.204,75
€ 38.905,31
oktober
3.085,75
€ 12.929,98
november
2.992,00
€ 13.078,42
december
3.258,50
€ 14.081,02
4° kwartaal 2011
9.336,25
€ 40.089,42
40.059,25
€ 169.935,58
De dienst voor gezinszorg staat op jaarbasis 284 gezinnen bij. > Indeling volgens leeftijdsstructuur: Leeftijdsgroep
Gezinszorg
%
≤ 50 jaar
35
12,32%
51 – 55 jaar
16
5,63%
56 – 60 jaar
11
3,87%
61 – 65 jaar
18
6,34%
66 – 70 jaar
21
7,39%
71 – 75 jaar
36
12,68%
76 – 80 jaar
44
15,49%
81 – 85 jaar
59
20,77%
86 – 90 jaar
34
11,97%
ouder dan 90 jaar
10
3,52%
Totaal
284
100%
31
> Indeling volgens Bel-score: Bel-profielschaal
Gezinszorg
%
< 20
93
32,75%
20 – 34
95
33,45%
≥ 35
96
33,80%
Totaal
284
100%
> Gezinnen en ouderen In 2011 werden 75 gezinnen en 209 ouderen geholpen. Aantal nieuwe hulpverleningen: 83 Aantal stopzettingen: 79
Personenalarmsysteem voor ouderen JAAR 2011
Bijdragen
1° KWARTAAL
1.156,23 €
2° KWARTAAL
1.220,99 €
3° KWARTAAL
1.220,99 €
4° KWARTAAL
1.358,25 €
TOTAAL:
4.956,47 €
Gemiddelde cliëntbijdrage per kwartaal: 46,29 euro Aantal cliënten in 2011: 30
> Aantal cliënten/leeftijdscategorie Leeftijd
Aantal
Procentueel
50 of jonger
0
0,00%
51-65
0
0,00%
66-75
4
13,33%
76-85
13
43,33%
86-90
6
20,00%
ouder dan 90
7
23,33%
30
100,00%
32
seniorenzorg
MAALTIJDEN 2011
Aantal cliënten
Aantal maaltijden
Aantal maaltijden per dag
Inkomsten
Gemiddelde bijdrage/ maaltijd
Januari
289
6.175
199
€ 26.879,60
€ 4,35
Februari
301
5.840
209
€ 25.474,80
€ 4,36
Maart
321
6.414
207
€ 27.919,15
€ 4,35
April
322
5.877
196
€ 25.588,85
€ 4,35
Mei
335
6.360
205
€ 27.738,75
€ 4,36
Juni
367
6.024
201
€ 26.329,10
€ 4,37
Juli
367
6.248
202
€ 27.386,35
€ 4,38
Augustus
393
6.221
201
€ 27.172,25
€ 4,37
September
388
5.871
196
€ 25.677,15
€ 4,37
Oktober
427
6.002
194
€ 26.287,35
€ 4,38
November
428
5.807
194
€ 25.595,40
€ 4,41
December
428
6.251
202
€ 27.631,60
€ 4,42
€ 319.680,35
€ 4,37
Totaal
73.090
> Aantal cliënten/leeftijdscategorie (warm + diepvries) Leeftijd
Aantal
Procentueel
50 of jonger
14
3,27%
51-65
45
10,51%
66-75
84
19,63%
76-85
182
42,52%
86-90
80
18,69%
ouder dan 90
23
5,37%
Totaal
428
100,00%
Totaal aantal cliënten warme maaltijden 2011: 428 Totaal aantal cliënten diepvriesmaaltijden 2010: 73.090
33
POETSDIENST > Leeftijdsgroep alle cliënten poetsdienst 2011
Aantal cliënten
Procent
≤ 50 jaar
17
4,72 %
51 - 65 jaar
52
14,44 %
66 - 75 jaar
64
17,78 %
76 - 85 jaar
159
44,17 %
86 - 90 jaar
56
15,56 %
> 90 jaar
12
3,33 %
Totaal
360
100,00 %
2011
Aantal cliënten
Procent
< 20
238
66,11 %
20 - 34
70
19,44 %
≥ 35
52
14,44 %
Totaal
360
100,00 %
> Belscore poetsdienst
> Nieuwe cliënten poetsdienst 2011
Aantal cliënten
Procent
Andere
1
1,56
De client komt uit eigen beweging
32
50,00
Directe omgeving (familie, buren, verenigingsleven)
15
23,44
Eigen OCMW-diensten
5
7,81
Geestelijke gezondheidszorg (psychiatrie)
2
3,13
Lichamelijke gezondheidszorg (ziekenhuis)
9
14,06
Totaal
64
100,00
Aantal cliënten
Procent
2
3,23
8
12,90
de gebruiker wenst niet langer hulp: andere reden
8
12,90
de gebruiker is verhuisd
1
1,61
de gebruiker is overleden
14
22,58
de gebruiker is opgenomen in een rusthuis
15
24,19
andere reden
14
22,58
Totaal
62
100,00
DOORVERWIJZING DOOR
> Stopzettingen poetsdienst 2011 REDEN de hulp is niet meer nodig (= de hulpvraag is niet langer aanwezig) de gebruiker wenst niet langer hulp: de gebruiker heeft een alternatief
34
seniorenzorg
4.7 Kwaliteitswerking
Valbeleid • de resultaten van de valregistraties zijn geëvalueerd in de werkgroep • er was een sensibilisatiecampagne met foto’s • een osteoporose-screening vond plaats in onze woonzorgcentra in samenwerking met de CRA’s (coördinerend adviserend arts) • overleg met valexpertisecentrum Vlaanderen (K.U.Leuven) in verband met de implementatie valpreventierichtlijn
Herwerkte procedures kwaliteitshandboek communiceren • verdere ontwikkeling en uitschrijven van bijlagen aan de procedures Hygiënebeleid • wegens uitstel publicatie infectiedraaiboek worden de toelichting en de implementatie infectiedraaiboek verschoven naar 2012 • deelname aan haalbaarheidstest infectiedraaiboek en procedures • deelname aan evaluatiemoment infectiedraaiboek • proefproject WZC De Plataan – AZ Nikolaas in verband met infectiemelding bij opname en ontslag ziekenhuis
Ontwikkeling incontinentiebeleid • enkele voorbereidende gesprekken met vzw Urobel en dienst urologie UZ Gent en AZ Nikolaas
Palliatieve zorgen
•
Kwaliteitszorg op de zorgeenheden in het kader van zelfevaluatie
• • • •
via ondersteuningspunten kwaliteitszorg is informatie ingewonnen omtrent de ontwikkeling van meetinstrumenten voorbereiding zelfevaluatie thuiszorg in samenwerking met de VVSG zelfstudie omtrent zelfevaluatie medewerking aan de ontwikkeling referentiekader kwaliteitszorg, initiatief van het agentschap ‘zorg en gezondheid‘ (voorbereidende sessies en denkoefening binnen onze woonzorgcentra)
• •
voorbereiding en organisatie opleiding vroegtijdige zorgplanning in onze woonzorgcentra in samenwerking met palliatief netwerk Waasland de werkgroep heeft opleiding gehad rond vroegtijdige zorgplanning begin van een actieplan in verband met vroegtijdige zorgplanning
Werkgroepen kwaliteitszorg • overleg met referentieverpleegkundigen omtrent planning werkzaamheden van de verschillende werkgroepen • werkgroep maaltijdzorg: bespreking resultaten screening malnutritie in onze woonzorgcentra en sensibiliseringsdag
35
4.8 Vrijwilligerswerking
1. OVERZICHT VAN HET AANTAL VRIJWILLIGERS – aangroei en verloop Op 1 januari 2011 zijn er 102 vrijwilligers actief 26 werden nieuw aangeworven waarvan er 10 in hetzelfde jaar ontslag namen 17 vrijwilligers die eerder dan 2011 actief waren, namen ontslag Op 31 december 2011 zijn er nog 101 vrijwilligers actief
102 + 26 - 10 - 17 101
In de loop van 2011 zijn er dus 128 mensen actief geweest als vrijwilliger. Nieuw aangeworven vrijwilligers en ontslagen 26 vrijwilligers werden nieuw aangeworven waarvan er 10 in de loop van hetzelfde jaar ontslag namen. Het einde van een tijdelijke overeenkomst van enkele dagen, weken of maanden is hiervoor de voornaamste reden.
01.01.2011
aangroei
exit 01.01.2012
dienstencentrum
26
6
-12
20
Ter Wilgen
11
5
-1
15
Plataan
12
6
-4
14
Azalee Sint-Niklaas
6
2
-5
3
Azalee Temse
2
1
0
3
01.01.2009
01.01.2010
01.01.2011
01.01.2012
Overzicht van aangroei en verloop per instelling
Lindehof
11
2
-1
12
dienstencentrum
36
31
26
20
Populierenhof
12
2
-1
13
Ter Wilgen
11
8
11
15
Telefoon-ster
7
0
-1
6
Plataan
8
12
12
14
De Sprankel
3
1
-1
3
Azalee Sint-Niklaas
6
4
6
3
Sint-Katharina
6
0
0
6
Azalee Temse
1
2
2
3
OCMW
2
0
0
2
Lindehof
6
10
11
12
Albert-Elisabeth
4
1
-1
4
Populierenhof
7
8
12
13
102
26
-27
101
Telefoon-ster
8
7
7
6
De Sprankel
5
4
3
3
Sint-Katharina
5
5
6
6
OCMW
4
5
2
2
Albert-Elisabeth
4
4
4
4
101
100
102
101
2. AANTAL VRIJWILLIGERS PER WERKPOST
Het grootste verloop kent men in het dienstencentrum. Het aantal ontslagen is te wijten aan de hoge leeftijd, gezondheidsredenen, familiale problemen en tijdelijke engagementen (midweek). Het aantal vrijwilligers in De Plataan groeit jaarlijks. Buiten enkele nieuwe en vaste krachten, zijn het vooral studenten die zich hier engageren binnen één schooljaar. In Den Azalee Sint-Niklaas startten enkele jonge nieuwelingen die vlug afhaakten. Door de hoge leeftijd vermindert het aantal vrijwilligers van de telefoon-ster, telkens met 1 vrijwilliger per jaar.
Enkele vrijwilligers zijn actief in meerdere instellingen, maar worden ingeschreven in de instelling van het grootste engagement, Bv.1 vrijwilligster is actief in Den Azalee Kemzeke en Temse; 1 in het dienstencentrum en de ontvangerij,1 in Albert-Elisabeth en De Plataan, 2 in Sint-Katharina en Lindehof, 1 in De Sprankel en het dienstencentrum.
36
seniorenzorg
3. PROFIEL VAN DE HEDENDAAGSE VRIJWILLIGER OP DATUM VAN 01.01.2012 Verdeling volgens geslacht mannen
vrouwen
totaal
39
62
101
16-20
2
51-55
8
21-25
1
56-60
13
26-30
2
61-65
24
31-35
1
66-70
22
36-40
6
71-75
7
41-45
1
76-80
8
46-50
4
plus 80
2
Verdeling volgens burgerlijke stand 56
weduwstaat
18
ongehuwd
18
gescheiden
7
samenwonend
2
32
Vast
69
Verdeling volgens statuut
Verdeling volgens leeftijdsklasse
gehuwd
Occasioneel
op pensioen
45
arbeidsongeschikt
11
brugpensioen
10
werkloos
9
mindervalide
8
werkend
5
huisman/vrouw
4
PWA
3
loopbaanonderbreking
2
student
2
uitstapregeling
1
zelfstandige
1
4. ONTSLAGEN Aantal 17 die reeds eerder dan 2011 in dienst waren, namen zelf ontslag of de overeenkomst werd beëindigd. Totaal aantal ontslagen : 27 Reden van ontslag • einde tijdelijke overeenkomst • gezondheidsredenen • familiale redenen • geen activiteiten of interesse meer • werk of opleiding gevonden • activiteiten waren niet geschikt • organisatorische reden • te veel andere engagementen
Er zijn 6 echtparen die samen vrijwilligerswerk doen in onze instellingen. 11 vrijwilligers werkten vroeger als personeelslid bij het OCMW. Verdeling volgens woonplaats Belsele
16
Eksaarde
1
St-Pauwels
1
Beveren
1
Kieldrecht
2
Steendorp
1
Bornem
1
Meerdonk
1
Temse
3
De Klinge
1
Nieuwkerken
9
Waasmunster
2
Deurne
1
Sinaai
5
Sint-Niklaas
56
Sint-Niklaas
56
Buiten SN
45
Ontslag volgens instelling • dienstencentrum • Azalee Sint-Niklaas • Plataan • Ter Wilgen • De Sprankel • Populierenhof • Lindehof • telefoon-ster • Albert-Elisabeth
Verdeling volgens vast of occasioneel engagement Vaste vrijwilligers zijn actief in een regelmatig, steeds terugkerende werkregeling. Occasionele vrijwilligers stellen zich ten dienste bij activiteiten, als er hulp nodig is.
37
7 6 4 4 2 2 1 1
12 5 4 1 1 1 1 1 1
Aantal ontslagen per maand januari4 februari1 maart3 april0 mei4 juni3 juli6 augustus1 september1 oktober1 november0 december 3
• maaltijdvoorbereiding • midweek - vrijwilliger tijdens de • mobiel winkeltje runnen • sorteren documenten • taalcursus geven • telefoon-ster • pétanque organiseren en onderhoud van de banen • quiz organiseren • spelbegeleiding • turnlessen organiseren • vervoer van bejaarden • wandeltochten - organisatie van • winkelonderhoud en aanvullen van rekken
Ontslagen per leeftijd
Het totaal aantal gepresteerde uren op datum van 31.12.2011 werd berekend op 1.992 uren per maand door 101 vrijwilligers of ongeveer een minimum van 23.904 uren / jaar. Gemiddeld : 20 uur per maand / vrijwilliger.
16-20
3
51-55
1
21-25
3
56-60
2
26-30
1
61-65
1
31-35
1
66-70
0
36-40
0
71-75
5
41-45
5
76-80
2
46-50
1
plus 80
2
5. ACTIVITEITEN VAN DE VRIJWILLIGERS
• animatie-medewerkers • bejaardenbezoek • boekensortering • boodschappen • cafetaria - administratie van • cafetaria runnen • catering - medewerking aan • computercursus - initiatie Word • dansnamiddag organiseren • fietsherstelling • fietstochten - organisatie van • fotoreportages maken • fruittoer • haartooisalon - medewerkster in • hoteldienst - medewerking aan • rolstoelbegeleiding • kaarting organiseren • klein elektro herstellen • lees-uur - voorlezen van krant • lekenconsulent • logistiek - medewerking aan • luisteruur voor bejaarden organiseren • maaltijdbegeleiding • maaltijdbedeling
6. ONDERSTEUNING
• Rusthuisvrijwilligers kunnen genieten van een maaltijd ter
plaatse, wanneer hun noodzakelijke activiteit op de middag valt (voornamelijk de maaltijdbegeleiders in de woonzorgcentra). • Terugbetaling verplaatsingsonkosten (woon- werkverkeer en terug). In 2011 werd er 30.766 kilometer gereden en terugbetaald. • Mogelijkheden tot vakantiewerk voor jonge vrijwilligers of kinderen van vrijwilligers. Hiervan werd geen gebruik gemaakt. • Het vrijwilligersfeest werd vervangen door kleine feestelijke bijeenkomsten per instelling. • Uitnodiging op de nieuwjaarsreceptie.
• Attentie voor de Internationale Vrijwilligersdag en n.a.v.
het Europees Vrijwilligersjaar : er werd een polotruitje met embleem bezorgd aan elke vrijwilliger.
38
seniorenzorg
• Speculaas van Sinterklaas • Personeelsblad • Telefoononkosten voor de medewerkers van de telefoon-
11. BESLUIT Het vrijwilligersaantal blijft stabiel alsook het ontslagpercentage, dat tussen de 25 en de 30% ligt. Deze leemte wordt ingevuld door de aanwerving van nieuwe vrijwilligers. Dit is geen uitzondering op voorgaande jaren.
ster, à rato van 0,5 € per gewoon telefoongesprek. Er werden 814 telefoongesprekken gevoerd. • 0,15 € per consumptie voor onkosten cafetaria-uitbaters met een maximum van 1232,92 € per jaar (vrijwilligerswet en index 2011) – of 4.656 € in totaal voor 12 cafetariahouders. • Medisch onderzoek – Elke nieuwe vrijwilliger, actief in De Sprankel en in de woonzorgcentra, kreeg de gelegenheid tot medisch onderzoek en de nodige inentingen (Hepatitis A, B en Tetanos).
De terugval van het aantal vrijwilligers in het dienstencentrum is te wijten aan gezondheidsproblemen en de hoge leeftijd. De Plataan, Populierenhof en Het Lindehof kenden de grootste aangroei gedurende de laatste vijf jaar. 1 op 10 van het vrijwilligersbestand bestaat uit ex-medewerkers van het OCMW. Deze situeren zich voornamelijk, maar niet alleen, in Het Lindehof.
7. ONGEVALLEN Eén ongeval in 2011.
8. ARBEIDSINSPECTIE
Tussen 61 en 65 jaar neemt men het meeste engagement op zich.
Organisaties die werken met vrijwilligers kunnen gecontroleerd worden door de arbeidsinspectie. Dit jaar kregen wij geen inspectie.
9. BEKENDMAKING De beste reclame gebeurt nog steeds van mond tot mond. Vacatures kan men opzoeken op de website www.vrijwilligerswerk.be.
10. STUURGROEP VRIJWILLIGERSWERKING 2011 In 2011 vonden er drie vergaderingen plaats. De stuurgroep heeft de taak om de vrijwilligerswerking te promoten, te ondersteunen, te reguleren en bij te sturen. De groep is samengesteld uit personeelsleden van de verschillende woonzorgcentra. Telkens wordt een overzicht gegeven van het verloop, nieuwe kandidaturen, aanwervingen en ontslagen. Andere onderwerpen die besproken werden zijn : • attentie voor de vrijwilligers i.v.m. het Europees Jaar • bijzondere groepen vrijwilligers • griepvaccin voor vrijwilligers • kilometervergoeding • kortingskaarten voor personeel, ook voor vrijwilligers ? • moeilijke vrijwilligers • onkostenvergoeding cafetariahouders • recrutering • samenwerking met de Stad i.v.m. festiviteit Europees Jaar van de Vrijwilliger • vervoer van residenten • verzekering
39
5
SOCIALE DIENSTVERLENING
5.1 Werking bijzonder comité sociale dienst Het bijzonder comité sociale dienst is belast met alle beslissingen inzake maatschappelijke dienstverlening. Het neemt alle beslissingen omtrent materiële en financiële hulp aan gezinnen en individuen. Het beslist over de individuele dossiers thuishulp alsook over de opnames, al dan niet met OCMW-steun, in de woonzorgcentra van het OCMW. Daarnaast bespreekt het bijzonder comité verschillende thema’s die als basis dienen voor de organisatie en samenwerking van de dienst- en hulpverlening van het OCMW. Het comité heeft hierbij dikwijls een adviserende bevoegdheid naar de algemene raad.
Beslissingen seniorenzorg Betreffende de woonzorgcentra besliste het bijzonder comité in 2011 over 278 aanvragen. Dit gaat over opnames waarvoor het OCMW financieel tussenkomt of tussenkomsten verleent in allerlei kosten van bewoners die niet volledig zelf betalend zijn.
Andere onderwerpen De thema’s en onderwerpen die in 2011 aan bod kwamen zijn: • Toelichting project Primaweb + • Tussentijdse evaluatie minimale levering gas • Dringende medische hulpverlening • Aanvullende steun bij mensen verblijvend in een serviceflat • Inrekening inkomsten ascendenten en descendenten bij toekenning leefloon of bijstand • Evaluatie en bijsturing aanvullende steun
Het bijzonder comité sociale dienst kwam 23 maal samen in 2011.
Beslissingen individuele hulpverlening 1.
• Samenwerkingsovereenkomst tussen OCMW Sint-Niklaas en
Aantal beslissingen:
de VZW Den Azalee
Aantal beslissingen
Aantal dossiers
2005
6.081
1.816
2006
5.950
2.066
2007
7.415
2.319
2008
8.763
2.836
2009
10.123
2.714
2010
12.467
2.893
2011
13.197
3.071
• Samenwerkingsovereenkomst forum lokale werkgelegenheid • Afwijkingen uurprijs en terugvorderingen bij dossiers thuiszorg
• Huishoudelijk reglement noodwoningen: voorstel bijsturing i.f.v. energiekost
• Lokaal Sociaal Beleidsplan - evaluatie • Tussenkomst verblijfsfacturen in privé rusthuizen - kostprijs was
• Aanvraag jaarlijkse controle spaargelden bewoners woonzorgcentra
• Aanpassing bedragen aanvullende steun • Auditverslag n.a.v. een recente audit in opdracht van het Eu-
Zowel het aantal beslissingen als het aantal dossiers zijn in 2011 gestegen. Het gemiddelde aantal beslissingen per dossier blijft 4, net zoals vorig jaar. Waar het aantal beslissingen meer dan verdubbeld is ten opzichte van 5 jaar geleden, is het aantal dossiers slechts met 1/3e gestegen. Hieruit blijkt dat niet alleen
ropees sociaal fonds naar onze ESF-projecten
• Materiële hulpverlening: aankoopbonnen kringwinkel Den Azalee
• Betaling van de kost voor het Globaal Medisch dossier aan huisartsen en/of het wijkcentrum De Vlier
het aantal dossiers enorm gestegen is, maar ook de complexiteit van de situaties waarin mensen verkeren die beroep doen op het OCMW. 2.
• Tussenkomsten in kostprijs Globaal Medisch dossier in het kader van dringende medische hulpverlening
• Wijzigingen aan samenwerkingsovereenkomst m.b.t. FRGE • Creditinteresten op voorgeschoten sociale uitkeringen • Project “ongelijk gezond” • Minimale levering gas tijdens winterperiode • Afsluiten partnerovereenkomst in het kader van de verdeling
Overzicht van het type beslissingen:
Type
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Toekenning
3.177
3.801
4.772
4.906
5.979
6.405
Herziening
427
556
896
866
1.210
1.724
Verlenging
688
815
905
1.488
1.896
1.726
Weigering
476
709
803
894
1.012
1.130
Stopzetting
704
1.013
903
1.317
1.588
1.659
Terugvordering
429
459
468
611
726
478
Andere
49
62
16
41
56
75
van EG voedseloverschotten 2012
• Gelijkbehandelingsprotocol huisvesting • Bijsturen schoolparticipatiefonds • Protocol tussen OCMW en CAW Waasland • Platform “Dag zonder krediet - leven zonder schulden” • Projectaanvraag kwaliteitsverbetering van de schuldhulpverlening
• ROMA project in samenwerking met OCMW Beveren en Temse
Ondanks de grote verschillen in het aantal beslissingen, blijven de verhoudingen tussen de aard van de beslissingen gelijk.
• Wijziging permanentie in Sinaai, Belsele en Nieuwkerken
42
sociale dienstverlening
5.2 Werking sociale dienst
Om de dagelijkse werking, die voornamelijk gericht is op individuele dienstverlening, te optimaliseren werd er gewerkt aan:
• Het bijschaven van de eigen werking, bijsturen van interne (taak-)afspraken.
• Samenwerkingsafspraken met andere diensten zoals de woonwinkel.
• Het organiseren van interne opleidingen aangaande RMIwetgeving, wonen, sociale zekerheid.
• De opvolging van het kwaliteitsproject, waar sedert september
2011 een kwaliteitscoördinator voor de sociale dienst van start is gegaan. Vanuit het kwaliteitsproject is in 2011 onder andere de invoering van een avondpermanentie gerealiseerd.
De sociale dienst is voor zijn werking opgesplitst in verschillende teams: het team onthaal, het team langdurige begeleiding, het team jongeren, het team wonen en werken, het team vorming en tewerkstelling en het team schuldhulpverlening. Sedert 2011 heeft de sociale dienst een eigen administratie. Hiervoor werden de taken van de vroegere sociale administratie verdeeld tussen de sociale dienst en de facturatiedienst.
Ieder heeft het recht een menswaardig leven te leiden.(…) Die rechten omvatten inzonderheid: 1° het recht op arbeid en op de vrije keuze van beroepsarbeid in het raam van een algemeen werkgelegenheidsbeleid dat onder meer gericht is op het waarborgen van een zo hoog en stabiel mogelijk werkgelegenheidspeil, het recht op billijke arbeidsvoorwaarden en een billijke beloning, alsmede het recht op informatie, overleg en collectief onderhandelen; 2° het recht op sociale zekerheid, bescherming van de gezondheid en sociale, geneeskundige en juridische bijstand; 3° het recht op een behoorlijke huisvesting; 4° het recht op de bescherming van een gezond leefmilieu; 5° het recht op culturele en maatschappelijke ontplooiing.
Al deze teams werken samen om een actieve bijdrage te kunnen leveren aan de realisatie van de algemene doelstelling van het OCMW, zoals vervat in artikel 1 van de OCMW-wet:
In dit jaarverslag zullen we aantonen hoe de sociale dienst in 2011 heeft getracht bij te dragen tot de realisatie van deze sociale grondrechten. “Elke persoon heeft recht op maatschappelijke dienstverlening. Deze heeft tot doel eenieder in de mogelijkheid te stellen een leven te leiden dat beantwoordt aan de menselijke waardigheid” Het begrip “menselijke waardigheid” werd ingeschreven in de Belgische grondwet en als volgt gespecificeerd:
43
5.3 Recht op sociale zekerheid
Er is een verschil tussen ons cijfer en het cijfer van de POD-MI. Dit komt omdat wij alle dossiers waarin het leefloon werd toegekend mee opnemen in onze cijfers. In de officiële cijfers worden mensen met een uitkering die later integraal gerecupereerd kan worden, niet gezien als zijnde leefloongerechtigd.
Uit het rapport “de Sociale Staat van Vlaanderen” (juli 2011) blijkt dat 38% van de Vlamingen onder de armoederisicodrempel zou leven als de sociale uitkeringen niet zouden bestaan. Met het OCMW als laatste vangnet hierin, is het voorzien in het recht op sociale zekerheid een belangrijk onderdeel van de werking van de sociale dienst.
Aantal dossiers leefloon in 2011
1. RMI onder de vorm van leefloon Mensen die geen of onvoldoende inkomen hebben kunnen een leefloon of een aanvullend leefloon aanvragen. Een leefloon is meer dan een maandelijks inkomen. Het is een onderdeel van het recht op integratie in de samenleving, met extra aandacht voor jongeren onder de 25 jaar. Om op een leefloon aanspraak te kunnen maken, moet men zijn werkelijke verblijfplaats in België hebben, Belg zijn, onderdaan zijn van de EU met een verblijfsrecht van meer dan 3 maand, als vreemdeling ingeschreven zijn in het bevolkingsregister, staatsloze of erkend vluchteling zijn. Verder moet men meerderjarig of als minderjarige ‘gelijkgesteld’ door de wet zijn, blijk geven van werkbereidheid, tenzij dit om gezondheidsredenen onmogelijk is, en de rechten laten gelden op sociale uitkeringen.
Aantal 2008
Aantal 2009
Aantal 2010
Aantal 2011
totaal
1.013
1.053
1.163
1.121
Voor het eerst in jaren zien we een lichte daling op jaarbasis van het aantal dossiers met leefloon. Aantal dossiers leefloon per maand in 2011
700 600 500 400 300 200 100 0
1
2
-25 jaar
totaal
2003
418
2004
454
2005
493
2006
512
473
2007
464
444
2008
555
544
2009
650
605
2010
599
546
2011
562
4
5
+25 jaar
6
7
8
9
10
11
12
TOTAAL leefloon
De -25 jarigen vormen nog steeds ongeveer een derde van ons leeflooncliënteel. In deze groep is er een sterke daling in juli en augustus, wanneer van studenten verwacht wordt dat ze vakantiewerk opnemen. Deze daling is in 2011 sterker dan de voorbije jaren.
Evolutie leefloon: opname in december 2011 Jaar
3
POD-MI
Er is een lichte daling van het leefloon merkbaar naar het einde van het jaar toe. Deze daling is relatief wanneer we de laatste jaren bekijken. Na de piek, die zich eind 2009 en begin 2010 liet zien, blijft het aantal dossiers leefloon schommelen rond de grens van 600. Leefloon: aantal per maand van januari 2007 tot en met december 2011
44
sociale dienstverlening
Leefloon / maand van jan. 2008 tot dec. 2010 800 700 600 500 400 300 200 100 0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 101112 1 2 3 4 5 6 7 8 9 101112 1 2 3 4 5 6 7 8 9 101112 1 2 3 4 5 6 7 8 9 101112 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1011
2007
2008
2009
2010
Leefloon en leeftijd
Leefloon en geslacht
35
70
30
60
25
50
20
40
15
30
10
20
5 0
2011
10 -18 2008
18-24
25-34 2009
35-44 2010
45-54 55-64
0
65+
2011
2009 vrouwen
Er is in 2011 een lichte stijging merkbaar bij de -25jarigen, die 32% uitmaken van het totale aantal leefloondossiers. De groep tussen 35 en 64 jaar daalt ten opzichte van 2010.
2010
2011
mannen
In 2011 daalde het aantal vrouwen dat leefloongerechtigd is licht ten opzichte van het aantal mannen. De laatste jaren kan men stellen dat er een evenwicht is tussen het aantal mannen en vrouwen.
45
Bijstand en leeftijd
2. Bijstand
35
Bijstand, of equivalent leefloon, kan worden toegekend aan mensen ingeschreven in het vreemdelingenregister (met uitzondering van erkende UNO-vluchtelingen, EU onderdanen en mensen in het kader van een gezinshereniging met een EU onderdaan of Belg met een verblijfsrecht van meer dan 3 maanden). Deze mensen hebben geen recht op leefloon maar op een equivalent bedrag. Zij moeten evenwel ook aan de voorwaarden voldoen die voor het leefloon gelden. Zo moeten zij dus hun werkelijke verblijfplaats in België hebben, meerderjarig zijn, of als minderjarige ‘gelijkgesteld’ door de wet, blijk geven van werkbereidheid, tenzij dit om gezondheidsredenen onmogelijk is, en de rechten laten gelden op sociale uitkeringen.
30 25 20 15 10 5 0
-18
18-24
2008
25-34 2009
35-44
45-54 55-64
2010
65+
2011
Veel minder uitgesproken dan bij het leefloon, zijn de -25jarigen ook in de bijstand de grootste groep (28%). De groep van 35- tot 44-jarigen zijn dit jaar wederom gestegen en met 27% de tweede grootste groep.
Aantal dossiers bijstand in 2011 300 250
Bijstand en geslacht 200
300
150
250
100
200 50
150 0
1
2
3
-25 jaar
4
5
+25 jaar
6
7
8
9
10
11
12
100
TOTAAL leefloon
50
De cijfers van bijstand blijven stabiel, met een daling in augustus, te wijten aan de studenten die vakantiewerk moeten verrichten.
0
2009 vrouwen
2010
2011
mannen
Evolutie bijstand: opname in december 2011 Jaar
Aantal in december
Totaal Dossiers / jaar
2009
160
239
2010
233
380
2011
255
422
In vergelijking met de leefloongerechtigden, zijn de mannen in de bijstand sterker vertegenwoordigd. De kloof mannen-vrouwen wordt nog elk jaar groter.
In vergelijking met het leefloon, waar de cijfers dit jaar stabiel blijven, is er bij de bijstand in 2011 wederom een sterke stijging merkbaar.
46
sociale dienstverlening
3. Kandidaat vluchtelingen
2008
2009
2010
2011
In 2011 waren er 74 dossiers waar een asielaanvraag hangende was. In 2009 en 2010 was er een sterke stijging merkbaar. In 2011 is het aantal dossiers niet noemenswaardig gestegen.
Vrijwillige opheffing code 207
0
16
37
42
0
7
30
30
Ingevolge vonnis arbeidsrechtbank
2
2
Asieldossiers voor toewijzing
4
1
5
0
Verzadiging opvangnetwerk
4. Aanvullende steun Aanvullende steun is vooral een zaak van mensen die niet onmiddellijk activeerbaar zijn. 2007
2008
2009
2010
2011
117
186
170
154
170
Bij de verdeling op leeftijd zien we dat het merendeel van de personen die aanvullende steun genieten, tussen de 56 en de 65 jaar zijn. De gemiddelde leeftijd is 47 jaar.
50 45 40
43 38
35 30
33
25
26
20
20
15 10 5 0
10
-25
25-34
34-44
45-54
55-64
65+
In 2011 is er een bedrag van 176.315,47 euro uitgegeven aan aanvullende steun. In 2010 was dit 170.810,05 euro. Er is dus een lichte stijging in zowel het aantal dossiers als in het bedrag.
47
5.4 Recht op gezondheid
Op het domein van gezondheid is socio-economische ongelijkheid en sociale uitsluiting duidelijk merkbaar. Gezondheid is onlosmakelijk met verschillende aspecten verbonden. De sociale dienst werkt dan ook op diverse manieren aan het recht op gezondheid. Op de eerste plaats is er natuurlijk de wettelijke opdracht in het kader van de dringende medische hulpverlening aan personen zonder geldig verblijfsstatuut. Daarnaast wordt via de steunverlening tussengekomen in medische kosten. Ook gezonde voeding heeft een belangrijk aandeel in de algemene gezondheid. Door het samenwerkingsverband met de VZW den Azalee worden in het sociaal restaurant Variant gezonde en betaalbare maaltijden aangeboden. Hierbij worden voor mensen met beperkte inkomsten lagere tarieven gehanteerd.
1. Dringende medische hulpverlening Aan personen zonder geldig verblijfsstatuut In 2011 werden er voor 231 personen, in 161 gezinnen, betalingen gedaan in het kader van dringende medische hulpverlening aan personen zonder een geldig verblijfsstatuut. Wanneer we de maand december bekijken, zien we dat in 2010 het aantal personen sterk gedaald was, maar dat dit in 2011 terug steeg. Dossiers 2005
94
2006
106
2007
124
2008
66
2009
70
2010
48
2011
64
Aan personen met een geldig verblijfsstatuut Ondanks een geldig verblijfsstatuut kan het zijn dat iemand geen aansluiting kan krijgen bij een ziekenfonds. Dit heeft meestal te maken met de duurtijd van het verblijfsstatuut. In 2011 hebben we in 145 gezinnen een tussenkomst gedaan voor medische kosten voor mensen die wel een geldig verblijfsstatuut hadden, in 2010 waren dit 120 gezinnen.
2. Tussenkomst in medische kosten Buiten de tussenkomsten in het kader van de dringende medische hulpverlening aan vreemdelingen, betaalt het OCMW ook regelmatig andere medische kosten voor mensen die wel aangesloten zijn bij een ziekenfonds maar voor wie de oplegfactuur te zwaar om dragen is, gelet op het beperkte gezinsbudget. Dit gaat voornamelijk om tussenkomsten in ziekenhuisfacturen. In 2011 werd bij 19 cliënten van de sociale dienst een extra tussenkomst toegestaan voor het betalen van hun ziekenhuisfactuur. Het aantal tussenkomsten bedraagt 56. Dit is bijna 3 facturen per cliënt die hier tussenkomst voor krijgt. Ook in de berekening van de aanvullende steun is een luik voorzien voor de medische kosten.
48
sociale dienstverlening
In totaal werden er 26.792 maaltijden verstrekt in 2011, in 2010 waren dit er 24.514.
3. Sociaal restaurant Variant
Variant
2010
2011
Met restaurantpas
2.861
3.031
Met kansenpas
14.761
15.354
Aan volledig tarief
6.780
8.255
Gratis kinderen
112
152
In 2011 ziet de verdeling er als volgt uit: 1%
11% Volle prijs
31%
Kansenpas Restaurantpas Kind -6j
57%
Uit de cijfers blijkt dat de doelgroep “restaurantpasgebruikers” minder bereikt wordt. De groep “kansenpasgebruikers” is, zoals het voorbije jaar, sterk vertegenwoordigd.
In de Variant worden 4 tarieven voorzien voor een maaltijd. • Het volledige tarief: 8,5 euro en 5,5 euro voor kinderen • Kansenpastarief (voor mensen met omnio-inkomen): 5,50 euro en 3,50 euro voor kinderen • Restaurantpas (uitgereikt door de sociale dienst aan mensen met beperkt inkomen): 3,20 euro en kinderen 1,10 euro • Kinderen onder 6 jaar krijgen een gratis maaltijd.
49
5.5 Recht op sociale en juridische bijstand
probleem zorgt voor een gepaste hulpverlening. Op basis van het onthaalgesprek geven zij informatie en advies, een gerichte doorverwijzing naar een andere dienst of doen ze een intakegesprek. Na dit intakegesprek kan het dossier al dan niet doorgegeven worden aan een ander team. Dit team staat zelf in voor alle vormen van psychosociale en financiële hulpverlening in kortlopende dossiers. De bedoeling is dat het onthaal degelijk is opgebouwd, dat cliënten zich welkom voelen en zich gehoord voelen in hun vraag naar informatie of in hun probleemsituatie.
Sociale en juridische bijstand wordt door het OCMW aangeboden op verschillende manieren.
1. Dagelijks onthaal van de sociale dienst Balie De balie is vaak het eerste aanspreekpunt voor personen die een beroep doen op het OCMW. De baliewerking is sedert 2010 ondergebracht onder de sociale dienst om de afstemming tussen de balie en de (teams) maatschappelijk assistenten te bevorderen. Natuurlijk zijn ook de andere OCMW-diensten bereikbaar via de onthaalbalie.
Dit team verzorgt ook de crisishulpverlening van alle niet-gekende cliënten en van gekende cliënten wanneer de maatschappelijk assistent die het dossier beheert, niet beschikbaar is. Dit team verzorgt verder alle aanvragen voor stookoliepremies, de permanentie in de deelgemeenten en de minimale levering van gas bij niet-gekende cliënten. Dit team heeft van maandag tot en met vrijdag permanentie tussen 8u30 en 11u30. Mensen kunnen, op afspraak, ook terecht op dinsdagavond, tussen 17u00 en 18u30. Hierdoor kunnen ook mensen terecht voor wie het overdag moeilijk is om langs te komen.
Voor volgende vragen en diensten worden hulpvragers rechtstreeks door de onthaalmedewerksters verder geholpen: • Het maken van een afspraak met een maatschappelijk assistent van de teams langdurige begeleiding, schuldhulpverlening en jongeren. • Doorverwijzing naar de vereniging Dienst Schuldbemiddeling Waasland of het Sociaal Verhuurkantoor Waasland. • Oplaadterminal voor gas en elektriciteit. • Agendabeheer voor het juridisch advies. • Ontvangst en verstrekken van de medische kaarten voor dringende medische hulp. • Verstrekken van de kansenpas en restaurantsticker. • Verwerking aanvragen Omnipas en telefoonkaart. • Afleveren attesten leefloon. Daarnaast werkt de balie ook ondersteunend voor de sociale dienst. Zo doen zij: planning en afrekening crisisnetwerk, registratie intake, verwerking data, inforekjes en wachtruimte, …
2007
2008
2009
2010
2011
Totaal aantal meldingen via de balie
3.432
3.355
3.532
4.125
3.668
Gemiddeld per dag
13,4
13,1
13,8
16,1
14,8
Er is een sterke daling merkbaar ten opzichte van 2010. Dit cijfer is een absoluut aantal en heeft geen relevantie t.a.v. inhoud of gewicht van de vraag. Wanneer we het aantal meldingen per maand bekijken, stellen we vast dat in 2011 de maand april de minst drukke maand was (gemiddeld 13 aanmeldingen per dag) en september de drukste maand (gemiddeld 17 aanmeldingen per dag). Naast aanmeldingen via de balie, gebeuren er ook nog schriftelijke aanvragen, aanvragen via mail of aanvragen van andere diensten (bv. vanuit psychiatrie, CAW, …).
2. Schuldhulpverlening Team schuldhulpverlening De dienst schuldhulpverlening richt zich naar mensen met nood aan hulp bij de organisatie van hun financiële huishouding en mensen die schulden hebben opgebouwd of voor wie, bij nietbegeleiding, een schuldenproblematiek dreigt. Het betreft een preventieve of curatieve ondersteuning die erop gericht is om mensen te helpen om prioriteiten te bepalen, zicht
Team onthaal Dit team verzorgt de dagelijkse permanentie van de sociale dienst. Mensen die zich voor de eerste keer aanmelden op het OCMW, komen hier terecht. Een degelijke ‘eerste analyse’ van het
50
sociale dienstverlening
De 179 intakegesprekken resulteerden in volgende resultaten:
te geven op komende uitgaven, structuur te bieden en begeleiding inzake besteding van beschikbaar leefgeld. Het leerproces is prioritair. Afhankelijk van de aard van de problematiek, en in samenspraak met de cliënt, wordt de meest passende hulpverleningsmethodiek gehanteerd. De dienst biedt hulpverlening in de vorm van budgetbeheer of budgetbegeleiding en verzorgt de doorverwijzingen naar collectieve schuldenregeling.
beheer/begeleiding
betaalplan/brief
CSR
geen vraag
andere
68 48 31 22
Vanaf 2011 zijn we met het team schuldhulpverlening gestart met een specifieke intake schuldhulpverlening.
11
Wanneer een cliënt een vraag heeft naar schuldhulpverlening of de begeleidende hulpverlener dit wil adviseren, gebeurt er eerst een verkennend gesprek door de begeleidende maatschappelijk assistent of de maatschappelijk assistent van het team onthaal. In dit gesprek is het belangrijk de vraag achter de vraag te detecteren. Er kan soms een meer passende vorm van hulpverlening zijn. Indien een vorm van schuldhulpverlening het meest passend lijkt, wordt de cliënt doorverwezen voor een intakegesprek bij het team schuldhulpverlening.
De cliënten die uiteindelijk geen vraag hadden bestaan uit 2 groepen.
14
16
In 2011 zijn er 247 afspraken voor een intakegesprek gemaakt. Hiervan zijn er 179 gesprekken effectief doorgegaan.
Aanwezigheid
na meer informatie
inkomsten probleem
niet geweest 16% 2 x niet geweest 2%
• na meer informatie: mensen die zich bedachten nadat ze meer
3 x niet geweest 1%
informatie gekregen hadden. mensen die een inkomstenproblematiek hebben en enkel hulp willen in de vorm van financiële steun. Men zou dus kunnen stellen dat deze mensen een andere verwachting hadden.
• inkomsten probleem:
afgebeld 9%
aanwezig 72%
Dit geeft het aantal gemaakte afspraken weer, niet het aantal aanvragers. Eenzelfde iemand kan zowel eens niet geweest zijn, eens afgebeld hebben en ook eens aanwezig geweest zijn voor het gesprek.
51
tijd te zijn wegens de sterke afhankelijkheidsrelatie van de cliënt. Ook hier ligt het accent op een leerproces.
De andere redenen waardoor er geen vorm van schuldhulpverlening gestart is, zijn:
doorverw. andere dienst; 3
Samen met de persoon of het gezin in kwestie wordt gezocht naar de meest geschikte manier van omgaan met hun budget, op een manier dat zij dit in de toekomst weer autonoom kunnen doen. Aan de hand van een overzicht van inkomsten, uitgaven en schulden wordt een betaalplan opgesteld waar iedereen zich in kan vinden. Het OCMW staat in voor de uitvoering van dit plan. Enkel het leefgeld wordt overgemaakt op de afnamerekening van de cliënt. Ook hier wordt het bestedingspatroon van naderbij bekeken.
verhuisd; 1
geen Nederlands; 1
zelfstandige; 1
Het is de bedoeling dat alles in samenspraak en overleg gebeurt. Er wordt op regelmatige tijdstippen een overzicht gegeven van de budgetrekening. In alle dossiers worden de schulden systematisch nagezien op :
uitstel beslissing; 16
• correctheid contract, ontstaan schuld, • correctheid intrestberekening, schadevergoeding, • verjaring van de schuldenlast, • mogelijkheid tot kwijtschelding van de intresten, schadebe-
Werkvormen: a) Budgetbegeleiding Dit is het begeleiden van een cliënt bij het beheer van zijn inkomsten en uitgaven. Deze hulpverleningsmethodiek is gericht op de autonomie van de cliënt. Het is de bedoeling om via een leerproces mensen te leren omgaan met het budget dat voorhanden is. Daarnaast is het ook de bedoeling om hen te helpen om de financiële huishouding georganiseerd te krijgen, ervoor te zorgen dat rekeningen tijdig betaald worden, dat zij opnieuw een zicht krijgen op de inkomsten en uitgaven en hier opnieuw een evenwicht in vinden.
ding.
c) Collectieve schuldenregeling Een collectieve schuldenregeling is een gerechtelijke procedure die ingeleid wordt bij de arbeidsrechter op verzoek van de schuldenaar. Er wordt een schuldbemiddelaar aangesteld. Dit is de meest ingrijpende vorm van schuldhulpverlening en is slechts van toepassing wanneer er sprake is van een overmatige schuldenlast. Dit houdt in dat wie zijn schuldenlast niet kan aflossen in een tijdspanne van drie tot vier jaar, in aanmerking komt voor een collectieve schuldenregeling.
Aan de hand van een overzicht van inkomsten, uitgaven en schulden wordt een betaalplan opgesteld. De cliënt staat zelf in voor de uitvoering van dit plan en het spreiden van het leefgeld. De maatschappelijk assistent volgt de betalingen op en heeft ook oog voor de besteding van het leefgeld. Daarnaast worden ook de jaarlijkse uitgaven mee opgenomen. Minstens één keer per maand samenkomen is essentieel om een budgetbegeleiding vlot te laten verlopen. In alle dossiers worden de schulden systematisch nagezien op: • correctheid contract, ontstaan schuld, • correctheid intrestberekening, schadevergoeding, • verjaring van de schuldenlast, • mogelijkheid tot kwijtschelding van de intresten, schadebeding. • … b) Budgetbeheer Hierbij wordt het geldbeheer van de cliënt volledig overgenomen door de hulpverlener en ontvangt de cliënt een leefgeld voor de dagelijkse kosten. Het bepalen van het leefgeld en de frequentie van uitbetaling gebeurt telkens in samenspraak met de cliënt. Deze werkvorm staat voor ondersteuning, maar dient beperkt in
Doel van een collectieve schuldenregeling is om binnen een bepaalde, vooropgestelde termijn de schulden terugbetaald te hebben. Mensen die via het OCMW een aanvraag doen voor schuldhulpverlening en in aanmerking komen voor collectieve schuldenregeling, worden doorverwezen naar de Dienst voor Schuldbemiddeling Waasland. Zij stellen de verzoekschriften op en kunnen in sommige gevallen als schuldbemiddelaar aangesteld worden.
52
sociale dienstverlening
Profiel van de cliënten van het team schuldhulpverlening In 2011 had dit team 158 dossiers in begeleiding. In 2010 waren er in totaal 140 gezinnen en alleenstaanden in budgetbeheer of budgetbegeleiding binnen dit team. In het team langdurige zitten ook 35 budgetbeheren. Dit zijn dossiers waarbij de situatie gestabiliseerd is, maar waar er een blijvende nood aan ondersteuning of bescherming door middel van budgetbeheer noodzakelijk is. Uit de intake in 2011 kwamen er 68 vragen budgetbeheer/ budgetbegeleiding. Van deze dossiers zijn er 54 effectief gestart. Soms bedenken mensen zich alsnog, starten ze toch een collectieve schuldenregeling, al dan niet via een advocaat, of vinden ze een andere oplossing voor hun schuldenprobleem.
a) Geslacht en gezinssamenstelling
10% 32%
vroegtijdige stop door cliënt; 8 bewindvoering; 1
hulpverlening afgerond; 7
stopzetting door ocmw; 1
v m
58%
Er zijn in 2011 36 dossiers stopgezet. De redenen van stopzetting waren voornamelijk vroegtijdige stopzetting door de cliënt (8), stabilisatie (7), wijziging van de situatie (7) en doorverwijzing naar collectieve schuldenregeling (7).
begeleiding langdurige werking; 1
m+v
Alleenstaande mannen maken 58 % uit van ons cliënteel in budgetbeheer/budgetbegeleiding en dit tegenover 32 % alleenstaande vrouwen. Deze mannen en vrouwen kunnen wel deel uitmaken van een eenoudergezin of samenwonende zijn met vrienden of familie.
overleden; 2 wijziging in situatie; 7
Alleenwonend Eenoudergezin 90
Gehuwd of samenwonend met kinderen Gehuwd of samenwonend zonder kinderen
verhuis naar andere gemeente; 2
Samenwonend met familie, vrienden of kennissen Andere
start collectieve schuldenregeling; 7
23
De vroegtijdige stopzetting door de cliënt wil zeggen dat de cliënt de hulpverlening stopzet, tegen het advies van de hulpverlener in. Dit wil niet zeggen dat de cliënt niet tevreden is over de hulpverlening, maar er is een verschil in visie.
17
12
14
2
Reeds in de voorbije jaren merkten we een stijging van het aantal alleenstaanden in budgetbeheer/budgetbegeleiding. Dit jaar blijft deze groep gelijk, maar is er vooral een stijging merkbaar bij de eenoudergezinnen. Het aantal samenwonende of gehuwde koppels vermindert, net zoals vorige jaren. Het aantal gezinnen met kinderen stijgt. Het totaal aantal kinderen stijgt van 60 in 2010 naar 72 in 2011. De gezinnen in budgetbeheer hebben vooral jonge kinderen. 2/3e van de betrokken kinderen zijn jonger dan 12 jaar. In totaal zijn er 19 kinderen jonger dan 5 jaar en 28 kinderen in de leeftijdsgroep tot 11 jaar. Tussen de 12 en 18 jaar zijn er 17 kinderen en 6 kinderen zijn
53
ouder dan 18 jaar.
een private woning huurt is dit jaar gestegen naar 76%. Het aantal eigenaars is de kleinste groep met 4%. Het aantal mensen inwonend bij familie/vrienden is dit jaar gedaald van 9% naar 6%. Dit blijkt ook uit de cijfers van de gezinssamenstelling.
b) Leeftijd en duur 50 45
44
40
46
d) Inkomenssituatie
35
werkonbekwaam 17%
30 27
25 20
student 1% 20
15
18
gepensioneerd 6%
10 5 0
werkloos 32%
0 -18j
2 -20j
2
0
20-30j 30-40j 40-50j 50-60j 60-70j 70-80j >80j
werknemer 44% In 2010 was er een grote stijging van de groep tussen 50-70 jaar. Meer dan de helft van deze groep was reeds langdurig in budgetbeheer. In 2011 blijkt deze groep opnieuw een daling te kennen. Het merendeel van het cliënteel is jonger dan 40 jaar, namelijk 58%. Van deze groep is 79% minder dan 3 jaar in budgetbeheer/begeleiding. Van de groep ouder dan 40 jaar is dit 63%. Van de totale groep is 28% langer dan 3 jaar in budgetbeheer of budgetbegeleiding en slechts 7% langer dan 5 jaar. Meer aandacht voor het traject en de participatie van de cliënt werpt vruchten af.
Het aantal personen dat werknemer is, is ook dit jaar wederom gestegen en vertegenwoordigt nu 44% van het cliënteel in budgetbeheer of budgetbegeleiding. De groep personen die werkonbekwaam is, daalde van 19% naar 16%. De andere groepen bleven nagenoeg ongewijzigd. Wanneer we echter alle personen die beschikken over een vervangingsinkomen samentellen, is dit nog steeds de grootste groep. De 70 personen die inkomsten uit loon hebben, vallen in de volgende loonscategorieën:
c) Huisvestingssituatie eigenaar zonder lopend hypothecair krediet 1% eigenaar met een lopend hypothecair krediet 1%
onderdak 6% andere 2% huurder sociale woning 12%
huurder private woning 76%
Het aantal personen dat in een sociale woning woont, blijft in dalende lijn. In 2007 was dit nog 19%. Dit aantal is jaar na jaar gezakt en is in 2011 nog slechts 12%. Het aantal gezinnen dat
54
1-250 euro
1
1%
251-500 euro
2
3%
501-750 euro
1
1%
751-1000 euro
4
6%
1001-1250 euro
22
31%
1251-1500 euro
22
31%
1501-1750 euro
6
9%
1751-2000
4
6%
2001-2500 euro
7
10%
2501-5000 euro
1
1%
+5000 euro
0
0%
sociale dienstverlening
De verdeling van de vervangingsinkomsten is als volgt:
e) Schuldensituatie Het totaal bedrag van de schuldenlast per dossier varieert enorm. Van alle dossiers in budgetbeheer zijn er slechts 6% met een schuldenlast van meer dan 25.000 euro. Dit is echter een verdubbeling ten opzichte van vorig jaar.
1-250 euro
2
2%
251-500 euro
2
2%
501-750 euro
10
11%
751-1000 euro
31
33%
1001-1250 euro
34
36%
0
5
3%
1-1.000 euro
26
16%
1.001-2.500 euro
23
15%
2.501-5.000 euro
28
18%
5.001-10.000 euro
44
28%
10.001-25.000
23
15%
>25.000
9
6%
158
100%
1251-1500 euro
12
13%
1501-1750 euro
1
1%
1750-2000 euro
1
1%
+2000 euro
1
1%
Er zijn 4 personen die een inkomen hebben zowel uit loon als vervangingsinkomen. Wanneer we de bedragen van de lonen bekijken stellen we vast dat het merendeel valt in de groep met een loon tussen 1.001-1.500 euro. Dit zijn dus mensen met een laag inkomen uit arbeid. Deze lonen liggen amper hoger dan de gemiddelden bij de vervangingsinkomsten.
Net zoals de voorbije jaren steken bij de aard van de schulden de woonschulden er bovenuit met 21%. Kredietopeningen en leningen op afbetaling volgen met elk 10%. De vraag is of mensen gaan lenen op momenten dat het financieel moeilijk wordt, of het net financieel moeilijk krijgen door de leningen die ze aangegaan zijn. Regelmatig stellen we vast dat men een lening aangaat om schulden te herfinancieren, omdat men dit ziet als een oplossing voor de opgestapelde schulden, maar de maandelijkse aflossing van de lening kan zwaar doorwegen. Ook telefoon/GSM kosten staan bovenaan met 10%. Gezondheidszorg stond vorig jaar nog op een 2e plaats, maar vinden we nu pas op een 7e plaats terug, met 8%.
aard van de schulden: volgens belangrijkheid
1e
2e
3e
4e
5e
totaal
geen schulden
5
5
2%
lening op afbetaling
19
8
2
1
1
31
10%
verkoop op afbetaling
3
5
1
9
3%
kredietopening
19
10
4
1
34
10%
financieringshuur
0
0%
hypothecair krediet
4
1
5
2%
woonschulden
42
22
4
1
69
21%
telefoon, gsm
8
11
11
1
31
10%
verzekeringen
1
4
3
2
10
3%
gezondheidsschulden
8
9
3
6
1
27
8%
alimentatie/onderhoudsgeld
1
1
2
1%
strafrechtelijke schulden
12
8
4
1
1
26
8%
fiscale schulden
15
5
4
3
1
28
9%
privélening
3
2
1
1
7
2%
school
1
1
2
1%
OCMW schulden
4
4
2
2
12
4%
andere schulden
8
13
4
3
28
9%
326
55
Wanneer we gaan kijken naar de oorzaak van de schulden, dan valt het op dat “levenswijze niet in overeenstemming met de inkomsten” bovenaan staat, gevolgd door “tekort aan administratieve vaardigheden”. Een derde vaak aangegeven reden is “opstapeling/verlenging van uitstel tot betaling” en een “te laag inkomen” staat op een vierde plaats. Het is echter vaak een combinatie van verschillende factoren waardoor mensen in de problemen geraken. Bij de aanmeldingsproblematiek zien we dan ook vooral overbestedingsschulden terug.
20% Compensatieschulden Overlevingsschulden
4%
Aanpassingsschulden Overbestedingsschulden
16%
WERKPLAATS
AANTAL
%
Azalee logistiek
11
22%
Azalee revisie
5
10%
Azalee magazijn
1
2%
Azalee textiel
1
2%
Afwas/band
12
24%
Keuken
20
40%
50
60%
4. Crisisnetwerk Op 1 oktober 1999 werd het crisisnetwerk Sint-Niklaas opgestart. Het crisisnetwerk van Sint-Niklaas biedt deskundige begeleiding aan personen in psycho-sociale crisis , die zich bevinden op het grondgebied van Sint-Niklaas op momenten dat de reguliere welzijnsdiensten niet bereikbaar zijn.
Overbestedingsschulden: schulden die ontstaan uit het niet kunnen beheren van het inkomen, er wordt aan overconsumptie gedaan, er wordt gemakkelijk geld geleend en/of men stelt zich makkelijk borg voor iemand. Aanpassingsschulden: schulden die ontstaan door een sterk gewijzigd inkomen zoals bijvoorbeeld het terugvallen op een vervangingsinkomen. Overlevingsschulden: schulden als gevolg van structurele armoede. Compensatieschulden: schulden die een psychologische oorzaak hebben zoals bijvoorbeeld een gok- of alcoholverslaving.
Wanneer een crisissituatie zich voordoet, kan een hulpverlener worden opgeroepen, alle werkdagen van 17.00 uur tot 08.00 uur alsook 24/24 uur tijdens weekends en feestdagen. De hulpverlener is bereikbaar via een centraal gsm-nummer. Enkel de politiediensten en de spoeddiensten van de stad kunnen rechtstreeks contact opnemen. De hulpverlener kan, afhankelijk van de aard van de gestelde problematiek en de al dan niet beschikbaarheid van opvangmogelijkheden binnen de reguliere opvangcentra, een bed(den) ter beschikking stellen. De eerste werkdag na de crisis kan een beroep gedaan worden op een deskundige van een eerstelijnsdienst voor verdere begeleiding.
3. Alternatieve werkstraffen De alternatieve werkstraf laat politierechters, jeugdrechters en correctionele rechtbanken toe om in de plaats van een geldboete of gevangenisstraf een werkstraf op te leggen. De veroordeelde kan deze straf uitsluitend verrichten bij openbare diensten, vzw’s en verenigingen met een sociaal, wetenschappelijk en cultureel doel. Vanuit de dienst Vorming en Tewerkstelling worden de werkstraffen gecoördineerd die plaats vinden binnen de eigen OCMWdiensten en vzw Den Azalee. De duur van deze werkstraffen ligt in 2011 tussen 20 uur en 175 uur. De opvolging hiervan gebeurt door een justitieassistent(e).
In 2011 kreeg het crisisnetwerk 37 oproepen. Dit is een daling ten opzichte van de voorbije jaren. 60 55 50 45 40
In 2011 volbrachten 50 mensen hun alternatieve sanctie in OCMW Sint-Niklaas en den Azalee. Van deze 50 was er één minderjarige persoon.
35 30 25 20
56
2006
2007
2008
2009
2010
2011
sociale dienstverlening
Verwijzers Oproep regulier
2011
Oproep niet regulier
2011
Politiediensten
29
Politie Lokeren
1
AZ Nikolaas
2
Politie Stekene
1
Politie Hamme
1
CAW Waasland
3
Totaal
6
Totaal
31
Het crisisnetwerk kent sinds enkele jaren een ruime bekendheid, doch de beeldvorming is niet steeds correct. Foute oproepen zijn dus niet uit te sluiten. Het aantal niet-reguliere oproepen blijft ongeveer hetzelfde als de voorbije jaren.
100 95 80
87
87
81
91
87
93
92 80
80
81
84
2008
2009
2010
2011
60 40 20 0
2000
2001
2002
Oproeper regulier (%)
2003
2004
2005
2006
Oproeper niet-regulier (%)
In 2011 deden 4 personen meermaals een beroep op het crisisnetwerk: Aantal aanmeldingen per persoon
Aantal keer voorgekomen
2
2
3
2
Voor sommige personen die in een labiele relatie leven is het crisisnetwerk een toevlucht bij zwaar conflict. In andere situaties leidt het weigeren van de aangeboden hulpverlening vanuit de eerstelijnsdienst tot een hernieuwde opname in het crisisnetwerk. Om dit te vermijden dient blijvende aandacht te worden geschonken aan de communicatie tussen crisisnetwerkhulpverlener en de maatschappelijk werker die de eerstelijnsopvang waarneemt daags na de crisisinterventie.
57
2007
In 19 situaties diende de huisvestingspermanentie te worden ingeschakeld. In andere gevallen werd een andere oplossing gevonden, al dan niet binnen het eigen netwerk van de cliënt (2x hotel De Spiegel, 1x Leger Des Heils, 2x eigen netwerk).
Profiel van hulpvrager Geslacht
2011
%
Man
19
51%
Vrouw
11
30%
Koppel
3
8%
Ouder met minderjarig (e) kind(eren)
2
5%
Baby
1
3%
Onbekend
1
3%
Uitgevoerde interventies Uitgevoerd
27
73%
Niet uitgevoerd
10
27%
Totaal
37
100%
In 2011 werd 27% van de oproepen door de hulpverlener als niet opportuun beschouwd.
37 Reden niet uitgevoerd Aanmeldingsproblematiek
3
1 1 1
Hulpvrager is minderjarig
2
Buiten het grondgebied van Sint-Niklaas
3
Eigen mogelijkheden om in opvang te voorzien
2
Door politie zelf oplossing gezocht
1
Meermaals een beroep doen op het crisisnetwerk
1
Dakloos wegens brand
Hulpverleningsaanbod crisisnetwerk geweigerd door cliënt
1
Dakloos na inbraak
Aanbod OCMW eerder die dag geweigerd
1
Chronische dakloosheid 10
3
Dakloosheid tgv relatieproblematiek (ouders-kind, partner) Dakloos na ontslag psychiatrie
1 2
2011
Dakloos na uithuiszetting
4 11
11
Weggelopen minderjarige Achtergelaten baby
Doorverwijzing na de crisisopvang
Gestrande toerist na ongeval Onbekend
Eerstelijnsdienst OCMW
Dakloosheid ten gevolge van relatieproblematiek (ouders-kind, partners) is met 30%, net als vorig jaar, de meest voorkomende aanmeldingsproblematiek.
2011
Telefonische interventie (advies, verwijzing, bemiddeling)
12
Aanbieden van huisvesting met verplaatsing en/of gesprek bij doorverwijzer
25
57%
Crisishulpverlening minderjarigen
2
5%
Maatschappelijke cel politie
1
3%
13
35%
37
Huisvesting In 2011 resulteerden 24 oproepen in een effectieve opname of huisvesting.
58
%
21
Niet van toepassing
Aard van de interventie Interventietype
aantal
sociale dienstverlening
5.6 Recht op arbeid
Tewerkstelling is één van de belangrijke hefbomen in armoedebestrijding. Werk verzekert een inkomen en opent rechten op sociale zekerheid, maar het garandeert ook maatschappelijke waardering en sociale contacten.
1. Arbeidstrajectbegeleiding Het team Vorming en Tewerkstelling maakt deel uit van de sociale dienst van het OCMW. De kernopdracht van dit team is het aanbieden van een passend activeringstraject aan cliënteel van de sociale dienst. De trajectbegeleiding bestaat hoofdzakelijk uit: intake, het zoeken naar de gepaste vorming of opleiding, het aanbieden van en het ondersteunen bij een beschermde tewerkstelling en arbeidsbemiddeling. Voor diegenen waarbij een sociale tewerkstelling te hoog gegrepen is, wordt arbeidszorg aangeboden in vzw Den Azalee. Voor sommigen is arbeidszorg een voortraject naar een beschermde tewerkstelling. Daarnaast staat dit team ook in voor de coördinatie van autonome werkstraffen die plaats vinden binnen de eigen OCMW diensten en vzw Den Azalee.
Aanbieden en ondersteunen van beschermde tewerkstelling Het OCMW van Sint-Niklaas beschikt over tal van mogelijkheden die mensen in staat stellen om arbeidservaring op te doen: a)
Intake: Bij aanvang worden één of meerdere oriënterende gesprekken gevoerd waarbij motivatie, vorige werkervaring, interesses, vaardigheden, …uitvoerig worden besproken. Deze intake vormt de basis van het eventuele verdere trajectbegeleidingplan.
Tewerkstelling artikel 60§7 in eigen OCMW-diensten of bij partners met wie een samenwerkingsovereenkomst werd afgesloten
In 2011 werd samengewerkt met volgende partners: • publieke partners stad Sint-Niklaas • sociale economie initiatief sociale werkplaats Den Azalee en Jomi • vzw’s met sociaal, pedagogisch of cultureel doel als Janitor, wijkgezondheidscentrum De Vlier, kinderopvanginitiatief Ready Teddy, voetbalclub Red Star Waasland, CAW Waasland, Sociaal verhuurkantoor Waasland, Rode Kruis asielcentrum, VLOS, Dokters van de wereld, Wase dierenbescherming • privébedrijven Fashion Graphics en Alerian Gent • Waasland Beveren De samenwerking met deze organisaties en bedrijven maakt het mogelijk om een grote diversiteit aan functies aan te bieden en leidde in sommige situaties tot een contract van onbepaalde duur.
Zoeken naar de gepaste vorming of opleiding Een tewerkstelling vinden op de reguliere arbeidsmarkt vraagt vaak een verdere opleiding op diverse vlakken. Het aanbod bestaat zowel uit eigen specifieke opleidingsinitiatieven (ESF opleidingstrajecten, voortrajecten, vorming tijdens de tewerkstelling art 60, sollicitatietraining,…), als uit doorverwijzing naar andere instanties als het Huis van het Nederlands, VDAB beroepsopleiding, Leerpunt, Vokans, Groep Intro,…
In 2011 waren 239 cliënten tewerkgesteld in een artikel 60§7-contract. 38 % hiervan betrof jongeren minder dan 25 jaar.
Aantal art. 60
59
‘03
‘04
‘05
‘06
‘07
‘08
‘09
‘10
‘11
87
111
152
176
180
172
204
233
239
Plaats van tewerkstelling
2008
2009
2010
2011
Interne diensten OCMW
17
28
26
16
Terbeschikkingstelling aan sociale-economiebedrijven
147
165
186
202
Terbeschikkingstelling publieke partner
2
4
2
4
Terbeschikkingstelling vzw’s
6
6
17
15
Privé-ondernemingen
0
1
2
2
Totaal
172
204
233
239
b)
Werkervaring in een wep+ statuut in eigen OCMWdiensten
In 2011 werkten 31 personen in een wep+ contract. Hiervan waren 23 mensen voorafgaand gekend op de sociale dienst van het OCMW en werden door onze diensten geselecteerd. In 14 van de gevallen werd de wep+ tewerkstelling voorafgegaan door een tewerkstelling art. 60. 8 medewerkers waren voor de start van de tewerkstelling niet gekend op het OCMW, zij werden doorverwezen door de VDAB. Deze tewerkstellingen vonden plaats binnen de eigen OCMWdiensten: administratie, hoteldiensten, centrale keuken en logistieke diensten. Sociale tewerkstelling interne diensten in 2011 18 2
16 14
1
12 10 15
8 13
6
7
4
2
1
2 0
n
te
Ho
e
iek
ist
g Lo
Wep+
n
ste
ste
en ldi
n die
al
ntr
Ce
1
2
en
uk
e ek
2
m
Ad
ie
z w& st inaai n ie S e d le/ ch else s i n B ch
rat
st ini
te
Art 60
60
T
IC
P
er
eri
o t/K
os
1
Lin
r
me
ka
n ne
sociale dienstverlening
Doorstromingscijfers In het werkingsjaar 2011 werden in totaal 131 contracten art. 60§7 en 16 contracten wep+ beëindigd. Reguliere tewerkstelling privé Interim Dienstencheques regulier Reguliere tewerkstelling OCMW Zelfstandige activiteit Wep+ OCMW Doelgroepmedewerker Azalee IBO Artikel 60 Werkloosheidsuitkering Leefloon/bijstand Leefloon vakantiewerk art 60 Ziekte-uitkering/ invaliditeit VDAB opleiding/werkloos verhuisd onbekend Na contract artikel 60
9 1
3
2 2 1 1
4
15
6 6 2 1 34
19 1 1 2 1
5
6
24
1
Na weppluscontract
Uit bovenstaande tabel blijkt dat in totaal 54 personen of 37 % na hun tewerkstelling zijn doorgestroomd naar een nieuwe tewerkstelling of opleiding. Van de 147 contracten art. 60 die werden beëindigd in 2011 werden er 35 vroegtijdig stopgezet. Redenen hiervoor zijn:
Ontslag wegens ongewettigde afwezigheid
18
Ernstige inbreuk als diefstal, vervalsing ziekteattest, agressie en veroorzaken van ongeluk met vluchtmisdrijf
4
Arbeidsongeschikt omwille van medische of ernstige psychosociale belemmeringen Verval verblijfsdocumenten/arbeidskaart
5 1 6
Detentie 1 Doorstroming tewerkstelling Doorstroming zelfstandige activiteit
2 4
Ook 2 weppluscontracten werden vroegtijdig beëindigd. Eén iemand kon aan de slag in een reguliere tewerkstelling, de andere tewerkstelling werd door ziekte vroegtijdig stopgezet.
61
2. De Sociale werkplaats Den Azalee In 1995 werd vanuit het OCMW de sociale werkplaats Den Azalee opgericht met het oog op het uitbreiden van de tewerkstellingsmogelijkheden voor mensen die leven van een OCMW-uitkering. De tewerkstellingsdoelstelling is dubbel: Enerzijds een werkvloer organiseren waar beschermde tewerkstelling en opleiding kan worden georganiseerd met het oog op doorstroming naar reguliere tewerkstelling. Anderzijds een sociaal economie bedrijf oprichten waar permanente tewerkstelling kan worden aangeboden aan diegenen waarvoor doorstroming geen mogelijkheid meer is. Omkadering Op 31 december 2011 had Den Azalee een contingent van 36,8 FTE omkadering. Hierbij wordt de omkadering die het OCMW ter beschikking stelt (directeur, personeelsdienst, boekhouding en trajectbegeleiding) niet meegeteld. Het contingent was bijna volledig ingevuld met 35,2 FTE. In 2011 werd het contingent omkadering uitgebreid met: • 1 FTE voor de 2e werkleider arbeidszorg (reeds aangesteld eind 2010) en (tijdelijk) een 3 e werkleider voor arbeidszorg en het opleidingsproject. • 0,3 FTE coach brugprojecten (van 0,5 naar 0,8 FTE) vanaf 01.09.2011. • 2 FTE werkleiders voor de nieuwe klusploeg te Sint-GillisWaas. • 1 FTE werkleider winkels voor het prijsatelier (in te vullen tegen 2012). • 1 FTE werkleider revisie voor het project onderdelenmagazijn (tegen 2012). • 0,2 FTE werkleider die in 2012 via interne werving zal toegekend worden aan een werkleider die deeltijds werkt.
62
sociale dienstverlening
Doelgroepmedewerkers Op 31 december 2011 had Den Azalee een contingent van 85 FTE doelgroepmedewerkers, waarvan 1 vacature vanwege de uitbreiding eind 2011 met 1 FTE doelgroepmedewerker. In 2011 is het contingent doelgroepmedewerkers dus weinig veranderd in vergelijking met het werkjaar van 2010. Het contingent was bijna volledig ingevuld met 83,8 FTE. 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
els iek ist en) ink ties) g w o g l lin a e loc afd lle a e ( l al
isie
rev
nt
pu
ts fie
(
isz
hu
uit
/ g ier loe tel ling a tsp k de j i e r st an po h lbe
n
ge
in ett
tie
tex
Art. 60 In samenwerking met de OCMW‟s van hun werkingsgebied biedt Den Azalee opleiding aan medewerkers die door deze OCMW‟s naar Den Azalee gedetacheerd worden in een “art.60 statuut” van de OCMW-wetgeving. In totaal werkten er 202 medewerkers art.60 in Den Azalee in 2011.
Textiel (ESF vrouwen) 4% Secretariaat 2%
Dispatch 2% Variant 8%
Arbeidszorg 1% Catering 10%
Energiesnoeiers 2% Fietspunt 2%
Kringwinkel 9%
Revisie 6% ESF opleidingsproject (renovatie, poets, textiel) 35%
Logistiek 12% Kleine sortering 3% Poetsploeg 3%
63
g
rin
te ca
al
s
ia oc
t
ran
re
u sta
ie
erg
en
rs
eie
o sn
eg
plo
s klu
al
ta To
5.7 Recht op behoorlijke huisvesting Een goede huisvestingssituatie is essentieel voor het welzijn en de waardigheid van alle burgers. Gezinnen in armoede wonen vaak in woningen die van slechte kwaliteit zijn. Deze woningen zijn vaak ongezond, slecht geïsoleerd, te klein,… Dit heeft effect op de gezondheid, sociale contacten, hoge energiefacturen, grotere medische kosten,… OCMW Sint-Niklaas werkt op verschillende manieren aan het bevorderen van de huisvestingssituatie.
Arbeidszorg Den Azalee heeft een afdeling arbeidszorg. Hier kunnen mensen terecht voor wie betaalde contractuele tewerkstelling (nog) niet mogelijk is. De primaire taak van arbeidszorg is het voorbereiden op een reguliere tewerkstelling. Instroom arbeidszorgmedewerkers
2010
2011
Van OCMW Sint Niklaas
15
9
Van GTB
28
14
Stopgezette trajecten
31
24
Doorstroming (art. 60, NEC, beschutte werkplaats)
5
4
Doorstroming naar opleiding
1
3
Beroepsverkennende- en activeringsstages
15
Doorstroming naar AZ na stage
4
Actieve medewerkers eind december
44
40
1. Wonen en Energie Het team wonen en energie wordt deeltijds ingezet in de werking van de woonwinkel, een gezamenlijk OCMW-stadsbestuur initiatief. Hier doen zij aan preventief werk m.b.t. mogelijke uithuiszettingen, woonbegeleiding van personen, behandeling aanvragen stookoliepremies,… Daarnaast wordt dit team vanuit het OCMW ingezet om de adviezen van de Lokale Adviescommissie voor Gas, Water en Elektriciteit (LAC) voor te bereiden. Zij proberen iedereen wiens dossier door Eandis wordt geagendeerd voor afsluiting, vooraf te contacteren om een afsluiting van energie te vermijden. De lokale adviescommissie De (sociale) leverancier kan aan de LAC vragen om klanten die schulden bij hen hebben opgebouwd, te mogen afsluiten. Het team Wonen en Energie zal trachten om op voorhand een voorstel tot oplossing te formuleren. Bedoeling is zo weinig mogelijk advies te geven tot afsluiting van energie en/of watertoevoer. De medewerkers van het team zullen trachten de klanten, waarvoor een verzoek wordt ingediend, in de periode voorafgaand aan het LAC te bereiken d.m.v. het uitvoeren van huisbezoeken. Naast het aanbieden van een concreet voorstel i.v.m. de energieproblematiek, zijn LAC-dossiers regelmatig een aanleiding om een dieperliggende problematiek te detecteren. Het team heeft dan ook een belangrijke preventieve en doorverwijsfunctie naar de reguliere sociale dienst. Als de klant waarvoor een dossier ingediend wordt, reeds gekend is bij de sociale dienst, legt de maatschappelijk assistent(e) van de sociale dienst contact. In samenspraak met de cliënt zet hij/zij de nodige stappen om tot een voorstel te komen. Zowel de maatschappelijk assistent(e) als de medewerker van het team Wonen en Energie kan de cliënt bijstaan op de LAC-bijeenkomst indien deze dit wenst. Er zijn in 2011 in totaal 874 dossiers behandeld. Dit waren 438 dossiers voor elektriciteit en 436 dossiers voor gas.
64
sociale dienstverlening
Ten opzichte van 2010 is er een daling met meer dan 500 dossiers van zowel het aantal ingediende dossiers als het aantal behandelde dossiers. Het aantal behandelde dossiers daalde met 535, waarvan 430 dossiers gas en 105 elektriciteit. Deze cijfers zijn het aantal dossiers die voorgebracht worden op het LAC, niet het aantal klanten. In 2010 werden voornamelijk gewone dossiers behandeld, meestal met verschillende dossiers per klant. In 2011 werden voornamelijk budgetmeterdossiers behandeld, met weinig dossiers per klant, omdat men voor het plaatsen van budgetmeters snel wil handelen. LAC
Ingediend
Gerechtelijke uithuiszettingen Huurders waartegen een vordering tot gerechtelijke uithuiszetting (vredegerecht) wordt ingeleid vanwege huurachterstal, worden door het OCMW gecontacteerd. Wanneer de betrokkene reeds in begeleiding is van de sociale dienst (of tot voor kort is geweest), volgt de maatschappelijk assistent(e) dit verder op. Huurders die nog niet in begeleiding zijn bij OCMW Sint-Niklaas, worden door de woonbegeleider van de woonwinkel gecontacteerd om de uithuiszetting te proberen vermijden. Uit dit contact kan een woonbegeleiding voortvloeien. Eerste doel is het vermijden van een uithuiszetting. Er wordt getracht de bedreigde huurder te contacteren d.m.v. huisbezoeken. Vervolgens wordt onderhandeld met de eigenaar, advocaat, … Indien we niet slagen in het behoud van de huisvesting, wordt getracht voor betrokkene een andere huisvesting te realiseren.
Behandeld
Totaal
E
G
Totaal
E
G
20.01.2011
99
39
60
75
37
38
17.02.2011
111
48
63
101
43
58
17.03.2011
100
45
55
89
39
50
2009
2010
2011
21.04.2011
137
60
77
119
52
67
125
120
154
19.05.2011
123
62
61
106
57
49
Aantal dossiers uithuiszettingen
23.06.2011
88
48
40
70
40
30
14.07.2011
64
41
23
55
34
21
Aantal begeleidingen woonwinkel
41 (32,8%)
33 (27,5%)
49 (31,8%)
06.09.2011
60
30
30
45
22
23
04.10.2011
105
56
49
80
44
36
08.11.2011
56
32
24
47
27
20
08.12.2011
96
47
49
87
43
44
1039
508
531
874
438
436
In Sint-Niklaas werden in 2011 154 huishoudens bedreigd met gerechtelijke uithuiszetting. Hiervan hebben 49 personen een begeleiding aanvaard om de uithuiszetting te proberen voorkomen. Uit de cijfers blijkt dat huurconflicten stijgen. Bij cliënten die bedreigd worden met een gerechtelijke uithuiszetting merken we vaak een wanverhouding tussen de hoge uitgaven en de lage inkomsten. Deze verhouding werkt schulden in de hand. Naast de huurachterstallen hebben heel wat cliënten nog een reeks andere schulden.
Op 31 december 2011 waren er 673 actieve budgetmeters voor elektriciteit. Dit op een totaal van 1280, dit wil zeggen dat er reeds 607 gedeactiveerd zijn. Voor aardgas waren er op dat moment 492 actieve budgetmeters. Dit op een totaal van 612, dit wil zeggen dat er reeds 120 gedeactiveerd zijn.
Met het Sociaal Verhuurkantoor Waasland werd de afspraak gemaakt dat zij de namen van bewoners, waarvoor zij een procedure gaan instellen, reeds doorgeven aan de sociale dienst. Hierdoor wordt het mogelijk nog sneller in te grijpen. Alle bewoners tekenen bij verhuring hiervoor hun akkoord.
Er zijn in 2011 in het oplaadpunt van OCMW SintNiklaas voor elektriciteit 7.576 opladingen gebeurd voor een totaalbedrag van 408.683 euro. Voor gas waren dit 5.343 opladingen, voor een totaalbedrag van 347.971 euro.
Met de Sociale Huisvestingsmaatschappij zijn er in 2011 afspraken gemaakt om uithuiszettingen te vermijden. De procedure bij huurachterstallen is structureel gewijzigd, zodat het OCMW meer tijd krijgt om mee naar een oplossing te zoeken. Wanneer een effectieve uithuiszetting niet meer vermeden kan worden, is er sedert 2011 een belangrijke wijziging in de uitvoeringswijze. Den Azalee staat vanaf dan in voor het ophalen en beheren van
65
Noodwoningen – Bezetting Het OCMW voorziet de mogelijkheid tot tijdelijke opvang in noodwoningen van personen zonder huisvesting. Personen of gezinnen in crisissituaties, gedomicilieerd in Sint-Niklaas of er legaal feitelijk verblijvend, kunnen worden opgevangen in een noodwoning. De crisissituatie kan zowel van materiële, sociale, als gerechtelijke aard zijn. Tijdens het verblijf worden de bewoners actief begeleid en ondersteund door de woonbegeleider van het OCMW Sint-Niklaas, o.a. bij het op zoek gaan naar een andere woning. In 2011 werd vanuit het OCMW een wijziging aan het reglement van de noodwoningen doorgevoerd. Voordien werd een vaste dagprijs aangerekend voor het verblijf in een noodwoning. Sinds 2011 wordt bijkomend bij de vaste dagprijs, een bedrag voor het verbruik van nutsvoorzieningen berekend. In 2009 kenden de 3 noodwoningen volgende bezetting:
• Dries 88, 9112 Sinaai : / • Dries 90, 9112 Sinaai: 2 gezinnen • Lamstraat 54, 9100 Sint-Niklaas: 3 gezinnen
In 2010 kenden de 3 noodwoningen volgende bezetting: • Dries 88, 9112 Sinaai : 1 gezin • Dries 90, 9112 Sinaai: 2 gezinnen • Lamstraat 54, 9100 Sint-Niklaas: 2 gezinnen
goederen. Zij registreren en stockeren de goederen volgens de principes van een kringloopcentrum. De getroffen eigenaars zien hun goederen met de beste zorgen behandeld en hebben daardoor meer kans op recuperatie.
In 2011 kenden de 3 noodwoningen volgende bezetting: • Dries 88, 9112 Sinaai : 3 gezinnen • Dries 90, 9112 Sinaai: 1 gezin • Lamstraat 54, 9100 Sint-Niklaas: 1 gezin
Wat niet wordt opgehaald door de eigenaars en herbruikbaar blijkt, wordt verkocht in de kringwinkel. Het restafval wordt gescheiden in recycleerbaar materiaal en een beperkt deel restafval . Naast Sint-Niklaas heeft Den Azalee hiervoor ook samenwerkingsakkoorden gesloten met de gemeenten Temse, Sint-Gillis-Waas en Waasmunster.
We merken geen verhoging van het aantal opnames. Alvorens cliënten tijdelijk in een noodwoning worden gehuisvest, bekijkt het team onthaal van OCMW Sint-Niklaas samen met de betrokkene andere opvangscenario’s.
2. Energiescans
Cijfers voor Sint-Niklaas: Aantal uitgevoerde uithuiszettingen
65
Aantal afgemelde uithuiszettingen (door de deurwaarder)
28
Aantal kilo’s in hergebruik
7.519,5 kg
Afvoer naar het containerpark
12.482,52 kg
Aantal mensen die hun goederen helemaal of deels kwamen ophalen
14
Binnen de VZW Den Azalee werkt een ploeg energiescanners en energiesnoeiers. De energiescanners lichten een woning door op het vlak van energieverbruik en de verliezen. Zij geven de bewoners advies
66
sociale dienstverlening
en tips om rationeel om te springen met hun eigen energiebehoefte. De energiesnoeiers voeren kleine energie- en waterbesparende maatregelen uit in de gescande woningen en geven tips en advies rond woningaanpassing en premies. De energiescan door de energiesnoeiers van Den Azalee is meer dan de doorlichting van de woning: met de bewoner wordt gesproken over preventie rond CO-vergiftiging, er wordt nagegaan of de bewoner recht heeft op een sociaal tarief, er is toelichting omtrent de premies en ze verwijzen door bij vragen en problemen omtrent woonkwaliteit, veiligheid van de woning, sociale en financiële problemen, …
4. Tussenkomst energiefactuur In 2011 zijn er 60 rechtstreekse betalingen geweest aan een energiemaatschappij voor een tussenkomst in de energiefactuur. Er zijn 15 dossiers waar voor de afbetaling van de afrekening of de openstaande schuld een maandelijkse tussenkomst voorzien is. De cliënt dient hiervoor maandelijks het betaalbewijs van zijn aandeel in de aflossing voor te leggen.
5. Minimale levering gas Voor gas is het met het oog op technische mogelijkheden en veiligheid onmogelijk om een continue minimumlevering te voorzien. Wie niet oplaadt en ook zijn noodkrediet (1000 kWh) heeft opgebruikt, valt volledig zonder aardgas totdat hij de meter opnieuw oplaadt met de budgetmeterkaart. Om te vermijden dat mensen wegens een gebrek aan geld niet kunnen opladen en zo in de winter zonder verwarming vallen, voorzag de Vlaamse Regering een “minimale levering gas”. Dit laat de OCMW’s toe om aan behoeftigen een beperkte financiële steun toe te kennen om op te laden. Deze financiële tussenkomst staat voor een minimale hoeveelheid aardgas, goed voor een minimaal comfort. De OCMW’s beschikken hiermee over een extra instrument om een financiële tussenkomst te doen in de energiekosten.
in 2011 werden er 936 energiescans uitgevoerd, waarvan 490 in Sint-Niklaas. Gemeenten
2011
Sint-Niklaas
490
Beveren
144
Stekene
125
Sint-Gillis-Waas
92
Waasmunster
85 936
Den Azalee krijgt de adressen door via verschillende kanalen:
1% 2% 15%
6%
In 2011 waren er 13 dossiers met een vraag voor een minimale levering gas, waarvan er 3 zijn geweigerd. Voor de winterperiode 2011/2012 waren er 31 dossiers met een vraag voor een minimale levering gas, hiervan zijn er 5 geweigerd. Voor de winterperiode 2010/2012 waren er 8 toekenningen en geen weigeringen.
6% OCMW Eandis
3
Milieudienst
1
Sociale huisvesting
6. Huurwaarborg en installatiepremie
Interwaas 70%
Het OCMW heeft in 2011 aan 70 personen een schriftelijke huurgarantie gegeven voor huurders die zelf niet de middelen hadden om een huurwaarborg te betalen. Dit is een lichte daling ten opzichte van de 78 toekenningen in 2010.
Energiesnoeiers
Den Azalee heeft in 2011van OCMW Sint-Niklaas 39 adressen doorgekregen.
Er werden 88 installatiepremies toegekend, voor een totaal bedrag van 83.160,33 euro. Hiervan waren 32 installatiepremies voor daklozen. De andere 56 waren de zogenaamde installatiepremies voor asielzoekers.
3. Verwarmingstoelage In 2011 werd in 238 dossiers (alleenstaanden of gezinnen) een premie toegekend vanuit het sociaal verwarmingsfonds. Dit voor een totaal bedrag van 41.176,85 euro. Ten opzichte van 2010 met 326 dossiers voor een bedrag van 74.212.62 euro, is dit een sterke daling.
67
5.8 Recht op onderwijs
Onderwijs zorgt onbewust en vaak ongewild voor achterstelling en zo ook voor de reproductie van kansarmoede. Toch is goed onderwijs één van de belangrijkste ontsnappingsroutes uit de kansarmoede.
7. Materiële hulpverlening via meubelbonnen Een goede huisvesting is meer dan een geschikt pand en de nodige nutsvoorzieningen. Ook voldoende en behoorlijk meubilair draagt hiertoe bij. Wanneer personen of gezinnen niet voldoende financiële ruimte hebben om dit aan te kopen, kunnen zij hiervoor een kortingsbon voor de kringwinkel Den Azalee krijgen. Elke bon is voorzien voor 75% van de gemiddelde aankoopsom. 25% van de aankoopprijs wordt dus in principe door de cliënt zelf betaald.
1. Studenten en leefloon/bijstand Naast de algemene voorwaarden dient een student jonger te zijn dan 25 jaar en een voltijds leerplan te volgen om van een leefloon te kunnen genieten. In 2011 waren er 142 studenten die het leefloon genoten. Dit is een lichte daling ten opzichte van 156 studenten in 2010. Evolutie leefloon en studenten; opname in december:
In 2011 is er 252 keer een beroep gedaan op een bon om een aankoop te doen in Den Azalee. Dit voor een totaal bedrag van 26.270,94 euro. Het OCMW betaalde hiervoor 13.135,47 euro, den Azalee 6.567,73 euro en nog eens 6.567,73 euro werd betaald door de cliënten zelf.
100 80 60 40 20 0
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Ook bij de momentopname in december zien we een lichte daling ten opzichte van de voorbije jaren. 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
leefloon 2010 Secundair
68
leefloon 2011
bijstand 2010
bijstand 2011
Hogeschool / universitair
sociale dienstverlening
Van de 142 studenten in het leefloon volgden er 86 studenten hoger onderwijs of universitaire studies. 56 studenten volgden een vorm van secundair onderwijs. Procentueel is er een lichte stijging van het aantal studenten dat hogere studies volgt ten opzichte van 2010, van 57% naar 60%.
Algemene gegevens brugproject 2011-2012
20 16
Er waren ook 27 studenten die bijstand genoten. Dit is een stijging van 42% t.o.v. de 19 studenten in bijstand in 2010. Hiervan volgden 20 studenten een vorm van secundair onderwijs en slechts 7 studenten volgden hoger onderwijs of universitaire studies.
Jongens
Meisjes
Aantal jongeren
2. Het brugproject Het OCMW van Sint-Niklaas biedt als promotor, in samenwerking met vzw Den Azalee, OCMW Stekene en OCMW Kruibeke, 18 tewerkstellingsplaatsen aan deeltijds leerplichtige jongeren van 15 tot 18 jaar in het kader van zijn brugproject. Het betreft jongeren die er niet in slagen een gepaste tewerkstelling te vinden in het normaal economisch circuit wegens een gebrek aan essentiële arbeidsattitudes. Vanuit de school, de werkvloer en het team jongeren wordt hen een opleiding, werkervaring en vooral individuele opvang en begeleiding geboden.
Het merendeel van de jongeren die werden tewerkgesteld als brugproject zijn jongens (55%). Dit cijfer is gedaald ten opzichte van het cijfer van vorig jaar (62% jongens). De kloof tussen de werkende meisjes en jongens is verkleind. De nieuwe werkvloer is in de zorgsector. Deze sector is aantrekkelijker voor meisjes dan voor jongens. De meisjeswerkvloeren werden dit jaar gemakkelijker ingevuld mede dankzij de voorselectie van de scholen.
Tewerkstellingsplaatsen 2011-2012 6 5 4 3 2 1 0
l r s se ke lie eth SN istiek uken istiek uken SN zijn ering extie visie aa ze em st ab e ga ate -Nikl e ek e rt T g g T m i s n a k i k t k R o o o l j l e e l l i s i s t e M e K d e e gi ke ert E Str l Sin nk en el tel ine ek ek Lo be Wi nk e tek Ho rui uib uib Kle Alb r r S nk Wi K i K K C ZC W ZC C C Z Z Z W W W W W Interne diensten Externe diensten t
an
ri Va
g
rin
te Ca
t
un
sp
t Fie
In de loop van het schooljaar 2011-2012 heeft het OCMW van Sint-Niklaas 18 werkplaatsen ter beschikking gesteld. Er zijn verschillende werkplaatsen die meerdere jongeren te werk stellen. Alle werkwerkvloeren effectief invullen is onmogelijk aangezien OCMW Sint-Niklaas slechts erkend is voor 9.117 uren. Daarnaast zijn niet alle werkvloeren even aantrekkelijk voor de jongeren. De werkvloer WZC Albert Elisabeth is een nieuwe opleidingsplaats sinds september 2011.
Tot 31 maart 2012 hebben 36 jongeren een opleidingsovereenkomst afgesloten met het OCMW van Sint-Niklaas.
69
Studierichtingen 7 6 5 4 3 2 1 0
r elrke nk e we Wi iend e d d me be en k u ke
er
ss
La
lp
Hu
ien
tric
k ele
Jongens
C
e
eri
ss
o arr
zijn ga rker a M we de me
d ou n erh uwe d On ebo g
Meisjes
OCMW Sint-Niklaas streeft naar een maximale tegemoetkoming aan de leerkansen van de jongeren en probeert brugprojecten aan te bieden die aansluiten bij de opleiding. Een brugproject hoeft dit in principe niet te zijn. Het aantal alternerende tewerkstellingen ligt bij beide geslachten hoger dan de niet alternerende werkplaatsen. We merken toch dat de jongens het meest alternerend tewerkgesteld zijn, al hebben we maar een beperkt aantal beschikbare opleidingsplaatsen in de harde sector. De meisjes daarentegen vullen de werkvloeren textielsortering, strijkatelier en hoteldienst in. Deze zijn zelden in overeenstemming met hun studie.
6
5
5 4
3
3 2 1
12 10 8
2 1
0
g g g e g ttin lier ttin ttin ttin ze oren egu ming pze raag pze rleg pze hool p e R tro Sto n v Sto ov Sto sc sto fact e rs in eig oo rne d e t x
e
Meisjes
12 9 8
Stopzetting externe factoren: de jongeren hun brugproject wordt stopgezet, doordat externe factoren (verhuis, zwangerschap…) het brugproject volgen onmogelijk maakt. Reguliere doorstroming: jongeren die klaar zijn voor de reguliere tewerkstelling, met al dan niet een reguliere tewerkstelling in het vooruitzicht. Stopzetting eigen vraag: jongeren die op eigen vraag hun brugproject stopzetten (bv. jongeren die regulier willen werken omdat ze te weinig verdienen in een brugproject). Stopzetting in overleg: stopzetting waar een ander traject aangewezen is (bv. voortraject ). Stopzetting school: de jongere is +18 jaar en kiest om de school stop te zetten; dan volgt automatisch het ontslag van het brugproject.
7
6 4 2 0
3
1
Jongens 14
ist
log
er
elp
h iek
Alternerend Jongens
Niet-alternerend Meisjes
Bij de aanvang van het schooljaar 2011-2012 werden de leefloonof bijstandgerechtigde cliënten die in aanmerking komen voor een brugproject opgelijst.
70
sociale dienstverlening
De cijfers werden opgemaakt op 31 maart 2012, de meest voorkomende reden om een brugproject stop te zetten is een stopzetting op eigen vraag van de jongeren. Er wordt verwacht dat naar het einde van het schooljaar, er nog meer reguliere doorstromingen zullen plaatsvinden. Er kan in de redenen van stopzetting nog geen conclusies genomen worden omdat de brugprojecten nog volop lopen.
30 25 20
16
15
15
10 5 0
2
of n- gd o o fl hti lee erec dg tan
bijs
2
t
nie
Jongens
d
tig
ch
re ge
rs
de
ou
d
tig
ch
re ge
Meisjes
Vaak zijn deze jongeren of hun ouders gekend bij onze dienst en bevinden zij zich in maatschappelijk kwetsbare positie. Door deze jongeren tewerk te stellen via een brugproject hopen wij de vicieuze cirkel te doorbreken, het gezinsinkomen te verhogen en hun participatiekansen te bevorderen. De tabel heeft enkel betrekking op leefloon- of bijstandgerechtigde van OCMW Sint-Niklaas. Jongeren of ouders die steun ontvangen van een ander OCMW zijn hierbij niet opgenomen.
3. Tussenkomsten in schoolfacturen Het OCMW stort jaarlijks 5000 euro in het schoolparticipatiefonds. Dit fonds wordt gezamenlijk met het stadsbestuur beheerd. Vanuit dit fonds wordt tussengekomen in onbetaalde schoolfacturen van leerlingen uit kansarme gezinnen. Naast deze deelname aan het schoolparticipatiefonds werd tevens tussengekomen in 87 gezinnen voor het betalen van de schoolfactuur. In 2010 werd er in 166 dossiers een septembervergoeding gegeven, ten bedrage van 47.747,57 euro.
71
5.9 Recht op bescherming van een gezond milieu Het OCMW werkt mee aan de bescherming van een gezond leefmilieu door de oprichting van VZW Den Azalee. Het kringloopcentrum zorgt mee voor het verminderen van de afvalberg met zijn verschillende ateliers en de kringwinkel. Vanuit het magazijn en de werkplaatsen worden de goederen gesorteerd, gereinigd, opgeslagen en geleverd aan de winkels voor de verkoop. Afgedankte en onbruikbare materialen worden optimaal gesorteerd en worden doorverkocht voor recyclage. Enkel de restfracties, die zo beperkt mogelijk gehouden worden, komen terecht op het containerpark. Van alle opgehaalde goederen wordt 53,24% verkocht via de kringwinkel. 41,88% wordt gerecycleerd via partners en op die manier een nieuw leven gegeven. Slechts 4,88% is uiteindelijk restafval. Hergebruik per gemeente SINT-NIKLAAS
TEMSE
SINT-GILLIS-WAAS
STEKENE
Hergebruikcijfers exclusief bedrijven Bruto opgehaald/per persoon
15,72
14,39
6,20
14,06
Opgehaald per persoon - recyclage
8,69
8,39
3,67
8,49
Opgehaald per pers. - recyclage - afval
7,78
7,81
3,40
7,90
14,39
6,38
14,06
Hergebruikcijfer inclusief bedrijven (bedrijven zitten niet vervat in tonnagevergoeding) Bruto opgehaald per persoon
16,48
Opgehaald per persoon - recyclage
9,45
8,39
3,85
8,49
opgehaald per persoon - recyclage - afval
8,54
7,81
3,59
7,90
Hergebruikcijfer AZALEE Bruto opgehaald per persoon
14,57
Bruto opgehaald per persoon + bedrijven
14,57
Bruto opgeh. Pers- recyclage
8,48
Bruto opgeh. Pers+bedrijf - recyclage
8,48
Opgehaald persoon-recyclage-afval
7,77
opgehaald persoon+ bedrijf - recyclage-afval
7,77
72
sociale dienstverlening
5.10 Recht op culturele en maatschappelijke ontplooiing
De budgetten worden voornamelijk besteed aan:
Volgens het Algemeen Verslag over de Armoede is cultuur het levensdomein waarin mensen hun waarden en gedachten, hun visies en ideeën uitdrukken en met elkaar communiceren. Enkel via cultuur kan men meebouwen aan een samenleving. Cultuurparticipatie biedt recht van spreken. Deelname aan cultuur stelt een mens in staat om zichzelf en de wereld rondom zich in vraag te stellen en om in relatie te treden met de omliggende samenleving. Burgerschap is een multidisciplinair gegeven en houdt rechtstreeks verband met cultuur. Cultuur zorgt voor het verhogen van het gevoel van zelfwaarde en versterkt de eigen krachten van mensen.
• de deelname van onze cliënten of hun kinderen aan sociale, sportieve of culturele manifestaties.
• de kosten voor deelname van onze cliënten of hun kinderen aan sociale, culturele of sportieve verenigingen.
• vakanties via het steunpunt vakantieparticipatie. • opleidingen die de toegang tot de nieuwe informatie- en
communicatietechnologieën bevorderen. Voor de meeste activiteiten wordt een eigen financiële inspanning van de cliënt verwacht en bestaat de tussenkomst vanuit het OCMW uit 80% van de totale kost. Enkele cijfers uit het werkjaar 2011: • 12 alleenstaanden en 233 gezinnen kregen een Sterabonnement voor de zomer 2011. • 500 filmcheques werden verdeeld onder de cliënten van de sociale dienst. • 235 kinderen (en ouders) kregen kaarten voor “Sint in de Piste”. • 44 cliënten woonden een muziek- of theatervoorstelling bij in de stadsschouwburg. • 65 kinderen maakten in de zomer 2011 gebruik van de speelpleinwerking. • 68 cliënten kregen een vakantie vanuit het aanbod van het steunpunt vakantieparticipatie. • 3 kinderen konden op een jeugdkamp. • 54 cliënten deden een daguitstap (Zoo, Bellewaerde, Plopsaland,…). • 45 treintickets werden gegeven voor een daguitstap. • 5 kinderen namen deel aan het sportkamp via de stedelijke sportdienst. • 70 cliënten van de sociale dienst sloten zich aan bij een sportclub uit Sint-Niklaas. • 7 kinderen van cliënten waren lid van een Sint-Niklase jeugdbeweging. • 75 mensen volgden een opleiding/vorming bij de Stedelijke Academie, Vrije Ateliers of vormingplus.
Elk OCMW ontvangt van de federale overheid extra middelen om kansarmen en mensen die het financieel moeilijk hebben, te laten deelnemen aan culturele, sportieve of sociale activiteiten. Met deze middelen kan het OCMW helpen de financiële drempels weg te nemen. Ook het stadsbestuur ontvangt middelen van de Vlaamse Overheid voor de bevordering van de vrijetijdsparticipatie van personen in armoede. Het stadsbestuur en OCMW van Sint-Niklaas hebben ervoor gekozen deze middelen aan elkaar te koppelen. De samenwerking en afspraken tussen het OCMW en de deelnemende organisaties gelden daardoor ook voor iedereen met een Kansenpas.
73
74
6
INTERNE ORGANISATIE
6.1 Interne organisatie
implementeren. Meer informatie over de A3-methodiek vindt u op de website www.A3methodiek.be.
1. Planning en organisatiebeheersing Eerste stappen in de richting van een A3-jaarplan
Interne Controle Een goede planning is onontbeerlijk om de doelstellingen te bepalen die de organisatie moet bereiken. Het OCMW wil haar manier van plannen verbeteren door meer resultaatgericht te werken, de resultaten meetbaar te maken (door middel van indicatoren) en een sterke opvolging te voorzien. Daarom zette het OCMW in 2011 de eerste stappen in de opmaak van een jaarplanning volgens de A3-methodiek. De A3-methodiek geeft een jaarplan weer, van missie tot acties, op één A3-papierformaat en maakt gebruik van het CAF-model als hulpmiddel voor het verkrijgen van overzicht. In tegenstelling tot traditionele jaarplannen is het zeer duidelijk en to the point. Na het volgen van een tweedaagse opleiding rond het werken met de A3-methodiek, in samenwerking met de VVSG, maakte het managementteam in 2011 een eerste ontwerp A3-jaarplan op (voor 2013). De volgende stap is het opmaken van een A3-jaarplanning op afdelingsniveau. Het OCMW Sint-Niklaas is één van de eerste OCMW’s die de A3-methodiek concreet zal
Het OCMW werkt actief aan het versterken van de interne controle. Interne controle is een onderdeel van organisatiebeheersing en gaat na of de organisatieprocessen effectief en efficiënt zijn, of wat we doen in overeenstemming is met de wetgeving en procedures en hoe we de organisatie kunnen beschermen tegen mogelijke risico’s. Omdat interne controle van toepassing is op alle processen en activiteiten van de organisatie, werken we thematisch. In 2011 focuste de interne controle op volgende thema’s: 1.
76
Het uitwerken van een systeem voor opvolging jaarplan, met inbegrip van indicatoren Hiervoor werd gekozen voor het toepassen van de A3methodiek (zie hierboven).
interne organisatie
2.
3.
Het in kaart brengen van de aanwezigheden Op basis van een nieuw systeem voor tijdsregistratie, worden sinds 1 mei 2011 alle aan- en afwezigheden van het personeel digitaal geregistreerd en kan het verzuimpercentage per dienst of departement gerapporteerd worden. Op basis van deze cijfers zal een concreet actieplan worden opgemaakt om het verzuim waar nodig terug te dringen. De processen van het secretariaat Op dienstniveau werden met de personeelsleden van het secretariaat de belangrijkste processen van het secretariaat in kaart gebracht en geanalyseerd. De kernprocessen van het secretariaat zijn onder meer de voorbereiding van het Vast Bureau, de raad voor maatschappelijk welzijn en andere bestuursorganen, de briefwisseling en archivering. Bij iedere stap in het proces werden mogelijke risico’s geïdentificeerd. Op basis van de geformuleerde risico’s werden concrete beheersmaatregelen en verbetermogelijkheden bepaald.
verdere implementatie zo veel mogelijk parallel met de stad te laten verlopen. In 2011 is er in het kader van competentiemanagement gewerkt rond drie grote items, namelijk: 1. competentieprofielen; 2. functionering en evaluatie + competentieontwikkeling; 3. werving en selectie.
In 2012 zal de interne controle van de processen van de personeelsdienst, de beheersinformatie en de ondersteuning van budgethouders uitgewerkt worden. Interne audits Het OCMW is deelgenoot van Audio, een organisatie die werd opgericht door de OCMW’s van de centrumsteden, met als doel het uitvoeren van interne audits. Audio beschikt hiervoor over de nodige professionaliteit en personeelsleden. Een interne audit gaat na of de interne controle naar behoren functioneert, of de belangrijkste risico’s afgedekt zijn en of de opportuniteiten voldoende benut worden. In 2011 werden door Audio twee interne audits uitgevoerd. Een eerste audit ging over de werking van de lokale dienstencentra. Een tweede audit betrof een opvolgaudit over informatieveiligheid waarin werd nagegaan hoe de informatieveiligheid geëvolueerd is ten opzichte van de oorspronkelijke audit in 2007. De auditrapporten werden besproken met alle betrokkenen en op basis van de aanbevelingen werden concrete actieplannen opgemaakt.
1. Competentieprofielen. Voor elke functie binnen het OCMW werd een competentieprofiel opgemaakt. In totaal gaat het over een 80-tal competentieprofielen. De concrete uitwerking ervan is gebeurd aan de hand van een 6-tal werkgroepen gerelateerd aan de verschillende functiefamilies (leidinggevenden, sociale dienstverlening, administratief uitvoerend, …) binnen het OCMW. Elke werkgroep bestond uit maximaal 8 functiehouders, 1 à 2 leidinggevenden en 1 à 2 vertegenwoordigers van de projectgroep (leden van het managementteam). Wegens de eigenheid van de twee organisaties, werd ervoor geopteerd om geen gezamenlijke competentieprofielen met de stad op te maken.
2. Competentiemanagement In het Vast Bureau van 17 augustus 2009 werd de firma Quintessence aangeduid voor de invoering van competentiemanagement binnen het OCMW Sint-Niklaas en dit meer concreet aan de hand van een begeleiding van het managementteam.
2. Functionering en evaluatie + competentieontwikkeling. Een gemengde werkgroep stad/OCMW heeft het onderdeel ‘functionering en evaluatie + competentieontwikkeling’ verder uitgewerkt. Uitgangspunt van deze werkgroep was om heel het competentiegebeuren te integreren binnen het huidig systeem van evalueren.
In 2010 werd een actieplan opgemaakt voor de verdere implementatie van competentiemanagement binnen het OCMW. Aangezien ook bij het stadsbestuur de intentie bestond om met competentiemanagement te starten, werd ervoor gekozen om de
77
Om hier echter op een goede manier op te kunnen inspelen, was verder ‘kwalitatief’ onderzoek wenselijk. Dat wilde zeggen dat we als organisatie preciezer wilden weten waarom de bevraagde personeelsleden minder tevreden waren over bepaalde aspecten. Daarom werd aan Zebrazone gevraagd om in 2010 aan de hand van een aantal werkgroepen met personeelsleden uit de verschillende groepen een aanzet tot globaal actieplan uit te werken.
Concreet werd in deze werkgroep een visietekst opgemaakt voor een nieuw model van functionerings- en evaluatiegesprekken. In deze tekst werd aangegeven hoe heel het ‘evaluatiegebeuren’ de eerstkomende jaren vorm zou kunnen krijgen. Verder werden ook de nieuwe formulieren voor zowel evaluatie (periodieke evaluatie, proeftijd statutaire benoeming of bevordering, contracten van bepaalde duur) als voor functionering uitgewerkt.
Op basis van de voorstellen van de acht werkgroepen, werd door het managementteam van het OCMW een actieplan opgemaakt met in totaal twaalf actiepunten. In 2011 werd het actieplan gevalideerd door het Bijzonder Comité Personeelsbeleid en Organisatie alvorens het uitvoering kon krijgen. Verder werd het ook voorgelegd aan en besproken met de syndicale organisaties.
3. Werving en selectie. Voor het onderdeel ‘werving en selectie’ was het eveneens de bedoeling om dit verder uit te werken door een gemengde werkgroep stad/OCMW. Aangezien er echter binnen de gezamenlijke stuurgroep stad/OCMW, die het project coördineert, geen overeenstemming bestond over een aantal belangrijke uitgangspunten rond ‘selectie’, werd er uiteindelijk gekozen voor een andere werkwijze.
De belangrijkste actiepunten uit het plan die in 2011 reeds een eerste aanzet kenden, zijn:
• de opstart van een aanwezigheidsbeleid in het kader van het ziekteverzuim;
• het creëren van een ‘tussenniveau’ in de organisatiestructuur
Voor het OCMW zijn er vanuit HR, vertrekkende vanuit een aantal ‘theoretische beschouwingen’, een aantal voorstellen gedaan om heel het ‘selectiegebeuren’ een nieuw elan te geven. Het centrale uitgangspunt was om bij toekomstige selectieprocedures meer nadruk te leggen op het ‘testen’ van competenties en minder op het nagaan van parate kennis.
van de hoteldienst via de functie van ploegverantwoordelijke hoteldienst; • het herbekijken van het systeem van verplaatsingen van de ene werkpost naar de andere bij de thuiszorg; • de uitwerking van een aantal acties in het kader van de nieuwe centrale keuken waar zowel de infrastructuur, de personeelsbestaffing als de werkwijze grondig werden aangepast. Dit alles met de ondersteuning van het consultancy bureau Compass; • het toekennen van een budget per dienst om vrijblijvend één of meerdere activiteiten mee te organiseren, kaderend in het bevorderen van de collegialiteit en medewerkers dichter bij elkaar te brengen; • …
Het is de bedoeling om in 2012 op basis van deze tekst de bespreking rond dit onderdeel binnen de stuurgroep stad/OCMW terug op te starten en in deze tot een vergelijk te komen. Het is en blijft immers nog steeds de bedoeling om ook de werkwijze in deze tussen stad en OCMW zo veel mogelijk op elkaar af te stemmen. In 2012 zal er ook met het competentiemanagement concreet aan de slag worden gegaan. Ter voorbereiding hiervan zal een concreet vormingsprogramma worden uitgewerkt om de leidinggevenden, maar ook de medewerkers, de nodige handgrepen aan te reiken bij de toepassing van deze nieuw ontwikkelde instrumenten op het gebied van HR. Het is de bedoeling om hiervoor een lastenboek uit te schrijven.
De voortgang van de uitvoering van het actieplan werd en wordt driemaandelijks opgevolgd door het managementteam en waar nodig geactualiseerd en bijgestuurd.
4. Wijziging personeelsformatie In 2011 werden twee wijzigingen doorgevoerd aan de personeelsformatie van het OCMW.
3. Personeelstevredenheid In het najaar van 2009 werd bij het personeel van het OCMW een tevredenheidsenquête afgenomen. Dit gebeurde door de firma Zebrazone en dit onder noemer ‘WEL IN JE VEL – Jouw mening telt’. De belangrijkste resultaten van deze enquête werden in het voorjaar van 2010 gecommuniceerd naar het personeel. Uit de resultaten van dit kwantitatief onderzoek kwamen een aantal aandachtspunten naar voor.
Een eerste, beperkte wijziging kaderde hoofdzakelijk in de uitbreiding van de middelen van de sociale en fiscale Maribel. Hiervoor werden een aantal extra functies voorzien binnen de sociale dienstverlening en de seniorenzorg. Hiernaast
78
interne organisatie
Op basis van deze nieuwe herverdeling werd een nieuw voorstel van personeelsformatie voor de seniorenzorg uitgewerkt.
werden ook een aantal andere, eerder kleine wijzigingen aan de personeelsformatie doorgevoerd. Deze wijzigingen hadden vooral betrekking op de ondersteunende diensten (personeelszaken, financiën, informatica, …).
In de finale uitwerking van het zorgstrategisch plan, gaat het OCMW van 6 woonzorgcentra naar 5. Bij de realisatie van de nieuwe serviceflats werd tevens de beslissing genomen dat het OCMW een nieuwe centrale keuken met ontkoppeld koken ging realiseren.
Deze wijziging van de personeelsformatie werd goedgekeurd door de Raad voor maatschappelijk Welzijn op 14 april 2011. Een tweede, zeer grondige wijziging van de personeelsformatie had betrekking op de seniorenzorg.
Daarom waren de voornaamste wijzigingen met betrekking tot de formatie vooral terug te vinden bij het verplegend en verzorgend personeel van de woonzorgcentra. Maar ook de nieuwe keukenwerking gaf verschuivingen bij het keukenpersoneel en de medewerkers hoteldienst.
De directe aanleiding voor deze wijziging was het zorgstrategisch plan. Dit plan dateert van januari 2005, maar ondertussen werden de werkzaamheden voor twee nieuwe woonzorgcentra opgestart en in 2011 naderde de voltooiing ervan.
Er werden geen wijzigingen doorgevoerd bij de personeelsbezetting van de thuiszorg, of bij de directie en coördinatiefuncties van de residentiële seniorenzorg.
Belangrijke uitgangspunten bij de opmaak van het zorgstrategisch plan waren:
• het behoud van het toegekend aantal RVT-bedden. • een afbouw van het aantal ROB-bedden. • een stijging van de zorggraad binnen het contingent ROB-
Deze wijziging van de personeelsformatie werd goedgekeurd door de Raad voor Maatschappelijk Welzijn op 24 november 2011.
bedden.
• een spreiding van de voorzieningen met een gemengde ROB/ RVT-erkenning.
6.2 Personeel PERSONEEL PER CATEGORIE OP 1 JANUARI KOPPEN
FTE
FTE
2012 KOPPEN
2011 KOPPEN
FTE
FTE
2010 KOPPEN
2009 KOPPEN
FTE
2008
statutairen
335,90
449
346,80
465
364,00
471
366,40
483
365,40
483
TOT. STATUTAIREN
335,91
449
346,80
465
364,00
471
366,40
483
365,40
483
contractuelen (art.56,…)
160,20
225
146,20
194
139,40
190
147,00
196
13,95
19
13,25
18
11,90
14
12,90
14
168,35
218
sif/gemeentefonds jobcreatie gesco TOT. CONTRACTUELEN
1,00
2
1,00
2
1,00
1
1,00
1
1,00
2
85,65
112
85,90
101
88,95
104
85,85
105
84,25
104
260,80
358
246,35
315
241,25
309
246,75
316
253,60
324
wep +
16,25
18
14,50
15
15,00
16
14,50
15
15,00
15
art.60
74,30
77
94,10
95
104,40
107
103,70
105
105,90
108
Dienstencheques
5,50
7
4,00
5
4,00
5
3,30
5
4,80
6
Brugproject
4,50
9
7,50
15
9,00
18
8,50
17
8,95
17
Bio (beroepsinlevingsovereenkomst)
1,45
4
0,50
1
0,50
1
1,80
3
1,80
3
TOT. SOCIALE TEWERKSTELLINGEN
102,00
115,00
120,60
131,00
132,40
146,00
131,80
145,00
136,45
149,00
TOTAAL
698,71
922,00
713,75
911,00
737,65
926,00
744,95
944,00
755,45
956,00
79
6.3 Communicatie en participatie
recent zijn aangepast. Zoeken kan via de A-Z-functie of door het ingeven van een zoekterm. Nieuw is ook dat de diensten voortaan hun info zelf actueel kunnen houden. Dat kan op een vlotte manier. De website is opgebouwd in het open bron-pakket Drupal zoals de nieuwe website van de stad. Bedoeling is om de website van thuiszorgcentrum ’t Punt ook om te bouwen tot een website in Drupal. Surfen doe je naar www.ocmwsintniklaas.be.
1. Externe communicatie De dienst communicatie coördineert het folder- en brochureaanbod van het OCMW, verspreidt regelmatig persmededelingen en volgt de info op de website en het intranet op. Verder ondersteunt de dienst de andere OCMW-diensten bij de bekendmaking van de dienstverlening en lopende projecten zoals bouwprojecten. De dienst is ook nauw betrokken bij de organisatie van het protocol bij bijvoorbeeld een eerstesteenlegging, openingen en lanceringen van nieuwe initiatieven, zowel voor wat het OCMW en ook deels wat Den Azalee betreft. In 2010 lanceerde de dienst communicatie periodieke nieuwsbrieven naar bewoners, familie en buurtbewoners over de bouw van de nieuwe woonzorgcentra. In 2011 verzorgden we 3 nieuwsbrieven: 1 exemplaar over het bouwverloop in Belsele en 2 exemplaren over de bouw van het nieuwe woonzorgcentrum De Spoele en de start van de bouw van de serviceflats in de Azalealaan en 1 exemplaar ter gelegenheid van Open Wervendag. Verder lag de klemtoon op de organisatie van de eerstesteenlegging van serviceflats De Priesteragie, de opening en de opendeur van de 1ste bouwfase van het nieuwe woonzorgcentrum Het Lindehof in
Gratis infolijn De gratis infolijn 0800 900 76 geeft de bellers wegwijsinformatie en eerstelijnsinformatie over de dienstverlening van het OCMW en wordt beantwoord door de medewerkers van de dienst Communicatie of door de medewerkers van de onthaalbalie wanneer de dienst communicatie niet beschikbaar is. De gratis infolijn registreerde 290 oproepen in 2011, een lichte stijging tegenover 2010. De oproepen op het gratis nummer die door de onthaalmedewerkers van de algemene onthaalbalie beantwoord worden, als de dienst communicatie niet bereikbaar is, worden echter niet geregistreerd zodat het aantal werkelijke oproepen hoger ligt.
Belsele en de organisatie van de deelname aan de welzijnsbeurs en de afwerking van de nieuwe website van het OCMW. Nieuwe OCMW-website Bijna 9 jaar geleden lanceerde het OCMW zijn eerste website. Begin mei pakten we uit met een nieuwe website met een frisse vormgeving in de nieuwe huisstijl van het OCMW en een betere werking. De site is ingedeeld in 4 overzichtelijke thema’s zodat de bezoeker op een efficiënte manier informatie kan terugvinden: Sociale dienstverlening, Thuiszorg, Ouderen en wonen en Het OCMW. Op de pagina’s vindt men regelmatig ook gerelateerde info zoals contactgegevens en openingsuren van diensten en bijhorende informatie. Voortaan ziet men het belangrijkste nieuws onmiddellijk ook op de homepagina. Je ziet ook in 1 oogopslag welke pagina’s
80
interne organisatie
een veggie-schotel krijgen. Op 12 mei serveerde ‘Variant’ vegetarische lasagne naast de klassieke hoofdschotel met vlees. Het voorziene infomoment met proevertjes in dienstencentrum De Wilg in samenwerking met Eva kende spijtig genoeg geen succes en moest afgelast worden. Een initiatief dat klein en schuchter gestart is maar voor herhaling vatbaar is. Verder werkte de dienst communicatie ook intensief mee aan de sensibiliseringsactie van de woonzorgcentra die de medewerkers alert wou maken voor de risico’s van ondervoeding bij ouderen en de bewoners wou aanzetten om voedzaam te eten. Met thuiszorgcentrum ’t Punt genoten we heel wat pers- en mediabelangstelling over de dementieproblematiek en de opstart van het consult dementie. Welzijnsbeurs Het OCMW kan niet ontbreken op de tweejaarlijkse welzijnsbeurs, dit jaar voor de eerste keer in het Bauhuis. Een nieuwe locatie en een nieuwe goed zichtbare standplaats. We zorgden voor een nieuwe standaankleding met banners over de dienstverlening. In een wip opgesteld en bruikbaar voor meerdere initiatieven zoals dat jaar ook voor de opendeur van WZC Het Lindehof. Sensibilisatie Duurzaamheid In het kader van het duurzaamheidsplan liepen er 2 affichecampagnes over duurzaam print- en papiergebruik en duurzaam energiegebruik gericht naar de medewerkers. Het OCMW sloot zich aan bij de eerste Veggiehappening in SintNiklaas op donderdag 12 mei 2011. Op het middagmenu in de woonzorgcentra en in het dienstencentrum De Wilg stond die dag noch vlees noch vis maar wel Florentijns ei met spinazie. Meedoen aan deze actie paste binnen het beleidsplan duurzaamheid van het OCMW, waarbij we ook onze bewoners en gebruikers wilden sensibiliseren om duurzaam om te gaan met voeding. Bovendien is een keer geen vlees of vis eten ook gezond. In die zin past een deelname aan donderdag veggiedag ook in de zorgvisie van onze woonzorgcentra waarbij gezonde, lekkere, evenwichtige en gevarieerde voeding voor de bewoners één van de belangrijke pijlers is. Het middagmaal is iets waar de bewoners naar uitkijken en is voor hen één van de belangrijke momenten van de dag. Dat willen we koesteren. Ook catering De Wilg breidde zijn veggiegamma uit en biedt socio-culturele organisaties nu al de mogelijkheid om een veggiereceptie en veggiebroodjes te bestellen. De Catering heeft ook plannen om een veggie koude schotel aan te bieden. Sociaal restaurant Variant denkt aan een volwaardig veggiemenu als dagelijks alternatief. Ook nu al kunnen mensen op aanvraag
2. Interne communicatie De interne communicatie kan verbeteren en dat is dan ook één van de actiepunten uit het actieplan dat volgde op de tevredenheidsenquête bij de medewerkers. In het najaar is nog een ontwerpnota opgemaakt die wellicht begin 2012 aan de raad zal voorgelegd worden met de vraag om een intern communicatieplan op te maken in samenwerking met een externe partner.
81
Opnieuw merken we dat er, zoals in 2010, grote verschillen zijn bij het aantal binnenkomende meldingen in de diverse woonzorgcentra. Zo zijn er bijvoorbeeld in de woonzorgcentra in de deelgemeenten opvallend minder of zelfs geen meldingen.
De werking van de interne communicatiecontactpersonen was in 2011 vooral georiënteerd op de nieuwe OCMW-website. Na een interne opleiding staan zij samen met medewerkers van de andere diensten in voor de actualisering van de nieuwe OCMW-website en zijn zij ook een klankbord voor suggesties en verbeteringen.
In de thuiszorg kregen we meldingen rond het onderhoud, de uitrusting en de infrastructuur in en rond de serviceflats (5) en over de inzet van de medewerkers bij de poetsdienst (10), de gezinszorg (1) en de maaltijden (1). Sommige meldingen zijn eerder een klacht zeker als het over de inzet en bejegening gaat van de medewerkers. Het thuiszorgcentrum houdt hierbij telkens een functioneringsgesprek met duidelijke afspraken om herhaling in de toekomst te voorkomen.
3. Klachten en meldingen Het OCMW ontving in totaal 47 verschillende klachten, 74 meldingen en 4 suggesties in 2011. Vergelijking met 2010: 32 klachten, 130 meldingen en 8 suggesties.
Niet alle meldingen worden echter geregistreerd maar bijvoorbeeld zo goed als onmiddellijk of spontaan opgelost. Daardoor hebben we misschien geen sluitend beeld op alle meldingen. In elk geval kunnen we besluiten dat onze diensten zo goed als mogelijk trachten gehoor te geven aan de meldingen die binnen komen van hun klanten om eventuele tekortkomingen recht te zetten en blijft het aangewezen om zoveel mogelijk te registreren.
Klachten Er werden meer klachten geuit bij de klachtenbehandelaar. Van de 37 klachten die bij de klachtenbehandelaar binnengekomen zijn, waren er 7 onontvankelijk en was er 1 klacht anoniem. 3 onderzochte klachten bleken niet gegrond. De meeste klachten die de klachtenbehandelaar ontving, hadden opnieuw te maken met de seniorenzorg of de dienstverlening in de woonzorgcentra (14) meerbepaald en zoals reeds gekend met de kledij van de bewoners: 5 klachten, wat niet meer is dan in 2010. De problemen waren vooral beschadiging, verlies, lange terugkeertijd, verkeerd sorteren. In totaal kwamen 18 klachten over de woonzorgcentra binnen. In tweede instantie kwamen er veel klachten binnen over de sociale dienst, 12 in totaal. Deze gingen vooral over het hulpverleningsdossier van de cliënt/klager maar ook over de bereikbaarheid van de maatschappelijk assistenten en de klantvriendelijkheid van baliemedewerkers en een maatschappelijk assistent. Misschien speelt de werkdruk hierin een rol. Het OCMW plant een audit van de sociale dienst in 2012. De andere klachten gingen over de technische dienst (2), administratie (1) en dagverzorgingscentrum De Sprankel (1).
Meldingen Algemeen kwamen de meldingen zoals gebruikelijk vooral binnen via de betrokken diensten en de medewerkers uit de seniorenzorg. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat meldingen spontaner en gemakkelijker rechtstreeks worden geuit op de betrokken afdeling. Het totaal aantal meldingen in de seniorenzorg is gedaald: 52 tegenover 58 vorig jaar. De meeste meldingen gaan nog steeds over kledij (22) en over de maaltijden (11) maar deze zijn in aantal verminderd tegenover 2010.
82
interne organisatie
6.4 ICT
In het eerste deel van de legislatuur hebben we de ICT-infrastructuur op een professioneel niveau gebracht door de aanleg van een eigen glasvezel en draadloos netwerk, met ontdubbelde serverrooms, gevirtualiseerde servers en nieuwe werkstations gebaseerd op Citrix voor een duizendtal gebruikers van de stad en het OCMW. Op die manier wordt een grote beschikbaarheid van de systemen gegarandeerd. Nog op het gebied van infrastructuur zijn we het voorbije jaar gestart met de vervanging van alle oude telefooncentrales door een VoIP (Voice over IP) oplossing, wat de telefonische dienstverlening en bereikbaarheid zal verbeteren en de telefoniekost zal verminderen. Het stadhuis was als eerste aan de beurt, waardoor sommige van de bestaande telefoons naar het museum zijn verwezen. Dit stevige fundament was nodig om te kunnen starten met de echte digitalisering en procesautomatisering. In 2011 hebben we de verschillende componenten en mogelijke oplossingen geanalyseerd en is er een data-architectuur model opgesteld waarmee we de volgende jaren op een gestandaardiseerde en vooral organisatiebrede manier alle processen kunnen optimaliseren. Als basis voor klantencontacten en dossieropvolging zal een CRM (Citizens Relationship Management) systeem worden opgezet. Werkstromen zullen worden verdeeld over het CRM en FM (Facility Management) systeem, gekoppeld aan de nieuwe oplossingen voor de Beleids- en Beheerscyclus (BBC) voor de planning en financiële gegevens. Data zullen steeds worden beheerd in 1 authentieke bron en de gerelateerde documenten ten slotte zullen worden opgeslagen in een Documentenbeheerssysteem (DMS). Bovenop deze systemen komt er een Beleidsinformatiesysteem (BI). De implementatie zal verschillende jaren in beslag nemen, maar zal fundamenteel ingrijpen op de werking en de dienstverlening. Enerzijds door een verhoogde efficiëntie in de interne werking en een grotere effectiviteit in de klantencontacten, en anderzijds door beleidsbeslissingen die kunnen worden gebaseerd op data en teruggekoppeld aan plannen. Het voorbije jaar zijn er in de verschillende diensten ook punctuele verbeteringen aangebracht. De website kreeg deelsites voor verschillende diensten, de toegangscontrole werd verder uitgebreid, de politie werd aangesloten op het netwerk van de stad, en het geografisch informatiesysteem (GIS) is verder uitgerold. In 2012 gaat de uitrol van de telefooncentrales verder, wordt er gestart met de implementatie en lastenboeken voor de verschillende systemen, en zal er een nieuw systeem voor notulenbeheer worden ontwikkeld. Er komen ook informatieschermen en een uitbreiding van het publiek internet.
83
6.5 Overzicht aankopen
• Leveren van rollend materiaal voor de keukens (regenera-
WERKEN
tiekarren, regaalwagens voor voedselstockage en voedseltransport, gastronormen, rolcontainers, regaalwagens portionering)
• Renovatie badkamers WZC Populierenhof • Uitvoering van perceel 6, vast
• Aankoop diverse personenwagens
meubilair, voor de nieuwbouw WZC De Spoele
• Vervanging van de verwar-
mingsketel WZC De Plataan
• Verbouwingswerken aan de balie van het administratief gebouw
• Inrichting keukenapparatuur voor de grootkeuken en satellietkeukens
DIENSTEN
LEVERINGEN
• Begeleiding/opleiding van de loonbeheerders in sociale
• Leveren en plaatsen van 96 kluisjes in WZC Het Lindehof
wetgeving
• Leveren en plaatsen van 96 ijskastjes in WZC Het Lindehof
• Geven van de vorming A3-methodiek en de nieuwe beleidsen beheerscyclus
• Leveren en plaatsen van LED-TV’s in WZC Het Lindehof • Leveren, maken
• Aanduiding ontwerper voor het bouwen van een nieuw
en plaatsen van gordijnen voor WZC Het
administratief centrum op de Gerda-site
Lindehof
• Organiseren van een opleiding arbeidsreglementering in de
• Leveren en plaatsen van signalisatie in het nieuw WZC Het
openbare zorgsector
Lindehof
• Aanduiding van een bouwkundig adviseur voor opvolging
• Levering van kine-materiaal voor WZC Het Lindehof
van de projecten Gerda, De Plataan en het dienstencentrum
• Verschillende firma’s worden aangeduid voor levering van
• Er werden 2 kunstenaars aangesteld voor respectievelijk
• Leveren van keukentoestellen voor personeelsruimte WZC
• Aanduiding van een ontwerper voor de bouw van het nieuw
• Leveren van kleedkastjes voor het personeel van Het Lin-
• Aankoop van 50 citrix licenties
steriel en niet-steriel materiaal
WZC Het Lindehof en WZC De Spoele
Het Lindehof
woonzorgcentrum op de Gerda-site
dehof, De Spoele en de nieuwe centrale keuken
• Aanduiding van een firma voor de telefonie, in synergie met
• Leveren en plaatsen van gordijnen en rails voor WZC De
de stad Sint-Niklaas
Spoele
• Aanstelling van een externe preventiedienst voor het
• Leveren van
universele gereedschapkoffers met basisassortiment materiaal voor de technische dienst
OCMW en Den Azalee
• Leveren van een gekoelde wagen voor transport van maaltijden
84
interne organisatie
6.6 Preventie
Ook kan het voorkomen dat, gedurende de voortgang van de analyse, het meer logisch leek om een bepaald ongeval of incident in een andere categorie te plaatsen. Dit heeft tot gevolg dat de tabellen op bepaalde punten kunnen verschillen.
INVENTARIS EN ANALYSE VAN DE ARBEIDSONGEVALLEN EN INCIDENTEN IN 2011 1.
Wat is een arbeidsongeval? Wat is een incident? a.
Bij het vallen met een fiets bijvoorbeeld is de aanleiding tot het ongeval het verlies van de controle over de fiets, maar de letsels worden veroorzaakt ten gevolge van het stoten van lichaamsdelen tegen de ondergrond.
Wettelijke definitie van een arbeidsongeval Een arbeidsongeval is een plotselinge gebeurtenis die een lichamelijk letsel veroorzaakt en die voorvalt tijdens en door het feit van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst.
Uit de tabellen hierna blijken struikelen, uitglijden of misstappen, heffen en tillen en verlies van controle over een fiets of bromfiets, het hoogste te scoren in 2011, wat hetzelfde resultaat is als in 2009 en 2010.
De constitutieve elementen van een arbeidsongeval zijn aldus: • een plotse, niet noodzakelijk abnormale, gebeurtenis; • minstens één uitwendige oorzaak; • het bestaan van een lichamelijk letsel, dat niet noodzakelijk arbeidsongeschiktheid of het overlijden meebrengt, maar minstens medische kosten; • een causaal verband tussen het ongeval en het letsel; • het ongeval moet zijn voorgevallen tijdens de uitvoering van de arbeidsovereenkomst; • het ongeval moet zijn voorgevallen door het feit van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst.
De grootste arbeidsongeschiktheid in dagen wordt veroorzaakt door heffen en tillen en struikelen. Heffen en tillen blijft één van de grote oorzaken van verlet, in het bijzonder in de verzorgende afdelingen. Het aantal ongevallen van en naar het werk daalt ten opzichte van 2010 evenals het aantal verletdagen. 3.
Vooraf moet de opmerking gemaakt worden dat het hier enkel de absolute cijfers betreft. Rekening houdend met het aantal medewerkers van een bepaalde dienst, zullen de resultaten procentueel een totaal ander beeld geven.
Voor de statistieken van de Inspectie wordt enkel rekening gehouden met de arbeidsongevallen met één of meer dagen arbeidsongeschiktheid, de dag van het ongeval zelf niet meegerekend. b.
Het grootste aantal ongevallen in absolute cijfers komt voor in de verzorgende diensten (6).
Incident
De onverwachte gebeurtenissen die het sterkst scoren zijn struikelen, uitglijden en misstappen. Deze hebben o.a. te maken met oneffenheden en gladheid van het wegdek en voetpaden. Heffen en tillen heeft de grootste impact op de afwezigheidsduur.
Een incident is een ongewenste en of ongunstige gebeurtenis in een arbeidsomgeving die aanleiding geeft tot ofwel geen schade, louter materiële schade of een letsel doch zonder arbeidsongeschiktheid.
Conclusie
Ook de ongevallen met enkel de dag van het ongeval zelf als verlet, worden hier beschouwd als een incident. 2.
Prevalentie in de diensten
Opleidingen heffen en tillen en oordeelkundige manipulatie van personen en voorwerpen zijn en blijven een noodzaak, niet alleen voor nieuwe medewerkers maar ook voor medewerkers die al langer in dienst zijn. Het is ook belangrijk dat diensthoofden er op toezien dat de medewerkers de werkmethoden toepassen.
Indeling van de arbeidsongevallen en incidenten naar type Een analyse op basis van de officiële codering (KB ernstige ongevallen) is hier minder relevant wegens de diversiteit van de bepalende elementen (afwijkende gebeurtenis, betrokken voorwerp, gevolgen van het ongeval en aard van het letsel). Het is evident dat sommige ongevallen en incidenten kunnen worden ondergebracht in diverse categorieën. In deze analyse werd elk ongeval of incident slechts eenmaal opgenomen in een bepaalde categorie.
Preventiemaatregelen om incidenten en ongevallen op de openbare weg te voorkomen kunnen we vanuit het OCMW niet rechtstreeks beïnvloeden. Het bestuur kan er wel bij de stadsbesturen op aandringen om de wegen, fietspaden en voetpaden op een efficiënte wijze sneeuw- en ijsvrij te maken.
85
Aantal ongevallen op de werkpost
2009
86
4
18
8
2
2
4
1
10
34
keuken
logistiek
technische dienst
thuiszorg
verpleging
verzorging
2008
5
13
5
1
1
1
0
3
2
17
6
1
1
2
1
2
2
+4
+1
0
0
+1
+1
-1
0
334
62
5
62
27
39
94
41
172
50
33
7
7
2
55
15
Incidenten = ongevallen met of zonder letsel zonder werkverlet
1
1
1
1
6
3
evolutie
hoteldienst
255
189
7
4
4
0
43
8
216
79
37
1
23
0
51
12
evolutie
0
-39
-110
+30
-3
+19
0
+8
+4
0
27
8
1
4
1
2
4
4
0
19
2
2
3
1
3
1
5
0
16
1
2
1
1
2
1
1
0
7
2010
0
2009 2
17
0
3
3
1
1
2
3
1
3
2011
0
2008 3
+1
-1
+1
+2
0
-1
+1
+2
+1
-4
evolutie
+13
13
2
0
5
0
0
1
2
0
3
2008
3
2011 13
15
4
1
5
0
1
0
2
0
2
2009
0
2010 0
11
3
0
2
0
0
2
1
0
3
2010
0
2009 3
6
0
1
0
0
0
1
2
0
2
2011
0
2008 1
-5
-3
+1
-2
0
0
-1
+1
0
-1
evolutie
+2
40
2
0
17
0
0
8
12
0
1
2008
0
2011
2
157
19
14
69
0
9
0
30
0
16
2009
1
2010
0
Aantal dagen bij ongevallen van en naar het werk
284
33
31
11
0
0
29
64
0
116
2010
ergo + kiné
1
Aantal ongevallen van en naar het werk
69
0
8
0
0
0
21
13
0
27
2011
1
Incidenten op de werkpost en van en naar het werk
-215
-33
-23
-11
0
0
-8
-51
0
-89
evolutie
administratie
Aantal dagen bij ongevallen op de werkpost
Aantal ongevallen en incidenten per dienst
aantal dagen
aantal
aantal dagen
aantal
aantal dagen
aantal
87
403
469
27
37
292
39
14
290
103
5
28
32
54
34
totaal
149
7
8
3
0
2
175
7
30
12
3
4
4
verzorging
17
43
5
4
3
5
1
5
verpleging
19
19
14
64
319
14
31
98
0
31
79
35
12
2
2
1
2
9
2
2
2
7
thuiszorg
108
30
124
6
3
10
technische dienst
17
145
1
7
logistiek
27
62
4
7
keukens
52
6
7
6
hoteldienst
20
1
0
ergo + kiné 5
aantal
88
aantal dagen
4
aantal
54
aantal dagen 0
aantal
0
412
218
22
24
2
15
93
36
2
0
aantal dagen
2
34
10
1
4
2
2
8
5
1
1
aantal
1
334
62
5
62
27
39
94
41
3
1
aantal dagen
30
2008
2009
33
8
2
6
1
2
6
5
0
3
aantal
4
2007
329
69
47
74
7
11
55
45
0
19
aantal dagen
0
2006
2010
26
7
3
3
1
0
6
2
0
4
aantal
0
2005
539
222
38
15
4
0
72
72
0
116
aantal dagen
3
2004
2011
26
6
3
1
2
0
5
4
0
5
aantal
1
2003
285
79
45
1
23
0
72
25
0
40
aantal dagen
administratie
2002
interne organisatie
Evolutie van de arbeidsongevallen
88
Vallen van voorwerpen
verlies controle arbeidsmiddel
verlies controle fiets of bromfiets
24
25
26
uitglijden of misstappen
vallen al dan niet over een voorwerp
22
struikelen
21
23
snij-incidenten en ongevallen
stoten van een lichaamsdeel
5
2
2
1
1 0
3
1
4
1 2
1
5
1
1
1
ongeval 0
1 2
1
1
3
1
1
ongeval 1
verpleging
3
2
1
3
2
verzorging
0
6
1
1
1
1
1
1
26
17
TOTAAL
3
1
1
incident
19
2
ongeval
20
orale inname van schadelijke stoffen
prikongevallen
17
18
ongeval wagen
onverwachte bewegingen van derden
15
1
1
thuiszorg ongeval
16
manipulatie materialen/voorwerpen
manipulatie personen
1
1
incident
13
manipulatie machines en mobiele arbeidsmiddelen
12
1
technische dienst incident
14
heffen en tillen
manipulatie arbeidsmiddelen
10
1
1
ongeval
11
brandwonden
elektrische schok
9
1
incident
8
blootstelling biologische agentia
blootstelling chemische agentia
6
1
incident
7
beweging hand/arm
beweging lichaam zonder belasting
1
logistiek incident
4
agressie door dieren
3
1
keuken ongeval
5
aanrijding door wagen
ongeval
incident
agressie door bewoner of derde
ongeval
incident
1
ergo + kiné incident
2
hoteldienst ongeval
administratie
Soort ongeval per dienst
ongevallen 2008
89 0 33
3 1 0 34
verlies controle fiets of bromfiets
verplaatsing als voetganger
Vallen van voorwerpen
0
0
6
0
1
6
2
1
uitglijden of misstappen
2
vallen al dan niet over een voorwerp
2
struikelen
4
2
0
0
0
verlies controle arbeidsmiddel
3 7
snij-incidenten en ongevallen
0
prikongevallen
stoten van een lichaamsdeel
0
orale inname van schadelijke stoffen
2
0 1
ongeval wagen
onverwachte bewegingen van derden
3
5
4
manipulatie personen
3
0
2
1
manipulatie arbeidsmiddelen
0
manipulatie materialen/voorwerpen
2
heffen en tillen
0
1
0
elektrische schok
0
0
0
0
0
manipulatie machines en mobiele arbeidsmiddelen
1 0
0
blootstelling biologische agentia
blootstelling chemische agentia
0
beweging lichaam zonder belasting
brandwonden
0
beweging hand/arm
ongevallen 2009 0
ongevallen 2010
0
0
26
3
0
5
0
0
6
1
3
1
0
0
0
1
0
0
1
0
2
0
1
0
0
1
0
0
ongevallen 2011
0
1
0
+3 -2
4 4 0
24
0
0
3
1
0 1 2 1 0 27
0 +1 -2 0 -3 -2
1
3
2 3
1
0 -2
0
0 +1
1 0
0
4
+2 -1
0
0
0
0 0
2
+1 +1
0
0
0 0
0
-1
2
1
0
0
0
0
-1
1 3
+1
1
0
0
0
0
2
0
2
0
3
0
0
0
0
0
0
0
evolutie
0
incidenten 2009 0
20
0
0
3
1
1
1
0
5
0
2
0
0
1
1
0
1
1
1
0
0
1
0
0
1
0
16
3
0
4
0
0
2
1
0
2
1
0
0
0
0
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
incidenten 2010
0
17
0
0
3
0
0
1
1
0
2
0
0
0
0
0
4
0
1
0
0
0
2
0
0
0
1
0
2
Incidenten 2011
agressie door bewoner of derde
1
+1
-3
0
334
0
8
15
34 -1
13 0
1
17
35
25
0
0
3
0
49
50
4
31
30
0
0
2
0
0
0
0
0
17
0
-1
0
0
0
-1
0
0
0
0
+3
-1
+1
0
0
0
+2
0
0
0
+1
-1
+2
evolutie
agressie door dieren
incidenten 2008
0
aantal dagen 2008
1
339
0
0
43
24
0
44
41
39
20
0
0
0
14
54
15
5
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
40
aantal dagen 2009
1
539
46
0
146
0
3
115
0
53
7
0
0
0
6
0
0
25
0
102
0
11
0
0
0
0
0
0
25
aantal dagen 2010
1
285
0
0
33
12
0
34
44
12
12
0
0
0
0
37
0
12
0
64
0
0
0
0
0
0
0
13
12
aantal dagen 2011
1
-254
-46
0
-104
+12
-3
-81
+44
-41
+5
0
0
0
-6
0
0
-13
0
-38
0
-11
0
0
0
0
0
+13
-13
evolutie
aanrijding door wagen
Maximum
Negatieve evolutie
Positieve evolutie
interne organisatie
Soort ongeval
6.7 Financiën
Geconsolideerd BALANS NA RESULTAATSVERDELING ACTIVA
CODES
Vaste activa
20/28
I.
Oprichtingskosten
II.
BOEKJAAR 2011
BOEKJAAR 2010
59.671.177,04
47.215.248,61
20
0,00
0,00
Immateriële Vaste Activa
21
435.510,42
357.754,89
III. A. B. C. D. E. F.
Materiële Vaste Activa Terreinen en gebouwen Installaties, machines en uitrusting Meubilair en rollend materieel Leasing en soortgelijke rechten Overige materiële vaste activa Vaste activa in aanbouw en vooruitbetaling
22/27 22 23 24 25 26 27
53.474.989,08 27.163.929,28 429.688,77 1.240.897,43 3.230.505,21 5.596.205,58 15.813.762,81
41.628.256,18 21.127.082,56 446.653,68 1.240.890,35 3.314.410,45 5.607.081,35 9.892.137,79
IV. A. B. C.
Financiële Vaste Activa Belangen in rechtspersonen Vorderingen en effecten Borgtochten betaald in contanten
28 280 281/5 288
5.760.677,54 5.220.689,04 534.613,50 5.375,00
5.229.237,54 5.220.689,04 3.173,50 5.375,00
Vlottende activa
29/58
29.580.146,76
40.078.686,79
V. A. B. C.
Vorderingen op meer dan één jaar Werkingsvorderingen Overige vorderingen Vorderingen wegens subsidies
29 290 291 292
14.399.856,32 25.000,00 0,00 14.374.856,32
15.016.569,00 30.000,00 0,00 14.986.569,00
VI.
Voorraden
3
151.578,79
148.256,28
VII. A. B.
Vorderingen op ten hoogste één jaar Werkingsvorderingen Overige vorderingen
40/41 40 41
12.115.498,90 5.848.311,47 6.267.187,43
7.605.894,55 4.051.465,46 3.554.429,09
VIII.
Geldbeleggingen
50/53
1.060.903,14
2.433.905,02
IX.
Liquide middelen
54/58
1.365.107,58
14.077.368,61
X.
Overlopende rekeningen
490/1
487.202,03
796.693,33
TOTAAL DER ACTIVA
20/58
89.251.323,80
87.293.935,40
90
interne organisatie
Geconsolideerd BOEKJAAR 2011
BOEKJAAR 2010
BALANS NA RESULTAATSVERDELING PASSIVA
CODES
Eigen middelen
10/15
48.751.349,67
45.460.651,29
I.
Kapitaal
10
40.285.202,59
33.938.595,57
III.
Herwaarderingsmeerwaarden
12
909.303,00
909.303,00
IV.
Gemeentelijke bijdrage in de werking en de aflossingen
13
830.017,77
2.368.319,24
V.
Gecumuleerd resultaat
14
-10.816.229,92
-9.440.681,25
VI.
Investeringssubsidies / schenkingen
15
17.543.056,23
17.685.114,73
Voorzieningen voor Risico’s en Kosten
16
4.456.085,66
4.273.505,97
Voorzieningen voor risico’s en kosten Pensioenen en soortgelijke verplichtingen Voorzieningen voor belastingen Grote herstellings- en onderhoudswerken Overige risico’s en kosten
16 160 161 162 163/9
4.456.085,66 4.445.015,01 0,00 0,00 11.070,65
4.273.505,97 4.262.435,32 0,00 0,00 11.070,65
Schulden
17/49
36.043.888,46
37.559.778,13
VIII. A. 1. 2. 3. B. C. D. E.
Schulden op meer dan één jaar Financiële schulden Leasingschulden en soortgelijke Kredietinstellingen Overige leningen Werkings- en handelsschulden Ontvangen vooruitbetalingen en tijdelijk werkkapitaal Borgtochten ontvangen in contanten Overige schulden
17 170/4 172 173 174 175 176/7 178 179
27.125.052,28 27.125.052,28 2.516.630,49 24.608.421,79 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
28.955.610,38 28.125.903,87 2.688.129,02 25.437.774,85 0,00 0,00 829.706,51 0,00 0,00
IX. A. B. 1. 2. C. D.
42/48 42 43 430/8 439 44 46
8.329.538,51 1.838.528,89 455.617,89 455.617,89 0,00 3.131.503,25 0,00
8.249.164,72 1.799.373,70 315.123,87 315.123,87 0,00 3.767.703,21 0,00
45
2.903.788,52
2.366.813,98
1. 2. F
Schulden op ten hoogste één jaar Schulden op meer dan één jaar, die binnen het jaar vervallen Financiële schulden Kredietinstellingen Overige leningen Werkings- en handelsschulden Diverse schulden : ontvangen voorschotten Schulden met betrekking tot belastingen, bezoldigingen en sociale lasten Belastingen Bezoldigingen met sociale lasten Overige schulden
452/3 454/9 48
963.002,86 1.940.785,66 99,96
422.614,21 1.944.199,77 149,96
X.
Overlopende rekeningen
492/9
589.297,67
355.003,03
TOTAAL DER PASSIVA
10/49
89.251.323,79
87.293.935,39
VII. A. B. C. D.
E.
91
Geconsolideerd RESULTATENREKENING I. A.
Werkingsopbrengsten en geproduceerde vaste activa Werkingsopbrengsten
1.
Werkingsopbrengsten
2. B. C. D. E. II. A. 1. 2. 3. B.
Recuperatie specifieke kosten sociale dienst Voorraadwijzigingen Geproduceerde vaste activa Interne facturatie Andere opbrengsten Werkingskosten Verbruikte goederen en verstrekte diensten Aankoop goederen Specifieke kosten sociale dienst Voorraadwijzigingen Diensten, diverse leveringen en interne facturatie
1.
Leveringen en diensten
2.
Interne facturatie Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, immateriële en materiële vaste activa Waardeverminderingen op voorraden en vorderingen Voorzieningen voor risico’s en kosten Andere werkingskosten Als herstructureringskosten geactiveerde werkingskosten (-)
C. D. E. F. G. H. III.
Werkingsresultaat
IV.
Financiële opbrengsten Opbrengsten uit financiële vaste activa Opbrengsten uit vlottende activa Overige financiële opbrengsten
A. B. C. V. A.
CODES
BOEKJAAR 2011
BOEKJAAR 2010
BUDGET 2011
BUDGET 2010
70/74
37.139.862,57
35.812.555,00
37.827.793,26
35.784.751,00
70 700/79
19.548.696,80
19.311.041,11
20.001.888,61
19.272.494,00
19.201.858,74
18.807.611,26
19.509.638,61
18.681.844,00
708
346.838,06
503.429,85
492.250,00
590.650,00
71 72 73 74
0,00 44.744,32 0,00 17.546.421,45
0,00 0,00 0,00 16.501.513,89
0,00 50.000,00 0,00 17.775.904,65
0,00 50.000,00 0,00 16.462.257,00
60/64
51.930.493,89
49.816.981,67
54.643.526,65
48.975.309,00
60
12.686.313,65
12.248.092,94
13.437.658,00
12.581.515,00
600/7 608 609
2.970.785,47 9.718.850,69 -3.322,51
2.974.281,26 9.279.454,21 -5.642,53
3.319.247,00 10.118.411,00 0,00
3.011.565,00 9.569.950,00 0,00
61
3.215.607,17
2.939.358,37
3.735.376,66
3.585.031,00
3.215.607,17
2.939.358,37
3.735.376,66
3.585.031,00
0,00
0,00
0,00
0,00
62
33.087.847,55
30.585.776,07
33.291.241,89
30.874.462,00
630
2.752.780,25
2.272.920,67
4.117.028,00
2.482.036,00
631/4
-38.995,54
47.921,10
0,00
0,00
635/7 640/8
182.579,69 44.361,12
1.458.538,49 264.374,03
19.225,00 42.997,10
-780.925,00 233.190,00
649
0,00
0,00
0,00
0,00
70/64
-14.790.631,32
-14.004.426,67
-16.815.733,39
-13.190.558,00
75
1.005.957,28
1.072.742,45
901.192,00
335.510,00
750
63,70
63,70
100,00
750,00
751 752/9
155.880,49 850.013,09
120.408,46 952.270,29
150.000,00 751.092,00
140.000,00 194.760,00
65 650
1.284.369,00 1.258.375,86
626.360,99 605.216,10
1.365.597,00 1.337.997,00
857.158,00 832.658,00
610/79 618
651
0,00
0,00
0,00
0,00
C.
Financiële kosten Kosten van schulden Waardeverminderingen op vlottende activa andere dan bedoeld onder II.E. Andere financiële kosten
652/9
25.993,14
21.144,89
27.600,00
24.500,00
VI.
Resultaat van de gewone activiteiten
70/65
-15.069.043,04
-13.558.045,21
-17.280.138,39
-13.712.206,00
B.
92
interne organisatie
VII. A.
B. C. D. E. VIII. A.
B. C. D. E. F. IX. A. 1. 2.
B. 1. 2. 3. C. 1. 2. 3. D. 1. 2.
Uitzonderlijke opbrengsten Terugneming van afschrijvingen en van waardeverminderingen op immateriële en materiële vaste activa Terugneming van waardeverminderingen op financiële vaste activa Terugneming van voorzieningen voor uitzonderlijke risico’s en kosten Meerwaarden bij de realisatie van vaste activa Andere uitzonderlijke opbrengsten Uitzonderlijke kosten Uitzonderlijke afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op immateriële en materiële vaste activa Waardeverminderingen op financiële vaste activa Voorzieningen voor uitzonderlijke risico’s en kosten Minderwaarden bij de realisatie van vaste activa Andere uitzonderlijke kosten Als herstructureringskosten geactiveerde uitzonderlijke kosten (-) Resultaat van het boekjaar Te bestemmen positief resultaat (+) Te bestemmen negatief resultaat (-) Positief resultaat van het boekjaar (+) Negatief resultaat van het boekjaar (-) Overgedragen resultaat a. Gecumuleerd overschot van het vorige boekjaar (+) b. Gecumuleerd tekort van het vorige boekjaar (-) Onttrekking aan het kapitaal, de reserves, en de gemeentelijke bijdrage Onttrekking aan het kapitaal Onttrekking aan de reserves Onttrekking aan de gemeentelijke bijdrage Toevoeging aan het kapitaal, de reserves, en de gemeentelijke bijdrage Toevoeging aan het kapitaal Toevoeging aan de reserves Toevoeging aan de gemeentelijke bijdrage Over te dragen resultaat Over te dragen bonus (-) Over te dragen negatief resultaat (+)
76
120.261,18
220.042,69
42.543,51
5.500,00
760
424,21
0,00
0,00
0,00
761
0,00
0,00
0,00
0,00
762
0,00
0,00
0,00
0,00
763
57.716,03
211.073,16
0,00
0,00
764/9
62.120,94
8.969,53
42.543,51
5.500,00
66
53.065,77
28.940,49
38.663,70
3.400,00
660
5.081,82
0,00
0,00
0,00
661
0,00
0,00
0,00
0,00
662
0,00
0,00
0,00
0,00
663
1.166,92
0,00
1.166,92
0,00
664/8
46.817,03
28.940,49
37.496,78
3.400,00
669
0,00
0,00
0,00
0,00
7/66 6/76
-15.001.847,63 0,00 -24.442.528,88 0,00 -15.001.847,63
-13.366.943,01 0,00 -21.525.107,66 0,00 -13.366.943,01
-17.276.258,58 0,00 -17.276.258,58 0,00 -17.276.258,58
-13.710.106,00 0,00 -13.710.106,00 0,00 -13.710.106,00
790
0,00
0,00
0,00
0,00
690
-9.440.681,25
-8.158.164,65
0,00
0,00
791 792
0,00 0,00
0,00 0,00
0,00 0,00
0,00 0,00
794
13.626.298,96
12.084.426,41
12.087.997,49
12.907.404,00
691 692
0,00 0,00
0,00 0,00
0,00 0,00
0,00 0,00
694
0,00
0,00
0,00
0,00
693 793
0,00 -10.816.229,92
0,00 9.440.681,25
0,00 0,00
0,00 0,00
93
94
7
lijst met afkortingen
96
lijst met afkortingen
Bel-score: beoordelingsschaal eerste lijn (zelfredzaamheid) CAW: Centrum voor Algemeen Welzijnswerk CSR: collectieve schuldenregeling ESF: Europees Sociaal Fonds FTE: fulltime equivalent GTB: gespecialiseerde trajectbepalings- en begeleidingsdienst HACCP: Hazard Analysis Critical Control Points HR: Human Resources JOP: jongeren opleidingsproject LAC: lokale adviescommissie LDC: lokaal dienstencentrum NEC: normaal economisch circuit PAS: personenalarmsysteem RMI: recht op maatschappelijke integratie RSZ: Rijksdienst voor Sociale Zekerheid RWO: Ruimtelijke ordening, Woonbeleid en Onroerend erfgoed SIF: sociaal impulsfonds Sine: sociale inschakelingseconomie TVT: team vorming en tewerkstelling Wep+: werkervaringsplan WLHV: werkloosheidsvergoeding WZC: woonzorgcentrum
97
98
8
contactgegevens
Contactgegevens diensten OCMW Sint-Niklaas
- klanten op afspraak.
OCMW Sint -Niklaas
Thuiszorgcentrum ‘t Punt Lamstraat 23 9100 Sint-Niklaas Tel: 03 778 68 68 e-mail:
[email protected] website: www.tpunt.be Spreekuren ‘info en advies’: - maandag – vrijdag van 8u30 tot 12u30 - in de namiddag op afspraak Thuiszorgcentrum ’t Punt is ook het aanspreekpunt voor alle vragen rond serviceflats, ouderenwoningen, ouderenflats SintRochus en dagverzorgingscentrum De Sprankel. Woonzorgcentra WZC Ter Wilgen Hospitaalstraat 10 9100 St-Niklaas Tel: 03 778 63 00
Lodewijk De Meesterstraat 3 9100 Sint-Niklaas Tel: 03 778 60 00 Fax: 03 778 60 01 e-mail:
[email protected] website: www.ocmwsintniklaas.be Openingsuren onthaalbalie: - elke werkdag van 8u00 tot 12u00 en van 13u00 tot 17u00. Op dinsdagavond van 17 tot 18.30 uur. - op vrijdag tot 16u00. Sociale dienstverlening Lodewijk De Meesterstraat 3 9100 Sint-Niklaas Tel: 03 778 60 00 Fax: 03 778 62 01 Openingsuren: - elke werkdag van 8u30 tot 11u30 (op dinsdagavond van 17 tot 18.30 uur op afspraak)
WZC Albert Elisabeth (vanaf 22 mei 2012: WZC De Spoele, Lamstraat 44, tel. 03 778 69 00) Lodewijk De Meesterstraat 5 9100 Sint-Niklaas
100
contactgegevens
WZC Het Lindehof (sinds 1 juli 2011) Kerkstraat 11 9111 Belsele Tel: 03 561 17 00
WZC De Plataan Hospitaalstraat 12 9100 St-Niklaas Tel: 03 778 64 00
WZC Populierenhof Turkyen 2 9100 Nieuwkerken Tel: 03 780 57 00
Sociale dienst woonzorgcentra Vanaf 15 juni 2012:Lamstraat 44, 9100 Sint-Niklaas Tel. 03 778 69 60 of 61-62 VZW Den Azalee Heistraat 115, 9100 Sint-Niklaas Tel. 03 766 70 45 Fax. 03 766 70 46 E-mail:
[email protected] Website: www.vzwdenazalee.be
WZC St-Katharina Vleeshouwersstraat 10 9112 Sinaai Tel. 03 772 48 22
101
Verantwoordelijke uitgever: Jef Foubert, voorzitter OCMW Sint-Niklaas Lodewijk De Meesterstraat 3 9100 Sint-Niklaas. Met dank aan alle medewerkers voor hun bijdrage aan de realisatie van dit jaarverslag.
102