07

Toeristische Trendrapportage Zeeland 2006/07

Toeristische Trendrapportage Zeeland 2006/07 Opdrachtgever:

Provincie Zeeland/ Hogeschool Zeeland

Opdracht:

Jaarlijkse rapportage over het Zeeuwse aanbod van verblijfsaccommodaties, het verblijf van Nederlanders en buitenlandse gasten in Zeeland, vrijetijdsbesteding in Zeeland en de werkgelegenheid in de Zeeuwse toeristisch-recreatieve sector.

Uitgevoerd door:

Hogeschool Zeeland Kenniscentrum Toerisme & Recreatie M. Tempelman Telefoon: 0118 489 230 E-mail: [email protected]

Uitgave:

juni 2007

Bij het samenstellen van deze rapportage is de grootste zorgvuldigheid betracht, het Kenniscentrum Toerisme & Recreatie is echter niet aansprakelijk voor enige directe of indirecte schade als gevolg van de aangeboden informatie.

Inhoudsopgave INLEIDING............................................................................................................................ 1 SAMENVATTING.................................................................................................................... 2 TOERISME IN 2006: EEN SITUATIESCHETS ......................................................................... 4 OMGEVINGSFACTOREN .................................................................................................................. 4 TRENDS .................................................................................................................................... 5 ONTWIKKELINGEN ....................................................................................................................... 6 TOERISTISCH AANBOD ZEELAND......................................................................................... 7 RUIMTEGEBRUIK ......................................................................................................................... 7 VERBLIJFSACCOMMODATIES ............................................................................................................ 8 JACHTHAVENS EN WATERSPORTVERENIGINGEN IN ZEELAND ................................................................... 10 VAKANTIEGEDRAG VAN NEDERLANDERS .......................................................................... 12 IN EIGEN LAND OF NAAR BUITENLAND? ............................................................................................ 12 VAKANTIES IN HET BUITENLAND ..................................................................................................... 12 ZEELAND OP DE BINNENLANDSE VAKANTIEMARKT .......................................................... 14 BINNENLANDS TOERISME IN DE ZEEUWSE REGIO’S 2006 ...................................................................... 14 TOERISTISCHE VAKANTIES VS. VAKANTIES VAN VASTE GASTEN ................................................................ 16 ACCOMMODATIEKEUZE VAN NEDERLANDSE TOERISTEN IN ZEELAND .......................................................... 17 TOERISTISCHE BESTEDINGEN VAN NEDERLANDSE VAKANTIEGANGERS........................................................ 18 BINNENLANDSE VAKANTIES IN ZEELAND: PER SECTOR ................................................... 19 VAKANTIEWONINGEN .................................................................................................................. 19 TOERISTISCH KAMPEREN.............................................................................................................. 22 HOTELS .................................................................................................................................. 25 OVERIGE TOERISTISCHE VAKANTIES ................................................................................................ 28 VASTE GASTEN ......................................................................................................................... 31 INKOMEND TOERISME NAAR NEDERLAND ........................................................................ 34 HERKOMSTLANDEN .................................................................................................................... 35 BUITENLANDSE GASTEN IN ZEELAND................................................................................ 36 ACCOMMODATIEVORM................................................................................................................. 37 GEBRUIKTE INFORMATIEBRON EN BOEKINGSGEDRAG ............................................................................ 38 BESTEDINGEN .......................................................................................................................... 39 PERSOONSKENMERKEN ................................................................................................................ 39 ONDERNOMEN ACTIVITEITEN ........................................................................................................ 41 WAARDERING ........................................................................................................................... 41 DAGRECREATIE IN ZEELAND.............................................................................................. 42 BEZOEKERSAANTALLEN ZEEUWSE DAGATTRACTIES .............................................................................. 42 WERKGELEGENHEID........................................................................................................... 44 BRONNENOVERZICHT ........................................................................................................ 47 BIJLAGE 1: BINNENLANDS TOERISME PER REGIO............................................................ 48 BINNENLANDS TOERISME IN ZEELAND: REGIONALE VERDELING ............................................................... 48 VAKANTIEDUUR ......................................................................................................................... 49 GEMIDDELDE BESTEDINGEN PER PERSOON PER REGIO .......................................................................... 50 REISGEZELSCHAP TOERISTISCHE GAST ............................................................................................. 52 KLANTTEVREDENHEID ................................................................................................................. 53 KWALITEIT DIENSTVERLENING / SERVICE .......................................................................................... 53 KWALITEIT ACCOMMODATIE.......................................................................................................... 54 CIJFER VOOR VAKANTIE ............................................................................................................... 54 BIJLAGE 2: AFBAKENING TOERISTISCH/RECREATIEVE SECTOR ..................................... 57

Inleiding De provincies en provinciale toeristische organisaties in Brabant, Limburg en Zeeland werken samen aan kennisontwikkeling met betrekking tot de toeristisch-recreatieve sector. Deze samenwerking vindt plaats binnen het Kenniscentrum Toerisme & Recreatie. Het Kenniscentrum houdt zich bezig met het verzamelen en analyseren van cijfers en gegevens over de toeristisch-recreatieve sector, om deze te vertalen in kennis die bruikbaar is voor de sector. De Zeeuwse activiteiten van dit Kenniscentrum zijn ondergebracht bij de Hogeschool Zeeland (HZ). De voorliggende Trendrapportage is opgesteld in opdracht van en gefinancierd door de Provincie Zeeland. De Provincie wil hiermee bijdragen aan de toegankelijkheid van kennis en gegevens voor partijen die zich in Zeeland bezighouden met toerisme en recreatie. Deze rapportage is alweer de vijfde in een reeks en is daarbij in een nieuw jasje gestoken. Er is meer aandacht voor de diverse sectoren bij het presenteren van de gegevens en analyses, om zo in te spelen op de informatiebehoefte van ondernemers. Alle onderwerpen uit de voorgaande rapporten komen echter gewoon aan de orde, aangevuld met nieuwe thema’s en analyses. Veel lees- en vooral gebruiksplezier toegewenst!

- TOERISTISCHE TRENDRAPPORTAGE ZEELAND 2006/07

1

Samenvatting Situatieschets 2006 De economie trok in 2006 na enkele zwakke jaren weer aan. De werkloosheid daalde, het consumentenvertrouwen steeg en de gemiddelde koopkracht herstelde zich licht. De zomer in Nederland was er één van uitersten: extreem warm en zonnig in juni, juli en september, maar extreem nat en somber in augustus. Accommodaties in Zeeland Het CBS registreert het aantal toeristische accommodaties. Vaste standplaatsen op campings, tweede woningen, jachthavens en overige accommodatievormen worden niet meegenomen. Zeeland telt 634 toeristische accommodaties met in totaal 121.100 slaapplaatsen. Nederlanders naar het buitenland op vakantie 58% van Nederlanders gaat minimaal 1x naar buitenland op vakantie. Dit zijn in totaal 16,8 miljoen vakanties. De bestedingen komen uit op € 10,4 miljard. Nederlanders in Zeeland op vakantie 53% van de Nederlanders gaat minimaal 1x in eigen land op vakantie. In totaal zijn dat 17,8 miljoen vakanties. Er wordt voor € 2,6 miljard besteed. Het aantal vakanties van Nederlanders in Zeeland steeg met 3% naar 1,34 miljoen vakanties. Het aantal vakantieovernachtingen steeg met 9% naar 8.822.000. Van de 1,34 miljoen vakanties die in Zeeland worden doorgebracht, gaat het bij 345.000 vakanties om vaste gasten. Ruim 1 miljoen vakanties betreft dus toeristische vakanties. In Zeeland werd in 2006 € 185,7 miljoen besteed door Nederlandse vakantiegangers (excl. vaste gasten). Dit is 4% meer dan in 2005. Accommodatiekeuze De toerist in Zeeland blijkt vooral te kiezen voor een verblijf op een toeristische camping: 42% van alle toeristische overnachtingen in Zeeland in 2006 vond plaats op een camping. De vakantiewoning is de op een na belangrijkste accommodatievorm. De groep overige toeristische vakanties volgt en de hotels en pensions, waaronder overigens ook bed & breakfast-adressen en appartementen gerekend worden, is in omvang de kleinste groep in Zeeland. Binnenlandse vakanties per accommodatietype. Het merendeel van de verschillende accommodatietypen laat, na het slechte jaar 2005, weer een groei zien in het aantal vakanties. De hotels kennen als enige een daling in het aantal vakanties. Wel kent deze sector de grootste stijging wat betreft het aantal overnachtingen. Verder blijkt dat naast de bovengenoemde ontwikkelingen ook de bestedingen, het profiel van de gast, de seizoensspreiding en de activiteiten sterk afhankelijk zijn van het accommodatietype. De herkomstgebieden, de gebruikte informatiebronnen, het boekingsgedrag en de waardering voor de accommodatie zijn minder gebonden aan het accommodatietype.


2

Buitenlandse gasten in Zeeland Ook het aantal vakanties en het aantal vakantie-overnachtingen van buitenlandse gasten in Zeeland neemt toe. Het aantal gasten steeg ten opzichte van 2005 met 23% naar 635.000. Het aantal overnachtingen steeg met 19% naar 3.2 miljoen. Ook landelijk is deze trend waar te nemen. Duitsland en België blijven verreweg de belangrijkste herkomstlanden voor Zeeland. Beiden laten in 2006 een stijging zien (Duitsland +19% en België +14%). Andere belangrijke groeimarkten zijn Groot-Brittannië, Frankrijk en Noord- & Latijns-Amerika. Profiel buitenlandse gast Het merendeel (ruim 90%) van de Duitse gasten, de Belgische gasten en de gasten uit de overige landen komt naar Zeeland vanwege een vakantie. Zij doen dit in de meeste gevallen samen met een partner. De meest voorkomende leeftijd van reisgenoten ligt tussen de 35 en 44 jaar. De informatie over de vakantie vindt men voornamelijk via internet. De brochure blijkt vooral voor de gasten uit de overige landen een veel gebruikt medium. Er wordt steeds meer geboekt via internet. Toch is op te merken dat de Duitser grote waarde hecht aan persoonlijk contact en nog steeds veelvuldig gebruik maakt van de telefoon. De Belgische gast en de gasten uit de overige landen komen veel meer dan de Duitse gast ‘op de bonnefooi’. De Duitser overnacht vooral op een camping (40%) of op een bungalowpark (25%). De Belgische gast overnacht voornamelijk in een hotel (50%) of op een camping (45%). Tezamen besteden ze € 114 miljoen. Per persoon per dag wordt er gemiddeld €54 uitgegeven. Dat is aanzienlijk lager dan landelijk (€ 177). De bestedingen per dag omvatten onder andere de kosten voor activiteiten. In alle gevallen staat een bezoek brengen aan het strand of fietsen en wandelen op de eerste of tweede plaats in het rijtje van ondernomen activiteiten. Toeristische werkgelegenheid In 2006 waren er 13.941 personen in Zeeland werkzaam in de toeristisch-recreatieve sector. Een groei van 2,5% vergeleken met 2005. Op een totale werkgelegenheid van 166.697 personen scoort de sector een aandeel van 8,4%. De horeca in Zeeland blijft net zoals in 2005 met 7.743 werkzame personen de grootste werkgever in de toeristisch-recreatieve branche. Een lichte stijging van 3% ten opzichte van het voorgaande jaar. De verblijfsaccommodaties leveren 3.800 arbeidsplaatsen op. Ook hierin is een lichte groei te constateren van 4%. Beide sectoren samen nemen ruim 80% van de totale toeristischrecreatieve werkgelegenheid voor hun rekening.


3

Toerisme in 2006: een situatieschets Het vakantiegedrag van de consument is gebaseerd op persoonlijke voorkeuren, maar kan worden beïnvloed door omgevingsfactoren. Voorbeelden zijn het weer, de economische situatie, gebeurtenissen in de wereld, maar ook ontwikkelingen in het toeristisch aanbod. De factoren die van belang waren in 2006 worden hieronder kort beschreven1. Omgevingsfactoren ♦ De economie trok in 2006 na enkele zwakke jaren weer aan. De werkloosheid daalde, het consumentenvertrouwen steeg en de gemiddelde koopkracht herstelde zich licht. Toch daalde de koopkracht bij 20% van de Nederlanders, vooral door de invoering van het nieuwe zorgstelsel, en steeg het aantal Nederlanders met schulden. De prijs van een vakantie blijft al met al een belangrijk keuzecriterium. ♦ Een economische factor van belang op de reismarkt is de dollarkoers. In 2006 was er wederom sprake van een lage dollar ten opzichte van een sterke euro. Deze situatie maakt intercontinentale bestemmingen voordeliger en aantrekkelijker op de reismarkt. ♦ De enorme prijsconcurrentie op vliegreizen blijft voortduren, vooral door het grote aanbod van low cost carriers in Nederland en vlak over de grens. ♦ Internet is één van de belangrijkste technologische ontwikkelingen voor de toeristischrecreatieve sector. In 2006 had inmiddels 80% van de huishoudens al toegang tot internet. Werd in 2003 nog 25% van de vooraf geregelde vakanties via internet geboekt, in 2006 was dit al 48%. ♦ De zomer in Nederland was er één van uitersten: extreem warm en zonnig in juni, juli en september, maar extreem nat en somber in augustus. Dit wordt hieronder geïllustreerd met de KNMI-overzichten van de hoeveelheid zonneschijn en hoeveelheid neerslag per maand in 2006, afgezet tegen het langjarig gemiddelde (1971-2000)2.

♦

De planning van de bouwvak, bepalend voor de vakantieplanning, was in 2006 als volgt: Regio Zuid Regio Midden Regio Noord

Maandag 17 juli t/m vrijdag 4 augustus Maandag 24 juli t/m vrijdag 11 augustus Maandag 31 juli t/m vrijdag 18 augustus

De schoolvakanties in de Duitse deelstaat Nordrhein-Westfalen waren zoals gebruikelijk vroeg: van 26 juni t/m 8 augustus.

1

2

De beschrijving is gebaseerd op een analyse van de Stichting ContinuVakantieOnderzoek, december 2006. De afbeeldingen zijn ontleend aan de website van het KNMI, www.knmi.nl, april 2007.


4

Trends ♦ Nederlanders zijn wereldburgers geworden. Door de globalisering waaien nieuwe trends steeds sneller over uit het buitenland. Desondanks zullen mensen ook blijven streven naar overzichtelijke verbanden als leefkaders voor de toekomst. Dit kan zich onder andere uiten in een toenemende interesse in stedelijke en lokale identiteit en in een opbloei en versterking van nationale gevoelens. Aan de andere kant ontstaat door toenemende globalisering meer behoefte aan kleinschaligheid, authenticiteit en echtheid. Dit biedt kansen aan kleine ondernemingen met hun ambachtelijkheid, vakkennis en persoonlijke benadering. ♦ Het individualisme beleefde enkele jaren geleden haar hoogtepunt, er is een nieuwe beweging zichtbaar die zich kenmerkt door gemeenschapszin en groepsgevoel. Waarden als vertrouwdheid en geborgenheid nemen in belangrijkheid toe. Men gaat weer op zoek naar ankerpunten in de directe omgeving van familie, vrienden en gelijkgestemden. De onderlinge contacten moeten vanwege de toegenomen druk op de vrije tijd weliswaar planmatig worden onderhouden, de momenten dat men samen is wil men bijzonder maken. Men is bereid om niet alleen tijd maar ook geld in deze relaties te investeren. Overigens is het dankzij de technologische ontwikkelingen wel mogelijk om vriendschappen op afstand te sluiten en te onderhouden. Gelijkgestemden kunnen elkaar ook treffen op Internet en daar hechte contacten onderhouden. ♦ In de vrijetijdsbesteding staan beleving en authenticiteit naast elkaar. Aan de ene kant is er de wens om zaken te beleven. Middels, al dan niet kunstmatige, ‘experiences’ wil men ontsnappen aan de dagelijkse werkelijkheid. Van ijsbanen omringd door dennenbomen en gluhweinkraampjes in de binnenstad tot wildwaterraften op een kunstmatige rivier in Zoetermeer en “skydiven” in een Roosendaalse windtunnel: de omgeving is kunstmatig, de belevenis is echt. Aan de andere kant is men juist op zoek naar het authentieke. Hierbij zijn kernwoorden als echt, puur, eerlijk en ook percepties als gezond en vriendelijk van belang. De toenemende aandacht voor streekproducten is hiervan een voorbeeld. ♦ Steeds meer Nederlanders besteden extra aandacht aan hun gezondheid. In de praktijk komt dat neer op meer bewegen en gezond eten. In lijn daarmee groeit de populariteit van gezonde voeding, niet alleen thuis maar ook op het werk. Naast de bewustwording van de lichamelijke gezondheid is er ook steeds meer aandacht voor onthaasting en welzijn. De balans tussen privé en zakelijk wordt steeds belangrijker gevonden. Naast lichamelijke gezondheid is ook geestelijke gezondheid een thema dat aan populariteit wint. Wellness is in opkomst. ♦ Er is een beweging zichtbaar die gekarakteriseerd kan worden als 'back-to-basic'. Het individu maakt plaats voor de groep, samen dingen doen staat weer centraal. Het gaat hierbij om eenvoudige zaken als een boswandeling maken, bij het kampvuur zitten of knutselen met de kinderen. Aan de andere kant is men thuis inmiddels zo gewend aan luxe voorzieningen dat men die ook op de recreatieplek niet wil missen. In de afgelopen jaren is er door consumenten bijvoorbeeld steeds meer geïnvesteerd in comfortabele badkamers en keukens met alles erop en eraan. Goede en hygiënische sanitaire voorzieningen zijn tegenwoordig dan ook eerder een randvoorwaarde dan een luxe. Daarnaast willen sommige consumenten juist tijdens hun vakantie wat extra comfort in vergelijking met wat men thuis heeft, bijvoorbeeld een bubbelbad of een eigen sauna. Beide stromingen, back-to-basic en comfort, doen zich tegelijkertijd voor. Zo blijft bijvoorbeeld fietsen in Nederland onverminderd populair, maar tegenwoordig doet men dat met een complete uitrusting, zoals een GPS routebeschrijving.


5

Ontwikkelingen ♦ De Nederlandse bevolking zal de komende jaren nog licht groeien maar de huidige prognoses voorspellen een maximum. Tot rond 2035 zal de Nederlandse bevolking groeien en uiteindelijk uit bijna 17 miljoen mensen bestaan. Na die tijd zal het bevolkingsaantal langzaam weer afnemen tot ongeveer 16,8 miljoen inwoners rond 2050. De meest opvallende ontwikkelingen doen zich voor in de verdeling tussen werkenden en niet-werkenden, de leeftijdsopbouw en de multiculturele samenstelling van de bevolking.

2006 Maximum 2025) 2050

(ca.

Omvang bevolking Nederland Zeeland 16,3 mln 0,38 mln 16,9 mln 0,37 mln 16,8 mln

onb.

Grijze druk3 Nederland Zeeland 23% 29% 36% 42% 40%

Allochtoon Nederland Zeeland 19% 15% 22% 19%

onb.

onb.

onb. Bron: CBS

♦

In 2005 hadden Nederlanders gemiddeld bijna 45 uur vrije tijd per week, vrijwel evenveel als in 2000. Tussen 1995 en 2000 daalde het aantal uur vrije tijd scherp door de gecombineerde concurrentie van meer verplichtingen en meer persoonlijke verzorging. De hoeveelheid vrije tijd per week verschilt echter sterk per bevolkingsgroep. Bij mensen tussen 20 en 65 jaar namen de verplichtingen per week toe en stond de hoeveelheid vrije tijd verder onder druk. Bij jongeren (tot 20 jaar) en ouderen (65-plus) is de vrije tijd echter toegenomen. Tijdsbesteding in uren per week van 20 tot 65-jarigen

Bron: SCP, Tijdsbestedingsonderzoek

3

Grijze druk: verhouding tussen het aantal 65-plussers ten opzichte van de 20 tot 65-jarigen


6

Toeristisch aanbod Zeeland Ruimtegebruik Zeeland kent een oppervlakte van 293.389 hectare. Dit is 7% van de totale Nederlandse oppervlakte. Gelderland is de grootste provincie van het land, Brabant staat op nummer 2. In 2003 (laatste meetjaar) had 1,4% van de oppervlakte van Zeeland een puur recreatieve bestemming. Landelijk ligt dit aandeel hoger, namelijk op 2,3%. De ruimte die beschikbaar is voor recreatie in Zeeland is in de periode 1996-2003 toegenomen met 10% (landelijk +9%). De stijging in Zeeland is vooral toe te schrijven aan de toename van de ruimte voor dagrecreatief gebruik en verblijfsaccommodaties. (19%). De ruimte voor park en plantsoen daalde met 1%. Sportterreinen namen qua oppervlakte met 2% toe. De volkstuinen namen zo’n 6% minder ruimte in beslag. Ruimtegebruik Zeeland Bos en open natuurlijk terrein 4%

Buitenwater 34% Recreatief terrein 1%

Binnenwater 5%

Park en plantsoen Sportterrein Volkstuin Dagrecreatief terrein

Bebouwd en semibebouwd terrein 5%

Verblijfsaccommodatie Verkeersterrein 3% Agrarisch terrein 48%

Bron: CBS

Zeeland doet haar naam eer aan. Het grootste gedeelte van de provincie bestaat uit agrarisch terrein en buitenwater. Samen goed voor 82%. Opvallend is het kleine aandeel ´Recreatief terrein’ waaronder dagrecreatief terrein en de ruimte voor verblijfsaccommodatie vallen. Bijna 10% van de totale oppervlakte die in Nederland in gebruik is voor verblijfsrecreatie bevindt zich in Zeeland. Alleen Gelderland, Brabant en Overijssel bieden wat dat betreft meer.


7

Verblijfsaccommodaties Het CBS registreert het aantal toeristische accommodaties in Nederland. Inbegrepen zijn hotels, pensions en jeugdaccommodaties (≥ 5 slaapplaatsen), kampeerterreinen met toeristische verhuur, huisjescomplexen met toeristische verhuur en groepsaccommodaties (allen ≥ 20 slaapplaatsen). Bedrijven die meerdere accommodatievormen bieden, worden meerdere malen geteld. Vaste standplaatsen op campings, tweede woningen, jachthavens en overige accommodatievormen worden niet in de CBS-registratie meegenomen. Hoewel de CBS-registratie niet volledig is, is het de enige gegevensbron waarbij het accommodatieaanbod binnen Nederland kan worden vergeleken. Daarom hier een overzicht van het aantal toeristische accommodaties en slaapplaatsen per provincie.

Friesland 697 accommodaties 90.550 slaapplaatsen

Groningen 216 accommodaties 27.360 slaapplaatsen

Drenthe 532 accommodaties 101.800 slaapplaatsen

Noord-Holland 1.034 accommodaties 165.400 slaapplaatsen

Flevoland 85 accommodaties 25.010 slaapplaatsen Overijssel 673 accommodaties 112.140 slaapplaatsen

Utrecht 200 accommodaties 34.450 Gelderland slaapplaatsen 1.007 accommodaties Zuid-Holland 166.240 slaapplaatsen 545 accommodaties 82.420 slaapplaatsen

Zeeland 634 accommodaties 121.100 slaapplaatsen

Brabant 767 accommodaties 132.790 slaapplaatsen

Limburg 762 accommodaties 130.170 slaapplaatsen

Bron: CBS

Zeeland telt volgens de CBS-registratie 634 toeristische accommodaties met in totaal 121.100 slaapplaatsen. Hiermee is Zeeland na Noord-Holland, Gelderland, Brabant, Limburg en Overijssel de provincie met de meeste accommodaties. Voor wat betreft het aantal slaapplaatsen neemt Zeeland een vijfde positie in; na Gelderland, Noord-Holland, Brabant en Limburg.


8

De volgende grafiek toont de ontwikkeling van het toeristische accommodatieaanbod in Zeeland. Ontwikkeling accommodaties in Zeeland 2006 6% 4%

4%

3%

3%

2%

2% 0% -2%

0%

-1% -3%

-4% -6%

-6%

-8% Hotels, pensions en jeugdaccommodaties

Toeristische kampeerterreinen

Huisjesterreinen aantal accommodaties

Groepsaccommodaties aantal slaapplaatsen

Bron: CBS

Het aantal hotels, pensions en jeugdaccommodaties bleef nagenoeg gelijk. Net zoals het aantal slaapplaatsen en dus ook het gemiddeld aantal bedden per accommodatie (40). Ook landelijk is er nauwelijks sprake van schaalvergroting: het gemiddeld aantal slaapplaatsen per accommodatie steeg slechts met 2 bedden naar 63. Landelijk zijn de hotels dus gemiddeld groter dan in Zeeland. Kijkend naar de kampeerterreinen is er een positieve ontwikkeling gaande: zowel het aantal terreinen als het aantal standplaatsen stijgt. Landelijk is er eveneens een stijging waar te nemen van het aantal terreinen. Echter, het aantal standplaatsen neemt af. Het betekent minder toeristische standplaatsen per kampeerterrein. Dit is een ontwikkeling die al jaren zichtbaar is. Deels te verklaren door de verdere opkomst van kleinschalige campings zoals het kamperen bij de boer. Een andere verklaring ligt in de strengere regelgeving enerzijds en kwaliteitsverbetering anderzijds. Campings moeten vanwege brandveiligheidseisen een minimale afstand tussen kampeerplaatsen bewaren, waardoor er meer ruimte nodig is per standplaats. Daarnaast vraagt de consument om meer ruimte op de kampeerplaats, vaak gepaard met een wens om meer voorzieningen op de camping, waarvoor ook ruimte nodig is. Om aan de regels te voldoen en om aan de wensen van de consument tegemoet te komen, moet een camping haar kampeerplaatsen vergroten, ondanks het feit dat de totale oppervlakte van de camping niet toeneemt. Hierdoor gaan standplaatsen verloren, hetgeen ten koste van gaat van de toeristische kampeercapaciteit in een regio. Het aantal huisjesterreinen groeit door, zowel in Zeeland als landelijk. De groepsaccommodaties nemen in aantal af, ook het aantal bedden daalt. Deze trend is ook landelijk e zien. Ook bij de groepsaccommodaties is sprake van een kwaliteitsslag, waarbij het aantal bedden per accommodatie afneemt. Dit is tevens een landelijke trend. De groepsaccommodaties profiteren van de trend ‘het nieuwe groepsgevoel’ waarbij mensen meer gezamenlijk - in grotere groepen van familie of vrienden - uitstapjes en vakanties ondernemen.


9

Jachthavens en watersportverenigingen in Zeeland CBS registreert alleen de toeristische accommodaties, zoals op de voorgaande pagina’s beschreven. Ligplaatsen worden door CBS niet geregistreerd, daarom aanvullend aandacht voor het aanbod van ligplaatsen in Zeeland, gebaseerd op een eigen inventarisatie vanuit het kenniscentrum van de Hogeschool Zeeland (2006). Deze inventarisatie is nog niet volledig, maar geeft een goede indruk van de omvang en het belang van watersport voor Zeeland. De grootte van de bedrijven is gebaseerd op de eigen opgave. Zeeland heeft ruim 12.500 ligplaatsen in jachthavens of bij watersportverenigingen. Ongeveer een kwart hiervan zijn passantenplaatsen, de overige 75% bestaat uit vaste ligplaatsen. Schouwen-Duiveland is met een totaal van 3263 ligplaatsen de belangrijkste regio, wat te verklaren valt door de ligging tussen 2 belangrijke watersportgebieden: het Grevelingenmeer en de Oosterschelde. Zuid-Beveland is met 2737 ligplaatsen een goede tweede doordat de regio zowel watersporters op het Veerse Meer als op de Oosterschelde bedient. Aantal ligplaatsen van jachthavens & watersportverenigingen per regio 3500 3000

3263 749

2737

2500 2108 155

2000

585

2088 540

1464

1500 2514 1000

869 228

1953

500

Passant Vast

2155

600

1548 864

641

0 SchouwenDuiveland

Noord-Beveland

Tholen

Walcheren

Zuid-Beveland


ZeeuwsVlaanderen

Bron: HZ

10

Hoewel het aantal jachthavens en watersportverenigingen in Zeeland elkaar redelijk in evenwicht houden (55% tegen 45%), zijn de meeste ligplaatsen te vinden bij jachthavens (72% tegen 28% bij watersportverenigingen). Zuid-Beveland telt met 13 stuks de meeste jachthavens en watersportverenigingen. Verhouding jachthavens / watersportverenigingen per regio 14 12 6

10 8

6

6 1

4 2

5

6

2

4

6

2

7

Watersportvereniging Jachthaven

5

1

0 SchouwenDuiveland

NoordBeveland

Tholen

Walcheren

Het Veerse Meer heeft de meeste ligplaatsen in Zeeland, goed voor ruim 1/3 van alle ligplaatsen. Ook de Oosterschelde scoort met 30% van alle ligplaatsen hoog. Het Grevelingenmeer is in dit overzicht goed voor 22% van alle ligplaatsen. Dit wellicht iets lage percentage, wordt vooral veroorzaakt door het feit dat alleen Zeeuwse havens in het overzicht zijn opgenomen. Goeree-Overflakkee, met o.a. havens in Ouddorp en Herkingen, is niet meegeteld.

Zuid-Beveland

ZeeuwsVlaanderen

Bron: HZ

Aantal ligplaatsen per vaargebied

1738

4258

Grevelingen Veerse Meer

2756

3776

Oosterschelde Westerschelde

Bron: HZ


11

Vakantiegedrag van Nederlanders In 2006 ging 80,5% van de Nederlandse bevolking minstens één keer op vakantie, in 2005 was dat nog 80,8%. Diegenen die in 2006 een vakantie ondernamen, gingen gemiddeld iets vaker dan in 2005: gemiddeld 2,6 keer per vakantieganger. Het totaal aantal vakanties kwam daarmee uit op 34,5 miljoen; zo’n 150.000 meer dan in 2005. In eigen land of naar buitenland? Buitenland

Nederland 53% van Nederlanders gaat minimaal 1x in eigen land op vakantie

58% van Nederlanders gaat minimaal 1x naar buitenland op vakantie

17,8 miljoen vakanties

16,8 miljoen vakanties

74% van alle korte vakanties (≤ 3 nachten) vindt plaats in eigen land

74% van alle lange vakanties (≥ 8 nachten) vindt plaats in het buitenland

bestedingen € 2,6 miljard

bestedingen € 10,4 miljard

Bron: CVO

Vakanties in het buitenland In 2006 zijn in totaal zo’n 16,8 miljoen buitenlandse vakanties ondernomen; een daling van ruim 300.000 vakanties ten opzichte van 2005. Ondanks een lichte daling blijft Frankrijk met 2,7 miljoen vakanties de meest bezochte vakantiebestemming voor de Nederlanders. Duitsland volgt op korte afstand met 2,6 miljoen vakanties. Top-10 buitenlandse bestemmingen 1. Frankrijk 2.720.000 2. Duitsland 2.570.000 3. België 1.930.000 4. Spanje 1.550.000 5. Oostenrijk 1.160.000 6. Italië 870.000 7. Griekenland 650.000 8. Turkije 640.000 9. Groot-Brittannië 640.000 10. Zwitserland 350.000

16% 15% 12% 9% 7% 5% 4% 4% 4% 2%

Overige bestemmingen - binnen Europa - buiten Europa

2.010.000 1.670.000

12% 10%

Totaal

16.760.000

100% Bron: CVO


De belangrijkste groeier van de afgelopen jaren - Turkije liet een opvallende daling zien: 350.000 vakanties werden er minder ondernomen. De negatieve berichtgeving in combinatie met de geringe binding tussen vakantieganger en Turkije vormen de verklaring. Opmerkelijk was verder de groei van het aantal intercontinentale vakanties. In totaal werden bijna 1,7 miljoen vakanties buiten Europa doorgebracht, wat een record is.

12

Vakanties in eigen land In 2006 brachten Nederlanders 17,8 miljoen vakanties door in eigen land, 3% meer dan in 2005. Hierbij werden 95,7 miljoen overnachtingen gemaakt, 6% minder dan in 2005. Jaar

aantal vakanties

2002 2003 2004 2005 2006

aantal vakantie-overnachtingen

18.710.000 18.091.000 17.979.000 17.314.000 17.794.000

108.874.000 100.788.000 101.350.000 95.651.000 98.317.000 Bron: CVO

Onderstaande kaart toont het aantal vakanties en overnachtingen per provincie.

Groningen 376.000 vakanties 2.257.000 overnachtingen

Friesland 1.339.000 vakanties 8.943.000 overnachtingen

Drenthe 1.567.000 vakanties 8.455.000 overnachtingen

Flevoland 343.000 vakanties Noord-Holland 1.671.000 1.909.000 vakanties overnachtingen Overijssel 10.018.000 overnachtingen 1.568.000 vakanties 8.775.000 overnachtingen Utrecht 583.000 vakanties 3.397.000 Gelderland overnachtingen 3.313.000 vakanties Zuid-Holland 17.509.000 overnachtingen 1.300.000 vakanties 6.652.000 overnachtingen

Zeeland 1.347.000 vakanties 8.822.000 overnachtingen

Brabant 1.984.000 vakanties 10.559.000 overnachtingen

Limburg 2.164.000 vakanties 10.858.000 overnachtingen

Bron: CVO

Gelderland is - evenals in voorgaande jaren - de populairste binnenlandse bestemming. Zeeland staat 7e qua aantal vakanties en 6e qua aantal overnachtingen. Het aantal vakanties in Zeeland steeg met 3% en het aantal vakantie-overnachtingen met 9%.


13

Zeeland op de binnenlandse vakantiemarkt Sinds 1990 is het binnenlands toerisme in Nederland vrij gelijkmatig gegroeid naar een maximum van 18,7 miljoen vakanties in 2002. Tussen 2002 en 2005 is het aantal binnenlandse vakanties licht teruggelopen. In 2006 is weer sprake van een lichte stijging. Er worden 17,8 miljoen vakanties geregistreerd. Ook het aantal vakantieovernachtingen laat in 2006 een lichte stijging zien. Voor Zeeland was de ontwikkeling van het aantal vakanties grillig, gekenmerkt door sterke stijgingen en dalingen. In 2005 bedroeg het aantal vakanties van Nederlanders in Zeeland 1,3 miljoen, een afname van 30% ten opzichte topjaar 2001 jaar en nog slechts 7% meer dan in het basisjaar 1990. Het aantal vakanties in 2006 stijgt voorzichtig weer met 3%. Het aantal overnachtingen in Zeeland ontwikkelt zich met minder uitersten. Topjaar was 2003 met 12,1 miljoen overnachtingen. Echter, in de twee daaropvolgende jaren is het aantal overnachtingen gedaald tot 8,1 miljoen in 2005. Een daling tot onder het niveau van basisjaar 1990. Positief is 2006 waar weer een lichte stijging waar te nemen is van 9%. Binnenlands toerisme in de Zeeuwse regio’s 2006

Schouwen Duiveland 439.000 vakanties 3.007.000 overnachtingen

Noord Beveland 119.000 vakanties 796.000 overnachtingen

Walcheren 395.000 vakanties 2.426.000 overnachtingen

Zuid Beveland en Tholen 167.000 vakanties 939.000 overnachtingen

Zeeuws Vlaanderen 227.000 vakanties 1.654.000 overnachtingen

Bron: CVO


14

Aantal vakanties

Zeeland 2002 2003 2004 2005 2006

Nederland

1.681.000 1.754.000 1.559.000 1.304.000 1.347.000

Aantal vakantie-overnachtingen

Aandeel Zeeland Zeeland in NL

18.710.000 18.091.000 17.979.000 17.314.000 17.794.000

9,0% 9,7% 8,7% 7,5% 7,6%

Nederland

11.394.000 12.133.000 10.617.000 8.081.000 8.822.000

Aandeel Zeeland in NL

108.874.000 100.788.000 101.350.000 95.651.000 98.317.000

10,5% 12,0% 10,5% 8,4% 9,0% Bron: CVO

Van de 1,34 miljoen vakanties die in Zeeland worden doorgebracht, gaat het bij 345.000 vakanties om vaste gasten: mensen met een eigen accommodatie in Zeeland. Ruim 1 miljoen vakanties betreft dus toeristen. 55% van hen was al eerder in Zeeland op vakantie geweest, voor 45% was dit dus de eerste vakantie in Zeeland. Landelijk gezien ligt het herhalingsbezoek lager: 49%.

Herhalingsbezoek 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% SchouwenDuiveland

Walcheren Eerste vakantie

Bevelanden & Tholen

ZeeuwsVlaanderen

In de afgelopen 5 jaar nog

Zeeland gem.

NL gem.

Langer dan 5 jaar geleden

Bron: CVO


15

Toeristische vakanties vs. vakanties van vaste gasten Onderstaand diagram toont de ontwikkeling van het aantal vakanties van Nederlanders in Zeeland, verdeeld naar toeristische vakanties en vakanties van vaste gasten. Vaste gasten zijn mensen met een eigen accommodatie op een vaste locatie, zoals een stacaravan, een seizoensplaats op een camping, een tweede woning of een boot op een vaste ligplaats. Aantal vakanties x 1.000

1500

1000

500

0 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Toeristische vakanties

Vakanties van vaste gasten

Bron: CVO

Ontliep het aantal toeristische vakanties en vakanties van vaste gasten elkaar niet veel in de eerste twee jaar van dit decennium, de laatste jaren is de verhouding juist extreem veranderd; 2/3 toeristische vakanties ten opzichte van 1/3 vakanties op vaste standplaatsen. In absolute aantallen viel verder vooral de grote daling op van het aantal toeristische vakanties in 2005: 200.000 vakanties minder dan in 2004. 2006 is iets positiever gestemd. Er werden weer 35.000 meer toeristische vakanties geboekt en ook het aantal vakanties van vaste gasten steeg ligt met 8000 boekingen. Toch is het aantal vaste gasten relatief stabiel, de locatie van een stacaravan of tweede woning ligt immers voor vele jaren achtereen vast. Het aantal vaste gasten verandert dus niet zozeer, maar het aantal vakanties dat zij in hun accommodatie doorbrengen wel. Elke keer dat een vaste gast minimaal één nacht verblijft in zijn eigen vakantie-accommodatie wordt geteld als vakantie. In 2006 brachten vaste gasten in Zeeland gemiddeld 5 vakanties in hun accommodatie door, in 2000 waren dat nog gemiddeld er nog 9. In dit rapport wordt vooral ingegaan op de toeristische vakanties, de vakanties van vaste gasten worden in een afzonderlijk hoofdstuk beschreven.


16

Accommodatiekeuze van Nederlandse toeristen in Zeeland De toerist in Zeeland blijkt vooral te kiezen voor een kampeervakantie: 42% van alle toeristische overnachtingen in Zeeland in 2006 vond plaats op een camping. Terugkijkend op de afgelopen jaren trekt deze markt na een dip in 2005 weer aan. 2006 kende een stijging van 14%.

4.000.000

Ontwikkeling aantal overnachtingen per accommodatievorm in Zeeland

3.500.000 3.000.000 2.887.000 2.500.000 2.344.000

2.000.000 1.500.000 1.000.000

942.000 640.000

500.000 0 2002 Hotel/pension

2003 Vakantiewoningen

2004 Toeristisch kamperen

2005

2006

Overige toeristische vakanties

Bron: CVO

De vakantiewoning is de op een na belangrijkste accommodatievorm in Zeeland: 34% van alle overnachtingen in de provincie vindt plaats in een vakantiewoning. Als enige sector kende de vakantiewoning echter nauwelijks een stijging in 2006 (+1%). Landelijk nam het aantal overnachtingen in vakantiewoningen in het afgelopen jaar toe met 2%. De groep overige toeristische vakanties is goed voor 14% van alle toeristische overnachtingen. Binnen deze groep vallen de volgende accommodatievormen: woning van een particulier, groepsaccommodatie, riviercruise, zeil- of motorboot, trekkershut etc. Het aantal toeristische overnachtingen in deze groep kende een grote groei in 2006, namelijk 25%. Het toeristisch gebruik van hotels en pensions, waaronder overigens ook bed & breakfastadressen gerekend worden, is in omvang de kleinste groep in Zeeland (9%). De stijgende lijn, begonnen in 2004, zet zich voort. Het aantal vakantieovernachtingen steeg in 2006 met 48% ten opzichte van 2005. Later in dit rapport wordt per sector dieper ingegaan op de ontwikkelingen, het profiel van de gasten, vakantiekenmerken en bestedingen.


17

Toeristische bestedingen van Nederlandse vakantiegangers In Zeeland werd in 2006 € 186 miljoen besteed door Nederlandse vakantiegangers (excl. vaste gasten). Dit is 4% meer dan in 2005. De toename wordt vooral veroorzaakt door de toename van het aantal toeristische vakanties in Zeeland. Onderstaand diagram toont de gemiddelde bestedingen per persoon per vakantiedag. De bestedingen per dag hebben in de afgelopen tien jaar een lichte fluctuerende beweging laten zien. Hierbij hield Zeeland altijd gelijk tred met Nederland. In 2006 daalden de bestedingen in Zeeland licht naar 24 euro per dag per persoon. Dit bedrag omvat alle uitgaven tijdens de vakantie, dus is inclusief de kosten van hun accommodatie, kosten van boodschappen, dagjes uit en alle andere activiteiten die tijdens een vakantie worden ondernomen. Helaas is de verdeling van de bestedingen over de verschillende kostenposten niet bekend. Let wel: het bedrag is per persoon, dus de kosten van bijvoorbeeld de accommodatie worden verdeeld over het reisgezelschap. De accommodatiekeuze is natuurlijk sterk bepalend voor de hoogte van de bestedingen, deze samenhang wordt later in dit rapport nader toegelicht. Ontwikkeling van gem. bestedingen per vakantiedag € 30 € 25 € 20 € 15 € 10 €5 €0 1997

1998

1999

2000

2001 NL gem.

2002

2003

2004

2005

2006

Bron: CVO

Zeeland

Met de gemiddelde bestedingen van € 24 per persoon per dag hoort Zeeland in de middenmoot. In Limburg en Noord-Holland zijn de bestedingen p.p.p.d. het hoogst, in Utrecht het laagst.

Friesland € 29

N-Holland € 30

Z-Holland € 27 Zeeland € 24

Flevoland € 29

Groningen € 25 Drenthe € 25

Overijssel € 27

Utrecht € 23 Gelderland € 25 Brabant € 26 Limburg € 30

Bron: CVO


18

Binnenlandse vakanties in Zeeland: per sector Vakantiewoningen Zeeland heeft 22.700 slaapplaatsen in toeristisch verhuurde vakantiewoningen, verspreid over 70 terreinen. Limburg staat op de eerste plaats wat betreft het aantal binnenlandse vakanties in een vakantiewoning. Gelderland en Drenthe volgen op plaats 2 en 3, Zeeland staat in de middenmoot.

Aantal vakanties in vakantiewoningen

aantal vakanties x 1.000

In 2006 werden 413.000 toeristische vakanties in Zeeuwse vakantiewoningen doorgebracht, een 1000 meer dan in het voorgaande jaar. De groei gold met name voor de middellange (+ 6%) en lange bungalowvakanties (+8%). Zeeland doet het hiermee iets beter dan de landelijke trend. Landelijk namen namelijk de lange bungalowvakanties slechts met 2% toe. De korte bungalowvakanties namen in groei af (- 11%). Hiermee scoort Zeeland onder het landelijk gemiddelde. Ook hier is namelijk een groei te constateren van 2%. Toeristische bungalowvakanties in Zeeland - naar vakantieduur -

600

500

400

152 137

156

154

137 kort (2-4 dagen)

300

lang (5+ dagen) 200 296

329

306

258

275

2005

2006

100

0 2002

2003

2004

Bron: CVO

Spreiding over het jaar

Kijkend naar de spreiding van de toeristische bungalowvakanties over het jaar, valt op dat deze jaarrond worden ondernomen. Piekmomenten zijn er in mei (meivakantie, Hemelvaart), september en december (feestdagen). Langere bungalowvakanties worden vooral ondernomen in de vakantieperioden: mei, juli, augustus september en oktober. Korte bungalowvakanties concentreren zich in maart, november en december.


19

Gebruikte informatiebron en boekingsgedrag

Nederlanders die een toeristische bungalowvakantie ondernemen in eigen land, zoeken in 48% van de gevallen vooraf informatie. Voor bungalowvakanties in Zeeland is dat 46%. Bij het inwinnen van informatie speelt internet een belangrijke rol: 75% gebruikt internet. Rechtstreeks contact met de accommodatieverschaffer is de meest voorkomende manier van informatie zoeken ( 34% ). Binnen deze groep zoekt 68% rechtstreeks via de website van de accommodatieverschaffer. 15% van de vakanties in een Nederlandse vakantiewoning worden op de bonnefooi ondernomen, dus zonder boeking of reservering vooraf. In Zeeland is het percentage bungalowvakanties op de bonnefooi iets lager: 13%. In alle overige gevallen wordt de vakantiewoning vooraf gereserveerd.

Vakantiebestedingen

In Zeeland wordt tijdens toeristische vakanties in een vakantiewoning in totaal ruim € 72,4 miljoen uitgegeven. Dit bedrag omvat alle bestedingen van Nederlanders tijdens hun toeristische bungalowvakantie in Zeeland, dus inclusief de kosten van de vakantiewoning, kosten van boodschappen, dagjes uit en alle andere activiteiten die tijdens de vakantie worden ondernomen. Helaas is de verdeling van de bestedingen over de verschillende kostenposten niet bekend. De totale kosten van een bungalowvakantie kunnen worden omgerekend naar kosten per persoon per vakantiedag: gemiddeld is dat in Zeeland € 26,-. Dit is €2 lager dan het landelijk gemiddelde.

Persoonskenmerken

Om een profiel te schetsen van de Nederlander die op vakantie gaat in de Zeeuwse vakantiewoningen, wordt in onderstaande tabel een aantal persoonskenmerken genoemd. HERKOMSTPROVINCIE

Zuid-Holland (21%) Brabant (17%) Gelderland (14%)

LEEFTIJD

65+ jr 7%

0- 5 jr 12%

50-64 jr 19%

6-14 jr 16%

15-18 jr 3%

40-49 jr 10%

19-24 jr 7%

30-39 jr 19%

25-29 jr 7%

Bron: CVO

GEZINSSAMENSTELLING

2-persoonshuishoudens > 35 jaar (36%) gezinnen met kinderen < 5 jaar (29%) gezinnen met kinderen 6-12 jaar (18%)


20

Ondernomen activiteiten

Tijdens een toeristisch verblijf in een Zeeuwse vakantiewoning worden de volgende activiteiten het meest ondernomen. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

Wandeling maken Naar het strand Uit eten gaan (in restaurant) Zwemmen Funshoppen (winkelen voor plezier) Bezoek aan bezienswaardige gebouwen Bezoek aan natuurreservaat, natuurgebied Tochtje met de fiets Zonnebaden Uitgaan café, disco

79% 78% 68% 58% 47% 30% 29% 25% 14% 11%

Opvallend is het lage aandeel gasten dat gaat zonnebaden: het gemiddelde aandeel bij alle toeristen in Zeeland is 26% tegen 14% bij bungalowgasten. Wat betreft de overige percentages is er weinig verschil wanneer er naar het totaal gekeken wordt.

Waardering voor de vakantie % toeristen dat de kwaliteit uitstekend of goed noemt Kwaliteit van de vakantiewoning

82%

Kwaliteit van de dienstverlening

80% 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Bron: CVO

De waardering voor de kwaliteit van de vakantiewoningen en de dienstverlening is in Zeeland iets hoger dan het landelijk gemiddelde (beide 79%)


21

Toeristisch kamperen Het kampeerproduct is belangrijk voor Zeeland; de provincie telt 304 kampeerbedrijven. In totaal goed voor 87.322 slaapplaatsen. Binnen Nederland heeft Zeeland het op twee na grootste aanbod van toeristische kampeerplaatsen. Kijkend naar het aantal toeristische kampeervakanties in de provincie, neemt Zeeland de tweede positie op de binnenlandse kampeermarkt in.

Aantal toeristische kampeervakanties


In 2006 werden 303.000 toeristische kampeervakanties in Zeeland doorgebracht, een lichte toename van 7% ten opzichte van 2005. Na de forse daling in 2005 (25%) lijkt deze markt weer uit het dal te klimmen. Vooral het aantal lange toeristische kampeervakanties nam in aantal toe (14%). Dit komt niet overeen met de landelijke trend, in heel Nederland loopt het aantal lange kampeervakanties namelijk terug. In Zeeland is juist een terugloop te zien in het aantal korte kampeervakanties (max. 4 dagen). Toeristische kampeervakanties in Zeeland - naar vakantieduur (x 1000) -

450 400 350 300

112 125

118

250

74 82

kort (2-4 dagen)

200

lang (5+ dagen)

150 100

240

274 222

201

230

50 0 2002

2003

2004

2005

2006

Bron: CVO

Type camping

79% van de toeristische kampeervakanties in Zeeland vindt plaats op een reguliere camping. 20% kampeert bij de boer en 1% kiest voor een andere kampeerlocatie, zoals natuurkampeerterreinen of iets anders.


Kijkend naar de spreiding van de toeristische kampeervakanties over het jaar, is het kampeerseizoen duidelijk zichtbaar: in de maanden november t/m maart wordt niet of nauwelijks gekampeerd. Korte kampeervakanties worden gedurende het hele kampeerseizoen (april tot en met oktober) ondernomen, met pieken in de maanden juni en augustus. Lange kampeervakanties worden ook het gehele seizoen ondernomen maar zijn vooral terug te vinden tijdens de vakantieperioden. Een extreem hoge piek is waar te nemen in de zomervakantieperiode (juli). 55% van alle lange vakanties tijdens het kampeerseizoen vindt in deze maand plaats, mede bepaald door de vroege bouwvakperiode van de regio Zuid in 2006. De maanden mei, juni en augustus verdelen voor het merendeel de rest van het aantal toeristische kampeervakanties. - TOERISTISCHE TRENDRAPPORTAGE ZEELAND 2006/07

22


Nederlanders die een toeristische kampeervakantie ondernemen in eigen land, zoeken in 42% van de gevallen vooraf informatie. Voor kampeervakanties in Zeeland ligt dat iets lager, 35% gebruikt dan informatie vooraf. Bij het inwinnen van informatie speelt internet een belangrijke rol: 78% gebruikt internet. Als men op zoek gaat naar informatie, doet 77% dat rechtstreeks bij de camping. Via internet is dan meest gekozen weg: 59%. Via de telefoon staat op nummer 2, namelijk 32%. 29% van de toeristische kampeervakanties in Nederland worden op de bonnefooi ondernomen, dus zonder boeking of reservering vooraf. In Zeeland is het percentage kampeervakanties op de bonnefooi lager: 24%. In alle overige gevallen wordt de kampeerplaats vooraf gereserveerd.

Vakantiebestedingen

In Zeeland wordt tijdens toeristische kampeervakanties in totaal bijna € 60 miljoen uitgegeven. Dit bedrag omvat alle bestedingen van Nederlanders tijdens hun toeristische kampeervakantie in Zeeland, dus inclusief de kosten van de camping, kosten van boodschappen, dagjes uit en alle andere activiteiten die tijdens de vakantie worden ondernomen. Helaas is de verdeling van de bestedingen over de verschillende kostenposten niet bekend. De kosten van een gezinsvakantie kunnen worden omgerekend naar kosten per persoon per vakantiedag: gemiddeld is dat in Zeeland € 19. Dit is hoger dan het landelijk gemiddelde. Dit ligt namelijk op € 16.

Persoonskenmerken

Om een profiel te schetsen van de Nederlander die een toeristische kampeervakantie onderneemt in Zeeland, wordt in onderstaande tabel een aantal persoonskenmerken genoemd. HERKOMSTPROVINCIE

Brabant (31%) Zuid-Holland (20%) Limburg (11%)

LEEFTIJD

65+ jr 9%

0- 5 jr 15%

50-64 jr 12%

6-14 jr 17% 40-49 jr 12% 15-18 jr 4%

30-39 jr 20%

GEZINSSAMENSTELLING

25-29 jr 5%

19-24 jr 6%

Bron: CVO

gezinnen met kinderen < 5 jaar (36%) 2-persoonshuishoudens 35 > (25%) gezinnen met kinderen 6-12 jaar (21%)


23


Tijdens een toeristische kampeervakantie in Zeeland worden de volgende activiteiten het meest ondernomen. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

Bezoek aan strand Uit eten gaan (in restaurant) Zwemmen Wandeling maken Tochtjes met de auto Funshoppen (winkelen voor plezier) Zonnebaden Tochtjes met de fiets Bezoek aan natuurreservaat/ natuurgebied Bezoek aan bezienswaardige gebouwen

84% 73% 71% 65% 63% 54% 50% 48% 25% 23%

Een bezoek brengen scoort hoog onder de toeristische kampeerders; 84% tegen 76% bij de gemiddelde toerist in Zeeland. Ook zwemmen scoort opvallend hoog; 71% tegen 56%. Daarnaast blijkt dat de toeristische kampeerder hoog scoort op zonnebaden. De gemiddelde toerist in Zeeland scoort daar namelijk ‘slechts’ 26% op. Als laatste valt op het grote aantal fietsers bij de toeristische kampeerders: 48% tegen 33% bij de gemiddelde toerist in Zeeland.

Waardering voor de vakantie % toeristen dat de kwaliteit uitstekend of goed noemt

80%

Kwaliteit van de camping


82% 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Bron: CVO

De waardering voor de kwaliteit van de camping en de dienstverlening is in Zeeland duidelijk hoger dan het landelijk gemiddelde (resp. 51% en 50%).


24

Hotels Het Zeeuwse hotelproduct telt bijna 231 hotels, pensions en bed & breakfastaccommodaties met 4403 kamers. Zeeland is een kleintje binnen de Nederlandse hotel markt. Zij neemt een 8e plaats in wat betreft het aantal kamers en een 6e plaats wat betreft het aantal slaapplaatsen.

Aantal hotelvakanties


In 2006 werden namelijk 125.000 hotelvakanties in Zeeland doorgebracht, 16% minder dan in het voorgaande jaar. De dalende lijn is reeds sinds 2003 zichtbaar. De daling zit hem vooral in de korte vakanties (2-4 dagen). Landelijk groeit het aantal korte en lange hotelvakanties. Het aantal hotelovernachtingen stijgt daarentegen wel zeer duidelijk (+ 48%). Hotelvakanties in Zeeland - naar vakantieduur -

200 180 160 140 120 100

115 94

kort (2-4 dagen) 135

80

119

86

lang (5+ dagen)

60 40 61

61

20

26

29

2004

2005

39

0 2002

2003

2006

Bron: CVO


De hotelvakanties zijn redelijk goed verspreid over het jaar. Juni is het meest geliefd, gevolgd door oktober en februari. November, januari, maart en september zijn het minst populair voor een toeristisch hotelverblijf in een Zeeuws hotel (2006).


25


Nederlanders die een hotelvakantie ondernemen in eigen land, zoeken in 47% van de gevallen vooraf informatie. Voor hotelvakanties in Zeeland ligt dat lager, 40% zoekt informatie vooraf. Het merendeel wint dus geen informatie in! Bij het inwinnen van informatie speelt internet een belangrijke rol: 65% gebruikt internet. Als men op zoek gaat naar informatie, doet ruim de helft (54%) dat rechtstreeks bij het hotel. 6% van de hotelvakanties in Nederland worden op de bonnefooi ondernomen, dus zonder boeking of reservering vooraf. In Zeeland is het percentage hotelvakanties op de bonnefooi duidelijk lager, slechts 2% vertrekt op de bonnefooi. In alle overige gevallen wordt de hotelkamer vooraf gereserveerd.

Vakantiebestedingen

In Zeeland wordt tijdens hotelvakanties in totaal ruim € 26 miljoen uitgegeven. Dit bedrag omvat alle bestedingen van Nederlanders tijdens hun hotelvakantie in Zeeland, dus inclusief de kosten van de hotelkamer, kosten van boodschappen, dagjes uit en alle andere activiteiten die tijdens de vakantie worden ondernomen. Helaas is de verdeling van de bestedingen over de verschillende kostenposten niet bekend. De totale kosten van een hotelvakantie kunnen worden omgerekend naar kosten per persoon per vakantiedag: gemiddeld is dat in Zeeland € 34. Het landelijk gemiddelde is € 49. Zeeland zit hier duidelijk een stuk onder.

Persoonskenmerken

Om een profiel te schetsen van de Nederlander die op vakantie gaat in de Zeeuwse hotels, wordt in onderstaande tabel een aantal persoonskenmerken genoemd. HERKOMSTPROVINCIE

Noord-Brabant (28%) Gelderland (12%) Limburg (12%)

LEEFTIJD 65+ jr 23%

0- 5 jr 2%

6-14 jr 7% 19-24 15-18 jr jr 2% 2% 25-29 jr 6% 30-39 jr 6%

40-49 jr 20% 50-64 jr 32%

Bron: CVO

GEZINSSAMENSTELLING

2-persoonshuishoudens > 35 jaar (60%) gezinnen met kinderen 6-12 jaar (14%) 2-persoonshuishoudens < 35 jaar (12%)


26


Tijdens een hotelvakantie in Zeeland worden de volgende activiteiten het meest ondernomen. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

Uit eten gaan (in restaurant) Wandelingen maken Tochtjes met de auto Bezoek aan het strand Bezoek aan bezienswaardige gebouwen Funshopping (winkelen voor plezier) Tochtjes met de fiets Bezoek aan natuurreservaat/ natuurgebied Zwemmen Bezoek aan museum, oudheidkamer

76% 71% 68% 57% 46% 40% 22% 21% 17% 16%

Een bezoek aan het strand scoort relatief laag onder de Zeeuwse hotelgasten. De gemiddelde Zeeuwse toerist gaat veel vaker naar het strand (76%). Ook het zwemmen scoort laag (17%). Deze activiteit is bij de andere toeristen in Zeeland veel populairder (56%).

Waardering voor de vakantie % toeristen dat de kwaliteit uitstekend of goed noemt

Kwaliteit van het hotel

97%


97% 0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Bron: CVO

De waardering voor de kwaliteit van het hotel en de dienstverlening is in Zeeland iets hoger dan het landelijk gemiddelde (resp. 93% en 94%).

Uit het themarapport “Binnenlandse zakelijke reizen” van het ContinuVakantieOnderzoek (2007) blijkt dat niet alleen het toeristisch gebruik van hotels toeneemt, maar ook het zakelijk gebruik van hotels. In 2006 werd er tijdens 157.000 zakenreizen van Nederlanders in een Zeeuws hotel overnacht: 13% meer dan in 2004. En dan zijn gasten uit het buitenland nog niet meegerekend. Al met al ontwikkelt de Zeeuwse hotelmarkt zich redelijk positief.


27

Overige toeristische vakanties De groep overige toeristische vakanties omvat de volgende accommodatievormen: woning van een particulier, groepsaccommodatie, riviercruise, zeil- of motorboot, trekkershut et cetera.

Aantal overige toeristische vakanties


In 2006 werden 160.000 overige toeristische vakanties in Zeeland doorgebracht, 31% meer dan in het voorgaande jaar. Ook het aantal overnachtingen steeg sterk (+ 25%). Het aantal varieert sterk, de groep accommodatievormen is immers ook zeer divers van aard. Overige toeristische vakanties in Zeeland - naar vakantieduur -

250

200 80 74

150

74 69

100

lang (5+ dagen)

49 126

50

114

107 74

kort (2-4 dagen)

92

0 2002

2003

2004

2005

2006

Bron: CVO


De spreiding van de overige toeristische vakanties over het jaar is matig. Het merendeel (48%) vindt plaats in de maanden juli, augustus en juni. De korte vakanties vinden vooral plaats in juni, de lange vakanties vooral in juli.


28


Nederlanders die een overige toeristische vakantie ondernemen in eigen land, zoeken in 27% van de gevallen vooraf informatie. Voor vakanties in Zeeland ligt dat hoger, 37% gebruikt informatie vooraf. Bij het inwinnen van informatie speelt internet een belangrijke rol: 52% gebruikt internet. Dit is echter lager dan bij andere accommodatievormen. Als men op zoek gaat naar informatie, doet de helft dat rechtstreeks bij de accommodatie. 49% van de overige toeristische vakanties in Nederland worden op de bonnefooi ondernomen, dus zonder boeking of reservering vooraf. In Zeeland is het percentage vakanties op de bonnefooi iets lager: 45%. In alle overige gevallen wordt de accommodatie vooraf gereserveerd. Vandaar dat er waarschijnlijk ook vaak informatie gewonnen wordt via de VVV. Naast het directe contact met de accommodatieverschaffer staat de VVV namelijk op de tweede plaats als belangrijkste informatiebron.

Vakantiebestedingen

In Zeeland wordt tijdens overige toeristische vakanties in totaal ruim € 27 miljoen uitgegeven. Dit bedrag omvat alle bestedingen van Nederlanders tijdens hun verblijf in Zeeland, dus inclusief de kosten van de accommodatie, kosten van boodschappen, dagjes uit en alle andere activiteiten die tijdens de vakantie worden ondernomen. Helaas is de verdeling van de bestedingen over de verschillende kostenposten niet bekend. De totale kosten van een vakantie kunnen worden omgerekend naar kosten per persoon per vakantiedag: gemiddeld is dat in Zeeland € 25. Het landelijk gemiddelde is € 23.

Persoonskenmerken

Om een profiel te schetsen van de Nederlander die op vakantie gaat in de overige toeristische accommodaties in Zeeland, hieronder een aantal persoonskenmerken genoemd. HERKOMSTPROVINCIE

Zuid-Holland (30%) Brabant (29%) Limburg (11%)

LEEFTIJD

0- 5 jr 11%

65+ jr 24%

6-14 jr 19%

15-18 jr 1% 19-24 jr 5%

50-64 jr 19% 40-49 jr 6%

GEZINSSAMENSTELLING

30-39 jr 10%

25-29 jr 5%

Bron: CVO

gezinnen met kinderen 0 - 5 jaar (30%) 2-persoonshuishoudens > 35 jaar (28%) gezinnen met kinderen 6 – 12 jaar (23%)


29


Tijdens een overige toeristische vakantie in Zeeland worden de volgende activiteiten het meest ondernomen. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

Tochtjes met de auto Wandeling maken Bezoek aan strand Uiteten gaan (in restaurant) Funshoppen (winkelen voor plezier) Zwemmen Bezoek aan natuurreservaat/ natuurgebied Tochtjes met de fiets Bezoek aan bezienswaardige gebouwen Tocht met rondvaartboot en Zonnebaden

75% 68% 63% 58% 45% 40% 35% 29% 24% 15%

Bovenstaande top 10 verschilt iets met de top 10 van de gemiddelde Zeeuwse toerist. Een bezoek aan het strand staat hier op drie terwijl dit bij de gemiddelde Zeeuwse toerist het meest populair is. Funshoppen en zwemmen ruilen van plek. De rondvaartboot neemt plaats 10 in. Deze komt bij de gemiddelde Zeeuwse toerist niet voor. De activiteiten worden duidelijk minder vaak ondernomen tijdens de vakantie. Een wandeling maken scoort hoog maar de overige activiteiten scoren allen lager dan het gemiddelde.

Waardering voor de vakantie

De waardering voor de kwaliteit van de accommodatie en de dienstverlening is in Zeeland iets hoger dan het landelijk gemiddelde (resp. 84% en 63%). % toeristen dat de kwaliteit uitstekend of goed noemt

87%

Kwaliteit van de accommodatie


71% Bron: CVO 0%

10%

20%

30%

40%

50%


60%

70%

80%

90%

100%

30

Vaste gasten Vaste gasten zijn minder belangrijk voor Zeeland; zoals al eerder in dit rapport is aangegeven zijn 2/3 van alle vakanties toeristische vakanties en slechts 1/3 zijn vakanties op vaste standplaatsen. De provincie telt een schare van 70.000 gasten met een eigen accommodatie in de provincie.

tweede woning 29%

stacaravan 39%

vaste ligplaats in jachthaven 8%

seizoensplaats op camping 37%

Kijkend naar het type accommodatie dat vaste gasten bezitten in Zeeland blijkt dat de stacaravan in aantallen nog altijd het grootst is. Ook veel voorkomend is de seizoensplaats op een camping, waarbij gasten gedurende een aantal maanden hun kampeermiddel op de camping laten staan. Zo´n 20.000 Nederlanders bezitten een tweede woning in Zeeland.

Aantal vakanties van vaste gasten


In 2006 brachten vaste gasten 345.000 vakanties door in Zeeland, 2% meer dan in het voorgaande jaar. Landelijk neemt het aantal vakanties van vaste gasten ook licht toe. Gemiddeld ondernamen vaste gasten 5 vakanties naar hun accommodatie in Zeeland, landelijk was dat in 2006 gemiddeld 4,5 keer. Vakanties van vaste gasten in Zeeland - naar vakantieduur -

600

500

400

256

266 kort (2-4 dagen)

176

300

157

177

179

168

2005

2006

lang (5+ dagen)

200

100

246

256

218

0 2002

2003

2004


Bron: CVO

31


Maart, juni, juli en oktober zijn favoriet voor een korte vakantie in de eigen accommodatie. Middellange vakanties worden vooral ondernomen in de maanden juni en juli. Lange vakanties concentreren zich in juli.

Vakantiebestedingen

Vaste gasten besteden tijdens de vakanties in hun accommodatie € 24,6 miljoen in Zeeland. Dit bedrag omvat alle bestedingen tijdens hun verblijf in Zeeland, exclusief de kosten van hun accommodatie. Kosten van boodschappen, dagjes uit en alle andere activiteiten die tijdens de vakantie worden ondernomen zijn wel inbegrepen. Helaas is de verdeling van de bestedingen over de verschillende kostenposten niet bekend. De totale kosten van een vakantie kunnen worden omgerekend naar kosten per persoon per vakantiedag: gemiddeld is dat in Zeeland € 10, ongeveer gelijk aan het landelijk gemiddelde.

Persoonskenmerken

Om een profiel te schetsen van de Nederlander die op vakantie gaat in een eigen accommodatie in Zeeland, hieronder een aantal persoonskenmerken genoemd. HERKOMSTPROVINCIE

Brabant (34%) Zuid-Holland (31%) Zeeland (18%)

LEEFTIJD

65+ jr 7%

0- 5 jr 2%

6-14 jr 11% 15-18 jr 4% 19-24 jr 6% 30-39 jr 1% 40-49 jr 12%

50-64 jr 57%

Bron: CVO

GEZINSSAMENSTELLING

2-persoonshuishoudens > 35 jaar (68%) gezinnen met kinderen 13-17 jaar (14%) gezinnen met kinderen 6-12 jaar (12%)


32


Van vaste gasten is niet bekend welke activiteiten zij tijdens het verblijf in hun accommodaties ondernemen. Veelal wordt aangenomen dat het activiteitenpatroon van vaste gasten tijdens het verblijf in hun accommodatie beperkt is. Uit het themarapport “Markt voor tweede woningen” van het ContinuVakantieOnderzoek (2007) blijkt overigens dat bezitters van tweede verblijven de mogelijkheden voor wandelen en fietsen het belangrijkst vinden bij de keuze voor de locatie van hun tweede verblijf.

Waardering voor de vakantie

Vaste gasten worden niet gevraagd naar de waardering voor hun vakantie in Zeeland.

Uit het themarapport “Markt voor tweede woningen” van het ContinuVakantieOnderzoek (2007) blijkt dat ruim 200.000 Nederlanders de wens hebben een tweede verblijf – zoals een bungalow, chalet, stacaravan of appartement – in Nederland aan te schaffen. Voor 60% is dit slechts een voornemen, 40% is zich al concreet aan het oriënteren op de aanschaf. 22% geeft de voorkeur aan Zeeland als locatie voor dit tweede verblijf. Er zou in Zeeland derhalve een potentiële markt voor 45.000 tweede verblijven zijn, vooral stacaravans, tweede woningen en chalets.


33

Inkomend toerisme naar Nederland Het aantal buitenlandse gasten in Nederland neemt de laatste jaren sterk toe. In 2006 kwamen bijna 10,7 miljoen buitenlandse gasten voor minimaal één overnachting naar Nederland. Samen waren zij goed voor bijna 27 miljoen overnachtingen. Bij deze gasten is overigens geen onderscheid gemaakt tussen gasten met een zakelijk of toeristisch motief. jaar

aantal gasten

2002 2003 2004 2005 2006

aantal overnachtingen

9.595.300 9.180.600 9.646.200 10.011.800 10.738.600

26.367.700 25.341.500 25.374.600 25.210.000 26.886.000 Bron: CBS

Onderstaande kaart toont het aantal buitenlandse gasten en hun overnachtingen per provincie.

Friesland 288.300 gasten 1.093.800 overnachtingen

Noord-Holland 5.570.700 gasten 11.825.700 overnachtingen

Flevoland 92.300 gasten 385.100 overnachtingen

Utrecht 364.400 gasten 624.300 overnachtingen

Zuid-Holland 1.453.200 gasten 3.696.300 overnachtingen

Zeeland 634.800 gasten 3.221.000 overnachtingen

Groningen 114.500 gasten 308.100 overnachtingen

Drenthe 163.200 gasten 519.600 overnachtingen

Overijssel 234.700 gasten 486.900 overnachtingen

Gelderland 356.200 gasten 1011.000 overnachtingen

Brabant 695.900 gasten 1.661.000 overnachtingen

Limburg 770.300 gasten 2.053.200 overnachtingen

Bron: CBS - TOERISTISCHE TRENDRAPPORTAGE ZEELAND 2006/07

34

Herkomstlanden Belangrijkste herkomstlanden voor Nederland zijn Duitsland en Groot-Brittannië. Kijkend naar de periode 2002-2006 blijken België, Frankrijk en Spanje belangrijke groeimarkten te zijn. Intercontinentaal gezien neemt het aantal gasten uit Noord- & Latijns-Amerika nog steeds toe. Uit Azië, dat als belangrijke herkomstmarkt wordt gezien, is het aantal gasten in Nederland gedaald. Vanuit de overige continenten daalt het aantal gasten.

Duitsland Groot-Brittannië België Frankrijk Italië Spanje Overig Europa Noord- & Latijns-Amerika Azië Overig wereld

2002 2.755.000 1.851.000 705.000 511.000 346.000 276.000 1.148.000 1.100.000 624.000 280.000

2003 2.803.000 1.646.000 779.000 465.000 339.000 275.000 1.125.000 996.000 531.000 222.000

2004 2.649.000 1.760.000 811.000 510.000 369.000 298.000 1.247.000 1.132.000 636.000 235.000

2005 2.570.000 1.853.000 917.000 527.000 374.000 322.000 1.377.000 1.222.000 644.000 206.000

2006 2.834.000 1.938.000 1.001.000 614.000 401.000 395.000 1.504.000 1.342.000 613.000 216.000 Bron: CBS


35

Buitenlandse gasten in Zeeland De laatste jaren nam het aantal buitenlandse gasten en overnachtingen in Zeeland zowel absoluut als in verhouding (aandeel) binnen Nederland af. In 2006 is daar een positieve verandering in waar te nemen. Het aantal buitenlandse gasten en overnachtingen steeg respectievelijk met 117.000 (+22,6%) en 496.000 (+18,2%). Ook het aandeel in Nederland nam daardoor weer behoorlijk toe. Onderstaande tabel toont de ontwikkeling in de afgelopen 5 jaar. Opmerkelijk is het verschil in het aandeel buitenlandse gasten (5,8%) en het aandeel buitenlandse overnachtingen (11,9%) van Zeeland in Nederland. Hieruit kan worden opgemaakt dat de buitenlandse gasten in Zeeland doorgaans langer blijven (meer lange vakanties) dan in andere Nederlandse provincies. Aantal gasten

Zeeland

Aantal overnachtingen


Zeeland


2002 2003 2004 2005

573.000 632.000 575.000 518.000

6,0% 6,9% 6,0% 5,2%

3.083.000 3.465.000 3.160.000 2.725.000

2006

635.000

5,8%

3.221.000

11,7% 13,7% 12,4% 10,8% 11,9% Bron: CBS

Onderstaand overzicht toont dat Duitsland en België verreweg de belangrijkste herkomstlanden zijn voor Zeeland. Het gastenaantal uit Duitsland kende de laatste jaren een aanzienlijke teruggang. In 2006 is dit aantal weer gestegen (+19%). Ook het gastenaantal uit België kende een behoorlijke stijging (+14%). Andere belangrijke groeimarkten zijn Groot-Brittannië, Frankrijk en Noord- & Latijns-Amerika.

Duitsland België Groot-Brittannië Frankrijk Italië Overig Europa Noord- & Latijns-Amerika

2002 436.900 85.800 12.200 10.100 3.500 5.100 3.700

2003 476.700 112.400 8.000 10.800 1.900 5.000 1.700

2004 427.300 95.100 10.700 10.200 2.200 7.300 3.100

2005 362.200 113.000 6.000 7.700 1.900 5.900 7.600

2006 432.700 129.300 19.900 12.500 3.300 5.900 13.700 Bron: CBS

Gedurende 2005 en 2006 is een grootschalig onderzoek uitgevoerd onder buitenlandse gasten in Nederland. Hierdoor is meer inzicht ontstaan in het profiel van de buitenlandse gast, zijn bestedingen en diverse vakantiekenmerken. Op de volgende pagina’s wordt een analyse getoond van buitenlandse gasten in Zeeland. Omdat Duitsland en België de belangrijkste herkomstlanden zijn voor Zeeland, spitst de analyse zich hierop toe.


36

Reden van verblijf Binnen de verblijfssector is een onderscheid te maken in de zakelijke en de toeristische markt. Centraal staat daarom allereerst de vraag of de buitenlandse toerist voor zakelijke aangelegenheden naar Zeeland komt, of juist om de vakantie hier door te brengen. Uit de grafiek is af te leiden dat vakantie voor alle te onderscheiden buitenlandse gasten verreweg de meest belangrijke reden is om naar Zeeland te komen. Slechts voor 7% van de Duitsers in Zeeland gelden zakelijke motieven als reden voor verblijf. Door Belgen wordt dit nooit als reden van bezoek genoemd. Wel wordt door 9% van de Belgische gasten een ander motief genoemd dat niet direct als zakelijk of als vakantie te bestemmen is.

100% 90% 80% 70% 60%

Duitsland België Overige landen

50% 40% 30% 20% 10% 0% Vakantie

Zakelijk

Overig

Bron: SIT

Gasten uit de overige landen komen net als Duitsers en Belgen vooral vanuit vakantiemotieven naar Zeeland (94%). Van de overige landen bezoekt 6% Zeeland vanwege zakelijke redenen. Accommodatievorm Kijkend naar de accommodatiekeuze blijkt dat het campingverblijf onder alle buitenlandse gasten een regelmatig gebruikte accommodatievorm is. Ruim 40% van de Duitsers, de Belgen en de overige buitenlanders overnacht op een camping. Ten aanzien van de overige onderscheiden accommodatievormen is een duidelijk variërend gebruik waar te nemen tussen de buitenlandse gasten. Van de Belgische gasten maakt ook een omvangrijk percentage gebruik van een hotel (50%). Veel Duitsers overnachten in een huisje op een bungalowpark (25%) of een groepsaccommodatie (25%). Net als veel Duitsers maakt tot slot ook een aanzienlijk percentage van de gasten afkomstig uit de overige landen (40%) gebruik van een bungalowpark. 60% 50% 40%


30% 20% 10% 0% Hotel

Bungalowpark

Camping

Groepsaccommodatie


Bron: SIT

37

Gebruikte informatiebron en boekingsgedrag Om de buitenlandse gast succesvol te benaderen is een gerichte marketingstrategie van essentieel belang. Inzicht in de wijze waarop men op zoek gaat naar een geschikte bestemming in Zeeland is hierin een belangrijk aspect. Ook kennis van de uiteindelijke boekingswijze is van belang. Deze informatie is daarmee vooral interessant voor de ondernemer die hiermee gericht kan investeren in specifieke promotiekanalen. Gebruikte informatiebronnen

80% 70% 60% 50%


40% 30% 20% 10% 0% Internet

Brochure / Folder

Vrienden

Reisboeken

Tijdschrift / Krant

Geen bron

Bron: SIT

In het algemeen kan worden gesteld dat internet een belangrijke informatiebron is voor buitenlandse gasten die naar Zeeland reizen. Ook brochures en folders worden nog regelmatig geraadpleegd. Belgen maken doorgaans vooral gebruik van internet. Maar ook een tijdschrift of krant is een belangrijke informatiebron. Mogelijk dat last-minutes c.q weekendjes weg hieraan ten grondslag liggen. Duitsers maken verreweg het minste gebruik van een informatiebron. Ruim 51% van de Duitsers gaat zonder informatieraadpleging naar Zeeland. Voor de overige buitenlanders geldt een zeer divers bronnengebruik. Zowel internet, brochures als reisboeken zijn regelmatig gebruikte informatiebronnen. Dit impliceert dat er meerdere bronnen worden geraadpleegd, alvorens definitief naar Zeeland te gaan. Er wordt door de overige buitenlanders dus een weloverwogen besluit genomen. Naast de gebruikte Wijze van boeken 50% informatiebron is de wijze van boeken relevant. De 45% wijze van boeken is bij de 40% Duitse gasten vrijwel 35% evenredig verdeeld over de 30% 3 onderscheidde methoden 25% (tussen de 25% en 28%). Belgische gasten gebruiken 20% vooral het internet als de 15% wijze van boeken (39%). 10% Ook is er een aanzienlijk 5% percentage dat niet van 0% tevoren boekt (30%). Telefonisch Via internet Persoonlijk Niet van tevoren Gasten uit overige landen geboekt maken evenals de Belgen Duitsland België Overige landen Bron: SIT vooral gebruik van internet (47%). Opvallend is ook hier het hoge percentage (30%) gasten dat geen boeking maakt, maar “op de bonnefooi” reist. - TOERISTISCHE TRENDRAPPORTAGE ZEELAND 2006/07

38

Bestedingen In Zeeland wordt door buitenlandse gasten in totaal bijna € 114 miljoen uitgegeven. Dit bedrag omvat alle bestedingen van buitenlandse gasten tijdens hun verblijf in Zeeland, dus inclusief de kosten van de accommodatie, kosten van activiteiten etc. Kosten voor het vervoer naar Zeeland zijn niet inbegrepen. In het diagram wordt de verdeling van het budget over de verschillende kostenposten weergegeven. De totale kosten van een verblijf kunnen worden omgerekend naar kosten per persoon per vakantiedag: gemiddeld is dat in Zeeland € 54. Dat is aanzienlijk lager dan landelijk (€ 177).

winkelen & souvenirs 18%

overig 3%

overnachting 34%

vervoer tijdens verblijf 8% excursies & toegangskaartjes 4%

eten & drinken 33%

Bron: SIT

Persoonskenmerken Om een profiel te schetsen van de buitenlandse gast die verblijft in Zeeland, wordt hierna een aantal persoonskenmerken genoemd.

Herkomstregio

Van gasten uit België en Duitsland is bekend in welke regio zij wonen. Duitsland Nordrhein-Westfalen (74%) Hessen (15%) Rheinland-Pfalz (6%) Onbekend/anders (5%)

België Vlaanderen (84%) Brussel (13%) Wallonië (3%) Bron: SIT

Reisgezelschap

Het doel van de reis is vaak bepalend voor het reisgezelschap. Terwijl het reisgezelschap doorgaans weer van invloed is op de te ondernemen activiteiten. Dit kenmerk is daarmee een belangrijk element in de typering van de gast.


39

Reisgezelschap

100% 90% 80% 70% 60%


50% 40% 30% 20% 10% 0% Partner

Vrienden

Collega's

Alleen reizend

Bron: SIT

Anders

De partner is veruit het meest genoemde reisgezelschap. Van de Duitse gasten reist 85% tezamen met de partner naar Zeeland. Voor België geldt dit voor 66% van de gasten en voor gasten uit de overige landen geldt dit voor maar liefst 91%. Ook ‘vrienden’ zijn bij Duitsers (49%) en Belgen (34%) een veel voorkomend reisgezelschap. Tot slot is er ook een groot percentage Duitse gasten (35%), dat met collega’s naar Zeeland reist.

Leeftijden reisgezelschap

In onderstaande diagram is de leeftijd van het reisgezelschap van de buitenlandse vakantiegangers in Zeeland weergegeven. Hieruit valt op te maken dat de meest voorkomende leeftijd van reisgenoten tussen de 35 en 44 jaar is. Ruim 67% van de Duitsers reist met iemand die van deze leeftijd is. Voor Belgen geldt dit voor bijna 47%. Van de bezoekers uit de overige landen reist 68% met iemand van deze leeftijd. Voorts is het percentage buitenlanders van de overige landen dat met iemand reist met een leeftijd van 6 tot 12 jaar opmerkelijk. Maar liefst 76% reist met iemand van deze leeftijd. Leeftijd

90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%

en d on be k

of

ou

de r

ja ar ja ar

75

65 -7 4

ja ar 55 -6 4

ja ar 45 -5 4

ja ar 35 -4 4

ja ar 25 -3 4

ja ar 19 -2 4

ja ar 13 -1 8

ja ar 612

05

ja ar

0%

Duitsland

België

Overige landen


Bron: SIT

40

Ondernomen activiteiten Interessant is welke recreatieve activiteiten buitenlandse gasten ondernemen tijdens hun verblijf in Zeeland. In de tabel wordt de top-10 van activiteiten getoond naar herkomstland; Duitsland, België en overige herkomstlanden. Het bezoeken van het strand is de meest ondernomen activiteit. Ook fietsen en wandelen is een veel ondernomen activiteit door alle buitenlandse gasten evenals het bezoeken van een horecagelegenheid. Opmerkelijk is ook het hoge percentage Duitsers dat een bezoek brengt aan de Zaansche Schans / Volendam en/of Marken (26%).

1 2 3 4

Duitsland Strand bezocht (96%) Fietsen / wandelen (82) Funshoppen / winkelen (75%) Bezoek natuurgebied (66%)

België Fietsen / wandelen (86) Strand bezocht (52%) Bezoek café/bar (45%) Funshoppen / winkelen (34%)

5

Bezoek café/bar (58%)

Bezoek natuurgebied (31%)

6

Bezoek restaurant (57%) Bezoek bezienswaardigheden / historische plaatsen (57%)

Bezoek restaurant (31%)

7 8

Watersport beoefend (38%)

9

Bezoek Zaansche Schans / Volendam / Marken (26%)

10

Watersport beoefend (20%) Bezoek bezienswaardigheden / historische plaatsen (19%)

Overige landen Strand bezocht (81%) Fietsen / wandelen (74) Funshoppen / winkelen (72%) Bezoek café/bar (68%) Bezoek bezienswaardigheden / historische plaatsen (60%) Bezoek museum (52%) Familie / vrienden bezocht (47%) Bezoek attractiepark (39%)

Bezoek attractiepark (13%)

Watersport beoefend (38%)

Bezoek museum (11%)

Bezoek museum (13%)

Bezoek theater / schouwburg (38%)

Geen activiteiten (1%)

Geen activiteiten (1%)

Geen activiteiten (0%) Bron: SIT

Waardering Buitenlandse gasten in Zeeland zijn zeer tevreden over hun bezoek. Maar liefst 86% van de Duitsers waardeert het bezoek als uitstekend of zeer goed. Ook de Belgische en de overige buitenlandse gasten zijn bijzonder te spreken over Zeeland. Er is zelfs geen enkele Belg die het bezoek als matig of slecht heeft gewaardeerd. Daarentegen is er in vergelijking met de andere herkomstlanden wel een groter percentage Belgen (26%) dat het bezoek ‘slechts’ als goed heeft gewaardeerd. Waardering bezoek Zeeland Overige landen België Duitsland 0%

10%

20%

30%

uitstekend

40% zeer goed

50%

60% goed

70% matig

80%

90%

100%

slecht

Bron: SIT


41

Dagrecreatie in Zeeland Bezoekersaantallen Zeeuwse dagattracties Jaarlijks verzamelt de Hogeschool Zeeland in samenwerking met de regio-VVV’s de bezoekersaantallen van allerlei attracties en evenementen in Zeeland. Onderstaand overzicht toont de meest bezochte attracties, musea en evenementen. De gegevens zijn gebaseerd op eigen opgaven van bedrijven en organisatoren. PLAATS

NAAM

2005

2006

ATTRACTIES

Burgh-Sluis Vlissingen Middelburg Vlissingen Middelburg Provincie Nieuw-Namen Nieuw-Namen Retranchement Burgh-Haamstede

WaterLand Neeltje Jans Het Arsenaal Miniatuur Walcheren Speelcircus Bambini Rondvaart Middelburg Fiets een rondje met een pontje Verdronkenland van Saeftinghe Bezoekerscentrum Saeftinghe Bezoekerscentrum 't Zwin Kinderkermis 't Kraaijenest

300.000 200.000 100.000 --± 38.000 25.000 12.600 6.847 6.258 16.500

298.000 200.000 100.000 100.000 38.000 20.000 12.146 6.414 5.600

MUSEA, BEZOEKERSCENTRA, BEZIENSWAARDIGE GEBOUWEN, TUINEN

Kwadendamme Vlissingen Ouwerkerk

Vlindertuin Berkenhof Zeeuws Maritiem MuZEEum Vlissingen Museum Watersnood 1953

Oostkapelle

Terre Maris

Ouwerkerk Zierikzee Ritthem Middelburg Zierikzee Kapelle Kats Middelburg Meliskerke Middelburg

Boerderij "De Stelle" Maritiemmuseum Fort Rammekens Abdijtoren Lange Jan Stadhuismuseum Fruitteeltmuseum Kapelle De Zeeuwse Rozentuin Stadhuis World of Silk Zeeuws Museum

± 35.000 21.474 23.000 30.465

40.000 25.381 25.000 20.595

(t/m 30 okt)

(v/a 20 mei)

19.000 12.778 13.468 12.000 8.497 3.013 4.000 3.162 24.750 ---

18.500 14.560 12.992 10.000 7.674 4.321 4.000 3.500 -----

100.000 45.000 75.000 --50.000 40.000 40.000 35.000 15.000 32.000 30.000 30.000 25.000 15.000

85.000 60.000 60.000 60.000 50.000 50.000 50.000 39.400 35.000 32.000 30.000 30.000 25.000 20.000

EVENEMENTEN

Breskens Middelburg Vlissingen Brouwersdam Bruinisse Vlissingen Yerseke Vlissingen Middelburg Provincie Domburg Vlissingen Vlissingen Vlissingen

Visserijdagen Streetparade Centrum Middelburg Small Sail Festival Concert at Sea Visserijdagen Nachtmarkt Mosseldag Film by the Sea Mosselfestival Nazomerfestivals Jazz by the Sea Straatfestival Bevrijdingsfestival Strandmotorcross


42

PLAATS

NAAM

Vlissingen Zierikzee Colijnsplaat Middelburg Heinkenszand Oostkapelle Nisse Middelburg Domburg

De Ruyter Jaarmarkt Havendagen Visserijdagen De Smaek van Zeeland St. Zeeuwse Schaapskudde Zeeuwse Nazomer fair Schaapscheerdersfeest City Party Horses by the Sea

2005

15.000 15.000 13.000 10.000 gg 7.500 gg 3.500 3.500

2006

15.000 15.000 13.000 10.000 9.250 9.000 7.500 6.000 500 Bron: HZ


43

Werkgelegenheid Doordat de toeristisch-recreatieve sector vertakt is door allerlei bedrijfstakken en sectoren, is de werkgelegenheidsomvang van deze sector moeilijk vast te stellen. Door een selectie te maken van SBI-codes4 kan de toeristisch-recreatieve sector worden afgebakend (zie bijlage 2). In deze afbakening worden alleen díe bedrijven meegenomen die direct tot de toeristisch-recreatieve sector behoren. Toeleveranciers worden buiten beschouwing gelaten, evenals bedrijven die niet toeristisch van aard zijn, maar die wel bestedingen van toeristen ontvangen (bijvoorbeeld reguliere detailhandel als een bakker of supermarkt). Met behulp van het LISA Vestigingenregister is nagegaan hoeveel volgens deze definitie de werkgelegenheid in de sector bedroeg. De peildatum voor het LISA-bestand is in Zeeland steeds 1 mei, hetgeen betekent dat seizoenswerkgelegenheid, zoals die met name in de toeristisch-recreatieve sector aan de orde is, nauwelijks is inbegrepen. In 2006 waren er 13.941 personen in Zeeland werkzaam in de toeristisch-recreatieve sector. Een groei van 2,5% vergeleken met 2005. Op een totale werkgelegenheid van 166.697 personen scoort de sector een aandeel van 8,4%. De stijging is iets duidelijker in het aantal ‘fulltimers’.

Banen gerelateerd aan toerisme en recreatie

2002

2003 Fulltime

2004 Parttime

13.941

2005

5.495

8.447

5.400

13.600

8.200

5.400

13.700

8.300

5.700

8.200

6.000

7.600

5.800 2000

13.900

13.600

13.700

7.900

16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0

2006

Totaal

Bron: LISA

In bovenstaand diagram wordt de ontwikkeling van de werkgelegenheid in de periode 2000 2006 weergegeven5. Vanaf 2004 is er een lichte daling in de werkgelegenheid zichtbaar. In 2006 is voor het eerst weer een lichte stijging waar te nemen in het aantal banen in het toerisme en recreatie. In het diagram wordt onderscheid gemaakt tussen fulltime en parttime werkzame personen. Hierbij dient te worden opgemerkt dat de grens tussen fulltime en parttime is vastgesteld op 15 uur. Medewerkers die meer dan 15 uur per week werken, worden derhalve aangemerkt als fulltimer; parttimers werken minder dan 15 uur per week. De stijging in het aantal banen in 2006 is zowel te zien in het aantal fulltimers en het aantal parttimers.

4 5

Standaard BedrijfsIndeling, zoals deze wordt toegepast door het Centraal Bureau voor de Statistiek: op basis van hun activiteiten worden bedrijven ingedeeld in een bepaalde bedrijfstak of sector. Het LISA Vestigingenregister wordt jaarlijks vernieuwd en waar nodig met terugwerkende kracht gecorrigeerd. Daardoor kunnen in het diagram kleine verschillen zichtbaar zijn ten opzichte van de vorige editie, de Toeristische Trendrapportage Zeeland 2005-06.


44

Regionaal gezien is de werkgelegenheid in de toeristisch recreatieve sector stabiel van omvang.

3640

3530

3500

3700

3850

3410

3270

3250

3300

3000 2100

2100

2150

2150

1.500

2050

3.000

4770

4650

4750

4850

4.500

4850

Aantal banen

Toeristische werkgelegenheidsontwikkeling regionaal 2002-2006 6.000

0 Schouwen-Duiveland

Walcheren

Bevelanden & Tholen

Zeeuws-Vlaanderen

Bron: LISA

Het aandeel van toerisme & recreatie in de totale werkgelegenheid is in 2006 het grootst op Schouwen-Duiveland. In de andere regio’s heeft de toeristisch-recreatieve sector een kleiner aandeel in de werkgelegenheid. Het kleinst is het aandeel op de Bevelanden en Tholen.

Toerisme & recreatie

Toerisme & recreatie 14,7%

Totale werkgelegenheid






Bron: LISA


45

De horeca in Zeeland blijft net zoals in 2005 met 7.743 werkzame personen in 2006 de grootste werkgever in de toeristisch-recreatieve branche. Een lichte stijging van 3% ten opzichte van het voorgaande jaar. De verblijfsaccommodaties leveren 3.800 arbeidsplaatsen op en zijn daarmee eveneens belangrijk voor de Zeeuwse werkgelegenheid. Ook hierin is een lichte groei te constateren van 4%. Beide sectoren samen nemen ruim 80% van de totale toeristisch-recreatieve werkgelegenheid voor hun rekening. Verdeling werkgelegenheid naar sector in 2006 Horeca 55,5% Detail- & groothandel 3,5% Vervoer 4,1% Cultuur, recreatie en amusement 3,6% Sport 1,2%

Overig 17,2%

Overig 4,4%

Verblijf 27,3%

Bron: LISA

Regionaal gezien is de werkgelegenheid verschillend verdeeld over de sectoren. Op Schouwen-Duiveland is het aandeel van verblijfsaccommodaties hoger dan gemiddeld. In Zeeuws-Vlaanderen en op Walcheren is het aandeel van de horeca bovengemiddeld. Er zijn echter geen noemenswaardige verschuivingen ten opzichte van 2005 geweest. regionale werkgelegenheid per sector

36%

Schouwen-Duiveland

Walcheren

27%

Bevelanden & Tholen

27%

46%

60%

0%

10%

13%

48%

23%

Zeeuws-Vlaanderen

18%

25%

62%

20%

30%

Verblijfaccommodaties

40%

50%

15%

60% Horeca

70%

80%

90%

Overige sectoren

Bron: LISA


46

100%

Bronnenoverzicht Bij het samenstellen van deze rapportage is gebruik gemaakt van de volgende bronnen: Bestand bodemgebruik (via Statline) Centraal Bureau voor de Statistiek, 2007 ContinuVakantieOnderzoek - Holiday Tracker TNS Nipo en Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen, Scanmar, 2007 ContinuVakantieOnderzoek - maatwerkrapportage provincies TNS Nipo en Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen, 2007 ContinuVakantieOnderzoek - themarapport “Binnenlandse zakelijke reizen” TNS Nipo en Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen, 2007 ContinuVakantieOnderzoek - themarapport “Markt voor tweede woningen” TNS Nipo en Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen, 2007 ContinuVrijeTijdsOnderzoek Centraal Bureau voor de Statistiek, 2005/2006 De tijd als spiegel Sociaal Cultureel Planbureau, 2006 Eigen inventarisatie bezoekersaantallen dagattracties, musea en evenementen Hogeschool Zeeland, 2006 Eigen inventarisatie jachthavens Hogeschool Zeeland, 2006 Jaaroverzichten weer (via www.knmi.nl) KNMI, 2007 LISA Vestigingenregister LISA Projectorganisatie (= I&O Research), 2007 Statistiek Inkomend Toerisme Centraal Bureau voor de Statistiek, 2006 Statistiek Logiesaccommodaties (via Statline) Centraal Bureau voor de Statistiek, 2007 Een toelichting op onderzoeksmethoden, definities en gebruiksmogelijkheden van de bovengenoemde bronnen is opgenomen in het “Handboek toeristisch-recreatieve gegevensbronnen”, opgesteld door de partners van het Kenniscentrum Toerisme & Recreatie in 2003.


47

Bijlage 1: Binnenlands toerisme per regio Binnenlands toerisme in Zeeland: regionale verdeling Hieronder wordt het totaal aantal vakanties (toeristisch én vast tezamen) van Nederlanders voor de Zeeuwse regio’s getoond. Het belang van Schouwen-Duiveland, wat in 2005 nog sterk toegenomen was als vakantieregio, daalt in 2006. Daartegenover staat dat het belang van de Bevelanden en Tholen in 2006 is toegenomen met 2%. Het aandeel van Walcheren is met 1% gestegen en dat van Zeeuws-Vlaanderen met 1% procent gedaald. Regionale verdeling vakanties, 2006 ZeeuwsVlaanderen 17%

SchouwenDuiveland 33%

Bevelanden & Tholen 21% Walcheren 29%

Bron : CVO

Aantal vakanties x 1.000

De onderstaande diagrammen tonen de ontwikkeling van het binnenlandse toerisme naar regio in de periode 2004 - 2006. Per regio wordt daarbij onderscheid gemaakt naar vakanties van vaste gasten en toeristische vakanties. Regionale ontwikkeling vakanties, toeristisch vs. vast

700 600 500 400

Vakanties vaste gasten Toeristische vakanties

438 458 115

141

439 138

434

90

300 200 100

323

317

301

368

67

367

278

395 96

299

393 117

276

243 44 199

286 50 236

292 94 198

236 227 62

61

174

166

0 2004 2005 2006 Schouwen-Duiveland

2004

2005 2006 Walcheren

2004 2005 2006 Bevelanden & Tholen

2004 2005 2006 Zeeuws-Vlaanderen

Bron : CVO

In 2006 is er een lichte groei van 3% qua aantal gasten. Deze groei is vooral terug te zien in de regio’s Walcheren en Bevelanden en Tholen. Zowel de vakanties van de vaste gasten als de toeristische gasten nemen hier duidelijk toe. Zeeuws-Vlaanderen en Schouwen-Duiveland daarentegen verliezen gasten. Dit, terwijl Schouwen Duiveland vorig jaar, als enige regio in een groei liet zien in het aantal gasten.


48

Vakantieduur Onderstaand diagram toont de ontwikkeling van de gemiddelde vakantieduur voor toeristische en vaste vakanties tezamen. Hoewel de vakantieduur nog altijd hoger ligt dan het landelijk gemiddelde, zagen we in 2005 dat de duur van de vakantie in Zeeland sneller afnam dan in de rest van Nederland. In 2006 stijgt de gemiddelde duur van de vakantie weer. Ontwikkeling vakantieduur in dagen 2004 - 2006 10 8

7,5

7,1

7,8

8,5 7,5

7,7

7,1

8,3

7,8

7,5 7,2

6,9 7,2

7,2 7,5

6,6 6,5 6,5

6

4 2 0 SchouwenDuiveland

ZeeuwsBevelanden & Tholen Vlaanderen 2004 2005 2006

Walcheren

Zeeland gem.

NL gem. Bron: CVO

De verhouding tussen korte, middellange en lange vakanties wordt hieronder weergegeven. Zeeland telt ten opzichte van het Nederlands gemiddelde meer langere vakanties. In 2006 zijn vooral de verschuivingen opmerkelijk in Zeeuws-Vlaanderen. Het aantal korte vakanties steeg met 14%, het aantal middellange vakanties daalde met 7% en het aantal lange vakanties steeg zelfs met 4%. Hierdoor heeft Zeeuws-Vlaanderen, in plaats van Walcheren, de meest lange vakanties van Zeeland in 2006.

Verdeling naar vakantieduur per regio 37%

Schouwen-Duiveland

42% 47%

Walcheren

28%

43%

Bevelanden & Tholen

20% 36%

50%

NL gem. 0%

10%

20%

40%

2-4 dagen (=korte vakantie)

50%

5-8 dagen

60% 9-15 dagen

70%

9% 10%

80%

7% 10%

15% 33%

30%

9% 11%

37%

40%

Zeeland gem.

9%

17%

39%

32%

Zeeuws-Vlaanderen

13%

90%

6% 100%

16+ dagen

Bron: CVO


49

Gemiddelde bestedingen per persoon per regio Regionaal gezien wordt op Walcheren door toeristen het meest besteed: € 171,- per persoon per vakantie. Een daling van € 19,- ten opzichte van 2005, welke wordt veroorzaakt door de gemiddeld kortere vakantieduur aldaar (van 7,5 naar 7,1 dagen). De besteding per vakantiedag is in Walcheren met € 1,- per dag afgenomen. Vorig jaar werd het minst uitgegeven per vakantie op Bevelanden & Tholen (€ 146,-) en per vakantiedag op Schouwen-Duiveland (€ 19,-).

3B € €145

3B €

8B € €156

9B €

€ 168

€ 156 €164

€ 150

5B € €146

€ 175

€ 144

2B € € 149

€ 200

€ 135 €147

€ 225

0B € €171

Gem. bestedingen per vakantie € 250

2004

€ 125

2005

€ 100

2006

€ 75 € 50 € 25 €0 SchouwenDuiveland

Walcheren

Bevelanden & Tholen

ZeeuwsVlaanderen

Zeeland gem.

NL gem.

B€ € 22

B€

B€ € 21

B€

€ 22 € 20

€ 22

€ 20

€ 19

B€

B€ € 19 € 19

€ 20

€ 20

€ 25

B€ € 24

Gem. bestedingen per vakantiedag € 30

2004

€ 15

2005 2006

€ 10 €5 €SchouwenDuiveland

Walcheren

Bevelanden & Tholen

ZeeuwsVlaanderen

Zeeland gem.

NL gem.

Bron: CVO


50

Leeftijd toeristische gast Walcheren is vooral populair bij 0-12 en 35-44 jarigen, wat er op duidt dat deze regio vooral wordt bezocht door jonge gezinnen met kleine kinderen. De Bevelanden en Tholen zijn voornamelijk in trek bij de leeftijdsgroepen 25-34 jaar. Walcheren trekt relatief veel kinderen in de leeftijd van 0 tot 12 jaar en relatief volwassenen vanaf 35 jaar, terwijl SchouwenDuiveland hoog scoort bij de 0-12 jarigen en de 25-44 jarigen. 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 0-12 jaar

13-17 jaar

Schouwen-Duiveland

18-24 jaar Walcheren

25-34 jaar

35-44 jaar

Bevelanden & Tholen

45-54 jaar

55-64 jaar

Zeeuws-Vlaanderen

65 of ouder Zeeland gem.

Bron: CVO


51

Reisgezelschap toeristische gast Hieronder wordt weergegeven met hoeveel personen men in Nederland, Zeeland en de Zeeuwse regio’s op vakantie gaat.

Zeeland gem.

5%

NL gem.

5%

Walcheren

5%

Bevelanden & Tholen

7%

Zeeuws-Vlaanderen 0%

15%

20%

1 persoon

30%

40%

2 personen

50%

60%

3-4 personen

17%

15%

28%

53%

10%

11%

14%

40%

22%

14%

25%

36%

27%

20%

10%

37%

26%

19%

14%

28%

33%

Schouwen-Duiveland 3%

13%

36%

26%

70% 5-6 personen

16%

80%

90%

100%

7 + personen

Bron: CVO

De meeste vakanties in Zeeland worden doorgebracht met drie tot vier personen. Dit is een verschuiving ten opzichte van 2005. Toen werden de meeste vakanties in Zeeland nog doorgebracht met zijn tweeën. Ook de in 2005 ingezette groei van het aantal grote reisgezelschappen zet zich door in 2006. Regionaal valt vooral Zeeuws Vlaanderen op. Zowel het hoge aandeel alleenreizenden en het hoge percentage van mensen die met zijn tweeën op vakantie gaan verschilt veel met zowel het landelijk als het Zeeuws gemiddelde. Een en ander leidt tot een gemiddelde groepsgrootte, die hieronder wordt getoond. De gemiddelde groepsgrootte is over het algemeen gezien toegenomen. Hierdoor zijn de verhoudingen onderling zeer klein. Alle regio’s delen in deze groei, maar vooral de groei op Walcheren (+0,6) valt op.

Gemiddelde groepsgrootte per regio 6 5 4 3 2 1 0

4,3

4,2

4,2

SchouwenDuiveland

Walcheren

Bevelanden & Tholen

3,8

4,1

4,1

ZeeuwsVlaanderen

Zeeland gem.

NL gem.

Bron: CVO


52

Klanttevredenheid kwaliteit dienstverlening / service De vakantiegangers zijn gevraagd een oordeel te geven over de kwaliteit van de dienstverlening / service, bijvoorbeeld op de receptie, in winkels en in horecagelegenheden. Dit wordt hieronder getoond; het grijze vlak staat voor respondenten die geen oordeel gegeven hebben omdat de vraag niet van toepassing was of omdat men geen antwoord wist. Het percentage vakantiegangers dat de kwaliteit van de dienstverlening / service met een ‘uitstekend’ of ‘goed’ beoordeelde, is in Zeeland 85%. Deze score is gelijk met het vorige jaar. Ook de overige percentages verschillen, zowel landelijk als regionaal, weinig met 2005. Walcheren levert volgens de Nederlandse toerist de beste service.

Schouwen-Duiveland

Walcheren

9%

74%

15%

73%

Bevelanden & Tholen 8%

Zeeuws-Vlaanderen

Zeeland gem.

NL gem. 0%

11% 1%

77%

19%

66%

12%

18% 10%

66% 20%

Uitstekend

30% Goed

40% Matig

50%

2%

11%

6%1%

9%

4%

73%

60% Slecht

70%

80%

6%

10%

6%

8%

5%1%

10%

90%

100%

Geen oordeel (n.v.t. of weet niet)

Bron: CVO


53

Kwaliteit accommodatie De vakantiegangers zijn tevens gevraagd een oordeel te geven over de kwaliteit van de accommodatie waarin men overnacht heeft. Dit wordt hieronder getoond. Het percentage vakantiegangers dat de kwaliteit van de accommodatie met een ‘uitstekend’ of ‘goed’ beoordeelde is in Zeeland 88%, precies gelijk aan het Nederlands gemiddelde. Op Schouwen-Duiveland lig dit percentage het hoogst (91%). Opmerkelijk, daar SchouwenDuiveland hier vorig jaar nog het laagst van alle regio’s op scoorde. De nummer 1 van vorig jaar, Bevelanden en Tholen scoren in 2006 nog 86%. 6% minder dan vorig jaar.

Schouwen-Duiveland

30%

Walcheren

32%

61% 57%

29%

Bevelanden & Tholen

8% 1% 4%

57%

22%

Zeeuws-Vlaanderen

8% 1% 0%

9% 2%5%

63%

9% 3% 3%

Zeeland gem.

29%

59%

7% 1% 3%

NL gem.

29%

59%

8% 1% 3%

0% Uitstekend

10%

20% Goed

30%

40%

Matig

50%

60%

Slecht

70%

80%

90%

100%

Geen oordeel (n.v.t. of weet niet)

Bron: CVO

Cijfer voor vakantie De toerist in Zeeland beoordeelt de vakantie met een cijfer van gemiddeld 8,0. Eén tiende hoger dan vorig jaar. Dit is gelijk aan het landelijk gemiddelde. Ten opzichte van 2005 zijn Walcheren en Bevelanden en Tholen licht gestegen. Zeeuws Vlaanderen en Schouwen Duiveland zijn gelijk gebleven. Gemiddeld:

7,9

8,0

8,0

8,0

8,0

8,0

Zeeland gem.

NL gem.

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Schouwen-Duiveland

Walcheren

1-3

Bevelanden & Tholen 4-5

6

Zeeuws-Vlaanderen

7

8

9

10

Bron: CVO - TOERISTISCHE TRENDRAPPORTAGE ZEELAND 2006/07

54

Aantal vakanties van Nederlanders per regio

Schouwen-Duiveland Walcheren Bevelanden en Tholen Zeeuws-Vlaanderen

2002 2003 2004 2005 2006 475.000 560.000 438.000 458.000 439.000 487.000 449.000 434.000 368.000 395.000 437.000 392.000 393.000 243.000 286.000 281.000 352.000 292.000 235.000 227.000 Bron: CVO

Percentage toeristische vakanties van Nederlanders (t.o.v. vakanties van vaste gasten) 2002 Schouwen-Duiveland Walcheren Bevelanden en Tholen Zeeuws-Vlaanderen

2003 73% 71% 53% 90%

2004 69% 85% 63% 62%

2005 74% 85% 70% 68%

2006 69% 76% 82% 74%

69% 76% 83% 73% Bron: CVO

Aantal vakantie-overnachtingen van Nederlanders per regio Schouwen-Duiveland Walcheren Bevelanden en Tholen Zeeuws-Vlaanderen

2002 2003 2004 2005 2006 3.050.000 3.830.000 2.850.000 2.780.000 3.007.000 3.850.000 3.360.000 3.240.000 2.400.000 2.426.000 2.190.000 2.330.000 2.620.000 1.440.000 1.740.000 2.100.000 2.580.000 1.910.000 1.460.000 1.654.000 Bron: CVO


55

Accommodatiekeuze van Nederlanders per regio Dit diagram toont het accommodatiegebruik op basis van het totaal aantal vakantieovernachtingen in 2006.

Zeeland gem.

9%

NL gem.

Schouwen-Duiveland

7%

34%

12%

Walcheren

7%

Bevelanden & Tholen

30%

13%

Zeeuws-Vlaanderen

0%

10% Hotels/pensions

41%

12%

43%

30%

3%1%

1% 3%

0% 1%

53%

25%

43%

20%

6% 4%

14%

15%

24%

40%

Toeristisch kamperen

1%2%

41%

16%

22%

11%

40%

16%

32%

50%

60%

Vast kamperen

70%

80%

Vakantiewoningen

17%

2%

90%

100%

Boot

Overig

In Zeeland is het aandeel toeristisch kamperen groter dan elders in Nederland. Een verblijf in een vakantiewoning is echter de meest populaire vorm van accommodatie in Zeeland met 40% van de overnachtingen. Regionaal gezien zijn er ook grote verschillen merkbaar. Op de Bevelanden en Tholen vindt meer dan de helft van alle overnachtingen plaats in een vakantiewoning. Onder de categorie vakantiewoning vallen de woningen van particulieren, de bungalows en de bungalowparken. Het aandeel bungalowpark binnen de categorie vakantiewoning op Noord Beveland is groot; 66%. Heel anders is dit in Zeeuws-Vlaanderen. In deze regio kiezen de mensen juist voor toeristisch kamperen. Dit is opmerkelijk wanneer er gekeken wordt naar de cijfers van 2005. Toen was de vakantiewoning nog de meest populaire vorm van accommodatie. Op Walcheren is de vakantiewoning het meest populair geworden. Vorig jaar was dit nog toeristisch kamperen. Binnen de categorie vakantiewoning is een zomerhuisje of bungalow op een park het meest populair op Walcheren, gevolgd door de woning van een particulier. Ook op Schouwen Duiveland is de vakantiewoning de meest gekozen accommodatie. De zomerhuisjes of bungalows op een park zijn duidelijk het meest populair binnen deze categorie (85% van het totaal). Verder zijn er in de regio ten opzichte van het voorgaande jaar weinig verschuivingen geweest.


56

Bijlage 2: Afbakening toeristisch/recreatieve sector Met behulp van de activiteitencodering (SBI ’93) van het CBS is een afbakening gemaakt van de toeristisch-recreatieve sector. Hierbinnen wordt onderscheid gemaakt in zeven activiteitengroepen. Per activiteit is aangegeven in welke mate de werkgelegenheid wordt meegeteld voor de toeristisch-recreatieve sector (zie kolom ‘weging’). Voorbeeld: de werkgelegenheid in de branche ‘vervoer per spoor’ kan niet volledig aan de toeristisch-recreatieve sector worden toegerekend, maar een deel ervan komt zeker voort uit toerisme en recreatie. SBI-CODE OMSCHRIJVING Detail- en groothandel 50500 benzineservicestations 51472 groothandel in watersportartikelen 51473 groothandel in kampeerartikelen 52432 detailhandel in lederwaren en reisartikelen 52481 detailhandel in fotografische artikelen 52486 detailhandel in watersportartikelen 52487 detailhandel in sportartikelen 52488 detailhandel in kampeerartikelen 52489 detailhandel in caravans Logiesverstrekking 55101 hotel-restaurants 55102 hotels, pensions en conferentieoorden 55210 jeugdherbergen, -hotels , kamphuizen e.d. 55220 kampeerterreinen 55230 vakantiehuisjes, -bungalowparken en overig Horeca 55301 restaurants, cafetaria’s, snackbars e.d. 55400 cafés e.d. Vervoer 60100 vervoer per spoor 60220 ongeregeld personenvervoer per taxi 60230 ongeregeld personenvervoer per autobus 61204 passagiersvaart en veerdiensten 62000 vervoer door de lucht 63230 luchthavens en diensten n.e.g. 63300 reisorganisatie en -bemiddeling; informatieverstrekking op het gebied van toerisme Cultuur, recreatie en amusement 92130 vertoning van films 92321 theaters, schouwburgen en concertgebouwen 92322 evenementenhallen 92331 kermisattracties 92332 recreatiecentra 92343 overig amusement n.e.g. 92521 kunstgalerijen en expositieruimten 92522 musea 92531 dieren- en plantentuinen, kinderboerderijen 92532 beheer van natuurgebieden

WEGING 10% 100% 100% 30% 30% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 10% 10% 100% 10% 10% 10% 100%

100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%

vervolg op volgende pagina


57

Sport 92610 92620 92630 92640 92650 Overig 35120 71101 71210 71220 71402 92700 93040

exploitatie van sportaccommodaties buitensport binnensport watersport overige sport nieuwbouw en reparatie van sport- en recreatievaartuigen verhuur van personenauto's verhuur van overige transportmiddelen over land verhuur van schepen verhuur van sport en recreatieartikelen overige recreatie fitnesscentra, sauna's, zonnebanken, massagesalons, bronnenbaden e.d.


30% 30% 30% 30% 30% 100% 10% 30% 30% 100% 100% 100%

58

07

Recommend Documents